Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "środowisko zawodowe" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 42
Tytuł:
Zmiany w pracy produkcyjnej w perspektywie koncepcji „Przemysł 4.0”
The impact of industry 4.0 on production work
Autorzy:
Bendkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324819.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
Industrie 4.0
interactive forms of work
production work
professional competence
organization of work
work environment
Przemysł 4.0
interaktywne formy organizacji pracy i produkcji
praca produkcyjna
kompetencje zawodowe
organizacja pracy
środowisko pracy
Opis:
Od czasu gdy rząd Republiki Federalnej Niemiec uznał koncepcję „Industrie 4.0” za kluczowy element strategii innowacyjnego rozwoju w 2011r., stała się ona jednym z najczęściej dyskutowanych tematów wśród niemieckich praktyków i badaczy. Oczekuje się, że skutkiem rewolucji przemysłowej 4.0 będzie skokowy wzrost efektywności przedsiębiorstw oraz powstanie nowych modeli biznesowych, usług i produktów, co zapewni Republice Federalnej światowe przywództwo w zakresie nowoczesnych technologii. Oprócz zmian w funkcjonowaniu przedsiębiorstw przemysłowych powyższa koncepcja niesie ze sobą istotne zmiany w obszarze pracy. W artykule przedstawiono główne trendy zmian w pracy produkcyjnej wynikające z implementacji koncepcji w oparciu o niemieckojęzyczną literaturę z zakresu zarządzania.
The Industrie 4.0 concept has become one of the most frequently discussed topics among practitioners and academics in Germany since the German federal government announced it as a key initiative of its high-tech strategy in 2011. It is due to the fact that Industrie 4.0 promises substantially increased operational effectiveness as well as the development of entirely new business models, services, and products which would secure German innovation leadership in the world. Apart from the changes in production plants the aforesaid idea brings significant changes in production work. The paper presents main trends in production work as a consequence of implementation of Industrie 4.0 idea based on German management literature.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 112; 21-33
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Development of system of automated occupational health and safety management in enterprises
Autorzy:
Bochkovskyi, A. P.
Sapozhnikova, N. Yu.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818779.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Komputerowej Nauki o Materiałach i Inżynierii Powierzchni w Gliwicach
Tematy:
safety and health management
automated occupational health and safety management
occupational risk
human factor
man-machine-environment
zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy
ryzyko zawodowe
czynnik ludzki
człowiek-maszyna-środowisko
Opis:
Purpose: Develop a system of automated occupational health and safety management to improve the procedure for minimizing occupational risks and ensure comprehensive protection of employees from the impacts of negative factors of the systems "man - machine - environment". Design/methodology/approach: The following set of scientific methods was used in the study: analysis of normative-legal documents and scientific-technical literature in the field of building and functioning of occupational safety and health management systems, methods of system analysis, simulation methods, namely discrete-event simulation (DES) of random and dynamic processes, methods of decision theory and data mining. Findings: Based on the results of the research, a system of automated occupational health and safety management, which due to the connection the functionally independent elements (according to a certain scheme) allows to provide comprehensive protection of employees from the impacts of negative factors of the system "man - machine - environment" and reduce occupational injuries and diseases, was developed. This is done by constant monitoring and promt correcting of parameters of impact on the employee of the specified factors. The developed system was implemented in the occupational health and safety management system of the industrial enterprise "Stalkanat-Silur" (Odessa, Ukraine), resulting in reducing the number of accidents, in particular, in dangerous areas of production by 33.3%, increasing the economic efficiency of the enterprise through increasing the level of productivity by 5% and reducing in the number of social insurance payments by 11%. Research limitations/implications: The developed system can be implemented both within separate industrial premises and in the enterprise as a whole, but the number of its elements could be changed (increase / decrease) depending on the number of jobs and dangerous areas that need control. Practical implications: The implementation of the proposed system allows to increase the level of economic efficiency of the enterprise by increasing the level of labor productivity due to reducing the negative impact on the employee of harmful factors and compliance with rational mode of work and rest in each workplace, as well as by reducing the number of social insurance payments due to reducing the occupational injuries and diseases. Originality/value: For the first time the system of automated occupational health and safety, which, in contrast to existing automated occupational risk minimization systems and traditional occupational health and safety management systems, provides comprehensive protection of employees from the the impacts negative factors of the system "man - machine-environment", by constant monitoring the parameters of such impact and their prompt correction in case of deviation of the specified parameters from the set criteria, was developed and proposed for use at enterprises, institutions and organizations.
Źródło:
Journal of Achievements in Materials and Manufacturing Engineering; 2021, 107, 1; 28--41
1734-8412
Pojawia się w:
Journal of Achievements in Materials and Manufacturing Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena ryzyka zawodowego w aspekcie stresu cieplnego w pomieszczeniach zamkniętych
Risk assessment in terms of heat stress in enclosed spaces
Autorzy:
Bogdan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/180936.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
ryzyko zawodowe
dyskomfort cieplny
norma
obciążenie cieplne
środowisko pracy
professional risk
thermal discomfort
standarization
thermal load
working environment
Opis:
W artykule zaprezentowano metodę oceny ryzyka zawodowego w pomieszczeniach zamkniętych, która dotyczy zarówno możliwości wystąpienia obciążenia cieplnego w środowisku gorącym, jak i dyskomfortu termicznego w środowisku umiarkowanym, w rozumieniu PN-EN ISO 15265:2005. Norma ta może być stosowana w każdym środowisku pracy, w którym parametry powietrza, metabolizm pracowników lub izolacyjność cieplna ich odzieży mają stałe lub zmienne w czasie wartości.
This paper presents a method of risk assessment in enclosed spaces; it applies both to potential heat stress in hot environments and to thermal discomfort in moderate environments, as defined in PN-EN ISO 15265:2005. This standard can be used in any work environment in which the parameters of the air, the workers' metabolic rate or the thermal insulation of their clothing have stable or time-varying values.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2011, 3; 7-10
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Robotnicy i ludzie biznesu. Wzory karier zawodowych a zmiana społeczna w Polsce
Workers and business people: Occupational career patterns and social change in Poland
Autorzy:
Domecka, Markieta
Mrozowicki, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374003.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kariery zawodowe
biografie
kapitały
post-socjalizm
zmiana społeczna
metoda biograficzna
teoria ugruntowana
robotnicy
środowisko biznesu
Occupational careers
capitals
postsocialism
social change
biographical method
grounded theory
workers
business milieu
Opis:
The paper presents the results of a research on the occupational careers followed by workers and business people in the period of deep social change in Poland after 1989. The concepts of career, resources, and biographical work enabled the investigation of interaction between ‘objective’ and ‘subjective’ aspects of occupational life. The application of grounded theory methodology for the analysis of over two hundred narrative interviews with contemporary Polish workers and business people enabled us to go beyond the analysis of individual cases and to reconstruct a typology of careers. The patterns of ‘anchor’, ‘patchwork’, and ‘construction’ go crosswise the divisions determined by the discourse of ‘winners’ and ‘losers’ of system transformation, the organizational hierarchy and stratification. The pattern of construction career, long-term planned and most rewarded in the new reality, turns out to be hardly accessible for most of workers, small entrepreneurs and low-level managers. In consequence, the objective inequalities on the level of possessed resources are translated into biographical processes leading to the ‘naturalisation’ of chaotic patchwork career and the ‘work on position’ within a career well anchored in one company.
Artykuł prezentuje wyniki badań nad wzorami karier zawodowych podejmowanych przez robotników i ludzi biznesu w okresie głębokiej zmiany społecznej w Polsce po 1989 roku. Pojęcia kariery, zasobów i pracy biograficznej umożliwiły zbadanie interakcji "obiektywnych" i "subiektywnych" aspektów życia zawodowego. Zastosowanie metodologii teorii ugruntowanej do analizy ponad dwustu wywiadów narracyjnych ze współczesnymi polskimi robotnikami i ludźmi biznesu pozwoliło na wykroczenie poza analizę indywidualnych przypadków i rekonstrukcję typologii karier. Wyróżnione wzory "kotwicy", "patchworku" i "konstrukcji" idą w poprzek podziałów wyznaczonych przez dyskurs "wygranych" i "przegranych" transformacji, hierarchię organizacyjną oraz stratyfikację. Najbardziej nagradzany w nowej rzeczywistości wzór wielotorowej i długofalowo planowanej kariery-konstrukcji okazuje się jednak trudno dostępny dla większości robotników, drobnych przedsiębiorców i niższej kadry menedżerskiej. W efekcie, obiektywne nierówności na poziomie posiadanych zasobów przekładają się na procesy biograficzne prowadząc do "naturalizacji" chaotycznej kariery-patchwork oraz "pracy na pozycję" w obrębie kariery długofalowo zakotwiczonej w jednej firmie.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2008, 4, 1; 136-155
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ środowiska pracy na powstanie wypalenia zawodowego
Work environment impact on professional burnout
Autorzy:
Erenkfeit, Karina
Dudzińska, Liwia
Indyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1178796.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
wypalenie zawodowe
środowisko pracy
Opis:
Burnout is strongly correlated with job stress. This process becomes more common and not only strikes a worker directly but also the interests of employers and beneficiaries. A sense of emotional and physical exhaustion and excessive work load usually affects social workers. This load arises from the following factors: too many responsibilities in relation to individual potential, too much unrecognized involvement without appreciation and lack of recuperation. The aim of this study is to highlight the growing problem of the burnout and a number of associated syndromes including presentation of feasible solutions.
Wypalenie zawodowe to zjawisko mocno skorelowane ze stresem zawodowym. Zjawisko wypalenia staje się coraz bardziej powszechne i uderza nie tylko bezpośrednio w pracownika, ale również w interesy pracodawcy. Poczucie wyczerpania psychofizycznego oraz nadmiernego zawodowego obciążenia najczęściej dotyka pracowników służb społecznych. Powstaje na skutek przyjmowania na siebie i/lub nakładania przez pracodawcę zbyt dużego zakresu obowiązków w stosunku do indywidualnych możliwości, zbytniego zaangażowania nie spotykającego się z uznaniem oraz brakiem regeneracji sił. Celem pracy jest zwrócenie uwagi na kwestię wypalenia zawodowego, szeregu syndromów z nim związanych oraz przedstawienie możliwych rozwiązań i środków zapobiegawczych dla tego problemu.
Źródło:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2012, 15, 3; 121-128
1505-7054
2084-6312
Pojawia się w:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyrektor publicznej placówki oświatowej: pedagog, menager czy zakładnik systemu?
The Head of public educational institution: a teacher, a manager, or a hostage of the system?
Autorzy:
Gogacz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540712.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
Tematy:
educational environment
pathological mechanisms
professional competence
personality traits
legal conditions
środowisko pedagogiczne
mechanizmy patologiczne
kompetencje zawodowe
predyspozycje osobowościowe
uwarunkowania prawne
Opis:
The Polish accession to the European Union forced the adaptation of a series of acts of public institutions to EU requirements, which also applies to regulations relating to the system of education. Life, however, shows that not in all cases were we able to make a timely change preventing corruption-related and pathological mechanisms. The internal criticism of the Polish education system does not affect graduates from secondary schools and universities who are doing very well in the European labor market, and are in many cases wanted as great professionals displacing the representatives of other nations. The changing reality enforces the European experimentation and the introduction of innovative solutions giving hope to improving the effectiveness of education of the younger generation. Sometimes, however, new developments are not tolerated by the aged, rigid, selfcentered teachers as well as the authorities managing educational institutions, for whom changes interfere with pathological systems characterizing the local authorities. Multifaceted challenges relate to the training of young people who find their ways in a complex social reality. Those are the challenges of contemporary pedeutology, educators and heads – managers of educational institutions. The future of the Polish education depends on teachers who are creative, talented, responsible, not afraid of challenges, selected to the profession on the basis of a fair competition procedure. That will be possible only when there is a public approval of the proposed legislative changes.
Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej wymusiło dostosowanie aktów prawnych szeregu instytucji publicznych do wymagań wspólnoty. Dotyczy to także regulacji prawnych związanych z systemem oświaty. Życie jednak pokazuje, że nie w każdym przypadku udało nam się dokonać na czas zmian, zapobiegając korupcjogennym i patologicznym mechanizmom społecznym. Wewnętrzna krytyka systemu edukacji nijak się ma do absolwentów polskich szkół średnich i uczelni wyższych, którzy doskonale radzą sobie na europejskim rynku pracy, a w wielu przypadkach są poszukiwani jako świetni fachowcy, wypierając przedstawicieli innych nacji. Zmieniająca się europejska rzeczywistość wymusza eksperymentowanie i wprowadzanie nowatorskich rozwiązań dających nadzieję na poprawę efektywności kształcenia młodego pokolenia. Bywa jednak i tak, że nowych rozwiązań nie toleruje środowisko nauczycieli nazbyt wiekowych, skostniałych, zadufanych w sobie oraz organy prowadzące placówki oświatowe, dla których zmiany zaburzają patologiczne układy charakteryzujące władze lokalne. Wieloaspektowe wyzwania dotyczą kształcenia młodych pokoleń ludzi odnajdujących się w bardzo skomplikowanej rzeczywistości społecznej. Są to wyzwania współczesnej pedeutologii oraz pedagogów i dyrektorów – menagerów placówek edukacyjnych. Przyszłość polskiej edukacji zależy od nauczycieli kreatywnych, zdolnych, odpowiedzialnych, nie bojących się wyzwań, wybieranych do zawodu na podstawie uczciwej procedury konkursowej. Jest to możliwe tylko wtedy, kiedy będzie społeczna aprobata proponowanych zmian ustawodawczych
Źródło:
Społeczeństwo. Edukacja. Język; 2016, 4; 115 - 127
2353-1266
2449-7983
Pojawia się w:
Społeczeństwo. Edukacja. Język
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestionariusz Cech Pracy – opracowanie polskiej wersji narzędzia do badania cech pracy i środowiska zawodowego. Wstępne wyniki badań
The Work Design Questionnaire – developing Polish version of a measure for assessing job characteristics and work environment. Preliminary results
Autorzy:
Hauk, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2014039.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
job design
work design
job characteristics
work characteristics
work conditions
work environment
job satisfaction
projektowanie pracy
cechy pracy
warunki pracy
środowisko zawodowe
zadowolenie z pracy
Opis:
Celem badań było opracowanie polskiej wersji narzędzia do diagnozy cech pracy. Punktem wyjścia do opracowania narzędzia był Kwestionariusz Cech Pracy (Work Design Questionnaire – WDQ) autorstwa Morgesona i Humphreya, pozwalający na diagnozę 21 cech środowiska zawodowego. W badaniu udział wzięły 174 osoby (113 K, 67 M) w wieku od 19 do 60 lat (M = 35,50, SD = 11,20), reprezentujące zróżnicowane zawody i stanowiska. Badana grupa była zróżnicowana również pod względem stażu pracy (minimum 1 rok, maksimum 45 lat, M = 13,81). W celu opracowania kwestionariusza przeprowadzono następujące działania: wygenerowanie wyjściowej listy itemów, analiza struktury odpowiedzi udzielanych przez osoby badane, eksploracyjna analiza czynnikowa, określenie właściwości pozycji oraz zgodności wewnętrznej dla wyodrębnionych skal. Przeprowadzone analizy doprowadziły do uzyskania narzędzia składającego się z 46 itemów należących do 11 czynników. Otrzymane narzędzie charakteryzuje się zadowalającą rzetelnością (α Cronbacha waha się od 0,60 dla skali „Znaczenie Pracy” do 0,92 dla skali „Złożoność pracy”, dla całej skali wynosi 0,87), jednak jego przydatność do celów naukowych i praktycznych powinna być jeszcze zweryfikowana. Dlatego też planuje się dalsze działania zmierzające do opracowania ostatecznej wersji kwestionariusza, m.in. analizę trafności teoretycznej (w tym konfirmacyjną analizę czynnikową) oraz trafności zewnętrznej, uwzględnienie zmiennej aprobaty społecznej itp.
The aim of this study was to develop a Polish version of a measure for assessing job characteristics and work environment. The idea was based on Work Design Questionnaire by Morgeson and Humphrey, which allows to assess 21 characteristics of a job. 174 employed people have been surveyed (113 W, 67 M), aged from 19 to 60 years (M = 35.50, SD = 11.20), representing different professions and positions, as well as different work experience (minimum 1 year, maximum 45 years; M = 13.81). In order to develop the questionnaire, a number of analyses was conducted: generating the preliminary list of items, analyzing the structure of answers given by the subjects, exploratory factor analysis, assessment of properties of the selected items and the reliability of the scales. As a result, a measure consisting of 46 items (which belong to 11 factors) was obtained. The Polish version of the Work Design Questionnaire has satisfactory reliability (Cronbach’s α ranging from 0.60 for the scale of “Meaning of Work” to 0.92 for the scale “Job complexity”, for the whole scale: 0.87), but its usefulness for scientific purposes should be verifi ed. It is therefore planned to continue efforts to develop the final version of the questionnaire, such as: an analysis of construct validity (including confirmatory factor analysis) and external validity, taking into account the variable of social approval etc.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica; 2014, 18; 129-145
2353-4842
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kumen : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Cumene : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Jankowska, A.
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138412.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
kumen
narażenie zawodowe
NDS
środowisko pracy
cumene
occupational exposure
OEL
working environment
Opis:
Kumen jest lotną, bezbarwną cieczą o ostrym aromatycznym zapachu podobnym do zapachu benzyny. Jest stosowany w syntezie organicznej do produkcji fenolu i acetonu, jako rozpuszczalnik: farb, lakierów i żywic, a także dodatek do paliw lotniczych. Kumen stosuje się także w przemyśle drukarskim i gumowym. Według informacji udostępnionych przez Państwowy Inspektorat Sanitarny w Polsce nie odnotowano w 2010 r. przekroczeń obecnie obowiązującej wartości NDS kumenu, tj. 100 mg/m³, natomiast w 2014 r. 51 osób było narażonych na kumen o stężeniach wynoszących od 0,1 (tj. 10 mg/m³) do 0,5 obowiązującej wartości NDS (tj. 50 mg/m³). Pary kumenu wykazują działanie drażniące na drogi oddechowe. U ludzi duże stężenia kumenu w powietrzu spowodowały bolesne podrażnienie oczu i górnych dróg oddechowych. Kumen wykazuje niską toksyczność ostrą. U zwierząt doświadczalnych głównymi skutkami narażenia inhalacyjnego na kumen było upośledzenie funkcji ośrodkowego układu nerwowego. W narażeniu przewlekłym kumen wykazywał działanie hepatotoksyczne. W badaniach w warunkach in vitro kumen nie wykazywał działania genotoksycznego ani mutagennego. W badaniach in vivo test mikrojądrowy dał wynik dodatni jedynie wówczas, gdy kumen podano dootrzewowo szczurom. Natomiast test kometowy wskazywał na zależny od wielkości dawki kumenu wzrost uszkodzenia DNA tylko w hepatocytach u samców szczurów i komórkach płuc samic szczurów. Z kolei, metabolit kumenu – α-metylostyren nie wykazywał działania mutagennego w testach na bakteriach, natomiast powodował uszkodzenie chromosomów w kulturach komórkowych oraz komórkach gryzoni. Eksperci IARC zaliczyli kumen do grupy 2.B – czynników przypuszczalnie rakotwórczych dla ludzi na podstawie wystarczających dowodów działania rakotwórczego kumenu na zwierzęta. Inhalacyjne narażenie myszy prowadziło do wzrostu częstości występowania: gruczolaków i raków pęcherzykowych oskrzelikowych, naczyniakomięsaków krwionośnych w śledzionie samców myszy oraz gruczolaków i raków wątrobowokomórkowych u samic myszy. U szczurów narażanych inhalacyjnie na kumen stwierdzono wzrost występowania gruczolaków nabłonka oddechowego nosa u zwierząt obu płci. U samców szczurów obserwowano wzrost występowania gruczolaków i raków kanalików nerkowych. Kumen jest dobrze wchłaniany wszystkimi drogami narażenia. Jest substancją lipofilną, która jest dobrze rozmieszczana w organizmie. Metabolizm kumenu w organizmie przebiega z udziałem cytochromu P-450. Głównym metabolitem zidentyfikowanym w moczu był 2-fenylo-2-propanol, natomiast w wydychanym powietrzu wykryto kumen oraz α-metylostyren. W 2014 r. eksperci Scientific Committee for Occupational Exposure Limits to Chemical Agents (SCOEL) przygotowali zmianę wartości wskaźnikowej kumenu, tj. zmniejszenie stężenia 100 mg/m3 (dyrektywa 2000/39/WE) do 50 mg/m³, natomiast pozostawienie wartości STEL na tym samym poziomie, tj. 250 mg/m³. Związek zaliczono do grupy D związków rakotwórczych, czyli do związków, które nie działają genotoksycznie i nie oddziałują na DNA, dla których można ustalić wartość dopuszczalną na podstawie wartości NOAEL. Polska nie zgłosiła uwag do proponowanej przez SCOEL wartości OEL oraz STEL dla kumenu w trakcie konsultacji publicznych, które trwały do września 2014 r. Nowa wartość wskaźnikowa została ustalona na pod-stawie 3-miesięcznego badania National Toxicology Program (NTP) na szczurach i myszach oraz przyjętej wartości NOAEC na poziomie około 310 mg/m³ (62,5 ppm) dla działania hepatotoksycznego kumenu. Eksperci SCOEL ustalili wartość STEL kumenu na poziomie 250 mg/m³, ze względu na działanie drażniące par kumenu na drogi oddechowe oraz na ośrodkowy układ nerwowy. Ponadto przyjęto notację „skin” dla kumenu, ze względu na możliwość wchłaniania się substancji przez skórę. Za dopuszczalne stężenie w materiale biologicznym (DSB) eksperci SCOEL ustalili 7 mg 2-fenylo-2-propanolu/g kreatyniny (po hydrolizie moczu). Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) kumenu ustalono na podstawie działania hepatotoksycznego oraz nefrotoksycznego (zwiększenie masy wątroby i nerek). Za wartość NOAEC przyjęto stężenie kumenu równe 310 mg/m3 ustalone na podstawie wyników 3-miesięcznego badania NTP na szczurach. Zaproponowano zmniejszenie do 50 mg/m³ obowiązującej wartości NDS – 100 mg/m3. Z uwagi na działanie drażniące par kumenu na drogi oddechowe oraz na ośrodkowy układ nerwowy zaproponowano pozostawienie obowiązującej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) na poziomie 250 mg/m³, co odpowiada wartości STEL przyjętej w SCOEL. Zaproponowano także wartość dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) równą 7 mg 2-fenylo-2-propanolu/g kreatyniny w moczu (dla próbek poddanych hydrolizie i pobranych bezpośrednio po zakończeniu zmiany roboczej). Zalecono pozostawienie oznakowania związku literą „I” (substancja o działaniu drażniącym) oraz notą „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową).
Cumene is a clear, colourless liquid with a strong aromatic gasoline-like odour. Cumene is used for the synthesis of phenol and acetone and as a solvent in paints, varnishes and resins. It is also used in the printing and rubber industries. According to data from Polish Chief Sanitary Inspectorate, in 2010, no workers were occupationally exposed to cumene in concentrations exceeding Polish OEL values (100 mg/m3 ). In 2014, 51 workers were exposed to cumene in concentrations from 0.1 to 0.5 MAC value (from 10 mg/m3 to 50 mg/m3 ). Cumene vapours are irritating to the respiratory tract. In humans, high concentrations of cumene cause painful irritation to the eyes and the respiratory tract. In animals, cumene causes mainly CNS depression. Chronic exposure to cumene can cause hepatotoxicity. In vitro tests indicated no mutagenic and no genotoxic potential of cumene. Intraperitoneal injection of cumene induced micronuclei in bone marrow of rats. Dose-related increases in DNA damage were observed in liver cells of male rat and lung cells of female mouse. A metabolite of cumene, α-methylstyrene, was not mutagenic in bacterial tests but induced chromosomal damage in cell cultures and rodent cells. IARC experts classified cumene in group 2.B – chemicals possibly carcinogenic to humans based on sufficient evidence in experimental animals for the carcinogenicity of cumene. Exposure of mice to cumene by inhalation increased the incidence of alveolar/bronchiolar adenoma and carcinoma in males and females mice, haemangiosarcoma of the spleen in male mice and hepatocellular adenoma in female mice. Exposure of rats to cumene by inhalation increased the incidence of nasal adenoma in males and females and renal tubule adenoma and carcinoma in male rats. Cumene is well absorbed. It is a lipophilic substance which is well distributed in the whole body. Cytochrome P-450 is involved in cumene metabolism. Main metabolite identified in urine was 2-phenyl-2-propanol and in exhaled air α-methylstyrene. In 2014, Scientific Committee for Occupational Exposure Limits to Chemical Agents (SCOEL) prepared change of indicative OEL for cumene – reduction of concentration from 100 mg/m3 (directive 2000/39/WE) to 50 mg/m³, STEL value 250 mg/m3 remain unchanged. The compound was included in SCOEL carcinogenicity group D (not genotoxic and not affecting DNA chemicals), for which a health-based OEL may be derived on the basis of NOAEL value. Poland did not submit any comments on SCOEL proposal during public consultations in 2014. A new indicative OEL was derived on the basis of 3-month NTP inhalation studies in rats and mice. SCOEL established 310 mg/m³ (62.5 ppm) level as a NOAEC for hepatotoxicity. A STEL of 250 mg/m3 (50 ppm) have been recommended to protect against respiratory tract irritation and behavioural effects. Moreover, a “skin notation” was recommended because of its probable skin penetration. BLV recommended by SCOEL is 7 mg 2-phenyl-2-propanol per gramme of creatinine in urine (after hydrolysis). To determine MAC value for cumene hepatotoxicity and nephrotoxicity were adopted as a critical effect. The Expert Group for Chemicals Agents established 310 mg/m³ as NOAEC based on 3-month NTP inhalation studies in rats and proposed reduction of the current MAC value from 100 to 50 mg/m3 . It was agreed that the previous STEL value of 250 mg/m3 should remain unchanged, which is also in accordance with the value recommended by SCOEL. Recommended BEI value is 7 mg 2-phenyl-2-propanol per gramme of creatinine in urine (after hydrolysis), sampled immediately after work shift. It was recommended to remain “I” (irritant) and “Sk” (substance can penetrate skin) labelling of cumene.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2017, 1 (91); 63-95
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trimetyloamina : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Trimethylamine : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Jankowska, A.
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137969.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
trimetyloamina
narażenie zawodowe
NDS
środowisko pracy
trimethylamine
occupational exposure
OEL
working environment
Opis:
Trimetyloamina (TMA) w temperaturze pokojowej jest gazem palnym o bardzo nieprzyjemnym zapachu zepsutych ryb. Próg zapachowy trimetyloaminy znajduje się w przedziale 0,5 ÷ 1,9 μg/m3. Substancja ta bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie. Trimetyloamina jest dostępna jako: bezwodny sprężony gaz, 33-procentowy roztwór w etanolu lub 40-procentowy roztwór wodny. Substancja ta jest głównie stosowana w syntezie organicznej do produkcji soli choliny, a przede wszystkim chlorku choliny. Trimetyloamina jest również stosowana do produkcji: substancji słodzących, skrobi kationowej, środków wabiących owady, środków dezynfekujących, żywicy anionowo-wymiennej mocnej zasady, a także jako przyspieszacz w procesie wulkanizacji, przy produkcji tworzyw sztucznych oraz do produkcji czwartorzędowych związków amoniowych. Ponadto trimetyloaminę stosuje się jako czynnik ostrzegawczy do nawaniania gazu i czynnik flotacyjny. Substancja ta jest zamieszczona w projekcie dyrektywy ustalającej 5. wykaz wskaźnikowych wartości dopuszczalnych z wartością OEL – 4,9 mg/m3 oraz krótkoterminową STEL – 12,5 mg/m3. Głównym skutkiem ostrego i przewlekłego działania trimetyloaminy jest działanie drażniące. Trimetyloamina może być szkodliwa dla ludzi narażonych drogą inhalacyjną, pokarmową lub przez skórę. Narządami krytycznymi w przypadku narażenia na trimetyloaminę są: oczy, skóra oraz górne drogi oddechowe. Próg działania drażniącego trimetyloaminy u ludzi narażonych jednorazowo został ustalony na poziomie 1 481 mg/m3 (mediana). U pracowników narażonych zawodowo na związek o stężeniu 48,5 mg/m³ i większym obserwowano umiarkowane skutki działania drażniącego na: układ oddechowy, oczy oraz skórę. U ludzi zatrudnionych przy produkcji i konfekcjonowaniu trimetyloaminy, narażonych na związek o stężeniach 0,24 ÷ 19,5 mg/m³ (głównie poniżej 12,1 mg/m³), nie obserwowano żadnychskutków zdrowotnych narażenia. Nie ma wyników badań dotyczących działania uczulającego trimetyloaminy. Trimetyloamina nie wykazuje działania mutagennego ani genotoksycznego. W dostępnym piśmiennictwie i bazach danych nie znaleziono informacji odnośnie działania rakotwórczego trimetyloaminy. W badaniach na myszach stwierdzono działanie embriotoksyczne trimetyloaminy. Wartość NOAEL (największa dawka substancji, przy której nie występuje statystycznie lub biologicznie istotny wzrost częstości występowania szkodliwych skutków lub ich nasilenia w grupie narażanej w porównaniu z wynikami badań grupy kontrolnej) dla myszy ustalono na poziomie 150 mg/kg mc./dzień. W 2-tygodniowym badaniu na szczurach ustalono wartość LOAEC (najmniejsze stężenie, przy którym występuje statystycznie lub biologicznie istotny wzrost częstości występowania szkodliwych skutków lub ich nasilenia w grupie narażanej w porównaniu z wynikami badań grupy kontrolnej) wynoszącą 183,75 mg/m³. Skutkiem krytycznym było działanie drażniące trimetyloaminy. Stwierdzono, że działanie układowe wystąpiło przy większych stężeniach. Wartość LOAEC dla działania drażniącego związku na: oczy, nos i gardło u ludzi ustalono na poziomie 48 mg/m³. Nie obserwowano skutków działania toksycznego trimetyloaminy poniżej stężenia 12,1 mg/m³. W większości państw, podobnie jak do tej pory w Polsce, obowiązuje wartość dopuszczalna (NDS) trimetyloaminy wynosząca 12 mg/m³, natomiast dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) – 24 mg/m³. W 2017 r. eksperci Komitetu Naukowego ds. Dopuszczalnych Norm Zawodowego Narażenia na Oddziaływanie Czynników Chemicznych w Pracy (SCOEL) zaproponowali stężenie 4,9 mg/m³ jako wartość OEL dla trimetyloaminy w celu uniknięcia szkodliwych skutków działania substancji na drogi oddechowe oraz działania drażniącego sensorycznego. Stwierdzono, że stężenie to będzie zabezpieczało również przed działaniem układowym trimetyloaminy. W celu uniknięcia “uciążliwości zapachowej” i aby zabezpieczyć pracowników przed działaniem drażniącym trimetyloaminy w SCOEL zalecono wartość krótkoterminową STEL na poziomie 12,5 mg/m³. W badaniu na działanie drażniące sensoryczne (czuciowe) na samcach myszy Swiss OF1 wyznaczona wartość RD50 dla trimetyloaminy wynosiła 147,62 mg/m3. Na podstawie wartości RD50 (147,62 mg/m3), stosując współczynnik 0,03, zaproponowano wartość NDS trimetyloaminy na poziomie 4,9 mg/m³. Wartość ta powinna zapobiegać skutkom zdrowotnym narażenia zawodowego na trimetyloaminę zarówno miejscowym, jak i układowym. Z uwagi na działanie drażniące trimetyloaminy na drogi oddechowe zaproponowano zmniejszenie obecnie obowiązującej wartości NDSCh ze stężenia 24 mg/m3 na stężenie 12,5 mg/m3. Normatyw oznakowano literą „I” (substancja o działaniu drażniącym). Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB).
Trimethylamine (TMA) is a gas at ambient temperature, which has a pungent, fishy odour. It is commercially available as a compressed gas, 40% aqueous solution or a 33% solution in ethanol. It is used in organic synthesis, especially of choline salts, as a warning agent for natural gas and flotation agents, in the production of cationic starches, quaternary ammonium compounds, intense sweeteners and strongly basic anion exchange resins. Moreover, it is used in the production of disinfectants and insect attractants. TMA is irritating to the human respiratory tract, skin and eyes. The threshold of irritation was reported to be 1481 mg/m3 (median) after a single dose. No effects were observed in workers exposed to 0.24-19.5 mg/m³, most measurements being below 12.1 mg/m3 . A LOAEC of 48 mg/m³ was established for human based on eyes, nose and throat irritation. Animal data with repeated inhalation exposure over 2 weeks revealed a LOAEC of 183.75 mg/m³ based on respiratory irritation in a rat study. Embryotoxic effects were observed in mice (NOAEL of 150 mg/kg bw/day). The Scientific Committee for Occupational Exposure Limits to Chemical Agents (SCOEL) has established OEL of 4.9 mg/m³ and STEL of 12.5 mg/m³. A MAC value has been derived using the RD50 value (147.62 mg/m3 for TMA) and multiplying it by a factor of 0.03. The Expert Group for Chemicals Agents has proposed to reduce the current MAC value from 12 mg/m³ to 4.9 mg/m³ and the current STEL value from 24 mg/m³ to 12.5 mg/m³, which is also in accordance with the values recommended by SCOEL. It has been proposed to remain the “I” (irritant) labelling of TMA. No bases for a BEI value have been found.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 4 (98); 147-165
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawna ochrona zdrowia pracownika w środowisku pracy z nanocząstkami. Uwagi na temat zasadności wprowadzenia europejskich regulacji prawnych
Legal protection of employee health when working with nanoparticles. Comments on the appropriateness of introducing European legal regulations
Autorzy:
Jarota, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162770.pdf
Data publikacji:
2019-09-18
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
nanocząstki
narażenie zawodowe
nanotechnologia
nanomateriały
środowisko pracy
zdrowie pracownika
nanoparticles
occupational exposure
nanotechnology
nanomaterials
work environment
employee health
Opis:
Celem publikacji jest analiza regulacji prawnych odnoszących się do bezpieczeństwa i higieny pracy w kontekście rozwoju technologii w zakresie nanomateriałów. Autor podejmuje refleksję na temat możliwości wprowadzenia na poziomie Unii Europejskiej konstrukcji prawnych umożliwiających zabezpieczenie zdrowia pracownika w środowisku pracy związanym z nanocząstkami. Pracodawca w zakresie swoich obowiązków powinien przedsięwziąć niezbędne środki do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników, włącznie z zapobieganiem zagrożeniom związanym z wykonywaniem czynności służbowych, informowaniem oraz szkoleniem, jak również zapewnieniem niezbędnych ram organizacyjnych i środków. Różne organizacje i instytuty badawcze zajmują się określeniem liczbowych limitów narażenia zawodowego na nanocząstki, jednak właściwy kierunek ochrony zdrowia pracowników przed ekspozycją na nie jest jeszcze na wczesnym etapie rozpoznania. Istotne wydaje się zbadanie, w jakim stopniu obecnie stosowane metody i narzędzia oceny ryzyka są aktualne, a w jakich obszarach należy je dostosować do charakterystycznych cech nanocząstek. W artykule próbowano odpowiedzieć na pytanie, czy obecna ochrona prawna pracownika w kontekście ryzyka i zagrożeń, jakie niesie ze sobą nanotechnologia, jest wystarczająca. Med. Pr. 2019;70(5):633–647
The aim of this publication is to analyze legal regulations related to occupational health and safety in the context of the development of nanomaterials technology. The author reflects on the possibility of introducing legal structures at the European Union level to facilitate protecting employee health in the work environment related to nanoparticles. Employers, in the scope of their duties, should take the necessary measures to ensure the safety and health of employees, including the prevention of threats related to the performance of official duties, information and training, as well as providing the necessary organizational framework and resources. Different organizations or research institutes are working on researching the numerical occupational exposure limits for nanoparticles, but the right direction to protect workers’ health from exposure to nanoparticles is still at an early stage of diagnosis. It seems important to study the extent to which current methods and tools for risk assessment are up to date, and the elements that should be adapted to the characteristics of nanoparticles. The paper attempts to answer the question of whether the current legal protection of employees, in the context of risks and threats posed by nanotechnology, is sufficient. Med Pr. 2019;70(5):633–47
Źródło:
Medycyna Pracy; 2019, 70, 5; 633-647
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc - nowy "czynnik ryzyka zawodowego" w środowisku pracy
Violence — a new „occupational risk factor” in the environment
Autorzy:
Kędzia, B.B.
Kowalewski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/180124.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
środowisko pracy
przemoc
psychologia pracy
ryzyko zawodowe
work environment
violence
psychology of work
occupational risk
Opis:
Narastające zjawisko ekstremalnych aktów przemocy, w krajowych środowiskach o wysokim poziomie ryzyka zawodowego, prowadzące do zabójstw i dużych strat materialnych, wskazuje na konieczność podjęcia zintegrowanych działań specjalistów i instytucji do tego powołanych. Z doświadczeń krajów Unii Europejskiej oraz USA wynika, iż przemoc w środowisku pracy powinna zostać uznana jako czynnik ryzyka zawodowego.
The increasing phenomenon of extreme acts of violence In Polish environments characterized by a high level of occupational risk, which leads to homicides and great material losses, points to a need for specialists and appropriate institutions to take up integrated actions. The experience of EU countries and the USA indicates that violence in the workplace should be considered an occupational risk factor.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2002, 1; 6-10
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1-Etylo-2-pirolidon. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
1-Ethylpyrrolidin-2-one. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Klimecka, Agnieszka
Czerczak, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352082.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1-etylo-2-pirolidon
NEP
narażenie zawodowe
NDS
środowisko pracy
toksyczność
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
1-ethylpyrrolidin-2-one
occupational exposure
MAC
OEL
working environment
toxicity
health sciences
environmental engineering
Opis:
1-Etylo-2-pirolidon (NEP) jest cieczą bezbarwną do lekko żółtawej o zapachu zbliżonym do amoniaku. Związek jest stosowany jako zamiennik 1-metylo-2-pirolidonu (NMP), głównie jako rozpuszczalnik przemysłowy. Dla 1-etylo-2-pirolidonu dotychczas nie opracowano w Polsce dokumentacji i nie ustalono wartości normatywnych w powietrzu środowiska pracy. Zaproponowano przyjęcie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) 1-etylo-2-pirolidonu na poziomie 30 mg/m³ . Za wartość NOAEC przyjęto stężenie 62,6 mg/m³ na podstawie wyników badań na szczurach, u których narażenie na związek nie spowodowało działania toksycznego na nabłonek węchowy. Ze względu na działanie drażniące związku zaproponowano przyjąć wartość chwilową na poziomie 60 mg/m³ . Obliczone na podstawie wartości NOAEL dla toksyczności prenatalnej u zwierząt równoważniki stężeń w powietrzu środowiska pracy wynoszą 87,5 i 175 mg/m³ , zatem zaproponowana wartość NDS na poziomie 30 mg/m³ powinna zabezpieczyć pracowników również przed szkodliwym działaniem na potomstwo. Biorąc pod uwagę działanie drażniące 1-etylo-2-pirolidonu, jego wchłanianie przez skórę oraz możliwe działanie toksyczne na płód, zaproponowano następujące oznakowanie związku: „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową, „Ft” – substancja o działaniu szkodliwym na płód oraz „I” – substancja o działaniu drażniącym. Zaproponowano ustalenie wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) związku na poziomie 45 mg 2-hydroksy-N-etylosukcynoimidu (2-HESI)/g kreatyniny. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
1-Ethylpyrrolidin-2-one (NEP) is a colorless or yellowish liquid with ammonia-like odor. It is used as 1-methylpyrrolidin2-one (NMP) substitute, mostly as industrial solvent. So far, no normative values in the air of the working environment have been defined in Poland for 1-ethyl-2-pyrrolidone. The MAC value of 30 mg/m3 and STEL value of 60 mg/m³ have been proposed. The basis for calculating the MAC value was the NOAEC value of 62.6 mg/m³ for the olfactory epithelium degeneration in rats. The equivalent concentrations in the air of the working environment, calculated on the basis of the NOAEL value for prenatal toxicity in rats and rabbits, are 87.5 mg/m³ and 175 mg/m³ , respectively, therefore the MAC value of 30 mg/m³ should protect workers from harmful effects on the offspring. Taking into account the irritating effect of 1-ethyl-2-pyrrolidone, its absorption through the skin and possible toxic effects on the fetus, the following notations have been proposed: “skin” – skin absorption of the substance may be just as important as for inhalation exposure, “Ft” – substance toxic to the fetus and “I” – irritating substance. It is proposed to set Biological Exposure Index (BEI) value of 45 mg 2-hydroxy-N-ethylsuccinimide (2-HESI)/g creatinine. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, 3 (113); 119--151
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawodowe kancerogeny i mutageny w Polsce – występowanie i narażenie pracowników w latach 2018–2021 na podstawie danych z Centralnego rejestru czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym
Occupational carcinogens and mutagens in Poland – occurrence and workers’ exposure in the years 2018–2021 based on the data from Central register of carcinogenic or mutagenic agents
Autorzy:
Klimecka, Agnieszka
Konieczko, Katarzyna
Szczęsna, Dorota
Jurewicz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22646149.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
Polska
narażenie zawodowe
rejestr
środowisko pracy
czynniki rakotwórcze
czynniki mutagenne
Polska
occupational exposure
register
work environment
carcinogens
mutagens
Opis:
Wstęp Centralny rejestr danych o narażeniu na substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym (CRCR) prowadzony przez Instytut Medycyny Pracy (IMP) w Łodzi umożliwia monitorowanie występowania tych czynników w środowisku pracy w Polsce. Instytut Medycyny Pracy prowadzi CRCR na podstawie przepisów Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 lipca 2012 r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy. W pracy podsumowano informacje zgłaszane do CRCR w latach 2018–2021. Materiał i metody Opracowane dane pochodzą z CRCR, do którego zostały przekazane przez pracodawców za pośrednictwem inspekcji sanitarnych. Opracowanie obejmuje liczby: zgłaszanych czynników (substancji i procesów technologicznych), zakładów pracy dokonujących zgłoszeń i osób narażonych na poszczególne grupy czynników (substancje chemiczne, procesy technologiczne, promieniowanie jonizujące). Wyniki Liczba substancji zgłaszanych do CRCR zwiększa się, w 2018 r. zgłoszono 382 substancje, a w 2021 r. – 444 substancje. Odnotowano znaczne zwiększenie liczby zakładów zgłaszających procesy technologiczne (z 981 w 2018 r. do 5422 w 2021 r.) i liczby osób na nie narażonych. Wynika to z nowelizacji prawa rozszerzającej wykaz procesów o działaniu rakotwórczym lub mutagennym. Wnioski Rejestr CRCR jest wyjątkową w skali kraju bazą danych o występowaniu i narażeniu na zawodowe kancerogeny i mutageny, w której zgromadzono dane z ponad 20 lat. Na wzrost liczby zgłoszeń do rejestru w omawianych latach największy wpływ miały zmiany legislacyjne dotyczące czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym. Ze względu na ilość i kompleksowość danych zgromadzonych w rejestrze są one wykorzystywane do analiz w ramach projektów i programów mających na celu podnoszenie świadomości na temat zagrożeń wynikających z narażenia na czynniki rakotwórcze w miejscu pracy oraz ograniczanie tych zagrożeń, a także podczas prac legislacyjnych w Polsce i UE.
Background Central register of data on exposure to carcinogenic or mutagenic chemical substances, their mixtures, agents or technological processes (CRCR) conducted by Nofer Institute of Occupational Medicine (NIOM) enables monitoring of such agents occurrence in working environment in Poland. The NIOM conducts CRCR based on the provisions of the Regulation of the Minister of Health of 24 July 2012 on chemical substances, their mixtures, agents or technological processes with carcinogenic or mutagenic effects in the work environment. The work summarizes the information reported to CRCR in 2018–2021. Material and Methods The data were extracted from CRCR, to which it was transferred by sanitary inspections. The data were extracted from CRCR. Data in this register is gathered based on employers’ notifications to sanitary inspection. The study includes the number of reported agents (chemical substances and technological processes), the number of enterprises and the number of persons exposed to particular groups of agents (chemical substances, technological processes, ionizing radiation). Results The number of substances notified to the CRCR increases, from 382 reported substances in 2018 to 444 in 2021. Significant increase in the number of enterprises reporting technological processes (from 981 in 2018 to 5422 in 2021) and the number of exposed persons results from the law amendments extending the list of carcinogenic or mutagenic processes. Conclusions The CRCR is a unique database on the occurrence and exposure to occupational carcinogens and mutagens, in which data from over 20 years has been collected. The increase in the number of reports to the register was mainly influenced by legislative changes regarding carcinogenic or mutagenic agents. Due to amount and complexity of data, they can be used for analysis in projects and programs aimed at raising awareness and reducing risk of occupational exposure to carcinogens and also during legislative works in Poland and in the EU.
Źródło:
Medycyna Pracy. Workers’ Health and Safety; 2023, 74, 5; 399-407
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy. Workers’ Health and Safety
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1,4-Dichlorobenzen : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
1,4-Dichlorobenzene : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Konieczko, K.
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138301.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1,4-dichlorobenzen
narażenie zawodowe
NDS
środowisko pracy
1,4-dichlorobenzene
occupational exposure
OEL
working environment
Opis:
1,4-Dichlorobenzen jest ciałem stałym o budowie krystalicznej, bezbarwnym lub białym, o zapachu kamfory, ulegającym sublimacji. Jest stosowany jako insektycyd (głównie w środkach przeciwmolowych), fumigant, a także jako składnik środków dezodoryzujących stosowanych do pomieszczeń oraz odświeżaczy stosowanych w kontenerach na śmieci. W syntezie chemicznej jest stosowany do produkcji siarczku polifenylenu, 1,2,4 trichlorobenzenu, 2,5-dichloroaniliny oraz wielu barwników. Ma również zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym. W warunkach narażenia zawodowego 1,4-di-chlorobenzenwchłania się do organizmu głównie przez drogi oddechowe. Ma niewielką toksyczność ostrą. Skutki działania przewlekłego na ludzi obejmują: działanie drażniące na oczy i błony śluzowe górnych dróg oddechowych, pogorszenie parametrów funkcji płuc, zaburzenia funkcji nerek i wątroby. W badaniach na zwierzętach w warunkach narażenia przedłużonego i przewlekłego na 1,4-dichlorobenzen per os zmiany obserwowano głównie w wątrobie oraz u szczurów samców w nerkach. Skutkiem krytycznym przewlekłego narażenia na 1,4-dichlorobenzen drogą inhalacyjną było działanie drażniące objawiające się zmianami w nabłonku jamy nosowej. Nie wykazano istotnego potencjału genotoksycznego 1,4-dichlorobenzenu. W badaniach mutagenności zarówno w warunkach in vitro, jak i in vivo, w większości eksperymentów uzyskano wyniki ujemne. Stwierdzono działanie rakotwórcze 1,4-di-chlorobenzenu na zwierzęta. Po podaniu dożołądkowym u myszy obu płci obserwowano głównie nowotwory wątroby, a u szczurów samców – gruczolakoraki kanalików nerkowych. Za powstawanie nowotworów nerek u szczurów samców narażonych na 1,4-dichlorobenzen jest odpowiedzialny specyficzny niegenotoksyczny mechanizm, nieistotny w przypadku ludzi. Najbardziej istotnymi zmianami nowotworowymi u myszy obu płci stwierdzonymi w wyniku eksperymentu inhalacyjnego były nowotwory wątroby (raki i gruczolaki wątrobowo komórkowe, mięsaki histiocytarne wątroby). Mechanizm powstawania u myszy nowotworów wątroby po podaniu 1,4 dichlorobenzenu drogą pokarmową lub inhalacyjną nie jest dokładnie wyjaśniony, ale na podstawie wyników badań wykazano progowy charakter tego skutku.W badaniach dwupokoleniowych na szczurach narażanych na 1,4-dichlorobenzen per os lub drogą inhalacyjną nie stwierdzono jego wpływu na funkcje rozrodcze zwierząt. 1,4-Dichlorobenzen nie działałem briotoksycznie, fetotoksycznie ani teratogennie. Dla 1,4-dichlorobenzenu zaproponowano wartość NDS wyprowadzoną z wartości NOAEL 10 mg/kg mc./dzień uzyskaną w badaniach na psach, którym związek podawano per os(w kapsułkach) przez 52 tygodnie. Skutkiem krytycznym było działanie hepatotoksyczne substancji. Po uwzględnieniu współczynników niepewności zaproponowano wartość NDS na poziomie 12 mg/m3. Z uwagi na występowanie stężeń pikowych 1,4-dichlorobenzenu w środowisku pracy oraz działanie drażniące zaproponowano ustalenie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) na poziomie 3 razy NDS, czyli 36 mg/m3 Brak jest ilościowych danych dotyczących wchłaniana 1,4-dichlorobenzenu przez skórę, ale na podstawie wyników modelowania oceniono, że wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową, dlatego zaproponowano notację„skóra”. Ze względu na działanie drażniące zaproponowano również notację„I”. Dostępne dane nie są wystarczające do ustalenia wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB).
1,4-Dichlorobenzene is a solid crystalline substance, colorless or white, with camphor-like odour. It sublimes at room temperature. It is used as insecticide (mainly in the mothballs), as a fumigant and as a component of indoor deodorants and air-fresheners used in dumpsters. 1,4-Dichlorobenzene is used in the synthesis of polyphenylene sul fide,1,2,4trichlorobenzene, 2,5-dichloroaniline and dyes. It is also used in pharmaceutical industry.1,4-Dichlorobenzene is absorbed into the body mainly by inhalation. It has low acute toxicity. Chronic effects in humans include irritation to eyes and mucous membranes of the upper respiratory tract, impaired lung function parameters, impaired kidney and liver function.In prolonged and chronic animal studies changes were observed mainly in a liver. In male rats changes were also observed in kidneys. After chronic exposure to 1,4-dichlorobenzene, changes due to irritation were observed in epithelium of the nasal cavity.1,4-Dichlorobenzene has no significant genotoxic potential. Most in vitro and in vivo mutagenicity studies were negative.1,4-Dichlorobenzene was carcinogenic to animals. Liver tumors were observed in the male and female mice after oral administration of 1,4-dichlorobenzene and after inhalation. The mechanism of liver tumor in mice after administration of 1,4-dichlorobenzene by ingestion or inhalation is not exactly clear but studies indicate the threshold nature of this effect. Adenocarcinomas of the renal tubule were observed in male rats after oral administration of 1,4-dichlorobenzene. Specific genotoxic mechanism, irrelevant for humans, is responsible for kidney tumors in male rats exposed to 1,4-dichlorobenzene.1,4-Dichlorobenzene is not embryotoxic, teratogenic or fetotoxic. There was no impact on reproductive functions of animals in the two-generation study in rats exposed to 1,4-dichlorobenzene by ingestion or by inhalation.A critical effect for exposure to 1,4-dichlorobenzene is hepatotoxic activity. Oral administration of 1,4-dichlorobenzene (in capsules) in dogs for 52 weeks caused changes in liver and NOAEL value obtained from this study was 10 mg/kg/day. On the basis of this NOAEL value, after taking into account uncertainty factors, the MAC (TWA) value of 12 mg/m3and STEL of 36 mg/m3(3 times NDS) were recommended.There is no quantitative experimental data on skin absorption of 1,4-dichlorobenzene, but on the basis of modeling data the “Skin” notation was added because absorption of substances through the skin can be as important as inhalation. It is recommended to label the substance with symbol “I” (irritant).
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2015, 4 (86); 13-60
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
2-Etyloheksan-1-ol : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
2-Ethylhexan-1-ol : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Konieczko, K.
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138402.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
2-etyloheksan-1-ol
narażenie zawodowe
NDS
środowisko pracy
2-ethylhexan-1-ol
occupational exposure
OEL
working environment
Opis:
2-Etyloheksan-1-ol jest bezbarwną cieczą o słodkim smaku i lekkim, kwiatowym zapachu, przypominającym zapach róży. Związek jest alkoholem alifatycznym, ważnym półproduktem do produkcji małolotnych estrów organicznych, np. ftalanu di(2-etyloheksylu), (DEHP), stosowanych jako plastyfikatory, głównie do zmiękczania PCW Jest także stosowany jako: rozcieńczalnik, dodatek do mieszanki paliwowej silników diesla oraz do olejów smarowych, w pralniach do czyszczenia „na sucho”, przy produkcji nitro-celulozy, papieru i gumy, w przemyśle tekstylnym i spożywczym. Do środowiska przedostaje się z tworzyw sztucznych, w których ftalan di(2-etyloheksylu) został zastosowany jako plastyfikator, w tym głównie z: materiałów budowlanych i wykładzin podłogowych, ale także z innego sprzętu, np. z obudowy komputerów. 2-Etyloheksan-1-ol jest uznawany za jeden z czynników przyczynowych tzw. zespołu chorego budynku (SBS,sick building syndrome). W warunkach narażenia zawodowego 2-etylo-heksan-1-ol wchłania siędo organizmu głównie przez drogi oddechowe. Na podstawie wyników badań na zwierzętach wykazano możliwość wchłaniania związku także przez skórę, choć w znacznie mniejszym stopniu. W dostępnym piśmiennictwie i w bazach danych nie ma doniesień o ostrych zatruciach ludzi 2-etyloheksan-1-olem, co wynika z niewielkiej toksyczności ostrej tej substancji. Na podstawie wyników przeprowadzonych w ostatnim dziesięcioleciu badań na ochotnikach dotyczących skutków chemosensorycznych na-rażenia na 2-etyloheksan-1-ol w warunkach narażenia drogą oddechową wykazano, że działanie drażniące 2-etyloheksan-1-olu na ludzi występuje już przy znacznie mniejszych stężeniach niż wynikało to z wyników badań na zwierzętach. U ochotników w warunkach narażenia na 2-etyloheksan-1-ol o stałym stężeniu podczas 4 h, przy stężeniu wynoszącym57,6 mg/m3wskaźniki podrażnienia błon śluzowych jamy nosowej i oczu w skali LMS określono jako „umiarkowane”. Należy jednocześnie podkreślić, że w przypadku narażenia na substancję o sinusoidalnie zmiennym stężeniu (przy średnim stężeniu na tym samym poziomie) obserwowano dodatkowo wzrost stężenia substancji P– neuropeptydu, uznanego za wskaźnik zapalenia neurogennego spowodowanego podrażnieniem nerwu trójdzielnego w popłuczynach nosowych, a także zmniejszenie przepływu powietrza przez istotny wzrost częstości mrugania powiekami. Wszystkie te wymienione parametry wskazują na działanie drażniące badanej substancji. Objawy kliniczne ostrego narażenia zwierząt na 2-etyloheksan-1-ol obejmują: apatię, brak koordynacji ruchów, chwiejny chód, depresję ośrodkowego układu nerwowego i trudności z oddychaniem. Stężenie 2-etyloheksan-1-olu powodujące u myszy zmniejszenie częstości oddechów o 50% (RD50) wynosi 238 mg/m3. W warunkach narażenia przedłużonego i podprzewlekłego zwierząt na 2-etyloheksan-1-ol narządami krytycznymi były wątroba i nerki. 2-Etyloheksan-1-ol jest szybko wydalany z organizmu w postaci metabolitów przede wszystkim z moczem. 2-Etyloheksan-1-ol w badaniach na zwierzętach doświadczalnych nie wykazywał działania: mutagennego, rakotwórczego ani działania szkodliwego na rozrodczość. Na podstawie wyników badania na ochotnikach wykazano, że krytycznym skutkiem narażenia na 2-etyloheksan-1-ol jest działanie drażniące. Eksperci SCOEL zaproponowali wartość OEL dla 2-etyloheksan-1-olu znacznie mniejszą od wartości dopuszczalnych stężeń ustalonych w poszczególnych państwach. Podstawą były badania przeprowadzone na ochotnikach. W SCOEL stężenie 8,1 mg/m3(1,5 ppm) przyjęto za wartość NOAEL dla działania drażniącego 2-etyloheksan-1-olu, a wartość OEL ustalono na poziomie 5,42 mg/m3(1 ppm).Przyjęto stężenie 57,6 mg/m3za wartość LOAEC dla działania drażniącego związku, biorąc pod uwagę wyniki badań4-godzinnego narażenia inhalacyjnego ochotników na 2-etyloheksan-1-ol. Po uwzględnieniu współczynników niepewności uzyskano wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla 2-etyloheksan-1-olu wynoszą-cą4,8 mg/m3. Zaproponowano przyjęcie wartości NDS 2-etyloheksan-1-olu na poziomie zapro-ponowanym w SCOEL w 2011 r., tj. 5,4 mg/m3. W celu zabezpieczenia pracowników przed narażeniem na pikowe stężenia 2-etyloheksan-1-olu, zaproponowano ustalenie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) na poziomie 2 razy wartość NDS, czyli 10,8 mg/m3. Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia dla 2-etyloheksan-1-olu dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB). Ze względu na działanie drażniące oznakowano substancję symbolem „I”.
2-Ethylhexan-1-ol is a colorless liquid with sweet taste and light, floral, rose-like odour. This aliphatic alcohol is an important intermediate for synthesis of low-volatile esters, e.g., di(2-ethylhexyl) phthalate (DEHP), used as plasticizers mainly as PVC softeners. 2-Ethylhexan-1-ol is also used as a solvent, an additive to diesel fuels and lubricating oils, in laundries for dry cleaning, in the production of nitrocellulose, paper and rubber, in the textile and food industry. 2-Ethylhexan-1-ol is emitted to the environment from plastics, mainly from building materials and floor coverings, but also from other equipment, e.g., computer cases. This substance is considered as one of so-called sick building syndrome (SBS) causes.In the working environment, 2-ethylhexan-1-ol is absorbed into the body mainly by inhalation. Animal studies indicate also the possibility of dermal absorption but to a much less extent than by inhalation. There are no reports on acute human poisoning due to low acute toxicity of this substance. According to results of human acute studies on chemosensory effects after inhalation exposure, sensory irritation occurs at much lower concentrations than it was considered on the basis of animal studies. “Moderate” (LMS scale) irritation of eyes and nose was detected in human volunteers after 4-h inhalation of 2-ethylhexanol at the constant concentration of 57.6 mg/m3. Exposure to sinusoidally variable concentrations over 4 h (mean concentration was also 57.6 mg/m3)caused theincrease of concentration of the substance P, which is a neuropeptide indicating nasal chemosensory irritation, in nasal lavage, decrease of nasal flow and increase of eye blinks. All of the mentioned parameters indicate the irritation properties of 2-ethylhexan-1-ol.Clinical effects of acute exposure of animals are apathy, incoordination, ataxia, depression of central nervous system and breathing difficulties. In mice, decrease of respiratory rate of 50% was observed at concentration 238 mg/m3of 2-ethylhexanol(RD50). Critical organs in subacute or long-term exposure are liver and kidney. 2-Ethylhexan-1-ol is rapidly eliminated from the body as metabolites, mainly in the urine. There were no carcinogenicity, mutagenicity and reprotoxicity observed in animals.The result of inhalation experiment with human volunteers showed that the critical effect of 2ethylhexanol is irritation. The Scientific Committee on Occupational Exposure Limits (SCOEL) proposed much smaller occupational exposure limit (OEL) than occupational exposure limits in particular countries. SCOEL established concentration of 8.1 mg/m3(1.5ppm) for NOAEC and 5.42 mg/m3(1 ppm) for OEL.On the based of 4-h inhalation experiment on human volunteers the 2-ethylhexanol concentration of 57.6 mg/m3was established as LOAEC. On the basis of this LOAEC value, after taking into account uncertainty factors, the MAC (TWA) value of 4.8 mg/m3was established. The value of 5.4 mg/m3proposed by SCOEL was recommended as MAC (TWA). To protect workers from peak exposure to 2-ethylhexane-1-ol, STEL value of 10.8 mg/m3(2 x MAC) was recommended. Due to irritation properties of 2-ethyhexan-1-ol it was recommended to label the substance with symbol “I”.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2015, 4 (86); 61-88
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 42

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies