Temat: „Rzeczpospolita” - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Уплыў польскай мовы на раннія ўсходнеславянскія граматы Вялікага Княства Літоўскага
The influence of the Polish language on the early East Slavic acts of the Grand Duchy of Lithuania
Wpływ języka polskiego na wczesnosłowiańske akty Wielkiego Księstwa Litewskiego
Autorzy:: Рудэнка, Алена
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1932675.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:: agreement
template
"prosta mova"
Grand Duchy of Lithuania
Rzeczpos¬polita
umowa
formularz
"mowa prosta "
Wielkie Księstwo Litewskie
Rzeczpospolita
грамата
фармуляр
“проста” мова
Вялікае Княства Літоўскае
Рэч Паспалітая
Opis:: The article is devoted to a general description of the early East Slavic documents created in the Belarusian and Ukrainian territories. Such a description requires at least a brief historical and geographical commentary. The article also contains the earliest East Slavic agreements, including those where Lithuanian princes are mentioned. The first documents of the Grand Duchy of Lithuania, their structure and language are considered. The article analyzes the transition from the Greek-Byzantine model of building business documents to the Polish-Latin one. Particular attention is paid to documents written in "prosta mova", as Belarusian and Ukrainian dialectal features appeared there very early.
Artykuł poświęcony jest ogólnemu opisowi wczesnych listów wschod¬nio-słowiańskich, powstałych na ziemiach białoruskich i ukraińskich. Taki opis zakłada krótki komentarz historyczny i geograficzny. W artykule omówiono najwcześniejsze dokumenty wschodniosłowiańskie, w tym te, w których wy-mienia się książąt litewskich. Analizowane są pierwsze umowy Wielkiego Księstwa Litewskiego, ich struktura i język. Artykuł analizuje przejście od grecko-bizantyjskich modeli budowania dokumentów biznesowych do polsko-łacińskich. Szczególną uwagę zwraca się na listy pisane „mową prostą”: bardzo wcześnie natrafiają na cechy gwar białoruskich i ukraińskich.
Артыкул прысвечаны агульнай характарыстыцы ранніх усходнеславян¬скіх грамат, створаных на беларускіх і ўкраінскіх тэрыторыях. Такая харак-тарыстыка прадугледжвае хоць бы вельмі кароткі гісторыка-геаграфічны каментар. У артыкуле прыводзяцца таксама самыя раннія ўсходнеславян-скія дамовы, у тым ліку і са згадкамі пра літоўскіх князёў. Разглядаюцца першыя граматы Вялікага Княства Літоўскага, іх структура і мова. Праана-лізаваны пераход ад грэцка-візантыйскіх узораў пабудовы дзелавых даку-ментаў да польска-лацінскіх. Асаблівая ўвага нададзена граматам на “простай мове”: у іх вылучаюцца беларускія і ўкраінскія дыялектныя рысы.
Źródło:: Acta Albaruthenica; 2021, 21; 135-150
1898-8091
Pojawia się w:: Acta Albaruthenica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Уладзімір Падалінскі, Прадстаўніцтва Вяліка-го Княства Літоўскага на Люблінскім сойме 1569 года. Удзел у працы першага вальнага сойма Рэчы Паспалітай, Мінск 2017
U. Padalinski, The Representation of the Grand Duchy of Lithuania at the Lublin Diet of 1569: Participation in the Activities of the First General Diet of the Commonwealth, Minsk 2017
Autorzy:: Zawadzki, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/474777.pdf
Data publikacji:: 2018-10-29
Wydawca:: Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:: Wielkie Księstwo Litewskie
Sejm lubelski 1569 r.
Unia Lubelska
Rzeczpospolita
parlamentaryzm
Opis:: recenzja
Reviews
Źródło:: Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 355-357
0860-1054
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Словацьке питання в зовнішньополітичній візії владних кіл І Речі Посполитої (1938 – березень 1939 р.)
The Slovak question in foreign policy vision of the Second Rzeczpospolita authorities (1938 – march 1939)
Autorzy:: Borovets, Ivan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1976077.pdf
Data publikacji:: 2021-11-01
Wydawca:: National Academy of Sciences of Ukraine. The Institute of History of Ukraine
Tematy:: Second Rzeczpospolita
Czechoslovak Republic
Glinka Slovak People’s Party
foreign policy
diplomatic sondage
autonomy
union
revindication
separatism
secession
Opis:: Тогочасна польська влада негативно ставилася до центрального уряду Чехословацької республіки. Тому вона активно контактувала з опозиційною Глінковою словацькою народною партією, з якою мала низку спільних ідеологічних цінностей: слов’янська взаємність, католицизм, антибільшовизм, позитивне ставлення до авторитаризму. Польські діячі запевняли, що Варшава підтримує державотворчі плани словацьких лідерів, урочисто вітали їх делегацію в Польщі у травні 1938 р. Під час та відразу після мюнхенської кризи польсько-словацькі взаємини відзначалися суперечністю. Словаки запропонували державне об’єднання і представили декларацію про польсько-словацьку унію. Проте, не отримавши відповіді, домовилися з празьким урядом про надання Словаччині автономії. Польська сторона очікувала від словаків більш вираженого сепаратизму. Аби підштовхнути нерішучих опозиціонерів Варшава висунула територіальні претензії на словацькі землі в районі Спіша та Орави. Ультимативний характер вимог та силові дії польської влади продемонстрували дійсний характер її політики щодо Словаччини. Це мало наслідком покращення чесько-словацьких відносин у рамках помюнхенської Чехо-Словаччини, а також зумовило звернення поглядів словацьких політиків до Німеччини. Взимку 1938-1939 рр. обидві сторони намагалися поліпшити атмосферу двосторонніх взаємин. Відбувалися зустрічі делегацій, на яких обговорювалися шляхи активізації позитивної співпраці. Головним чинником польсько-словацького зближення в цей час було усвідомлення небезпеки з боку Німеччини, яка збільшувала свій вплив у регіоні. На початку березня Берлін організував кампанію тиску на словацьких діячів, схиляючи їх до сецесії, водночас вони марно намагалися висунути цьому польську противагу. Проголошення незалежності Словаччини за німецьким сценарієм ознаменувало стратегічну невдачу польської зовнішньої політики, адже південний кордон держави ставав зоною потенційної небезпеки.
The Polish authorities had a negative attitude towards the central government of the Czechoslovak Republic at that time. Therefore, the Polish reprezentatives were in active contact with the opposition Glinka Slovak People’s Party. They had a number of common ideological values such as Slavic reciprocity, Catholicism, Anti-Bolshevism, and positive assessment of authoritarianism. The Polish politics assured that Warsaw supports state-building plans of the Slovak leaders and solemnly welcomed their delegation to Poland in May 1938. Polish-Slovak relations were marked by contradictions during and shortly after the Munich crisis. The Slovaks suggested state association and submitted a declaration on the Polish-Slovak union. But they did not receive an answer, so they agreed with the Prague government about granting Slovakia autonomy. The Polish authorities expected more pronounced separatism from the Slovaks. Warsaw made territorial claims for Slovak lands in the area of Spis and Orava because Poles wanted to push indecisive oppositionists. The ultimate form of the demands and the forceful nature of Polish actions demonstrated the real content of Warsaw’s policy towards Slovakia. These events resulted to the improvement of Czech-Slovak relations within the framework of Post Munich Czechoslovakia and also led to the appeal of Slovak politicians to Germany. Both sides tried to improve the atmosphere of bilateral relations during the winter of 1938-1939. Meetings of delegations were organized for discuss different ways to intensify positive cooperation. An influence of Nazi Germany was increasing in the region at that time. So, the realization of the danger, posed by Germans, was the main factor to Polish-Slovak rapprochement. In early March, Berlin organized a campaign to put pressure on Slovak politicians and persuaded them to secession. They tried in vain to put forward a Polish counterweight. The declaration of independence of Slovakia according to the German scenario marked the strategic failure of Polish foreign policy, because the southern border of the state became a zone of potential danger
Źródło:: The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings; 2021, 30; 284-303
2411-345X
2415-7198
Pojawia się w:: The International Relations of Ukraine: Scientific Searches and Findings
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Основные идеи русской исторической полонистики и творческое наследие П.Н. Жуковича
Basic Ideas of Russian Historical Polish Studies and the Creative Heritage of Platon N. Zhukovich
Autorzy:: Kruczkowski, Tadeusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29520849.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:: P.N. Żukowicz
zachodniorusycyzm
Polska
Litwa
prawosławne ziemie litewskie
Rzeczpospolita Obojga Narodów
rosyjska polonistyka historyczna
podstawowe idee rosyjskiej polonistyki historycznej
P.N. Zhukovich
West Russianism
Polska
Lithuania
the Russian Orthodox lands of Lithuania
Polish-Lithuanian Commonwealth
Russian historical Polonistics
fundamental ideas of Russian historical Polonistics
Opis:: Artykuł przedstawia podstawowe (fundamentalne) idee rosyjskiej polonistyki historycznej w twórczym dziedzictwie Platona N. Żukowicza jako konserwatywnego historyka orientacji słowianofilskiej. Żukowicz badał historię Polski, Wielkiego Księstwa Litewskiego, terenów Ukrainy w XVI–XVIII w., a szczególną uwagę poświęcił reformacji w Polsce, w tym problematyce współpracy prawosławnych i protestantów, a także szerzeniu się unii kościelnej.
The article presents the fundamental ideas of Russian historical Polish studies in the creative heritage of Platon N. Zhukovich, a conservative historian of Slavophilic orientation. Zhukovich studied the history of Poland, the Grand Duchy of Lithuania, and the territory of Ukraine from the sixteenth to the eighteenth century, and he paid particular attention to the Reformation in Poland, including the issues of cooperation between Orthodox and Protestant followers, as well as the spread of the Church Union.
Źródło:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 2; 73-105
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:: Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Освітнє питання в діяльності німецьких депутатів у парламенті Другої Речі Посполитої (1928—1930)
Educational issues in the activities of German MPs in the Parliament of the Second Polish Republic (1928—1930)
Autorzy:: Ruda, Oksana
Pikh, Olek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27316002.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: Druga Rzeczpospolita
parlament Rzeczypospolitej Polskiej
parlamentarzyści niemieccy
polityka oświatowa
mniejszości narodowe
Second Polish Republic
Polish Parliament (the Sejm)
German Members of Parliament
educational policy
national minorities
Opis:: Mniejszość niemiecka odniosła w wyborach do Sejmu i Senatu II kadencji (1928—1930) swoje największe zwycięstwo w dziejach parlamentaryzmu Drugiej Rzeczypospolitej. Mimo różnic ideologicznych cele stojące przed parlamentarzystami niemieckimi były podobne: całkowite równouprawnienie Niemców we wszystkich dziedzinach prawa i w życiu codziennym; zapewnienie zupełnej swobody rozwoju niemieckiej kultury, szkolnictwa i języka; zapewnienie mniejszości niemieckiej autonomii oświatowo-kulturalnej. Posłowie krytykowali politykę narodowościową rządów polskich, negatywnie oceniali sytuację mniejszości niemieckiej w Polsce. Politycy niemieccy z trybuny parlamentarnej mówili m.in. o dyskryminacji niemieckiego szkolnictwa mniejszościowego, o likwidacji niemieckich szkół średnich i seminariów nauczycielskich, o aresztowaniach nauczycieli wędrownych, o przeniesieniu służbowym pedagogów niemieckich w inne regiony Polski. Niemiecki Klub Parlamentarny w obronie szkolnictwa niemieckiego zgłosił szereg interpelacji i wniosków. Wiele z tych projektów parlamentarnych oraz liczne głosowania połączyły ławy parlamentarne mniejszości narodowych, a także posłów polskiej lewicy w Sejmie.
The article examines the specific features of the activities of German Members of Parliament (MPs) in the Parliament of the Second Polish Republic in the years 1928—1930 (second term of office), which were directed at defending the right to education for Germans, creation of legal grounds for the opening of German-language schools as a guarantee of the national identity preservation. German MPs defended their voters’ educational rights during parliamentary speeches, debates on education, and language-based conflicts, interpellations, and protests. German politicians tried to improve the situation of schooling for Germans by introducing legislative initiatives, inquiries, and interpellations, which raised such important issues as adoption of educational legislation in consultation with minorities, to expand the network of German-language schools, and to provide conditions for their unimpeded activities, stopping persecution of teachers. Their legislative initiative was often supported by Ukrainian and Jewish politicians, deputies from the leftwing Polish parties of the Sejm who advocated securement for children’s learning of their mother tongue. German deputies joined in providing Germans with fundamental rights guaranteed by domestic law and international agreements.
Źródło:: Wieki Stare i Nowe; 2022, 17, 22; 1-15
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:: Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Ономастикон польских фамилий в документах новейшей истории Ярославского региона
Onomastikon Polish surnames in documents of modern history of the Yaroslavl region
Autorzy:: Гутовский, Анджей
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1992301.pdf
Data publikacji:: 2019-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: USSR
Russia
Rzeczpospolita
repressions
Polish surnames
etymology
an element of historical memory
СССР
Россия
Речь Посполитая
репрессии
польские фамилии
этимология
элемент исторической памяти
Opis:: The article is devoted to the study of Polish and polonized surnames of the Yaroslavl region of Russia on the basis of a database formed from diverse documents of recent history, mostly modern authors. A range of sources of information about contemporary surname carriers is consecrated; an etymological analysis of the surnames is carried out, they are graded according to special features. The history of the repressiveness of the Soviet system in relation to the carriers of Polish surnames is traced. The conclusion is made about the strength of the essence and purpose of the foundations of Polish surnames as the most resistant element among the bearers of historical memory to the aggressive totalitarian environment.
Статья посвящена изучению польских и полонизированных фамилий Ярославского региона России на основании базы данных, сформированной из разнородных документов новейшей истории, преимущественно современных автору. Освящается круг источников информации о современных носителях фамилий; проводится этимологический анализ фамилий, производится их градация по особым признакам. Прослеживается история репрессивности советской системы в отношении носителей польских фамилий. Делается вывод о прочности сущности и предназначения основ польских фамилий как наиболее стойкого элемента среди носителей исторической памяти к агрессивной тоталитарной среде.
Źródło:: Studia Orientalne; 2019, 2(16); 102-113
2299-1999
Pojawia się w:: Studia Orientalne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
Autorzy:: Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2109087.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: Fiodor Wernikowski
białoruski ruch narodowy
cerkiew prawosławna
II Rzeczpospolita
Fyodor Vernikovsky
Belarusian national movement
Orthodox Church
Interwar Poland
Opis:: Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
Źródło:: Białorutenistyka Białostocka; 2015; 161-179
2081-2515
Pojawia się w:: Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
Autorzy:: Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/944728.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: Fyodor Vernikovsky
Belarusian national movement
Orthodox Church
the interwar Poland
fiodor wernikowski
białoruski ruch narodowy
cerkiew prawosławna
ii rzeczpospolita
Opis:: Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
Źródło:: Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 161-179
2081-2515
Pojawia się w:: Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Назначение Михаила Козачинского Слуцким архимандритом. 1748–1749 гг.
Mikhail Kozačinski and His Appointment as an Archimandrite of the Slutsk Holy Trinity Monastery. 1748-1749
Powołanie Michaiła Kozaczińskiego na archimandrytę słuckiego. 1748-1749
Autorzy:: Kochegarov, Kirill A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2053598.pdf
Data publikacji:: 2022-04-01
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: Michaił Kozacziński
Słucki klasztor Świętej Trójcy
Archimandryta Słucki
Rosja
Rzeczpospolita
Mikhail Kozačinski
The Slutsk Holy Trinity monastery
Russia
Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:: В статье рассматривается вопрос о назначении слуцким архимандритом известного преподавателя и писателя XVIII в. Михаила Козачинского. Показано как этот вопрос был тесно связан с деятельностью русского посольства в Варшаве и нежеланием польско-литовских магнатов поднимать вопрос о положении православных на ближайшем сейме. В то же время русское правительство не желало обострения отношений с одним из крупнейших литовских магнатов Великого княжества Литовского и патроном Слуцкой архимандрии – Иеронимом Радзивиллом. Сам Радзивилл при этом был готов оказать покровительство православию в обмен на удовлетворение российским двором его партикулярных интересов. При этом при назначении слуцкого архимандрита в 1748-1749 гг. не была учтена позиция слуцкого православного братства, что было чревато дальнейшим углублением конфликта вокруг архимандрии.
W artykule omówiono kwestię powołania Michaiła Kozaczińskiego, sławnego pedagoga i pisarza XVIII wieku na archimandrytę słuckiego. Pokazano, jak ściśle ta kwestia była związana z działalnością ambasady rosyjskiej w Warszawie i niechęcią magnatów polsko-litewskich do podniesienia kwestii pozycji prawosławia na kolejnym sejmie. Jednocześnie władze rosyjskie nie chciały pogorszenia stosunków z jednym z największych magnatów litewskich, patronem słuckiej organizacji kościoła prawosławnego, Hieronimem Radziwiłłem. Sam Radziwiłł był gotów objąć patronatem prawosławie w zamian za zaspokojenie przez dwór rosyjski jego partykularnych interesów. W procesie powoływania archimandryty słuckiego nie uwzględniono stanowiska słuckiego bractwa prawosławnego, co wiązało się z dalszym pogłębieniem konfliktu.
The paper tells about an appointment of Mikhail Kozačinski, famous writer and pedagogue of 18th century, as an archimandrite of the Slutsk Holy Trinity monastery. The problem was closely connected with the protection of the Russian embassy in Warsaw over the Orthodox people of the Polish-Lithuanian Commonwealth that irritated Polish and Lithuanian magnates who protested against discussing it on the forthcoming Diet. At the same time the Russian government didn’t want to worsen relations with the one of the powerful Lithuanian magnates, the owner of the Slutsk principality and the patron of the Slutsk Holy Trinity monastery, Hieronim Florian Radziwiłł. He also was ready to protect his Orthodox subjects in return for providing some particular services from the Russian emperor court. Appointing new archimandrite, the metropolitan of Kiev Timophej Shcherbatskij didn’t take into account the position of the Slutsk Orthodox fraternity that provoke another more serious conflict next years.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 2; 69-87
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Локалізація військ Речі Посполитої на полі Хотинської битви 1621 року
Lokalizacja wojsk Rzeczypospolitej Obojga Narodów na polu bitwy pod Chocimiem w 1621 r.
Autorzy:: Il'kiv, Mykola
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31343659.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Khotyn
the battlefield of 1621
camp
Polish-Lithuanian Commonwealth
Zaporozhian Cossacks
Ottoman Empire
Chocim
pole bitwy 1621
obóz
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Kozacy Zaporoscy
Imperium Osmańskie
Хотин
поле битви 1621 р.
табір
Річ Посполита
запорозькі козаки
Османська імперія
Opis:: Хотинська битва 1621 р. стала вагомою подією в історії Європи. Невід’ємною складовою для розуміння її змісту та перебігу є дослідження поля битви, зокрема локалізації на місцевості військ ворогуючих сторін. Впродовж ХІХ – початку ХХІ ст. дослідниками запропоновано близько десятка варіантів реконструкцій поля битви, в т.ч. розміщення військ Речі Посполитої. Більшість із реконструкцій – схематичні, що не дає змоги зробити чітку прив’язку до навколишнього середовища й у повній мірі розкрити хід протистояння. Шляхом опрацювання писемних, іконографічних, археологічних джерел, співставлення даних топографії і топонімії запропоновано новий варіант реконструкції ключової ділянки поля битви, зайнятої з метою оборони польсько-литовськими військами та запорозькими козаками. Розташування військ нанесено на детальну топографічну основу. Позиції військ Речі Посполитої локалізовано на площі близько 4,5 км2 у межах сучасного м. Хотин і на його південних околицях. Вони складалися з таких частин: табір польсько-литовських військ, окремі передові укріплення (кам’яний замок, міст-переправа через р. Дністер і примостове укріплення, мурована церква, шанці Вейгера, Любомирського, Жичевського, Денгоффа та Лермунта, табір лісовчиків), табір Війська Запорозького і зайняті козаками ділянки фронту. Інформативність джерел закономірно більша стосовно польсько-литовських позицій у порівнянні з козацькими. Новим кроком у вивченні поля Хотинської битви 1621 р. мають стати в першу чергу археологічні дослідження.
The Battle of Khotyn in 1621 became an important event in the history of Europe. The study of the battlefield is an integral component for understanding its content and course, in particular, the localization of the troops of the opposing sides in the area. During the 19th and early 21st centuries researchers proposed about a dozen options for reconstruction of the battlefield, including placement of troops of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Most of the reconstructions are schematic, which makes it impossible to make a clear reference to the environment and to fully reveal the course of the confrontation. By studying written, iconographic, archaeological sources, comparing topography and toponymy data, a new version of the reconstruction of the key part of the battlefield, occupied for the purpose of defense by Polish-Lithuanian troops and Zaporizhzhya Cossacks, is proposed. The location of the troops is plotted on a detailed topographical basis. The positions of the troops of the Polish-Lithuanian Commonwealth are located on an area of about 4.5 km2 within the boundaries of the modern Khotyn and on its southern outskirts. They consisted of the following parts: a camp of Polish-Lithuanian troops, separate advanced fortifications (a stone castle, a crossing bridge over the Dniester and a near bridge fortification, a brick church, the chances of Weyher, Lubomirski, Zyczewski, Denhoff and Lermont, the camp of lisowczyki), the military camp of Zaporozhian Host and the sections of the front occupied by the Cossacks. The informativeness of the sources is naturally more regarding the Polish-Lithuanian positions compared to the Cossack ones. The archaeological research should be a new step in the study of the field of the Khotyn Battle of 1621.
Bitwa pod Chocimiem w 1621 r. stała się ważnym wydarzeniem w historii Europy. Integralnym elementem pozwalającym na zrozumienie jego treści i przebiegu jest badanie pola walki, w szczególności rozmieszczenie oddziałów walczących stron na tym terenie. W XIX i na początku XXI wieku badacze zaproponowali kilkanaście opcji rekonstrukcji pola bitwy, w tym rozmieszczenie wojsk Rzeczypospolitej. Większość rekonstrukcji ma charakter schematyczny, co uniemożliwia jednoznaczne odniesienie się do otoczenia i pełne ukazanie przebiegu konfrontacji. Studiując źródła pisane, ikonograficzne, archeologiczne, porównując dane topograficzne i toponimiczne, proponuje się nową wersję rekonstrukcji kluczowej części pola bitwy, zajętej do obrony przez wojska polsko-litewskie i kozaków zaporoskich. Położenie wojsk jest wykreślone na podstawie szczegółowej topografii. Stanowiska wojsk Rzeczypospolitej znajdują się na obszarze około 4,5 km2 w granicach współczesnego miasta Chocim i na jego południowych obrzeżach. Składały się z następujących części: obozu wojsk polsko-litewskich, oddzielnych fortyfikacji wysuniętych (zamek murowany, most przeprawowy na Dniestrze i fortyfikacja przed mostem, cerkiew murowana, szance Weyhera, Lubomirskiego, Zyczewskiego, Denhoffa i Lermonta, obóz lisowczyków), obóz Wojska Zaporoskie oraz odcinki frontu zajęte przez kozaków. Informacyjność źródeł jest oczywiście większa w stosunku do stanowisk polsko-litewskich w porównaniu z kozackimi. Nowym krokiem w badaniach pola bitwy chocińskiej z 1621 r. powinny być przede wszystkim badania archeologiczne.
Źródło:: Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2022, 8, 1; 97-132
2450-4866
Pojawia się w:: Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Конституции Республики Польши глазами узбекского юриста
Autorzy:: Saidov, Akmal
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/568862.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Constitution
Rzeczpospolita
Constitution of Poland
constitutional
development and reform of Poland
the present Constitution of Poland of 1997
peculiarities of the Polish Constitution
constitutional system of Poland
Конституция, Речь Посполита Конституция Польши
конституционное развитие Польши
конституционная реформа в Польше
действующая Конституции Польши 1997 г.
особенности польской Конституции
конституционная система Польши
Opis:: The article is devoted to the historical evolution and modern development trends of the Constitution of Poland. It provides the general characteristics of formation and development of the Republic of Poland. It is emphasized that Poland is the earliest explorer of the European constitutionalism. Since 1791 in the constitutional history of Poland were approved the nine constitutional documents. In addition, consideration is given to such historical constitutions as the Constitution of May 3, 1791, the Grodno Constitution of November 23, 1793, the Lower Constitution of February 20, 1919, the March Constitution of 1921, the Constitution of 1935, the Constitution of the Peoples’ Republic of Poland of 1952, the Constitution of 1976, the present Constitution of 1997. The article reveals the main features of the present Constitution and characterizes contemporary constitutional system of Poland.
Статья посвящена исторической эволюции и современным тенденциям развития польской Конституции. В ней дается общая характеристика становления и развития Республики Польши. Особо отмечается, что Польша является первопроходцем европейского конституционализма. В польской конституционной истории принято, начиная с 1791 г., девять конституционных актов. Рассматриваются такие исторические Конституции Поль-ши как Конституция 3 мая 1791 г., Гродненская Конституция (23 ноября 1793 г.), Малая Конституция (20 февраля 1919 г.), Мартовская Конституция (1921 г.), Конституция (1935 г.), Конституция ПНР (1952 г.), Конституция 1976 г., действующая Конституция 1997 г. Выявлены основные особенности действующей Конституции и характеризуется современная конституционная система Польши.
Źródło:: Nowa Polityka Wschodnia; 2014, 1(6); 15-42
2084-3291
Pojawia się w:: Nowa Polityka Wschodnia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Важный опыт просопографического исследования. О книге Войцеха Кравчука «Верные королю»
Ważne doświadczenie badań prozopograficznych. O książce Wojciecha Krawczuka „Wierny królowi”
Autorzy:: Selin, Adrian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/969642.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:: Войцех Кравчук
Речь Посполитая
XVI век
Сигизмунд III
Финны
Шведы
просопография
Wojciech Kravchuk
Polish-Lithuanian Commonwealth
XVI century
Sigismund III
Finns
Swedes
prosopography
Wojciech Krawczuk
Rzeczpospolita
XVI w.
Zygmunt III
Finowie
Szwedzi
prozopografia
Opis:: Książka Wojciecha Krawczuka „Wierni Królowi” jest nowatorskim studium prozopograficznym bardzo szczególnej grupy emigrantów - Finów i Szwedów - u schyłku XVI wieku do Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Autor przeanalizował wszystkie możliwe źródła, które mogłyby dostarczyć informacji o tych osobach, zbadał różne grupy tych emigrantów (arystokrację, biurokrację, duchowieństwo, szlachtę, kobiety itd.) Oraz zjawiska „szwedzkiego dworu” króla polsko-litewskiego Zygmunta III. Głównym punktem autora jest to, że Rzeczpospolita Obojga Narodów w swoim „złotym wieku” była bardzo zróżnicowanym państwem i społeczeństwem, a król musiał uwzględniać interesy wszystkich warstw wyznaniowych, etnicznych i społecznych. Informacje biograficzne wykorzystane w badaniach Wojciecha Krawczuka jasno potwierdziły tę tezę. Druga połowa książki to publikacja dokumentów dotyczących rozważanej grupy z bardzo szczegółowym komentarzem biograficznym.
Źródło:: Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 2; 271-280
1731-982X
Pojawia się w:: Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Żydzi o Cyganach w II Rzeczypospolitej. Tematyka romska na łamach „Nowego Dziennika” (1918-1939)
Jews about Gypsies in interwar Poland. The Roma issues in „Nowy Dziennik” (1918-1939)
Autorzy:: Gontarek, Alicja
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2116613.pdf
Data publikacji:: 2021-12-31
Wydawca:: Akademia Zamojska
Tematy:: Gypsies
Jews
Zionists
conflict
the Second Polish Republic
Cyganie
Żydzi
syjoniści
konflikt
II Rzeczpospolita Polska
Opis:: Artykuł przedstawia problem stosunków cygańsko-żydowskich w II RP. Ma charakter przyczynkowy – skupia się na jednym tytule prasowym („Nowy Dziennik”), który jest najstarszym w Polsce pismem syjonistycznym, ukazującym się w języku polskim od 1918 roku. Analiza jego treści pozwoliła na wyciągnięcie kilku wniosków. Bezpośrednie relacje między dwiema mniejszościami – Cyganami i Żydami – prawie nie istniały, a strona żydowska, jeśli sporadycznie pisała o społeczności cygańskiej, dostrzegała jedynie negatywne konsekwencje takich kontaktów. Jeśli chodzi o postrzeganie Cyganów przez elity syjonistyczne, podtrzymywała ona wszystkie negatywne stereotypy i mity na ich temat, charakterystyczne dla społeczeństwa większościowego. Milczały też o państwotwórczych dążeniach Cyganów.
The article presents the problem of Gypsy-Jewish relations in the Second Polish Republic. It is of a contributory nature – it focuses on one press title ("Nowy Dziennik"), which is the oldest Zionist periodical in Poland, published in Polish language since 1918. The analysis of its content allowed several conclusions to be drawn. Direct relations between the two minorities – Gypsies and Jews – were almost non-existent, and the Jewish side, if it occasionally wrote about Gypsy community, saw only the negative consequences of such contacts. As far as the perception of the Gypsies by the Zionist elite was concerned, the Zionist elite upheld all the negative stereotypes and myths about them that were characteristic of the majority society. It was also silent about the stateforming aspirations of the Gypsies.
Źródło:: Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 57-79
2083-5574
Pojawia się w:: Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Życie sportowe w wypowiedziach uczestników konferencji zorganizowanej przez Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego (17–19 grudnia 1929 r.)
The Social Dimension of Sports Depicted in the Statements of the Participants in the Conference Organized by the State Office of Physical Education and Military (17–19 December 1929)
Autorzy:: Litwiński, Robert
Napora, Monika
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33911355.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: sports life
history of sport
physical education
State Office of Physical Education and Military
Second Polish Republic
życie sportowe
historia sportu
wychowanie fizyczne
Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego
II Rzeczpospolita
Opis:: Życie sportowe w Polsce międzywojennej obejmowało zarówno wychowanie fizyczne, jak i sport, a zatem aktywności, którymi bardzo szybko zainteresowało się Wojsko Polskie odrodzonej Rzeczypospolitej. Miały one bowiem służyć przede wszystkim podniesieniu sprawności fizycznej i stanu zdrowia społeczeństwa (zarówno kobiet, jak i mężczyzn), a tym samym wpływać na zwiększanie potencjału obronnego kraju. Nie była to jednak praktyka stosowana jedynie w Polsce, bo takie podejście ze strony czynników decyzyjnych było charakterystyczne dla wielu ówczesnych państw na świecie.Faktem jest, że przejęcie władzy przez Józefa Piłsudskiego umożliwiło wojsku zmonopolizowanie kierownictwa nad kwestiami związanymi z przygotowaniem społeczeństwa na wypadek wojny. Ta pełna kontrola wpłynęła również na zdynamizowanie prac w tym zakresie. Dominującą rolę odgrywał w tym aspekcie Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, który został utworzony w 1927 r. w celu kierowania powszechnym wychowaniem fizycznym i przysposobieniem wojskowym oraz sportem wojskowym. Po kilkunastu miesiącach funkcjonowania nowego systemu uznano, że należy pochylić się nad wprowadzonymi zmianami. Stały się one przewodnim tematem specjalnej konferencji odbywającej się w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, Sztabie Głównym i Komendzie Głównej Związku Strzeleckiego. Wnioski z niej płynące miały usprawnić istniejące rozwiązania w zakresie wychowania fizycznego, przysposobienia wojskowego i sportu.
The social dimension of sports in the interwar period included both physical education and competitive sport itself – activities which promptly were placed in the center of interest of the Polish Army of the reborn Polish Commonwealth, as they were to serve both improving athleticism and health of the society (both women and men), and at the same time increase the defense potential of the country. This strategy was implemented in multiple countries – such an approach of the heads of the states was characteristic for this period.It is a fact that Józef Pilsudski’s having seized control of the country allowed the military to monopolize the authority over issues concerned with preparing the society for potential war. Moreover, it influenced the dynamization of works in the area. The State Office of Physical Education and Military, created in 1927 to coordinate the common physical education and military preparation, was playing a major role in this aspect. After a dozen of months of functioning, it had been established that the introduced changes needed to be evaluated, which became a major topic at a special conference taking place in the Ministry of Internal Affairs, and The Headquarters of The Polish Riflemen's Association. The conclusions drawn at the conference were to introduce improvements to the current solutions in the areas of physical education, premilitary training and sports.
Źródło:: Res Historica; 2023, 55; 535-555
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Życie społeczno-religijne Olsztynka w latach 1945–1950
Social and religious life in Olsztynek in the years 1945–1950
Autorzy:: Makowski, Jakub
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2147305.pdf
Data publikacji:: 2020-12
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:: Olsztynek (Hohenstein)
Armia Czerwona
Prusy Wschodnie
Polska Rzeczpospolita Ludowa
przesiedlenia ludności
repatrianci
Mazurzy
Kościół katolicki
Kościół ewangelicki
Olsztynek
Hohenstein
Red Army
East Prussia
Polish Peoples Republic
resettlement
repatriation
Masurians
Catholic Church
Evangelical Church
Opis:: Artykuł opowiada o wydarzeniach, do których doszło po włączeniu Olsztynka do Polski Ludowej po zakończeniu II wojny światowej. Tekst skupia się przede wszystkim na opisie przemian społeczno-religijnych, które były efektem całkowitej zmiany struktury ludności oraz wprowadzenia władz komunistycznych na poniemieckich terenach. Podstawę źródłową stanowią materiały znajdujące się w Archiwum Państwowym w Olsztynie oraz Archiwum Archidiecezji Warmińskiej, kroniki, relacje świadków oraz opracowania polsko- i niemieckojęzyczne. Tekst dowodzi, jak powojenne realia nieodwracalnie zmieniły charakter miasta. Stanowi wnikliwe usystematyzowanie informacji o tym krótkim, lecz przełomowym okresie w dziejach Olsztynka.
In the article, the author explains the course of events after incorporating Olsztynek into the Polish People’s Republic after the Second World War. Makowski’s main areas of focus are the changes observed in religious and social spheres as well as the implementation of a new, communist government in lands previously inhabited by Germans. The author’s sources are the National Archive in Olsztyn, the Warmia Archdiocese Archive along with chronicles, witness accounts, and studies in both Polish and German. Makowski points out the changes that took place in Olsztynek after the Second World War. The article providesa clear and deep analysis of this short yet critical event in the history of Olsztynek.
Źródło:: Studia Elbląskie; 2020, 21; 179-195
1507-9058
Pojawia się w:: Studia Elbląskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "„Rzeczpospolita”" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język