Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Łodź (Lodz)" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Maleńka stacyjka życia”. Łódzki epizod Ignacego Dąbrowskiego
“The tiny station of life” Ignacy Dąbrowski’s Lodz episode
Autorzy:
Goniewicz-Potocka, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51537427.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ignacy Dabrowski
Lodz
biography
Young Poland
19th century
Polish prose
manuscripts
Ignacy Dąbrowski
Łódź
biografistyka
Młoda Polska
wiek XIX
proza polska
rękopisy
Opis:
W artykule dokonano zestawienia łódzkich śladów Ignacego Dąbrowskiego, młodopolskiego pisarza mieszkającego w Łodzi z przerwami w latach 1893–1897. Badania przeprowadzone przy użyciu metod: archiwalnej i biograficznej pozwoliły na wyszczególnienie kilku wątków życiorysu pisarza związanych z postaciami kojarzonymi z Łodzią (m.in. Władysławem S. Reymontem, Wacławem Klossem, Edwardem Rontalerem, lekarką Lidią Złobiną). W pracy podjęto także temat niewydanej nigdy powieści Dąbrowskiego pt. Mistrz, której manuskrypty przez długi czas uchodziły za spalone, a obecnie podlegają edytorskiemu opracowaniu. Rekonesans pozwolił na przybliżenie związków pisarza z Łodzią i Łodzianami, a także odsłonięcie przypuszczalnych powodów rezygnacji z wydania Mistrza w „Tygodniku Ilustrowanym”.
The article compiles the Lodz traces of Ignacy Dąbrowski, a writer of Young Poland who lived in Lodz intermittently between 1893 and 1897. The research carried out using archival and biographical methods made it possible to identify several threads of the writer’s biography related to characters associated with Lodz (including Władysław S. Reymont, Wacław Kloss, Edward Rontaler and the doctor Lidia Złobina). The work also deals with Dąbrowski’s never-published novel Mistrz (The Master), the manuscripts of which were long thought to have been burnt and are now being prepared for publication. The reconnaissance has made it possible to bring closer the writer’s connections with Lodz and the locals, as well as to unveil the supposed reasons for the abandonment of the publication of Mistrz in the magazine “Tygodnik Ilustrowany”.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 9-20
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia „dzikiej typografii” (o specyficznym nurcie łódzkiego street artu)
Axiology of the “Wild Typography” (about the Specific Type of Łódź Street Art)
Autorzy:
Kazimierska-Jerzyk, Wioletta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40239549.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
estetyka miasta
heterotopie
graffiti
wartości estetyczne
doświadczenie estetyczne
Łódź
city aesthetics
heterotopias
aesthetic values
aesthetic experience
Opis:
Tematem artykułu jest nowe zjawisko sztuki miejskiej określane jako „dzikie typo”. Jest ono specyficznie lokalne, łódzkie, ale jednocześnie pozwala uchwycić złożoną problematykę doświadczenia postindustrialnego miasta — i w tym sensie jest uniwersalne. Sam termin jest zastanawiający, ponieważ wydaje się wewnętrznie sprzeczny. Mimo iż pojęcie dzikości ma pewną tradycję we współczesnej teorii sztuki, to nie przystaje do zagadnienia typografii. Różne przejawy „dzikiego typo” w przestrzeni miasta uwikłane są w szereg zależności podważających status autorstwa, narażających twórców na naśladowanie i instrumentalne wykorzystanie ich prac. Jeśli chodzi o fizyczną przestrzeń miasta i jej walory dzikości i autentyczności — to „dzikie typo” użycza tej przestrzeni wieloznaczności i także przejmuje jej wieloznaczność, co wraz z ingerującą przyrodą oraz zaniedbaniem sprawia, że użytkownik miasta nie ma jasności, z czym ma do czynienia. Interesujące jest, dlaczego i z jakimi intencjami lub nadziejami artyści wikłają się w ten splot sztuki, wandalizmu i degradacji krajobrazu. Potraktowanie tych przestrzeni i praktyk jako heterotopijnych pozwala wyjść poza schematyczne wartościowanie legalne/nielegalne, estetyczne/antyestetyczne, kulturalne/zdziczałe.
The subject of the article is a new phenomenon of urban art known as “wild typography” (in Polish an abbreviated form “dzikie typo”). It has a specific local, Łódź character, but at the same time it allows to capture the complex issues of the post-industrial experience of the city. And in that sense, it is universal. The term is puzzling because it seems self-contradictory. Although the notion of wildness has its tradition in contemporary art theory, it does not fit the issue of typography. The very manifestations of “wild typography” in the city space are entangled in several dependencies that undermine the status of authorship, exposing artists to imitation and instrumental use of their works. When it comes to the physical space of the city and its values of wildness and authenticity, the “wild typography” lends it ambiguity and takes over its ambiguity also, which, together with the interfering nature and neglect, makes the resident doesn’t know what he’s dealing with. It is interesting why and with what intentions or hopes artists get involved in this tangle of art, vandalism, and landscape degradation. Treating these spaces and practices as heterotopias makes it possible to go beyond the schematic evaluation of legal/illegal, aesthetic/anti-aesthetic, cultural/wild.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2024, 62, 1; 38-69
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Education through sport with the principle of fair play in pre-war Łódź – a city of cultural differences
Wychowanie przez sport wraz z zasadą fair play w przedwojennej Łodzi - mieście różnic kulturowych
Autorzy:
Kowalska, Jolanta E.
Kędzia, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52446719.pdf
Data publikacji:
2024-06-28
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
sport
fair play
education
multicultural Lodz
wychowanie
Łódź wielokulturowa
Opis:
The educational aspects of sports were recognized during the development of sports along with its educational values, character formation, including the adherence to the fair play principle, primarily in English schools. Pierre de Coubertin, the founder of the modern Olympic Games, based his philosophy of Olympism on them, aiming for the development of athletes from different nations. Łódź, a multicultural place – a "small center of games" at the turn of the 19th and 20th centuries, was such a place. Sport and various forms of physical activity were the foundation for bringing together people from different social, cultural, and religious backgrounds in this rapidly growing industrial city. The Western European genealogy of fair play contains elements of medieval chivalric ethos, ethical virtues of Renaissance courtiers, and the moral ideals of a 19th-century English gentleman. The supplement to the fair play idea also includes the ethical sports contexts present in the histories of local sports communities. The overview of selected documents presented in this article testifies to the significant role of sport, along with the fair play principle, in the creation of a common, multicultural, industrial city. It also encourages a brief presentation of pioneering actions aimed at popularizing sports with the fair play principle during the development of Łódź.
Wychowawcze aspekty sportu dostrzegane były w okresie rozwoju sportu wraz z jego walorami edukacyjnymi, kształtowaniem charakteru, m.in. poprzez respektowanie zasady fair play, przede wszystkim w szkołach angielskich. Pierre de Coubertin, twórca nowożytnych igrzysk olimpijskich, oparł na nich swoją filozofię olimpizmu, dążąc do rozwoju sportowców różnych narodów. Takim wielokulturowym miejscem – można rzec „małym ośrodkiem rozgrywanych igrzysk” na przełomie XIX i XX wieku była Łódź. Sport i różne formy aktywności fizycznej były podstawą łączenia ludności z różnych warstw społecznych, kulturowych i religijnych, intensywnie rozwijającego się miasta. Zachodnioeuropejska genealogia fair play zawiera w sobie pierwiastki średniowiecznego etosu rycerskiego, przymioty etyczne renesansowego dworzanina oraz ideał cech moralnych dziewiętnastowiecznego angielskiego dżentelmena. Dopełnienie idei fair play stanowią również konteksty etyki sportowej występujące w dziejach lokalnych społeczności sportowych. Zaprezentowany w tym artykule przegląd wybranych dokumentów świadczy o istotnej roli sportu wraz z zasadą fair play w tworzeniu wspólnego, wielokulturowego, przemysłowego miasta. Skłania on także do skrótowego ukazania prekursorskich działań na rzecz upowszechniania sportu wraz z zasadą fair play w okresie rozwoju Łodzi.
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2024, XV(2 (47)); 105-114
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łódź – literackie reprezentacje miasta w twórczości niemieckojęzycznych pisarzy na początku XX wieku
Lodz – literary representations of the city in the works of German-speaking writers at the beginning of the 20th century
Autorzy:
Kucner, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51535882.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Lodz
literature
urban space
city
industry
multiculturalism
German minority
city imagery
German-language literature
column
novel
poetry
short story
dramatic works
Łódź
literatura
przestrzeń miejska
miasto
przemysł
wielokulturowość
mniejszość niemiecka
obrazy miasta
niemieckojęzyczna twórczość
felieton
powieść
liryka
opowiadanie
twórczość dramatyczna
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie w jaki sposób niemieckojęzyczni pisarze z Łodzi na początku XIX wieku w swoich utworach kreowali obraz miasta, w szczególności jego przestrzeń miejską. Autorka wychodzi z założenia, że literackie reprezentacje miasta są silnie uwarunkowane rozwojem przemysłowym miasta i odzwierciedlają złożoność społeczno-kulturową tego regionu, będącego na przełomie wieków XIX i XX tyglem kultur, religii i języków. W artykule wykazano krytyczne podejście wobec prezentowanych utworów, posłużono się analizą tekstu, metodą historyczno-literacką oraz badaniami archiwalnymi, aby uzyskać głębsze zrozumienie kontekstu społeczno-historycznego. Badania wykazały, że dynamiczne zmiany przemysłowe oraz wielokulturowość miasta miały spory wpływ na twórczość literacką. Mimo że niemieckojęzyczne środowisko literackie było mniej rozwinięte niż polskie czy żydowskie, znacząco przyczynia się do kreowania obrazu Łodzi jako przestrzeni przemysłowej. Obraz miasta przedstawiony w literaturze niemieckojęzycznych łodzian jest zróżnicowany. W sporej części odwołuje się do tych motywów, które znamy z literatury polskiej, rosyjskiej i żydowskiej tego okresu: a więc Łodzi jako ziemi obiecanej, złego miasta, miasta bez zasad moralnych, miasta-molocha. Niemieckojęzyczni pisarze, podobnie jak twórcy jidyszowi, czy polskojęzyczni często odwoływali się do podobnych elementów przestrzeni miejskiej, motywów, co odzwierciedlało ich doświadczenia życiowe i obserwacje. Niemieckojęzyczni autorzy przedstawiali Łódź jako miasto kontrastów i konfliktów, które choć naznaczone rozwojem przemysłowym, było miejscem złożonych wyzwań społecznych. Ich utwory, choć nie zawsze cechujące się wysokim poziomem artystycznym, są cennym świadectwem epoki i pokazują, jak literatura odzwierciedla i interpretuje realia życia miejskiego w kontekście historycznym i kulturowym.
The aim of this article is to demonstrate how German-speaking writers from Lodz in the early 20th century depicted the city in their works, particularly its urban space. The author assumes that literary representations of the city are strongly conditioned by its industrial development and reflect the socio-cultural complexity of the region, which at the turn of the 19th and 20th centuries was a melting pot of cultures, religions, and languages. The article employs critical literary analysis, textual analysis, historical-literary methods, and archival research to gain a deeper understanding of the socio-historical context. The research shows that the dynamic industrial changes and multiculturalism of the city significantly influenced literary creation. Although the German-speaking literary environment was less developed than the Polish or Jewish ones, it significantly contributed to the portrayal of Lodz as primarily an industrial space. The image of the city presented in the literature of German-speaking residents of Lodz is diverse. It often refers to the motifs known from Polish, Russian, and Jewish literature of the period: Lodz as a promised land, a bad city, a city without moral principles, a city-monster. German-speaking writers, like Yiddish and Polish-speaking authors, often referred to similar elements of urban space and motifs, reflecting their life experiences and observations. German-speaking authors presented Lodz as a city of contrasts and conflicts, marked by industrial development yet a place of complex social challenges. Their works, although not always of high artistic quality, are a valuable testimony of the era and show how literature can reflect and interpret the realities of urban life in a historical and cultural context.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 107-125
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łódź i region łódzki w reportażach radiowych Kamili Litman
Lodz and the Lodz region in Kamila Litman’s radio documentaries
Autorzy:
Czarnek-Wnuk, Paulina
Sygizman, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51536601.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Lodz
Lodz region
radio
documentary
Łódź
region łódzki
reportaż
Opis:
Celem artykułu jest nakreślenie obrazu Łodzi i regionu łódzkiego wyłaniającego się z reportaży radiowych dziennikarki Radia Łódź. Baza materiałowa obejmuje 17 audycji z lat 2012‒2022. W badaniu wykorzystuje się metodę analizy porównawczej uwzględniającej wątki związane z Łodzią i regionem podejmowane w reportażach oraz rozwiązania formalne służące portretowaniu ziemi łódzkiej. W analizowanych audycjach problematyka ta prezentowana jest z perspektywy osób, wydarzeń i miejsc związanych z miastem bądź regionem zarówno w ujęciu współczesnym, jak i historycznym. Szczególnie wyraźnie wyłania się z nich m.in. problematyka żydowska, ale także wizerunek miasta (i regionu), w którym niejednokrotnie rozgrywały się wydarzenia przełomowe dla całego kraju. Dramaturgia reportaży o ziemi łódzkiej budowana jest w oparciu o opozycje takie, jak pamięć i zapomnienie, przeszłość i teraźniejszość czy sceny – audialne obrazy o silnym ładunku emocjonalnym, a dźwiękowe oblicze miasta współtworzą głosy jego mieszkańców bądź osób z nim związanych, licznie reprezentowane archiwalia i muzyka.
The aim of the article is to outline the picture of Lodz and the Lodz region emerging from the radio documentaries of Kamila Litman from Radio Lodz. The material base includes 17 broadcasts from the years 2012–2022. The study uses the method of comparative analysis, taking into account the threads related to Lodz and the region taken up in documentaries, as well as formal solutions for portraying the Lodz region. In the analysed programmes, these issues are presented from the perspective of people, events and places related to the city or region, both in contemporary and historical terms. What emerges particularly clearly from them are, for example, the Jewish issues, but also the image of the city (and the region), where landmark events for the entire country have often taken place. The dramaturgy of the radio documentaries about the Lodz region is built on the basis of oppositions such as memory and oblivion, past and present, or scenes – audio images with a strong emotional charge, and the sound face of the city is co-created by the voices of its inhabitants or people associated with it, as well as numerous archival materials and music.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 247-260
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łódź w polskiej powieści młodzieżowej XXI wieku
Lodz in the Polish young adult novel of the 21st century
Autorzy:
Berkan-Jabłońska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51536142.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Lodz in new adult novel
urban flanering
mapping
memory
Grażyna Bąkiewicz
Dorota Combrzyńska-Nogala
Łódź w powieści młodzieżowej
motyw miejskiej wędrówki
mapowanie
pamięć
Opis:
Artykuł jest próbą analizy czterech wybranych powieści młodzieżowych powstałych w ostatnich dwóch dekadach, których akcja rozgrywa się w Łodzi. Poddany analizie zbiór tworzą tytuły: Syn złodziejki Grażyny Bąkiewicz oraz Piąta z kwartetu, Możesz wybrać kogo chcesz pożreć i The Restaurant Day Doroty Combrzyńskiej-Nogali. Oprócz usytuowania utworów na tle dotychczasowej prozy dla młodego czytelnika związanej fabularnie z Łodzią, omówiono cztery zagadnienia współtworzące literacki obraz miasta. Po pierwsze, zwrócono uwagę na konkretyzację łódzkich realiów i funkcje motywu wędrówek bohaterów ulicami Łodzi. Po drugie, rozważono sposób pokazania stosunków rodzinnych i zjawisko odwrócenia ról, zestawiając je z tezami historyków na temat sytuacji dzieci łódzkich w przeszłości. Po trzecie, wskazano na ciekawą i powracającą wizję miasta jako przestrzeni ustrukturyzowanej wielowarstwowo. Na koniec wykorzystano pojęcie palimpsestu, odnosząc je do obrazu Łodzi funkcjonującej równolegle w sferze realnej i w sferze pamięci. Naświetlone tu sposoby tekstualizacji Łodzi prowadzą do wniosku, że literatura młodzieżowa, choć nie jest wolna od stereotypowego obrazu miasta niechcianego, szaro-buro-przestępczego, proponuje także inną jego koncepcję – miasta „swojego”, „mocnego”, z którym łączą bohaterów ważne, choć czasem trudne więzi i którego nie chcą opuszczać.
The article aims to analyze four selected youth novels written in the last two decades, the action of which takes place in Lodz. The analyzed collection consists of the titles: Son of a Thief by Grażyna Bąkiewicz and Fifth of the Quartet, You Can Choose Who You Want to Eat and The Restaurant Day by Dorota Combrzyńska-Nogala. In addition to an attempt to place the above works against the background of existing prose for young readers related to Lodz, four other issues constituting the literary image of the city were also discussed. First of all, attention was paid to the specificity of Lodz realities and the functions of the motif of young heroes wandering through the streets of Lodz. Secondly, the way of showing family relations and the phenomenon of role reversal was compared with the theses of historians about the situation of children in Lodz in the past. Thirdly, attention was paid to an interesting and recurring vision of the city as a multi-layered space. Finally, the concept of palimpsest was used, relating it to the image of Lodz functioning simultaneously in the real sphere and in the sphere of memory. The ways of textualizing Łódź indicated here lead to the conclusion that youth literature, although not free from the stereotypical image of an unwanted, gray and criminal city, also proposes a different concept of it - a city that is “one’s own”, “strong”, with which the characters have important, although sometimes difficult bonds and whom they do not want to leave.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 185-205
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Łodzi w wybranych utworach literackich rosyjskojęzycznej prasy łódzkiej
The image of Lodz in selected literary works of the Russian-language press of Lodz
Autorzy:
Warda, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51536391.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Łódź
XIX wiek
„Łodzinskij Listok”
N.G. Kuzmicz
Mój wujek
Demon
Lodz
19th century
„Lodzinskij Listok”
N.G. Kuzmich
My uncle
Opis:
W artykule omówiono obraz Łodzi, jaki został przedstawiony w dwóch parodystycznych poematach rosyjskiego autora N.G. Kuzmicza: Mój wujek i Demon, które ukazały się w rosyjskojęzycznej gazecie łódzkiej „Łodzinskij Listok” w ostatnich latach XIX wieku. Oba te utwory są remake’ami rosyjskiej dziewiętnastowiecznej klasyki – dwóch poematów znakomitych rosyjskich romantyków: Aleksandra Puszkina Eugeniusz Oniegin i Michała Lermontowa Demon. Autor osadza znanych z wybitnych dzieł, wybranych przez niego pierwszoplanowych i epizodycznych bohaterów w rozwijającej się, przemysłowej Łodzi końca XIX stulecia. W artykule zastosowane zostały następujące metody badawcze: analityczna, konfrontatywna, kulturowo-historyczna, intertekstualna. W wyniku przeprowadzonych badań przedstawiono obraz rozwijającego się przemysłowego miasta – Łodzi i ludzi tworzących jej elity finansowe. Wykorzystanie przez Kuzmicza utworów klasyków rosyjskich pozwoliło uwypuklić różnice pomiędzy romantycznymi bohaterami i konsumpcjonizmem wykreowanych przez niego postaci typowych dla ówczesnej Łodzi. Omówione w artykule utwory łączące rosyjską klasykę z obrazem rozwijającej się Łodzi przełomu wieków są niewątpliwie ciekawymi przykładami „tekstu łódzkiego”, napisanymi przez rosyjskojęzycznego mieszkańca tego wielokulturowego miasta w końcu dziewiętnastego stulecia.
This article discusses the image of Lodz as depicted in two parodic poems by the Russian author N.G. Kuzmich: My Uncle and Demon, which appeared in the Russian-language Lodz newspaper „Lodzinskiy Listok” in the last years of the 19th century. Both of these works are remakes of Russian 19th century classics – two poems by the great Russian Romantics: Alexander Pushkin’s Eugene Onegin and Mikhail Lermontov’s Demon. The author sets the prominent characters he has chosen from his eminent works, the leading and episodic characters, in the developing, industrial Lodz of the late 19th century. The following research methods were used in this article: analytical, confrontational, cultural-historical, intertextual. As a result of the research, a picture of a developing industrial city – Lodz – and the people forming its financial elite is presented. Kuzmich’s use of the works of Russian classics allowed him to highlight the differences between the romantic heroes and the consumerism of the characters he created, typical of Lodz at the time. The works discussed in this article, which combine Russian classics with the image of a developing turn-of-the-century Lodz, are undoubtedly interesting examples of a ‘Lodz text’, written by a Russian-speaking resident of this multicultural city at the end of the nineteenth century.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 127-145
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz powstania łódzkiego (21–25.06.1905) w lokalnej prasie polskojęzycznej
A picture of the Lodz Uprising (21–25.06.1905) in the local Polish-language press
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51537200.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Lodz Uprising
press report
“Goniec Łódzki”
“Rozwój”
Aesopian language
powstanie łódzkie
relacja prasowa
„Goniec Łódzki”
„Rozwój”
język ezopowy
Opis:
Powstanie łódzkie, to najważniejszy epizod walki zbrojnej podczas rewolucji 1905 roku, mający miejsce w Królestwie Polskim. Było ono konsekwencją narastających od początku XX wieku napięć społeczno-ekonomicznych w Rosji. Miało charakter spontanicznego zrywu robotników, stanowiąc zarazem kulminację wcześniejszych starć, do których dochodziło na łódzkich ulicach. Wydarzenia te relacjonowane były w prasie o zasięgu zarówno lokalnym, jak i ponad zaborami oraz międzynarodowym. Szczególne miejsce relacjom z jego przebiegu przypadło dwóm – ideologicznie opozycyjnym – pismom, relacjonującym (jako miejscowe) wybuch i losy powstania oraz jego uczestników in statu nascendii. Były to: zorientowany prawicowo „Rozwój” oraz postrzegany jako ośrodek myśli lewicowej „Goniec Łódzki”. Oba pisma – przy zróżnicowanej strategii opisywania powstania – były też, co nie jest bez znaczenia, gazetami codziennymi, mogącymi reagować na wydarzenia (w odróżnieniu od tygodników) w sposób natychmiastowy. Celem szkicu jest analiza sposobów, jakimi – w realiach funkcjonowania cenzury – ówczesna polskojęzyczna prasa łódzka informowała o wydarzeniach rozgrywających się in statu nascendii. Punktem wyjścia było założenie dominującej roli prasy codziennej w ukazywaniu losów łódzkiej rewolucji. W tym celu wykorzystano metodę filologiczną, wspomaganą krytyką retoryczną. Lektura różnych genologicznie tekstów, poświęconych czerwcowemu powstaniu, uświadamia rolę, jaką w opisie wypadków odegrały: język ezopowy oraz nacisk na szczegół, zastępujący całościowy opis, w myśl zasady pars pro toto. Wyniki analizy omawianych przekazów pozwalają na pogłębienie wiedzy na temat tekstowego obrazu opisywanych wydarzeń.
The Lodz Uprising was the most important episode of the armed struggle during the revolution of 1905, taking place in the Kingdom of Poland. This was a consequence of the socio-economic tensions in Russia, which had been growing since the beginning of the 20th century. It had the character of a spontaneous uprising of workers, at the same time being the culmination of earlier clashes that took place on the streets of Lodz. These events were reported in the press on a local scale, as well as in the cross-country and international press. A special place was given to two ideologically oppositional periodicals, reporting (as locals) on the outbreak and fate of the uprising and its participants in statu nascendii. These were: the right-leaning “Rozwój” and the “Goniec Łódzki” perceived as a centre of leftwing thought. Both magazines – with their different strategies of describing the uprising – were also, which is not without significance, daily newspapers, able to react to events (as opposed to weeklies) in an immediate manner. The aim of the essay is to analyse how – in the reality of censorship – the Polish-language press in Lodz at the time informed about the events taking place in statu nascendii. The starting point was the assumption of the dominant role of the daily press in showing the fate of the Lodz revolution. For this purpose, the philological method was used, supported by rhetorical criticism. Reading texts of various genres devoted to the June uprising makes us aware of the importance of Aesopian language in the description of the excursions and the emphasis on detail, replacing the overall description, in accordance with the principle of pars pro toto. The results of the analysis of the discussed messages allow us to deepen our knowledge of the textual image of the described events.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 79-105
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reymonta osobiste i literackie spotkania z Łodzią
Reymont’s personal and literary meetings with Lodz
Autorzy:
Samborska-Kukuć, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51536143.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Łódź
Władysław Stanisław Reymont
antyurbanizm
antyindustrializm
Ziemia obiecana
Reymont W.S.
The Promised Land
Lodz
Opis:
W artykule omówiony został stosunek Reymonta do Łodzi, wobec której przejawiał pisarz zrazu ambiwalentne emocje. Krótkotrwała fascynacja żywiołem spektakularnego rozrostu miasta przerodziła się rychło w jawną niechęć wyeksponowaną w intymistyce oraz dziełach artystycznych. Poprzez gruntowną analizę łodzian Reymonta: Ziemi obiecanej i późniejszych nowel oraz notatek diariuszowych i korespondencji wydobywa się symptomy wskazujące na odrazę pisarza wobec przestrzeni zurbanizowanych i industrialnych i próbuje się wykazać, że stosunek ten wynikał prawdopodobnie z usposobienia Reymonta i przywiązania do natury. Pierwsze spotkanie z Łodzią kojarzące się Reymontowi z porażką edukacyjną oraz późniejsze, z tajemnymi schadzkami z kochanką, nie pozostawiły w nim dobrych wspomnień. Wzmocnił je antyestetyzm miasta i stosunki społeczne panujące w Łodzi, w której Reymont mieszkał z przerwami w roku 1896, przygotowując się do pisania Ziemi obiecanej. W powieści oddał Łódź jako „złe miasto”, oznakowane figurami labiryntu, otchłani, piekła, a fabryki ukazał jako potwory czyhające na człowieka. Uznawszy Łódź jako miejsce nieprzychylne człowiekowi, siedlisko demoralizacji i degrengolady, kontynuował Reymont krytykę tej przestrzeni w innych utworach, eskalując negatywne emocje (Pewnego dnia, Cmentarzysko).
The article discusses Reymont’s relationship with Lodz. His attitude towards this city was initially ambivalent. The momentary fascination with the element of the city’s spectacular development quickly turned into undisguised reluctance demonstrated in self-documentaries and artistic works. Through a thorough analysis of Reymont’s texts from Lodz: The Promised Land and later novellas, as well as diary entries and correspondence, we extract symptoms showing the writer’s revulsion towards urban and industrial spaces and try to demonstrate that this attitude was probably due to Reymont’s character and his attachment to nature. Reymont’s first encounter with Lodz was a school failure and his subsequent encounter with secret meetings with his lover did not leave him with good memories. They were strengthened by the anti-aestheticism of the city and the social relations prevailing in Lodz, where Reymont lived in 1896, when he was preparing to write The Promised Land. In this novel, he showed Lodz as an “evil city”, marked with figures of a labyrinth, abyss, hell, and factories as monsters lurking in wait for people. When he recognized Lodz as a place unfriendly to man, a hotbed of demoralization and decay, he continued to criticize this space in subsequent works, escalating negative emotions (One Day, Cemetery).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 21-37
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sekretne życie książek (na przykładzie pewnego tomu z Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego)
Autorzy:
Ososiński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146101.pdf
Data publikacji:
2024-03-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
early prints
provenances
Lodz University Library
Kameke Peter (1541- 1614)
Łasin
historical book collections
stare druki
proweniencje
Biblioteka Uniwerstyetu Łódzkiego
Kameke
Peter (1541–1614)
księgozbiory historyczne
Opis:
Founded in 1945, the University Library of Lodz currently holds about 28,000 old prints, including twenty-one incunabula. Most of the collection came to Lodz immediately after the war, from former German collections in Prussia, Pomerania and Silesia. From Pomerania comes a very interesting private collection: the library of Peter Kameke (1541-1614), which was originally housed in a small church in Lassehne (today: Łasin). In this article, I describe one of the books from this collection in terms of provenance and reconstruct its journey through various libraries over the centuries. Using its example, I also analyze the various functions the book performed in the old days.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2023, 17, 4; 871-884
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmiałkowie z Ziemi Obiecanej i bawełna z Turkiestanu
Jannatmakon yurtagi Jasurlar va Turkistonning paxtasi
Daredevils from "The Promised Land" and the LAND Cotton of Turkestan
Смелые из Земли обетованной и хлопок Туркестана
Autorzy:
Rohoziński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48776800.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Muzeum Pamięci Sybiru ; Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Białymstoku
Tematy:
Łódź
przemysł tekstylny
bawełna
Kraj Turkiestański
plantacje
textile industry
cotton
Turkestan Krai
plantations
Лодзь
текстильная промышленность
хлопок
Туркестанская страна
плантации
Opis:
Łódź w przededniu I wojny światowej była jednym z największych ośrodków przemysłu włókienniczego w Imperium Rosyjskim. Dokumenty z Archiwum Państwowego w Łodzi dowodzą, poważnego zainteresowania łódzkiego przemysłu włókienniczego turkiestańską bawełną. Z akt Łódzkiego Komitetu Giełdowego dowiadujemy się, że przedstawiciele branży oddelegowali dyrektora przędzalni Zakładów Ludwika Geyera – Edmunda Brinkenhoffa – przeprowadzenia wstępnego rozeznania dotyczącego możliwości powiększenia areału bawełny na Kaukazie i w Azji Środkowej. W grudniu 1903 r., po wysłuchaniu raportu Brinkehoffa, „który zebrał wiele interesujących danych na temat uprawy bawełny w Azji Środkowej”, łódzcy przemysłowcy doszli do wniosku, że „przy współpracy rządu rozszerzenie areału upraw bawełny w tych regionach jest generalnie możliwe i postanowili dokładnie zbadać możliwości założenia plantacji bawełny w Azji Środkowej”. Ostatecznie łódzki przemysł włókienniczy nie zainwestował w plantację bawełny w Turkiestanie, ale nadal utrzymywał duże zainteresowanie lokalnym sektorem bawełnianym. Głębszych badań na ten temat u nas nie prowadzono, a jest to temat niezwykle interesujący i obiecujący pod względem badawczym.
On the eve of World War I, Łódź was one of the largest centers of the textile industry in the Russian Empire. Documents from the State Archives in Łódź prove serious interest of the Łódź textile industry in Turkestan cotton. From the files of the Łódź Stock Exchange Committee we learn that industry representatives delegated Edmund Brinkenhoff, the director of the spinning mill of the Ludwik Geyer Plant, to conduct preliminary research on the possibility of expanding the cotton area in the Caucasus and Central Asia. In December 1903, after listening to Brinkehoff's report, "which collected a lot of interesting data on cotton cultivation in Central Asia", Łódź industrialists came to the conclusion that "with the cooperation of the government, expanding the area of cotton cultivation in these regions is generally possible and they decided to carefully explore the possibilities of establishing cotton plantations in Central Asia.” Ultimately, the Łódź textile industry did not invest in a cotton plantation in Turkestan, but still maintained great interest in the local cotton sector. We have not conducted any deeper research on this topic, but it is an extremely interesting and promising issue in terms of research.
Накануне Первой мировой войны Лодзь была одним из крупнейших центров текстильной промышленности Российской империи. Документы Государственного архива в Лодзи доказывают серьезный интерес лодзинской текстильной промышленности к туркестанскому хлопку. Из материалов Лодзинского комитета биржи мы узнаем, что представители промышленности делегировали Эдмунда Бринкенхоффа, директора прядильной фабрики Людвига Гейера, провести предварительное исследование возможности расширения хлопковых площадей на Кавказе и в Средней Азии. В декабре 1903 года, выслушав доклад Бринкхоффа, который «собрал много интересных данных о выращивании хлопка в Средней Азии», лодзинские промышленники пришли к выводу, что «при содействии правительства расширение площадей хлопка в этих регионах в целом возможно, и они решили тщательно изучить возможности создания хлопковых плантаций в Центральной Азии». В конечном итоге текстильная промышленность Лодзи не инвестировала в хлопковую плантацию в Туркестане, но по-прежнему сохранила большой интерес к местному хлопковому сектору. Мы не проводили более глубоких исследований на эту тему, но это чрезвычайно интересная и перспективная тема с точки зрения исследований.
Źródło:
Biuletyn Historii Pogranicza; 2024, 24; 4-17
1641-0033
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tematyka gitarowa na łamach „Poradnika Muzycznego” (1947–1989) i „Przeglądu Muzycznego” (1990–1991)
The Guitar in the Polish Music Periodicals “Poradnik Muzyczny” (1947–1989) and “Przegląd Muzyczny” (1990–1991)
Autorzy:
Gurgul, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48515761.pdf
Data publikacji:
2024-03-23
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
„Poradnik Muzyczny”
„Przegląd Muzyczny”
Ludowy Instytut Muzyczny w Łodzi
gitarystyka polska
Józef Powroźniak
Poradnik Muzyczny
Przegląd Muzyczny
Ludowy Instytut Muzyczny w Łodzi [People’s Institute of Music in Łódź]
Polish guitar music
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie treści dwóch czasopism muzycznych wydawanych przez Ludowy Instytut Muzyczny w Łodzi – „Poradnika Muzycznego” oraz „Przeglądu Muzycznego” – pod kątem treści związanych z gitarą klasyczną i gitarystyką polską. Periodyki te (miesięczniki lub dwumiesięczniki, zależnie od okresu wydawania) przez wiele lat były głównym forum wymiany myśli dotyczącej gitary w Polsce. Na łamach tych czasopism publikowano m.in. artykuły historyczne i metodyczne poświęcone tematyce gitarowej, relacje z wydarzeń poświęconych gitarze, recenzje wydawnictw przeznaczonych na ten instrument, a także wiele kompozycji oryginalnych oraz opracowań na gitarę solo i zespoły z udziałem gitary.
The aim of this article is to present the contents of two music journals, Poradnik Muzyczny [Music Guide] and Przegląd Muzyczny [Music Review], published by the Ludowy Instytut Muzyczny [People’s Institute of Music] in Łódź, with a focus on subjects related to classical guitar and guitar music in Poland. For many years, these periodicals, issued on a monthly or bimonthly basis, depending on the period of publication, were the primary platform for exchanging ideas about the guitar in Poland. These journals published historical and methodological articles on the guitar, reports on guitar events, reviews of publications for the instrument, and original compositions and arrangements for guitar solo as well as for ensembles with the guitar.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2023, 18; 259-277
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Guitar in the Polish Music Periodicals “Poradnik Muzyczny” (1947–1989) and “Przegląd Muzyczny” (1990–1991)
Tematyka gitarowa na łamach „Poradnika Muzycznego” (1947–1989) i „Przeglądu Muzycznego” (1990–1991)
Autorzy:
Gurgul, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48514850.pdf
Data publikacji:
2024-03-23
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
“Poradnik Muzyczny”
“Przegląd Muzyczny”
Ludowy Instytut Muzyczny w Łodzi [People’s Institute of Music in Łódź]
Polish guitar music
Józef Powroźniak
„Poradnik Muzyczny”
„Przegląd Muzyczny”
Ludowy Instytut Muzyczny w Łodzi
gitarystyka polska
Opis:
The aim of this article is to present the contents of two music journals, Poradnik Muzyczny [Music Guide] and Przegląd Muzyczny [Music Review], published by the Ludowy Instytut Muzyczny [People’s Institute of Music] in Łódź, with a focus on subjects related to classical guitar and guitar music in Poland. For many years, these periodicals, issued on a monthly or bimonthly basis, depending on the period of publication, were the primary platform for exchanging ideas about the guitar in Poland. These journals published historical and methodological articles on the guitar, reports on guitar events, reviews of publications for the instrument, and original compositions and arrangements for guitar solo as well as for ensembles with the guitar.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie treści dwóch czasopism muzycznych wydawanych przez Ludowy Instytut Muzyczny w Łodzi – „Poradnika Muzycznego” oraz „Przeglądu Muzycznego” – pod kątem treści związanych z gitarą klasyczną i gitarystyką polską. Periodyki te (miesięczniki lub dwumiesięczniki, zależnie od okresu wydawania) przez wiele lat były głównym forum wymiany myśli dotyczącej gitary w Polsce. Na łamach tych czasopism publikowano m.in. artykuły historyczne i metodyczne poświęcone tematyce gitarowej, relacje z wydarzeń poświęconych gitarze, recenzje wydawnictw przeznaczonych na ten instrument, a także wiele kompozycji oryginalnych oraz opracowań na gitarę solo i zespoły z udziałem gitary.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2023, 18; 279-297
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Organization of Jewish Sports Movement in Łódź in the years 1945–1949
Autorzy:
Jaroszewski, Julian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32443926.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Jewish sport
Łódź
the years 1945–1949
Opis:
The article presents the determinants shaping and the development of the sports movement of the Jewish people living in Łódź in the first post-war years. When the German troops left the city of Łódź in 1945, the Jewish people started to arrive in the city. The cultural autonomy present in the years 1945 – 1949 enabled the reactivation of socio-cultural life among the Jews, involving sport. The main factors that affected the development of Jewish sport after WW2 were the Jewish emigration and resettlement to the so called Regained Territories. Until 1949 there were four Jewish sports clubs in Łódź: “Makabi” Jewish Sports Club, the Jewish Chess Club, “Jedność” Jewish Sports Club, “Gwiazda” Jewish Workers Sports Club. Their activities aimed at biological recovery of the Jewish people. The clubs representing the highest sporting level participated in sports associations competitions. The most successful were the chess players from the Jewish Chess Club in Łódź and the table tennis players from “Gwiazda” Jewish Workers Sports Club. The change in the State’s policy towards the Jews and the Stalinisation of Polish sport led to the disappearance of the Jewish clubs. Part of the sportsmen emigrated, others joined the sport model imposed by the Communists. In Łódź the Jewish clubs merged in “Spójnia-Solidarność” Union Sports Club, which was subordinated to “Spójnia” Sports Association.
Źródło:
Central European Journal of Sport Sciences and Medicine; 2024, 45; 17-23
2300-9705
2353-2807
Pojawia się w:
Central European Journal of Sport Sciences and Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińcy na mapie kulturowej Łodzi w okresie międzywojennym (1920–1939)
Ukrainians on the cultural map of Lodz in the interwar period (1920–1939)
Autorzy:
Kravchenko, Svitlana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51536849.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
political emigration
Orthodox cemetery on Doły
Zenobiusz Poduszko
Ukrainian touring theatre
opera in Łódź
emigracja polityczna
prawosławny cmentarz na Dołach
ukraiński teatr objazdowy
opera w Łodzi
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie najciekawszych postaci ukraińskich artystów i działaczy kulturalnych, którzy w okresie międzywojennym zamieszkiwali w Łodzi i swoją twórczością wpisali się na karty historii kultury polskiej. Ten aspekt życia kulturalnego Łodzi okresu międzywojennego nie był opisany. Do badania problemu wykorzystano następujące metody naukowe: opisowa, indukcyjna, historyczna, analiza prasy, badanie dokumentów, analiza i krytyka piśmiennictwa. W artykule ukazane zostały czynniki historyczne, które spowodowały pojawienie się licznej grupy narodowości ukraińskiej wśród mieszkańców miasta. Opisana została droga życiowa najbardziej znanego w Polsce ukraińskiego malarza Zenobiusza Poduszki. Przeanalizowano jego dorobek artystyczny i udział w życiu artystycznym Łodzi. Wskazano na specyfikę i aktywność twórczego stylu utalentowanego pejzażysty, jego powiązanie z licznymi grupami i jednostkami polskich malarzy w XX w. Przedstawiono także innych ukraińskich działaczy kulturalnych – artystów teatralnych, nauczycieli. Większość z nich to emigranci polityczni, którzy brali udział w walkach o niepodległość Ukrainy i z powodów politycznych musieli uciekać z ojczyzny, by ocalić życie przez represjami bolszewickimi. Ukazana została również twórczość znanego ukraińskiego artysty i muzykologa Myrosława Antonowycza, który w pewnym okresie swojego życia w latach 1930–1940 występował w teatrze opery w Łodzi, wykonywał arie w operach światowych mistrzów – G. Verdi, G. Donicetti, R. Wagnera i in.  
This article presents the most interesting Ukrainian artists and cultural activists who lived in Lodz in the interwar period and made a mark in the history of Polish culture with their work. The following scientific methods were used to study the problem: descriptive, inductive, historical, press analysis, document examination, analysis and criticism of literature. The historical factors which caused the appearance of a large group of Ukrainian nationality among the city’s inhabitants are shown. The life path of Poland’s most famous Ukrainian painter Zenobiusz Poduszko is described. His artistic output and participation in the artistic life of Lodz are analysed. The specificity and activity of the creative style of the talented landscape painter was pointed out. Other Ukrainian cultural activists – theatre artists, teachers – are also presented. Most of the analysed Ukrainian artists and cultural activists were political emigrants. They participated in the struggle for Ukrainian independence. In order to save their lives, they had to flee Bolshevik repression and permanently emigrate from Ukraine. The work of the well-known Ukrainian artist and musicologist Myroslav Antonovych, who performed at the opera theatre in Lodz from 1930 to 1940, performing arias in operas by world masters – G. Verdi, G. Donicetti, R. Wagner and others – is presented.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 147-162
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies