Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wysocka, M" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 75
Tytuł:
Biologiczna ocena działania oczyszczalni hydrofitowej
The biological evaluation of the effectiveness of the constructed wetlands
Autorzy:
Wysocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/402577.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
oczyszczalnia hydrofitowa
ocena biologiczna
mikroorganizm
wet cleaning plant
biological assessment
microorganism
Opis:
W artykule został poruszony problem biologicznej oceny działania oczyszczalni hydrofitowej. Obiekt badawczy stanowiła oczyszczalnia hydrofitowa położona w miejscowości Zwierki w gminie Zabłudów. W celu dokonania biologicznej oceny działania oczyszczalni wykonano badania wybranych wskaźników mikrobiologicznych. Wykonano posiewy próbek ścieków surowych, ścieków oczyszczonych oraz wód pobranych ze stawu odbierającego ścieki oczyszczone. W wyniku badań stwierdzono, iż złoże hydrofitowe w redukuje ilość drobnoustrojów obecnych w ściekach surowych. Natomiast w stawie odbierającym ścieki dochodzi do wtórnego zanieczyszczenia biologicznego.
This article discusses the problem of biological evaluation of the constructed wetlands. The constructed wetland located in Zwierki in the Zabłudów commune was a research facility. Biological evaluation of the constructed wetland was made by taking samples of raw sewage, treated sewage flowing out of the deposit and water from the receiving pond. Cultures were made on individual media to determine the presence or amount of the microorganisms concerned. After incubation, the approximate number of microorganisms on solid media was calculated. As a result of the research, it was found that the constructed wetland to some extent reduces the amount of microorganisms present in raw sewage. However, in the receiving pond, secondary biological pollution occurs.
Źródło:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska; 2018, 9, 3; 143-148
2081-3279
Pojawia się w:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Investigations of outbursts and tremors in Polish collieries with application of radon measurements
Autorzy:
Wysocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/148695.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Tematy:
radon
hazards
outbursts
tremors
coal mine
Opis:
In the 80’s and 90’s of the last century some attempts were undertaken to apply specific radiometric methods to support the prediction of outbursts in collieries, located in Lower Silesian Coal Basin (LSCB) in south- -western Poland. This idea was developed as an analogy to the application of radon changes in groundwater prior to earthquakes, and on this basis the hypothesis of variations of radon emanation from coal seams, preceding approaching outburst, was formulated. It has been stated, that a certain correlation between temporal and spatial variations of radon level and the level of outburst’s hazard existed. Then, new investigations have been started in copper and coal mines with the hope to use radon as a tool for the prediction of another dynamic phenomena – tremors. In the case of these investigations, only weak evidences were found. In the last years the occurrence of outburst was noticed in the collieries of Upper Silesian Coal Basin (USCB). Therefore, we started observations of changes of radon concentration in gas, sampled from headings, driven in endangered coal seams. The goal of the research is an attempt to formulate “radon index of outburst hazard” to support other, routinely used, methods of the prediction of dangerous events. In this paper some results of investigations, done in collieries in LSCB and in copper mines are quoted to give the background for preliminary results of new research, ongoing in one of the coal mines in the Upper Silesia region.
Źródło:
Nukleonika; 2010, 55, 4; 495-499
0029-5922
1508-5791
Pojawia się w:
Nukleonika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie multimediow w edukacji lesnej na przykladzie gry edukacyjnej Zwierzeta Lasu
Multimedia implementation in the forest education on the examples of Forestry Animals educational game
Autorzy:
Wysocka, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/882235.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
edukacja przyrodniczo-lesna
gry komputerowe
gry dydaktyczne
gra Zwierzeta Lasu
Opis:
W 2005 roku w Nadleśnictwie Wejherowo zrodził się pomysł na multimedialną grę edukacyjną, która miała uczyć poprzez zabawę. W toku rozpoczętych prac i na skutek nagromadzenia dużej ilości materiału powstała wielowątkowa, atrakcyjna gra multimedialna ucząca rozpoznawania kilkunastu gatunków zwierząt leśnych.
In 2005 in Wejherowo forest inspectorate, the idea about the multimedia educational game which would teach through the play was born. In the course of work and as a result of gathering a lot of materials it was created multiplot attractive multimedia game teaching to recognize several species of forest animals.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2007, 09, 1[15]
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zależność stężeń radonu od warunków geologiczno-górniczych na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Dependence of radon concentrations on the area of the Upper Silesian Coal Basin on geological and mining conditions
Autorzy:
Wysocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340555.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
radon
eksploatacja górnicza
bezpieczeństwo publiczne
budynek mieszkalny
Upper Silesian Coal Basin
mining exploitation
public safety
dwelling-house
Opis:
Radon, promieniotwórczy gaz szlachetny, może być przyczyną zwiększonego ryzyka zachorowań na raka płuc i górnych dróg oddechowych. Stężenia tego gazu w budynkach mieszkalnych nierzadko osiągają wartości znacznie przekraczające dopuszczalny limit, czyli 200 Bq/m3. W artykule przedstawiono wyniki badań mających na celu stwierdzenie, czy w obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW) występują rejony o podwyższonym potencjale radonowym oraz wskazanie zależności między poziomem stężeń radonu a lokalnymi warunkami geologicznymi i działalnością górniczą. W czasie realizacji badań wykonano ponad 900 długoterminowych (trwających do 6 miesięcy) pomiarów stężeń radonu w budynkach mieszkalnych usytuowanych na całym obszarze GZW. Podstawową metodą pomiarową była metoda pasywna pomiarów radonu z wykorzystaniem detektorów śladowych cząstek alfa. Ponadto prowadzono wstępne krótkoterminowe pomiary stężenia tego gazu za pomocą detektorów z węgla aktywnego. W celu dokładniejszego wyjaśnienia mechanizmów wpływających na migrację i przenikanie radonu do budynków wykonano pomiary stężenia radonu w powietrzu glebowym i jego ekshalacji z gleby. Budowę warstwy przypowierzchniowej w wybranych miejscach, charakteryzujących się podwyższonym potencjałem radonowym określono na podstawie badań geofizycznych (elektrooporowych). Wyniki badań oraz analiza danych geologicznych i górniczych pozwoliła na stwierdzenie, że średnie stężenie radonu w budynkach na obszarze GZW wynosi 46 Bq/m3, istnieje jednak zależność stężeń tego gazu od regionalnych i lokalnych warunków geologicznych. Niskie koncentracje radonu stwierdzono w obszarze występowania ilastych osadów miocenu, czyli w południowej i zachodniej części GZW. Wyższy poziom radonu obserwowano w obszarze pozbawionym izolującej warstwy iłów trzeciorzędowych. Najwyższe stężenia radonu występują w obrębie triasowych niecek (rys. 1 i 2). Stwierdzono, że utworami szczególnie sprzyjającymi migracji i ekshalacji radonu są dolomity kruszconośne, tworzące rozległe wychodnie na powierzchni. Na podstawie pomiarów terenowych, laboratoryjnych, opracowano schemat migracji i ekshalacji radonu z wychodni różnych utworów geologicznych (rys. 5). Analiza wyników pomiarów na tle działalności górniczej wskazała na istnienie związków między eksploatacją rud i węgla kamiennego a poziomem koncentracji radonu w budynkach. Bezpośrednią przyczyną występowania podwyższonych stężeń radonu w budynkach są rozluźnienia skał i gruntów oraz naruszenia budynków, ułatwiające wnikanie gazów do ich wnętrz. W obszarach intensywnej działalności górniczej, a przede wszystkim w rejonach nakładania się wpływów płytkiej i głębokiej eksploatacji węgla i rud, poziom stężeń radonu w budynkach znacznie przekracza wartości średnie dla GZW (rys. 4). Współczesny rozwój procesów krasowych, wywołanych przez wpływy eksploatacji górniczej zarówno dawnej, jak i współczesnej, jest zjawiskiem dodatkowo ułatwiającym migrację gazów. Procesy fizyczne i chemiczne powodujące odnowienie krasu, szczególnie intensywnie zachodzą w środowisku skał węglanowych. Stwierdzono, że w obrębie miast Piekary Śląskie i Jaworzno lokalne warunki geologiczne i górnicze szczególnie sprzyjają migracji i ekshalacji radonu.
Radon, a radioactive noble gas can be the reason of increased risk to fall of lungs and upper respiratory tract. Concentrations of this gas in dwellings reach values considerably exceeding the permissible limit, i.e. 200 Bq/m3. The article presents results of investigations which goals were as follow: - to find out if in the area of Upper Silesian Coal Basin (USCB) occur regions with enhanced radon potential, - to find out dependence between the radon levels and geological conditions as well as mining activity. In frame of the work more than 900 long-term (lasting up to 6 month) measurements of radon concentrations in dwellings situated in the entire USCB were carried out. Preliminary short-term measurements of radon concentration by means of charcoal detectors were done. The passive method, based on solid state nuclear track detectors (SSNTD) has been used for long-term radon measurements. In order to explain more exactly the mechanism influencing the migration and penetration of radon to buildings, measurements of radon in soil concentrations and its exhalation from soil were carried out. The structure of strata situated close to the surface in selected sites characterized by increased radon potential was investigated with the application of geophysical methods (electroresistivity). The results of investigations and analysis of geological and mining data allowed to calculate that the average radon concentration in buildings in USCB area is equal to 46 Bq/m3, however the correlation between radon concentrations and regional and local geological conditions is observed. Low radon concentrations were measured in the area of occurrence of silty Miocene sediments, i.e. in the southern and western part of USCB. Higher radon levels were observed in areas without the insulating layer of Tertiary clays. The highest radon concentrations occur within the Triassic sinclines (Fig. 1 and 2). It has been found that migration and exhalation of radon is the easiest for ore-bearing dolomites, especially in case of widespread outcrops on the surface. On the basis of field measurements and laboratory tests a scheme of radon migration and exhalation from outcrops of different formations has been developed (Fig. 5). The analysis of the results shown the correlation between mining activity (ore and hard coal mining) and radon levels in dwellings. The main reason of occurrence of increased radon concentrations in buildings are- fissures in rocks, ground loosening and damages of buildings structure enables gas penetration to their interiors. In areas of intensive mining activity, first of all in regions where impacts of shallow ore mining are intensified by deep hard-coal extraction, the level of radon concentration considerably exceeds the average values for the Upper Silesian Coal Basin (Fig. 4). The current development of karst processes caused by impact of mining operation both in the past and at the present time is a phenomenon additionally making easier gas migration. Physical and chemical processes causing karst rejuvenation occur particularly intensively in carbonate rocks. It has been found that within the city Piekary Śląskie and Jaworzno local geological and mining conditions are particularly good for radon migration and exhalation.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2002, 3; 25-41
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radon w jaskiniach Jury krakowsko-częstochowskiej
Radon in caves of the Kraków-Częstochowa Upland
Autorzy:
Wysocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340629.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
Kraków-Częstochowa Upland
Upland
radon
cave
Opis:
Radon (222Rn) należy do uranowego szeregu promieniotwórczego. Jako gaz szlachetny jest mało toksyczny, szkodliwe są natomiast produkty jego rozpadu. Źródłem radonu w naszym otoczeniu są głównie skały budujące podłoże, rzadziej materiały budowlane, woda wodociągowa i gaz ziemny. Narażenie radiacyjne, powodowane przez radon, jest związane przede wszystkim z zamkniętymi przestrzeniami o słabej wentylacji, jakimi są: wyrobiska podziemnych zakładów górniczych, jaskinie, tunele, a także domy mieszkalne. Od kilkunastu lat w świecie prowadzone są badania naturalnej promieniotwórczości w jaskiniach. W Polsce szczególna uwaga specjalistów dotyczy obszaru Sudetów, charakteryzującego się podwyższonym naturalnym tłem promieniowania gamma i występowaniem naturalnych wód o podwyższonej zawartości radonu. Zagadnienia związane z występowaniem promieniotwórczości naturalnej Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej oraz ryzykiem radonowym w jaskiniach tego obszaru, nie są dotychczas dostatecznie rozpoznane. W artykule przedstawiono wyniki pomiarów stężenia radonu w 11 jaskiniach. Badaniami objęto zarówno jaskinie łatwo dostępne, jak i te, do których wejście wymagało przygotowania speleologicznego. Wyniki badań wykazały, że stężenia radonu w jaskiniach jurajskich są znacznie mniejsze od rekordowych wartości podawanych w doniesieniach literaturowych. W kilku jaskiniach stężenia radonu przekraczały 1000 Bq/m3. Oszacowano dawki, na jakie są narażeni turyści oraz speleolodzy i przewodnicy w jaskiniach turystycznych. Stwierdzono, że dawki, wynikające z ekspozycji na radon i produkty jego rozpadu, otrzymują osoby przebywające przez kilkaset godzin rocznie w jaskiniach. Mogą one być większe od tych, na jakie są narażeni górnicy kopalń węgla kamiennego. W celu wyliczenia rzeczywistych dawek należy zaopatrzyć przewodników w dawkomierze indywidualne.
Radon (222Rn) is naturally occurring nobel gas, the member of uranium series. The main source of radon is bedrock, sometimes building materials, drinking water and gas. The potential risk that stems from radon and its progeny in underground mines and dwellings is well documented. In caves in different countries radon concentrations have been identified as elevated. In Poland radon measurements have been performed in the region of Sudety Mountains where the elevated background of natural radiation occurs. In the paper results of measurements of radon concentrations in 11 caves of the Kraków-Częstochowa Upland are presented. Radon concentrations in these caves are not high by world standards. However the annual doses calculated to long-term users of caves and tourists guides are in some caves higher than 13 mSv. It means that doses to cave users might be higher than to miners of underground coal mines. For detailed calculations of doses from radon and its progeny to tourists guides the data from personal dose-meters are necessary.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2007, 3; 77-87
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radon problems in mining and post-mining areas in Upper Silesia region, Poland
Autorzy:
Wysocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/146177.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Tematy:
radon
geology
mining areas
post-mining areas
mining-induced transformations
Opis:
The new basic safety standards (BSS) Directive 2013/59/Euratom [1] puts EU member states under an obligation to establish, amongst others, national radon action plans. In order to address the issue of long-term risks from radon exposures, it is important to identify areas where elevated levels of radon can be expected. One of the types of areas affected by an increased migration of radon and by the penetration of radon into buildings are areas in which industrial activity, for example, the exploitation of mineral resources, causes changes in the geological environment. The Upper Silesian Coal Basin (USCB) in Poland is one of the examples. The results of studies conducted in the past have shown that the levels of indoor concentration of radon, to a large extent, depend on the geological structure of the subsurface layers. One of the main factors infl uencing the migratory abilities of radon are the mining-induced changes of a rock body. We estimate that in specific radon-prone zones, the levels of radon may exceed 300 Bq/m3 in approximately 2% of the dwellings. Another problem that may appear in post-mining areas is linked to the reclamation of radioactively contaminated areas. The complex geology of the strata in USCB, the mining activity that can be observed in the region and, additionally, the discharge of radium-bearing waters into the environment are the most significant factors affecting radon potential and hazard in dwellings in this region. In this paper, problems linked to the detection of radon in the mining area of USCB are presented.
Źródło:
Nukleonika; 2016, 61, 3; 307-313
0029-5922
1508-5791
Pojawia się w:
Nukleonika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ lokalizacji składowisk odpadów na jakość wód podziemnych
Influence of Location of Landfills on Groundwater Quality
Autorzy:
Wysocka, M. E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818571.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
nieuszczelnione składowiska odpadów
warunki geologiczne
jakość wód podziemnych
monitoring
piezometr
leaky landfill
geological conditions
groundwater quality
piezometer
Opis:
Since recently localization, building, and exploitation of landfill sites in Poland have been taking place without any guidelines and legal regulations. As a result Poland, in comparison to other European Union countries, does not score well in this respect. Unfortunately landfills, particularly from the rural area, quite often have been stored directly on the natural grounds without any protection in excavation after the exploitation of aggregate. The aim of this article is to indicate the elements that should be taken into account during structure design, or expansion of the landfills, by focusing particularly on the groundwater quality of the terrain. In order to stress the significance of this subject, three examples of the municipal landfills that have been located in the sites of adverse geological conditions are presented, and the effect of it on the groundwater quality was carried out. Tested landfills have been located mainly within the limits of the non-cohesive soils with high filtration coefficients without any protection. In every case, a subsurface water-bearing layer is deposited directly under the stored landfills. Observation for analyzed landfills were made just before their closing but still during the exploitation. Therefore, the analysis regards the period from the formation of the landfill monitoring wells till today when the landfills are already closed and reclaimed. In the water samples, which were collected according to the guidelines, the following indicators were taken into account and analyzed: reaction pH, proper electrolytic conductivity, total organic carbon, heavy metals (Cu, Pb, Zn, Cd, Cr, Hg), total polycyclic aromatic hydrocarbons. In all the tested landfills was found higher concentrations of groundwater’s pollution indicators in landfill monitoring wells located on the outlet of these waters than in the landfill monitoring wells located on their supply. An increased total organic carbon content and higher electrolytic conductivity and content of heavy metals such as copper and zinc was specifically observed. Increased contents of these indicators prove a negative impact of landfills on the water environment. Consequently, the order to close these landfills was justified, as further storage of these landfills would have a bad impact on the groundwater quality, as a result of which a complete degradation of the water-bearing level would take place. As a consequence of the cessation of the exploitation, the quality of water has improved within the limits of the landfills where the geological conditions were the best, namely, even a discountinuous layer of the poorly permeable formations stored above the water-bearing layer had a positive impact and stopped the pollution, disallowing their further migration into the highly permeable formations. In the case of the landfills situated directly on the soils of high filtration coefficients, the indicators of negative influence of deposited landfills increase even after the closing of the researched landfill sites. In this case, a further analysis of monitoring research is needed in order to see after how many years after the shutdown the landfills would cease to be damaging for the waters of the subsurface water-bearing layer.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 2; 1074-1093
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanieczyszczenie gruntów pod nieuszczelnionym gminnym składowiskiem odpadów komunalnych
Soil pollution under unsealed municipal waste landfill
Autorzy:
Wysocka, M.E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/887158.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
skladowiska odpadow
zanieczyszczenia srodowiska
skladowiska odpadow komunalnych
grunty
wspolczynnik filtracji
zanieczyszczenia gruntowe
wody gruntowe
wody podziemne
jakosc wody
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2018, 27, 2[80]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie GPR do ustalania zmian antropogenicznych w podłożu gruntowym
GPR using for location anthropogenic changes in substrate
Autorzy:
Wysocka, M. E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/403115.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
georadar
metoda georadarowa
badania terenowe
ground penetrating radar
GPR method
field tests
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań wykonanych za pomocą georadaru, których celem było lokalizowanie zmian antropogenicznych występujących w podłożu. Badania polegały na wykonaniu badań terenowych za pomocą anten o częstotliwości 500 MHz i 900 MHz, a następnie na obróbce cyfrowej i interpretacji echogramów. W metodzie GPR niezbędnym czynnikiem zarejestrowania użytecznego sygnału (informacji) jest kontrast względem stałej dielektrycznej pomiędzy ośrodkiem, a poszukiwanym obiektem. Przeprowadzone badania i analizy wykazały, że odpowiednie dobranie anteny i ustawień aparatury badawczej jest jednym z najważniejszych zadań przy zastosowaniu georadaru, a co za tym idzie niezbędna jest wiedza i praktyka osoby dokonującej pomiarów i analizy.
The paper presents the results of research using georadar. The paper aim was to locate anthropogenic changes occurring in the substrate. The tests consisted of field tests carried out using 500 MHz and 900 MHz antennas, followed by digital processing and interpretation of echograms. In the GPR method, the necessary factor in registering a useful signal (information) is the contrast to the dielectric constant between the center and the object being sought. Conducted research and analysis showed that the appropriate selection of antenna and settings is one of the most important tasks when using a GPR. The knowledge and practice of the person making measurements and analysis are necessary.
Źródło:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska; 2018, 9, 4; 181-186
2081-3279
Pojawia się w:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiary ekshalacji radonu z gruntu - opracowanie metodyki i wyniki wstępne
Measurements of radon exhalation from the ground - development of the method and preliminary results
Autorzy:
Chałupnik, S.
Wysocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340625.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
radon
ekshalacja
Górnośląskie Zakłady Węglowe
Upper Silesian Coal Basin
exhalation
Opis:
Radon jest gazem szlachetnym i dzięki temu, po opuszczeniu siatki krystalicznej minerału zawierającego izotop macierzysty rad 226Ra, z dużą łatwością przemieszcza się najpierw w przestrzeni międzyziarnowej, a następnie przedostaje się do szczelin i spękań, i razem z innymi gazami szuka najłatwiejszych dróg migracji. Czas półrozpadu radonu jest dostatecznie długi, by zdążył on przebyć drogę od miejsca, gdzie powstał w wyniku rozpadu izotopu macierzystego, do spękań w fundamentach budynków, a przez nie do mieszkań. W przypadku, kiedy ze skał lub gleby przedostaje się do powietrza atmosferycznego, ma mniejsze znaczenie z uwagi na ochronę radiologiczną, gdyż szybko zostaje rozcieńczony w bardzo dużej objętości powietrza. W przestrzeniach zamkniętych, jakimi są jaskinie, tunele i domy mieszkalne może dojść do znacznych koncentracji radonu "produkowanego" przez izotop macierzysty. Badania stężeń radonu w budynkach na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW) prowadzone przez Główny Instytut Górnictwa wykazały, że w pewnych obszarach Zagłębia możliwe jest wy stępo warne podwyższonych koncentracji tego gazu [19]. Eksploatacja węgla kamiennego oraz indukowane przez nią zjawiska geodynamiczne, takie jak wstrząsy i tąpania, są przyczyną występowania pustek poeksploatacyjnych, szczelin i spękań górotworu, co z kolei powoduje osiadanie powierzchni i zniszczenie struktury budynków. Procesy te ułatwiają przemieszczanie się radonu w górotworze. Wskaźnikiem zagrożenia radonowego w badanym terenie jest stężenie tego gazu w powietrzu glebowym. Istotnym czynnikiem, wpływającym na wartość stężenia radonu w budynkach jest przepuszczalność gleby. Pomiary tej wielkości są utrudnione w warunkach terenowych, dlatego część naukowców uważa, że zamiast (lub oprócz) pomiarów stężeń radonu w glebie powinno wykonywać się pomiary ekshalacji radonu z gleby. Przedstawione w artykule badania miały na celu opracowanie metodyki pomiaru ekshalacji oraz kalibrację opracowanej metody. Do pomiarów terenowych skonstruowano komorę kumulacyjną (rys. 1). Kalibrację metody prowadzono w komorze radonowej znajdującej się w Laboratorium Radiometrii Głównego Instytutu Górnictwa (fot. 1). Po wykonaniu pomiarów kalibracyjnych rozpoczęto badania na wytypowanych terenach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. W celu zbadania związku między lokalną budową geologiczną, a poziomem ekshalacji radonu prowadzono pomiary w rejonach o odmiennej budowie geologicznej. Ponadto, badaniami objęto wybrane rekultywowane tereny pogórnicze. Wyniki badań wykazały, że w pewnych przypadkach na terenach pogómiczych można spodziewać się wzmożonej ekshalacji radonu.
Radon is a noble gas, therefore after recoil from the lattice, in which radium 22oRa was embedded, relatively easy moves in the fissures and cracks. The half-life of radon is long enough (3.83 days) to enable movement of this radionuclide for relatively long distances in soil, to reach the surface or enter inner spaces of buildings. Of course, when radon exhales into atmospheric air, the radiation hazard is negligible due to fast dilution in big volume of outdoor air. In confined spaces as caves, underground mines or dwellings radon concentrations may sometimes reach high level. During our investigations in Upper Silesian Coal Basin (USCB), it has been revealed that in some parts of the basin radon concentrations in dwellings are enhanced [19J. Coal mining in this area leads to specific geodynamic phenomena, as quakes and tremors. On the other hand, underground exploitation induces the presence of emptiness, cracks and fissures in the strata. All mentioned above factors cause very often subsidence of the surface and damages of buildings, located in affected zones. Radon migration in fractured rocks and soil is much easier. One of possible indicators of radon risk is radon concentration in soil gas, commonly used in many countries. Very important factor, affecting radon levels in dwellings, is permeability of the soil. Measurements of soil permeability are rather difficult, therefore in our opinion a better indicator of radon risk is exhalation rate from the ground. We decided to implement such technique of measurements in our laboratory in the Central Mining Institute (Phot. 1). Firstly, an exhalation (accumulation) chamber has been constructed (Fig. 1). At first, Lucas cells have been applied for measurement of radon concentration in exhalation chambers. Preliminary results showed, that such method has relatively high detection limit - 2 mBq/mz s for accumulation time 3-4 hours. Therefore we started investigations of possible application of activated charcoal for radon accumulation and liquid scintillation counting of charcoal detectors. A calibration of charcoal detectors is difficult, a lot of efforts have been made to develop the proper calibration procedure. Afterwards, preliminary field measurements have been started, to investigate relationship between radon exhalation rates and local geological structure in different regions of USCB. Additionally, some areas after ground reclamation have been tested, because we predicted enhanced radon exhalation rates in some specific sites like abandoned settling ponds or waste piles.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2003, 1; 61-72
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Investigations of surface settling pond
Badania skażeń promieniotwórczych w rejonie likwidowanego osadnika kopalnianego
Autorzy:
Wysocka, M.
Chałupnik, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340827.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
rekultywacja osadników kopalnianych
wody kopalniane
ekshalacja radonu
mine deposit reclamation
underground water
radium exhalation
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2004, 1; 128-130
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ odprowadzania wód radowych z kopalń na skażenie środowiska naturalnego
Influence of the discharge of radium-bearing waters from coal mines on the contamination of the natural environment
Autorzy:
Chałupnik, S.
Wysocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340947.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
woda kopalniana
woda radowa
skażenie promieniotwórcze
skażenie środowiska
wody zrzutowe
radon
monitoring skażenia
coal water
radium-bearing water
environment contamination
radiactive contamination
radium
contamination monitoring
Opis:
Wody radowe odprowadzane z kopalń węgla kamiennego do osadników powierzchniowych a stamtąd do rzek powodują czasem skażenia promieniotwórcze. Od 1986 roku obowiązują wytyczne [12], zgodnie z którymi kopalnie są zobowiązane do monitoringu naturalnych izotopów promieniotwórczych w wodach zrzutowych i w ciekach powierzchniowych poniżej punktu zrzutu. Pomimo to kontrola stężeń izotopów radu w wodach rzecznych jest prowadzona jedynie okazjonalnie. W latach 1993-1994 kontrole były prowadzone przez Laboratorium Radiometrii Głównego Instytutu Górnictwa [20]. Od tego czasu sytuacja uległa znaczącej zmianie - w niektórych kopalniach wprowadzono metody ograniczania dopływów wód słonych do wyrobisk podziemnych, w innych zastosowano technologie usuwania radu z wód kopalnianych, które są prowadzone w wyrobiskach podziemnych, a część kopalń została zlikwidowana. Stąd potrzeba powtórzenia badań środowiskowych rzek na terenie Śląska. Określenie zależności między wynikami pomiarów stężeń radu w wodach rzecznych i wynikami systematycznego monitoringu wód zrzutowych kopalń, pozwoli na powtórzenie bilansu ładunku radu odprowadzanego do środowiska naturalnego. Umożliwi to ocenę efektywności działań podjętych przez kopalnie w celu obniżenia czy wręcz zaprzestania dalszego zanieczyszczania środowiska naturalnymi izotopami promieniotwórczymi.
Saline waters from underground coal mines in Poland often contain natural radioactive isotopes, mainly 226Ra from the uranium decay series and 228Ra from the thorium series. Approximately 60% of the total amount of radium remains underground as radioactive deposits, but 120 MBq of 226Ra and 200 MBq of 22SRa are released daily into the rivers along with the other mine effluents from all Polish coal mines. Technical measures such as inducing the precipitation of radium in gobs, decreasing the amount of meteoric inflow water into underground workings etc., have been undertaken in several coal mines, and as a result of these measures the total amount of radium released to the surface waters has diminished by about 60% during the last 5-6 years. Mine water can have a severe impact on the natural environment, mainly due to its salinity. However associated high levels of radium concentration in river waters, bottom sediments and vegetation have also been observed. Sometimes radium concentrations in rivers exceed 0.7 kBq/m3 , which is the permissible level for waste waters under Polish law. The extensive investigations described here were carried out for all coal mines and on this basis the total radium balance in effluents has been calculated. Measurements in the vicinity of mine settling ponds and in rivers have given us an opportunity to study radium behaviour in river waters and to assess the level of contamination.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2003, 2; 49-58
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania laboratoryjne nad zastosowaniem nowego polikationitu do płuczek HDD
Application of new polycationite in HDD muds - lab research
Autorzy:
Wysocki, S.
Wysocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300186.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
płuczki wiertnicze
technologie HDD
drilling muds
horizontal directional drilling
Opis:
Technologia horyzontalnego przewiertu sterowanego stale się rozwija. Jednym z najważniejszych elementów w technologii HDD jest płuczka wiertnicza o specyficznych właściwościach. Obecnie w przewiertach sterowanych stosowana jest wyłącznie płuczka bentonitowa. Dlatego też ciągle prowadzone są badania nad modyfikacjami bentonitu, które umożliwiłyby uzyskanie płuczki o jak najlepszych parametrach reologicznych, a jednocześnie taniej. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących aplikacji nowego bentonitu przeznaczonego do płuczek HDD. Przebadane płuczki charakteryzują się dobrymi parametrami technologicznymi, co pozwala na zastosowanie ich w praktyce przemysłowej.
One of the most important in HDD technology is a drilling mud with specific properties. In this paper the results of new bentonite application in HDD drilling muds are presented. Tested mud characterize with good technological properties, it gives good perspectives of industrial development.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2009, 26, 4; 689-694
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The applicability of C-14 measurements in the soil gas for the assessment of leakage out of underground carbon dioxide reservoirs
Autorzy:
Chałupnik, S.
Wysocka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/148781.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Tematy:
greenhouse gases
carbon dioxide sequestration
radiocarbon
liquid scintillation spectrometry
Opis:
Poland, due to the ratification of the Kioto Protocol, is obliged to diminish the emission of greenhouse gases. One of the possible solutions of this problem is CO2 sequestration (CCS – carbon capture and storage). Such an option is a priority in the European Union. On the other hand, CO2 sequestration may be potentially risky in the case of gas leakage from underground reservoirs. The most dangerous event may be a sudden release of the gas onto the surface. Therefore, it is very important to know if there is any escape of CO2 from underground gas reservoirs, created as a result of sequestration. Such information is crucial to ensure safety of the population in areas located above geological reservoirs. It is possible to assess the origin of carbon dioxide, if the measurement of radiocarbon 14C concentration in this gas is done. If CO2 contains no 14C, it means, that the origin of the gas is either geological or the gas has been produced as a result of combustion of fossil fuels, like coal. A lot of efforts are focused on the development of monitoring methods to ensure safety of CO2 sequestration in geological formations. A radiometric method has been tested for such a purpose. The main goal of the investigations was to check the application possibility of such a method. The technique is based on the liquid scintillation counting of samples. The gas sample is at first bubbled through the carbon dioxide adsorbent, afterwards the adsorbent is mixed with a dedicated cocktail and measured in a low-background liquid scintillation spectrometer Quantulus. The described method enables measurements of 14C in mine and soil gas samples.
Źródło:
Nukleonika; 2014, 59, 1; 3-7
0029-5922
1508-5791
Pojawia się w:
Nukleonika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 75

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies