Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "інавацыя" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-2 z 2
Tytuł:
Фемінатыўныя варыянты як марфалагічныя інавацыі ў гаворках паўночна-ўсходняй Польшчы (на прыкладзе ізаморфы kłomel f.)
Feminatywne warianty jako innowacje morfologiczne w gwarach północno-wschodniej Polski (na przykładzie izomorfy kłomel f.)
Autorzy:
Snigiriova, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222657.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
area
contact zone
language influence
stimulus
expansion
innovation
areał
strefa kontaktu
wpływ językowy
impuls
ekspansja
innowacja
арэал
кантактная зона
моўны ўплыў
стымул
экспансія
інавацыя
Opis:
Gwarowe osobliwości w funkcjonowaniu gramatycznej kategorii rodzaju charakterystyczne dla północno-wschodnich dialektów języka polskiego mogą być skorelowane geograficznie i typologicznie z odpowiadającymi im zjawiskami zlokalizowanymi głównie w północno- i południowo-zachodnich dialektach białoruskich – areały poszczególnych rzeczowników rodzaju żeńskiego są kontynuowane na wschodzie polskiego kontinuum językowego.Zakładając, że centrum irradiacji lub bodziec, który spowodował pojawienie się morfologicznej innowacji kłomel (f.) odnotowanej w północno-wschodniej Polsce hipotetycznie jest zlokalizowany na Białorusi, w obszarze rozpowszechniania się gwar poleskich autorka przedstawia wyniki analizy porównawczej danych dotyczących zmiennej kategorii rodzaju w języku polskim, białoruskim i niektórych innych językach słowiańskich i niesłowiańskich, a także dane językowo-geograficzne, strukturalno-semantyczne, etymologiczne dotyczące tej arealnej innowacji z dostępnym materiałem słowiańskim i niesłowiańskim, co pozwala zbliżyć się do rozwiązania jej genezy i przyczyn pojawienia się w gwarach północno-wschodniej Polski, gdzie leksem kłomel (f.) jest formalnie związany przede wszystkim ze strukturą wyrazów rodzaju męskiego i jest używany obok znanego odpowiednika rodzaju żeńskiego kłomla.Badania przeprowadzono metodami: porównawczą, porównawczo-historyczną, opisowo-analityczną oraz arealno-typologiczną. Ich kompleksowe zastosowanie prowadzi do wniosku, że zachodniopolesko-poniemońskie słowo klomla należy interpretować jako zjawisko stymulujące powstawanie morfologicznej innowacji kłomel (f.) w północno-wschodnich gwarach języka polskiego. Ekspansję femininum można w tym przypadku uznać za wynik redystrybucji form żeńskich i męskich w międzysłowiańskiej i bałtycko-słowiańskiej strefie kontaktowej, co z kolei spowodowało zmiany w morfologii i odpowiednie mutacje w rozpatrywanym leksemie.
Dialectal peculiarities in the functioning of the grammatical category of gender, characteristic of the north-eastern dialects of the Polish language, can be geographically and typologically correlated with the corresponding phenomena localized mainly in the north- and south-western Belarusian dialects – the areas of the individual feminine nouns continue in the East of the Polish language continuum.Assuming that the centre of irradiation or the stimulus that caused the appearance of the morphological innovation kłomel (f.), noted in the North-East of Poland, is hypothetically located in Belarus, in the area of expansion of the Polesie dialects, the author presents some results of a comparative analysis of data regarding the variable category of gender in Polish, Belarusian and some other Slavic and non-Slavic languages, as well as linguistic-geographical, structural-semantic, etymological data regarding this areal innovation with available Slavic and non-Slavic material, which allows us to get closer to solving its origin and the reasons for its appearance in the north-eastern speeches of Poland,  where the lexeme kłomel (f.) is formally related primarily to the masculine word structure and is used alongside the well-known feminine equivalent kłomla.The research was conducted with the application of comparative, comparative-historical, descriptive-analytical and areal-typological methods. Their complex application leads to the conclusion that the Western Polesian-Panmonian word klomla should be interpreted as a stimulus phenomenon for the formation of the morphological innovation kłomel (f.) in the north-eastern dialects of the Polish language. The expansion of femininum in this case can be considered as the result of the redistribution of feminine and masculine forms in the inter-Slavic and Baltic-Slavic contact zone, which in turn caused changes in morphology and corresponding mutations in the considered lexeme.
Дыялектныя асаблівасці ў функцыянаванні граматычнай катэгорыі роду, характэрныя для паўночна-ўсходніх гаворак польскай мовы, арэальна і тыпалагічна могуць быць суаднесены з адпаведнымі з’явамі, лакалізаванымі пераважна ў паўночна- і паўднёва-заходніх беларускіх гаворках – арэалы асобных назоўнікаў femininum маюць працяг на ўсходзе польскага моўнага кантынуума.Мяркуючы, што цэнтр ірадыяцыі або стымул, які выклікаў узнікненне марфалагічнай інавацыі kłomel (f.), адзначанай на паўночным усходзе Польшчы, гіпатэтычна знаходзіцца на Беларусі, у зоне пашырэння палескіх гаворак, аўтар прадстаўляе некаторыя вынікі супастаўляльнага аналізу звестак адносна зменнай катэгорыі роду ў польскай, беларускай і некаторых іншых, славянскіх і неславянскіх, мовах, а таксама лінгвагеаграфічных, структурна-семантычных, этымалагічных дадзеных адносна гэтай арэальнай інавацыі з наяўным славянскім і неславянскім матэрыялам, што дазваляе наблізіцца да разгадкі яе паходжання і прычын з’яўлення ў паўночна-ўсходніх гаворках Польшчы, дзе лексема kłomel (f.) фармальна суадносіцца ў першую чаргу са структурай слоў мужчынскага роду і выкарыстоўваецца побач з агульнавядомым эквівалентам kłomla жаночага роду.Даследаванне праводзілася з ужываннем параўнальнага, параўнальна-гістарычнага, апісальна-аналітычнага і арэальна-тыпалагічнага метадаў. Іх комплекснае прымяненне прыводзіць да высноў аб тым, што заходнепалеска-панямонскае слова кломля варта трактаваць як з’яву-стымул для ўтварэння марфалагічнай інавацыі kłomel (f.) у паўночна-ўсходніх гаворках польскай мовы. Экспансія femininum у дадзеным выпадку можа разглядацца як вынік пераразмеркавання ў кантактнай міжславянскай і балта-славянскай зоне форм жаночага і мужчынскага роду, што ў сваю чаргу выклікала змены ў марфалогіі і адпаведныя мутацыі ў разгледжанай лексеме.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 221-235
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аб адной граматычнай інавацыі ў беларускім каталіцкім сацыялекце: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса vs святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса vs святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус vs святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус
On one grammatical innovation in the Belarusian Catholic sociolect: svyataya Tereza ad Dzіcyatka Ezusa vs svyataya Tereza ad Dzіcyatkі Ezusa vs svyataya Tereza ad Dzіcyatka Ezus vs svyataya Tereza ad Dzіcyatkі Ezus
O pewnej gramatycznej innowacji w białoruskim socjolekcie katolickim: swiataja Tereza ad Dziciatka Jezusa vs swiataja Tereza ad Dziciatki Jezusa vs swiataja Tereza ad Dziciatka Jezus vs swiataja Tereza ad Dziciatki Jezus
Autorzy:
Sudnik, Dzmitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29521033.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
Belarusian Catholic Sociolect
grammatical innovation
case
interference
unification
analytism
syntactic homonymy
białoruski socjolekt katolicki
innowacja gramatyczna
przypadek
interferencja
unifikacja
analityzm
homonimia składniowa
беларускі каталіцкі сацыялект
граматычная інавацыя
склон
інтэрферэнцыя
уніфикацыя
аналітызм
сінтаксічная аманімія
Opis:
We are talking about grammatical innovations in the Belarusian language: the competition of the forms дзіцятка (infant) and дзіцяткі in the genitive singular, the declinable form Езуса (Jesus) and the non-declinable form Езус in the context: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус (Saint Therese of the Child Jesus). Thus, we analyze the usages such as святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, which take place in the Belarusian-language Catholic discourse. We identify several possible reasons for choosing the form *дзіцяткі instead of дзіцятка: 1) unification of the ending by analogy with the form of the native singular of дзіцяці; 2) interference effect of the Russian language; 3) aligning the paradigm according to the principle of the feminine gender with the ending -i in the initial form. We tend to explain the use of the non-declinable form Езус through a tendency towards language analytism, syntagmatic relations within the grammatical structure, and the desire to avoid unwanted syntactic homonymy.
W artykule analizowane są innowacje gramatyczne w języku białoruskim: konkurencja form дзіцятка i дзіцяткі w dopełniaczu liczby pojedynczej, deklinowanej formy Езуса i niedeklinowanej formy Езус w kontekście: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса. Analizowane są zatem połączenia: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, które występują w białoruskojęzycznym dyskursie katolickim. Identyfikowane są możliwe przyczyny wyboru formy *дзіцяткі zamiast дзіцятка: 1) unifikacja końcówki przez analogię z formą dopełniacza liczby pojedynczej дзіцяці; 2) interferencyjny wpływ języka rosyjskiego; 3) wyrównanie paradygmatu zgodnie z zasadą rodzaju żeńskiego z końcówką -я w formie początkowej. Stosowanie niedeklinowanej formy Езус tłumaczone jest tendencją do analityzmu, relacjami syntagmatycznymi w ramach konstrukcji gramatycznej, chęcią uniknięcia niepożądanej homonimii składniowej.
У артыкуле аналізуюцца граматычныя інавацыі ў беларускай мове: канкурэнцыя формаў дзіцятка і дзіцяткі ў родным склоне адзіночнага ліку, скланяльнай формы Езуса і нескланяльнай формы Езус у кантэксце: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса. Характарызуюцца ўжыванні накшталт святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, якія маюць месца ў беларускамоўным каталіцкім дыскурсе. Мы называем некалькі магчымых прычын выбару формы *дзіцяткі замест дзіцятка: 1) уніфікацыя канчатку па аналогіі з формай роднага склону адзіночнага ліку дзіцяці; 2) інтэрферэнцыйнае ўздзеянне рускай мовы; 3) выраўноўванне парадыгмы па прынцыпе жаночага роду з канчаткам -я ў пачатковай форме. Ужыванне нескланяльнай формы Езус мы схільныя тлумачыць праз тэндэнцыю да аналітызму, сінтагматычныя адносіны ў межах граматычнай канструкцыі, імкненне пазбегнуць непажаданай сінтаксічнай аманіміі.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 319-330
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-2 z 2

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies