Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Żuławy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Przyrodnicze i techniczne uwarunkowania rozwoju rolnictwa w regionie Żuław Wiślanych
Natural and technical determinants of agricultural development in the region of Żuławy Wiślane
Autorzy:
Nowicki, J.
Liziński, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338633.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
regionalizacja
rolnicza przestrzeń produkcyjna
Żuławy Wiślane
agricultural production space
regionalization
Żuławy in the Wisła river delta
Opis:
Żuławy Wiślane to bardzo charakterystyczny obszar, głównie ze względu na położenie oraz gleby. Region ten jest też specyficzny ze względu na strukturę obszarową gospodarstw, formy użytkowania ziemi i wykorzystanie przestrzeni. Prawa rynkowe oraz proces tzw. regionalizacji kraju będą wymuszały zmiany, także w gospodarce Żuław, m.in. w celu zapewnienia ich konkurencyjności. Może to być osiągnięte przez poprawę struktury branżowej produkcji, czy tworzenie jej terytorialnych systemów, zawsze jednak z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. W produkcji rolniczej Żuław wskazaniem jest lokalizacja odpowiadająca podziałowi regionu na subregiony: polowy, przemienny i łąkowy. Podział ten może i powinien być uszczegółowiony w obrębie polderów żuławskich z uwzględnieniem m.in. zróżnicowania gleb, hipsometrii terenu, systemów produkcji rolnej, funkcji pozarolniczych, w tym ekologicznych. Działalność gospodarcza na Żuławach, a szczególnie rolnictwo, jest związane z pewnym ryzykiem, jakie nie występuje w innych regionach. Wynika ono przede wszystkim z konieczności permanentnej ochrony przeciwpowodziowej, ze specyficznych gleb i wielu innych cech rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Sprawny system wodnomelioracyjny, a zwłaszcza obwałowania i stacje pomp oraz dobrze wykonane i eksploatowane melioracje szczegółowe, uzupełnione zabiegami agromelioracyjnymi, wydatnie ograniczają zarówno zagrożenia powodziowe, jak i ewentualne straty w produkcji rolnej, jednakże całkowicie ich nie eliminują.
Żuławy in the Wisła river delta form a very specific area, mainly because of the location and specific soils. The region has also its individual features in the spatial structure of farms, forms of land use and the use of space. Market regulations and the process of regionalization of the country will force changes in the economy of Żuławy e.g. to secure its competitiveness. That could be achieved by an improvement in the structure of types of production or by the establishment of territorial productive systems always, however, observing the principles of sustainable development. As concerns agricultural production in Żuławy, it is recommended to locate the production according to the division of the region into sub-regions of fields, rotational farming and meadows. That division may and should be made more specific within the area of Żuławy depression considering the differentiation of soils, history, systems of agricultural production, non-agricultural functions, including the ecological ones. Business operation in Żuławy, and agriculture in particular, is associated with a certain risk absent in other regions. The risk comes mainly from the need for continuous protection against flooding, specific character of soils and a number of other features of agricultural productive space. Efficient water melioration system, particularly dykes and pump stations and properly constructed and maintained detailed melioration projects supplemented with agricultural melioration processes will significantly limit both the threat of flooding and possible losses in agricultural production but will not eliminating them entirely.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2a; 51-62
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasobność mad żuławskich w makroelementy ogólne i przyswajalne
Total and available macroelement abundance in alluvial soils of the Vistula delta
Autorzy:
Orzechowski, M.
Smólczyński, S.
Sowiński, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/9267344.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
gleby
zasobnosc gleb
zawartosc fosforu
Polska
formy przyswajalne
Zulawy Wislane
makroelementy
zawartosc magnezu
zawartosc zelaza
zawartosc makroelementow
mady
zawartosc glinu
zawartosc wapnia
zawartosc sodu
zawartosc potasu
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura; 2004, 59, 3; 1065-1071
0365-1118
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja zagrozen srodowiska wynikajacych z wadliwej gospodarki azotem na okresowo posusznych lakach wiechlinowo-wyczyncowych w warunkach gleb murszowatych
Autorzy:
Terlikowski, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/800171.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarka azotem
laki wiechlinowo-wyczyncowe
czestotliwosc koszenia
wadliwa gospodarka azotem
Zulawy Wislane
nawozenie azotem
gleby murszowate
zagrozenia srodowiska
Opis:
Na Żuławach Wiślanych od 1998 roku prowadzone są badania związane z gospodarką azotem na łące wiechlinowo-wyczyńcowej w warunkach gleb murszowatych. Omawiane wyniki pochodzą z badań prowadzonych w latach 2001-2003. Analizę gospodarki azotem wykonano metodą „na poziomie pola” z uwzględnieniem N glebowego. Stwierdzono, że azot glebowy w warunkach gleb murszowatych to istotny składnik tego bilansu. Jego ilość dostępna dla runi w sezonie wegetacyjnym w zależności od ilości i rozkładu opadów atmosferycznych może wahać się od 100 do 200 kg N·ha⁻¹ Wykazano, że podstawowymi przyczynami wadliwej gospodarki azotem, którego pozostawiony w glebie nadmiar może pogarszać jakość wód gruntowych są: nadmierna częstotliwość koszenia runi, niedobory wilgoci w wierzchniej warstwie gleby, brak informacji o ilości dostępnego azotu glebowego oraz rezygnacja z nawożenia P i K.
The studies concerning nitrogen management on the meadow dominated with Poa pratensis and Alopecurus pratensis situated on moorshy soil have been carried out since 1998 in Vistula Żuławy region. Results presented in the paper cover the years 2001-2003. Analysis of nitrogen management was realized using the balance method „on field level” and taking soil nitrogen into account. It was stated that the soil nitrogen is a significant element of the balance under moorshy soil conditions. The amount of nitrogen available for plants in growing season depending on precipitation (its amount and distribution) ranged from 100 to 200 kg N·ha⁻¹. It was found that the basic reasons of faulty nitrogen management the surplus of which remaining in the soil may worsen the ground water quality, are: too frequent mowing, moisture deficit in upper soil levels, lack of informations concerning amount of available soil nitrogen and abandonment of P and K fertilization.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 505; 477-484
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ilosciowa ocena emisji amoniaku z budynkow inwentarskich w zulawskich gospodarstwach mlecznych
Autorzy:
Kieronczyk, M
Marcinkowski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/807372.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa rolne
gospodarstwa specjalistyczne
Zulawy
budynki inwentarskie
emisja gazow
bydlo mleczne
amoniak
zanieczyszczenia srodowiska
produkcja zwierzeca
Opis:
Rolnictwo, zwłaszcza z dużym udziałem produkcji zwierzęcej stanowi istotne źródło zanieczyszczeń atmosfery amoniakiem. W gospodarstwie emisja amoniaku ma miejsce na każdym z etapów, poczynając od jego produkcji zwierzęcych i usuwania odchodów zwierzęcych z budynków inwentarskich, poprzez ich przechowywanie na gnojowniach i stosowanie w postaci nawozów naturalnych. Wielkość tego typu gazowych strat azotu jest znacznie zróżnicowana i zależy głównie od sposobu gospodarowania odchodami zwierzęcymi. Znaczący strumień ulatniającego się amoniaku pochodzi z gospodarskich składowisk nawozów naturalnych oraz budynków inwentarskich. Pomimo wykonania wielu opracowań zagadnienie to, zwłaszcza w kontekście identyfikacji ilościowej, jest nadal otwartym problemem badawczym. Uzyskane technika dozymetrii dynamicznej średnie dobowe wartości stężeń amoniaku, kształtowały się w przedziale od 0,73 do 3,51 mg NH₃·m⁻³, przy czym w powietrzu kanałów wentylacyjnych (wysokość 2,6 m) notowano nieco wyższe stężenia rzędu 1,00 do 4,83 mg NH₃·m⁻³ Ostatecznie oszacowana emisja amoniaku kształtowała się na poziomie od 38,3 do 44,4 mg NH₃·SD⁻¹·h⁻¹ przy systemie wentylacji grawitacyjnej, zaś 71,9 mg NH₃·SD⁻¹·h⁻¹ przy systemie wentylacji mechanicznej (pomiary techniką dozymetrii dynamicznej). Wartości uzyskane techniką dozymetru pasywnej były nieco niższe w porównaniu z techniką dozymetrii dynamicznej i tak w budynku kształtowały się pomiędzy 0,62, a 1,60 mg NH₃·m⁻³ natomiast w kanale wentylacyjnym od 0,79 do 1,93 mg NH₃·m⁻³. Wartości te miały wpływ na odpowiednio niższe wartości szacowanej emisji, kształtując się w zakresie od 11,8 do 20,7 mg NH₃·SD⁻¹·h⁻¹ przy systemie wentylacji grawitacyjnej, natomiast 62,5 mg NH₃·SD⁻¹·h⁻¹ przy systemie wentylacji mechanicznej. Należy dodać, że pomiary wykonywano zimą br. przy ujemnych temperaturach powietrza na zewnątrz budynku.
The agriculture, especially directed to intensive animal production, is a great source of atmospheric pollution with ammonia. Ammonia emissions take place at all stages of animal production, since the excretion, manure removal from buildings, during storage in dunghills untill spreading in the field as natural fertilizers. The gaseous losses of nitrogen are considerably differentiated depending on the manner of manure management. Important flux of volatilized ammonia arises from the livestock buildings and dunghills. However, aport from a number of investigations having been conducted, it is still an open research problem, particularly in context of quanitative identification. The average daily ammonia concentration values measured in buildings by using the dynamic dosimetry ranged within 0.73-3.51 mg NH₃·m⁻³, whereas in the air of ventilation ducts (measured at 2.6 m hight) were higher (from 1.00 to 4.83 mg NH₃·m⁻³). Finally estimated ammonia emission values amounted from 38.3 to 44.4 mg NH₃·LU⁻¹·h⁻¹ in naturally ventilated buildings and 71.9 mg NH₃·LU⁻¹·h⁻¹ at using forced ventilation. The values of ammonion concentration determined by passive dosimetry technique were somewhat lower than those determined by dynamic dosimetry, reaching in buildings 0.62-1.60 mg NH₃·m⁻³ whereas in ventilation ducts ranging within 0.79-1.93 mg NH₃·m⁻³. These values influenced the adequately lower values of estimated emission, ranging from 11.8 to 20.7 mg NH₃·LU⁻¹·h⁻¹ at natural ventilation system whereas 62.5 mg NH₃·LU⁻¹·h⁻¹ at forced ventilation. All the measurements were taken in winter season this year at sub-zero air temperatures outside the buildings.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2005, 505; 153-158
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja i klasyfikacja ryzyka polderowego na przykładzie delty Wisły
Identification and classification of the polder risk an example of the Vistula delta
Autorzy:
Liziński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337987.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
delta Wisły
poldery
ryzyko
ryzyko polderowe
zarządzanie ryzykiem
Żuławy Wiślane
polder risk
polders
risk management
Vistula delta
Opis:
Obszary polderowe mają swoją specyfiką, która generuje dodatkowe ryzyko gospodarowania na nich. Ryzyko to wynika z funkcjonowania urządzeń polderowych, które są warunkiem istnienia tych obszarów, oraz z cech dominujących na nich gleb hydrogenicznych. W delcie Wisły można zidentyfikować trzy składowe ryzyka polderowego, tj. ryzyko strat w wyniku: powodzi na skutek wylewu obwałowanych cieków i akwenów, powodzi wewnątrzpolderowej oraz nadmiernego uwilgotnienia gleb. Biorąc pod uwagą prawdopodobieństwo wystąpienia strat i stopień ich dotkliwości, można mówić o czterech poziomach ryzyka. Pierwszy obejmuje cały region i wiąże się z wodami Wisły, drugi ma zasięg subregionalny, a trzeci i czwarty dotyczą znacznie mniejszych obszarów i mają związek z powodzią wewnątrzpolderową lub nadmiernym uwilgotnieniem gleb.
Polder areas have their own specifics which generates additional risk of management. The risk results from the functioning of polder facilities which determine their existence and from the features of hydrogenic soils dominating there. Three components of polder risk can be identified in the Vistula delta: the risk of losses due to a flood from embanked water basins and watercourses, due to intrapolder flood and losses associated with the excessive soil moisture. Considering the probability of loss occurrence and its intensity four levels of risk can be distinguished. The first includes the whole region and is connected with waters of the Vistula , the second has subregional range and the third and forth concern minor areas and are related to the intrapolder floods or excessive moisture of soils.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, 6, 2; 213-229
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ suplementacji karmy mieszanką mineralną na zawartość wybranych mikro- i makroelementów w surowicy krwi krów bytujących na Żuławach
The effect of feed supplementation a mineral mixture on micro- and macroelements content in blood serum of cows from the Zulawy region
Autorzy:
Martyna, J.
Wnuk, W.
Saba, L.
Bis-Wencel, H.
Polonis, A.
Trawińska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197672.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
surowica krwi
profil metaboliczny
mieszanki mineralne
mikroelementy
czynniki zywieniowe
zawartosc pierwiastkow
krowy
Zulawy
warunki biogeochemiczne
makroelementy
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica; 2006, 24; 39-45
0239-4243
2083-7399
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapłani diecezjalni Żuław Wielkich i Małych oraz Powiśla w latach 1525‒1945
Diocesan priests of Great and Small Lowlands and the Powiśle area in the years 1525‒1945
Autorzy:
Zawadzki, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559535.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
duchowieństwo katolickie
Powiśle
Prusy Królewskie
Prusy Zachodnie
Żuławy Elbląskie
Żuławy Malborskie
Catholic clergy
Elbląg Lowlands
Malbork Lowlands
Royal Prussia
West Prussia
Opis:
W 1525 r. przestała istnieć diecezja pomezańska. Dalsze religijne dzieje terenu Żuław i Powiśla związane były z diecezją chełmińską, od 1821 r. z diecezją warmińską, a od 1925 r. także z diecezją gdańską. Artykuł prezentuje uwarunkowania polityczne, duszpasterskie, międzywyznaniowe, obyczajowe i ekonomiczne życia kleru katolickiego na omawianym terenie od XVI w. do zakończenia II wojny światowej.
In 1525 the Pomezanian diocese ceased to exist. Further religious history of the area of the Vistula Lowlands and Powiśle was associated with the diocese of Chelmno, since 1821 the diocese of Warmia and since 1925 also with the diocese of Gdansk. The article presents the political, pastoral, interreligious, moral and economic conditions of life of the Catholic clergy inhabiting the region from the sixteenth century to the end of World War II.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2010, 27; 152-164
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naturalne i antropogeniczne przemiany krajobrazów delty Wisły
Natural and man-made changes in the delta of Vistula river
Autorzy:
Plit, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88272.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
rozwój delty
zmiany zagospodarowania
Żuławy
delta evolution
changes of management
north Poland
Opis:
Akumulacji osadów w płytkich wodach Zalewu Wiślanego, od neolitu aż do średniowiecza podlegała niemal wyłącznie naturalnym procesom przyrodniczym. Proces był ciągły, acz powolny. Natomiast od średniowiecza przyrost lądu był bardzo szybki. Antropogeniczne wylesianie zlewni Wisły, rolnicze zagospodarowanie gruntów spowodowało wzmożenie erozji w dorzeczu i osadzanie materiału skalnego w delcie. W X-XVI wieku rzeka dobudowała deltę u ujścia północnych odnóg Szkarpawy i Leniwki. Od renesansu główny nurt Wisły skierowany został Nogatem i tam rzeka osadzała najwięcej aluwiów. Mieszkańcy Żuław przyspieszali proces powiększanie lądu. Sypali wały, tworzyli poldery. Począwszy od końca XIX wieku w wyniku przekopania nowego ujścia i skierowania 90% wód Wisły bezpośrednio do morza, przyrost delty jest znacznie wolniejszy. Jest on głównie wynikiem akumulacji obumarłych części organicznych.
Accumulation of the deposits in the Vistula Lagoon was continuous, even though quite slow. Starting with the Middle Ages the increments of land have been rather quick. Deforestation of the Vistula river basin and agricultural land development triggered off erosion. The rocky material was deposited in the delta. Initially, the river had been building the delta at the mouth of the northern branches of Szkarpawa and Leniwka. In the period of Renaissance the main current was directed through the Nogat channel and it is there that the river deposited most of the alluvia. The inhabitants of Zulawy delta lowlands accelerated themselves the process of land extension. They built walls and established polders. Starting with the end of the 19th century, due to the digging of the new river channel and the fact that thereby 90% of discharge was directed straight to the sea, the increase of the delta has been much slower. It is primarily the effect of accumulation of the dead organic parts.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2010, 13; 13-28
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współpraca przewoźników w obsłudze ruchu turystycznego w rejonie Zalewu Wiślanego, Mierzei Wiślanej i Żuław Wiślanych
Cooperation of carriers in the tourist service in the area of the Vistula Lagoon, the The Vistula s Sandbar and the Żuławy Vistula
Autorzy:
Kaczmarczyk, J.
Goździewicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/253369.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
Zalew Wiślany
Żuławy Wiślane
Mierzeja Wiślana
usługi transportowe
Vistula Lagoon
Vistula Sandbar
Żuławy Vistula
transport service
Opis:
Usługi transportowe należą do podstawowych usług turystycznych. Rozwój i konsumpcja tych usług warunkują bowiem dostępność walorów turystycznych dla turystów. Ciekawą propozycją zwiększenia atrakcyjności transportu i jego dostępności do atrakcji turystycznych rejonu Zalewu Wiślanego, Mierzei Wiślanej, Wysoczyzny Elbląskiej, Żuław Wiślanych i Powiśla dla mieszkańców powiatów toruńskiego, grudziądzkiego, kwidzyńskiego, sztumskiego, malborskiego, nowodworskiego, elbląskiego i bra-niewskiego jest wspólne przedsięwzięcie firm transportowych: przewoźnika kolejowego ARRIVA, Pomorskiego Towarzystwa Miłośników Kolei Żelaznych z Gdyni oraz właściciela statku m/s Monika - p. Jerzego Kruczyńskiego. Część z ofert została wprowadzona w sezonie letnim 2009 r., a w kolejnych została ona poszerzona.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2011, 10; 51-55
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanikanie. Cmentarze mennonickie w przestrzeni kulturowej Żuław
Decline. Mennonite cemeteries in cultural space of Vistula River Delta
Autorzy:
Koperska-Kośmicka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87998.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
cmentarze mennonickie
Żuławy Wiślane
badania terenowe
Mennonite cemeteries
Vistula river delta
field research
Opis:
Cmentarze mennonickie są jednym z elementów wielonarodowej mozaiki kulturowej, jaką można odnaleźć na Żuławach Wiślanych. Obecne są w krajobrazie od ponad dwustu pięćdziesięciu lat. Dramatyczne wydarzenia II wojny światowej i powojenne akcje wysiedleńcze spowodowały, że miejsca te straciły swoich prawowitych opiekunów. Opuszczone i zaniedbane dzielą losy wielu zamkniętych zabytkowych nekropolii protestanckich czy żydowskich synagog w Polsce. Celem opracowania jest przedstawienie współczesnej, nieoczywistej (jak by się mogło wydawać), historii mennonickich cmentarzy i obiektów sakralnych. Oparte zostało ono na badaniach terenowych nekropolii i lapidariów Delty Wisły w Cyganku-Żelichowie, Fiszewie, Jezierniku, Niedźwiedziówce, Pordenowie, Stalewie, Stawcu i Szaleńcu.
The Mennonite cemeteries are a part of a multinational cultural mosaic that can be found on the Vistula River Delta. They are present in the landscape for more than two hundred years. The dramatic events of World War II and postwar displacement actions caused that this places have lost their respective guardians. Abandoned and neglected share the fate of many closed-old necropolis of Protestant or Jewish synagogues in Poland. The purpose of this paper is to present contemporary, non-obvious (as it might seems) history of Mennonite cemeteries and places of worship. It was based on. eld studies of the cemetery on Vistula Delta area: Cyganek-Żelichowo, Fiszewo, Jeziernik, Niedźwiedziówka, Pordenowo, Stalewo Stawiec and Szaleniec.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 22; 53-62
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osadnictwo olęderskie na Żuławach w ujęciu historii środowiskowej. Perspektywy badawcze
Autorzy:
Szmytka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081222.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Żuławy
historia środowiskowa
epoka nowożytna
osadnictwo olęderskie
mennonici
: Żuławy region
environmental history
early modern history
Dutch settlements
Mennonites
Opis:
Changes in the landscape and the influence on fauna and flora appear to be obvious consequences of the Dutch colonization not only in Żuławy region but also in other areas of the Polish-Lithuanian Commonwealth which the colonization included from the 16th to the 18th century. In spite of that the environmental aspect of the settlement still remains in the margin of the main interest of studies on its history. The aim of this article is to pose research questions which consider the issue of the Dutch colonization a part of the environmental history strand.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2016, 46; 63-78
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany morfologiczne małego miasta na przykładzie Nowego Stawu
Morphological transformation of a small town based on the example of Nowy Staw
Autorzy:
Musiaka, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684480.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
morfologia miasta
dziedzictwo kulturowe
małe miasto
Nowy Staw
Żuławy Wiślane
city morphology
cultural heritage
small town
Opis:
The article attempts to define spatial transformations of the small town of Nowy Staw in the Żuławy Wiślane. The morphological and functional development periods were distinguished, and the most important determinants of its physiognomy and morphology were presented. Nowy Staw has a medieval origin and has played an important economic role in the Vistula delta for centuries. The role was above all commercial, serving the local agricultural base. These functions were reflected in the infrastructure, physiognomy and spatial planning. The specific character of the town may be seen in such elements as the preserved spatial layout, Gothic parish church and evangelical congregation, 19th- and 20th-century residential buildings, historical industrial buildings and farmhouses. This mosaic of historical layers, visible in the form of a contemporary cultural landscape, has not been fully destroyed during the Second World War, nor the postwar period of municipal investments. It is a valuable heritage of the past, as well as the cultural potential and distinguishing factor of the town. The transformation of the functions, physiognomy and space observed in Nowy Staw over the last dozen or so years largely reflect the characteristic functional features of small towns in transformation-period Poland. All this, combined with interesting political history, makes Nowy Staw an outstanding study subject for settlement and historical geography.
W artykule dokonano próby określenia przemian przestrzennych małego miasta, jakim jest Nowy Staw na Żuławach Wiślanych. Wydzielono okresy w rozwoju morfologicznym i funkcjonalnym oraz zaprezentowano najważniejsze determinanty, które miały wpływ na jego fizjonomię i morfologię. Nowy Staw ma genezę średniowieczną i od wieków odgrywał istotną rolę gospodarczą w delcie Wisły. Przede wszystkim była to rola handlowa i obsługi lokalnego zaplecza rolniczego. Pełnione funkcje znalazły swoje odzwierciedlenie w infrastrukturze, fizjonomii i rozplanowaniu przestrzennym. O specyfice miasta świadczą m.in.: zachowany lokacyjny układ przestrzenny, gotycka fara i ewangelicki zbór, zabudowa mieszkalna z XIX i XX w., zabytkowe obiekty przemysłowe oraz wiejskie zagrody. Ta mozaika nawarstwień historycznych, widoczna w postaci współczesnego krajobrazu kulturowego, nie została całkowicie zniszczona w wyniku drugiej wojny światowej ani powojennego okresu inwestycji komunalnych. Stanowi cenne dziedzictwo przeszłości, ale również potencjał i wyróżnik kulturowy miasta. Przemiany funkcjonalne, fizjonomii i przestrzeni, obserwowane w Nowym Stawie w ostatnich kilkunastu latach, w znacznym stopniu odzwierciedlają charakterystyczne cechy funkcjonowania małych miast w Polsce okresu transformacji. Wszystko to, w połączeniu z ciekawymi dziejami politycznymi, powoduje, że Nowy Staw stanowi niezwykle interesujący przedmiot badawczy dla geografii osadnictwa i geografii historycznej.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2017, 6
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franciszek Komasara „A […] jak przyszły żniwa, to już byłem panem sytuacji”. Powojenne rolnictwo we wspomnieniach mieszkańca wsi Stogi na Żuławach
“And [...] When the Harvest Came I Was the Master of the Situation”: Postwar Agriculture as Remembered by the Ihabitants of the Village of Stogi in Żuławy Wiślane
Autorzy:
Paprot-Wielopolska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634802.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
Kielecczyzna
Żuławy
Bataliony Chłopskie
przesiedlenia
rolnictwo
Kielce region
Żuławy Wiślane
Peasant Battalions
resettlement
agriculture
Opis:
Franciszek Komasara’s account was recorded in May 2018 as part of the project titled: “The Cultural Landcape of Żuławy Wiślane and the Work of the Farmer in the Postwar Narratives of Settlers in Rural Areas” realized as part of the eighth edition of the Oral History grant financed by the “Remembrance and Future” Centre. This text presents the figure of Franciszek Komasara as a member of the Peasant Battalions in the Kielce region, an active farmer, and an activist of farmers’ organizations in the period immediately following World War II as well as in the Polish People’s Republic in Żuławy Wiślane. The fundament of the presented account is a casual biographical narrative of a witness to history about life in the village of Komorów in the Kielce region, the war, and resettlement to Żuławy Wiślane in 1947 as well as Komasara’s establishment of his own farm specializing in the production of grains and sugar beets as well as dairy cattle breeding. In footnotes and in the final section, the biographical part is supplemented by the witness's responses to questions from the second and third parts of the section of the account that is a questionnaire. In them, Franciszek Komasara discusses the situation of rural Kielce in the interwar period, postwar agriculture, and cooperatives in Żuławy Wiślane as well as the foundation and activity of the Agricultural Circle and the organization of the life of the inhabitants of the village of Stogi.
Relacja Franciszka Komasary została nagrana w maju 2018 r. w ramach projektu „Krajobraz kulturowy Żuław a praca rolnika w narracjach powojennych osadników zamieszkałych na obszarach wiejskich” realizowanego podczas ósmej edycji grantu Oral History finansowanego przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość. W opracowaniu przedstawiono postać Franciszka Komasary jako członka Batalionów Chłopskich na Kielecczyźnie, aktywnego rolnika i działacza organizacji rolniczych w okresie tużpowojennym oraz PRL-u na Żuławach. Podstawą zaprezentowanej relacji jest swobodna narracja biograficzna świadka historii dotycząca życia we wsi Komorów na Kielecczyźnie, działań wojennych oraz przesiedlenia się w 1947 r. na Żuławy i założenia własnego gospodarstwa rolnego specjalizującego się w uprawie zbóż i buraka cukrowego oraz hodowli bydła mlecznego. Część biograficzną uzupełniono w przypisach i części końcowej o odpowiedzi świadka na pytania z drugiej i trzeciej – kwestionariuszowej części relacji, w których F. Komasara omawia sytuację w okresie międzywojennym na wsi kieleckiej, powojenne rolnictwo i spółdzielczość na Żuławach, a także powstanie i działalność Kółka Rolniczego oraz organizację życia mieszkańców wsi Stogi.
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2018, 8; 181-218
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego jako instrumenty chroniące krajobraz kulturowy. Przykład gminy Cedry Wielkie
Local zoning plans as instruments protecting the cultural landscape. Example of the Cedry Wielkie commune
Autorzy:
Koperska-Kośmicka, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87433.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Żuławy
zagospodarowanie przestrzenne
ochrona krajobrazu
obszary wiejskie
land use
landscape protection
rural areas
Opis:
Krajobraz wsi sąsiadujących z dużymi ośrodkami miejskimi podlega silnej presji. Problemy związane z zanikiem zróżnicowania regionalnego, rosnąca homogeniczność struktur przestrzennych i zerwanie ciągłości kulturowej to najbardziej jaskrawe przykłady niekontrolowanych przemian przestrzeni ruralistycznej. Artykuł dotyczy prezentacji problemów ochrony zabytkowego krajobrazu Żuław Gdańskich na przykładzie gminy Cedry Wielkie, należącej do Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot. Zasady kształtowania krajobrazu osiedli wiejskich skonfrontowano z ustaleniami obowiązujących planów miejscowych, a następnie porównano ze stanem rzeczywistym, by móc zidentyfikować konsekwencje przestrzenne procesów suburbanizacji. Analizy próbują odpowiedzieć na pytanie czy instrumenty planowania przestrzennego są w stanie ochronić tereny wiejskie przed efektami niekontrolowanego rozwoju miast.
The landscape of villages adjacent to large urban centres is subject to strong pressure. Problems related to the loss of regional diversity, increasing homogeneity of spatial structures and breaking of cultural continuity are the most glaring examples of uncontrolled changes in rural space. This paper presents the problems of safeguarding the heritage landscape of Żuławy Gdańskie with the example of the Cedry Wielkie commune, which belongs to the Metropolitan Area of Gdańsk-Gdynia-Sopot. The principles of shaping the landscape of rural settlements were juxtaposed with the findings of binding local zoning plans and then compared with the actual state in order to identify the spatial consequences of suburbanisation processes. The analyses aim to answer the question of whether spatial planning instruments are capable of protecting rural areas from the effects of urban sprawl.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2019, 41 (1); 91-110
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najstarsza organizacja parafialna na Żuławach Wielkich (do połowy XV w.)
The oldest parish system in Żuławy Wielkie (until the mid-15th century)
Autorzy:
Długokęcki, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147887.pdf
Data publikacji:
2019-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
organizacja parafialna
sieć parafialna
Żuławy Wielkie
duchowieństwo parafialne
zakon krzyżacki
parish system
parish network
parish clergy
the Teutonic Order
Opis:
Żuławy Wielkie były nie tylko regionem przodującym pod względem rozwoju rolnictwa, samorządności i zamożności mieszkańców, ale także organizacji parafialnej. Przeciętna parafia obejmowała dwie wsie. Jedynie nowostawska i lichnowska, najpewniej najstarsza, bo erygowana jeszcze w XIII w., liczyła 6 – 7 wsi. Daje się zauważyć dążenie mieszkańców do tworzenia parafii jednowioskowych lub przynajmniej budowy kaplic filialnych. Patronem wszystkich kościołów był zakon krzyżacki, który we wsiach wydzielał beneficjum – z reguły 4 łany ziemi. Mieszkańcy na utrzymanie parafii płacili tzw. meszne (świadczenie w zbożu), a przez witryków wpływali na jej finanse. Przy kościołach czynne były utrzymywane przez parafian szkoły, zapewniające najzdolniejszym dzieciom wiejskim elementarne wykształcenie i służbę liturgiczną w świątyniach. Niektórzy plebani wielkożuławscy, posiadający wykształcenie uniwersyteckie, pozostawali w służbie Zakonu krzyżackiego i biskupów pomezańskich.
Żuławy Wielkie (the alluvial delta area of the Vistula River) in Middle Ages was not only most advanced in agriculture, self-government as well as the level of prosperity of its inhabitants, but it was also the territory with strong parish system. An average parish consisted of two villages. Only two exceptions are noticed, in Nowy Staw and Lichnowy, the latter being probably the oldest, established in the 13th Century and consisted of 6 – 7 villages. It is visible that inhabitants preferred the erection of single-village parishes or at least filial chapels. The right of patronage of all churches belonged to the Teutonic Order. The patron provided the parish with a benefice (usually 4 lans – 120 morgs of land). Moreover, the inhabitants had to pay a special contribution in corn (called meszne), while their representatives (vitrici) interfered with parish finances. Parochial schools were established, supported by the inhabitants and designed both to provide most talented children with basic education and to secure liturgical servants for the church. Some parish priests from the area of Żuławy Wielkie, particularly persons with university education, served at the courts of Pogesanian bishops and the Teutonic Order.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2019, 20; 9-29
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies