Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Żmudź" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 24
Tytuł:
Drobna szlachta żmudzka okresu nowożytnego w świetle dokumentów z Archiwum Butkiewiczów przechowywanego w AGAD
Minor Samogitian nobility of the modern period in the light of documents from the Butkiewicz Archive preserved in AGAD
Autorzy:
Zawadzki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364326.pdf
Data publikacji:
2020-10-30
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Żmudź
drobna szlachta
archiwum rodzinne
Samogitia
minor nobility
family archive
Opis:
W artykule poddano analizie archiwum średniozamożnej żmudzkiej rodziny szlacheckiej. W jego skład wchodzą przede wszystkim akta dotyczące drobnej, miejscowej szlachty. Środowisko to jest zazwyczaj najsłabiej reprezentowane w dokumentach pisanych. Autor próbuje odpowiedzieć na pytanie czy archiwum rodzinne jako całość może odpowiedzieć na podstawowe pytania dotyczących niezamożnej szlachty żmudzkiej. Jak była liczna, czy była pochodzenia miejscowego, czy może raczej (i w jakim stopniu) napływowego, jakim językiem posługiwała się na co dzień, jaki był jej status materialny, kulturalny, w tym poziom alfabetyzacji, czy istniały cechy wyróżniające ją spośród rzeszy szlachty litewskiej, czy w okresie nowożytnym następowały w jej obrębie zmiany (i jakie)?
The article analyses the archives of a medium-affluent Samogitian noble family. It comprises files concerning minor nobility. This group is usually the least represented in written documents. The author tries to answer a number of questions about the usefulness of the family archive for researching Samogitian poor nobility: how numerous they were, whether they were of local origin, or (and to what extent) incomers, what language they used on a daily basis, what was their material and cultural status (including the level of literacy), whether there were features that distinguished them from the rest of the Lithuanian nobility, and whether there were any changes within the Samogitian nobility in the modern period (and what)?
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 9-34
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sądy starostów generalnych żmudzkich (druga połowa XV – pierwsza połowa XVI w.)
The Court of the Elders of Samogitia (the Second Half of the Fifteenth – the First Half of the Sixteenth Century)
Autorzy:
Saviščevas, Eugenijus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131666.pdf
Data publikacji:
2020-09-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Samogitia
general elder of Samogitia
court of elder
ciwun (tivunus)
vice-elder
court sessions
Żmudź
generalny starosta Żmudzi
sąd starosty
ciwun
podstarości
roki sądowe
Opis:
Celem artykułu jest określenie miejsca sądów starosty generalnego w systemie sądownictwa Żmudzi, w okresie od 1450 r. (czyli od momentu, kiedy urząd ten objął Jan Kieżgajłowicz) do reformy sądowo-administracyjnej przeprowadzonej w 1566 r. Dla lat wcześniejszych przedstawiono tylko kilka hipotetycznych uwag. W badanym czasie można wydzielić dwa okresy: przed i po wydaniu I Statutu Litewskiego (1529). Na podstawie ok. 200 dokumentów sądowych, zebranych z różnych zespołów rękopisów, i aktów ksiąg spraw sądowych Metryki Litewskiej możemy rekonstruować niektóre aspekty działalności tego sądu, w tym: zakres jego kompetencji, stosunek do sądów wielkich książąt i sądów dzierżawców (mniejszych starostów), jego skład, sąd podstarościego, miejsce zebrania sądu, czas roków sądowych.
The purpose of the article is to determine the place of the elders’ court within the judicial system of Samogitia in the period from 1450 (i.e. from the time when Jonas Kęsgaila, or Kęsgailaitis, took office) to the legal and administrative reform carried out in 1566. Only a few hypotheses have been presented for the earlier years. It is possible to divide the analysed time into two periods: before and after the First Lithuanian Statute (1529). Based on ca 200 documents from various manuscript collections and the Metrica of the Grand Duchy of Lithuania it is possible to reconstruct some aspects of this court’s operations, including its jurisdiction, attitude towards the courts of grand dukes and courts of tenutaries, its composition, the court of vice-elders, and the place and time of court sessions.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2020, 6; 7-32
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Жанрава-стылёвая адметнасць кнiгi Леона Патоцкага “Kazimierz z Truskowa, czyli Pierwszy i ostatni litewski powstaniec”
Stylistyczno-gatunkowe cechy książki l. Potockiego „Kazimierz z Truskowa, czyli pierwszy i ostatni litewski powstaniec”
Genre and stylistic features of L. Potocki’s book “Kazimierz z Truskowa, czyli pierwszy i ostatni litewski powstaniec”
Autorzy:
Gładkowa, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118683.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Паўстанне 1830–1831 гг.
Польшча
Лiтва
Жмудзь
мастацкая проза
мемуары
жанр
стыль
Powstanie listopadowe 1830–1831
Polska
Litwa
Żmudź
fikcja
wspomnienia
gatunek
styl
the November Uprising (1830–1831)
Polska
Lithuania
fiction
memoirs
genre
style
Opis:
У артыкуле разглядаецца кнiга Леона Патоцкага “Kazimierz z Truskowa, czyli Pierwszy i ostatni litewski powstaniec”, якая ўяўляе сабой дакументальна-мастацкi выклад падзей паўстання 1830–1831 гг. на Жмудзi i Лiтве. У цэнтры ўвагi пiсьменнiка – асоба легендарнага лiтоўскага паўстанца Казiмежа Трускоўскага, лёс якога прасочаны Патоцкiм з часоў баявых падзей i да апошнiх дзён жыцця героя. З улiкам кампазiцыйнай будовы, сюжэта, сiстэмы вобразаў выяўлена спецыфiка аўтарскага стылю, у аснове якога – апора на гiстарычны факт, дакумент, успамiны ўдзельнiкаў паўстання. Факталагiчная аснова кнiгi дапоўнена элементамi мастацкага асэнсавання падзей, што дазваляе разглядаць твор як узор дакументальнай прозы пiсьменнiка.
Artykuł traktuje o książce Leona Potockiego „Kazimierz z Truskowa, czyli pierwszy i ostatni litewski posłaniec”, która jest dokumentem i artystyczną relacją wydarzeń związanych z powstaniem listopadowym (1830–1831) na Żmudzi i Litwie. Pisarz koncentruje się na osobowości legendarnego litewskiego bohatera powstania Kazimierza Truskowskiego, którego losem interesował się Potocki do ostatnich dni jego życia. Autor uwzględnia strukturę kompozycyjną książki, treść, obrazy i wskazuje na specyficzne cechy stylu pisarza, jak posługiwanie się faktami historycznymi, dokumentami i wspomnieniami uczestników. Faktograficzną podstawę książki uzupełniają elementy artystycznego pojmowania wydarzeń, co pozwala stwierdzić, że utwór jest wzorem dokumentalnej prozy pisarza.
The article deals with the book written by Leon Potocki “Kazimierz z Truskowa, czyli pierwszy i ostatni litewski powstaniec” which is a documentary and artistic account of the events of the November Uprising (1830–1831) in Żmudź and Lithuania. The writer focuses on the personality of the legendary Lithuanian hero of the uprising Kazimierz Truskowski, whose fate was traced by Potocki from the time of the uprising to the last days of his life. Taking into account the compositional structure, the plot, and the system of images, the author reveals the specific features of the author’s style, which is based on historical facts, documents, and participants ‘ memories. The factual basis of the book is supplemented with elements of artistic understanding of events, which allows us to consider the work as a sample of the writer’s documentary prose.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 237-247
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dęte orkiestry i zespoły w tradycyjnej kulturze Żmudzi, Litwa
Autorzy:
Žarskienė, Rūta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687302.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
brass ensembles
brass bands
Samogitia
Grand Duchy of Lithuania
Lituania
church feasts
funerals
Samogitian Calvary
Catholic hymns
orkiestry dęte
zespoły dęte
Żmudź
Wielkie Księstwo Litewskie
Litwa
święta kościelne
pogrzeby
kalwaria żmudzińska
pieśni katolickie
Opis:
In this article, the primary focus is the tradition of brass bands and orchestras in the lifestyles of Samogitia’s towns and villages in the 20th–21st century. This music-making fromLithuania’s western region (Lith. Žemaitija) is no doubt related to the development of Lithuania’s musical culture as a whole. Therefore, on the basis of historical sources, the author briefly covers the development of ensembles in the Grand Duchy of Lithuania. The formation of brass ensembles’ tradition was particularly impacted by the celebrations of Catholic Church holidays and solemn processions (particularly in the 17th–18th century), and later – manor orchestras and music schools (end of the 18th–19th century). It was in Samogitia that music-making with brass instruments thrived until the very beginning of the 21st century. The author, on the basis of data collected mainly during fieldworks, reveals the role of brass bands in this region’s folk piety, family and community customs, this tradition’s changes.
W artykule główny nacisk położono na tradycję zespołów i orkiestr dętych w życiu miast i wiosek Żmudzi w XX i XXI wieku. Muzyka z zachodniego regionu Litwy jest niewątpliwiezwiązana z rozwojem litewskiej kultury muzycznej jako całości. Dlatego też, sięgając do źródeł historycznych, autorka w skrócie opisuje rozwój orkiestr w Wielkim Księstwie Litewskim. Na powstanie tradycji orkiestr dętych szczególnie wpłynęły obchody świąt katolickich i uroczyste procesje (zwłaszcza w XVII I XVIII wieku), później także funkcjonowanie dworskich orkiestr i szkół muzycznych (koniec XVIII I XIX wiek). Na Żmudzi muzyka instrumentów z mosiądzu rozwijała się do samego początku XXI wieku. Autorka, na podstawie danych zebranych głównie podczas prac terenowych, ujawnia rolę orkiestr dętych w religiności ludowej tego regionu, zwyczajerodzinne i wspólnotowe oraz zmiany zachodzące w tradycji.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2018, 57
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rubrycele i schematyzmy diecezji żmudzkiej z lat 1853-1914 zachowane w archiwum diecezjalnym w Kielcach
Directoria and schematisms of the diocese of Żmudź from 1853-1914 held inthe diocesan archives in Kielce
Autorzy:
Kardyś, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1218192.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
rybrycele
schematyzmy
diecezja żmudzka
Archiwum Diecezjalne w Kielcach
conformitys
diocese of Żmudź
diocese archive in Kielce
Opis:
Rubrycele (directorium, ordo) i schematyzmy (elenchus) diecezji żmudzkiej przechowywane w Archiwum Diecezjalnym w Kielcach zawierają bardzo dużo ważnego materiału źródłowego co do administracji i organizacji diecezji, kleru diecezjalnego i wiernych, także są pośrednim dowodem na trudności w funkcjonowaniu Kościoła katolickiego na ziemiach zabranych i przyłączonych do Rosji w XIX, i na pocz. XX w. W ADK znajduje się 30 takich druków z lat 1853-1914. Rubrycele podają terminy świąt w kalendarzu liturgicznym, zaś schematyzmy osoby i instytucje ogólnokościelne, władze nadrzędne i instytucje diecezjalne, organizację terytorialną i personalną, dane demograficzne, zakony, bardzo cenne katalogi biskupów żmudzkich od 1415 r. Całość została wzbogacona o obszerny zarys historyczny diecezji, od jej erygowania na soborze w Konstancji, do pocz. XX w.
Directoria (directorium, ordo) and schematisms (elenchus) of the Diocese of Żmudź kept in the Diocesan Archives in Kielce contain a great deal of important source material concerning the administration and organisation of the diocese as well as diocesan clergy and believers They also constitute an indirect proof of difficulties in the functioning of the Catholic Church on the territories appropriated and incorporated to Russia in the 19th and the beginning of the 20th century. The Archives in Kielce hold 30 such prints from the years 1853-1914. Directoria provide the dates of holy days in the liturgical calendar, while schematisms list church people and institutions, church authorities and diocesan institutions, territorial and personal organisation, demographic data, monasteries, valuable catalogues of the bishops of Żmudź since 1415. The whole was enriched with an extensive historical outline of the diocese from its erection during the Council of Constance to the beginnings of the 20th century.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2016, 126; 291-319
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szukając przodków. Poszukiwanie rodowodu przez podkomorzego żmudzkiego Jakuba Ignacego Nagórskiego w II połowie XVIII wieku
Autorzy:
Drungilas, Jonas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690056.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Nagórscy
Jakub Ignacy Nagórski
Kasper Niesiecki
Żmudź
Polska
pochodzenie
genealogia
kronika rodzinna
Nagórski family
Kaspar Niesiecki
Samogitia
Polska
ancestry
genealogy
family chronicles
Opis:
W artykule poddano analizie poszukiwania wiedzy o pochodzeniu rodziny (osiadłej w końcu XVI w. na Żmudzi), prowadzone w II połowie XVIII w. przez podkomorzego żmudzkiego Jakuba Ignacego Nagórskiego (†1799). W początkowej fazie poszukiwań przebadano niedługo wcześniej wydany herbarz Kaspra Niesieckiego. Następnie udało się odnaleźć kronikę rodzinną imienników z Polski (h. Leszczyc), z powiatu łęczyckiego, spisaną w połowie XVII w. – na początku XVIII w., która zachęciła do stworzenia podobnej kroniki dla osiadłej na Żmudzi rodziny Nagórskich (h. Pobóg). Ostatecznie ustalono, że na Żmudź Nagórscy przybyli z Polski, z powiatu łęczyckiego (choć realnego powiązania genealogicznego z rodziną zamieszkałą w Polsce nie odnaleziono), a protoplastą rodziny został zamieszkały w XVI w. w Polsce Jakub, ojciec Marcina (czyli pierwszej osoby, która przybyła na Żmudź). Taka „skombinowana” wersja rodowodu była dogodna dla Jakuba Ignacego Nagórskiego – inicjatora tych poszukiwań, który dzięki swemu statusowi oraz wyborowi protoplasty „uwiecznił” imię Jakuba w świadomości genealogicznej rodziny. The article gives an analysis of the search for the genesis of a family settled at the end of the sixteenth century in Samogitia, undertaken in the second half of the eighteenth century by the chamberlain (podkomorzy) of Samogitia Jakub Ignacy Nagórski (d. 1799). First, the armorial by Kasper Niesiecki, edited not long before, has been examined. Later, a chronicle of a family of the same name has been found, a family bearing the coat of arms Leszczyc, based in Poland, in the Łęczyca district. This chronicle, written down between the mid-seventeenth and early eighteenth century, became an incentive for the Nagórski family from Samogitia, bearing the Pobóg coat of arms, to create a similar chronicle of their own. Finally, it could be established that the Nagórski family came to Samogitia from Poland, from the Łęczyca district; although a real genealogical connection with the Polish counterpart could not be made. The ancestor was to become Jakub, living in the sixteenth century in Poland, father of Marcin, the first family member who arrived in Samogitia. This ‘combined’ lineage was convenient for Jakub Ignacy Nagórski, the initiator of the search, who – thanks to his status and his choice of ancestor – ‘immortalised’ the name of Jakub in the family’s genealogical consciousness.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2016, 2
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości rozwoju turystyki kulinarnej na Żmudzi
Culinary tourism possibility development in Samogitia
Autorzy:
Žuromskaitė, Brigita
Leišienė, Neringa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/987051.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
turystyka kulinarna
żmudź
dziedzictwo kulinarne.
culinary tourism
samogitia
culinary heritage.
Opis:
Turystyka kulinarna odgrywa coraz ważniejszą rolę w rozwoju turystyki w regionach. Dla wielu turystów oferta żywieniowa jest ważnym elementem podróży, o czym świadczy rozwój agroturystyki, większa liczba szlaków kulinarnych i organizowanych dla turystów degustacji. Turyści coraz częściej nabywają regionalne produkty, jako oryginalne pamiątki. Jednak możliwości rozwoju turystyki kulinarnej w poszczególnych regionach etnograficznych Litwy są rozpoznane w zbyt małym zakresie. Dlatego w artykule scharakteryzowano turystykę kulinarną na Litwie, ze zwróceniem szczególnej uwagi na region żmudzki oraz przeprowadzono badania ankietowe wśród właścicieli obiektów gastronomicznych, aby poznać ich opinie na temat możliwości rozwoju turystyki kulinarnej na Żmudzi. Z przeprowadzonych badań wynika, że potencjał kulinarny Żmudzi nie jest wykorzystywany w wystarczającym stopniu i w związku z tym turystyka kulinarna nie rozwija się w zadawalającym tempie.
Culinary tourism plays an increasingly important role in the development of tourism in the regions. For many tourists experiencing the food of a country or region is a vital part of the journey, as evidenced by the development of agritourism, more culinary itineraries and local food tastings organized for visitors. Nowadays, tourists are purchasing regional food products as original souvenirs. However, the development opportunities of culinary tourism in the ethnographic regions of Lithuania have not been sufficiently recognized. The paper provides an overview of the culinary tourism in Lithuania, particularly in the Samogitia region, and the findings of the survey study conducted among the owners of food businesses to gather their opinions on the culinary tourism development opportunities in Samogitia. The study shows that the culinary potential of Samogitia has not been exploited sufficiently and therefore the development of food tourism is not progressing at a satisfactory pace.
Źródło:
Turystyka i Rozwój Regionalny; 2014, 1; 155-166
2353-9178
Pojawia się w:
Turystyka i Rozwój Regionalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka nadań wielkich książąt litewskich na Żmudzi w pierwszej połowie XV wieku
Autorzy:
Saviščevas, Eugenijus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640469.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
nadanie, beneficium, latyfundium, bojarzy, Żmudź, feudalizm
Opis:
The endowment policy of the grand Lithuanian dukes in Zmudz in the first half of the 15th century  The protracted conflict for the throne between the offsring of Giedymin resulted in numerous endowments of successive rulers of Lithuania for the Lithuanian boyars as well as the extension of the rights to own patrimonies and benefices. Samogitia was practically excluded from this process due to the fact that towards the beginning of the 15th century, it fell under the rule of the Teutonic Order; this situation continued after the incorporation of Zmudz into the Grand Lithuanian Duchy in 1409. The Order continued to have its claims with regard to Zmudz right up to the year 1422. The weakness of the grand dukes which revealed itself from time to time as well as the activity of the Teutonic Order, made it difficult for the Lithuanian rulers to create a wider class of people who remained in the service of the state, that is boyars. That is why, the grand duke Witold began to grant endowments and land to the Zmudz nobles and in this way led to the formation of the local boyar class. The analysis of the endowment acts (altogether 75) from the times of the rule of Witold, Zygmunt Kiejstuto-wicz and those granted at the beginning of the rule of Casimir the Jagiellon (until the end of 1447) shows that the large land holdings (latyfundia) in Zmudz arose not earlier than at the beginning of the rule of Casimir the Jagiellon and because of the haste with which the numerous benefices had been granted, no strong personal and emotional bonds between the ruler and the numerous Zmudz boyar class had been formed.
Źródło:
Prace Historyczne; 2014, 141, 2
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 24

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies