Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "14th centuries" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Władysław Łokietek – Bolesław I opolski. Biografie paralelne
Władysław the Elbow-High ‒ Bolesław I of Opole. Parallel biographies
Autorzy:
Pobóg-Lenartowicz, Anna
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25806602.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Dynastia Piastów
Kraków
XIII i XIV wiek
The Piasts Dynasty
Cracow
13th and 14th centuries
Opis:
Wprawdzie w średniowieczu wszyscy Piastowie byli ze sobą blisko spokrewnieni, to jednak Władysława Łokietka z książętami opolskimi łączyły więzy szczególne, a to za sprawą jego matki, księżniczki opolskiej Eufrozyny. Tak się jednak złożyło, że niemal od początku kariery politycznej księcia brzesko-kujawskiego jego brat cioteczny, władca Opola, Bolesław I znajdował się w gronie jego przeciwników. Po śmierci Leszka Czarnego Bolesław wsparł bowiem księcia wrocławskiego Henryka IV Prawego w jego walce o Kraków. Skończyło się to niewolą Bolesława w bitwie pod Siewierzem w 1289 r. Po śmierci Henryka Probusa książę opolski stał się jednym z najwierniejszych sojuszników Wacława II czeskiego. Był świadkiem upokorzenia swego ciotecznego brata Władysława pod Sieradzem w 1292 r. Po zamordowaniu Przemysła II uczestniczył wraz z Henrykiem głogowskim w wyprawie na Wielkopolskę (skierowanej również przeciw Łokietkowi). W czasie tzw. buntu wójta Alberta Bolesław opolski zajął Kraków, by w 1312 r. dogadać się z Łokietkiem i przekazać mu władzę w stołecznym mieście. Warto zastanowić się, dlaczego Bolesław opolski z taką determinacją zwalczał swego ciotecznego brata i czy miał jakiekolwiek szanse, by samemu sięgnąć po władzę w Krakowie? Po śmierci Bolesława I kontakty Łokietka z książętami opolskimi uległy zmianie, czego dowodem jest małżeństwo syna Bolesława I, Bolka II opolskiego z wnuczką Łokietka, Elżbietą świdnicką. Mimo jednak intensywnej akcji dyplomatycznej prowadzonej w latach dwudziestych XIV w. na Śląsku przez Władysława Łokietka, książę Bolesław II opolski w 1327 r., podobnie jak i większość władców śląskich, złożył hołd Janowi Luksemburskiemu.
Although in the Middle Ages all the Piasts were closely related to each other, Władysław the Elbow- High had special ties with the dukes of Opole, thanks to his mother, Princess Eufrosina of Opole. However, it so happened that almost from the beginning of the political career of the Duke of Brześć and Cuiavia, his cousin, the ruler of Opole, Bolesław I was among his opponents. After the death of Leszek the Black, Bolesław supported the Duke of Wrocław, Henry IV Probus, in his fight for Cracow. It ended with Bolesław’s capture in the Battle of Siewierz in 1289. After the death of Henry Probus, the Duke of Opole became one of the most faithful allies of Wenceslaus II of Bohemia. He witnessed the humiliation of his cousin Władysław at Sieradz in 1292. After the murder of Przemysł II, he took part in a campaign against Greater Poland (also against the Elbow-High) together with Henry of Głogów. During the so-called Mayor Albert’s rebellion, Bolesław of Opole occupied Cracow, and in 1312 came to an agreement with the Elbow-High and handed over the rule over the capital city to him. It is worth considering why Bolesław of Opole fought with such a determination against his cousin and whether he had any chance to reach for power in Cracow himself? After the death of Bolesław I, relations between the Elbow-High and the Opole dukes changed, which was proved by the marriage of Bolesław I’s son, Bolko II of Opole to the Elbow-High’s granddaughter, Elizabeth of Świdnica. However, despite the intensive diplomatic action conducted in Silesia by Władysław the Elbow-High in the 1320s, the Duke Bolesław II of Opole, like most Silesian rulers, paid homage to John of Luxembourg in 1327.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 135-151
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Logistyka zaopatrzenia, przygotowania militarne i podział łupów na Półwyspie Iberyjskim w XIII wieku (na podstawie regulacji prawnych zawartych w kodeksie Siete Partidas oraz przykładów zaczerpniętych z kampanii militarnych)
Procurement logistics, military preparations and spoils division on the Iberian Peninsula in the 13th century (on the basis of the legal regulations included in the Siete Partidas and the examples from the military campaigns)
Autorzy:
Niewiński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688656.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Las Siete Partidas
średniowiecze
wojna
logistyka wojskowa
XIII–XIV wiek
Middle Ages
the war
military logistics
13th–14th centuries
Opis:
Logistics is essential for military operations to be successful, however, its role has frequently been underestimated. Transportation of supplies, victualing of troops and garrisons, and military administration cannot be dispensed with during a military campaign. This paper discusses medieval military logistics on the basis of the regulations contained in the Siete Partidas, a comprehensive set of laws codified in Castile between 1251 and 1265. This legal code, compiled by Alfonso X the Wise, regulates all kinds of human activities and social intercourse. One of the sections of the Partidas deals with war, looking into such issues as waging war on land, qualifications and responsibilities of the commanders, weapons, siege engines, and other indispensable tools, managing troops on the march, quartering of troops, foraging and alternative provisioning methods, maintenance of military discipline. There are also strict regulations concerning the compensation which men should receive on account of injuries sustained in war, as well as concerning the collection and disposal of war booty. In addition, the number of examples of provisioning the armies conducting various campaigns in the Iberian Peninsula, England and France in 13th–14th centuries provide a better understanding of how supply networks functioned and how they met the needs of medieval men-at-arms.
Logistyka jest nieodzowna dla powodzenia działań militarnych, aczkolwiek jej rola często bywa lekceważona. Transport zaopatrzenia, zapewnienie prowiantu dla wojsk i garnizonów oraz administracja wojskowa to niezbędne elementy każdej kampanii militarnej. Artykuł ten traktuje o średniowiecznej logistyce wojskowej na podstawie regulacji zawartych w Siete Partidas – zbiorze praw skodyfikowanych w Kastylii w latach 1251–1265. Kodeks ten, autorstwa Alfonsa X Mądrego, reguluje wszystkie formy ludzkiej działalności oraz interakcji społecznych. W tekście omówiono fragment drugiej Partidy poświęcony zagadnieniom związanym z wojną, m.in. takim jak: działania wojenne na lądzie, kwalifikacje i zakres odpowiedzialności dowódców wojska, broń, machiny oblężnicze i inne niezbędne narzędzia, zarządzanie wojskiem w trakcie przemarszu, rozbijanie obozu, plądrowanie, wypady rabunkowe i inne metody zdobywania prowiantu, utrzymanie dyscypliny w wojsku. Przedstawione również zostały regulacje dotyczące odszkodowań za straty poniesione wskutek działań wojennych oraz zasady gromadzenia i podziału łupów wojennych. Ponadto przytoczone przykłady aprowizacji wojsk w trakcie pierwszych wypraw krzyżowych oraz podczas rozlicznych kampanii na Półwyspie Iberyjskim, w Anglii i Francji XIII–XIV w. dostarczają lepszego wglądu w funkcjonowanie i skuteczność ówczesnych sieci zaopatrzenia.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 99; 33-56
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z kasztelu do obozu wojennego. Konno, zbrojnie i z dobrze zaopatrzonym wozem
From the castle to the war camp. Horseback, armed and well stocked
Autorzy:
Szymczak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688659.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska
wieki XIII–XVI
rycerz w podróży
koń bojowy
wóz zaopatrzeniowy
namiot
Polska
13th–14th centuries
knight on the journey
horse battle
supply car
tent
Opis:
Mobilization of the army in the Middle Ages was slow and its assembly lasted several weeks. Time to prepare for a war expedition is usually a period of four weeks, time to grazing horses. The meaning of war horses and the care given to their owners by the ruler is to include them in the edict of Emperor Frederick I Barbarossa about peace in the state of 1152. A similar record is found in the statutes of King Casimirus Magnus from the mid-14th century. Such high interest in horses was due to the fact that „The horse, as everyone knows, is the most important part of the knight”. The battle horse is dextrarius, which is guided by a squire during a loose journey at the right, so that he is rested at all times at the disposal of the knight. Depending on their financial capacity, knights and nobles sat on both large and large ambulances and inroads, often covered by various armor and medium-sized horses. On the other hand, while carrying luggage while carrying the summarius, the knight mounted a sturdy horse roncin. The knights and nobles on the road put on some light armor: a chainmail, patches or a breastplate. His head protected the open and less tired chaplain. The helmets were used as helm of closed knights only when they entered the fight. Protective armor and spear weapons: copies and spears were on the accompanying wagon. During the journey, a traditional sword or stance was replaced by a handy cord, cleaver or saber, but at the waist there was always a pugnat or dagger. With the announcement of the general expedition the knight should set out on her with a threewheeled food cart for four weeks. In the price list of 1538 we find four types of cars, but only the fourth is a special car for the fierce (currus stipendiariorum). His complete equipment consisted of a basket with scales, hoops, iron wheels and a cover, that is, a canvas cover of the car. Such a car cost 5 florins. Medieval travelers were stopping for meals or for nights usually in taverns or inns. The more fortunate they tried to use usually the hospitality of the monasteries on their way. In the cities they could sleep in the burger homes for a reasonable fee. But during the war expedition, as well as on the hunt, it was necessary to stay even in the hut. But the king, the nobles and the wealthier gentry lived in tents. During the Middle Ages, mainly two types of conical tents were used. These were tents on a circular plan, with a small surface and the second larger – with a base in the shape of a rectangle or oval. According to the statute of the guilds of Bydgoszcz tailors from 1533, the smaller tentoriumbellicum needed 112 cubits (about 64 m) of material. On the other side of the tent, 146 cubits (about 83.2 m) of material was needed. Hetman Jan Tarnowski in his Consilium rationis bellicae warns against fire in the tents and determines their place of stay in a war camp, where the second stage of soldier’s life will take place.
W średniowieczu mobilizacja wojska przebiegała powoli, a jego zgromadzenie trwało kilka tygodni. Czas na przygotowanie się na wyprawę wojenną to zazwyczaj cztery tygodnie, czas na wypas koni. Wyrazem znaczenia koni bojowych i troski okazywanej ich właścicielom przez panującego jest uwzględnienie ich w edykcie cesarza Fryderyka I Barbarossy o pokoju w państwie z 1152 r. Podobny zapis znajdujemy w statutach Kazimierza Wielkiego z połowy XIV w. Tak duże zainteresowanie końmi wynikało z tego, że „koń, jak wszyscy wiedzą, jest najważniejszą częścią rycerza”. Koń bojowy to dextrarius, czyli prowadzony przez giermka podczas podróży luzem po prawicy, aby wypoczęty był w każdej chwili do dyspozycji rycerza. W zależności od swoich możliwości finansowych rycerze i szlachta dosiadali zarówno dorodnych i rosłych ambulatorów i inochodników, często okrytych różną zbroją, jak i koni średniej wielkości. Natomiast podczas podróży bagaże dźwigał juczny summarius, rycerz zaś dosiadał krzepkiego konia roncina. Rycerstwo i szlachta na drogę zakładali lekką zbroję: kolczugę, płaty lub sam napierśnik. Głowę chronił otwarty i mniej męczący kapalin. Przyłbicę jako hełm zamknięty rycerze wykorzystywali dopiero z chwilą wejścia do walki. Uzbrojenie ochronne oraz broń drzewcowa: kopie i włócznie znajdowały się na towarzyszącym im wozie. Podczas podróży tradycyjny miecz lub koncerz zastępował poręczniejszy kord, tasak lub szabla, ale przy pasie był zawsze puginał lub sztylet. Wraz z ogłoszeniem wyprawy powszechnej rycerz powinien wyruszyć na nią z trzykonnym wozem z żywnością na cztery tygodnie. W cenniku z 1538 r. znajdujemy cztery rodzaje wozów, ale tylko ostatni z nich to wóz specjalny dla zaciężnych (currus stipendiariorum). Jego całkowite wyposażenie stanowiły: kosz z wagami, orczykami, okutymi żelazem kołami i poklatem, tj. płóciennym przykryciem wozu. Taki wóz kosztował 5 florenów. Średniowieczni podróżni zatrzymywali się na posiłek lub na nocleg zazwyczaj w karczmach lub w gospodach. Możniejsi starali się korzystać zazwyczaj z gościnności klasztorów znajdujących się na ich drodze. W miastach mogli nocować w domach mieszczan za odpowiednią opłatą. Ale podczas wyprawy wojennej, a także na polowaniu, trzeba było nocować nawet w szałasie. Jednak król, dostojnicy i zamożniejsza szlachta mieszkała w namiotach. W okresie średniowiecza używano głównie dwóch rodzajów namiotów o kształcie stożkowym. Były to namioty na planie koła, o małej powierzchni i drugie obszerniejsze – o podstawie w kształcie prostokąta lub owalu. Według statutu cechu krawców bydgoskich z 1533 r. na mniejszy tentorium bellicum potrzeba było 112 łokci (ok. 64 m) materiału. Natomiast na namiot większy potrzeba było 146 łokci (ok. 83,2 m) materiału. Hetman Jan Tarnowski w swym Consilium rationis bellicae przestrzega przed pożarem w namiotach i określa miejsca ich postoju w obozie wojennym, gdzie nastąpi drugi etap życia żołnierskiego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 99; 57-81
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rycerskie ideały codziennego życia według "Księgi o rycerstwie" Godfryda de Charny
The knightly ideals of everyday life according to The Book of Chivalry of Geoffroi de Charny
Autorzy:
Niewiński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688259.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Godfryd de Charny
średniowiecze
etos rycerski
twórczość i literatura średniowieczna
XIV wiek
Geoffroi de Charny
Middle Ages
chivalric ethos
medieval creativity and literature
14th centuries
Opis:
„The Book of Chivalry” written by Geoffroi de Charny, who was considered the quintessential knight of his age, gives a valuable insight into chivalric culture of knighthood. Unlike many medieval writers on chivalry, de Charny actively participated in tournaments and fought with distinction in numerous engagements during the Hundred Years War, including the battle of Poitiers (1356) where he was killed defending the Oriflamme. His „Book”, primarily intended as a manual for the members of the royal Order of the Star, was implicated in the broader reform programme of King John the Good. De Charny describes the knightly way of life and its requisite virtues as opposed to numerous shortcomings of real life men-at-arms, the chief knightly quality being the „prowess”. Knight is also a men of honour, worth and notable piety who undergoes perilous journeys constantly seeking the opportunity to fight and undertakes incessant hardships in order to bring glory to his name and to secure salvation.
"Księga o rycerstwie", napisana przez Godfryda de Charny, uważana za syntetyczny opis sztuki rycerskiej w XIV w., daje cenny wgląd w kulturę rycerskości. Podobnie jak wielu średniowiecznych pisarzy podejmujących temat rycerstwa, de Charny aktywnie uczestniczył w turniejach, walczył z powodzeniem w licznych kampaniach podczas wojny stuletniej, a także w bitwie pod Poitiers (1356), gdzie zginął w obronie Oriflamme. Jego "Księga", pierwotnie przeznaczona jako podręcznik dla członków Królewskiego Zakonu Gwiazdy, została włączona do szerszego programu reform króla Jana Dobrego. De Charny opisuje rycerski styl życia i niezbędne rycerskie cnoty, przeciwstawiające się licznym wyzwaniom prawdziwego życia zbrojnego. Główną rycerską cechą jest męstwo, rycerz jest również człowiekiem honoru, pełnym pobożności, który poddaje się nieustannym podróżom, szukając okazji do walki i podejmując trudy, wysiłek, by przynieść chwałę swojemu imieniu i zapewnić sobie zbawienie.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 101; 11-28
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пути проникновения лексических богемизмов в старорусский язык в XIV–XVII вв.
The Ways of Penetration of Lexical Bohemisms into the Russian Language from the Fourteenth to the Seventeenth Century
Sposoby przenikania bohemizmów leksykalnych do języka rosyjskiego od XIV do XVII wieku
Autorzy:
Руденка, Алена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38698964.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Russian language of the 14th–16th centuries (starorusskiĭ iazyk)
prosta mova
borrowing
Bohemism
intermediary language
Opis:
This article is devoted to Bohemisms which came into the Russian language between the fourteenth and seventeenth centuries. The influence of Old Czech on Russian was indirect: it was mediated by prosta mova, the East Slavic written language of the Grand Duchy of Lithuania. From the earliest period, the main source of Bohemisms was translated literature. In most cases, their way into Russian was as follows: classical (Western European) language → Old Czech → Old Polish → prosta mova → 14th–17th-century Russian.    
W artykule omówiono bohemizmy, które weszły do języka rosyjskiego w XIV–XVII wieku. Wpływ języka staroczeskiego na język rosyjski nie był bezpośredni. Obywał się za pośrednictwem tak zwanej „prostej mowy”, czyli wschodniosłowiańskiego języka pisanego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Głównym źródłem bohemizmów od najwcześniejszego okresu była literatura tłumaczona. W większości przypadków droga zapożyczeń wyglądała następująco: (zachodnioeuropejski) język klasyczny → staroczeski → staropolski → „prosta mowa” → język rosyjski XIV–XVII wieku.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2022, 57
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O elicie urzędniczej Podlasia uwag kilka
Official Elites of Podlasie from 14th till 18th century
О несколько замечаний о правящей элите Подляшья
Autorzy:
Tęgowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953439.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
подляшские служащие
Ежи Костро
XIV–XVIII век
officials of Podlasie
Kapicjana
Jerzy Kostro 14th-18th centuries
Opis:
The article refers to the joint publication entitled ‘The Officials of Podlasie from14thtill 18th century. Registers.’ released in 1994. The direct reason for this presentation is findings of some excerpts from księgi ziemskie and księgi grodzkie (both are the types of registers used by court in the First Commonwealth) from territory of Podlasie. They have recently been retrived in the National Archives of Ukraine in Lviv and they significantly enrich and rectify our knowledge of the issue. Moreover, they complete the gaps in historical sources, which the authors of the mentioned publication encountered before. The aim of the present publication is not only to enable the completion of missing data but also to add new information which will help in detailed research on the career of separate officials or families belonging to the local elite. Beyond doubt, such essential data about the life of the local society are marriages, the off-spring’ s careers, strategies of matchmaking, lineage and coats of arms. The article also postulates that in case a new compendium on official elites of Podlasie is published it should be extended by information on officials of lower ranks, such as ‘podstarości,’ ‘podwojewoda’, or ‘burgrabia’. The conclusion presents the source material being the confirmation of nobility of Jerzy Kostro. It corrects the information on the coat of arms of the officials sharing this family name.
Данная статья касается коллективного труда Подляшские должностные лица XIV–XVIII века. Реестр, которых был опубликован в 1994 г. Непосредственной причиной этому была находка в Государственном Архиве Украины во Львове отрывков подляшских землевладельческих и муниципальных книг, которые значительно расширили наши знания, объяснили и восполнили недостаток информации, с которыми столкнулись авторы высшее упомянутого исследования. Целью данной статьи было не только восполнение данных касающихся дат некоторых служащих на административных должностях; но также, и обратить внимание на те, должностные лица, которые включены в реестр, а также и на важную информацию, которая может помочь при исследованиях карьеры единиц или семей принадлежащих к местным землевладельческим или поветовым элитам. Несомненно такими важными данными из жизни местного общества является заключение брака, карьера детей, брачные стратегии, родовая принадлежность (наличие герба). Выражаются также некоторые научные постулаты, чтобы в возможном будущем сборнике правящей элиты Подляшья дополнить личную анкету муниципальными служащими, а также их заместителями, как подстаросты, бургграфы, подвоеводы и другие. Целостность заканчивает исходная публикация выведения шляхты Эжи Костро, которая объясняет информацию о гербе подляшских служащих этой фамилии.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2014, 22; 9-23
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Rajmunda Llulla w Afryce Północnej (XIII i XIV wiek). Początki dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego
Work of Raimund Llull in North Africa (13th and 14th centuries). Beginnings of Christian-Moslem dialogue
Autorzy:
Hryszko, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480362.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Rajmund Llull (Raimundus Lullus)
Misje
Muzułmanie
dialog międzyreligijny
historia Kościoła w XIII–XIV wieku
Raimund Llull (Raimundus Lullus)
Missions
Moslems
interreligious dialogue
the history of the Church of the 13th and 14th centuries
Opis:
Artykuł został poświęcony okolicznościom trzech wypraw misyjnych Rajmunda Llulla do Afryki (kolejno do: Tunisu w latach 1292–1293, Bidżaji w 1307 r. i ponownie Tunisu w latach 1314–1315). W pierwszej części artykułu, po sumarycznym zaprezentowaniu życia i dokonań Llulla, zostało nakreślone tło relacji Korony Aragonii z północnoafrykańskim państwem Hafsydów, które stało się terenem jego aktywności misyjnej. Na podstawie wybranych pism uczonego przedstawiono motywy, jakimi kierował się przy pracy chrystianizacyjnej. Osobne miejsce zajmuje analiza proponowanych przezeń metod konwersji muzułmanów na tle XIII-wiecznej myśli misjologicznej. W artykule ukazano także wpływ wydarzeń związanych z kolejnymi podróżami do Afryki na modyfikację refleksji nad problemem nawracania muzułmanów na chrześcijaństwo w oparciu o dialog. Llull, uciekając się do rozumu i używając argumentów filozoficznych, odwoływał się do wspólnych elementów łączących obie religie jako płaszczyzny porozumienia. W ten sposób wytyczał nowe zasady postępowania na styku świata chrześcijaństwa zachodniego i domeny islamu.
The article is focusing on the circumstances of three missionary trips of Raimund Llull to Africa (to Tunisia in the years 1292-1293, Bejaia in 1307 and again to Tunisia between 1314 and 1315). In the first part of the article, after a brief presentation of the life and achievements of Raimund Llull, the background of mutual relations between Aragon and the North-African state ruled by the Hafsids, which became an area of missionary activity in that part of the world, was presented. Pursuant to the selected writings of the scholar, motives were presented, on which he based his missionary activity. Some special focus is directed on the activity among the Moslems and the methods he suggested in that type of work according to the mission-theological thought of the 13th century. The article also shows the influence of the events connected with his subsequent travels to Africa on the modification of the reflection on the problem of converting the Moslems on the basis of a dialogue. Llull, resorting to the reason and using philosophical arguments, referred to the common elements of the both religions as the common ground for agreement and mutual understanding. In this way he pointed to some new principles of acting on the meeting point of the western Christian world and the Islam domain.
Źródło:
Nurt SVD; 2015, 2; 56-85
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziecko i dzieciństwo w świetle wybranych źródeł narracyjnych (do XIV w.)
Child and childhood in the light of selected narrative sources (until the end of the 14th century)
Autorzy:
Teterycz‑Puzio, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558807.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
XI‑XIV w.
choroby dzieci
dziecko
dzieciństwo
kroniki średniowieczne
opieka nad dzieckiem
troska o dziecko
żywoty świętych
11th‑14th centuries
child
child care
childhood
childhood diseases
concern for a child
lives of the saints
mediaeval chronicles
Opis:
Odkrycie dzieciństwa przypisuje się epokom późniejszym w stosunku do średniowiecza. Jednak tematyka związana z dzieciństwem nie jest obca źródłom średniowiecznym. Najwięcej informacji w wybranych źródłach z XI–XIV w. (głównie kronikach i żywotach świętych) odnoszących się do dzieciństwa dotyczy tego okresu w życiu władców i świętych. W średniowieczu okres dzieciństwa w życiu człowieka niósł ze sobą wiele niebezpieczeństw, np. masową umieralność noworodków i niemowląt, bardzo dużą umieralność dzieci, o czym wspominają żywoty świętych, często opisując przypadki zachorowań dzieci, wyleczonych za wstawiennictwem świętego. Dziecku – następcy tronu zagrażali też dorośli pretendenci do objęcia władzy. W średniowieczu zatem czekano na szybkie zakończenie tego okresu w życiu człowieka. Zaś władca‑dziecko zwykle jest wychwalany przez kronikarzy przez przywołanie cech właściwych dorosłym. Nieposiadanie potomstwa stanowiło powód do zmartwień głównie z powodu braku następcy, ale źródła wspominają też o wstydzie z powodu bezdzietności. Są też wzmianki dotyczące leczenia niepłodności. W kronikach i żywotach świętych znajdujemy także opisy zachowań będących przejawami troski rodzicielskiej i czułych postaw wobec dziecka. „Lata sprawne” w średniowieczu osiągano najczęściej w wieku 12‒14 lat. Źródła prezentują obyczaje związane z przekraczaniem przez dziecko pewnych etapów życia, np. postrzyżyny. Sporo uwagi źródła poświęcają zagadnieniom dotyczącym opieki nad księciem dzieckiem, którą mogła sprawować matka, krewni lub przedstawiciele możnowładztwa. W kronikach i żywotach świętych znajdujemy dużo informacji odnoszących się do sposobów kształcenia dzieci, dowiadujemy się o opiekunach i wychowawcach władców, też o staraniach w celu zapewnienia dostatniej przyszłości dzieciom, spotykamy także np. wzmianki o dziecięcych zabawkach. W świetle źródeł widzimy, że w średniowieczu opiekowano się dziećmi i troszczono o nie.
Although discovery of childhood is usually ascribed to periods following the Middle Ages, subjects related to this stage of life appear in mediaeval sources. Most of information regarding childhood in the selected sources from 11th‑14th centuries (mainly chronicles and hagiography) refer to the childhood of rulers or saints. This period in human life involves many dangers, such as extremely high mortality rate of newborn babies and infants, as well as very high mortality of children in general. References to these subjects can be found in hagiography, describing cases of children being miraculously cured be the saint’s intercession. A child – heir to the throne was also in danger from the grown up pretenders to power. Sometimes children are represented as a burden, particularly in the time of war. Lack of progeny poses a problem mainly because of want of heir, but sources (e.g. Master Wincenty) describe shame caused by childlessness. Treatments for infertility are also mentioned, for instance in the case of the Duke of Sieradz Leszek the Black and his wife Gryfina. Chronicles and hagiography give examples of parental concern and affection towards children. In the Middle Ages children came of age between 12th and 14th year. There are records of transition rites to mark that moment, such as ceremonial hair‑cutting practiced by the Slavs. Sources discuss at length matters of custody of a child‑prince that could be entrusted to his mother (e.g. Helena, Grzymisława), other family members or representatives of nobility. Chronicles and hagiography include ample information regarding education of children (e.g. in case of saints – seven liberal arts), as well as their tutors and guardians. Great care was taken to provide for children’s affluent future. When praising a child‑ruler, chroniclers attribute qualities of an adult to him. Characteristics and behaviour assigned to childhood in modern times are also present in mediaeval sources, even though the singularity of this period in life was not thoroughly appreciated at that epoch. Though childhood was expected to end as soon as possible (because of the above mentioned dangers it entailed), children were by no means neglected.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2011, 28; 257-276
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konwent Dominikanów w Brzegu w XIV-XVI wieku
The Dominican monastery in the 14th-16th centuries
Autorzy:
Kaczmarek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784066.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
dominikanie
klasztor
Śląsk
Brzeg
średniowiecze
XIV-XVI w.
the Dominicans
a monastery
Silesia
the Middle Ages
14th-16th centuries
Opis:
Historians have not been much interested in the history of the Dominican monastery in Brzeg. The basic work by K. Eisert is several dozen years old and is based on a limited number of sources. The following study presents the members of the monastery in Brzeg and its internal structure. Founded in the middle of the 14th century, the monastery had – as it seems – two periods of magnificence - right after its foundation and at the turn of the 16th century. The 15th century, especially its second half, was the time of its lesser importance. The decline of the monastery was caused by the Hussite invasions of Silesia.
Historia klasztoru dominikanów w Brzegu nie cieszyła się dotąd wielkim zainteresowaniem historyków. Podstawowe do dziś opracowanie autorstwa K. Eiserta liczy kilkadziesiąt lat i jest oparte na ograniczonej podstawie źródłowej. W niniejszym opracowaniu odtworzono stan osobowy konwentu w Brzegu i jego wewnętrzną strukturę. Założony w połowie XIV w. konwent miał (jak się) wydaje dwa okresu świetności - zaraz po fundacji oraz na przełomie XV i XVI stulecia. Wiek XV natomiast, zwłaszcza jego druga połowa, to czasy mniejszego znaczenia domu w Brzegu w polskiej prowincji dominikanów. Powodem takiego stanu rzeczy był upadek klasztoru w dobie najazdów husyckich na Śląsk.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 109; 243-267
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różnorodność etniczna, prawo miejskie, miasto. Lwów w późnym średniowieczu
Autorzy:
Heyde, Jürgen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607549.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Ethnizität
Magdeburger Recht
Kommunalismus
Armenier
Bürger
14./15. Jahrhundert
ethnicity/ethnic relations
Magdeburg Law
urban communities
Armenians
Burghers
14th and 15th centuries
etniczność
relacje etniczne
prawo magdeburskie
społeczności miejskie
Ormianie
mieszczanie
XIV–XV stulecie
Opis:
Der Aufsatz diskutiert die Rolle ethnischer Elemente in den Verleihungen des Magdeburger Rechts im mittelalterlichen Rotreußen und geht dabei besonders auf die Lokation Lembergs im Jahre 1356 ein. Am Beispiel der Beziehungen zwischen der Bürgergemeinde und der armenischen Gemeinde bis in die Mitte des 15. Jahrhunderts wird die Bedeutung ethnischer Elemente in der politischen und gesellschaftlichen Praxis der Stadt untersucht.
The paper addresses the role of ethnic elements for the foundation privileges according to Magdeburg Law in late medieval Ruthenian towns, with special regard to the municipal privilege grated to L’viv in 1356. The relevance of ethnic elements for the political and social life in the town in the 14th and 15th centuries is discussed using the relations between the communities of the Burghers and the Armenians as an example.
Artykuł dotyczy roli czynników etnicznych dla pozyskiwania przywilejów według prawa magdeburskiego w późnośredniowiecznych miastach ruskich, ze szczególnym uwzględnieniem przywileju przyznanego Lwowowi w 1356 r. Znaczenie czynników etnicznych dla życia politycznego i społecznego miasta w XIV i XV stuleciu omówiono na przykładzie relacji między społecznościami mieszczan i Ormian.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2017, 72
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblia czeska z 1414 r. z zasobu Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie
Czech Bible from 1414 from the Archdiocesan Archives of Gniezno
Autorzy:
Sołomeniuk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396326.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
Biblia
kodykologia XIV–XV w.
czeski rękopis
gotyk międzynarodowy
Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie
inicjał figuralny
inicjał ornamentalny
Bible
codicology of the 14th–15th centuries
Czech manuscript
International Gothic
Archdiocesan Archives of Gniezno
figural initial
ornamental initial
Opis:
A single volume of a handwritten Bible of Czech provenance is located at the Archdiocesan Archives of Gniezno. The Bible was created in 1414 and its signature is BK Ms 142. This article presents and analyses the book in comparison with the rest of the library manuscripts present at the Archdiocesan Archives. The Czech Bible is a part of a small subset of biblical codices and an equally small group of Czech codices. The article concludes with a few research questions, connected to, among others, a paleographic study and the examination of the traditions of the biblical texts.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 1; 71-108
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mobility of scholars and sciences between Bohemia, Hungary, Poland, and France in the 14th–15th centuries: the contribution of prosopography to the history of sciences
Autorzy:
Spychala, Pauline
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783414.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
prosopography
mobility of scholars and sciences
France
Bohemia
Hungary
Polska
University of Montpellier
University of Orléans, University of Paris
University of Prague
University of Kraków
14th–15th centuries
history of science.
prozopografia, mobilność naukowców i nauk, Francja, Czechy, Węgry, Polska, Uniwersytet w Montpellier, Uniwersytet w Paryżu, Uniwersytet Praski
Uniwersytet Krakowski, XIV–XV w., historia nauki
Opis:
This article aims to trace the mobility of scholars and sciences between France and Bohemia, Hungary, and Poland in the 14th and 15th centuries, seen from the perspective of prosopography.These exchanges were concentrated in only three oldest French universities of Montpellier, Orléans and Paris, albeit with significant variations, and in the newly-founded universities north of the Alps in the 14th century, namely those in Prague and Kraków.Mobility was less important and intensive at the end of the Middle Ages because of the policy in favour of establishing national universities.The names of 143 scholars from Bohemia, Hungary, and Poland, who were enrolled in the 14th and 15th centuries in French universities, have been found so far. Several of them played important roles in the history of science in these countries.
Artykuł ten ma na celu prześledzenie mobilności naukowców i nauk między Francją a Czechami, Węgrami i Polską w XIV i XV wieku, widzianej z perspektywy prozopografii.Wymiana ta koncentruje się tylko na trzech najstarszych francuskich uniwersytetach w Montpellier, Orleanie i Paryżu, jednak ze znacznymi różnicami, oraz na nowo powstałych w XIV wieku uniwersytetach na północ od Alp, mianowicie w Pradze i Krakowie.Mobilność ta była mniej ważna i intensywna pod koniec średniowiecza, ponieważ prowadzono politykę na rzecz uniwersytetów krajowych.Do tej pory znaleziono nazwiska 143 uczonych z Czech, Węgier i Polski, którzy zapisali się w XIV i XV wieku na uniwersytety francuskie. Kilka z nich odegrało ważną rolę w historii nauki w tych krajach.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies