Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wołczański, Józef." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Listy ks. Wincentego Danka do abp. Józefa Bilczewskiego z lat 1900-1919 (część III)
Letters of Father Wincenty Danek to Abp. Józef Bilczewski from 1900-1919 (Part 3)
Autorzy:
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339189.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
abp Józef Bilczewski
ks. Wincenty Danek
archidiecezja lwowska obrządku łacińskiego
kościół pw. Wspomożenia Wiernych w Budapeszcie
duszpasterstwo polonijne na Węgrzech
budowa świątyni dla Polaków
Abp. Józef Bilczewski
Fr Wincenty Danek
Roman Catholic Archdiocese of Lviv
Church of the Help of the Faithful in Budapest
Polish pastoral ministry in Hungary
building a church for Poles
Opis:
Niniejsza edycja źródeł historycznych dotyczy listów duchownego archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego ks. Wincentego Danka (1870-1945) do metropolity lwowskiego abp. Józefa Bilczewskiego (1860-1923). Dokumenty te odnoszą się do lat 1900-1919, a więc niemal całego pontyfikatu lwowskiego hierarchy. Przechowywane są w spuściźnie po metropolicie w Archiwum Archidiecezji Lwowskiej ob. łac. w Krakowie. Nie zachowały się jednak listy abp. Bilczewskiego do ks. Danka. Tym bardziej cenne są te, które stanowią przedmiot niniejszej edycji choćby z tej racji, że nigdy dotąd nie były wykorzystywane w badaniach naukowych. Dodatkowym ich atutem jest zawarta w nich problematyka zabiegów polonijnego duszpasterza w Budapeszcie ks. Danka o zorganizowanie systematycznego duszpasterstwa dla rodaków, a nade wszystko starania o budowę kościoła. Inicjator tej akcji, za aprobatą tak kościelnych i państwowych czynników węgierskich, jak również abp. Bilczewskiego podjął szeroko zakrojoną akcję gromadzenia funduszy i poparcia w środowisku węgierskim, amerykańskim i galicyjskim. Nawiązał kontakty z rodami arystokracji węgierskiej spokrewnionej ze sferami polskiego ziemiaństwa, pozyskał względy osób powiązanych z dworem cesarskim w Wiedniu, zdobył zaufanie niektórych członków rządu i parlamentu Austro-Węgier, co miało zaowocować zabezpieczeniem bazy materialnej planowanej inwestycji. Realizacji tak szczytnej idei przeszkodził wybuch I wojny światowej, wskutek czego finalizacja budowy kościoła pw. Wspomożenia Wiernych doszła do skutku dopiero w 1926 r. Dokonano wówczas poświęcenia świątyni, a jej konsekracja miała miejsce cztery lata później.
This edition of historical sources contains letters written by a priest of the Roman Catholic Archdiocese of Lviv, Fr Wincenty Danek (1870-1945), to Metropolitan of Lviv Archbishop Józef Bilczewski (1860-1923). The documents are from the years 1900-1919, covering almost the whole pontificate of the Lviv hierarch. As the legacy of the metropolitan, they are held in the Archives of the Roman Catholic Archdiocese of Lviv in Kraków. Unfortunately, Abp. Bilczewski’s letters to Fr Danek have not been preserved, so the letters presented in this edition are all the more valuable; it also because they have never been used in scholarly research before. The letters talk about the efforts of Father Danek, a priest of the Polish diaspora in Budapest, to organise a systematic pastoral ministry for his compatriots and, most of all, to build a church. With the approval of the Hungarian church and state authorities, as well as Abp. Bilczewski, Danek launched an extensive campaign to raise funds and support in Hungarian and Galician circles. He established contacts with Hungarian aristocratic families having blood ties with Polish landowners, won the favours of people connected with the imperial court in Vienna, and gained the trust of some members of the Austro-Hungarian government and parliament, which was intended to secure the financial basis for the planned investment. The noble project of erecting a church was hampered by the outbreak of the World War I, so it did not come to fruition until 1926, when the Church of the Help of the Faithful was completed. The church was blessed, but its consecration took place four years later.
Źródło:
Studia Polonijne; 2023, 44; 331-369
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Postawa nasza musi być jasna i czytelna dla narodu”. Biskup Ignacy Tokarczuk jako członek Episkopatu Polski w okresie prymasostwa kard. Stefana Wyszyńskiego (1965-1981)
Autorzy:
Łatka ks., Rafał
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158286.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Ignacy Tokarczuk
Diocese of Przemyśl
Stefan Wyszyński
Primate of the Millennium
Polish Episcopate
diecezja przemyska
Prymas Tysiąclecia
Episkopat Polski
Opis:
Artykuł w całościowy sposób przybliża rolę bp. Ignacego Tokarczuka w Episkopacie Polski w okresie prymasostwa kard. Stefana Wyszyńskiego. Chronologicznie obejmuje okres od nominacji hierarchy na ordynariusza przemyskiego – w 1965 roku, aż do śmierci prymasa – w maju 1981 roku. Analiza opiera się na wielu źródłach archiwalnych, pochodzących przede wszystkim ze zbiorów kościelnych. Kluczowe w tym zakresie były materiały z zasobu Archiwum Archidiecezjalnego Warszawskiego, zespół: Sekretariat Prymasa Polski, oraz z dzienników bp. I. Tokarczuka (znajdujących się w zbiorach ks. prof. Józefa Wołczańskiego) i kard. S. Wyszyńskiego (z Archiwum Archidiecezjalnego Gnieźnieńskiego). W tekście przybliżono m.in. aktywność ordynariusza przemyskiego w komisjach specjalistycznych Episkopatu, ze szczególnym uwzględnieniem Komisji/Rady Głównej; wpływ bp. I. Tokarczuka na strategiczne decyzje podejmowane przez zgromadzenie polskich biskupów; antykomunistyczną postawę hierarchy unikalną na tle Episkopatu Polski; jego podejście do dialogu prowadzonego przez władze PRL ze Stolicą Apostolską w latach 1971-1978; stosunek biskupa do opozycji przedsierpniowej i „Solidarności”. Tekst udowadnia, że bp. I. Tokarczuk odgrywał w Episkopacie Polski w okresie prymasostwa S. Wyszyńskiego ważną rolę, o czym świadczyła nie tylko jego stała obecność w Komisji/Radzie Głównej, ale także fakt, że jego głos był szanowany przez wszystkich biskupów z Prymasem Tysiąclecia na czele. Autorzy tekstu mają nadzieję, że zawarte w nim informacje dotyczące roli ordynariusza przemyskiego w pracach Episkopatu Polski w latach 1965-1981 będą ważnym elementem przyszłej biografii hierarchy, która w dalszym ciągu czeka na swojego wnikliwego autora.
The article presents a comprehensive outlook on the role of Bishop Ignacy Tokarczuk in the Episcopate of Poland during the Primacy of Cardinal Stefan Wyszyński. Chronologically, it covers the period from the hierarch’s appointment as Ordinary of Przemyśl (in 1965) until the Primate’s death (in May 1981). The analysis is based on a number of archival sources, primarily from church collections. Of key importance in this regard were materials from the holdings of the Warsaw Archdiocesan Archives, fond: Secretariat of the Primate of Poland, and from the diaries of Bishop I. Tokarczuk (located in the collection of Rev. Prof. Józef Wołczanski) and Cardinal S. Wyszyński (from the Gniezno Archdiocesan Archives). The text takes a closer look, among other things, at the activity of the Ordinary of Przemyśl in the specialized commissions of the Episcopate, with particular emphasis on the General Commission/Council; the influence of Bishop I. Tokarczuk on strategic decisions made by the conference of Polish bishops; the hierarch’s anti-communist stance – unique among the Polish Episcopate; his approach to the dialogue conducted by the authorities of the People’s Republic of Poland with the Holy See in 1971–1978; the bishop’s attitude toward the Pre-August Opposition and the Solidarity movement. The article proves that Bishop I. Tokarczuk played an important role in the Episcopate of Poland during the Primacy of S. Wyszynski’s, as evidenced not only by his constant presence in the General Commission/Council, but also by the fact that his voice was respected by all the bishops headed by the Primate of the Millennium. The authors share a hope that the information contained therein regarding the role of the Ordinary of Przemyśl in the work of the Polish Episcopate in 1965–1981 will be an important element of the future biography of the hierarch, which still awaits its potential insightful author.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 119; 207-256
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy ks. Wincentego Danka do abp. Józefa Bilczewskiego z lat 1900-1919 (część II)
Letters of the Rev. Wincenty Danek to Archbishop Józef Bilczewski from the Years 1900-1919 (Part II)
Autorzy:
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339112.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Polonijne; 2022, 43; 487-503
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy ks. Wincentego Danka do abp. Józefa Bilczewskiego z lat 1900-1919 (część I)
Letters of the rev. Wincenty Danek to Archbishop Józef Bilczewski from the Years 1900-1919 (Part I)
Autorzy:
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956284.pdf
Data publikacji:
2021-11-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
abp Józef Bilczewski
ks. Wincenty Danek
archidiecezja lwowska obrządku łacińskiego
kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych w Budapeszcie
duszpasterstwo polonijne na Węgrzech
budowa świątyni dla Polaków
Archbishop Józef Bilczewski
Rev. Wincenty Danek
Roman Catholic Archdiocese of Lviv
Church of Our Lady of Succour to the Faithful
Polish community pastoral care in Hungary
construction of a temple for Poles
Opis:
Niniejsza edycja źródeł historycznych dotyczy listów duchownego archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego ks. Wincentego Danka (1870-1945) do metropolity lwowskiego abp. Józefa Bilczewskiego (1860-1923). Dokumenty te odnoszą się do lat 1900-1919, a więc niemal całego pontyfikatu lwowskiego hierarchy. Przechowywane są w spuściźnie po metropolicie w Archiwum Archidiecezji Lwowskiej ob. łac. w Krakowie. Nie zachowały się jednak listy abp. Bilczewskiego do ks. Danka. Tym bardziej cenne są te, które stanowią przedmiot niniejszej edycji choćby z tej racji, że nigdy dotąd nie były wykorzystywane w badaniach naukowych. Dodatkowym ich atutem jest zawarta w nich problematyka zabiegów polonijnego duszpasterza w Budapeszcie ks. Danka o zorganizowanie systematycznego duszpasterstwa dla rodaków, a nade wszystko starania o budowę kościoła. Inicjator tej akcji, za aprobatą tak kościelnych i państwowych czynników węgierskich, jak również abp. Bilczewskiego podjął szeroko zakrojoną akcję gromadzenia funduszy i poparcia w środowisku węgierskim i galicyjskim. Nawiązał kontakty z rodami arystokracji węgierskiej spokrewnionej ze sferami polskiego ziemiaństwa, pozyskał względy osób powiązanych z dworem cesarskim w Wiedniu, zdobył zaufanie niektórych członków rządu i parlamentu Austro-Węgier, co miało zaowocować zabezpieczeniem bazy materialnej planowanej inwestycji. Realizacji tak szczytnej idei przeszkodził wybuch I wojny światowej, wskutek czego finalizacja budowy kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych doszła do skutku dopiero w 1926 r. Dokonano wówczas poświęcenia świątyni, a jej konsekracja miała miejsce cztery lata później.
This edition of historical sources covers the letters of a clergyman of the Roman Catholic archdiocese of Lviv, the Rev. Wincenty Danek (1870-1945), to Archbishop of Lviv Józef Bilczewski (1860-1923). The documents span the years 1900-1919, i.e. almost the entire pontificate of the Lviv bishop. They are kept along with other archbishop’s memorabilia in the Archives of the Lviv Archdiocese in Kraków. However, the letters of Archbishop Bilczewski to the Rev. Danek have not survived. That makes the ones covered in this edition even more valuable, given than they have never undergone scientific research before. Their additional benefit is the subjects discussed. They report the Rev. Danek’s attempts to organise a permanent pastoral care for his compatriots in Budapest, and above all, to build a church. With the approval of both Hungarian ecclesiastical and state authorities, as well as of Archbishop Bilczewski, the reverend undertook a large-scale fund-raising and support campaign across the Hungarian and Galician communities. He established contacts with the Hungarian aristocracy related to the Polish landowners; he enlisted aid from the imperial court in Vienna; he won the trust of some members of the Austro-Hungarian government and parliament, which helped secure funds for the planned investment project. Its implementation was interrupted by the outbreak of the Great War, which is why the Church of Our Lady of Succour to the Faithful was not completed until 1926. The consecration of the temple followed four years later.
Źródło:
Studia Polonijne; 2021, 42; 495-543
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność dydaktyczno-naukowa ks. Jana Ślósarza na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1886-1903
Teaching and Scientific Activities of Fr. Jan Ślósarz at the Theological Faculty of the University of Lviv in the Years 1886–1903
Autorzy:
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1634193.pdf
Data publikacji:
2020-11-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
abp Józef Bilczewski
ks. Jan Ślósarz
ks. Ludwik Kloss
ks. Józef Delkiewicz
ks. Alojzy Jougan
Frintaneum
Uniwersytet Lwowski
Wydział Teologiczny
Katedra Teologii Pastoralnej
Kapituła Metropolitalna we Lwowie
Archbishop Józef Bilczewski
Fr. Jan Ślósarz
Fr. Ludwik Kloss
Fr. Józef Delkiewicz
Fr. Alojzy Jougan
University of Lviv
Faculty of Theology
Department of Pastoral Theology
Lviv Metropolitan Chapter
Opis:
Niniejsze opracowanie prezentuje uniwersytecką karierę duchownego archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego, ks. doc. dr. hab. Jana Ślósarza (1850-1917). Po uzyskaniu doktoratu z teologii w roku 1855 na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wiedeńskiego, powrócił do Lwowa, pełniąc m.in. obowiązki katechety szkół średnich. Nie porzucił wszakże planów dalszych awansów naukowych. W latach 1886/87–1890/91 został zatrudniony na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Lwowskiego w charakterze adiunkta. W zastępstwie nieobecnych profesorów wykładał dorywczo kilka dyscyplin. I tak zimą 1888 r. zastępował wykładowcę Nowego Testamentu ks. prof. Józefa Watzkę. Wiosną 1889 r. zlecono mu wykłady Starego Testamentu w miejsce o. prof. Klemensa Sarnickiego OSBM. W 1890 r. zastąpił ks. prof. Józefa Delkiewicza na Katedrze Historii Kościoła. Równocześnie do tych zajęć, w latach 1888-1892 duchowny pełnił funkcję prefekta lwowskiego Seminarium Duchownego ob. łac., a następnie w latach 1892-1894 nauczyciela religii w V Gimnazjum, zaś w latach 1894-1905 katechety w Wyższej Szkole Realnej we Lwowie. Docelowym wszakże marzeniem ks. Ślósarza była profesura uniwersytecka. Zabiegał o nią już w roku 1895, kiedy wakowała Katedra Historii Kościoła, ale bezskutecznie. Ponownie podjął starania w roku 1900, otwierając przewód habilitacyjny w zakresie teologii pastoralnej na Uniwersytecie Lwowskim. Habilitację uzyskał bez większych trudności, a jej zatwierdzenie przez Ministerstwo Wyznań i Oświaty nastąpiło w 1891 r. Katedra Teologii Pastoralnej była wszakże zajęta, choć po śmierci jej kierownika w 1902 r. pojawiła się realna nadzieja. Otrzymał wprawdzie zastępstwo wakującej katedry, ale bez nominacji na jej kierownictwo. Pomimo podjęcia starań o tę schedę, ks. Ślósarz bezapelacyjnie przegrał konkurencję z dysponującym tak praktycznym doświadczeniem pastoralnym, jak i znaczącym dorobkiem pisarskim i organizacyjnym ks. doc. Alojzym Jouganem. Na otarcie łez powierzono mu w latach 1901-1903 wykłady zlecone w minimalnym wymiarze godzin na temat Sakramentu Pokuty. Zrażony niepowodzeniami ks. Ślósarz skierował się ku innej sferze działalności; mianowicie w roku 1904 r. otrzymał nominację na kanonika gremialnego Kapituły Metropolitalnej we Lwowie, piastując tę godność przez ostatnie 13 lat swego życia.
This article presents the university career of a clergyman of the Archdiocese of Lviv of the Latin rite, Dr. habil. Jan Ślósarz (1850–1917). After obtaining his doctoral degree in theology in 1855 at the Faculty of Theology of the University of Vienna, he returned to Lviv, where he was employed as a secondary school catechist. However, he did not abandon his plans for further scientific career. In the years 1886/87–1890/91 he was employed at the Faculty of Theology of the University of Lviv as an assistant professor. He gave lectures, on and off, on several subjects in place of absent professors. For instance, in the winter of 1888, he replaced the New Testament lecturer, Fr. Józef Watzke. In the spring of 1889 he was commissioned to give lectures on the Old Testament in place of Fr. Klemens Sarnicki OSBM. In 1890 he replaced Fr. Józef Delkiewicz at the Department of Church History. Simultaneously, in 1888–1892 the clergyman served as a prefect of the Lviv Seminary of the Latin rite, and then in 1892–1894 as a teacher of religion in the Fifth Grammar School, and in 1894–1905 as a catechist in the High Real School in Lviv. However, the ultimate dream of Fr. Ślósarz was a university professorship. He sought it already in 1895, when the Department of Church History was vacant, but to no avail. He tried again in 1900, opening his habilitation procedure in the field of pastoral theology at the University of Lviv. He obtained his habilitation degree without any major difficulties, and it was approved by the Ministry of Religions and Education in 1891. The Department of Pastoral Theology was, however, not vacant. But after the death of its head in 1902, a real opportunity presented itself. Fr. Ślósarz was made an interim acting head of the department, though he did not receive a formal nomination. In spite of his efforts, Fr. Ślósarz eventually lost the competition for the new head of the department to Fr. Alojzy Jougan, who had practical pastoral experience plus considerable writing and organisational experience. As a consolation he was entrusted with commissioned lectures in 1901–1903 on the Sacrament of Penance. Discouraged by his failures, Fr. Ślósarz turned to another sphere of his activity – in 1904 he was nominated a canon of the Metropolitan Chapter in Lviv, holding this position for the last 13 years of his life.
Źródło:
Studia Polonijne; 2020, 41; 109-130
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Carl Gustaf Strohm, Stephan Baier, Kirche im Kampf. Christlischer Aufbruch in Russland und der Ukraine; Ukraine. Ihre christlichen Kirchen von dem Hintergrund der Geschichte in Hoffnung und Spannung, red. H. Janas
Autorzy:
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964818.pdf
Data publikacji:
2019-07-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Polonijne; 1999, 20; 210-213
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sowieckie deportacje Polaków z parafii Świtarzów w roku 1940
Soviet deportations of Poles from the Świtarzów parish in 1940
Autorzy:
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1962984.pdf
Data publikacji:
2019-07-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
After 17 September 1939 the Lvov Archdiocese of the Latin rite, along with other local Churches in the Eastern borderlands, suffered various repressions from the Soviet Union. In the first years of the occupation mass deportations to the inside of the Soviet Union proved the most severe for the Polish citizens. The decision about moving the civilian population to the east was made on 5 December 1939 on the strength of the resolution passed by the Council of People's Commissars of the Soviet Union; it first concerned the settlers and the Forest Service employees. The deportation action was divided into several stages: 10 February 1940, 13 April 1940, 29 June 1940 and 18/19 June 1941. Between 980.000 and 1.000.080 Polish citizens fell victim to the repressions. At the record office of the Metropolitan Curia in Lvov a catalogue has been preserved of the victims of the Soviet regime of 10 February 1940; the catalogue concerns the Świtarzów parish. The village was situated in the Sokal District and was part of the Bełz Decanate. It was mainly inhabited by farmers. In 1939 the population was 1544 faithful of the Catholic rite. On 10 February 1940 the NKWD officers took 758 people from the places belonging to the mentioned parish to the East; the places were Rumosz, Rawszczyzna, Rulikówka-kolonia and Walawka, Skomorochy. This was 49.1% of the whole population of the parish. Among those deported there were whole families with the servants they employed. The inhabitants of Świtarzów were settled in two regions: the Ustian and the Welin one in the Archangel District. They were located in seven groups. It is not known what the vicissitudes of the exiles were, although the extreme living conditions must surely have decimated them. The published document was probably written by the then Świtarzów parish priest, Rev. Stanisław Wolanin (1880-1958) performing his pastoral duties there in the years 1932-1944. The catalogue with the erroneous title „The List of People Exiled to Archangel 10/2 1942” is not dated. It is a loose sheaf of papers attached to the birth register of the Świtarzów parish stored in the Record Office of the Metropolitan Curia of the Latin Rite in Lvov. In the article the layout of the original document as well as the spelling of the geographical names has been preserved.
Źródło:
Studia Polonijne; 2009, 30; 315-339
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół katolicki w Europie Środkowo-Wschodniej w obliczu dwóch totalitaryzmów (1917-1990). T. 2
Współwytwórcy:
Krzysztofiński, Mariusz (1973- ). Redakcja
Wołczański, Józef (1959- ). Redakcja
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział (Rzeszów). Wydawca
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Rzeszów : Lwów : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział ; Wydawnictwo bł. Jakuba Strzemię Archidiecezji Lwowskiej
Tematy:
Kościół katolicki
Totalitaryzm
Praca zbiorowa
Opis:
Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Inwentarz archiwum kurii archidiecezji ormiańskokatolickiej we Lwowie za lata 1616-1939
Das Inventarverzeichnis des Archivs der Kurie der Armenisch-Katholischen Erzdiözese in Lemberg für die Jahre 1616-1939
Autorzy:
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039817.pdf
Data publikacji:
2008-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Erzdiözese
Lemberg
17.-20. Jahrhundert
archidiecezja
Lwów
XVII-XX wiek
archdiocese
Lviv
17th-20th century
Opis:
Die Anfänge der armenisch-katholischen Erzdiözese Lwów (Lemberg) reichen bis ins 17. Jahrhundert zurück, denn am 24. Oktober 1630 legte Bischof Mikołaj Torosowicz in Lemberg das katholische Glaubensbekenntnis ab und begab sich damit unter die Jurisdiktion des Heiligen Stuhls. Vorher hatte dort seit 1356 die armenische Diözese Lemberg funktioniert, die vom armenischen Katholikos von Sis für die in Ruthenien ansässige armenische Bevölkerung erigiert worden war. Hinsichtlich ihrer geographischen Lage erstreckte sich die Erzdiözese Lemberg über das südöstliche Gebiet der Adelsrepublik. Im Jahre 1665 verfügte sie über 15 Pfarreien, 20 Priester und etwa 300 Gläubige. Mit den Jahren verbesserte sich dieser Zahlenstand beträchtlich; so gab es zum Beispiel 1763 schon 18 Pfarreien mit fast 6000 Katholiken, und 1772 zählte die Gebiete Polens, Litauens, Moldawiens und der Walachei umfassende Erzdiözese 22 Pfarreien, 40 Priester und etwa 6000 Gläubige. Negative Veränderungen brachten diesbezüglich die Teilungen Polens im 18. Jahrhundert mit sich, in deren Gefolge die innerhalb der Grenzen des russischen Teilungsgebiets gelegenen Pfarreien in den Jahren 1809-1816 der Jurisdiktion eines besonderen Administrators unterstellt wurden. Im österreichischen Teilungsgebiet wiederum wurden infolge der willkürlichen Politik des Josephinismus 6 armenische Pfarreien liquidiert, eine auch den Gläubigen des lateinischen Ritus zugesprochen und 2 Pfarreien aus der Bukowina der Lemberger Erzdiözese zugeschlagen. Weitere Veränderungen erbrachte das 20. Jahrhundert. Nach dem Vertrag von Riga im Jahre 1921 und insbesondere kraft des 1925 geschlossenen Konkordats der Republik Polen mit dem Heiligen Stuhl ging die Bukowina an Rumänien verloren, und die dortigen Pfarreien wurden der Jurisdiktion des Lemberger Erzbischofs entzogen. Eine positive Veränderung bildete dagegen die Ausdehnung seiner Jurisdiktion auf das Gebiet der gesamten Zweiten Republik. In der Zwischenkriegszeit 1918-1939 verfügte die Erzdiözese Lemberg armenisch-katholischen Ritus´ über 8 Pfarreien im Rahmen von 3 Dekanaten, 9 Pfarrkirchen und 19 Kapellen, an denen 18 Priester die ungefähr 5000 Gläubigen (1939) religiös betreuten. In der armenisch-katholischen Erzdiözese in Lemberg wirkten mehrere wichtige kirchliche und sozial-religiöse Institutionen. So wurde 1803 ein Domkapitel ins Leben gerufen, und in den Jahren 1665-1784 prosperierte in Lemberg ein von den Theatinern geleitetes Päpstliches Armenisches Kolleg, das sich mit der intellektuellen und sittlichen Vorbereitung der Priesteramtskandidaten befasste. Mit dem Blick auf ärmere männliche Jugendliche wurde in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts das Józef-Torosiewicz-Internat in Lemberg gegründet (es existierte von 1865 bis 1939). Von 1940 bis 1945 genoss das Institut „Mons Pius” hohes Ansehen, das sich mit den fi nanziellen Angelegenheiten und Bankeinlagen der polnischen Armenier befasste. Und 1930 wurde der Erzdiözesanverband der Armenier ins Leben gerufen. Geschätzte Periodika in polnischer Sprache waren zwei Zeitschriften: der von 1927 bis 1934 monatlich erscheinende „Posłaniec św. Grzegorza” („Sankt-Georgs-Bote”) sowie die Zweimonatsschrift „Gregoriana”, die von 1935 bis 1938 erschien. Und schließlich muss noch auf die Präsenz und das Wirken des Ordens der Benediktinerinnen armenisch-katholischen Ritus´ in der Erzdiözese Lemberg verwiesen werden, der seit dem 17. Jahrhundert eine Mädchenschule in Lemberg leitete, deren Abschlüsse ab 1889 staatlich anerkannt wurden. Im Verlauf von vier Jahrhunderten wurde die Erzdiözese Lemberg armenisch-katholischen Ritus´ von 12 Erzbischöfen regiert. Das Ende des Bestehens einer armenischen Ortskirche in Lwów erfolgte mit dem Tod von Erzbischof Józef Teodorowicz am 4. Dezember 1938. Die Amtsgeschäfte übernahm damals der Kapitularvikar Infulat Dionizy Kajetanowicz, aber der Ausbruch des Krieges und die politischen Veränderungen nach der Konferenz von Jalta hinderten den Heiligen Stuhl daran, einen neuen Oberhirten zu nominieren. Nach dem Ende des 2. Weltkrieges begannen die sowjetischen Behörden damit, die Strukturen der armenischen Erzdiözese in Lemberg durch Terror, Erpressung und Verhaftungen zu liquidieren. Vier Geistliche befanden sich in Gefängnissen und Lagern, von denen einer – Pater Kajetanowicz – starb. Die übrigen Priester und auch die Laien wurden gezwungen, ihre Wirkungsstätten im östlichen Kleinpolen (Galizien) zu verlassen; zum Teil kamen sie ins Gefängnis, oder sie wurden nach Polen repatriiert. Der Lemberger Dom und auch die übrigen armenischen Gotteshäuser wurden geschlossen und alle Institutionen liquidiert. Damit hörte die armenisch-katholische Erzdiözese Lemberg zu existieren auf, obwohl sie vom Heiligen Stuhl nie formal annulliert worden ist. Das hier veröffentlichte Inventarverzeichnis der Archivalien der Lemberger Erzdiözesankurie armenisch-katholischen Ritus´ berücksichtigt die gegenwärtig im Staatlichen Historischen Zentralarchiv der Ukraine in Lviv, Abteilung 475, aufbewahrten Quellen. Es enthält 958 Inventareinheiten in einem guten Dutzend Themenabteilungen: 1) Sitzungsprotokolle des Konsistoriums (der Kurie) und des Bischofskollegiums; 2) königliche Dekrete zu Angelegenheiten der armenisch-katholischen Kirche; 3) Quellen zur Geschichte der Armenier und der armenisch-katholischen Kirche; 4) Hirtenbriefe der Bischöfe; 5) Dekrete des Lemberger Gouverneurs, des Statthalters von Galizien und der zuständigen Wiener Ministerien; 6) Anordnungen und die Korrespondenz der Kurie mit staatlichen Stellen auf zentraler und lokaler Ebene; 7) kirchlich-religiöse Feierlichkeiten; 8) das Funktionieren der Pfarreien und Gotteshäuser; 9) vermögensrechtliche und wirtschaftliche Fragen; 10) Kirchenbau; 11) das armenisch-katholische Benediktinerinnenkloster; 12) Lehr- und Erziehungsanstalten; 13) Zusammenarbeit mit Vereinen; 14) Personaldokumente; 15) „Medienarbeit”; 16) verschiedene Archivalien.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2008, 90; 234-285
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bibliografia opublikowanych prac ks. prof. dra hab. Szczepana Szydelskiego za lata 1897-1984
Autorzy:
Wołczański, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042133.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
biografia
bibliografia
źródła
literatura
biography
reference list
sources
literature
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1994, 63; 391-479
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies