- Tytuł:
-
Епізод з історії польсько-українських мовних контактів (іменник “гембель” ‘клопіт’)
Epizod z dziejów polsko-ukraińskich kontaktów językowych (rzeczownik “гембель” ‘kłopot’) - Autorzy:
- Werbowyj, Микола
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2015602.pdf
- Data publikacji:
- 2021-12-13
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
- Tematy:
-
міжмовні контакти
позика з польської мови
етимологія
language contacts
Polish borrowings
etymology
kontakty międzyjęzykowe
pożyczka z języka polskiego
etymologia - Opis:
-
У статті проаналізовані особливості входження іменника гебель ‘рубанок’ до складу української мови. Німецька назва до української потрапила через польську мову. Засвоєння чужого слова українською мовою відбувалося неоднаково у східних та західних український говірках: безпосередній неперервний контакт з польською мовою для західних говірок обмежував кількість можливих змін в іменнику, а для східних українських говірок уже опосередкований польський вплив уможливив зміни як у формі (поява секундарного сонорного), так і в семантиці слова. У результаті польсько-українських мовних контактів постав власне український іменник гембель ‘клопіт’.
Przedmiotem artykułu są cechy rozwoju rzeczownika гебель ‘strug’ w ukraińskim języku ogólnym. Jest to wyraz niemiecki, ale w języku ukraińskim stanowi pożyczkę z polszczyzny. Analizowany rzeczownik w gwarach języka ukraińskiego charakteryzuje się różnymi właściwościami fonetycznymi i semantycznymi, ponieważ na zachodzie Ukrainy wyraz pozostał niezmienny pod względem semantycznym, na wschodzie zaś – pod względem fonetycznym. W wyniku polsko-ukraińskich kontaktów językowych w ukraińskim języku ogólnym powstał wyraz гембель ‘kłopot’.
The article analyzes peculiarities of adopting the noun hembel ‘plane’ in the Ukrainian language. Though being of German origin, the name itself comes from Polish. The ways of language assimilation in the Eastern and Western Ukrainian subdialects were different: an intermediate constant contact with the Polish language limited the number of possible changes in this noun in the Western subdialects, and in the Eastern Ukrainian subdialects, an indirect Polish influence, already observed by this time, enabled changes both in its form (appearance of the secondary sonorant sound) and semantics. As a result of Polish-Ukrainian language contacts, a Ukrainian noun hembel ‘trouble’ was created. - Źródło:
-
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 197-214
1733-2249 - Pojawia się w:
- TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł