Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "świadomość konstytucyjna" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-6 z 6
Tytuł:
O możliwości kształtowania świadomości konstytucyjnej przez sądy administracyjne
On the Possibility of Administrative Courts Shaping Constitutional Consciousness
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085212.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
pro-constitutional interpretation
constitutional reasoning
świadomość konstytucyjna
świadomość prawna
tożsamość konstytucyjna
bezpośrednie stosowanie konstytucji
wykładnia prokonstytucyjna
argumentacja konstytucyjna
sądy administracyjne
constitutional consciousness
legal consciousness
constitutional identity
direct application of the constitution
administrative courts
Opis:
Artykuł ma na celu pokazanie, jak sądy administracyjne (w szczególności Naczelny Sąd Administracyjne) uczestniczą w kształtowaniu świadomości konstytucyjnej obywateli. Główna teza artykułu sprowadza się do tego, że sądy administracyjne kształtują świadomość konstytucyjną przez bezpośrednie stosowanie postanowień ustawy zasadniczej. Tak postawiona teza koresponduje z założeniem, że uzasadnienia orzeczeń będących efektem stosowania konstytucji mają walor edukacyjny. Przykłady z praktyki sądowego stosowania art. 2, przepisów o prawach podstawowych (w tym mających charakter zasad – art. 30 i art. 32) oraz art. 45 w zw. z art. 184 Konstytucji RP pokazują, że uzasadnienia mogą spełniać rolę nośnika wiedzy o ustawie zasadniczej, uregulowanych w niej instytucjach prawnych i istocie praw podstawowych, z uwzględnieniem roli sądu jako gwaranta ochrony praw jednostki.
The article aims to show how administrative courts (in particular the Supreme Administrative Court) participate in shaping the constitutional consciousness of citizens. The main thesis of the article boils down to the statement that administrative courts shape constitutional consciousness through direct application of the provisions of the fundamental law. This thesis corresponds to the assumption that justifications of the judgments being the effect of the application of the constitution have an educational value. Examples from the practice of judicial application of Article 2, provisions on fundamental rights (including those that have the nature of principles: Article 30 and Article 32), and Article 45 in conjunction with Article 184 of the Polish Constitution show that the justifications may fulfil the role of a carrier of knowledge about the fundamental law, the legal institutions regulated by it, and the essence of fundamental rights, taking into account the role of a court as a guarantor of the protection of individual rights.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 22-37
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OBYWATELSKA INICJATYWA USTAWODAWCZA JAKO INSTYTUCJA DEMOKRACJI DELIBERATYWNEJ I WYRAZ ŚWIADOMOŚCI KONSTYTUCYJNEJ
Citizens’ legislative initiative as an institution of deliberative democracy and an expression of constitutional consciousness
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443765.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
obywatelska inicjatywa ustawodawcza
procedura ustawodawcza
demokracja deliberatywna
demokracja partycypacyjna
świadomość konstytucyjna
społeczeństwo obywatelskie
citizens’ legislative initiative
legislative procedure
deliberative democracy
participatory democracy
constitutional consciousness
civic society
Opis:
Artykuł ma charakter przyczynkarski w ramach badań nad znaczeniem świadomości konstytucyjnej w korzystaniu przez obywateli z różnych prawnych form udziału w sprawowaniu władzy, w tym w procesie stanowienia ustaw. Opiera się na założeniu, że przewidziana w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej instytucja obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej to ważny instrument świadomego oddziaływania społeczeństwa obywatelskiego na proces sprawowania władzy w państwie demokratycznym. Instytucja obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej zakłada istnienie procesu deliberacji między obywatelami a władzą, co faktycznie jest możliwe wtedy, gdy społeczeństwo jest zaangażowane w życie publiczne. Demokracja deliberacyjna może być faktycznie realizowana, gdy obywatele są świadomi z jednej strony praw gwarantowanych im na poziomie konstytucyjnym i ustawowym, a z drugiej – potrzeby i zasadności zmian politycznych i społeczno-gospodarczych. Korzystanie z inicjatywy obywatelskiej stwarza faktyczną możliwość przeprowadzenia stosownej kampanii (przy zbieraniu podpisów), przekazywania obywatelom informacji o kwestii będącej przedmiotem projektu, wymiany poglądów oraz dyskusji, również za pośrednictwem mediów czy innych narzędzi komunikacji. W artykule zwraca się uwagę, że obowiązująca w Polsce regulacja prawna inicjatywy ustawodawczej wykazuje wady (w tym luki prawne), które w praktyce mogą zniweczyć istotę tej instytucji. Ponadto ostatecznie o kształcie ustawy decyduje parlament (a więc czynnik polityczny). Z uwagi zaś na niski poziom zaufania wobec instytucji publicznych oraz polityków aktywność obywateli w procesie stanowienia ustaw nie jest wysoka. Niemniej jednak znaczenie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej w urzeczywistnianiu konstytucyjnych zasad demokratycznego państwa prawnego oraz suwerenności narodu jest nie do podważenia. Zadaniem współczesnego państwa demokratycznego jest zatem wzmacnianie świadomości obywateli w zakresie formalnych i materialnych aspektów realizacji konstytucyjnego prawa inicjatywy ustawodawczej. Nie wystarczy jednak posiadanie przez obywateli świadomości co do zagwarantowanej konstytucyjnie możliwości wpływu na proces rządzenia przez inicjowanie zmian w prawie, konieczna jest jeszcze – oparta na komunikacji – interakcja ze strony decydentów politycznych oparta na poszanowaniu woli społeczeństwa (grup społecznych).
The paper is a partial result of the research on importance and scale of constitutional consciousness, in the context of citizen’s participation in power, particularly in law making process. It has been based on the assumption, that the institution of citizens’ legislative initiative provided in the Constitution has become a significant tool of civic participation in power in a democratic state of law. Such institution, in turn, assumes a liaison, a deliberation between the citizens and the authorities which is truly available only if a society is interested in participating in public life. Deliberative democracy becomes real under twofold condition: the citizens are conscious of their constitutional rights and also aware of the changes needed at the political and economical level. The most valuable benefits from citizens’ legislative initiative are: running an election campaign (getting signatures for a petition); passing the information about the project; exchanging views and opinions in a discussion (also through the media). The paper points out lacks and week-points of currently binding legislation that may limit the effectiveness of such institution. What is more: the final content of the legislation depends on the political factors – the parliament. Regarding the low trust-level for public authorities and politicians, the citizens’ participation in the law making process is hardly significant. Nevertheless, the general potential of citizens’ legislative initiative to manifest the constitutional principles of rule of law and sovereignty in practice – is undeniable. Modern democratic state of law shall strengthen the citizens’ consciousness and empower them to implement the constitutional right for citizens’ legislative initiative. The paper leads to the conclusion, that the lone consciousness is not enough and it shall be followed by communication and interactions between citizens and political decisional bodies.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2019, specjalny, XIX; 33-47
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od ochrony prawnej ku prawom zwierząt – między świadomością moralną a prawną. Ewolucja podejścia na przykładzie orzecznictwa sądowoadministracyjnego
From Legal Protection Towards Animal Rights: Between Moral and Legal Consciousness. Evolution of Approach on the Example of Administrative Case Law
Autorzy:
Kalisz, Anna
Pawlicka, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085202.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
świadomość społeczna
zwierzęta sensytywne (czujące)
ochrona prawna zwierząt
prawa zwierząt
ochrona konstytucyjna
orzecznictwo sądowoadministracyjne
social consciousness
sentient animals
legal protection of animals
animal rights
constitutional protection
administrative case law
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza możliwości i potrzeby upodmiotowienia na gruncie prawa polskiego zwierząt jako „nieosobowych” podmiotów prawa ze wskazaniem na stosowne orzecznictwo (sądowe i głównie sądowoadministracyjne) w tym zakresie. Założenie badawcze stanowi teza, że orzecznictwo sądowoadministracyjne zawiera, co prawda, elementy dość postępowego podejścia i wynikającej z niego interpretacji obowiązujących przepisów w zakresie ochrony i (szczątkowo ujętych) praw zwierząt, lecz same przepisy de lege lata pozostawiają wiele do życzenia i umożliwiają bardzo elastyczną wykładnię, co może prowadzić nie tylko do wykładni przyjaznej, ale i do nadużyć wobec zwierząt. Na uwagę zasługują zatem postulaty de lege ferenda dotyczące konstytucyjnej ochrony praw zwierząt, miałyby one bowiem znaczenie dla wykładni systemowej ustaw. Przedmiotem badań jest zarówno literatura filozoficznoprawna, jak i orzeczenia. Główną metodą użytą w opracowaniu jest analiza logiczno-językowa (z elementami ujęcia historycznego i komparatystycznego) opracowań z zakresu filozofii, filozofii prawa i etyki oraz analiza orzecznictwa. Wyniki badań mają charakter mieszany, deskryptywno- normatywny, a zestawienie teorii etycznych i filozoficznoprawnych oraz praktyki prawniczej w celu ukazania ewolucji podejścia do tytułowej materii stanowi oryginalny wkład w dyscyplinę naukową, jaką jest prawoznawstwo.
The aim of the article is to analyse the possibility and necessity of empowering animals as ‘non-personal’ legal subjects under Polish law, indicating the relevant case law (of ordinary and, mainly, administrative courts). The research assumption is the statement that, although administrative case law contains elements of a fairly progressive approach that results in an interpretation of the applicable provisions on the protection and (rudimentarily regulated) animal rights, the existing provisions are far from sufficient and leave quite a lot of room for a very flexible interpretation. That may lead not solely to an animal-friendly interpretation, but also to abuses against them. Therefore, postulated amendments concerning constitutional protection of animal rights deserve attention, as they would be important for the systemic interpretation of law. The research subject is both philosophical and legal literature, as well as case law. The main method is the logico-linguistic analysis (with some elements of historical and comparative approach) of texts on philosophy, including legal philosophy and ethics, as well as the analysis of case law. The research findings have a mixed, descriptive-and-normative character, while the above combination of ethics, legal theory, and legal practice both manifests the evolution of the approach to the titular matter and makes an original contribution to jurisprudence as a scientific discipline.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 38-53
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość konstytucyjna obywateli dotycząca wybranych treści Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku
Autorzy:
Augustyn, Bartosz
Fajdek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041660.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Niepodległości
Tematy:
konstytucja
świadomość konstytucyjna.
constitution
constitutional awareness
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza świadomości konstytucyjnej obywateli dotycząca treści obowiązującej Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. W artykule szczególną uwagę zwrócono na aspekty dotyczące podstawowych dat i pojęć ściśle związanych z konstytucją, jak również na organizację i funkcjonowanie polskiego parlamentaryzmu, wymiaru sprawiedliwości oraz sądownictwa konstytucyjnego. Ze względu na szczególne zamiłowanie autorzy podjęli temat dotyczący kształtowania świadomości konstytucyjnej polskich obywateli przez środki masowego przekazu – jak media wpływają na poziom wiedzy obywateli z treści ustawy zasadniczej. Zasadniczą techniką badawczą wykorzystaną do opracowania artykułu było sporządzenie ankiety i przeprowadzenie badania na 300 respondentach. W ankiecie zostało zawartych 12 pytań jednokrotnego wyboru. Subsydiarny charakter, lecz nader istotny miała literatura przedmiotu prawa konstytucyjnego, która pomogła wprowadzić i wyjaśnić podstawowe zagadnienia związane z przedmiotem badania.
The aim of this article is to analyze citizens constitutional awareness of the constitution of April 2,1997. The item concerns the aspects of basic dates and definitions connected with constitution as well as the organization and function of polish parliamentarism, administration of justice and constitutional judiciary. Because of the predilection of the researchers, the article discusses the theme of forming awareness of polish citizens through the mass media- how media appeal to the level of the citizens awareness from the content of Basic Law. The main research method of this article was to prepare a survey for 300 respondents. The survey consists of 12 single choice questions. The literature concerning constitutional law served as particularly significant aid to introduce and explain basic issues relevant to the subject of study
Źródło:
Prawo i Polityka; 2018, 8; 178-188
2080-5799
Pojawia się w:
Prawo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ skargi nadzwyczajnej na świadomość konstytucyjną jednostki. Rozważania na tle postępowań skargowych zainicjowanych w sprawach karnych
The Impact of Extraordinary Appeal on an Individual’s Constitutional Awareness. Considerations Against the Background of Extraordinary Appeal Proceedings in Criminal Cases
Autorzy:
Sułkowski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085189.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
skarga nadzwyczajna
Sąd Najwyższy
kontrola konstytucyjności
świadomość konstytucyjna
extraordinary appeal
Supreme Court
judicial review (of constitutionality of statutes)
constitutional awareness
Opis:
W kwietniu 2022 r. minęły 4 lata od wprowadzenia do polskiego systemu prawnego skargi nadzwyczajnej – nowego instrumentu kontroli prawomocnych wyroków sądowych. Kilkuletnia perspektywa funkcjonowania tej instytucji daje możliwość jej analizy na gruncie rodzącego się orzecznictwa Sądu Najwyższego, w kontekście nie tylko skuteczności skargi widzianej przez pryzmat sprawiedliwości procesowej w sprawach karnych, ale także z punktu widzenia kształtowania się świadomości konstytucyjnej. Należy przyjąć, że ustawodawca chciał wprowadzić środek, który wzmocniłby ochronę wolności i praw, także w ramach postępowania karnego, a który do tej pory w takiej formie nie istniał. Z perspektywy kilku lat nie sprawdziły się obawy, że skarga stanie się politycznie wykorzystywanym mechanizmem. Kilkuletnia perspektywa prowadzi do sformułowania pierwszych ostrożnych wniosków dotyczących jej znaczenia dla rzetelności procesu karnego. Niestety, wnioski te nie są optymistyczne. Skarga nadzwyczajna nie odgrywa znaczącej roli w funkcjonowaniu procesu karnego w kształcie nakreślonym przez Konstytucję RP.
In April 2022 four years passed since the introduction into the Polish legal system of extraordinary appeal – a new instrument for the review of final court judgements. The experience of several years of the functioning of this means of challenge provides an opportunity to analyse it on the basis of the emerging case law of the Supreme Court in the context of not only the effectiveness of this kind of appeal, as seen through the prism of procedural justice in criminal matters, but also in the context of emergence of constitutional awareness. It should be assumed that the legislator wanted to introduce a measure that would strengthen the protection of freedoms and rights, also within the framework of criminal proceedings, and which so far did not exist in such a form – in terms of evaluation of the process of applying the law. A few years after its introduction, the fears that extraordinary appeal would become a politically exploited mechanism have not come true. However, after a few years the first cautious conclusions can be formulated regarding its significance for the reliability of the criminal process. Unfortunately, these conclusions are not optimistic. The extraordinary complaint does not play a significant role in the functioning of the criminal process in the shape outlined by the Polish Constitution.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 84-96
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZMIANY W SYSTEMIE POLSKIEJ ADMINISTRACJI WYBORCZEJ A PROBLEM ZAUFANIA OBYWATELI DO RZETELNOŚCI I UCZCIWOŚCI PROCEDUR WYBORCZYCH (KILKA REFLEKSJI W KONTEKŚCIE ŚWIADOMOŚCI KONSTYTUCYJNEJ WYBORCÓW)
CHANGES IN THE POLISH ELECTORAL BODIES’ SYSTEM AND THE ISSUE OF CITIZENS’ TRUST IN THE RELIABILITY AND HONESTY OF ELECTION PROCEDURES (REFLECTIONS IN THE CONTEXT OF THE ELECTORS’ CONSTITUTIONAL CONSCIOUSNESS)
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Sułkowski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443623.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
świadomość konstytucyjna
wybory
partycypacja społeczna
demokracja przedstawicielska
administracja wyborcza
constitutional consciousness,
elections,
social participation,
representative democracy,
participatory democracy,
electoral administration
Opis:
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak wprowadzone ustawą nowelizującą z 2018 r. zmiany w administracji wyborczej mogą przekładać się na poziom zaufania obywateli do państwa. Punktem wyjścia podjętych rozważań jest świadomość konstytucyjna obywateli, która powinna być ważnym czynnikiem w budowaniu i utrzymaniu zaufania także wobec organów i procedur wyborczych. Wybory stanowią bowiem istotny element systemu demokratycznego. W procesie wyborczym szczególną rolę w budowaniu zaufania społeczeństwa odgrywają organy wyborcze, których zadaniem jest czuwanie nad zapewnieniem szeroko rozumianej rzetelności procedur wyborczych i uczciwości samych wyborów. W ocenie autorów intencja ustawodawcy była swoistego rodzaju zasłoną dymną, cele partycypacyjne ustąpiły miejsca bieżącej polityce. Przekształcenie modelu administracji wyborczej z fachowego na polityczny, zwiększenie uprawnień nominatów politycznych (komisarzy wyborczych, mężów zaufania) oraz dość lekceważące potraktowanie obserwatorów społecznych, a także uprzywilejowanie komitetów partyjnych pozwala podważyć prawdziwość tych intencji. Może to budzić u wyborców uzasadnione wątpliwości co do uczciwości przeprowadzanych wyborów, a w efekcie pogłębiać istniejącą już nieufność.
The article is an attempt to answer the question how the changes in the electoral administration introduced by Amendment Act of 2018 may result on the level of citizens’ trust in the state. The starting point for these considerations is the constitutional consciousness of citizens, which should be an important factor in building and maintaining trust also in electoral bodies and procedures. Elections are an important element of the democratic system. In the electoral process, electoral bodies play a special role in building public confidence. Their task is to ensure a broadly understood reliability of election procedures and fairness of the elections themselves. In the authors’ opinion, the legislator’s intention was a kind of smoke screen, whereas articipatory goals gave way to current politics. Modification of the model of electoral administration from professional to political, increasing the powers of political nominees (electoral commissioners, men of trust) and fairly disrespectful treatment of social observers, as well as favoring party committees, allows to undermine the truthfulness of these intentions. Such actions may raise voters’ reasonable doubts as to the integrity of the elections held, and, as a result, deepen/intensify the already existing distrust.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2020, 2, XX; 45-59
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-6 z 6

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies