Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wieleba, W." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Wpływ ukształtowania struktury geometrycznej powierzchni stali na współczynnik tarcia statycznego współpracujących materiałów polimerowych
The influence of surface geometrical structure of steel on the static friction coefficient of polymer materials
Autorzy:
Wieleba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971601.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
badania tribologiczne
tarcie statycznego
materiały polimerowe
tribological research
static friction
polymer materials
Opis:
Ze względu na stosunkowo dużą wartość współczynnika tarcia statycznego dla par polimerowo-metalowych, opory tarcia w odniesieniu do sił bezwładności odgrywają znaczącą rolę w zapotrzebowaniu mocy i stratach energii podczas rozruchu. Minimalizacja oporów tarcia jest w tej sytuacji ważnym zagadnieniem dotyczącym eksploatacji polimerowych węzłów ślizgowych. Istotny wpływ na wartość współczynnika tarcia, w tym również statycznego dla skojarzeń ślizgowych polimer–metal wykazuje struktura geometryczna powierzchni (chropowatość, ukierunkowanie śladów obróbki itp.) współpracujących elementów, a zwłaszcza elementu wykonanego z materiału metalicznego [L. 2–5]. Przedstawione w artykule wyniki badań ukazują wpływ wyżej wymienionych czynników na współczynnik tarcia statycznego wybranych materiałów polimerowych po stali. Ponadto analiza wyników umożliwi wybór optymalnego ukształtowania struktury geometrycznej powierzchni elementu stalowego pod względem minimalizacji oporów tarcia statycznego dla badanych skojarzeń ślizgowych.
A high static friction coefficient means that the static friction resistance plays an important role in the energy consumption during the start-up period. The minimisation of static frictional resistance is an important issue in polymer-metal sliding couples operating under dry friction conditions. There have been four typical polymer sliding materials chosen: - polyamide (PA 6), - polyoxymethylene (POM), - polytetrafluoroethylene (PTFE), and - composite based on PTFE (PTFE + 40 weight % of bronze powder). Depending on the variant of surface roughness and the texture direction of steel counterface, differences in the static friction of polymer material can be observed. Test results show the significant influence of surface geometrical structure (roughness, texture direction) of the steel counterface on the value of the static friction coefficient of polymer materials sliding against steel.
Źródło:
Tribologia; 2009, 5; 203-209
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienia tarcia w wybranych elementach stabilizatorów kręgosłupa
Friction problem in particular elements of spine fixators
Autorzy:
Dobrowolska, A.
Wieleba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/189141.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
tarcie statyczne
stabilizatory kręgosłupa
biomateriały
static friction
spine implants
biomaterials
Opis:
Bardzo istotny wpływ na gwałtowny rozwój medycyny w ciągu ostatnich 40 lat miał między innymi postęp w inżynierii. Połączenie tych dwóch dziedzin nauki zaowocowało stworzeniem różnego rodzaju implantów, których stosowanie w znaczący sposób rzutowało na poprawę komfortu życia wielu ludzi. Jednymi z częściej aplikowanych implantów są stabilizatory kręgosłupa L. 1, 9, których użytkowanie wiąże się niestety z wieloma problemami (między innymi natury biotribologicznej), które mogą się ujawniać w trakcie eksploatacji. Dzieje się tak dlatego, że konstrukcje i materiały tworzone przez ludzi są jedynie próbą odwzorowania wysoce zaawansowanych struktur i rozwiązań "wymyślonych" przez naturę L. 2. W artykule przedstawiono wyniki pomiarów współczynnika tarcia statycznego w funkcji nacisku jednostkowego dla trzech grup biomateriałów – stali austenitycznych (stal 316L), stopów na osnowie kobaltu (vitalium) oraz stopów tytanu (Ti6Al14V). Uzyskane wyniki wykazały gwałtowny wzrost współczynnika tarcia statycznego po osiągnięciu wartości nacisku jednostkowego powyżej 1 MPa.
Progress of engineering science and technology has an essential influence on the medicine development during last 40 years. Combination of these two fields of knowledge bears fruit with production of different kinds of implants. Their usage significantly improves life convenience of many people. Spine stabilizers are the most frequently deployed ones. Unfortunately application of them is connected with numerous problems. Among other things we can distinguish also these that have biotribological background. Usually they are revealed during exploitation. It is because human-made construction and materials are only an attempt of mapping highly advanced nature-made structures and solutions. The author of this article presents results of the static friction coefficient tests as a unit pressure function. Three groups of materials have been examined - austenitic steels (steel 316L), cobalt-base alloys (vitalium) and titanium alloys (Ti6Al14V). Obtained results shows a rapid increase of the static friction coefficient when the unit pressure value becomes higher than 1 MPa.
Źródło:
Tribologia; 2012, 3; 45-52
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Static Friction of Reverse Steel–Elastomer Sliding Pairs
Tarcie statyczne w odwróconych parach ślizgowych metal–elastomer
Autorzy:
Wieleba, W.
Opałka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/188894.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
static friction
elastomers
revers frictional pair
tarcie statyczne
elastomery
odwrócone pary trące
Opis:
Sliding cooperation of materials with different hardness (deformability), e.g., a polymeric material cooperating with metallic materials, occurs in machine elements in one of the following two variants: a conventional pair or a reverse pair. In the case of the conventional sliding pair, the deformation area (contact area) of the sliding materials does not move on the surface of the polymer element during their cooperation. In the case of reverse pairs, the contact surface changes its position when moving on the surface of the polymer element. Depending on the variant of the sliding pair, the differences in the friction and wear process of polymer material can be observed. Tribological investigations of chosen sliding pairs (elastomer on steel or steel on elastomer) in the static friction were carried out on the rig. The polymeric materials selected for the tests were thermoplastic elastomers TPU, PUR, and silicone rubber SI. These materials co-operated with C45 steel in the different contact pressures (p = 0.1 – 0.26 MPa) under dry friction or mixed lubrication conditions (hydraulic oil Hipol HLP-68). Based on the recorded value of the friction force Ft, the values of static coefficients of friction μstat were determined. The test results showed a significant influence of the variant of the combination of materials (metal-polymer or polymer-metal) on the value of the friction coefficient. In all tested pairs in which steel sample (pin) slid against elastomeric plates, the friction coefficient was higher than in the case when the elastomeric sample (pins) cooperated with steel counterfaces (plates). The main reason is the considerable value of the deformation component of the friction force. This is probably due to the displacement of the elastomer deformation area in its surface layer and energy dissipation as a result of stress-strain hysteresis in the elastomeric material, as in the case with reversed pairs.
Współpraca ślizgowa materiałów o różnych twardościach (odkształcalności), np. materiał polimerowy współpracujący z materiałem metalicznym, występuje w elementach maszyn w jednym z dwóch następujących wariantów: para prosta lub para odwrotna. Dla ślizgowej pary prostej obszar odkształcania (obszar styku) materiałów ślizgowych nie przemieszcza się na powierzchni elementu polimerowego podczas ich współpracy. W przypadku par odwrotnych powierzchnia styku zmienia swoje położenie podczas ruchu na powierzchni elementu polimerowego. W zależności od wariantu pary ślizgowej można zaobserwować różnice w procesie tarcia i zużycia materiału polimerowego. Badania tribologiczne wybranych par ślizgowych (elastomer po stali lub stal po elastomerze) w tarciu statycznym przeprowadzono na tribotesterze do badań w ruchu posuwisto-zwrotnym. Materiałami polimerowymi wybranymi do badań były elastomery poliuretanowe TPU, PUR i guma silikonowa SI. Materiały te współpracowały ze stalą C45 o różnym nacisku jednostkowym (p = 0,1–0,26 MPa) w warunkach tarcia suchego lub mieszanego (olej hydrauliczny Hipol HLP-68). Na podstawie rejestrowanej wartości siły tarcia Ft na początku ruchu wyznaczono wartości statycznych współczynników tarcia μstat. Wyniki testu wykazały istotny wpływ wariantu kombinacji materiałów (metal-polimer, polimer-metal) na wartość współczynnika tarcia. We wszystkich testowanych kombinacjach materiałowych, w których próbka stalowa (sworzeń) ślizgała się po płytce elastomerowej, współczynnik tarcia był wyższy niż w sytuacji, gdy próbka elastomerowa współpracowała ze stalową płytą. Głównym powodem jest znaczna wartość składowej odkształceniowej siły tarcia. Jest to spowodowane prawdopodobnie przemieszczaniem się obszaru deformacji elastomeru w jego warstwie wierzchniej i rozpraszaniem energii w wyniku histerezy naprężeniowo-odkształceniowej w materiale elastomerowym, co ma miejsce w przypadku par odwróconych.
Źródło:
Tribologia; 2018, 279, 3; 147-151
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of a constant state of deformation on the friction coefficient in selected thermoplastics (polymer–steel pair)
Wpływ utrzymywanego stanu odkształcenia wybranych polimerów termoplastycznych na współczynnik tarcia po stali
Autorzy:
Kujawa, M.
Wieleba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/190368.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
strain
hardness
tension
odkształcenie
twardość
rozciąganie
Opis:
The effect of tensile deformation on polymer structures and their mechanical properties is described in various papers. However, the majority of articles are focused on high deformation (a few hundred percentiles) at increased temperature. It causes changes in orientation and the crystallinity ratio. The authors of this paper asses the influence of strain (max. 50%) on hardness and the coefficient of friction (polymer–steel A1 couple) for selected polymers. The deformation was conducted at room temperature and maintained during tests. There was a significant reduction (up to 50%) of hardness after deformation, in the case of all examined polymers. In the case of PE-HD, the coefficient of kinetic friction almost doubled its value (89% increase). The reduction of the coefficient of static friction for sliding pairs that include PTFE and PA6 was about 26% (in comparison with non-deformed polymer). For all investigated polymers, hardness increased over time (up to 40% after 24 hours). Coefficients of static and kinetic friction decreased in 24 hours (up to 29% coefficient of static friction and 19% coefficient of kinetic friction). The research shows that a small deformation causes changes in polymer properties. Moreover, these changes appear at room temperature directly after deformation.
Wpływ rozciągania na strukturę polimeru i jego właściwości jest szeroko opisany w literaturze. Jednakże publikacje dotyczące tej tematyki skupiają się na znacznych odkształceniach (kilkaset %) przy podwyższonej temperaturze. Zabieg ten powoduje orientację struktury i zmianę stopnia krystaliczności. Autorzy tej publikacji przebadali wpływ odkształcenia (max. 50%) na twardość i współczynnik tarcia po stali (A1). Próbki były rozciągane w temperaturze pokojowej, a odkształcenie utrzymywano podczas badań. W przypadku wszystkich badanych polimerów zaobserwowano znaczące zmniejszenie twardości po odkształceniu (aż do 50%). Dla pary PE-HD – stal (A1) po odkształceniu polimeru współczynnik tarcia kinetycznego niemalże podwoił swoją wartość (zwiększenie o 89%). Zmniejszenie współczynnika tarcia wynosiło do 26% dla par zawierających PTFE i PA6. Wraz z upływem czasu zwiększała się twardość polimerów (o maksymalnie 40% po 24 godzinach). Wartości współczynników tarcia statycznego i kinetycznego zmniejszyły się maksymalnie o odpowiednio 29% i19%. Badania ukazują, że nawet stosunkowo niewielkie odkształcenie powoduje zmiany właściwości polimeru. Ponadto modyfikacje pojawiają się bezpośrednio po odkształceniu w temperaturze pokojowej.
Źródło:
Tribologia; 2017, 274, 4; 39-45
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opory tarcia wybranych materiałów polimerowych podczas ślizgania po lodzie
Frictional resistance of polymer materials during sliding on ice
Autorzy:
Wieleba, W.
Dobrowolska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/189856.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
materiały polimerowe
tarcie
lód
polymer materials
friction
ice
Opis:
Specyficzne właściwości wody znajdującej sie w fazie stałej (lodu) umożliwiają ślizganie sie po niej innych ciał stałych przy niewielkim współczynniku tarcia. Podczas ślizgania materiału polimerowego po powierzchni lodu zachodzi wiele różnych zjawisk, które wpływają na opory tarcia. Autorzy przedstawili wyniki badań wpływu temperatury otoczenia w zakresie od -30 do -5°C na wartość współczynnika tarcia (statycznego i kinetycznego) wybranych tworzyw sztucznych (termoplastycznych: PTFE, POM PE-HD oraz elastomerów: NBR, PUR, SI) po lodzie. Badania przeprowadzono na stanowisku typu pin-on-disk, które umieszczono w komorze klimatycznej. Umożliwiło to kontrolowanie warunków otoczenia. Uzyskane wyniki wykazały, że współczynnik tarcia badanych materiałów maleje wraz ze wzrostem temperatury. Wyjątkiem były materiały elastomerowe (NBR, PUR), dla których zaobserwowano obniżenie współczynnika tarcia w temperaturze poniżej -20°C. Przyczyniła się do tego zmiana elastyczności (sztywności) tych materiałów wraz z obniżeniem temperatury.
Specific properties of the water in the solid state (ice) allow sliding other solids on ice with low friction. There are some different phenomena that affect the friction during sliding polymer materials on ice. The authors present the results of the influence of ambient temperature (from -30 to -5°C) on the friction coefficient (static and kinetic) of selected plastics (thermoplastics: PTFE, POM PE-HD and elastomers: NBR, PUR, SI) during sliding on ice. Tribological investigations were carried out on the rig "pin-on-disk" which was placed in a climatic chamber. It enabled us to control the environment conditions. The results showed that the frictional coefficients of investigated materials decreases with temperature increase. The exceptions were the elastomeric materials (NBR, PUR), for which the reduction in the frictional coefficient was observed at temperatures below -20°C. The reason was the change in the elasticity (stiffness) of these materials together with the temperature decrease.
Źródło:
Tribologia; 2011, 5; 231-238
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ parametrów ruchowych tarcia na mikrotwardość wybranych polimerów ślizgowych
The influence of friction kinematic parameters on microhardness of slidings polymers
Autorzy:
Kowalewski, P.
Wieleba, W.
Ptak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/189812.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
tarcie polimerów
mikrotwardość
docieranie
polymers friction
microhardness
running-in process
Opis:
Wpływ tarcia na zmiany warstwy wierzchniej powierzchni trących jest faktem znanym i oczywistym. Niezbędne jest dokładne poznanie zjawisk i mechanizmów zmieniających w trakcie procesu tarcia własności warstwy wierzchniej. W pracy opisane zostały wyniki badań mikrotwardości wybranych polimerów ślizgowych. Badania prowadzono dla próbek polimerowych poddanych tarciu ślizgowemu po stali. W pracy opisane zostały zmiany mikrotwardości, mierzonej metodą Vickersa, na skutek tarcia przy różnych parametrach ruchowych. Zmieniane były wartości prędkości poślizgu, nacisku jednostkowego oraz charakteru ruchu (ruch ciągły i przemienny). Badaniom poddano cztery materiały z grupy termoplastów: polioksymetylen (POM), polietylen o ultrawysokim ciężarze cząsteczkowym (PE-UHMW), poliamid (PA) oraz politetrafluoroetylen (PTFE). Badania tribologiczne prowadzone były w styku rozłożonym na stanowiskach typu tarcza-trzpień oraz płytka-trzpień.
It is know that friction changes the microstructure of surface layer of the material. This modification follows as a result of interactions between contacting surfaces. There is a need to investigate the modification mechanism of the surface layer during friction. A subject of the investigation was the microhardness variation of some polymers after friction against steel. The experiment was done in surface-surface, sliding friction conditions. Vicker's microhardness measuring method was used. The influence of some friction parameters (unite pressure p, sliding velocity vs, character of friction) on the microhardness of polymers is also described in the paper. The polymers used in the experiment were polyoksymethylene (POM), ultra high molecular weight polyethylene (PE-UHMW), polyamide (PA), and polytetrafluoroethylene (PTFE).
Źródło:
Tribologia; 2011, 5; 109-116
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania właściwości adhezyjnych stali oraz tworzyw sztucznych w kontekście zastosowania ich na węzły tarcia
Research of the adhesion of steel and plastics in the context of their application in frictional couples
Autorzy:
Paszkowski, M.
Wieleba, W.
Wróblewski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/188849.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
swobodna energia powierzchniowa
adhezja
tarcie statyczne
free surface energy
adhesion
static friction
Opis:
W pracy przedstawiono badania właściwości adhezyjnych stali i polimerów w kontekście zastosowania ich na węzły tarcia. Najpowszechniejszą metodą oceny właściwości adhezyjnych ciał stałych jest pomiar kąta zwilżania. Pomiar kąta zwilżania został użyty do wyznaczenia swobodnej energii powierzchniowej stali i polimerów oraz pracy adhezji dla skojarzeń stal–polimer. Badaniom poddano polietylen o ultrawysokim ciężarze cząsteczkowym, polieteroeteroketon, polioksymetylen, politetrafluoroetylen oraz stal austenityczną 316L i stal C45 o różnej twardości. Analiza wyników badań ukazała silną zależność między pracą adhezji a współczynnikiem tarcia statycznego oraz brak wpływu twardości stali na jej swobodną energię powierzchniową.
The paper deals with adhesion properties of steels and polymers in the context of their application in frictional couples. A general method for a qualitative estimate of the adhesive properties of solids is wetting angle measurement. The wetting angle measurements were used to determine the free surface energy for steels and polymers and the work of adhesion for steel-polymer combinations. The research was done on UHMW polyethylene, polyether ether ketone, polyoxymethylene, polytetrafluoroethylene, 316L austenitic steel and C45 steels in four different hardnesses. The results of the experiment showed a great correlation between the work of adhesion and the static friction coefficient and had no influence on the hardness of steel on free surface energy in the steel-polymer material combinations. The research was carried out by means of a goniometer – DSA-HT12.
Źródło:
Tribologia; 2010, 5; 95-104
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of friction in the mechanism of retaining the partial removable dentures with double crown system
Autorzy:
Dąbrowa, T.
Dobrowolska, A.
Wieleba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/306716.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
dental crown
friction
prosthodontic materials
korona protetyczna
protetyka stomatologiczna
materiały stomatologiczne
Opis:
Cylindrical telescopic crowns belong to bolt dentures, because their adhesion strength is based on the friction force. The magnitude of static and slide friction forces depends on the strain within the contact area and properties of materials employed. Friction force value between telescope elements declines in the first phase of wearing period and, subsequently, maintains particular constant value of 8 to 10 N. In the telescopic technique, homo and heterogenic joints are used. The following prosthodontic materials have been examined: goldbase alloys (Degudent Kiss, Degulor M), cobalt-base alloy (Brealloy 270), ceramics (Zircon Oxide, Zirconia) during tribological investigations on FGP composite resin. The cooperating surfaces were moistened with synthetic saliva. The research confirmed the dependence of the static friction coefficient on the contact pressure for the analyzed pairs of materials used in prosthodontics. The biggest effect of the contact pressure on the coefficient of friction value occurs when the ceramic rubs on FGP composite resin. The most stable friction coefficient in the context of contact pressure changes as well as life has been found in the case of the cobalt alloy Brealloy 270. An interesting material is a gold alloy Degulor M, for which the coefficient of friction varies only slightly with pressure in the range of 0.6 to 0.9 MPa.
Źródło:
Acta of Bioengineering and Biomechanics; 2013, 15, 4; 43-48
1509-409X
2450-6303
Pojawia się w:
Acta of Bioengineering and Biomechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of the ionizing radiation on the tribological properties of thermoplastic polymers rubbing against steel
Wpływ dawki promieniowania gamma na właściwości tribologiczne wybranych polimerów termoplastycznych współpracujących ze stalą
Autorzy:
Niemiec, A.
Kujawa, M.
Wieleba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/188965.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
gamma irradiation
PEEK
PEI
PET
PA6
microhardness
friction coefficient
promieniowanie gamma
mikrotwardość
współczynnik tarcia
Opis:
The paper describes the effects of gamma radiation doses on the tribological and mechanical properties of selected thermoplastic polymers: PEEK, PEI, PET, and PA6. Samples of those polymers were irradiated with gamma rays of energy 1, 1.2, 3, 4, 5 MeV and with the intensity of the radiation beam 4, 7, 10, 30, 40 μA. With an increasing dose of radiation, properties such as microhardness, the friction coefficient of polymers, and the wear rate are changed. The chemical structure of the irradiated polymer may be changed by crosslinking but also by chain scission. The modified polymers may be used in medical science, electronics, and space technology. In this article, we report the results of steel C45 – thermoplastics (PEEK, PEI, PET, and PA6) friction couple during the slip motion. The analysis is focused on the friction coefficient, wear rate, and microhardness. Kinematic parameters of the experiment in slide movement were constant and defined by the following values: contact pressure p = 1MPa and sliding velocity v = 1m/s. The authors observed that, as gamma radiation dose increased, the microhardness and friction coefficient increased and their wear intensity decreased. Polymers change their microstructure and molecular structure when they are subjected to gamma ray irradiation, which results in modification on many important physical and chemical properties.
Celem niniejszej pracy było określenie wpływu dawki promieniowania gamma na właściwości tribologiczne i mechaniczne wybranych polimerów termoplastycznych: PEEK, PEI, PET, PA6. Wraz ze wzrostem dawki tego promieniowania właściwości takie jak microhardness, współczynnik tarcia statycznego oraz intensywność zużycia ulegają zmianie. Wymienione właściwości mogą być modyfikowane na skutek zachodzących zmian w strukturze chemicznej naświetlonych polimerów poprzez sieciowanie łańcuchów polimerowych, ale także ich rozerwanie. Zmodyfikowane polimery mogą być wykorzystane m.in. w medycynie, elektronice i technologii kosmicznej. W pracy opisano badania par ślizgowych stal C45 – wybrany polimer. Analizie poddano wartości współczynnika tarcia statycznego oraz intensywności zużycia materiału. Dla wszystkich analizowanych przypadków wartości parametrów ruchowych były stałe: siła nacisku wynosiła 1 MPa, a prędkość ślizgowa 1 m/s. Eksperyment wykazał zwiększenie wartości mikrotwardości i współczynnika tarcia oraz zmniejszenie intensywności zużycia.
Źródło:
Tribologia; 2016, 269, 5; 133-145
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of deformation of selected thermoplastics on the friction with steel
Wpływ odkształcenia wybranych polimerów termoplastycznych na tarcie po stali
Autorzy:
Kujawa, M
Niemiec, A.
Wieleba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/190650.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
POM
PTFE
PE-HD
PMMA
deformation
change in the friction coefficient
change of hardness
odkształcenie
zmiana współczynnika tarcia
zmiana twardości
Opis:
Friction and wear of materials with additional deformation or stress is not a broadly described case. However, scientific publications considering this issue point out that additional deformation and stress ought to be taken into account during wear and friction analysis. In this article, the influence of strain in thermoplastics (POM, PTFE, PE-HD, PMMA) over the friction coefficient is described. Materials were deformed under tensile stress and examined after 24 hours. For specimens in which plastic strain was maintained, the decline of hardness (PE-HD: approximately 70% decrease, PTFE: approximately 40% decrease) and the reduction of the coefficient of kinetic friction (both PTFE and PE-HD: about 20% decrease) were observed. POM returned to its pre-deformed shape and PMMA was deformed without reaching its elastic limit. In these cases, only small changes in hardness (POM; approximately 10% decrease, PMMA: approximately 6% increase) and friction coefficients (maximum 4% change) occurred.
Tarcie i zużycie materiałów odkształconych lub naprężonych w wyniku działania sił niepochodzqcych od współpracy w skojarzeniu nie jest obszernie opisanym zagadnieniem. Jednakże publikacje traktujące o tej tematyce są zgodne w jednym: stan odkształcenia i naprężenia w materiale powinien być brany pod uwagę przy analizie zjawiska tarcia i zużycia. W artykule opisano wpływ odkształcenia polimerów termoplastycznych POM, PTFE, PE-HD i PMMA na współczynnik tarcia polimer-stal. Materiały rozciągnięto i pozostawiono w stanie nienaprężonym na 24 godziny. W próbkach, w których wystąpiło i utrzymało się trwałe odkształcenie plastyczne zaobserwowano zmniejszenie twardości (dla PE-HD o okolo 70%, dla PTFE o okolo 40%) i redukcji współczynnika tarcia kinetycznego (dla obu polimerów o ponad 20%). POM, który całkowicie powrócił do pierwotnej postaci i PMMA rozciągnięty tylko w zakresie sprężystym wykazały niewielkie zmiany odnośnie do twardości (POM spadek o okolo 10% i PMMA wzrost o okolo 6%) i współczynnika tarcia (zmiana o maksymalnie 4%).
Źródło:
Tribologia; 2016, 268, 4; 137-143
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A tribological test rig for fibres, cables, and plaitings
Stanowisko do badań tribologicznych włókien, lin i plecionek
Autorzy:
Kowalewski, P.
Brończyk, A.
Wieleba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191061.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
friction
test rig
cable
fibre
tribotester
tarcie
stanowisko badawcze
lina
włókna
Opis:
The paper presents a description of the mechanical construction, measuring and control systems and the possibilities of a new type tribological testing device. The design was developed and built at the Department of Fundamentals of Machine Design and Tribology of Wroclaw University of Science and Technology. Described tester allows the investigate a friction and wear of components such as fibrous tapes, ropes, plaitings or fibers themselves in contact with solid materials. The paper describes in detail the construction of drive and the load pneumatic system. The innovative system of the device such measurement equipped with piezoelectric sensors and an experimental fixing unit of tested components also have been described. Work includes diagrams of used control and measurement systems and the central lubrication system. As a test the polyethylene cable in contact with brass rods has been examined. The results of this studies were been also presented in the paper.
W pracy przedstawiono opis konstrukcji, układów kontrolno-pomiarowych i możliwości nowego typu tribologicznego urządzenia badawczego. Konstrukcja została opracowana i zbudowana w Katedrze Podstaw Konstrukcji Maszyn i Tribologii Politechniki Wrocławskiej. Opisane stanowisko pozwala na prowadzenie badań tarcia i zużywania komponentów włóknistych takich jak taśmy, liny, plecionki lub same włókna podczas kontaktu z materiałami stałymi. W pracy opisano szczegółowo budowę mechaniczną urządzenia wraz z układem napędowym i pneumatycznym układem obciążającym. Przedstawione zostały również zastosowane w urządzeniu nowatorskie rozwiązania układu pomiarowego wyposażonego w czujniki piezoelektryczne oraz innowacyjny sposób mocowania badanych komponentów. Praca zawiera schematy zastosowanych systemów kontrolno-pomiarowych oraz centralnego układu smarowania badanych węzłów tarcia. W ramach testów przeprowadzone zostały badania lin polietylenowych we współpracy z prętami mosiężnymi, a wyniki ww. badań zostały również przedstawione w pracy.
Źródło:
Tribologia; 2017, 271, 1; 51-55
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wybranych napełniaczy stosowanych w kompozytach PTFE na współczynnik tarcia statycznego po stali
Effect of selected fillers on the coefficient of static friction of PTFE based composites on steel
Autorzy:
Wieleba, W.
Capanidis, D.
Żeliszewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/190042.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
tarcie statyczne
kompozyty PTFE
PTFE based composite
static friction
Opis:
Tarcie statyczne odgrywa istotną rolę przy wyznaczaniu podczas projektowania całkowitych oporów ruchu elementów maszyn pracujących cyklicznie, zwłaszcza tych, które realizują ruch posuwisto-zwrotny. Straty tarcia w tego typu elementach mogą znacznie obniżyć sprawność całego urządzenia podczas rozruchu. Można do nich zaliczyć między innymi uszczelnienia techniczne pracujące w ruchu posuwisto-zwrotnym oraz łożyska ślizgowe pracujące okresowo. Ślizgowe elementy maszyn, również pracujące cyklicznie, często wytwarzane są z materiałów polimerowych, które umożliwiają ich pracę praktycznie bez smarowania. Badania tribologiczne wybranych par ślizgowych przeprowadzono na stanowisku do badania tarcia statycznego. Wybranymi materiałami były kompozyty polimerowe na osnowie politetrafluoroetylenu (PTFE) zawierające jako napełniacze proszek brązu, grafit oraz włókna szklane. Kompozyty te współpracowały ze stalą C45 w warunkach tarcia suchego. Wyniki badań wykazały istotny wpływ napełniaczy na wartość współczynnika tarcia statycznego. Najwyższą wartość współczynnika tarcia zaobserwowano dla kompozytów zawierających proszek brązu, a najniższą dla kompozytów zawierających grafit. Zwiększenie zawartości napełniacza w kompozycie PTFE prowadzi do wzrostu wartości współczynnika tarcia statycznego. Adhezja napełniaczy (proszek brązu, grafitu) do stali, a także ich oddziaływania mechaniczne (włókno szklane) odgrywają ważną rolę w oporach tarcia statycznego.
Determination of frictional resistance, apart from durability, is a significant issue during the designing of sliding machine elements, especially these that work in reciprocating motion. Friction losses in these elements may cause a significant decrease of the whole system efficiency during the start-up period. Tribological investigations of selected sliding couples (PTFE composite on metal) in the static friction were carried out on the rig. The material of selected polymeric composites for tribological investigations was based on polytetrafluoroethylene (PTFE). The fillers were made of bronze powder, graphite, and glass fibre. These composites co-operated with steel C45 in dry friction conditions. Test results demonstrated the significant influence of fillers on the value of the static friction coefficient. The highest value of the coefficient of friction was observed for composites containing bronze powder and the lowest value for the composites containing graphite. Increasing the filler content in the composite leads to an increase in the value of the coefficient of static friction. Adhesion of fillers (bronze powder, graphite) to steel and their mechanical effects (glass fibre) play an important role in the resistance of static friction.
Źródło:
Tribologia; 2010, 6; 187-197
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wybranych smarowych preparatów eksploatacyjnych na właściwości tribologiczne materiałów polimerowych podczas tarcia ze stalą
Effect of selected lubricative exploational preparations on the tribological properties of polymeric materials during friction with steel
Autorzy:
Capanidis, D.
Wieleba, W.
Kowalewski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/190068.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
kompozyty ślizgowe PTFE
smarowanie
właściwości tribologiczne
warstwa wierzchnia
PTFE sliding composites
lubrication
tribological properties
surface layer
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki wstępnych badań rozpoznawczych wpływu wybranych preparatów eksploatacyjnych, dodawanych do olejów smarowych w celu poprawienia ich własności smarnych, na właściwości tribologiczne PTFE i niektórych kompozytów PTFE podczas tarcia mieszanego ze stalą. Badania te wykazały, że dodatek takich preparatów eksploatacyjnych do olejów smarowych może wpływać, w zależności od rodzaju materiału polimerowego, na zwiększenie lub zmniejszenie ich zużycia podczas tarcia ze stalą. W celu próby wyjaśnienia tego zjawiska przeprowadzono badania mikrotwardości PTFE w warstwie wierzchniej badanych materiałów i obserwacje mikroskopowe ich powierzchni ślizgowej po procesie tarcia. Badania te pozwoliły sformułować hipotezę dotyczącą sposobu oddziaływania omawianych preparatów eksploatacyjnych na przebieg procesu zużywania PTFE i niektórych jego kompozytów podczas tarcia mieszanego ze stalą.
The article presents the results of a preliminary exploratory research of influence of selected exploitational preparations added to lubricating oils to improve their lubricative properties, on the tribological properties of PTFE and some PTFE composites during the mixed friction with steel. These studies have shown that the addition of such exploitational preparations to the lubricative oils may have an effect, depending on the type of polymer material, on the increase or decrease of their wear during friction with steel. In order to try to explain this phenomenon, the research of microhardness of PTFE in the surface layer of examined materials and microscopic observations of the sliding surface after friction process were conducted. These studies allowed us to formulate a hypothesis concerning the impact of these exploitational preparations on the process of wear of PTFE composites and some certain composites during the mixed friction with steel.
Źródło:
Tribologia; 2010, 6; 11-23
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ ukształtowania śladów obróbki elementu stalowego na właściwosci tribologiczne materiałów polimerowych w okresie docierania
The influence of the maschining track direction of the steel element surface on the polymers trybology properties during a running-in process
Autorzy:
Kowalewski, P.
Wieleba, W.
Woźniak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374988.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel
Tematy:
właściwości tribologiczne
stal
materiały polimerowe
docieranie
para ślizgowa
para trąca
Opis:
Dynamic developement of polimeric production in last few years, makes aplication of this materials in machine construction very common. Very good trybology properties of polymeric materials, cause that they are very often apply as an sliding elements, specialy in the sliding bearings. The essentiall adventages these polymers are suppression of tremblings, considerable durability in corrosive and special (aggressive environment, lack of lubrication etc.) conditions. The main requrements of the slide polymeric bearings, are good stability of position of bearing elements. The bearings should be characterized stable work parameters after a running-in process. The most often apply sliding couples in sliding bearings construction including shaft and bush is coupple metal - polymer. In coupples metal - polymer, the bush is usually made from polymer. This paper shows results of tribological investigation of influence the machining track direction in the steel element surface on the selected polymers tribology properties during a running-in process sliding coupple. In addition analysis of investigation results prove that the circuital direction track of the mashining on the toe surface ist most advantageous.
Źródło:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2005, 72; 125-128
0239-3646
2084-5618
Pojawia się w:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of the addition of graphite on the tribological properties of polylactic (PLA) applied in 3D printing technology
Wpływ dodatku grafitu na właściwości tribologiczne polilaktydu (PLA) stosowanego w technologii druku 3D
Autorzy:
Pawlak, W.
Wieleba, W.
Kluczyński, J.
Śnieżek, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971356.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
PLA
polylactic
3D printing
additive manufacturing
graphite
FFF
linear wear
polilaktyd
druk 3D
technologie przyrostowe
grafit
zużycie liniowe
Opis:
The article presents the results of studies on the influence of the addition of graphite to a PLA filament on linear wear and the coefficient of friction. A cylinder of 8 millimetre diameter manufactured in Fused Filament Fabrication process, popularly called 3D printing was used as a specimen. Studies were conducted on pin-on-disc testing machine, in which the cylinders mentioned above were paired with a steel disc – the counter-specimen. Specimens used in research were enriched by 5%, 10%, 20%, and 30% of graphite in comparison to the base filament – Natural PLA, which were not enriched with any additions that could improve its tribological properties. The experiment was conducted as a preliminary research. The gained results create a basis to select the optimal composition of additions to the PLA to create a filament with better tribological properties.
W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań wpływu dodatku grafitu do PLA na zużycie liniowe oraz współczynnik tarcia. Jako próbkę zastosowano walec o średnicy 8 milimetrów wytworzony w procesie Fused Filament Fabrication, popularnie zwanym drukiem 3D. Badania zostały przeprowadzone na stanowisku typu pin-on-disc, w którym wykorzystano wyżej wspomnianą próbkę, współpracującą ślizgowo ze stalową tarczą – przeciwpróbką. Próbki użyte w badaniu wzbogacone były kolejno o 5%, 10%, 20% oraz 30% grafitu względem filamentu bazowego, tzw. Natural PLA, niewzbogaconego żadnymi dodatkami polepszającymi właściwości tribologiczne. Przeprowadzony eksperyment ma charakter badań wstępnych, a uzyskane wyniki stanowią podstawę do opracowania optymalnego składu filamentu o polepszonych właściwościach tribologicznych.
Źródło:
Tribologia; 2018, 277, 1; 89-93
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies