Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "16th–17th century" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX w.) : Część III
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040526.pdf
Data publikacji:
2005-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bishof
Abt
Quelle
Geschichte
16. Jahrhundert
17. Jahrhundert
18. Jahrhundert
19. Jahrhundert
biskup
opat
źródło
historia
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
XIX wiek
bishop
abbot
source
history
16th century
17th century
18th century
19th century
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 84; 237-292
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Venice in Polish Literature of the Latter Half of the 16th Century and in the 17th Century as a Model Political System, a Leading Centre in the Fight Against the Ottoman Empire, and the Centre of the Pilgrimage Culture
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032286.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Republic of Venice
crusade
pilgrimages to the Holy Land
political system of the Republic of Venice
16th and 17th-century Polish literature
Venetian-Turkish rivalry
Polish-Italian cultural contacts
Opis:
The aim of the study is to present at least three reasons why Old Polish writers of the latter half of the 16th century and 17th century wrote about Venice. The first one was the admiration in the nobility-ruled republican political system which emerged in the Republic of Venice, and which was considered as an attractive model by Old Polish thinkers and writers. They, e.g. Palczowski, Górnicki, and Wolan, expressed their convictions in their treatises. The second reason was that of the struggles of Christian states with the Ottoman Empire. Venice constituted the first potential ally and often a leader of European armies intended to participate in the often-planned anti-Muslim crusades. The study references the accounts of the visions of Venice as a leader of crusades as inscribed in the exhortation-related literature. The third reason was the perception of Venice as a safe port for pilgrims travelling to the Holy Land and, more broadly, to the territory of the Ottoman state via the sea. Its image emerged from the accounts of Old Polish pilgrims, travellers, and escaped slaves.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2020, 9; 13-50
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Układ przestrzenny i funkcje wnętrz renesansowego zamku baliwów joannickich w Słońsku
Spatial arrangement and functions of the interiors of the Renaissance Bailiffs’ castle in Słońsk
Autorzy:
Wroński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206973.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
history of architecture
castelology
residential architecture
16th–17th century
Brandenburg
Western Pomerania
historia architektury
kasteologia
architektura rezydencjonalna
XVI-XVII wiek
Brandenburgia
Pomorze Zachodnie
Opis:
The article examines the spatial and functional arrangement of the Renaissance phase of the castle of the Order of St John in Słońsk based on written sources and iconography from the mid-16th century to the mid-17th century.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 145-184
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja rękopiśmienna przepowiedni elekcyjnej Jerzego Joachima Retyka. Analiza przekazów i edycja
Autorzy:
Choptiany, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602813.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jerzy Joachim Retyk (1514–1574)
Andrzej Dudycz (1533–1589)
astrologia renesansowa
obieg rękopiśmienny – XVI i XVII w.
propaganda polityczna – XVI i XVII w.
Georg Joachim Rheticus (1514–1574)
Andreas Dudithius (1533–1589)
Renaissance astrology
manuscript circulation – 16th and 17th century
political propaganda – 16th and 17th century
Opis:
Artykuł stanowi propozycję uporządkowania zagadnień związanych z dużym zróżnicowaniem przekazów rękopiśmiennych funkcjonujących razem pod nazwą „przepowiedni elekcyjnej”, przypisywanej Jerzemu Joachimowi Retykowi. Autor proponuje model pokazujący, w jaki sposób oryginalny, niezachowany do dnia dzisiejszego w postaci autografu tekst „przepowiedni”, po wprowadzeniu do obiegu rękopiśmiennego za sprawą korespondencji i wykonywanych licznie odpisów, ulegał procesom kontaminacji i interpolacji, przy jednoczesnym kształtowaniu się tradycji wernakularnych tego tekstu. Procesy te zostały zilustrowane w aneksach źródłowych zawierających edycje przekazów w języku łacińskim, polskim i niemieckim.The paper aims to organise the issues concerning the great variety of manuscripts jointly described as the “election prophecy,” supposedly made by Georg Joachim Rheticus. The author proposed to apply a model showing how the original text of the “prophecy,” the autograph of which has not been preserved to this day, underwent contamination and interpolation after being introduced into manuscript circulation through correspondence and numerous copies, while at the same time serving as the basis for the creation of vernacular traditions of the text. These processes are depicted in source materials annexed to the paper, containing editions of accounts in Latin, Polish, and German.
The paper aims to organise the issues concerning the great variety of manuscripts jointly described as the “election prophecy,” supposedly made by Georg Joachim Rheticus (1514–1574), an astronomer, astrologer, and the student of Nicolaus Copernicus. The study contains a proposal of a model showing how the original Latin text of the “prophecy,” the autograph of which has not been preserved to this day and which had the form of a horoscope diagram with commentary by Rheticus, underwent contamination and interpolation, while at the same time serving as the basis for the creation of two vernacular traditions of the text – Polish and German. The analysis of the preserved copies consists of the description of the most reliable witness of the “prophecy” tradition – the copy made in the 18th century by Wrocław-based Enlightenment historian Samuel Beniamin Klose on the basis of the available documents of Andrzej Dudycz, which introduced the text into wider circulation – and of the discussion of other accounts which can be found in European libraries. The transformations undergone by the text of the prophecy between late 16th century and early 18th century are depicted in source materials annexed to the paper, containing the editions of several Latin and Polish versions of the text, as well as its German version.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2016, 60
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Taalpatriottisme van Becanus tot Grotius
Linguistic Patriotism from Becanus to Grotius
Patriotyzm językowy od Becanusa do Grotiusa
Autorzy:
Hamans, Camiel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872919.pdf
Data publikacji:
2021-10-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia językoznawstwa
patriotyzm językowy XVI i XVII wieku w Holandii i w Niemczech
pochwała języka ojczystego
relacja języka i rzeczywistości
goropianizm
History of linguistics
16th and 17th century language pattriotism in the Netherlands and Germany
praise of the mother tongue
relation of language and reality
Goropianism
Opis:
Deze studie bespreekt de taalkundige opvattingen van Goropius Becanus (1519-1573) en zijn medestander Simon Stevin (1548-1620). Hoewel Becanus voor zijn fantasievolle etymologieën ernstig bekritiseerd is en zelfs belachelijk gemaakt door onder meer Josephus Justus Scaliger en Leibniz bleef zijn werk tientallen jaren invloedrijk, zoals blijkt uit de eerste Nederlandse grammatica De Twe-Spraack (1584), een ongepubliceerd jeugdwerk van Hugo de Groot en de befaamde Duitse grammatica van Schottelius Ausführliche Arbeit (1663). Becanus en Stevin kunnen daarom beter gezien en gewaardeerd worden als taalkundige patriotten, die vochten voor gelijke rechten van hun moedertaal.
W niniejszym opracowaniu analizie poddano idee językowe Goropiusa Becanusa (1519-1573) i jego naśladowców: Hendrika Laurensza Spieghela (1549-1612), Simona Stevina (1548-1620) i Hugo Grotiusa (1583-1645). Goropius Becanus miał niezbyt dobrą reputację ze względu na tworzone przezeń fantastyczne etymologie, które wyśmiewał np. Leibniz. Jego jednak pomysły  na temat pozycji i wartości języka holenderskiego jako jego języka ojczystego wywierały wpływ przez ponad sto lat. Wysoko ceniono je nie tylko w Niderlandach, lecz także w Niemczech, gdzie podobny patriotyzm językowy rozkwitł w XVII wieku. Goropiusa Becanusa i jego zwolenników należy docenić jako językowych patriotów, którzy walczyli o rówouprawnienie swojego języka ojczystego.
In this study the linguistic ideas of Goropius Becanus (1519-1573) and his followers Hendrik Laurensz Spieghel (1549-1612), Simon Stevin (1548-1620) and Hugo Grotius (1583-1645) are studied. Goropius Becanus has a poor reputation for his fantastic etymologies, which have been ridiculed by, for example, Leibniz. However, Becanus’ ideas about the position and value of his Dutch mother tongue have been influential for more than a century, as is demonstrated. He was not only held in high esteem in the Low Countries but also in Germany, where a similar linguistic patriotism flourished in the 17th century. Goropius Becanus and his supporters should be appreciated as linguistic patriots who fought for equal rights for their language.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 25-45
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studies on the reception of Italian music in central-eastern Europe in the 16th and 17th century, red. Marina Toffetti, Kraków 2018 Musica Iagellonica, ss. 203. ISBN 978-83-7099-221-7
Autorzy:
Jeż, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28395251.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
muzyka włoska
muzyka Europy Środkowo-Wschodniej
muzyka XVI i XVII wieku
Italian music
Central-Eastern European music
16th and 17th century music
Źródło:
Muzyka; 2019, 64, 1; 155-158
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Se garder de la tyrannie de la peste en France (XVIe-XVIIe siècles)
Guarding Yourself against the Tyranny of the Plague in France (16th-17th Century)
Autorzy:
Koźluk, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339720.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
médicine aux XVIe-XVIIe siècles
France
peste
régimes de santé
cure
sex res non naturales
16th-17th century medicine in France
plague
regima santitatis
treatment
Opis:
Prolongeant les recherches actuelles sur les pandémies en Europe et en particulier dans la France des XVIe et XVIIe siècles, nous nous sommes proposés d’examiner dans le présent article les recommandations médicales qui visaient à protéger les patients des épidémies de peste. En nous appuyant sur les régimes de santé et sur les traités de pestes de l’époque, nous avons analysé les instructions proposées par les médecins, chirurgiens et apothicaires, pour mener une vie saine, vertueuse et préservée de la maladie. Dans la première partie, nous avons rappelé au lecteur contemporain les fondements et théories de l’ancienne médecine qui, sur la base d’un système complexe et cohérent, privilégiait le « juste milieu » et la sobriété. Dans la seconde partie, nous avons regroupé les diverses prescriptions prophylactiques relatives aux six choses non-naturelles en nous concentrant sur le manger et le boire, le mouvement et le repos, l’évacuation des humeurs superflues et la conduite des passions.
Extending current research on pandemics in Europe and in particular in 16th and 17th century France, we have proposed to examine in this article the medical recommendations that aimed to protect patients from plague epidemics. Based on health regimes and plague treatises of the time, we analyzed the instructions offered by doctors, surgeons and apothecaries, to lead a healthy, virtuous life and preserved from disease. In the first part, we reminded contemporary reader of the foundations and theories of ancient medicine which, based on a complex and coherent system, favored the “middle ground” and sobriety. In the second part, we have grouped together the various prophylactic prescriptions relating to the six unnatural things, focusing on eating and drinking, movement and rest, the evacuation of superfluous humors and the control of passions.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2022, 17, 2; 261-277
1505-9065
2449-8831
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozmowa Polaka z Włochem Łukasza Górnickiego. Przyczynek do historii edycji
Rozmowa Polaka z Włochem (A Discussion between a Pole and an Italian) – on the history of editions
Autorzy:
Siess-Krzyszkowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927666.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Łukasz Górnicki - Polish literature of the 16th century - Old Polish bibliography - Franz Schnellboltz - 17th century books printed in Toruń Słowa kluczowe
Łukasz Górnicki - literatura polska XVI w.
- bibliografia staropolska - Franciszek Schnellboltz - druki toruńskie XVII w.
Łukasz Górnicki – Polish literature of the 16th century – Old Polish bibliography – Franz Schnellboltz – 17th century books printed in Toruń
Opis:
Rozmowa Polaka z Włochem (A Discussion between a Pole and an Italian) is one of the most important political works by Łukasz Górnicki. Written at the end of the 16th century, it was repeatedly reprinted from the 17th century until today. It is also a widely known example of Polish literary plagiatrism: in 1616 Rozmowa was published by Jędrzej Suski as his own work. For a long time Suski edition was considered to be identical with the anonymous version of Rozmowa published sine anno and sine loco, but in 2008 Anna Sitkowa described the actual plagiatrized version with the dedication letter signed by Suski himself. Moreover, typographical analyses of the anonymous version of Rozmowa indicate that it was in fact printed in 1630s, and thus it is not a first, but a third edition of the work. Determining the correct order of editions has significant consequences regarding textual history and criticism.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2021, 15, 4; 451-460
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Residuum oralne w średniopolskich utworach dedykacyjnych
Autorzy:
Tutak, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776795.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
orality
16th and 17th century dedications
punctuation
Opis:
The act of dedications played a fundamental role in oral societies. It was of equal importance to chirographic and typographic communities as an element of a work’s para-textual frame. In selected Polish dedication works from the 16th and the 17th centuries, the author of the article looks for an oral residuum which could be identified in the complex structure of this type of expression, rooted in rich tradition and shaped in the time of oral literature. In particular, the author of the article proves that even a characteristic feature of the written sub-code like punctuation was subordinated to the listening audience.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2015, 72/1; 219-225
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rękopisy akt kapituł prowincji polskiej OO. Dominikanów z lat 1505-1662 w archiwum klasztoru krakowskiego OP
Autorzy:
Mandura, Roman Fabian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044244.pdf
Data publikacji:
1983
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
rękopisy
materiały archiwalne
zasoby biblioteczne
XVI-XVII wiek
manuscripts
archival reference
library repertory
16th-17th century
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1983, 46; 185-193
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka fundacyjna podskarbich koronnych w XVI i XVII wieku. Analiza wybranych przykładów
Fundamentals of the Crown Treasmodlnury’s foundation policy at the end of the 16th and beginning of the 17th century. Initial characterization attempt based on selected examples
Autorzy:
Gryglewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519222.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Historia polityczna Polski
podskarbi koronny
architektura rezydencjonalna
architektura sakralna
XVI wiek
XVII wiek
Daniłłowicze – ród
Ligęzowie – ród
Polish political history
Crown Treasurer
residential architecture
sacral architecture
16th century
17th century
Daniłłowicz – family
Ligęza – family
Opis:
W systemie rządów dawnej Rzeczypospolitej podskarbi koronny był jednym z najważniejszych centralnych urzędów ministerialnych. Dostojnicy piastujący tę funkcję sprawowali pieczę nad dochodami i wydatkami państwa, odpowiadając bezpośrednio przed sejmem. Niewątpliwie osiągnięcie tej godności stanowiło wyjątkową nobilitację dla przedstawicieli poszczególnych rodów dawnej Polski. W tekście, analizującym wybrane ścieżki kariery podskarbich z przełomu XVI i XVII w., zostały poruszone dwa pytania. Po pierwsze, czy i w jaki sposób objęty urząd przekładał się na politykę fundacyjną? Drugie zagadnienie dotyczy specyfiki tytułowej godności i jej potencjalnego wpływu na działania fundacyjne i umocnienie rodu. Niniejszy tekst jest próbą zestawienia i porównania wybranych postaci podskarbich koronnych działających w czasach Zygmunta III i Władysława IV. W tym okresie funkcję tę sprawowali m.in. przedstawiciele Firlejów, Warszyckich, Ligezów i Daniłłowiczów. Zaproponowana metoda analizy dotyczy dwóch płaszczyzn aktywności dostojników. Z jednej strony przybliża ich ścieżki kariery, z drugiej zaś zestawia je z działalnością fundacyjną, głównie na polu architektonicznym. Ważnym czynnikiem charakteryzującym ten urząd było uposażenie dostojnika dobrami królewskimi, które w niezbędny sposób zabezpieczało jego zadania finansowe. Taka sytuacja dotyczyła zasobnego Jana Firleja. W innych przypadkach uposażenie królewskie wyprzedzało awans na urząd. Wyjątkową pozycją w tym zakresie dysponowali Daniłłowicze. Pojawienie się urzędu podskarbiowskiego w dziejach rodu z jednej strony mogło być oznaką osiągniętej pozycji, w innych przypadkach dopiero przyspieszało ten awans. Materialną oznaką budowanej pozycji były fundacje architektoniczne – rezydencjonalne lub sakralne. Nie ulega wątpliwości, że każda z przeanalizowanych postaci w czytelny sposób aktywizowała swoje działania fundacyjne w okresie sprawowania urzędu. Topograficznie koncentrując swoją uwagę na dobrach rodowych, ale również starając się zachować związek z dworem i administrowanymi królewszyznami. Innym, intersującym uzupełnieniem możliwości, jakie dawał urząd podskarbiego, było prawo umieszczania na emisji monet herbu rodowego.
In the system of rule of the former Polish-Lithuanian Commonwealth, the Crown Treasurer was one of the most important central ministerial offices. The dignitaries holding this function were in charge of the state’s incomes and expenses, reporting directly to the Seym. Undoubtedly, the achievement of such dignity was an exceptional ennoblement for representatives of individual families of old Poland. In the text analyzing selected career paths of the treasurers from the turn of the 16th and 17th centuries, two questions were raised. First, whether and how the office translated into the foundation policy? The second issue concerns the specificity of the said dignity and its potential impact on the founding activities and strengthening the family. This text is an attempt to compile and compare selected figures of the Crown Treasury from the times of Sigismund III and Władysław IV. During this period, the office was held by, inter alia, representatives of the Firlej, Warszycki, Ligęz and Daniłłowicz families. The proposed method of analysis concerns two levels of activity of dignitaries. On the one hand, it focuses on their career paths, and on the other hand, it compares them with the foundation’s activities, mainly in the field of architecture. An important factor characterizing this office was the emolument of the dignitary with royal goods, which indispensably secured his financial tasks. This was the case with wealthy Jan Firlej. In other cases, the royal salary preceded promotion to office. Daniłłowicze had a unique position in this respect. The appearance of the Treasury Office in the history of the family on the one hand could be a sign of the position achieved, in other cases it only accelerated such promotion. Architectural foundations – residential or religious – were a material sign of building of one’s position. There is no doubt that each of the characters analyzed clearly activated their foundation activities during their term of office. Topographically focusing his attention on the family goods, but also trying to maintain a connection with the court and the administered royal lands. Another, interesting supplement to the possibilities offered by the office of treasurer was the right to place the family coat of arms on coins.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 79-100
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podział dawnego latyfundium kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca Jordana (1518-1568) w 1597 roku. Studium z dziejów młodszej gałęzi rodziny Jordanów herbu Trąby
The division of the former latifundium of the castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec Jordan (1518-1568) in 1597. A study from the history of the younger branch of the Jordan family, Trąby coat of arms
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050719.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Spytek Wawrzyniec Jordan herby Trąby
młodsza gałąź rodziny Jordanów
polska szlachta
własność ziemska
Królestwo Polskie w XVI w.
potomkowie Spytka Wawrzyńca Jordana w XVI i XVII w.
genealogia
Spytek Wawrzyniec Jordan
Trąby coat of arms
the younger branch of Jordan family
Polish nobility
land property
Kingdom of Poland in 16th century descendants of Spytek Wawrzyniec Jordan in 16th and 17th century
genealogy
Opis:
Artykuł poświęcony jest dziejom rodziny Jordanów h. Trąby od XIV do XVI w. Szczególną uwagę zwrócono na dokonania kasztelana wojnickiego Mikołaja (1467–1521) i jego syna, kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca (1518–1568). Mikołaj był bliskim współpracownikiem królów Aleksandra i Zygmunta I. Pod ich panowaniem zrobił wielką karierę, stając się jednym z małopolskich możnowładców. Jeszcze więcej osiągnął Spytek Wawrzyniec, zaufany doradca Zygmunta Augusta, który został pierwszym senatorem świeckim – kasztelanem krakowskim. Był on jednym z najważniejszych ludzi w państwie ostatniego Jagiellona w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XVI w. Obaj Jordanowie użytkowali liczne królewszczyzny. Mieli jednak również rozległe dobra prywatne. Latyfundium Spytka Wawrzyńca Jordana obejmowało 4 miasta i ponad 85 wsi i było porównywalne z dobrami starych rodów możnowładczych – Tarnowskich i Tęczyńskich. Kasztelan krakowski nie pozostawił jednak męskiego dziedzica, a jego dobra zostały podzielone w 1597 r. pomiędzy jego trzy żyjące córki i spadkobierców dwóch innych, nieżyjących już wtedy córek. W opracowaniu przedstawiono uczestników i warunki dokonanego wówczas podziału. Omówiono też dalsze losy każdego ze spadkobierców oraz dzieje objętych przez nich w 1597 r. majątków do połowy XVII w. Wraz ze śmiercią Anny Sieniawskiej, wdowy po Spytku Wawrzyńcu Jordanie, rodzina Jordanów zniknęła z szeregów małopolskiego możnowładztwa. Dobra zaś zgromadzone przez najwybitniejszego jej przedstawiciela, kasztelana krakowskiego Spytka Wawrzyńca poprzez jego córki i wnuki przeszły natomiast we władanie Ligęzów, Skotnickich, Zebrzydowskich, Orzelskich, Przerembskich, Tarłów i Zborowskich. Część tych majątków pozostała na dłużej w posiadaniu jego potomków, część zaś trafiła w obce ręce.
The article is devoted to the history of the Jordan family Trąby coat of arms from the 14th to the 16th century. Particular attention was paid to the achievements of the castellan of Wojnicz Mikołaj (1467–1521) and his son, the castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec (1518–1568). Mikołaj was a close associate of kings Alexander and Sigismund I. Under their reign, he made a great career, becoming one of the magnates of Małopolska. Spytek Wawrzyniec, a trusted advisor to Sigismond August, who became the first secular senator – the castellan of Kraków, achieved even more. He was one of the most important people in the state of the last Jagiellonian in the fifties and the sixties of the 16th century. Both Jordans, father and son, possessed numerous royal lands. However, they also had extensive private landed estates. The latifundium of Spytek Wawrzyniec Jordan included 4 towns and over 85 villages and was comparable to the property of the old magnates families – Tarnowski and Tęczyński. The castellan of Kraków, however, did not leave a male heir, and his property was divided in 1597 between his three living daughters and the heirs of two other, then deceased daughters. The study presents the participants and the conditions of the division made in 1597. The further fate of each of the heirs and the history of the estates taken by them until the mid-17th century was discussed. With a death of Anna Sieniawska, the widow of Spytek Wawrzyniec Jordan, the Jordan family disappeared from the ranks of Małopolska magnates. On the other hand, the landed estates accumulated by its most outstanding representative, castellan of Kraków Spytek Wawrzyniec, trough his daughters and grandchildren, passed into hands of the Ligęza, Skotnicki, Zebrzydowski, Orzelski, Przerembski, Tarło and Zborowski families. Some of these estates remained in the possession of his descendants for a long time, while others were transferred to foreign hands.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2022, 21, 2; 9-70
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotrkowczykowie jako wydawcy graduałów przeznaczonych dla diecezji polskich
Autorzy:
Pawlak, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044145.pdf
Data publikacji:
1984
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
oficyny wydawnicze
Karaków
XVI-XVII wiek
księgi liturgiczne
publishing company
Karkow
16th-17th century
liturgical books
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1984, 49; 245-259
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Lutra do Mohyły : Polska wobec kryzysu chrześcijaństwa 1517-1648, Ambroise Jobert ; przeł. Elżbieta Sękowska, Warszawa 1994
Autorzy:
Pelczar, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041912.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
monografia
XVI-XVII wiek
Cerkiew prawosławna
monograph
16th-17th century
the Orthodox Church of the East
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1997, 67; 419-420
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz życia zakonnego w pismach polemistów kalwińskich w Rzeczypospolitej w XVI-XVII w.
The Picture of the Monastic Life in the Letters of the Calvinist Polemists in Poland in 16 th and 17 th Century
Autorzy:
Wodziński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532339.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
reformatory evangelism
history of Poland in the 16th and 17th century
polemical religious essays in the 16th and 17th century
Polish history of the Reformation
Calvinist literature, Poland
Ewangelicyzm reformowany historia Polska XVI – XVII w.
polemika wyznaniowa XVI- XVII w.
reformacja
historia polska
literatura kalwińska Polska
Opis:
W prezentowanym artykule został przedstawiony temat stosunku kalwinistów polskich wobec katolickich zgromadzeń zakonnych w XVI oraz pierwszej połowie XVII wieku. Spośród wielu przedstawicieli konfesji helweckiej w Rzeczypospolitej wybrano trzech autorów, którzy zarówno w obszerny jak również wnikliwy sposób powzięli w swoich dziełach ten temat. Zgromadzenia zakonne były niewątpliwie obiektem zainteresowania ze strony protestantów polskich. Jak wykazano, znali oni również procedurę kanoniczną dotyczącą powoływania zakonów do życia w Kościele. Krytyka, zarówno fundamentalnych kwestii teologicznych jak również społecznych, związanych z funkcjonowaniem zakonów, utrzymana była najczęściej w ostrym tonie, nie pozbawionym jednak mocnych argumentów teologicznych.
The relationship between Polish Calvinists and Catholic religious congregations in the 16th  and the first half of the 17th century was featured in this article. And among many representatives of Helvetic Confession in the Commonwealth three authors were chosen, who broached this subject in their pieces of work both in a comprehensive and insightful way. Religious congregations were unquestionably a matter of interest from Polish Calvinists. It was proved that they also knew the canonical process by which new congregations were approved in the Church. Both fundamental theological and social issues, which were associated with congregations and the way they were run, came usually under heavy criticism but not deprived of valid theological arguments.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 46; 151-165
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies