Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "картина мира" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Динамика лексики русского языка: тенденции моделирования оценочной семантики
Dynamika leksyki języka rosyjskiego: tendencje w modelowaniu semantyki oceniającej
Dynamics of Russian vocabulary: trends in modelling evaluative semantics
Autorzy:
Kosmeda, Tetyana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311748.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
аксиологическая языковая картина мира
лексико-семантические процессы
неологизация
оценочная лексика и семантика
тенденции развития
aksjologiczno-językowy obraz świata
procesy leksykalno-semantyczne
neologizacja
słownictwo i semantyka wartościująca
trendy rozwojowe
axiological language picture of the world
lexico-semantic processes
neologization
evaluative vocabulary and semantics
development trends
Opis:
The article analyzes the trends in the development of the vocabulary of the Russian language at the beginning of the 21st century, reflected in the dictionary of neologisms, which illustrates the changes in the axiological linguistic picture of the world of Russians, in particular, we trace an intensive rethinking of the meanings of words that contain political idiologems or mythologems, an expansion of the fund of words and meanings with evaluative semantics due to global processes of jargonization, criminalization, vulgarization, falsification (verbalization of untruth), feminization, intensification of a sign or action, verbalization of non-verbals, the actualization of precedence and creativity (active modelling of the language game).
В статье проанализированы тенденции развития лексики русского языка начала ХХІ века, отраженные в словаре неологизмов, что иллюстрирует изменения аксиологической языковой картины мира россиян, в частности прослеживаем интенсивное переосмысление значений слов, заключающих в себе политические идиологемы или мифологемы, расширение фонда слов и значений с оценочной семантикой за счет глобальных процессов жаргонизации, криминализации, вульгаризации, фальсификации (вербализация неправды), феминизации, интенсификации, вербализации невербалики, актуализации прецедентности и креативности (активное моделирование языковой игры).
Artykuł analizuje kierunki rozwoju słownictwa języka rosyjskiego na początku XXI wieku, odzwierciedlone w słowniku neologizmów, który ilustruje zmiany w aksjologicznym obrazie językowym świata Rosjan, w szczególności obserwujemy intensywne przemyślenie znaczeń słów zawierających polityczne idiologemy lub mitologemy, poszerzenie zasobu słów i znaczeń o semantykę wartościującą w wyniku globalnych procesów żargonizacji, kryminalizacji, wulgaryzacji, falsyfikacji (werbalizacji nieprawdy), feminizacja, intensyfikacja, werbalizacja niewerbaliki, aktualizacja precedentnosti i kreatywności (aktywne modelowanie gry językowej).
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2023, 1 (181); 162-179
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polifunkcyjność korpusu językowego (na przykładzie platformy Sketch Engine i Narodowego Korpusu Języka Rosyjskiego)
POLYFUNCTIONALITY OF LANGUAGE CORPUS (ON THE MATERIAL OF THE SKETCH ENGINE AND THE RUSSIAN NATIONAL CORPUS)
ПОЛИФУНКЦИОНАЛЬНОСТЬ ЯЗЫКОВОГО КОРПУСА (НА ПРИМЕРЕ ПРОГРАММЫ SKETCH ENGINE И НАЦИОНАЛЬНОГО КОРПУСА РУССКОГО ЯЗЫКА)
Autorzy:
Białek, Ewa Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085222.pdf
Data publikacji:
2022-03-14
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
языковой корпус
Sketch Engine
текст
коллокация
языковая картина мира
korpus językowy
tekst
kolokacja
językowy obraz świata
corpus
text
collocation
linguistic worldview
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie możliwości wykorzystania korpusu językowego w badaniach naukowych oraz nauczaniu języków obcych. W artykule omówiono zalety Narodowego Korpusu Języka Rosyjskiego i korpusu ruTenTen11 (Sketch Engine). Zbiory tekstów przedstawione w korpusach, które są nowoczesnym narzędziem analizy językowej, mogą posłużyć do badania zmian w systemie językowym, językowego obrazu świata oraz w celach leksykograficznych. Korpusy językowe rejestrują historię słów, dokumentują zmiany ich znaczeń. W artykule analizie poddano  leksem i koncept Демократия w języku rosyjskim, a także znaczenie nowego zapożyczenia контент oraz czasownika озвучить. Autorka porównuje także wiedzę o języku i kulturze zawartą w korpusie i słowniku asocjacyjnym. Korpusy dostarczają przydatnych informacji o cechach semantycznych wyrazów, ich kolokacjach. Badając modele łączliwości wyrazów, można zrekonstruować językowy obraz świata. Dane językowe wydobyte z korpusów mogą też wzbogacać słowniki tradycyjne.
Цель статьи – показать возможности использования языкового корпуса в научных исследованиях и обучении иностранным языкам. В статье рассматриваются преимущества Национального корпуса русского языка и  корпуса ruTenTen11 (Sketch Engine). Совокупность текстов, представленных в корпусах, являющихся современным инструментом для анализа языка, можно использовать для исследования изменений в языковой системе, а также для изучения языковой картины мира и в лексикографии. Языковые корпусы регистрируют историю слов, документируют изменения в их значениях. Автор статьи анализирует лексему и концепт Демократия в русском языке, а также значения нового заимствования контент и глагола озвучить. Автор сравнивает также знания о языке и культуре, содержащиеся в корпусе и ассоциативном словаре. Корпусы предоставляют полезную информацию о семантических особенностях слов, их коллокациях. С помощью изучения моделей сочетаемости можно реконструировать языковой образ мира. Языковые данные, извлечённые из корпусов, могут дополнять традиционные словари.
The aim of the article is to show the possibilities of using the corpus in scientific research and foreign language teaching. The paper discusses the advantages of the Russian National Corpus and the corpus ruTenTen11 (Sketch Engine). The material presented in the corpus, which is a modern language tool, can be used for investigation of  language changes as well as the linguistic worldview. The corpora records the history of words, documents the changes in words’ meanings. The author of the paper analyzes the lexeme and concept Демократия in Russian, the meanings of the new borrowing контент and the verb озвучить. In addition, the use of the language corpora in lexicography is analyzed, the author also compares the knowledge about the language and the culture that is contained in the corpora and the associative dictionarie. The corpora provides useful information about semantic features of words and their collocations. By the patterns of collocability it is possible to reconstruct the linguistic worldview. One of the conclusions is that linguistic data extracted from the corpora can supplement traditional dictionaries.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 1(177); 14-31
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Идиллия и идиллическое как фрагмент картины мира российских немцев
An Idyll as a Fragment of Russian Germans’ World Picture
Autorzy:
Зейферт, Елена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446727.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
российские немцы
жанр
идиллия
этническая картина мира
Герберт Генке
Russian Germans
genre
idyll
ethnic picture of the world
Herbert Henke
Opis:
Обращение российских немцев к жанровой ситуации и признакам идиллии во многом обусловлено стремлением найти отдохновение и гармонию в безмятежной художественной реальности, создать мирообраз покоя, умиротворения. Идиллия Герберта Генке имеет некоторую тенденцию к сближению с пейзажной медитативной элегией, но, не допуская в свою тональность настроение разочарования и грусти, сохраняет идиллическую константу – безмятежный тон – и множество ее доминант: ограниченный топос, идиллические мотивы, темы, ситуации («берег», уединение, рыбная ловля), пейзажные элементы, наблюдателя со стороны, статику и зрительность образов. Анализ всего российско-немецкого идиллического корпуса (46 текстов) очерчивает контуры метаидиллии в поэзии российских немцев, чертами которой, помимо отмеченных у Генке, предстают образ человека в центре художественного мира и высокая частотность мотивов родины, дома. Причиной этому может служить осмысление в лирике трагической судьбы российских немцев, тотальное проникновение в лирическую ткань драматизма. Входя во взаимодействие с этнической картиной мира российских немцев, идиллия активизирует такие свои признаки, как безмятежная тональность, мотивное поле с семантикой покоя и умиротворения, ограниченный топос, отсутствие социальной проблематики. Они начинают коррелировать с этническими элементами «осознание окруженности своего чужим», «бытование внутри другого», «генетический страх перед изгнанием», «стремление к автономии», «приоритет статики над динамикой». Отрицательная семантика этнических элементов («чужое», «страх», «изгнание», «зависимость») отчасти нейтрализует положительную наполненность идиллического образа, ослабляя константу – тон безмятежности.
The appeal of Russian Germans to the genre situation and signs of idyll is largely due to the desire to find rest and harmony in a serene artistic reality, to create a world image of peace and tranquility. The idyll of Herbert Henke has a certain tendency to converge with a landscape meditative elegy, but, not allowing the mood of disappointment and sadness in its tonality, it retains an idyllic constant – a serene tone – and many of its dominants: limited topos, idyllic motives, themes, situations (“Shore”, solitude, fishing), landscape elements, an observer from the side, statics, and visualisation of images. An analysis of the entire Russian-German idyllic corpus (46 texts) outlines the contours of a meta-idyll in the poetry of Russian Germans, features of which, in addition to those noted by Herbert Henke, generate the image of a person in the centre of the artistic world and the high frequency of motives of the motherland and home. The reason for this may be the comprehension in the lyrics of the tragic fate of Russian Germans, a total penetration into the lyrical fabric of drama. When entering an interaction with the ethnic picture of the world of Russian Germans, the idyll activates features such as serene tonalities, a motivational field with the semantics of peace and tranquility, limited topos, and the absence of social problems. They begin to correlate with ethnic elements such as the “awareness of one’s surroundings by someone else”, “being inside another”, a “genetic fear of exile”, “striving for autonomy”, the “priority of statics over dynamics”. The negative semantics of ethnic elements (“alien”, “fear”, “exile”, “dependence”) partly neutralises the positive fullness of the idyllic image, weakening the constant, namely the tone of serenity.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2022, 15; 235-249
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Образы национальных характеров и юмористические персонажи балканских народов Южной Славии сквозь призму их стереотипного отображения в современных анекдотах
Obrazy charakterów narodowych i humorystyczne postacie bałkańskich ludów Południowej Slawii przez pryzmat ich stereotypowego wizerunku we współczesnych anegdotach
Images of national characters and humorous characters of the Balkan peoples of South Slavia through the prism of their stereotypical reflection in modern anecdotes
Autorzy:
Savchenko, Alexandr
Khmelevskiy, Mikhail
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127841.pdf
Data publikacji:
2022-02-03
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
анекдот
национальные стереотипы
картина мира
сербы
хорваты
боснийцы
черногорцы
образ
символ
национальный характер
anegdota
stereotypy narodowe
obraz świata
Serbowie
Chorwaci
Bośniacy
Czarnogórcy
obraz
symbol
charakter narodowy
anecdote
national stereotypes
view of the world
Serbs
Croats
Bosnians
Montenegrins
image
national character
Opis:
Предлагаемая статья посвящена рассмотрению одной из малых форм фольклора – анекдоту и более конкретно – этноанекдоту как способу отражения национальной специфики, национального колорита, форме выражения наиболее характерных особенностей менталитета и образа жизни определенного народа, нации, социальной группы. На примере текстов наиболее типичных и распространенных на славянских Балканах текстов анекдотов представлены наиболее типичные, характерные для представителей т.н. «сербохорватского языкового континуума» национально-специфические качества, отражаемые в подобных этноанекдотах, еще одной особенностью которых является то, что нередко национальные (авто)стереотипы объединены в собирательном образе (образах) – герое (или героях), наиболее ярко и во всей совокупности аккумулирующих и представляющих основные стереотипы, характерные для данной нации. Выводится заключение о том, что этноанекдоты, как особая тематическая разновидность анекдота, помимо прочего, содержат важную экстралингвистическую информацию и способны стать объективным источником для этнолингвистической и культурологической характеристики определенной страны и населяющих ее жителей.
Artykuł poświęcony jest analizie jednej z małych form folkloru – anegdoty, a dokładniej etnoanekdoty jako sposobu odzwierciedlenia narodowej specyfiki, narodowego kolorytu, formy wyrażenia najbardziej charakterystycznych cech mentalności i stylu życia określonego ludu, nacji, grupy społecznej. Na przykładzie najbardziej typowych i rozpowszechnionych na słowiańskich Bałkanach tekstów anegdot przedstawiono najbardziej charakterystyczne dla przedstawicieli serbochorwackiego kontinuum językowego narodowo-specyficzne cechy, odzwierciedlone w tego rodzaju etnoanegdotach. Ich dodatkową cechą jest to, że często narodowe (auto)stereotypy są połączone we wspólnym obrazie (obrazach) – bohatera (lub bohaterów) najbardziej wyraziście i w całości skupiającym i reprezentującym główne stereotypy charakterystyczne dla danego narodu. Przeprowadzona analiza pozwala wnioskować, że etnoanegdota, jako szczególna odmiana tematyczna anegdoty, zawiera między innymi ważne informacje ekstralingwistyczne i może stać się obiektywnym źródłem etnolingwistycznej i kulturoznawczej charakterystyki danego kraju i zamieszkujących go mieszkańców.
This article reviews one of the small forms of folklore – anecdote and, more specifically, ethno-anecdote (ethnic joke) as a way of reflecting national specifics, national colour, a form of expression of the most characteristic features of the mentality and way of life of a certain people, nation, social group. Based on texts of anecdotes that are most typical and widespread in the area of the Slavic Balkans, the characteristics of representatives of the so-called “Serbo-Croatian dialect continuum” are explored. Nationalspecific qualities reflected in ethnic jokes and stereotypes are discussed. It is concluded that ethnic jokes, as a special thematic kind of anecdote, contain, among other things, important extralinguistic information and can become an objective source when studying the ethnolinguistic and culturological characteristics of a particular country and its inhabitants.
Źródło:
Językoznawstwo; 2021, 15; 241-257
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Русская фразеология как судьба. Анатолий Жуков, Очерки по фразеологической семантике: монография, 2-е издание, переработанное и дополненное, Издательство РУСАЙНС, Москва 2020
Autorzy:
Zahnitko, Anatolii Panas
ВАЖЕНИНА, ЕЛЕНА
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085264.pdf
Data publikacji:
2022-03-14
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
фразеологизм
пословично-поговорочные выражения
внутренняя форма
слова-сопроводители
слова-спутники
деривация
дефразеологизация
языковая картина мира
phraseology
proverbial expressions
internal form
accompanying words
satellite words
derivation
defraseologization
linguistic picture of the world
Opis:
В рецензии анализируется монография Жукова А.В. «Очерки по фразеологической семантике», развивающая семасиологические идеи фразеологической теории профессора Жукова В.П. и являющаяся синтезом предыдущих исследований автора.
The review analyzes the monograph by Zhukov A.V. «Essays on phraseological semantics», which develops semasiological ideas of phraseological theory by Professor Zhukov V.P. and is a synthesis of previous research by the author. 
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 1(177); 275-182
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co nas łączy, a co dzieli? Stereotyp domu w języku polskim, serbskim i rosyjskim
Autorzy:
Pazio-Wlazłowska, Dorota
Lazić-Konjik, Ivana
Ristić, Stana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34607336.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
home/house
Polish
Russian
Serbian
cultural concept
Axiological Lexicon
EUROJOS
axiological linguistics
językowy obraz świata
dom
język polski
język rosyjski
język serbski
koncept
LASiS
aksjolingwistyka
дом
концепт
стереотип
русский язык
польский язык
сербский язык
языковая картина мира
Аксилогический лексикон славян и их соседей
Opis:
The artricle compares the concept of home/house in Polish, Serbian, and Russian. It is a continuation of research carried out by the authors within the EUROJOS project and the volume on home/house of the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours. The analysis aims to identify the common conceptual base, as well as the culture-specific aspects that distinguish each of the languacultures under scrutiny. The relevant cultural concepts in the three languacultures share a common base image but are distinguished through their culture-specific characteristics. That base is universal: rather than being limited to the Slavic context, it can be found in other languages, sometimes very distant ones. In Polish, Serbian, and Russian, home is above all viewed as a non-material, social, and functional value, as a community of people that share it, one that provides the sense of security and unconditional acceptance. Common features are also found in the network of relationships triggered by each cultural concept in question, such as the notion of family. The culture-specific content, in turn, derives from different historical and cultural conditions: those contribute to the peculiarities of the Polish patriotic manor, the Serbian Kosovo, or the Russian communal apartments. These specific cultural concepts reflect changes in the culture, mentality, and worldview in each languaculture.
W artykule podjęto próbę porównania konceptu dom w języku polskim, serbskim i rosyjskim. Tekst stanowi kontynuację prac prowadzonych przez autorki w ramach projektu EUROJOS nad tomem dom Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów. Celem analizy jest wyodrębnienie wspólnego pojęcia bazowego oraz wyszczególnienie elementów relewantnych kulturowo, wyróżniających każdą z badanych lingwokultur. Prześledzenie polskiego, serbskiego i rosyjskiego obrazu domu dowodzi istnienia wspólnego wyobrażenia bazowego, na którym w każdym z języków nadbudowany jest konstrukt szczegółowych charakterystyk, doprecyzowujących jego sens. Baza ta jest uniwersalna, charakteryzuje nie tylko Słowiańszczyznę. Odnajdziemy ją również w obrazach domu w innych językach, także bardzo odległych pod względem geograficznym. W językach polskim, serbskim i rosyjskim dom postrzegany jest przede wszystkim jako wartość ponadmaterialna, w wymiarze społecznym i funkcjonalnym, jako wspólnota osób zamieszkujących go, zapewniająca jednostce poczucie bezpieczeństwa i bezwarunkową akceptację. W siatce powiązań domu z innymi konceptami również odnajdujemy cechy wspólne. W każdym z analizowanych języków dom jest ściśle połączony z konceptem rodzina, utożsamiany jest z osobami bliskimi. O cechach specyficznych, jakie dostrzegamy w obrazie domu w badanych językach, przesądziły zaś odmienne uwarunkowania historyczne i kontekst kulturowy. To one ukształtowały obraz polskiego patriotycznego dworu, serbskiego Kosowa czy rosyjskiej komunałki. Koncept dom odzwierciedla zmiany w kulturze, mentalności i poglądach każdej z badanych społeczności.
Статья посвящена сопоставительному анализу концепта ДОМ в трех славянских языках: польском, сербском и русском и представляет собой продолжение исследований, проведенных авторами в ходе работы над томом ДОМ Аксиологического лексикона славян и их соседей. Целью данного текста является выявление общего базового понятия, а также признаков, характеризующих рассматриваемый концепт в каждом их анализируемых языков. Проведенный анализ доказывает существования общей базы, которая, кстати, актуальна также для других языков, на которую, в свою очередь, накладывается целый ряд признаков, характерных для каждого из языков. Исследование показало, что в польском, сербском и русском языках дом воспринимается прежде всего как нематериальная ценность, в социальном и функциональном аспектах. Основной функцией дома является укрытие, обеспечение безопасности и покоя как в физическом, так и духовном отношении. Дом защищает жителей, является для них пристанищем. В каждом из рассматриваемых языков дом тесно связан с концептом СЕМЬЯ, он отождествляется с близкими. В отличительных признаках в каждом из языков, в свою очередь, отражается не только индивидуальный исторический опыт каждого из исследуемых этносов, но также разные культурные контексты, так как именно в концепте ДОМ высвечиваются изменения в менталитете и аксиосфере каждой из рассматриваемых лингвокультур. 
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 67-84
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мир в зеркале Словаря моды
The world in the mirror of the Fashion Dictionary
Autorzy:
Кравцова, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1409498.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
индустрия моды
картина мира
элитарная мода
вестиментарная мода
массовая мода
дифференциальные семантические признаки
fashion industry
the world picture
elite fashion
vestimentary fashion
mass fashion
differential semantic features
Opis:
В статье рассматривается вопрос о языке вестиментарной моды, ставшей сравнительно недавно объектом интереса лингвистов, занимающихся языком и дискурсом текстов о моде. Автор, в отличие от предыдущих лингвистических исследований, предлагает лингвокультурологический анализ лексикона моды. Цель исследования заключается в реконструкции определенного фрагмента картины мира, отраженного в Словаре моды, являющегося приложением к Электронной энциклопедии моды. Объектом исследования является группа слов со значением институтов моды. В результате исследования были выделены дифференциальные признаки, посредством которых можно описать устройство модного бизнеса. Автор на основе выделенных признаков приходит к выводу, что Словарь моды отражает социальную дифференциацию общества.
The article discusses the language of vestimentary fashion, which has recently become an object of interest for linguists studying the language and discourse of texts about fashion. The author offers a linguistic and cultural analysis of the fashion lexicon in contrast to previous linguistic studies.The purpose of the study was to reconstruct a certain fragment of the world picture of the Fashion Dictionary, which is an appendix to the Electronic Encyclopaedia of Fashion. The object of research is a group of words denoting fashion institutions. As a result of the study, differential features were identified by which the structure of the fashion business can be described. On the basis of the selected features, the author comes to the conclusion that the Fashion Dictionary reflects the social differentiation of society.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2020, 19; 79-89
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Национальная картина мира в русскоязычной и русской поэзии Казахстана второй половины ХХ – начала ХХI веков
National Picture of the World in Russian-speaking and Russian Poetry of Kazakhstan Second Half of the Twentieth – Beginning of the Twenty-first Centuries
Autorzy:
Нургали, Кадиша
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376029.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
мотив
картина мира
автор
Казахстан
поэзия
picture of the world
author
Kazakhstan
poetry
motive
Opis:
Данная статья посвящена освещению вопросов реализации образов, мотивов, тем, которые входят в корпус национальной картины мира поэзии Казахстана. В статье обобщены и приведены в систему основные признаки поэтических произведений наиболее ярко представляющих национальную специфику и самобытный колорит казахской поэзии. Также в работе рассматриваются трансформации жанров, роль и судьба автора в поэтическом тексте. 
This article is devoted to the coverage of issues of realization of images, motives, those that are included in the body of the national picture of the world of poetry in Kazakhstan. The article summarizes and brings into the system the main features of poetic works that most vividly represent national specificity and the original flavor of Kazakh poetry. The work also examines the transformation of genres and the role and fate of the author in a poetic text.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia Russologica; 2020, 13; 147-161
1689-9911
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia Russologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak historia odkłada się w pamięci, jak pamięć odkłada się w języku
Autorzy:
Chlebda, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611626.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history
historiography
memory
linguistic worldview
subjectivity
narration
selectivity
interpretation
languaging
historia
historiografia
pamięć
językowy obraz świata
podmiotowość
narracyjność
selektywność
interpretacyjność
ujęzykowienie
история
историография
память
языковая картина мира
субъектность
нарративность
селективность
интерпретативность
оязыковление
Opis:
The article attempts to lay out the research area of three major concepts: history, memory, and language. Because each of them is polysemous and can relate to different ontological domains in different situations (extralinguistic reality, textual or narrative reality), an attempt is made to add precision to the semantics of the words that express these concepts. There are complex relationships between the meanings of each of the words (i.e., between history1 and history2, or memory1 and memory2) and in the “horizontal” aspect between history1 and memory1 or history2 and memory2. Each of these arrangements has a unique linguistic characterization but there are also five features that function as the common denominator between the three constructs of history2 (i.e., historiography), memory2 (accounts of the content of memory), and the linguacultural worldview: subjectivity, narration, selectivity, interpretation, and “languaging”. That common denominator makes it possible to juxtapose and compare the diverse pictures of the same section of reality.
 Tematem artykułu jest zakreślenie ram pola badawczego tworzonego przez trzy tytułowe pojęcia: historia, pamięć, język. Ponieważ każde z nich jest wieloznaczne, a na dodatek w różnych sytuacjach odnoszone są do różnych porządków ontologicznych (do rzeczywistości pozajęzykowej i do rzeczywistości tekstowej, narracyjnej), autor stara się doprecyzować znaczenia odnośnych wyrazów i pokazać złożone relacje, jakie występują zarówno między poszczególnymi znaczeniami każdego z wyrazów oddzielnie (a więc pomiędzy „historią1” i „historią2” z jednej strony oraz między „pamięcią1” i „pamięcią2” – z drugiej), jak też, w układzie „horyzontalnym”, między „historią1” i „pamięcią1” oraz między „historią2” a „pamięcią2”. Autor uważa, że każdy z tych porządków rzeczy ma odrębną charakterystykę językową, istnieje jednak pięć cech, które między trzema konstruktami: „historią2” (tj. historiografią), „pamięcią2” (relacjonowaniem zawartości pamięci) i językowo-kulturowym obrazem świata stanowią wspólny mianownik; to podmiotowość, narracyjność, selektywność, interpretacyjność i ujęzykowienie. Ten wspólny mianownik pozwala na zestawianie i konfrontowanie z sobą zróżnicowanych obrazów tego samego wycinka przeszłości.
нАвтор ставит своей задачей обозначить границы исследовательского поля, создаваемого тремя понятиями: история, память, язык. Каждое из них многозначно, и в разных ситуациях их относят к разным онтологическим порядкам: к внеязыковой действительности и к действительности текста. Поэтому автор старается уточнить значения данных слов и показать сложные отношения между ними. Автор считает, что каждый из названных онтологических порядков отличается по отношению к истории и памяти своей отдельной языковой характеристикой, существует, онако, пять признаков, которые образуют их общий знаменатель; это: субъектность, нарративность, селективность, интерпретативность и оязыковление. Этот знаменатель позволяет сопоставлять друг с другом различные картины одного и того же фрагмента прошлого.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Колористическое пространство романа К.Г. Паустовского Дым отечества
The colouristic space of the novel The Smoke of the Fatherland by K.G. Paustovsky
Autorzy:
Сивова, Татьяна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832828.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
лингвистика цвета
колоратив
имя цвета
картина мира
идиостиль
К.Г. Паустовский
linguistics of color
colorative
name of color
picture of the world
idiostyle
K.G. Paustovsky
Opis:
The article is devoted to coloristic range description of the novel The Smoke of the Fatherland by K.G. Paustovsky. The quantitative and qualitative lexemes composition, which forms it has been revealed. The functional load of color dominants and the ratio of national color picture of the world and the individual author’s has been established; as well as some special features of K.G. Paustovsky’s creative manner of color-writing.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2018, 18; 213-234
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Языковое сознание русского народа на примере фразеологизмов с компонентами ‘жизнь’ и ‘жить’: идеографический анализ
Świadomość językowa Rosjan na przykładzie frazeologizmów z komponentami ‘жизнь’ i ‘жить’: analiza ideograficzna
The linguistic consciousness of Russians as exemplified by phraseological units with the components ‘жизнь’ and ‘жить’: an ideographic analysis
Autorzy:
Bezuglaya, Anastasia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197239.pdf
Data publikacji:
2018-12-28
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
фразеология
фразеологическая картина мира
русская языковая картина мира
компонент ‘жизнь’
фразеосемантические группы
культурно маркированные языковые единицы
phraseology
phraseological depiction of the world
Russian linguistic picture of the world
component ‘жизнь’
phraseosemantic groups
culturally marked lexical units
frazeologia
frazeologiczny obraz świata
rosyjski językowy obraz świata
komponent
‘жизнь’
grupy frazeosemantyczne
kulturowo markowane jednostki językowe
Opis:
Для культуры и ментальности любого народа одной из важнейших является тема жизни и смерти. Целью статьи является реконструкция и представление фрагмента языковой картины мира россиян на примере фразеологизмов с компонентами ‘жизнь’, ‘жить’. В ходе анализа были отмечены фразеосемантические группы, которые являются ключом к постижению русской аксиосферы, системы и иерархии ценностей представителей русской лингвокультуры. Объектом исследования являются фразеологические единицы в широком понимании, отобранные методом сплошной выборки из 15 лексикографических источников. Представленный в статье корпус фразеологических оборотов содержит 136 единиц.
The subject of life and death is significant for the culture and mentality of any nation. The aim of this article is to reconstruct representations of the linguistic image of the Russian world using examples from the Russian language which are united by the idea of “life”. The group of phraseological units with the components ‘жизнь’ / ‘life’ and ‘жить’ / ‘to live’ is determined and the phraseosemantic groups united by the above-mentioned components are defined in the article. The group of phraseological units with these components is represented by 136 units, which are selected from 15 lexicographic sources.
Dla kultury i mentalności każdego narodu temat życia i śmierci jest jednym z najważniejszych. Celem niniejszego artykułu jest rekonstrukcja oraz przedstawienie fragmentu językowego obrazu świata Rosjan na przykładzie frazeologizmów z komponentami ‘жизнь’ / ‘życie’ i ‘жить’ / ‘żyć’. W trakcie analizy materiału zostały wyróżnione grupy frazeosemantyczne, które reprezentują świadomość językową nosicieli języka rosyjskiego oraz odzwierciadlają aksjosferę lingwokultury rosyjskiej. Przedmiotem badania są jednostki frazeologiczne wyekscerpowane z 15 źródeł leksykograficznych. Przedstawiony w artykule korpus frazeologizmów zawiera 136 jednostek.
Źródło:
Językoznawstwo; 2018, 12; 123-132
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Образный потенциал лексических единиц номинативного поля концепта ветер в русском языке
The semantic potential of lexical units, creating the concept of the wind in Russian language
Autorzy:
Chomko, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951049.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
языковая картина мира
концептуализация
концепт
ветер
Opis:
This article focuses on idioms and proverbs that represent the concept of the wind. The language units (both idioms and proverbs), used in language studies of the picture of the world, extend the perspective of new contexts. The research has shown, that many of the analysed exeplifications have an anthropocentric character, and refer to the human qualities as appearance and the psyche, character traits, behaviors and activities. A significant group of units named by the wind refer to atmospheric phenomena. The analysed idioms and proverbs are characterized by a fairly large synonymy.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2017, 17
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Оппозиция «природа – человек» как фрагмент концептуальной картины мира белоруса в поэме Николая Гусовского Песня о зубре
Opposition “nature – person” as a fragment of the conceptual world view of a Belarusian in the poem Song about the bison by Nicolai Gusovsky
Autorzy:
Лисовская, Инна
Парфинович, Юлия
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951045.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
языковая картина мира
концептуальная картина и модель мира
концепт
оппозиция
Opis:
The article studies the conceptual world view of the Belarusian from the times of Nikolai Gusovsky. We turned to the origins of the birth of the Belarusian national identity, since it is from there, from that era, national and universal senses have evolved, senses which developed throughout the history of our nation and have found unique shades and colors, the so-called «national component». These senses are directly linked with oral folk art and the naive world view of our ancestors, where, in fact, national concepts, conceptual and linguistic world views of the nation arise. They evolved together with national consciousness, people’s view of the world and themselves. The poem Song about the Bison by Gusovcky N. is used as a source of research. While analyzing the poem, we have come to the conclusion, that the notions reflecting the interaction «nature – person» is the basis for the Belarusian society development in the Middle Ages. The notions contain important peculiarities of the linguistic personality of that period. Besides they became the initial variant of the concept «natural phenomena», which developed during the subsequent historical periods of our society in the conceptual and linguistic world views.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2017, 17
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Этимологическое гнездо *dati в праславянском языке: реконструкция, словообразование, семантика
The etymological nest *dati in the Slavonic language: reconstruction, word formation, semantics
Autorzy:
Пятаева, Наталия
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665449.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
этимологическое гнездо
индоевропейский корень
реконструкция
словообразование
семантика
семантико-словообразовательный центр
деэтимологизация
праславянская языковая картина мира
etymological nest
Indo-European root
reconstruction
word formation
semantics
semantic-derivational center
deetimologization
ProtoSlavic language picture of the world
Opis:
The article presents the results of a study of vocabulary from Indo-European root *dō- in the Proto-Slavonic language. As a result, the following was performed: 1) reconstruction of etymological nest with vertex *dati ‘give; the process of transferring of an object to another person in relation to the pre-Slavic state based on the use of materials of etymological dictionaries comprising the later Slavonic language – «Etymological dictionary of Slavic» edited by O. Trubachyov and «Słownik prasłowiański» edited by F. Slavsky; 2) description of the methodology for etymological nests built by the type of a word-forming nest, principles of the making and design were developed by A. N. Tikhonov in “Word-formation dictionary of the Russian language”; 3) lexicographical parameterization of an etymological nest in the form of a diagram, which shows the word-formation and semantic relations of the words; 4) description in terms of various aspects housing cognate words in terms of semantics, derivation, their morphemic composition and morphological characteristics; 5) in the Slavonic nest, there are 4 semantic word-building centers, which underwent deetymologization in the old Russian language and formed the independent word-formation nests: verbial: *dati, *damъ ‘give’, and three nominal: *danь ‘tribute to file’ as the obligatory transfer of the object as a ransom fee, tax, *darъ ‘gift’ as a voluntary transfer of an object as a gift, remuneration and a noun nomen acti *datja ‘giving, bringing a gift’. The author hopes that this list of major lexical associations in successive historical levels in the language development can play an important role in the system view on the formation and dynamics of the world picture of the native speakers of this language.
В статье представлены результаты изучения словарного корпуса индоевропейского корня *dō- в праславянском языке. В результате было выполнено следующее:  1) реконструировано этимологическое гнездо с вершиной *Dati ‘процесс передачи объекта другому лицу’ по отношению к праславянскому лингвохронологическому уровню на основе использования материалов этимологических словарей, включающих лексику позднепраславянского периода – «Этимологический словарь славянских языков» под редакцией О. Н. Трубачёва и «Słownik prasłowiański» под редакцией Ф. Славского; 2) дано описание методики реконструкции этимологического гнезда, построенного по типу словообразовательного гнезда, принципы составления и матрица лексикографического представления которого были разработаны А. Н. Тихоновым в «Словообразовательном словаре русского языка»;  3) представлена схема этимологического гнезда, на которой показаны последовательные словообразовательные и семантические отношения между родственными словами; 4) дано разноаспектное – семантическое, морфемное и морфологическое – описание корпуса слов, образующих этимологическое гнездо;  5) в реконструированном этимологическом гнезде выявлено 4 семантико-словообразовательных центра, которые деэтимологизировались на древнерусском лингвохронологическом уровне и образовали самостоятельные словообразовательные гнёзда: глагольное *dati, *damъ ‘давать’ и три именных – *danь ‘дань, подать как объект обязательной передачи в качестве выкупа, налога, дара’, *darъ ‘дар, подарок как объект добровольной передачи в качестве подарка, вознаграждения’ и существительное nomen acti *datja, обозначающее действие передачи дани, вручения подарка. Автор надеется, что реконструированное в виде диахронического словообразовательного словаря этимологическое гнездо и разработанная схема (матрица) разноаспектного исследования и лексикографического представления крупных лексических объединений могут сыграть важную роль в системном описании динамики формирования картины мира носителей языка.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2017, 14; 113-123
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Географическая составляющая виконимической картины мира: теоретические основания структурирования
Geographical component of vikonimic picture of the world: Theoretical bases of the structuring
Autorzy:
Дорофеенко, Марина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951088.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
виконимия
топонимия
лингвокультурология
топонимическая картина мира
виконимическая картина мира
Opis:
The review of special onomastic scientific literature that reveals the theoretical bases of structuring of geographical component of a viconymic picture of the world is described in the article. On the basis of the analysis of the works by E. L. Berezovich, M. V. Golomidova, L. N. Dmitriyeva, L. A. Klimkova, E. F. Kovlakas, S. P. Vasilyeva, T. Yu. Vasilyeva etc. devoted to the problems of modeling a toponymic picture of the world, the main directions of the analysis of the semantic field «space» are established. Taking into account the experience accumulated in this sphere of modeling a geographical component of a viconymic picture of the world is studied out. It is revealed that the geographical component is formed by the following semantic fields «localization», «parts of the world», «size» represented by semantic models. It is concluded that constituents of fields are in various correlative relations.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2016, 16
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies