Temat: лексика - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Християнські мотиви в ойконімах України: лінгвокультурологічний аспект
Autorzy:: Котович, Віра
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1789201.pdf
Data publikacji:: 2019-11-28
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: ойконім
антропонім
мотив номінації
перейменування
вірування
релігія
сакральна лексика
лінгвокультурний код
oikonim
anthroponim
motive of nomination
renaming
beliefs
religion
sacral vocabulary
linguistic and cultural code
Opis:: In the article there are discussed the names of modern settlements in Ukraine, motivated by church-Christian vocabulary. It was found out that such an oikonim is formed out of microtoponimes motivated by appellates to denote sacral structures; from the general or proper names that originally indicated the belonging of the object to clerics, on collective names denoting a family, a family, a collection of such persons were named an omonim nickname, surname; from naming the consecrated church or on the occasion of the settlement or its renaming in the time of the church-Christian holiday; from the collective names of persons named for belonging to a particular parish; series of appellates with sacred semantics; from anthroponimes with the original God and so on. It is proved that the oikonimes that explicate the information of the spiritual linguistic and cultural code are equally widespread both in time (from archaic to modern) and in space (throughout the territory of Ukraine). This indicates the continuity of the Ukrainian tradition of naming settlements.
Źródło:: Studia Ucrainica Varsoviensia; 2019, 7; 13-22
2299-7237
Pojawia się w:: Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Функции эмотивной лексики как средства реализации религиозно-нравственного идеала в житийных текстах XVIII–XX веков
Functions of emotive vocabulary as a means of pursuing religious and moral ideal in the hagiographic texts of the 18th-20th centuries
Autorzy:: Дмитриева, Евгения
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1409565.pdf
Data publikacji:: 2020-06-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: житие
эмотивная лексика
лексическая семантика
функционирование
hagiography
emotive vocabulary
lexical semantics
functioning
Opis:: В статье представлены результаты анализа оригинальных агиографических текстов XVIII–XX веков, которые изучены с позиций синхронно-диахронического подхода как единый массив, характеризующийся общностью культурных смыслов, передаваемых языковыми единицами, и свидетельствующий о непрерывности русской житийной традиции, которая во многом обеспечивалась опорой на выявленные значимые для русской языковой картины мира личностные качества подвижника, составляющие религиозно-нравственный идеал. При анализе эмотивной лексики, используемой в агиографических текстах, было установлено, что лексика эмоций в житии выявляет существенные для понимания концепции автора смыслы, становится важным средством создания образа святого. Данные языковые единицы употребляются в ключевых фрагментах житийного текста с целью описания и характеристики людей, предметов и явлений действительности, связаны с использованием топосов и реализуют в житии ряд функций, прежде всего – характерологическую и текстообразующую. При реализации характерологической функции релевантны следующие параметры: 1) статус характеризуемого субъекта (святой / обычный человек); 2) характер обозначаемой глаголом эмоции (положительная / отрицательная / нейтральная) и ее интенсивность (низкая / средняя / высокая); 3) причина эмоционального переживания. Выступая связующим элементом содержательно-смыслового пространства и формальной организации текста в анализируемых житиях, лексика эмоций реализует текстообразующую функцию.
The article shares the results of an analysis of original hagiographic texts from the period between the 18th and 20th centuries from the standpoint of the synchronous-and-diachronic approach as a single array characterized by common cultural meanings conveyed by linguistic units. It demonstrates the continuity of the Russian hagiographic tradition, which was largely relying on personal qualities that were significant for the Russian linguistic consciousness of hallowed individuals and based on the religious and moral ideal. The analysis of emotive lexis helped highlight the methods of composing the images of saints in hagiographic texts. It is also intended to convey the author’s major concepts. Such lexical items have several functions. They are found in the central segments of texts that characterize people, objects, and various phenomena. Besides, they provide descriptions of the topos. The following parameters are distinguished: 1) the status of the described object (saint/ordinary person); 2) the specificity of an emotion conveyed in the verb (positive/negative/neutral) as well as its intensity (low/medium/high); 3) the cause of emotional suffering. In hagiographic texts the lexis of emotions seems to be a link between the content and the formal structure of the text, thus fulfilling a text-composing function.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2020, 19; 41-52
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Способы выражения радости в современных русском и польском языках
The ways of expressing joy in the present-day Polish and Russian
Autorzy:: Kondzioła-Pich, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1591925.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:: joy
expressive lexis
the intention of the statement
radość
leksyka ekspresywna
intencja wypowiedzi
радость
эмоциональная лексика
интенция высказывания
Opis:: W artykule przedstawiono językowe sposoby wyrażenia radości we współczesnym języku rosyjskim i polskim. Obiekt badań stanowią przykłady pochodzące z Internetu, przede wszystkim z blogów i forów internetowych. Przyjęto, że sposób wyrażenia radości zależy od rodzaju omawianej emocji. Pierwszy typ to radość jako wewnętrzne uczucie zadowolenia, drugi zaś – radość jako spontaniczna reakcja. Pierwszy typ wyrażany jest przede wszystkim poprzez opisanie wewnętrznego stanu emocjonalnego nadawcy i realizuje się za pomocą form eksplicytnych typu: я радуюсь, мне радостно, меня это радует / cieszę się, cieszy mnie to, nie posiadam się z radości itd. Drugi zaś to spontaniczne reagowanie, wyrażane za pomocą implicytnych środków językowych. W artykule omawiane są także sytuacje, w których nadawca próbuje ukryć pozytywne emocje, w tym radość.
The article presents linguistic ways of expressing joy in the present-day Russian and Polishlanguages. The analysis is based on examples taken from the Internet, first of all from blogs andInternet forums. The way of expressing joy depends on the type of the emotion in question. Thefirst type is represented by ‘a joy as an inner feeling of satisfaction’, the second – ‘a joy as a spontaneousreaction’. The first type is expressed first of all through describing an inner emotionalstate of the sender [of the message] and has an explicit form such as: я радуюсь, мне радостно,меня это радует / cieszę się, cieszy mnie to, nie posiadam się z radości, etc. The second one –a spontaneous reaction – is expressed by implicit linguistic forms. The article also deals with thesituations in which the sender tries to hide positive emotions, including joy.
Źródło:: Studia Językoznawcze; 2016, 15; 167-181
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:: Studia Językoznawcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Способи семантичної деривації в українській релігійній лексиці
Ways of Semantic Derivation in the Formation of the Ukrainian Religious Vocabulary
Autorzy:: Kowtun, Albina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/459389.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: релігійна лексика
семантична деривація
звуження значення
метонімія
метафора
religious vocabulary
semantic derivation
narrowing of meaning
metonymy
metaphor
Opis:: We came to the conclusion that narrowing of meaning and metonymy are two main types of semantic derivation of all thematic fields of religious vocabulary (52% and 42%, respectively). Metaphor (6%) as a form of semantic derivation and an empirical classifier of the objects of observation is counterproductive in the religious sphere, since for the religious vocabulary empiricalness is not the main source of spiritual knowledge. Active narrowing of well-known and specialized meanings is the result of linguistic conservatism, the emergence of new functions of objects and changes in the knowledge about them. The disappearance of many of the primary meanings was induced by sustainable consolidation of religious narrowings, and frequent replacement of considerable part of them with synonymic equivalents made their functioning to be just a temporal phenomenon. Metonymy in the religious vocabulary as an effective means to achieve economy of speakers’ efforts is well-developed by local, temporal, causal, attributive and synecdochic types. Metaphors created directly by individuals in their religious activities and those from the Bible that underwent terminologization were created in different ways, namely according to the similarity of features (such as function, external feature, relation of subordination, unreal [but desirable] feature, associative characteristics of emotive evaluative nature).
Źródło:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 82-96
2083-1765
Pojawia się w:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Слово об Учeном и Учителе: к 95-летию Профессора Леонида Михайловича Васильева
A Word about Scientist and Teacher: On the 95th Birthday of Professor Leonid Mikhailovich Vasiliev
Autorzy:: Пятаева, Наталия
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2134507.pdf
Data publikacji:: 2021-06-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Профессор Л.М. Васильев
биография учeного
Уфимская семантическая школа
Cистемный семантический словарь русского языка
предикатная лексика и фразеология
семантические макро- и микропарадигмы
Professor L.M. Vasiliev
Biography of a Scientist
Ufa semantic school
Systemic Semantic Dictionary
predicate vocabulary and phraseology
semantic macro- and micro-paradigms
Opis:: Цель статьи – рассказать об основателе Уфимской семантической школы (Россия) профессоре Л.М. Васильеве и его Системном семантическом словаре русского языка, не имеющем аналогов в современной лексикографии. Л.М. Васильев работал над проблемами: сущность языкового знака, семиотическая стратификация языка, языковое значение и семантические поля, методы изучения языка. В Системном семантическом словаре русского языка представлены выделенные и структурированные автором 15 классов предикатной лексики: бытийные, оценочные, количественные, ментальные, модальные, пространственные, эмоциональные, предикаты отношения, состояния, свойства, образа жизни, звучания, движения, речи, восприятия, волевых усилий. Каждый класс состоит из макро- и микропарадигм, включающих базовые предикаты, их семантические дериваты, формы способов глагольного действия и субъективной оценки, семантические корреляты и модели предложений. В качестве примера в статье приведена семантическая микропарадигма предикаты эстетической оценки (262 единицы), место которой в лексической системе русского языка можно показать схемой: семантический класс оценочные предикаты → три макропарадигмы модально-оценочные, общеоценочные и частнооценочные предикаты → три микропарадигмы предикаты утилитарной, этической и эстетической оценки. В словаре показана система семантических классов русского языка, описана их структура, содержание и способы лексико-грамматической экспликации. Теория и методика построения словаря могут быть экстраполированы на описание лексико-семантических систем других языков.
The article is devoted to the founder of the Ufa Semantic School (Russia), Professor L.M. Vasiliev and his Systemic Semantic Dictionary of the Russian Language, which has no match among other modern lexicography works. L.M. Vasiliev worked on the following problems: the essence of a linguistic sign, semiotic stratification of language, linguistic meaning and semantic fields, methods of language acquisition. The Systemic Semantic Dictionary of the Russian Language contains 15 classes of predicate vocabulary selected and structured by the author: existential, evaluative, quantitative, mental, modal, spatial, emotional, predicates of relationships, states, properties, lifestyle, sound, movement, speech, perception, volitional efforts. Each class consists of macro- and micro-paradigms, including basic predicates, semantic derivatives, and forms of ways of verbal action and subjective evaluation, semantic correlates, as well as offer models. To give an example, the article presents the semantic micro-paradigm “predicates of aesthetic evaluation” (262 units), their position in the lexical system of the Russian language being shown by the scheme: the semantic class “evaluative predicates” → three macro-paradigms “modal-evaluative,” “general-evaluative” and “partial-evaluative predicates” → three micro-paradigms “utilitarian”, “ethical and aesthetic evaluation predicates”. The dictionary shows the system of semantic classes of the Russian language, describes their structure, content, and methods of lexical and grammatical explication. The theory and methodology of constructing a dictionary can be extrapolated to the description of lexico-semantic systems in other languages.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2021, 20; 173-187
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Слово коровай: діалектний текст та обрядовий контекст
The word korovay: a dialectal text and the ritual context.
Autorzy:: Хібеба, Наталія
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/498390.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:: лексема,
весільна лексика,
номінація,
бойківські говірки
lexeme,
wedding vocabulary,
nomination,
Boyko dialects
Opis:: Записані під час експедицій на Бойківщину впродовж 1999–2016 років тексти про весілля, доступні діалектні, фольклорні, етнографічні записи від кінця ХІХ ст. свідчать, що до 50-х років ХХ століття з обрядовою метою використовували не коровай, а випечений домашній хліб із житньої чи вівсяної муки, згодом – із пшеничного борошна або ж куплений виріб. Сучасні тексти про бойківське весілля дають змогу проілюструвати функціювання слова коровай. Проаналізовано семантику лексеми, її здатність утворювати деривати з обрядовим значенням, тенденцію до компонування сталих словосполучень, а також обрядовий контекст використання короваю. Лексема демонструє варіативність на фонетичному, акцентуаційному, словотвірному рівнях. Відзначено різні назви на позначення оздоб на короваю, зокрема спеціально випечених із тіста виробів. У статті наведено розповіді респондентів про вірування, ворожіння тощо, повʼязані з випіканням короваю.
The word korovay: a dialectal text and the ritual context. Texts about weddings, recorded during expeditions to Boykivshchyna in 1999-2016 and comprising dialectal, folklore and ethnographic records from the late 19th century, are evidence that until the 1950s, it was not the korovay but cooked, homemade bread made from rye or oat flour (later on from wheat flour) that was used to prepare a ceremonial product. Modern texts about Boykos’ weddings provide information about the word korovay. In this article, the semantics of the lexeme, its ability to form derivatives indicating ceremonial aspects, a tendency to form stable phrases, as well as the ritual context of the use of the word korovay are analysed. The lexeme demonstrates variability on the level of phonetics, accent and morphology. Various names have been used to denote decorative korovays, including specially baked products. In the article, the respondents talk about their beliefs and the divinations revolving around the process of baking bread.
Źródło:: Gwary Dziś; 2018, 10; 33-48
1898-9276
Pojawia się w:: Gwary Dziś
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Своєрідність формування релігійних значень за допомогою внутрішньослівного гіпонімійного зв’язку
Autorzy:: Коvtun, Al’bina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1788603.pdf
Data publikacji:: 2020-08-31
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: religious vocabulary
intraword hyponymy
intraword hyponym
intraword hypernym
релігійна лексика
внутрішньослівна гіпонімія
внутрішньослівний гіпонім
внутрішньослівний гіперонім
Opis:: The article is devoted to the study of the specifi cs of the formation of religious meanings with the help of the intraword hyponymic (genus-species) relations. It was revealed t hat in semantic structures of lexemes, this type of semantic derivation is capable of actively deploying stable specialized religious(specifi c, hyponymic) meanings from commonly used (generic, hypernymic) ones. It was also found that in times of Christianization, the fi xation of hyponyms often led to the disappearance of hypernyms. The process of transferring religious hyponyms without hypernyms from other languages into the Old Kyiv language was quite active. Forming a paradigm through hyponymic relations refl ects a variety of changes in the represented reality associated with the linguistically conservative religious sphere of Ukrainians: the names remained unchanged, while language objects, acquiring new functions, changed, and the speakers’ knowledge of the objects deepened.
Źródło:: Studia Ucrainica Varsoviensia; 2020, 8; 61-75
2299-7237
Pojawia się w:: Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Роль собственно-оценочной семантики при выражении ласкового отношения в современном русском языке
Rola semantyki wartościującej w wyrażaniu czułości we współczesnym języku rosyjskim
The role of evaluative semantics in expressing tenderness in modern Russian
Autorzy:: Zaynuldinov Tiarenkov, Andrey
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2127812.pdf
Data publikacji:: 2022-02-03
Wydawca:: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:: семантика
собственно-оценочное значение
тематическая отнесенность
лексика
русский язык
semantyka
znaczenie rzeczowe
przypisanie tematyczne
słownictwo
język polski
semantics
valuative meaning
thematic relevance
vocabulary
Russian language
Opis:: Настоящая статья посвящена изучению собственно-оценочных единиц русского языка, выражающих ласковое отношение, а также их лексикографическому описанию. Данная группа слов не получила достаточного освещения в научной литературе по сравнению с номинативно-оценочной лексикой с уменьшительно-ласкательными и ласкательными суффиксами. Особое внимание уделено тематической отнесенности как фактору, определяющему знак эмоциональной оценочности, выделены ЛТГ драгоценного, божественного, света, сладости, определяющие выражение ласкового отношения метафорическими наименованиями, отмечено традиционное выражение ласки к детям, женщинам, близким людям. Рассмотрены случаи актуализации, транспозиции и сенсибилизации оценочной семантики. Выводы настоящей статьи могут быть использованы в лексикографическом описании русской лексики, а также в практике преподавания русского языка как иностранного.
Niniejszy artykuł poświęcony jest badaniu jednostek wartościujących języka rosyjskiego, wyrażających czuły stosunek, a także ich opisowi leksykograficznemu. Wspomniana grupa wyrazów nie doczekała się należytego opisu w literaturze naukowej w porównaniu do słownictwa nominatywno-wartościującego z przyrostkami deminutywnymi i spieszczającymi. Szczególną uwagę zwrócono na przynależność tematyczną jako czynnika określającego stopień oceny emocjonalnej, wyróżniono leksykalno-tematyczne grupy: cenny, boskość, światło, słodycz, określające wyraz czułości za pomocą nazw metaforycznych, wyróżniono tradycyjne sposoby wyrażania czułości wobec dzieci, kobiet i ludzi bliskich. Rozważono przypadki aktualizacji, transpozycji i sensybilizacji semantyki oceny. Wnioski z niniejszego artykułu można wykorzystać w opisie leksykograficznym słownictwa rosyjskiego oraz w praktyce nauczania języka rosyjskiego jako obcego.
This article is devoted to the study of the Russian language’s valuational units expressing affectionate relations, as well as their lexicographic description. The above-mentioned group of words has not received a proper description in the academic literature in comparison with the nominative-valuative vocabulary with diminutive and inflectional suffixes. Special attention is paid to thematic affiliation as a factor determining the degree of emotional evaluation. Lexical-thematic groups are distinguished – precious, divinity, light, sweetness – which define the expression of tenderness by means of metaphorical names. The traditional ways of expressing tenderness towards children, women and loved ones are highlighted. Cases of the revision, transposition and sensibilization of evaluation semantics were considered. The conclusions of this article can be used in the lexicographic description of Russian vocabulary and in the practice of teaching Russian as a foreign language.
Źródło:: Językoznawstwo; 2021, 15; 9-21
2391-5137
Pojawia się w:: Językoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Разновидности новаций в лексике современного русского языка
Types of innovations in the lexicon of modern Russian language
Autorzy:: Вежбиньски, Ярослав
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/665491.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Гочо Гочев – болгарский славист
новейшая лексика русского языка
неологизмы
метафорические и метонимические переносы
заимствования
Gocho Gochev – the Bulgarian slavist
recent Russian vocabulary
neologisms
metaphorical and metonymic transitions
borrowings
Opis:: The paper presents a feedback on the handbook of professor Gocho Gochev – the Bulgarian slavist from the University of Veliko Turnovo. His book, entitled «Лексика русского языка новейшего периода: четыре лекции по спецкурсу», was published in 2015 in the leading international publishing house LAMBERT Academic Publishing. The handbook presents a sociolinguistic study of linguistic mechanisms and active processes in the development of modern Russian language. What is important, it is intended as a special course mainly for the university students who learn Russian as a foreign language. It includes four lessons for the course of Modern Russian Language.
Настоящий текст представляет собой статью-отзыв на учебное пособие болгарского слависта из Великотырновского университета, профессора Гочо Гочева. Его книга, которая озаглавлена «Лексика русского языка новейшего периода: четыре лекции по спецкурсу» была опубликована в 2015 г. в известном международном издательстве LAMBERT Academic Publishing. Она представляет собой лингвосоциологическое исследование о языковых механизмах и активных процессах в развитии современного русского языка и задумана как спецкурс. Пособие рассчитано, в первую очередь, на студентов вузов, изучающих русский язык как иностранный, и представляет собой достаточно компактный очерк, состоящий из четырех лекционных записей по курсу «Современный русский язык».
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2017, 14; 53-63
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Проявление национальной идентичности украинцев посредством актуализации лексики
Autorzy:: Тулузакoва, Ольга
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/450818.pdf
Data publikacji:: 2016-04-26
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
Tematy:: идентичность
актуализация лексики
активная лексика
пассивная лексика
языковая политика
ремарка
лексика западноукраинского узуса
Opis:: Статья посвящена проблеме определения идентичности украинцев на материале современных текстов. На лексическом уровне языка понятие идентичности можно проследить на основе актуализации лексики. Актуализация – это процесс возвращения лексики с периферии к центру лексической системы. Цель статьи – определить социально-политические изменение в стране, которые способствовали актуализации лексики, а также установить группы актуализированной лексики.
Przedmiotem podjętych w artykule rozważań stał się problem określenia własnej tożsamości przez Ukraińców. Refleksja została oparta na tekstach składających się na współczesną literaturę ukraińską. Na poziomie leksykalnym to, jak ta tożsamość jest rozumiana, można prześledzić w lingwistyce na podstawie aktualizacji słownictwa. Pod pojęciem tym należy rozumieć proces przemieszczenia się słownictwa z peryferii do rdzenia słownika. Głównym celem artykułu jest zidentyfikowanie słów poddanych aktualizacji, a także zdefiniowanie tych czynników społeczno-politycznych na Ukrainie, które temu procesowi sprzyjają.
Źródło:: Władza sądzenia; 2016, 8
2300-1690
Pojawia się w:: Władza sądzenia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Проблемы перевода обсценных явлений цикла Москва кабацкая Сергея Есенина на польский язык
Obscene images in the cycle Moscow Taverns and the problems connected with translating them into Polish
Autorzy:: Borkowska, Kaja
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/651010.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: обсценная лексика
инвективная лексика
Серебряный век
Сергей Есенин
Москва кабацкая
техники перевода
obscene vocabulary
swear words
Silver Age
Sergei Yesenin
Moscow Taverns
translation techniques
Opis:: The article reviews the role of obscene vocabulary in Sergei Yesenin’s cycle Moscow Taverns, as well as the problems connected with rendering them into Polish. The material ofthe analysis, Yeseninʼs poetry, is famous for a high frequency of terms of abuse. The resultsof the examination make it possible to pinpoint certain regularities in translation transformations.The potential translation variants are shown on basis of three Polish translators’works, pertaining to different periods. Due to this, it is possible to observe the evolving attitudesto translating obscene images in Yesenin’s poetry in a diachronic perspective.
Данная статья трактует о роли обсценной лексики в цикле стихотворений Сергея Есенина Москва кабацкая. В ней также раскрываются особенности перевода такого рода лексики на польский язык. Материалом анализа стала лирика Есенина, в которой встречаются многочисленные примеры инвективных слов. Приведенный в статье широкий спектр переводческих решений позволил выявить некоторые универсальные приемы перевода обсценной лексики. В статье приводятся трансляторские варианты трех польских переводчиков, работы которых относятся к разным периодам. По этому поводу можно проанализировать меняющиеся концепции перевода обсценной лексики в цикле Москва кабацкая в диахроническом аспекте.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2017, 10
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Откуда же появился русский мат?
So where did the Russian Dirty Language (Mat) come from?
Autorzy:: Ковалев, Геннадий
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1376026.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: русский мат
ругательная лексика
названия гениталий
табуирование
этимология
dirty Russian
obscene lexis
descriptions of genitals
tabooing
etymology
Opis:: Большинство людей обычно полагают, что вся ругательная лексика, тем более русский мат, это постыдная грязная часть языка. Распространено мнение, что эта лексика проникла извне – как заимствования. Однако исследования славянских языков показывают, что обсценная лексика является порождением самих славянских языков. Более того, в глубокой древности самые матерные слова – названия гениталий и самого процесса детопроизводства – были сакральными. В статье рассказывается о происхождении самых известных русских матерных слов и выражений.
Most people usually believe that all abusive vocabulary is a filthy, gross component of any national language, especially in Russian. A widely shared opinion is that the Russian dirty vocabulary (mat) is an external borrowing. Studies in Slavic languages show however that their obscene vocabulary is a product of their own. Moreover, in ancient times this vocabulary, including descriptions of genitals and the childbearing process, belonged to the sacred lexis tabooed for anyone except adult men. The article provides a detailed description of the etymology of the most common Russian dirty words and expressions.
Źródło:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia Russologica; 2020, 13; 119-129
1689-9911
Pojawia się w:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia Russologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: О русских переводах польских кулинарных книг
On the Russian translation of Polish cookery books
O rosyjskich przekładach polskich książek kucharskich
Autorzy:: Małysa, Oksana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20311541.pdf
Data publikacji:: 2022-09-03
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:: культура
перевод
кулинарная книга
кулинарная лексика
заглавие
Мария Лемнис и Хенрик Витры
kultura
przekład
książka kucharska
leksyka kulinarna
tytuł
Maria Lemnis i Henryk Vitry
culture
translation
cookery book
cooking vocabulary
title
Maria Lemnis and Henryk Vitry
Opis:: The research will focus on Polish cookery books and their Russian translations. A particular focus will be placed on translation series сookery book by Maria Lemnis and Henryk Vitry Książka kucharka dla samotnych i zakochanych. Translation specificity of both texts is reflected not only in ways of finding appropriate equivalents for cuisine-related terminology but also, among others, in communication tactics adopted by translators. This will allow to show specificity of this genre, its varieties and modifications in the context of social transformations, behaviours as well as author-reader relationship.
W artykule rozpatrywane są zagadnienia związane ze specyfiką przekładu polskich książek kucharskich na język rosyjski. Szczególną uwagę zwrócono na serię translatorską tekstu Książka kucharka dla samotnych i zakochanych Marii Lemnis i Henryka Vitry. Przedmiotem analizy stały się różne decyzje translatorskie odnośnie do przekazania tytułu książki, aluzji kulturowych, przepisów kulinarnych, nazw potraw, ich składników oraz narzędzi kuchennych. Są one opisywane z uwzlędnieniem specyfiki gatunkwej tekstu, transformacji społecznych, modeli zachowań oraz stosunków nadawczo-odbiorczych.
В статье обращается внимание на польские поваренные книги в русских переводах. Предметом более подробного анализа является ряд переводов одного из текстов Марии Лемнис и Хенрика Витры, Książka kucharka dla samotnych i zakochanych. Разные переводческие решения, касающиеся передачи заглавия книги и сопутствующих ему паратекстов, сохранения или опущения фоновых знаний, а также способов представления рецептов, названий блюд, ингредиентов и кухонных принадлежностей, описываются с учетом жанровой специфики текста, социальных трансформаций, поведенческих моделей и отношений между отправителем и получателем информации.
Źródło:: Przegląd Rusycystyczny; 2022, 3 (179); 125-149
0137-298X
Pojawia się w:: Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: О религиозной лексике современного русского языка в лингвистических исследованиях
About religious lexis of contemporary Russian language in linguistic research
Autorzy:: Maksimowicz, Eugenia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/951080.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: фразеологизмы библейского происхождения
Библия
религиозная лексика
лингвистические исследования
Opis:: The Bible has attracted the attention of researchers of various specialties for a long time. It is an endless source of themes closely associated with the Christian European culture – its cultural importance is not to undermine. Expressions taken from the Bible appear in various forms of linguistic communication, in press releases, literary works or oral speech. In the Russian modern linguistics there are different semantic and semantic – etymological proposals to classify the religious lexis and idioms of biblical origin. They all refer to the source text – the Bible, because without these references the semantic analysis of the lexis of the biblical genesis in the modern Russian language would not be possible.
Źródło:: Studia Wschodniosłowiańskie; 2016, 16
1642-557X
Pojawia się w:: Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: О новых и актуализированных значениях в русском языке
About new and updated values in the Russian language
Autorzy:: Кальнова, Ольга
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/665505.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: новые слова
актуализация
актуализированная лексика
эвфемизм
эвфемистическая функция
метафоричность
лексическая синтагматика
new words
actualization
actualized vocabulary
euphemism
euphemistic function
metaphoricalness
lexical syntagmatics
Opis:: A distinctive feature of the processes occurring today in the lexical-semantic system is their dynamism. We often observe how a new word or a new meaning is born, the word is changed or neutralized by its stylistic marking. The condition for the appearance and consolidation of a new or actualized value is the relevance of the notion and the regular frequency in the media. The notion of “actualized word” corresponds to different lexemes that functioned in the language before, but underwent various kinds of changes of semantic, stylistic, comprehensible, evaluative nature. Some words known in the Russian language – дочка, летальный, чистый are frequent in social and political discourse, develop a new compatibility, which leads to the consolidation of a new meaning. This process can be accompanied by changes in the stylistic marking of the word, most often expressed in neutralizing of its colloquial and, more rarely, book coloring.
Отличительной чертой происходящих сегодня в лексико-семантической системе процессов является их динамизм. Мы нередко наблюдаем, как на наших глазах рождается новое слово или новое значение у известного слова, изменяется или нейтрализуется его стилистическая маркированность. Условием появления и закрепления нового или актуализированного значения является актуальность обозначаемого понятия и регулярная повторяемость в масс-медиа. Понятию «актуализированное слово» соответствуют разные лексемы, которые функционировали в языке ранее, но претерпели различного рода изменения семантического, стилистического, сочетаемостного, оценочного характера. Некоторые известные в русском языке слова – дочка, летальный, чистый, – частотные в общественно-политическом дискурсе, развивают новую сочетаемость, которая приводит к закреплению нового значения. Данный процесс может сопровождаться изменениями стилистической маркированности слова, чаще всего выражающейся в нейтрализации его разговорной и – реже – книжной окраски.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2017, 14; 91-97
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "лексика" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język