Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "уплыў" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
Асаблівасці сацыялінгвістычнай сітуацыі ў камунікатыўнай прасторы кантактнай зоны Беларусі і Польшчы (гiстарычны аспект)
Sytuacja socjolingwistyczna białorusko-polskiego pogranicza językowego na przestrzeni wieków
Peculiarities of Sociolinguistic Situation in the Communicative Space of the Contact Zone of Belarus and Poland (historical aspect)
Autorzy:
Снігірова, Наталля
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475615.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
sociolinguistic conditions
contact zone
influence
pogranicze językowe
czynniki socjalne
wpływy językowe
сацыялінгвістычныя ўмовы
кантактная зона
уплыў
Opis:
Фарміраванне беларуска-польскай міжмоўнай занальнай супольнасці, якая паўстала ў выніку кантактавання моўных сістэм, адбывалася ў супярэчлівых сацыялінгвістычных варунках. Іх аналіз уяўляецца перспектыўным пры вызначэнні прычын, якія паўплывалі на сучасны арэальны падзел славянскіх моўных тэрыторый. У артыкуле аналізуюцца гістарычныя ўмовы, у якіх зараджаліся і развіваліся беларуска-польскія кантакты ў прасторы і часе, а таксама ўстанаўліваецца статус, роля і функцыі беларускай мовы ў гісторыі беларуска-польскіх узаемадачыненняў. Вялікае значэнне пры выяўленні характару беларуска-польскіх арэальных узаемасувязей мае выкарыстанне такіх метадаў, як арэальна-тыпалагічны, супастаўляльны, параўнальна-гістарычны, апісальна-аналітычны.
Formowanie się białorusko-polskiej wspólnoty językowej, do wyłonienia której doszło poprzez krzyżowanie się systemów obu języków, odbywało się w niesprzyjających warunkach socjolingwistycznych. W dziedzinie kontaktów międzyjęzykowych najbardziej potrzebne na obecnym etapie badań — jak się zdaje — jest zweryfikowanie dotychczasowych poglądów i w miarę obiektywne określenie przyczyn, jakie odegrały niebagatelny wpływ na współczesny kształt i zasięg terytorialny języków pokrewnych, jakimi są polszczyzna i białoruszczyzna. W niniejszym artykule wnikliwiej analizie (w aspekcie czasowo-przestrzennym) poddano warunki historyczne, w jakich zrodziły się i rozwijały białorusko-polskie kontakty językowe. Największy nacisk położono na próbę określenia statusu, roli i funkcji języka białoruskiego w historii wzajemnych kontaktów i wpływów obu języków. Przy opisie cech białorusko-polskich zależności na badanym obszarze wykorzystano — niezwykle istotnych dla tego typu badań lingwistycznych — kilka metod: arealno-typologiczną, konfrontatywną, porównawczo-historyczną oraz opisowo-analityczną
The formation of the communicative space of the Belarusian-Polish contact zone that was formed as a result of contacting of language systems took place in contradictory sociolinguistic conditions. The analysis of the conditions is perspective in case of identifying the factors that influenced on the modern areal division of Slavic language territories. The article analyzes the historical conditions in which the Belarusian-Polish language contacts originated and developed in space and time, and also defines the status, role and functions of the Belarusian language in the history of the Belarusian-Polish interrelations.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2014, 28; 109-120
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Вывучэнне паланізмаў у беларускім мовазнаўстве (40-я гады ХХ ст. – ХХІ ст.)
Autorzy:
Свістунова, Марына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624887.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
loanwords, Polish influences, Belarusian linguistics
zapożyczenia, polonizmy, wpływy polskie, językoznawstwo białoruskie
іншамоўныя запазычанні, паланізмы, польскамоўны ўплыў, беларускае мовазнаўства
Opis:
The study of Polonisms in Belarusian linguistics conducted in the 1940s until the 21st century, is under consideration in this article: the main studies dedicated to the loanwords borrowed from Polish are enumerated; framework aspects for the studies of Polonisms are defined. Besides, much attention is paid to the attitude toward Polonisms that has been changing during different periods and has been depending on extralinguistic factors.
Badania polonizmów w językoznawstwie białoruskim (lata 40. XX w.–XXI w.)Artykuł jest poświęcony badaniom zapożyczeń polskich w języku białoruskim, które prowadzono na Białorusi w latach 40  XX–XXI w. W publikacji omówiono najważniejsze prace dotyczące polonizmów funkcjonujących w języku białoruskim oraz wskazano najważniejsze aspekty rozważań nad zapożyczeniami polskimi w białoruszczyźnie. Autorka zaznacza ponadto, że stosunek do polonizmów na Białorusi zmieniał się w różnych okresach i często był zależny od czynników ekstralingwistycznych.
У артыкуле аналізуецца вывучэнне паланізмаў у беларускім мовазнаўстве 40-х гадоў ХХ– ХХІ ст : называюцца асноўныя навуковыя працы, прысвечаныя запазычанням з польскай мовы, вызначаюцца аспекты, у якіх вялося даследаванне паланізмаў. Акрамя гэтага, нададзена ўвага стаўленню да паланізмаў, якое змянялася ў розныя перыяды і часта залежыла ад экстралінгвістычных фактараў.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2017, 11
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фемінатыўныя варыянты як марфалагічныя інавацыі ў гаворках паўночна-ўсходняй Польшчы (на прыкладзе ізаморфы kłomel f.)
Feminatywne warianty jako innowacje morfologiczne w gwarach północno-wschodniej Polski (na przykładzie izomorfy kłomel f.)
Autorzy:
Snigiriova, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222657.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
area
contact zone
language influence
stimulus
expansion
innovation
areał
strefa kontaktu
wpływ językowy
impuls
ekspansja
innowacja
арэал
кантактная зона
моўны ўплыў
стымул
экспансія
інавацыя
Opis:
Gwarowe osobliwości w funkcjonowaniu gramatycznej kategorii rodzaju charakterystyczne dla północno-wschodnich dialektów języka polskiego mogą być skorelowane geograficznie i typologicznie z odpowiadającymi im zjawiskami zlokalizowanymi głównie w północno- i południowo-zachodnich dialektach białoruskich – areały poszczególnych rzeczowników rodzaju żeńskiego są kontynuowane na wschodzie polskiego kontinuum językowego.Zakładając, że centrum irradiacji lub bodziec, który spowodował pojawienie się morfologicznej innowacji kłomel (f.) odnotowanej w północno-wschodniej Polsce hipotetycznie jest zlokalizowany na Białorusi, w obszarze rozpowszechniania się gwar poleskich autorka przedstawia wyniki analizy porównawczej danych dotyczących zmiennej kategorii rodzaju w języku polskim, białoruskim i niektórych innych językach słowiańskich i niesłowiańskich, a także dane językowo-geograficzne, strukturalno-semantyczne, etymologiczne dotyczące tej arealnej innowacji z dostępnym materiałem słowiańskim i niesłowiańskim, co pozwala zbliżyć się do rozwiązania jej genezy i przyczyn pojawienia się w gwarach północno-wschodniej Polski, gdzie leksem kłomel (f.) jest formalnie związany przede wszystkim ze strukturą wyrazów rodzaju męskiego i jest używany obok znanego odpowiednika rodzaju żeńskiego kłomla.Badania przeprowadzono metodami: porównawczą, porównawczo-historyczną, opisowo-analityczną oraz arealno-typologiczną. Ich kompleksowe zastosowanie prowadzi do wniosku, że zachodniopolesko-poniemońskie słowo klomla należy interpretować jako zjawisko stymulujące powstawanie morfologicznej innowacji kłomel (f.) w północno-wschodnich gwarach języka polskiego. Ekspansję femininum można w tym przypadku uznać za wynik redystrybucji form żeńskich i męskich w międzysłowiańskiej i bałtycko-słowiańskiej strefie kontaktowej, co z kolei spowodowało zmiany w morfologii i odpowiednie mutacje w rozpatrywanym leksemie.
Dialectal peculiarities in the functioning of the grammatical category of gender, characteristic of the north-eastern dialects of the Polish language, can be geographically and typologically correlated with the corresponding phenomena localized mainly in the north- and south-western Belarusian dialects – the areas of the individual feminine nouns continue in the East of the Polish language continuum.Assuming that the centre of irradiation or the stimulus that caused the appearance of the morphological innovation kłomel (f.), noted in the North-East of Poland, is hypothetically located in Belarus, in the area of expansion of the Polesie dialects, the author presents some results of a comparative analysis of data regarding the variable category of gender in Polish, Belarusian and some other Slavic and non-Slavic languages, as well as linguistic-geographical, structural-semantic, etymological data regarding this areal innovation with available Slavic and non-Slavic material, which allows us to get closer to solving its origin and the reasons for its appearance in the north-eastern speeches of Poland,  where the lexeme kłomel (f.) is formally related primarily to the masculine word structure and is used alongside the well-known feminine equivalent kłomla.The research was conducted with the application of comparative, comparative-historical, descriptive-analytical and areal-typological methods. Their complex application leads to the conclusion that the Western Polesian-Panmonian word klomla should be interpreted as a stimulus phenomenon for the formation of the morphological innovation kłomel (f.) in the north-eastern dialects of the Polish language. The expansion of femininum in this case can be considered as the result of the redistribution of feminine and masculine forms in the inter-Slavic and Baltic-Slavic contact zone, which in turn caused changes in morphology and corresponding mutations in the considered lexeme.
Дыялектныя асаблівасці ў функцыянаванні граматычнай катэгорыі роду, характэрныя для паўночна-ўсходніх гаворак польскай мовы, арэальна і тыпалагічна могуць быць суаднесены з адпаведнымі з’явамі, лакалізаванымі пераважна ў паўночна- і паўднёва-заходніх беларускіх гаворках – арэалы асобных назоўнікаў femininum маюць працяг на ўсходзе польскага моўнага кантынуума.Мяркуючы, што цэнтр ірадыяцыі або стымул, які выклікаў узнікненне марфалагічнай інавацыі kłomel (f.), адзначанай на паўночным усходзе Польшчы, гіпатэтычна знаходзіцца на Беларусі, у зоне пашырэння палескіх гаворак, аўтар прадстаўляе некаторыя вынікі супастаўляльнага аналізу звестак адносна зменнай катэгорыі роду ў польскай, беларускай і некаторых іншых, славянскіх і неславянскіх, мовах, а таксама лінгвагеаграфічных, структурна-семантычных, этымалагічных дадзеных адносна гэтай арэальнай інавацыі з наяўным славянскім і неславянскім матэрыялам, што дазваляе наблізіцца да разгадкі яе паходжання і прычын з’яўлення ў паўночна-ўсходніх гаворках Польшчы, дзе лексема kłomel (f.) фармальна суадносіцца ў першую чаргу са структурай слоў мужчынскага роду і выкарыстоўваецца побач з агульнавядомым эквівалентам kłomla жаночага роду.Даследаванне праводзілася з ужываннем параўнальнага, параўнальна-гістарычнага, апісальна-аналітычнага і арэальна-тыпалагічнага метадаў. Іх комплекснае прымяненне прыводзіць да высноў аб тым, што заходнепалеска-панямонскае слова кломля варта трактаваць як з’яву-стымул для ўтварэння марфалагічнай інавацыі kłomel (f.) у паўночна-ўсходніх гаворках польскай мовы. Экспансія femininum у дадзеным выпадку можа разглядацца як вынік пераразмеркавання ў кантактнай міжславянскай і балта-славянскай зоне форм жаночага і мужчынскага роду, што ў сваю чаргу выклікала змены ў марфалогіі і адпаведныя мутацыі ў разгледжанай лексеме.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 221-235
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Адлюстраванне беларуска-польскіх моўна-культурных сувязей у беларускіх антрапанімічных тэкстах ХІХ ст.
Odbicie białorusko-polskich związków językowych i kulturowych w białoruskich tekstach antroponimicznych XIX wieku
Reflection of Belarusian-Polish linguistic and cultural ties in anthroponymic texts of the XIX century
Autorzy:
Гапоненка, Ірына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962122.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
антрапанімічны тэкст
антрапанімічныя намінацыі
прэды¬катыўная тэкставая частка
нацыянальная і саслоўная форма антрапо¬німаў
поль¬скі антрапанімічны ўплыў
tekst antroponimiczny
nominacje antroponimiczne
predyka¬tywna część tekstu
narodowa i społeczna forma antroponimów
polskie wpływy antroponimiczne.
anthroponymic text
anthroponymic nominations
predicative text part
national and class form of anthroponyms
polish anthroponymic influence
Opis:
У артыкуле акрэслены змест паняцця антрапанімічны тэкст, абазначана кампанентная і функцыянальная спецыфіка гэтай тэкставай раз-навіднасці, а таксама класіфікацыйныя тыпы пісьмовых спісаў з рэгулярным уключэннем уласных асабовых найменняў. Праведзены комплексны аналіз антрапанімічнай і апелятыўнай тэкставых частак прэзентатыўнага аўтэнтычнага дакументальнага спіса ХІХ ст. (Алфавитный список землевладѣльцамъ у выданні Опытъ описанія Могилевской губерніи, 1884). Выяўлены факты, якія даюць магчымасць прасачыць асаблівасці беларуска-польскага міжмоўнага ўзаемадзеяння ў сферы антрапаніміі. На падставе аналітычных даных сфармуляваны высновы адносна інфармацыйнай напоўненасці намінатыўнай і прэдыкатыўнай частак антрапанімічнага тэксту, вызначаны спосабы выкарыстання падобнай лінгвагістарычнай інфармацыі.
W artykule scharakteryzowano pojęcie tekstu antroponimicznego, określono jego części składowe i specyfikę funkcjonalną, a także typologię tekstów pisanych charakteryzujących się regularną obecnością nazw osobowych. Przeprowadzono kompleksową analizę części antroponimicznej i apelatywnej reprezentatywnego autentycznego dokumentu z XIX wieku (Алфавитный список землевладѣльцамъ w publikacji Опытъ описанія Могилевской губерніи, 1884 r.). Ujawnione zostały fakty, które pozwalają prześledzić specyfikę polsko-białoruskiej międzyjęzykowej interakcji w dziedzinie antroponimii. Na podstawie danych analitycznych sformułowano wnioski dotyczące treści informacyjnej zawartej w nominatywnych i predykatywnych częściach tekstu antroponimicznego, określono sposoby wykorzystania tego typu informacji językowo-historycznej.
In the article, the content of the concept of anthroponymic text is outlined, whereas the component and functional specifics of this textual variety and the classification types of written lists with the regular inclusion of proper personal names are indicated. A complex analysis of the anthroponymic and appellative text parts of the presentative authentic documentary list of the XIX century (Алфавитный список землевладѣльцамъ in the edition Опытъ описанія Могилевской губерніи, 1884) is conducted. The facts that make it possible to trace the peculiarities of Belarusian-Polish interlingual cooperation in the field of anthroponymy are revealed. Based on the analytical data, conclusions regarding the information content of the nominative and predicative parts of the anthroponymic text are formulated, the ways of using such linguistic and historical information are determined.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2020, 20; 145-157
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies