Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "“Carpathian”" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Alunogen from the sulfate efflorescence of the Stone Town Nature Reserve in Ciężkowice (the Outer Carpathian Mountains, Poland)
Autorzy:
Marszałek, Mariola
Gaweł, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310118.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
sulfate efflorescence
alunogen
thermal analysis
Raman spectroscopy
unit-cell parameters
the Carpathian Mountains
Polska
Opis:
Alunogen (Al2(SO4)3∙17H2O), a rare secondary mineral, has been found in the efflorescence on sandstones from the Stone Town Nature Reserve in Ciężkowice, southeastern Poland. This is probably the first find of this salt on such rocks in Poland. Alunogen forms in various geological environments, but mainly from the oxidation of pyrite and other metal sulfides in ore deposits and Al-rich Earth materials under low-pH conditions. Its crystallization at this particular site depends on a set of necessary physicochemical (pH, concentration), climatic (season, temperature, humidity), site-related (location and protection of efflorescence), and mineralogical (the presence of pyrite) conditions. This paper presents the mineralogical and geochemical characteristics of the alunogen from the Stone Town Nature Reserve (based on SEM-EDS, XRPD, EPMA and Raman spectroscopy methods) as well as of the efflorescence itself (based on XRPD and STA coupled with QMS and FTIR for the analysis of gas products). Crystals of alunogen take the shape of flakes, often with a hexagonal outline, clustered in aggregates forming a cellular network. Its calculated formula is (Al1.96Fe3+ 0.01)∑1.97(SO4)3∙17H2O (based on 12 O and 17 H2O). The unit-cell parameters refined for the triclinic space group P1 are: a = 7.423 (1) Å, b = 26.913 (5) Å, c = 6.056 (1) Å, α = 89.974 (23)°, β = 97.560 (25)°, γ = 91.910 (22)°. The Raman spectra (SO4) bands are: intensive 995 cm−1 (ν1); low-intensive 1069, 1093 and 1127 cm−1 (ν3); low-intensive 419 and 443; medium-intensive 470 cm−1 (ν2); and medium-intensive 616 cm−1 (ν4). Those at 530, 312 and at 338 cm−1 are assigned to water vibrations and those at 135, 156, 180 cm−1 to the lattice modes. Although the efflorescence contained an admixture of other minerals (pickeringite, gypsum and quartz), the predominant alunogen is almost chemically pure and the above parameters are consistent with the values reported in the literature for alunogen from different locations and of various origins.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2023, 49, 2; 139--156
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza chemostratygraficzna różnowiekowych osadów budujących górotwór karpacki
Chemostratygraphic analyses of sediments from different ages composing the Carpathian mountain range
Autorzy:
Kowalska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348245.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
chemostratygrafia
pXRF
Karpaty
chemostratigraphy
Carpathian
Opis:
Artykuł prezentuje próbę przeprowadzenia analizy chemostratygraficznej dla różnowiekowych skał budujących górotwór karpacki. W pierwszej kolejności zdecydowano się stworzyć syntetyczny profil geologiczny dla osadów występujących we wschodniej części polskich Karpat. Wykorzystane próbki, w większości piaskowce, pochodziły z głównych poziomów stratygraficznych w obrębie jednostek skolskiej i śląskiej, gdzie zidentyfikowano skały od dolnej kredy po paleocen. Ze względu na dostępność materiału badawczego do badań wytypowano próbki o udokumentowanej stratygrafii z dwóch otworów, D-1 i H-1, zwracając głównie uwagę na ich klasyfikację stratygraficzną. Następnie dla porównania wykonano profil chemostratygraficzny dla otworu Kuźmina-1. Stwierdzono obecność bardzo dużego zróżnicowania składu chemicznego pomiędzy głównymi poziomami stratygraficznymi wyróżnianymi na podstawie badań paleontologicznych w badanych otworach, co pozwoliło wyznaczać zdecydowane granice pomiędzy poszczególnymi poziomami stratygraficznymi. Możliwość stworzenia unikalnych modeli chemostratygraficznych dla czterech analizowanych poziomów stratygraficznych: kredy górnej – senonu (warstwy inoceramowe), kredy górnej / paleocenu (warstwy istebniańskie), eocenu (warstwy pstre) oraz oligocenu (warstwy krośnieńskie) potwierdziło również wykonanie diagramu klasyfikacyjnego Herrona. Największe zróżnicowanie cech chemostratygraficznych uzyskano w przypadku utworów kredowych. Wstępnie badania wykonano w laboratorium akredytowanym Actlabs, tak aby móc później przeprowadzić ewaluację wyników uzyskanych za pomocą przenośnych spektrometrów (pXRF Titan, o zakresie pomiarowym od Mg do U, oraz pXRF Tracer, który umożliwia również pomiar zawartości Na, oba aparaty firmy Bruker). Potwierdzono, że wyraźne zróżnicowanie zawartości poszczególnych pierwiastków widoczne jest zarówno dla pierwiastków głównych, jak i śladowych. Pierwiastki najbardziej diagnostyczne to Na, Mg, Fe, K, Ca, również Si, choć w tym przypadku zakres zmienności jest nieco mniejszy. W przypadku pierwiastków śladowych są to S, P, Mn, Ti, Sr, Zr, Ba, Rb i Zn, które można również analizować za pomocą przenośnych spektrometrów pXRF. Wykonane porównanie wyników składu chemicznego uzyskiwanych przenośnym spektrometrem pXRF oraz w laboratorium Actlabs wykazało, że możliwe jest wykorzystanie na większą skalę samych pomiarów spektrometrem pXRF. Dla większości pierwiastków diagnostycznych uzyskano wystarczająco precyzyjne wyniki przy wykorzystaniu przenośnych spektrometrów pXRF.
The article presents an attempt to conduct a chemostratigraphic analysis of the different-age rocks that form the Carpathian orogen. First, it was decided to create a synthetic geological profile for sediments occurring in the eastern part of the Polish Carpathians. The samples, mostly sandstones, were sourced from the primary stratigraphic layers in the Skole and Silesian Units, where rocks from the Lower Cretaceous to the Paleocene were identified. Due to the availability of research material, samples with well-documented stratigraphy were chosen from two wells, D-1 and H-1, with a particular focus on their stratigraphic classification. Subsequently, for comparison, a chemostratigraphic profile was generated for the Kuźmina-1 well. The analysis revealed significant disparities in chemical composition among the primary stratigraphic layers, which had been distinguished through paleontological studies in the examined boreholes. This made it possible to establish distinct boundaries between individual stratigraphic layers. The ability to create distinct chemostratigraphic models for the four examined stratigraphic horizons: Upper Cretaceous – Senonian (Inoceramian Beds), Upper Cretaceous/Paleocene (Istebnian Beds), Eocene (Variegated Shales), and Oligocene (Krosno Beds) was also confirmed through the creation of a Herrón classification diagram. The greatest variability of chemostratigraphic characteristics was observed in the Cretaceous formations. Initially, the tests were carried out in an accredited laboratory at ACTLABS, enabling the subsequent evaluation of results obtained using portable spectrometers (pXRF Titan, covering a measurement range from Mg to U, and pXRF Tracer, capable of also measuring Na content, both manufactured by Bruker). It was confirmed that clear variations in the content of individual elements were discernible for both major and trace elements. The most diagnostic elements include Na, Mg, Fe, K, Ca, and also Si, although the variability range is slightly narrower for the latter element. As for trace elements, these comprise S, P, Mn, Ti, Sr, Zr, Ba, Rb, and Zn, which can also be analyzed using portable pXRF spectrometers. A comparison between the chemical composition results obtained with the portable pXRF spectrometer and those from the ACTLABS laboratory revealed the feasibility of using pXRF measurements on a larger scale. For most diagnostic elements, sufficiently precise results were obtained using pXRF.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2023, 79, 10; 623-639
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Euroregion Karpacki jako przykład współpracy transgranicznej w Europie Środkowo-Wschodniej
The Carpathian Euroregion as an example of cross-border cooperation in Central and Eastern Europe
Autorzy:
Żurek, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520041.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
współpraca transgraniczna
euroregiony
Euroregion Karpacki
cross-border cooperation
euroregions
Carpathian Euroregion
Opis:
Cross-border cooperation in Europe began in the 1950s. In Poland, the first Euroregions began to emerge in the early 1990s after the socio-political changes in Central and Eastern Europe. The Carpathian Euroregion, which was established in 1993, was the second Euroregion in Poland and the first in Slovakia and Ukraine. Its creation caused concerns among politicians, mainly at the central level. The reasons for these fears were ignorance of the rules of cross-border cooperation and the political situation - countries in this region were reforming and consolidating and some politicians were afraid of blurring of borders and sovereignty. The Carpathian Euroregion is a diverse region in terms of politics, ethnicity, culture and religion. It consists of the border areas of five countries. Despite political, economic and legal obstacles, local authorities have agreed on forms of cooperation and are implementing projects for the benefit of the region’s cross-border community.
Współpraca transgraniczna w Europie rozpoczęła się w latach 50. ubiegłego wieku. W Polsce pierwsze euroregiony zaczęły powstawać na początku lat 90. po przemianach społeczno-politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Euroregion Karpacki, który powstał w 1993 roku, był drugim euroregionem w Polsce, a pierwszym na Słowacji i w Ukrainie. Jego powstanie wywoływało obawy wśród polityków. Przyczyną tych obaw była nieznajomość zasad współpracy transgranicznej i sytuacja polityczna – państwa w tym regionie reformowały się, konsolidowały i niektórzy politycy obawiali się rozmycia granic i suwerenności. Euroregion Karpacki jest zróżnicowanym regionem pod względem politycznym, etnicznym, kulturalnym, religijnym. Składa się z terenów przygranicznych pięciu państw. Mimo przeszkód natury politycznej, ekonomicznej i prawnej władze lokalne uzgodniły formy współpracy i realizują projekty dla dobra transgranicznej społeczności regionu.
Źródło:
Pomiędzy. Polsko-Ukraińskie Studia Interdyscyplinarne; 2023, 11(4); 31-39
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polsko-Ukraińskie Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recognition of the flysch substrate using the electrical resistivity tomography (ERT) method to assess the effectiveness of the injection process
Autorzy:
Ćwiklik, Michał
Pasierb, Bernadetta
Porzucek, Slawomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310120.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
electrical resistivity tomography ERT
monitoring
Carpathian flysch
injection
Opis:
During the construction of a section of the S-7 Lubień – Rabka-Zdrój dual expressway, located in the area of the Carpathian flysch (Carpathian Flysch Belt, South Poland), damage to the embankment was observed, as well as cracks and depressions in the new pavement. An analysis of the geological and engineering conditions in the area of the road section under construction showed the existence of a complex tectonic structure of the flysch formations, a shallow groundwater table, and numerous landslides. In order to stabilize the road substrate, it was decided to carry out injections, and the locations of these injections were initially geotechnically tested. However, due to the high variability of the geological structure, the target method employed was electrical resistivity tomography (ERT), which performed the survey in two stages. In Stage I, the geoelectrical/geochemical structure of the near-surface zone was identified, and the probable causes of road damage were indicated. This stage was completed by performing the stabilization and sealing process of the ground with an injection mixture. In Stage II, studies were carried out to evaluate the effectiveness of the injection process. The ERT method effectively identified the shallow geological structure and, in particular, delineated the zone of strong fractures in the flysch and areas associated with faults. Using the electrical resistivity tomography method, it was also possible to determine the injection mixture’s approximate penetration depth and the loosening zone’s degree of filling.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2023, 49, 2; 197--202
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reconstruction of the Miocene depositional architecture of the Carpathian Foredeep basin based on geophysical data
Autorzy:
Stefaniuk, Michał
Florek, Marzena
Maćkowski, Tomasz
Hadro, Piotr
Cygal, Adam
Pieniądz, Krzysztof
Łapinkiewicz, Artur P.
Wachowicz-Pyzik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24202121.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Carpathian Foredeep
Miocene
geophysical data
Opis:
The Carpathian Foredeep in Poland is divided into two parts, eastern and western, with different tectonic frameworks and conditions of the Neogene sedimentary fill. The boundary is the so-called Krakow Ridge associated with the contact of two regional tectonic units: Upper Silesian and Malopolska blocks. The width of the Foredeep varies regionally and significantly differs in the western and eastern parts. It was developed within the epi-Variscan platform. Two zones can be distinguished in the Foredeep: the inner (older) zone and the outer zone. The subject of the presented work is the eastern part of the outer zone of Foredeep located in front of the head of the Carpathian thrust and filled mainly by autochthonous Miocene formations. The meridional width of this zone of the basin varies from about 10 km in the vicinity of Krakow to nearly 100 km in the central part. Its tectonic framework is defined from the south and south-west by marginal structures of the Carpathian overthrust and tectonic units of the folded Miocene. From the north-east and north-west, the border is marked by a system of faults in the foreground of Roztocze Upland and the Holy Cross Mountains. In the Sub-Cenozoic basement, a set of large faults of NW-SE length, with different times of formation and activity, is marked. These faults locally define horst structures and tectonic grabens. Some of the faults continue under the Carpathians, under which there is also a system of transversal faults in relation to the main axis of the orogeny. The influence of the tectonic structures of the basement is noticeable within the Miocene cover by faults disappearing towards the surface and continuous deformations of the adaptive type. The outer foreland basin is filled with marine molasse type deposits of the unfolded autochthonous Middle Miocene with a thickness of up to approx. 3.500 m. The complex of Miocene formations is formed, in the lower, south-western and central part, by strongly differentiated submarine fan deposits accompanied by basin plain formations and gravitational flow deposits, including turbidite deposits characteristic of flysch sedimentation. The outer part of the fans smoothly transitions into the zone of fine-clastic sedimentation of the basin plain. Above the complex of submarine fan sediments, there are thick complexes of sediments of deltaic origin, which are also intensively variable facies, creating a set of channel (coarse-grained) and extra-channel (finegrained) facies. The highest, relatively thin part of the sediments is formed by shallow coastal shelf formations. Submarine fans and river deltas developed mainly in the zone of the south-western and southern coasts of the Miocene reservoir, surrounded by river mouths providing an abundant supply of material from the rising and eroded Carpathians. In the north-eastern and locally even in the middle part of the basin, sediments may appear, for which the feeding area was located in the hinterland of the northern and north-eastern coast of the Miocene Sea. The limited scope of extraction of drill cores resulting from the exploratory and exploitation nature of drilling makes it necessary to use borehole and surface geophysical data to reconstruct the depositional architecture. Processing and interpretation of geophysical data for a complex of Miocene sediments with such characteristics are problematic and ambiguous. Numerous sources of sedimentary material supply in the form of river mouths and submarine channels cause a significant diversification of the depositional architecture of the Miocene basin, making it difficult to trace uniform stratigraphic and lithological and facies boundaries. Sedimentary conditions cause, on the one hand, a certain monotony of the sediments, dominated by clastic formations, enriched by evaporate sediments horizons, and on the other hand, great lateral and depth facies differentiation. Geophysical well-logging data allows to recognize the lithological and facies variability of sediments and to determine the sequence of changes along the borehole trajectory. Seismic reflection data was used to track lateral variability. For the seismic reflective method, the reflective boundaries, characterized by a significant, abrupt change in acoustic impedance, are of primary importance. Within the Miocene basin, numerous reflective boundaries with high lateral variability and non-obvious stratigraphic identification are observed. In a complex of siliciclastic deposits, seismic wave reflections are recorded from the boundaries separating fine-grained lithofacies and medium- and coarse-grained facies. Due to the dominance of deltaic sediments and submarine fans in the depositional architecture of the Miocene complex, the regional continuity of such boundaries is problematic, and their unambiguous stratigraphic identification is practically impossible. To sum up, intense lithological and facies variability of clastic deposits, both lateral and vertical, should be expected within the Miocene complex. The sediments of individual fragments of submarine fans and deltas overlap each other, and there may also be overlaps with the sediments of neighboring fans. Such characteristics of the complex translate into a variable seismic pattern with numerous reflective boundaries and intense lateral variability of the seismic signal characteristics
Źródło:
Geotourism / Geoturystyka; 2023, 1-2 (72-73); 68--69
1731-0830
Pojawia się w:
Geotourism / Geoturystyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekty projektowania tunelu drogowego drążonego w technologii TBM w warunkach fliszu karpackiego
Design issues of road tunnel made by TBM in the Crapathian flysch condition
Autorzy:
Siwowski, Tomasz
Russo, Rosario
Kisiołek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24024802.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
flisz karpacki
tunel drogowy
tarcza mechaniczna
TBM
projektowanie
stateczność górotworu
obudowa tunelu
konstrukcje tymczasowe
Carpathian flish
road tunnel
design
rock mass stability
tunnel casing
temporary structures
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane aspekty projektowania tunelu T-1 o długości 2255 m i średnicy 14,65 m, budowanego w ciągu drogi ekspresowej S-19. Podano charakterystykę techniczną tunelu oraz scharakteryzowano warunki geologiczno-inżynierskie fliszu karpackiego w rejonie tunelu. Kolejno opisano metodę drążenia tunelu za pomocą tarczy mechanicznej. Szczegółowo przedstawiono wybrane aspekty projektowania geotechnicznego i konstrukcyjnego tunelu. Na zakończenie przedstawiono wybrane konstrukcje tymczasowe w rejonie portali: kołyskę startową dla tarczy oraz startową konstrukcję oporową.
The article presents selected aspects of the design of the T-1 tunnel with a length of 2255 m and a diameter of 14.65 m, built along the S-19 expressway. The technical characteristics of the tunnel were given and the geological and engineering conditions of the Carpathian flish in the tunnel area were characterized. In turn, the method of tunnelling with a TBM was described. Selected aspects of the geotechnical and structural design of the tunnel are presented in detail. At the end, selected temporary structures in the area of the portals were presented: a starting cradle for the shield and a starting retaining structure.
Źródło:
Drogownictwo; 2022, 7-8; 220--233
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Coal and dispersed organic matter in the Miocene sediments of the Upper Silesian Coal Basin (Poland) – new data
Węgiel i rozproszona substancja organiczna w osadach miocenu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (Polska) – nowe dane
Autorzy:
Krzeszowska, Ewa
Gonera, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173856.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
organic matter
Miocene
Carpathian Foredeep
materia organiczna
miocen
zapadlisko przedkarpackie
Opis:
The paper presents new data on the Miocene development within the Upper Silesian Coal Basin. The Miocene succession of the study area is characterized by high thickness and highly variable lithology. In the Miocene sediments of the studied area, the presence of organic matter in the form of a coal layer, coal crumbs, and dispersed organic matter has been found. The research focused mainly on the analysis of organic matter in terms of its origin, degree of coalification, and depositional environment. The degree of coalification of organic matter was determined by the huminite/vitrinite reflectance. The hard brown coal layer with a thickness of about eight meters was identified within the Kłodnica Formation. Based on the textural properties and degree of coalification, brown coal was classified as dull brown coal and bright brown coal. Organic matter in the form of coal crumbs and dispersed organic matter were found within a package clastic sedimentary. On the basis of petrographic analysis, two types of allochthonous organic matter with different degrees of coalification were identified. The coal clasts are mainly of Carboniferous origin, while the Miocene redeposited brown coal grains dominate within the dispersed organic matter. Coal fragments and dispersed organic matter derived from the Miocene brown coal were also found within the black claystones. The study of organic matter of the Miocene sediments in the Upper Silesian Coal Basin showed both its autochthonous and allochthonous origins.
W pracy przedstawiono nowe dane dotyczące rozwoju miocenu w obrębie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Sukcesję mioceńską na obszarze badań charakteryzuje duża miąższość i bardzo zmienna litologia. W osadach miocenu badanego obszaru stwierdzono obecność materii organicznej w postaci warstwy węgla, okruchów oraz rozproszonej materii organicznej. Badania koncentrowały się głównie na analizie materii organicznej pod kątem jej pochodzenia, stopnia uwęglenia oraz środowiska depozycji. Stopień uwęglenia materii organicznej oznaczono na podstawie refleksyjności huminitu/witrynitu. W obrębie Formacji Kłodnickiej zidentyfikowano warstwę twardego węgla brunatnego o miąższości około ośmiu metrów. Na podstawie właściwości teksturalnych i stopnia uwęglenia węgiel brunatny zaklasyfikowano jako węgiel brunatny twardy matowy i węgiel brunatny twardy błyszczący. Substancja organiczna w postaci okruchów węgla i rozproszonej substancji organicznej zidentyfikowana została w obrębie pakietu klastycznych skał okruchowych. Na podstawie analizy petrograficznej zidentyfikowano dwa rodzaje allochtonicznej materii organicznej o różnym stopniu uwęglenia. Okruchy węgla są głównie pochodzenia karbońskiego, natomiast w rozproszonej materii organicznej dominują redeponowane ziarna mioceńskiego węgla brunatnego. Okruchy węgla i rozproszoną materię organiczną pochodzącą z mioceńskiego węgla brunatnego stwierdzono również w czarnych iłowcach. Badania materii organicznej osadów mioceńskich w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym wykazały zarówno jej autochtoniczne, jak i allochtoniczne pochodzenie.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2022, 38, 3; 121--136
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Consequences of the War for the Labour Market of the Carpathian Region of Ukraine: Priorities of Stabilisation Policy
Autorzy:
Vasyltsiv, Taras
Levytska, Olha
Rudkovsky, Olexandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171519.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
Carpathian region
war
socioeconomic destabilisation
labour market
employment
forced migration
Opis:
The article addresses the structural–temporal changes in the characteristics of the labour market in the oblasts of the Carpathian region of Ukraine (Lvivska, Zakarpatska, Ivano-Frankivska and Chernivetska) due to the large-scale Russian military invasion of Ukraine. Regional, sectoral and market condition–related changes in the labour market and employment in the region during the war are identified. The article defines the threats to the functioning of the regional labour market, which are related to growing unemployment, increasing pressure on social infrastructure and the domestic labour market, reduction in human resources and the growing trend of relocation of business and skilled workers from the western oblasts of Ukraine to other countries. The policy for social-labour stabilisation of the oblasts in the Carpathian region of Ukraine in conditions of war and post-war recovery is substantiated.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2022, 4, 90; 29-38
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contrasting styles of siliciclastic flysch sedimentation in the Upper Cretaceous of the Silesian Unit, Outer Western Carpathians : sedimentology and genetic implications
Autorzy:
Strzeboński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134836.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
Carpathian flysch
debrites
deep-sea deposits
depositional system
gravitational resedimentation
Silesian Basin
tractionites
turbidites
Late Cretaceous
Opis:
This study reports on a new set of sedimentological data and related interpretations of the Santonian–Campanian siliciclastic deposits in the Western Flysch Carpathians based on natural outcrops in the uppermost Godula Formation and lowermost Istebna Formation. The rationale was to confront the characteristics of this flysch succession with current controversies and state of knowledge on deep-water clastic sedimentation. The sedimentological analysis of the field data allowed for multi-scale synthetic classifications of the depositional components in the investigated flysch. The hierarchical and practical nature of the suggested classification schemes allows for their application to similar deposits in other regions. The siliciclastic deposits are products of gravity-driven terrigenous sediment redeposition via submarine slumps, debris flows, and turbidity currents. Sediment reworking by tractional bottom currents is considered as an accompanying factor. Point-sourced turbiditic fan lobe fringes from the submarine piedmont ramp and linearly supplied debritic covers along the slope apron are proposed as dominant. The innovative linking between the textural-structural descriptive features of the deposits and the critical determinants of specific sediment gravity-flow processes and architectural elements of the deepwater clastic depositional systems is a significant contribution to this research field.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2022, 92, 2; 159--180
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
High-energy, microtidal nearshore deposits and their provenance (Lower Miocene, Burdigalian/Eggenburgian, Alpine-Carpathian Foredeep, Lower Austria)
Autorzy:
Nehyba, Slavomír
Roetzel, Reinhard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2201202.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Alpine-Carpathian Foredeep
Lower Miocene
provenance analysis
fair-weather vs. storm processes
rock shoreline
coastal morphology
Opis:
During the Early Miocene (Early Burdigalian/Eggenburgian) marine transgression at the southeastern margin of the Bohemian Massif, gradual flooding occurred along a rocky coast on granitic bedrock of the Thaya Batholith under high-energy, wave-dominated, microtidal and mixed fair-weather and storm conditions. Deposits of the Burgschleinitz Formation overlie a basal unconformity above a subaerial weathered basement surface (transgressive erosional surface) and are interpreted as a transgressive systems tract. The deposits can be divided into four facies associations/depositional environments, i.e., upper-shoreface, foreshore, gravelly beach and backshore/lagoon. Two stages of transgression and successive overtopping of the basement, with different coastal physiographies, were documented. During the initial stage of transgression a barrier island system developed with relatively fine-grained deposits, reflecting the flooding of the distant parts of the Thaya Batholith with a relative flat basement morphology. The subsequent continuation of the transgression led to the flooding of the more proximal parts of the Thaya Batholith with a steeper relief and formation of a rocky shoreline with deposition of gravelly sedi- ments along palaeo-sea cliffs or wave-cut platforms. While gravel clasts of the deposits investigated originate directly from the underlying granites of the Thaya Batholith, provenance studies show that metamorphic rocks of the Moravian Superunit in the hinterland were the main source of sands. This distant source material was probably delivered mainly by small creeks and alluvial fans to the nearshore. Significant differences in heavy mineral composition of the same formation in the wider vi cinity indicate primarily local sources and rapid deposition with subordinate longshore transport, which may reflect a complex coastal palaeogeography. The Lower Miocene deposits of the Burgschleinitz Formation investigated are a rare example of ancient rocky shore deposits, which generally have low preservation potential in the geological record.
Źródło:
Geological Quarterly; 2022, 66, 4; art. 66, no. 33
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of flow and damming on water quality of the mountain Raba River (southern Poland) : long-term studies
Wpływ przepływu i piętrzenia na jakość wody górskiej rzeki Raby (południowa Polska) : badania wieloletnie
Autorzy:
Szarek-Gwiazda, Ewa
Gwiazda, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173790.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
flow
physicochemical parameter
Carpathian river
impact of dam
przepływy
parametry fizykochemiczne
Raba
zapora
Opis:
Climate change, manifested by long term periods of drought to heavy rainfall, may remarkably modify river flow regimes. We hypothesize that flow prevailing in a given year determines water chemistry of the Carpathian Raba River above and below Dobczyce Reservoir (southern Poland), used for drinking purposes. Based on the mean annual river flow for years 1991-2017, hydrologically dry (HD), hydrologically average (HA) and hydrologically wet (HW) years were distinguished. We found significant differences in the values of most studied physicochemical parameters of river water above and below the reservoir between studied hydrological years (for a period of April‒November). In HD years, the water above the dam had significantly higher temperature and values of conductivity (point pollution source, groundwater inflow), while lower ones of nutrients NO3- and P-tot (diffuse pollution) compared to those in HA and/or HW years. The best GLM models for mean monthly flows above and below the dam include 3-5 factors among which conductivity and NO3 concentration were always present. The reservoir in different ways influences the water chemistry below the dam in HD, HA and HW years. The impact of flow on the water quality in hydrologically varied years is discussed. The obtained results are important for appropriate management in catchment basins of mountain rivers and the protection of dam reservoirs against the eutrophication processes in changing climate and flow regime.
Zmiany klimatu, przejawiające się długotrwałymi okresami suszy lub obfitych opadów, mogą znacząco zmienić roczny reżim przepływów. Stawiamy hipotezę, że przepływ dominujący w danym roku determinuje chemizm wody rzeki górskiej. Celem pracy było określenie (1) różnic w chemizmie wody górskiej rzeki pomiędzy latami hydrologicznie suchymi (HD), przeciętnymi (HA) i mokrymi (HW), (2) wpływu zbiornika zaporowego na chemię wody odpływającej rzeki w różnych latach hydrologicznych, (3) parametrów fizyczno-chemicznych związanych ze średnim miesięcznym przepływem wody w latach HD, HA i HW. Badania prowadzono w karpackiej rzece Rabie powyżej i poniżej Zbiornika Dobczyckiego w południowej Polsce. W oparciu o średni roczny przepływ rzeki z wielolecia 1991–2017 wyróżniono lata HD, HA i HW. Przeanalizowano zmiany parametrów fizyczno- chemicznych wody (temperatura, przewodność elektrolityczna, pH, tlen rozpuszczony, nasycenie tlenem, BZT5, biogeny: NO3-, NH4+, P-tot) pobieranych co miesiąc w okresie kwiecień–listopad. Stwierdziliśmy istotne różnice w chemizmie wody rzeki między badanymi latami hydrologicznymi. W latach HD wody powyżej zbiornika miały istotnie wyższą temperaturę i wartości przewodności elektrolitycznej, natomiast niższe wartości biogenów NO3- i P-tot (zanieczyszczenie obszarowe) w porównaniu do lat HA i/lub HW. Zbiornik w różny sposób kształtował skład chemiczny wody rzeki poniżej zapory w latach HD, HA i HW. Najlepsze modele GLM dla średnich miesięcznych przepływów obejmowały 3–5 czynników, wśród których zawsze występowały przewodność elektrolityczna i stężenia NO3-. Uzyskane wyniki mają istotne znaczenie dla właściwego gospodarowania w zlewniach rzek górskich i ochrony zbiorników zaporowych przed procesami eutrofizacji.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2022, 48, 1; 31--40
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralogical characteristics of the heterolithic formations from the Carpathian Foredeep Miocene sediments, south-eastern Poland
Autorzy:
Przelaskowska, Anna
Zagórska, Urszula
Urbaniec, Andrzej
Łykowska, Grażyna
Klaja, Jolanta
Grela, Jacek
Kędracka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172901.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Carpathian Foredeep
heteroliths
lithotypes
mineralogical composition
cation exchange capacity (CEC)
Opis:
Heterolithic complexes from the Carpathian Foredeep are a subject of growing attention as many natural gas accumulations of industrial importance have been discovered in such formations during the last decades. The aim of the presented work was to determine lithotypes of different lithology and mineralogical composition in the heterolithic sequences. Individual lithotypes were distinguished of macroscopic observations of cores, X-ray diffraction analysis (XRD) and X-ray fluorescence method (XRF). Preliminary distinction between the lithotypes was based on macroscopic observations of the core samples. Correlation plots between the contents of particular minerals (XRD analyses) and corresponding elements (XRF analyses) were used for verification of the lithotypes distinguished based on macroscopic observations. Swelling properties of the investigated rocks were determined using the cation exchange capacity (CEC) values. The following lithotypes were identified: medium- to fine-grained sandstones, fine- to very fine-grained sandstones, clayey sandstones, sand-dominated heteroliths, heteroliths with approx. equal proportions of sandstones and mudstones, mud-dominated heteroliths, mudstones, clayey shales. Such division provides a basis for precise petrophysical characterization of the analyzed profiles, that is assignment of particular petrophysical parameters values to individual lithotypes. More reliable petrophysical parameters in the geophysical interpretation of heterolithic sequences allow for a more precise determination of zones characterized by good reservoir parameters.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2022, 48, 3; 219--242
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New Finds of Bronze Axes from the Carpathian Foothills
Autorzy:
Pasterkiewicz, Wojciech
Skała, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38609380.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
Tematy:
Carpathian Foothills
bronze axes
Otomani-Füzesabony culture
Gáva culture
Opis:
This article presents the results of archaeological and metallurgical research on two axes made of bronze, discovered in 2020 in two locations: Izdebki, Brzozów district and Gogołów, Strzyżów district. It was possible to determine the cultural context and chronological affiliation of the artefacts. The axe from Izdebki was classified as a type with elevated edges, dated to the BrB phase and associated with the Otomani-Füzesabony culture, whereas the item from Gogołów was classified as a socketed axe with ornamented sides, dated to the period corresponding to HaB1–HaB3. An analysis of the metallurgical composition of objects was carried out, examining the cores and their surfaces (corrosion layers). It was established that both axes represent so-called tin bronzes. The discovered artefacts should probably be considered loose finds.
Źródło:
Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2022, 17; 25-36
2084-4409
Pojawia się w:
Analecta Archaeologica Ressoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przykład interpretacji sejsmostratygraficznej i tektonostratygraficznej utworów miocenu z obszaru centralnej części zapadliska przedkarpackiego
Example of seismostratigraphic and tectonostratigraphic interpretation of the Miocene sediments from the central part of the Carpathian Foredeep
Autorzy:
Łaba-Biel, Anna
Urbaniec, Andrzej
Filipowska-Jeziorek, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348142.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
miocen
zapadlisko przedkarpackie
interpretacja sejsmostratygraficzna
interpretacja tektonostratygraficzna
atrybuty sejsmiczne
Miocene
Carpathian Foredeep
seismostratigraphic interpretation
tectonostratigraphic interpretation
seismic attributes
Opis:
Szczegółowe rozpoznanie paleośrodowiska sedymentacji utworów formacji z Machowa w późnym badenie i sarmacie jest nadal stosunkowo niewielkie pomimo regionalnego rozprzestrzenienia i rozpoznania profilu tej formacji w licznych otworach wiertnicznych. Nowe dane sejsmiczne o wysokiej rozdzielczości, uzyskane w ramach zdjęcia sejsmicznego 3D wykonanego w roku 2015, pozwoliły na niekonwencjonalne podejście do interpretacji, oparte na założeniach metodyki stratygrafii sekwencji w powiązaniu z interpretacją tektonostratygraficzną oraz analizą atrybutów sejsmicznych. W wyniku przeprowadzonych badań możliwe było wyeksponowanie całego szeregu informacji, które przy użyciu standardowych metod interpretacyjnych były najczęściej niedostrzegalne lub pomijane. Zaprezentowany w niniejszym artykule przykład tego typu interpretacji obejmuje środkową część profilu formacji z Machowa w centralnej części zapadliska przedkarpackiego (rejon usytuowany pomiędzy Dąbrową Tarnowską a Dębicą). Na podstawie interpretacji sejsmostratygraficznej możliwe było wskazanie elementów architektury depozycyjnej typowych dla klastycznych basenów sedymentacyjnych, które genetycznie powiązane są z ciągami systemów depozycyjnych. Interpretacja diagramu Wheelera wykazała istnienie wielu luk stratygraficznych, które są wynikiem erozji osadów lub odpowiadają okresom braku sedymentacji. W obrębie analizowanego segmentu mioceńskiego basenu sedymentacyjnego udokumentowano zmienny w czasie, transgresywno-regresywny charakter sedymentacji, związany zarówno z eustatycznymi zmianami poziomu morza, jak i z lokalną aktywnością tektoniczną. Generalnie największą masę dostarczanego materiału stanowiły osady transportowane z kierunku południowego, jednak w profilu obecne są także sekwencje zbudowane z heterolitów, w obrębie których dostawa materiału następowała naprzemiennie z dwóch różnych kierunków (tj. od N lub NW oraz od S). Interpretacja zapisu atrybutów sejsmicznych pozwoliła na zidentyfikowanie różnego typu elementów paleośrodowiska, takich jak delty warkoczowe, delty stożkowe, kanały i loby rozwinięte w strefach wypłaszczeń skłonu czy też stożki basenowe. W obrębie badanej części profilu utworów formacji z Machowa wyróżniono kilkanaście jednostek tektonostratygraficznych różniących się pod względem budowy strukturalnej i stylu tektonicznego. W morfologii utworów miocenu w tej strefie uwagę zwraca pozytywny element strukturalny, sąsiadujący od strony NW i SE ze strefami obniżonymi. W obrazie chronostratygraficznym tego elementu widoczne są asymetryczne struktury kształtem przypominające fałdy oraz szereg drobnych uskoków, świadczących o niestabilności tektonicznej tego elementu. Zaproponowana metodyka oparta na analizie obrazu chronostratygraficznego i diagramu Wheelera, w połączeniu z interpretacją tektonostratygraficzną, pozwoliła na szczegółową rekonstrukcję paleośrodowiska sedymentacji oraz odtworzenie historii depozycyjnej i tektonicznej analizowanego segmentu basenu zapadliska przedkarpackiego.
Recognition of the paleoenvironment of sedimentation of the Machów Formation during the Late Baden and Sarmatian is still poorly understood, despite its regional spreading and recognition of the profile of this formation in numerous wells. New high-resolution 3D seismic data acquired in 2015 allowed for an unconventional approach to interpretation, based on the assumptions of the sequence stratigraphy methodology in combination with tectonostratigraphic interpretation and seismic attribute analysis. The research revealed a range of information that was most often overlooked by standard interpretative methods. An example of this type of interpretation covering a middle part of the Machów Formation profile in the central part of the Carpathian Foredeep (the area between Dąbrowa Tarnowska and Dębica cities) is presented in this paper. Based on seismostratigraphic interpretation it was possible to identify elements of depositional architecture typical of clastic sedimentary basins that are genetically related to depositional systems tracts. Interpretation of the Wheeler diagram showed the existence of many hiatuses that are the result of sediments erosion or correspond to periods of no sedimentation. Within the analyzed segment of the Miocene sedimentary basin, a time-varying, transgressive-regressive character of sedimentation was evidenced, related to both eustatic sea-level changes and local tectonic activity. In general, the largest portion of delivered material was transported from the south; however, sequences composed of heteroliths are also present in the profile, where material was delivered alternately from two different directions (i.e., from N or NW and from S). Seismic attributes interpretation enabled identification of different types of paleoenvironmental elements such as braided-deltas, fan-deltas, intraslope channels and lobes, and basin fans. In the analyzed part of the Machów Formation profile several tectonostratigraphic units were distinguished that differ in their structural framework and tectonic style. The morphology of the Miocene formations in the study area is marked by a positive structural element adjacent to the NW and SE with depressed zones. The chronostratigraphic image shows asymmetric fold-like structures and a series of minor faults indicating tectonic instability of this element. The proposed approach based on chronostratigraphic image and Wheeler diagram analysis in combination with tectonostratigraphic interpretation allowed for detailed recognition of sedimentary paleoenvironment as well as reconstruction of depositional and tectonic history of the analyzed segment of the Carpathian Foredeep basin.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2022, 78, 8; 565-579
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Small Carpathian Circle as the most significant infrastructure project in western Ukraine
Autorzy:
Bashynska, Yuliia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27313538.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
Carpathian region
infrastructure
project
regional economy
region karpacki
infrastruktura
projekt
gospodarka regionalna
Opis:
Purpose: the main purpose of this paper is to analyse the new infrastructure project in western Ukraine, show its main characteristics and to forecast how it will improve the socio-economic life of this region and how it will rise tourist flows in cross-border territories. Design/methodology/approach: The Small Carpathian Circle was chosen as it is the biggest infrastructure project in western Ukraine that covers three oblast (regions) of Ukraine and will have a cross-border impact. Literature sources, statistical information and estimates data used in this paper were gathered from various international and Ukrainian official sources and websites. Personal knowledge about Carpathian region was also used as the author comes from Lviv oblast of Ukraine. Findings: the outcome of this paper is that the Small Carpathian Circle has to be implemented in the nearest future in order to provide the efficient mobility in Carpathian region of Ukraine on the basis of sustainable development. The main reasons for its slow implementation in 2022 were highlighted. Originality/value: it is the first research paper about the Small Carpathian Circle, as it wasn’t analysed properly by scientists yet. It is addressed to a scientific circle, politicians, investors, international organisations and all people interested in Carpathian region development.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2022, 160; 71--81
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies