Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "беларуская паэзія" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Беларуская пародыя другой паловы ХХ стагоддзя: феномен сюжэта з варыяцыямі
Belarusian parody of the second half of the 20th century: the phenomenon of the plot with variations
Białoruska parodia drugiej połowy XX wieku: fenomen fabuły z wariacjami
Autorzy:
Бароўка, Ванда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520980.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
parody
stylization
plot with variations
style
humor
Belarusian poetry
rhythm
poezja białoruska
parodia
stylizacja
fabuła z wariacjami
styl
rytm
беларуская паэзія
пародыя
стылізацыя
сюжэт з варыя¬цыямі
стыль
гумар
рытм
Opis:
A plot with variations is a special type of parody, where the author is required to create stylistically convincing versions of the texts of several authors through the prism of one precedent text. R. Baradulin and P. Sushko offered original artistic versions of a humorous reassessment of the works of famous Belarusian poets of the 20th century through the plot of the poem "The hare brews beer" by U. Karatkevich and the folk song "Yas mowed clover." The parodies of R. Baradulin and P. Sushko embody two types of parody: in R. Baradulin, the emphasis is generally on parodying the style of a certain author, in P. Sushko – on parodying the author's style by parodying the style of a specific work. In the Belarusian parody of the second half of the 20th century, the plot with variations was a means of humorous reinterpretation of someone else's artistic experience on the basis of certain aesthetic and axiological attitudes and the affirmation of the stylistic versatility of poetry.
Fabuła z wariacjami to szczególny rodzaj parodii, gdzie od autora wymaga się stworzenia przekonujących stylistycznie wersji tekstów kilku autorów przez pryzmat jednego tekstu precedensowego. R. Baradulin i P. Suszko zaproponowali oryginalne artystyczne wersje humorystycznej rewizji twórczości znanych białoruskich poetów XX wieku poprzez fabułę wiersza U. Karatkiewicza Zając warzy piwo i pieśni ludowej Kosił Jaś koniuszynę. Parodie R. Baradulinа i P. Suszko ucieleśniają dwa rodzaje parodii: u R. Baradulinа nacisk kładziony jest na ogół na parodiowanie stylu pewnego autora, u P. Suszko – na parodiowanie stylu autora poprzez parodiowanie stylu konkretnego utworu. W białoruskiej parodii z drugiej połowy XX wieku fabuła z wariacjami była środkiem humorystycznej reinterpretacji cudzego doświadczenia artystycznego w oparciu o pewne postawy estetyczne i aksjologiczne oraz afirmację wszechstronności stylistycznej poezji.
Сюжэт з варыяцыямі – адмысловы від пародыі, дзе ад аўтара патрабуецца стварыць стылёва пераканаўчыя варыянты тэкстаў некалькіх аўтараў праз прызму аднаго прэцэдэнтнага тэксту. Р. Барадулін і П. Сушко прапанавалі арыгінальныя мастацкія варыянты гумарыстычнай пераацэнкі твораў вядомых беларускіх паэтаў ХХ стагоддзя праз сюжэт верша Заяц варыць піва У. Караткевіча і народнай песні Касіў Ясь канюшыну. Пародыі Р. Барадуліна і П. Сушко ўвасабляюць два тыпы парадзіравання: у Р. Барадуліна акцэнт ставіцца ўвогуле на парадзіраванні стылю пэўнага аўтара, у П. Сушко – на парадзіраванні стылю аўтара праз парадзіраванне стылю канкрэтнага твора. У беларускай пародыі другой паловы ХХ стагоддзя сюжэт з варыяцыямі быў сродкам гумарыстычнага пераасэнсавання чужога мастацкага вопыту на аснове пэўных эстэтычна-аксіялагічных установак і артыкуляцыі стылёвай шматграннасці паэзіі.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 37-52
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskojęzyczny wiersz Kraków Adeli z Ustronia jako klucz do ustalenia autorstwa poematu Macocha
Autorzy:
Багдановіч, Ірынa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624802.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Adel of Ustron
the poem Stepmom
the poem Krakow
Gabriel Puzynya
attribution
pseudonym
Belarusian poetry in Polish
poetry of the XIXth century
Adela z Ustronia
poemat Macocha
wiersz Kraków
Gabriela Puzynina
atrybucja
pseudonim
białoruska poezja polskojęzyczna
poezja XIX wieku
Адэля з Устроні
паэма Мачаха
верш Кракаў
Габрыэля Пузыня
атрыбуцыя
псеўданім
беларуская польскамоўная паэзія
паэзія ХІХ стагоддзя
Opis:
This article is the first literary analysis which shapes the specifics and means of poetics in the poem Krakow. The manuscript, in which the author used the pseudonym Adel, dates back to 1850. It was placed in the famous manuscript along with the well-known Belarusian anonymous poem Stepmom. The nature of artistic means used in the poem Krakow, suggests, that the real author of this work is the well-known writer Gabriel Puzynya (1815 – 1869). This conclusion confirms the author’s earlier statement that G. Puzynya is the most likely the author of the Belarusian poem Stepmom.
У артыкуле ўпершыню праводзіцца літаратуразнаўчы аналіз вобразнай спецыфікі і сродкаў паэтычнага майстэрства верша Krakow, рукапіс якога быў падпісаны псеўданімам Адэля, датаваны 1850 годам і змяшчаўся ў адным канвалюце з рукапісам вядомай ананімнай беларускай паэмы Мачаха. Характар мастацкіх сродкаў, выкарыстаных у вершы Кракаў, дазваляе меркаваць, што яго аўтарам з’яўляецца вядомая на той час пісьменніца Габрыэля Пузыня (1815–1869). Такая акалічнасць дадаткова абгрунтоўвае высунутае раней аўтарам дадзенага артыкула сцверджанне, што Г. Пузыня – найбольш верагодная аўтарка беларускай паэмы Мачаха. 
Artykuł prezentuje pionierską analizę literaturoznawczą środków wyrazu artystycznego i obrazowania poetyckiego wiersza Kraków, którego  rękopis datowany na 1850 rok, podpisany pseudonimem Adela, został odnaleziony w jednej obwolucie z rękopisem znanego anonimowego poematu Macocha. Środki artystyczne wiersza Kraków, a także poematu Macocha potwierdzają tezę, że autorem obu utworów jest znana w owym czasie pisarka, Gabriela Puzynina (1815–1869).
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
#EVAlucja białoruskiej poezji protestu
Autorzy:
Rusiecka, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081316.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
protest
modern Belarusian poetry
#evalution
motif
rotest
współczesna poezja białoruska
#evalucja
motyw
пратэст
сучасная беларуская паэзія
#evaлюцыя
матыў
Opis:
This article is dedicated to Belarusian poetry which was created in 2020 on the wave of public resistance. The analysis of the public and political sounding poems is presented against the background of a wide panorama of the cultural life of Belarus with its special feature as the creation of the such projects as: cultprotest and #evalution. Both Belarusian-language and Russian-language poems written by Belarusian authors served as material for this study. Among the writers who responded with poetic words to current events, there are representatives of the older generation (Uladzimir Nyaklyaeu, Antanina Khatenka), the middle generation (Dzmitry Strotsau, Syargei Prylutsky, Aksana Sprynchan, Tatsiana Svetashova, Volga Gronskaya), as well as very young new names in Belarusian literature (Katsyaryna Glukhouskaya (Ioffe), Artur Komorouski). The texts of the poems considered in the article come first of all from Internet resources, as well as from a few publications in the independent Belarusian press. The article focuses primarily on the motives and images that are most often used by poets in their works. Among other things, a prominent place is occupied by national colours and symbols. A feature of the protest lyrics of 2020 is also the high frequency of various “dialogues” with the classics of Belarusian literature. The white-red-white flag, the chase, anthems, quotes from Yanka Kupala’s works create a common figurative and artistic world of Belarusian protest poetry which is characteristic not only of Belarusian but also Russian-language works. Interesting stylistic poetic findings such as the reporting form or the creation of the author’s neologisms are singled out.
Artykuł został poświęcony poezji białoruskiej, powstałej w 2020 r. na fali oporu społecznego. Analizę wierszy o wydźwięku społecznym i politycznym przedstawiono na tle życia kulturalnego Białorusi, którego cechą szczególną było powstanie takich projektów, jak kultprotest i #evalucja. Materiałem do danego opracowania posłużyły zarówno białoruskojęzyczne, jak i rosyjskojęzyczne wiersze autorów białoruskich. Wśród twórców, które odreagowały poetyckim słowem na wydarzenia bieżące, są przedstawiciele starszego pokolenia (Uładzimir Niaklajeu, Antanina Chatenka), średniego (Dmitrij Strocew, Siarhiej Pryłucki, Aksana Sprynczan, Tacciana Swietaszowa, Wolha Hronskaja), a także najmłodsi, całkiem nowe nazwiska w literaturze białoruskiej (Kaciaryna Hluchouska (Ioffe), Artur Kamarouski). Teksty poddane analizie w niniejszym artykule pochodzą przede wszystkim z portali internetowych oraz nielicznych publikacji na łamach niezależnej prasy białoruskiej. W pierwszej kolejności zwraca się uwagę na najczęściej wykorzystywane przez poetów motywy, wśród których ważne miejsce zajmują symbole i barwy narodowe. Cechą charakterystyczną poezji protestacyjnej z 2020 r. jest również obecność różnego rodzaju „dialogów” z klasykami literatury białoruskiej. Flaga biało-czerwono-biała, Pogoń, hymny, cytaty z utworów Janki Kupały tworzą świat przedstawiony białoruskiej poezji oporu, właściwy dla tekstów powstałych zarówno w języku białoruskim, jak i rosyjskim. Osobno zwraca się uwagę na takie chwyty stylistyczne, jak forma reportażowa czy tworzenie neologizmów autorskich.
Артыкул прысвечаны беларускай паэзіі, якая была створана на працягу 2020 г. на хвалі грамадскага супраціву. Аналіз вершаў грамадскага і палітычнага гучання прадстаўлены на фоне шырокай панарамы культурнага жыцця Беларусі, адметнасцю якога зʼявілася стварэнне такіх праектаў, як культпратэст і #evaлюцыя. Матэрыялам для дадзенага даследавання паслужылі як беларускамоўныя, так і рускамоўныя вершы, напісаныя беларускімі аўтарамі. Сярод творцаў, якія адгукнуліся паэтычным словам на актуальныя падзеі, ёсць прадстаўнікі старэйшага пакалення (Уладзімір Някляеў, Антаніна Хатэнка), сярэдняй генерацыі (Дзмітрый Строцаў, Сяргей Прылуцкі, Аксана Спрынчан, Таццяна Светашова, Вольга Гронская), а таксама зусім маладыя, новыя імёны ў беларускай літаратуры (Кацярына Глухоўская (Іофе), Артур Камароўскі). Разгледжаныя ў артыкуле тэксты вершаў паходзяць найперш з інтэрнэт-рэсурсаў, а таксама з нешматлікіх публікацый у незалежнай беларускай прэсе. У артыкуле ўвага звяртаецца ў першую чаргу на матывы і вобразы, якія найчасцей выкарыстоўваліся паэтамі ў творах, сярод іншых заўважнае месца займаюць нацыянальныя колеры і сімвалы. Адметнасцю пратэстнай лірыкі 2020 г. зʼяўляецца таксама высокая частотнасць рознага кшталту „дыялогаў” з класікамі беларускай літаратуры. Бел-чырвона-белы сцяг, пагоня, гімны, цытаты з твораў Янкі Купалы ствараюць агульны вобразна-мастацкі свет беларускай пратэстнай паэзіі, характэрны не толькі беларуска-, але і рускамоўным творам. Асобна вылучаны цікавыя стылістычныя знаходкі паэтаў, такія як рэпартажная форма альбо стварэнне аўтарскіх неалагізмаў.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 225-243
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pobożność i pasja: poezja Walanciny Aksak
Autorzy:
McMillin, Arnold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081301.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusian poetry
the Church
sensuality
national identity and language
flowers
wine
music
poezja białoruska
Kościół
zmysłowość
tożsamość narodowa i język
kwiaty
wino
muzyka
беларуская паэзія
Царква
пачуццёвасць
нацыянальная ідэнтычнасць і мова
кветкі
віно
музыка
Opis:
Valiancina Aksak’s gentle yet mysteriously strong lyrics cover a wide range of topics including the Church and Christian belief, Belarusian identity, and indignation at the betrayal of national values, wine, music, flowers and the language itself, which she handles with a very individual mastery. Much of her verse is subtle and understated, although she is also capable of very clear descriptions of people and places and the various qualities and effects of wine. A highly musical poet, she also makes several references to classical music, and her verses about family, both children and parents are very touching indeed. She is a poet whose work deserves to be better known.
Subtelne, ale jednocześnie tajemnicze i ekspresywne teksty Valianciny Aksak obejmują szeroki zakres tematów, w tym aspekty chrześcijańskie (Kościół i wiara), kwestie związane z tożsamością białoruską, gorzkie refleksje dotyczące zdrady wartości narodowych, wino, muzyka, kwiaty, a także sam język, którym poetka operuje z właściwym sobie mistrzostwem . Wiersze Aksak są finezyjne i refleksyjne, jak również realistyczne: poetka opisuje w nich ludzi i miejsca, a także ulubiony trunek: wino. Poezja Aksak często opiera się na efektach muzycznych, odwołuje się do muzyki klasycznej. Jej twórczość, zwłaszcza poświęcona rodzinie (zarówno dzieciom, jak i rodzicom) jest bardzo wzruszająca. Jest poetką, której twórczość zasługuje na lepsze poznanie.
Далікатныя, але адначасова таямнічыя і экспрэсіўныя тэксты Валянціны Аксак ахопліваюць шырокі тэматычны спектр: Царква і хрысціянская вера, беларуская ідэнтычнасць і абурэнне здрадай нацыянальным каштоўнасцям, віно, музыка, кветкі, і нарэшце сама мова, якой паэтка валодае па-майстэрску. Вершы Аксак рафінаваныя і вытанчаныя, хаця ў той жа час рэалістычныя: яна здольная вельмі дакладна апісваць людзей і месцы, а таксама розныя якасці і гатункі віна. Паэзія Аксак часта насычана музычнымі эфектамі, сустракаюцца і непасрэдныя алюзіі да класічннай музыкі. Вельмі кранальныя яе вершы пра сям'ю, пра ўзаемаадносіны дзяцей і бацькоў. Творчасць гэтай паэткі бясспрэчна заслугоўвае большай вядомасці.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 201-223
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walżyna Mort: poetka między dwoma kontynentami
Autorzy:
McMillin, Arnold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625018.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Vaĺžyna Mort, Belarusian poetry, American poetry, Belarusian emigration, intimacy
Walżyna Mort, poezja białoruska, poezja amerykańska, emigracja białoruska, intymność
Вальжына Морт, беларуская паэзія, амерыканская паэзія, беларуская эміграцыя, інтымнасць
Opis:
Vaĺžyna Mort is one of the most talented Belarusian poets in emigration. The aim of this article is to analyse the works of this poet written before and after her emigration to the United States. Amongst works discussed are: Factory of Tears (a bilingual edition, 2008), Collected Body (works only in English, 2011) and Epidemija ružaŭ (2017). Mort’s best poems to date include Belaruskaja mova I and Belaruskaja mova II, Rafalu Vajačaku, Fabryka slioz / Factory of Tears, Scena siaredniaviečnaj vajny (pavodlie adnajmiennaj karciny Dega, Mužčyny prychodziać jak ličby ŭ kalendary..., Na pliažach Flarydy, N’iu Jork and Uspaminy; prominent amongst her prose works are Hopniki and Ciotka Hanna; of her English-language mentioned are Photograph and A Portrait of a Mother in Fall. Mort’s exceptional talent is for use of her native language and for exceptionally vivid imagery, for unusually perceptive descriptions as well as a profoundly ironic view of the banal aspects of both Belarusian and American life: she also possesses a most touching ability to describe her family. Very open in writing about her body and human physical functions in general, she is one of the most memorable Belarusian poets living today.
Walżyna Mort jest jedną z najbardziej utalentowanych współczesnych poetek białoruskich na emigracji. Celem artykułu jest analiza poetycka utworów, które powstały zarówno przed emigracją, jak i po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Wśród przeanalizowanych książek znalazły się: Fabryka śloz (teksty białoruskie i angielskie, 2008), Collected Body (wiersze angielskie, 2011) oraz najnowsze wydanie wierszy białoruskich Epidemija ružau (2017). Omówiono najlepsze wiersze poetki w języku białoruskim oraz angielskim, m.in.: Biełaruskaja mowa I, Biełaruskaja mowa II, Rafału Wajačaku, Fabryka śloz/Factory of Tears, Scena siaredniawiečnaj wajny (pawodle adnajmiennaj karciny Dega), Mužčyny prychodziać jak ličby ŭ kalendary..., Na plažach Flarydy, Nju Jork, Uspaminy, Photograph, A Portrait of a Mother in Fall. Badaniu poddano także prozatorskie utwory Hopniki i Ciotka Anna. W artykule udowodniono, że twórczość Mort charakteryzuje się bogactwem języka, obrazowością, niezwykłą spostrzegawczością oraz ironią w opisie banalności codziennego życia zarówno na Białorusi, jak i w Ameryce. Poetka szczerze pisze o rodzinie i intymnych stronach ludzkiego życia. Niewątpliwie jest jedną z najbardziej wyrazistych i oryginalnych postaci współczesnej literatury białoruskiej.
Вальжына Морт – адна з найбольш таленавітых сучасных беларускіх паэтак на эміграцыі. Мэта данага артыкула – аналіз твораў паэткі, напісаных да і пасля яе эміграцыі ў Злучаныя Штаты. Сярод кніг, на якіх факусіруецца ўвага ў артыкуле: Фабрыка слёз (паралельныя белaрускія і англійскія тэксты, 2008), Collected Body (англамоўныя вершы, 2011) і найноўшая кніга беларускіх вершаў Эпідэмыя ружаў (2017). Разглядаюцца найлепшыя вершы паэткі на беларускай і англійскай мове, такія як: Беларуская мова І, Беларуская мова II, Рафалу Ваячаку, Фабрыка слёз / Factory of Tears, Сцэна сярэднявечнай вайны (паводле аднайменнай карціны Дэга), Мужчыны прыходзяць як лічбы ў календары..., На пляжах Фларыды, Нью Ёрк, Успаміны, Photograph, A Portrait of a Mother in Fall. Асобна аналізуюцца два празаічныя творы: Гопнікі і Цётка Анна. Аўтар артыкулу прыходзіць да высновы, што творчасць Вальжыны Морт вылучаецца багаццем мовы і маляўнічай вобразнасцю, незвычайнай назіральнасцю і вострай іроніяй у апісаннях банальнасці штодзённага жыцця як у Беларусі, так і ў Амерыцы. Паэтка шчыра піша пра сваю сям'ю і інтымныя праявы чалавечага жыцця. Яна, несумненна, з’яўляецца адной з самых каларытных і арыгінальных постацяў у сучаснай беларускай літаратуры.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аўтарскія стратэгіі ў беларускай і італьянскай жаночай паэзіі міжваеннага перыяду (Наталля Арсеннева, Яўгенія Пфляўмбаўм, Антонія Поццы)
Autorskie strategie w białoruskiej i włoskiej poezji kobiecej okresu międzywojennego (Natalla Arsienniewa, Jaugenia Pflaumbaum, Antonia Pozzi)
Authors Strategies in Belarusian and Italian Women’s Poetry of the Interwar Period (Natallia Arsiennieva, Jaughenia Pflaumbaum, Antonia Pozzi)
Autorzy:
Danilchyk, Aksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222672.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Italian poetry
authors' strategies
introspection
expressionism
Belarusian poetry
strategie autorskie
introspekcja
ekspresjonizm
poezja białoruska
poezja włoska
аўтарскія стратэгіі
інтраспекцыя
экспрэсіянізм
беларуская паэзія
італьянская паэзія
Opis:
Artykuł podejmuje problem strategii autorskich na przykładzie białoruskiej i włoskiej poezji kobiecej okresu międzywojennego, w szczególności białoruskich poetek Natalii Arsienniewej, Jewgienii Pflaumbaum i włoskiej poetki Antonii Pozzi. W ich twórczości można wyodrębnić kilka wspólnych tematów: piękno/wspaniałość, twórczości/poezji, natury i jej ścisłego związku ze stanem emocjonalnym lirycznej bohaterki, a także dystansowanie się od motywów społecznych. W artykule analizuje się, jak w tym okresie zmieniały się autorskie strategie poetek.
The article deals with the problem of the author’s strategies on the example of Belarusian and Italian women's poetry of the interwar period, in particular, Belarusian poetesses Natallia Arsiennieva, Jaughenia Pflaumbaum and Italian poetess Antonia Pozzi. There are several common themes in their works11: beauty /magnificence, creativity/ of the poetry, nature and its close connection with the emotional state of the lyrical character, as well as distancing from social motives. The article examines how the authorial strategies of poetesses changed during this period.
У артыкуле разглядаецца праблема аўтарскіх стратэгій на прыкладзе беларускай і італьянскай жаночай паэзіі міжваеннага перыяду, у прыватнасці беларускіх паэтак Наталлі Арсенневай, Яўгеніі Пфляўмбаўм і італьянскай паэткі Антоніі Поццы. У іх творчасці можна выдзеліць некалькі агульных тэмаў: красы / хараства, творчасці / паэзіі, прыроды і яе цеснай сувязі з эмацыйным станам лірычнай гераіні, а таксама дыстанцыянаванне ад сацыяльных матываў. У артыкуле даследуецца, якім чынам змяняліся аўтарскія стратэгіі паэтак на працягу дадзенага перыяду.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 143-157
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motywy i symbole biblijne w polskojęzycznej poezji Białorusi XIX wieku
Autorzy:
Bahdanowicz, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624789.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusian literature, biblical motifs, religious poetry, romanticism, Christian symbols
literatura białoruska, motywy biblijne, poezja religijna, romantyzm, symbole chrześcijańskie
беларуская літаратура, біблійныя матывы і вобразы, рэлігійная паэзія, рамантызм, хрысціянскія сімвалы
Opis:
This article is devoted to the development of spiritual poetry in Polish-language literature of Belarus in the 19th century. Focus is brought to the interpretation of biblical motifs and images in the works of T. Lada-Zablotsky, Y. Chachot, G.Puzynya and V. Syrokomlya, with reference to the influence of romanticism on these writers. The poem Iyeremia’s cry by T. Lada-Zablotsky is presented as a literary paraphrase of Psalm 137 (136 in Eastern Christian tradition). Special attention is paid to the series of religious poems by Y. Chachot from the volume Songs of the Landlord, never studied before by Belarusian researchers. His works, modelled after the Epistles of Paul, have been received as a poetic interpretation of the Commandments and Christian Virtues, which in turn brought the concept of poetic “catechism” in Y. Chachot’s oeuvre. The comparison of the Biblical motifs in the works of G. Puzynya and V. Syrokomlya proves the associative closeness of the authors, seeking original metaphors and striving to give new meanings to Christian symbols, such as the bell, the cross, the church, or the cleric. The author comes to the conclusion that the interest in psalms as a genre and the biblical symbolism contained therein increased greatly in romantic literature, especially in poetry. References to biblical motifs allowed the poets to express patriotic feelings, to sacralize them, and to emphasize the ideals of freedom. Religious poetry of the period studied served didactic purposes, taking the form of a certain “secular apostleship”. We can therefore speak of poetic Christian pedagogy, whose principles of exegesis and catechesis were based on moral examples drawnfrom national history.
W artykule podjęto temat rozwoju poezji religijnej w polskojęzycznej literaturze białoruskiej XIX w. Analizie poddano sposoby interpretacji motywów biblijnych w twórczości Tadeusza Łady- Zabłockiego, Jana Czeczota, Gabrieli Puzyniny, Władysława Syrokomli, uwzględniając przy tym swoiste oddziaływanie romantyzmu na wymienionych twórców. Tekst Łady-Załockiego Żale Jeremiasza przedstawiono jako parafrazę psalmu 137 (w tradycji wschodniochrześcijańskiej – 136). Zwrócono uwagę na cykl religijnych wierszy Czeczota z tomu Pieśni ziemianina, który dotychczas nie był przedmiotem zainteresowania białoruskich naukowców. Utwory poety wzorowane na listach apostoła Pawła odczytano jako poetycką interpretację przykazań i cnót chrześcijańskich, co pozwoliło sformułować tezę o swoistym „katechizmie” poetyckim Czeczota. Porównanie motywów biblijnych w twórczości Puzyniny i Syrokomli pokazało bliskość asocjacyjną autorów, poszukujących niebanalnych metafor i dążących do nadania nowych znaczeń symbolom chrześcijańskim, takim jak: dzwon, krzyż, kościół, kleryk. Autorka artykułu dochodzi do wniosku, że w literaturze romantycznej, zwłaszcza w poezji, wzrasta zainteresowanie psalmami jako gatunkiem oraz zapisaną w nich symboliką biblijną. Odwołania do motywów biblijnych pomagają poetom wyrażać uczucia patriotyczne, sakralizować je, eksponować ideę wolności. Poezja religijna badanego okresu pełni funkcje dydaktyczne, przybierając postać swoistego „świeckiego apostolstwa”. Można zatem mówić o poetyckiej pedagogice chrześcijańskiej, której zasady egzegezy i katechezy oparte są na wzorach zaczerpniętych z historii narodowej.
Артыкул прысвечаны спецыфіцы развіцця рэлігійнай паэзіі ў польскамоўнай літаратуры Беларусі ХІХ стагоддзя. Аналізуюцца асаблівасці інтэрпрэтацыі біблійных матываў і вобразаў ў творчасці Тадэвуша Лады-Заблоцкага, Яна Чачота, Габрыэлі Пузыні, Уладзіслава Сыракомлі, адзначаецца, што зварот да іх быў абумоўлены ўплывам рамантызму. Верш Т. Лады-Заблоцкага Жаль Ераміі даследуецца як літаратурны парафраз 137 псалма (ва ўсходнехрысціянскай традыцыі – 136). Звяртаецца ўвага на цыкл рэлігійных вершаў Я.Чачо- та са зборніка Pieśni Ziemianina, які не быў дагэтуль прадметам увагі беларускіх даследчыкаў. Творы паэта, узорам для якога былі Пасланні апостала Паўла, разглядаюцца як паэтычная інтэрпрэтацыя біблійных запаведзяў і хрысціянскіх дабрачыннасцяў, што дае падставугаварыць пра своеасаблівы паэтычны “катэхізіс” Чачота. Параўнанне біблійных матываў у творчасці Г.Пузыні і У.Сыракомлі дазволіла выявіць асацыятыўную блізкасць аўтараў нашляху новай метафарызацыі і пераасэнсавання хрысціянскіх сімвалаў, такіх як: звон, крыж, святар, храм. Робяцца высновы, што ў літаратуры рамантызму, асабліва ў паэзіі, узрастае цікавасць да паэтыкі псалмоў як жанру і да біблійнай сімволікі. Зварот да біблійных матываў і вобразаў дапамагае паэтам выявіць патрыятычныя матывы, сакралізаваць іх, актуалізаваць ідэалы свабоды і змагання за вызваленне айчыны. Рэлігійная паэзія гэтага часу выконвае дыдактычна-выхаваўчую функцыю, набывае форму своеасаблівага паэтычнага “свецкага апостальства”. Таму можна гаварыць пра паэтычную хрысціянскую педагогіку, прынцыпы экзегезы і катэхезы якой грунтуюцца на маральных прыкладах з нацыянальнай гісторыі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies