Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wardas, A." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Metallurgical Slags as Traces of a 15th century Copper Smelter
    Autorzy:
    Garbacz-Klempka, A.
    Wardas-Lasoń, M.
    Kozana, J.
    Piękoś, M.
    Kwak, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/380298.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    environment protection
    archaeometallurgy
    metallurgy of copper
    environment pollution
    copper
    lead
    silver
    ochrona środowiska
    archeometalurgia
    metalurgia miedzi
    zanieczyszczenie środowiska
    miedź
    ołów
    srebro
    Opis:
    The research focuses on assessing the metal content, mainly copper, lead, iron and also silver in metallurgical slag samples from the area where historical metallurgical industry functioned. In the smelter located in Mogiła, near Krakow (southern Poland), whose operation is confirmed in sources from 1469, copper was probably refined as well as silver was separated from copper. Based on the change of chemical and soil phase content and also taking cartographic and historical data into account, considering the restrictions resulting from the modern land use the area was determined whose geochemical mapping can point to the location of the 15th century Jan Thurzo’s smelter in Mogiła near Krakow. Moreover, using the same approach with the samples of this kind here as with hazardous waste, an attempt has been made to assess their impact on the environment. Thereby, taking the geoenvironmental conditions into account, potential impact of the industrial activity has been assessed, which probably left large scale changes in the substratum, manifested in the structure, chemical content and soil phase changes. Discovering areas which are contaminated above the standard value can help to identify historical human activities, and finding the context in artefacts allows to treat geochemical anomalies as a geochronological marker. For this purpose the best are bed sediments, at present buried in the ground, of historical ditches draining the area of the supposed smelter. Correlating their qualities with analogical research of archeologically identified slags and other waste material allows for reconstructing the anthropopressure stages and the evaluation of their effects. The operation of Jan Thurzo’s smelter is significant for the history of mining and metallurgy of Poland and Central and Eastern Europe.
    Źródło:
    Archives of Foundry Engineering; 2017, 17, 2; 25-30
    1897-3310
    2299-2944
    Pojawia się w:
    Archives of Foundry Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miedź i ołów - zanieczyszczenia historyczne na Rynku Głównym w Krakowie
    Copper and lead – the historical origin of the base soils contamination of the Market Square in Krakow
    Autorzy:
    Garbacz-Klempka, A.
    Wardas-Lasoń, M.
    Rzadkosz, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/381962.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    ochrona środowiska
    miedź
    ołów
    zanieczyszczenie gruntu
    historia techniki
    environment protection
    copper
    lead
    ground contaminants
    history of technology
    Opis:
    Zanieczyszczenie środowiska pierwiastkami metalicznymi związane jest z historyczną aktywnością człowieka, szczególnie tą o charakterze produkcyjnym, ale ma także genezę w handlu, przetwórstwie i wykorzystywaniu w codziennym życiu przedmiotów metalowych. W czasie badań archeologicznych, prowadzonych w latach 2005-2010 w obrębie Rynku Głównego w Krakowie, pozyskano liczne zabytki metalowe, świadczące o obecności surowców metali, głównie miedzi i ołowiu. Równocześnie zarejestrowano szereg zjawisk, potwierdzających obecność w gruncie obszarów o ponadnormatywnej koncentracji pierwiastków metalicznych. Najwyższe kumulacje miedzi i ołowiu obecne są w warstwach gruntu w rejonach związanych z funkcjonowaniem w średniowieczu urzędu Wielkiej Wagi. Zastosowano zarówno metody makro- i mikroskopowych obserwacji artefaktów, badania ich składu chemicznego metodami spektroskopii fluorescencji rentgenowskiej (XRF) i fluorescencyjnej analizy rentgenowskiej w mikroobszarach (SEM EDS), jak i oznaczanie zawartości metali wyekstrahowanych z próbek gruntów za pomocą absorpcyjnej spektroskopii atomowej (AAS). Efekty przeprowadzonych badań z zakresu metaloznawstwa i geochemii przyniosły potwierdzenie faktu historycznej obróbki metali na Rynku Głównym w Krakowie, która stanowi główną przyczynę tak znacznego skażenia wielu komponentów środowiska ówczesnego miasta.
    Metallic elements contamination of the environment is associated with historical human activities, particularly with production, but it also comes from trade, processing, and the everyday use of metal products. A large number of historical metal items collected in the Krakow Market Square area during archeological investigation carried out in 2005-2010 signify the presence of crude metals, mainly copper and lead. At the same time a number of phenomena were recorded that confirm the presence of areas with the metallic elements above-standard concentration in the soil. The highest accumulations of copper and lead appeared in soil layers in the area where Wielka Waga (Great Scales building) was located in the Middle Ages. Both macro- and microscopy methods were employed for observation of artifacts and for their chemical analysis using X-ray fluorescence (XRF) methods and Scanning Electron Microscopy with X-ray microanalysis (SEM EDS) methods; the content of metals extracted from soil samples was determined by atomic absorption spectroscopy (AAS). The results of geochemical and metal science investigations confirm the fact of historical metal processing being the main reason for such a significant pollution level of many environmental components in the town at that time.
    Źródło:
    Archives of Foundry Engineering; 2012, 12, 1s; 33-38
    1897-3310
    2299-2944
    Pojawia się w:
    Archives of Foundry Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odpady hutnicze z rejonu Złotego Stoku
    Metallurgical Waste from the Złoty Stok Region
    Autorzy:
    Garbacz-Klempka, A.
    Wardas-Lasoń, M.
    Rzadkosz, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/382508.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    ochrona środowiska
    archeometalurgia
    złoto
    ołów
    żużle
    mikrostruktura
    mikroanaliza
    wskaźniki fizykochemiczne
    environmental protection
    gold
    lead
    slags
    microstructure
    microanalysis
    physico-chemical indicators
    Opis:
    W okolicach Złotego Stoku na Dolnym Śląsku w okresie średniowiecza intensywnie eksploatowano złoża, w których występowanie złota wiązało się z obecnością rud arsenowych. Pozostałością działalności licznych hut w tym rejonie są żużle hutnicze. W celu pozyskania złota stosowano nowoczesne na owe czasy metody z wykorzystaniem ołowiu. Potwierdzają to zarówno obrazy mikrostruktury historycznych żużli hutniczych, jak i jakościowa ocena zawartości pierwiastków metalicznych w badanym materiale. Dawna działalność hutnicza pozostawiła także ślady w pobliżu obszarów produkcyjnych, obecne do dziś w postaci zanieczyszczeń gleb i osadów wodnych. W górskiej dolinie Złotego Jaru rejon objęty opróbowaniem historycznych odpadów hutniczych wyznaczony został biegiem wyrobisk Pola Wschodniego (Pole Góry Krzyżowej). Celem badań jest określenie, czy technologia odzysku złota „zapisała się” w odpadach zgromadzonych na licznych hałdach. Składają się one głównie z żużli, faz poflotacyjnych oraz skał z przerostami rudonośnymi, stanowiąc materiał niezmiernie zróżnicowany pod względem fazowym, strukturalnym i teksturalnym.
    In the Middle Ages, in the area of Złoty Stok in the Lower Silesia, metal ores where the presence of gold was accompanied by arsenic ores were intensively exploited and metallurgical slags testify to the activities of numerous melting workshops in this area. To obtain gold, relatively advanced, lead-involving methods were applied which is attested by both the microstructure pictures of historical metallurgical slags and by qualitative assessment of metallic elements content in the material examined. The old metallurgical activities left their traces in the vicinity of production areas, still present in the form of soil and water sediment contamination. In the mountain valley of Złoty Jar the sampling area for historical metallurgical waste was determined by the course of Wschodnie Pole (Pole Góry Krzyżowej) excavations. The goal of the research is to determine if the technology of gold recovery has been 'recorded' in the waste accumulated in numerous heaps. They mainly consist of slags, post-floatation phases and rocks with ore outcrops, which present extremely varied material as far as phase, structure and texture are concerned.
    Źródło:
    Archives of Foundry Engineering; 2014, 14, 2 spec.; 23-28
    1897-3310
    2299-2944
    Pojawia się w:
    Archives of Foundry Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Changes in the chemical composition of groundwater in Quaternary aquifer in Old Krakow, Poland (years 2002-2012)
    Autorzy:
    Kasprzak, A.
    Motyka, J.
    Wardas-Lasoń, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184824.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    urban hydrogeology
    Kraków
    chemical composition
    anthropogenic factors
    pollution
    Opis:
    The chemical composition of the Quaternary aquifer in Old Krakow was studied. Thirty water samples were collected from wells in the years 2002, 2009 and 2012. The water chemistry of groundwater in Old Krakow is associated mainly with anthropogenic impact. The water samples represent manly five-ion type: Ca-Na-Cl-HCO3-SO4, Ca-Na-Cl-SO4-HCO3 and Ca-Na-HCO3-SO4-Cl, the multi-ion water type is typical for polluted water. The results of groundwater studies in Krakow between 2002 and 2012 showed that the chemical composition of water is being constantly affected by ancient human activities. The predominance of chloride and nitrate ions can be connected with a large number of the contamination sources. The main sources of contamination are accumulations of the anthropogenic soils and the cultural deposits containing organic, communal waste and sewage which were gathered in the oldest parts of Krakow.
    Źródło:
    Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 2; 143-152
    2299-8004
    2353-0790
    Pojawia się w:
    Geology, Geophysics and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sposoby wzmocnienia górotworu dla poprawy stateczności wyrobisk korytarzowych na dużej głębokości w warunkach występowania zagrożeń naturalnych i technicznych w kopalniach węgla kamiennego
    Ground control for ensuring the stabilization of roadways located at considerable depths in the conditions of natural and mining risks
    Autorzy:
    Wardas, A.
    Bobek, R.
    Śledź, T.
    Twardokęs, J.
    Ratajczak, A.
    Głuch, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394513.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    górnictwo
    obudowa wyrobisk korytarzowych
    systemy obudowy
    mining
    roadway supports
    heading support systems
    Opis:
    W praktyce polskiego górnictwa podziemnego powszechne zastosowanie znajdują dwa systemy obudowy wyrobisk górniczych, w którym pierwszy chroni przekrój wyrobiska (obudowy sztywne), a drugi konstrukcję obudowy (obudowy podatne np. typu ŁP). W warunkach głębokich kopalń istotnym elementem obudowy powinien się stać otaczający górotwór, który we współpracy z obudową powinien zapewnić stateczność wyrobiska. Uwarstwiony i naturalnie spękany masyw skalny wokół wyrobiska może być wzmocniony przez przyłożenie do jego powierzchni, jak również do głębszych warstw skalnych, siły ograniczającej jego deformacje, który powoduje wytworzenie korzystnego stanu naprężenia na obrysie wyłomu wyrobiska, zwiększenie sił tarcia zarówno między warstwami, jak i między spękaniami, ograniczanie możliwości rozwarstwiania się masywu. Uwzględniając złożone warunki geologiczno-górnicze przedstawiono systemy obudów wyrobisk górniczych, w których wzmocnienie górotworu stanowi istotny element obudowy. Omówiono rozwiązania konstrukcji obudów, w których wykorzystuje się obudowy podporowe współpracujące alternatywnie z kotwiami krótkimi, długimi, mechaniczną wykładką za obudową, iniekcją, sprężaniem skał wokół wyrobiska, stosowaniem betonu natryskowego izolacyjnego i konstrukcyjnego. Rozwiązanie obudowy kotwiowej i podporowo-kotwiowej zespolonej z górotworem z podpornością wstępną jest alternatywą zapewnienia stateczności wyrobiska, w którym stosowane środki i metody są poprawione i bardziej efektywnie wykorzystane tak, że wzmocnienie górotworu wokół wyrobiska powoduje zmniejszenie obciążenia obudowy ze strony deformującego się górotworu, a obudowa ma rosnącą podporność.
    In the Polish underground mining practice, two heading support systems are commonly used. The first protects the section of the heading (rigid supports) while the second one protects the structure of the lining (i.e. yielding arch supports). In the conditions of deep mines, the surrounding rock mass should become a significant element of the supports. While cooperating with the supports, it should ensure the stability of the heading. The layered and naturally fractured rock mass around the heading may be reinforced by applying a force that limits its deformation to its surface as well as to deeper rock layers. The force then causes favourable stress conditions at the outline of the face of the heading, an increase in the friction forces both between the layers and between the fractures and a decrease in the probability of separation of the rock mass caused by bolting. While giving consideration to complex geological and mining conditions, the paper presents heading support systems in which the protection of the rock-mass constitutes a significant element of the support system. The paper also includes an overview of the support structures in which chock supports are used, cooperating alternatively with short and long rockbolts, the mechanical lining behind the supports, the injection, the compression of rocks around the heading as well as the application of insulating and structural shotcrete. The lining solution in the form of roof-bolting or roof-bolting with supports bonded with the rock mass and with an initial bearing capacity constitutes a modern alternative for providing the stability of the heading. In such a solution, the measures and methods are corrected and more effective. As a result, the protection of the rock mass around the heading causes a decreased load on the lining caused by the deformation of the rock mass while the lining is characterized by an increased load bearing capacity.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 94; 53-66
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ powodzi z 1997 roku na rozprzestrzenienie metali ciężkich w środowisku wód potoku Malinówka, w rejonie wysypiska odpadów komunalnych w Baryczy koło Krakowa
    The influence of the flood of 1997 on the distribution of heavy metals within water system of the Malinówka River in the vicinity of "Barycz" waste disposal site near Kraków
    Autorzy:
    Wardas, M.
    Budek, L.
    Kijas, A.
    Rembalska, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/269215.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    powódź 1997
    metale ciężkie
    Malinówka, potok
    Barycz k. Krakowa
    wysypisko odpadów komunalnych
    Opis:
    Prezentowana praca zawiera wyniki badań środowiska rzecznego potoku Malinówka, w którego zlewni znajduje się wysypisko odpadów komunalnych "Barycz". Badania dotyczyły rozmieszczenia metali ciężkich: Cd, Cr, Cu, Pb i Zn, w wodzie oraz osadach dennych. Interpretację dystrybucji metali ciężkich w środowisku wodnym przeprowadzono w oparciu o charakterystykę fizykochemiczną wody rzecznej poprzez określenie jej pH, PEW (przewodnictwo elektrolityczne właściwe) oraz zawartości anionów: F(-), Cl(-), NO3(-), SO4(2-) i PO4(3-). Stwierdzono, że stężenia ponadnormatywne wykazują w wodzie Pb, Cu oraz wszystkie aniony. Ze względu na stężenia Zn, Cd, Cr oraz pH woda odpowiada standardom klasy I i II. Koncentracje Zn, Pb i Cd w osadach rzecznych pozwalają ją zaliczyć do grupy słabo zanieczyszczonych (klasa I), natomiast koncentracje Cu i Cr - do średnio zanieczyszczonych (klasa II). Otrzymane wyniki badań porównano z rezultatami analogicznych badań wykonanych dla potoku przed powodzią w 1997 roku. Porównanie pozwoliło stwierdzić, iż w rezultacie powodzi zaszły w środowisku wodnym potoku Malinówka dość istotne zmiany: wzrósł pH i przewodnictwa, znaczny wzrost zasolenia - głównie Cl(-), spadek stężeń metali ciężkich, tak w wodzie, jak i w osadzie rzecznym.
    The presented paper contains the results of the study of water environment of Malinówka River in which catchment the municipal waste disposal site has been located. The subject of investigation was the distribution of heavy metals: Cd, Cr, Cu, Pb and Zn between water and bottom sediments. The interpretation of that distribution has been done on the base of physicochemical characteristics of water determined as pH, EC (electrical conductivity) and concentration of anions: F(-), Cl(-), NO3(-), SO4(2-) and PO4(3-). It was found that the substandard concentrations show in water Pb, Cu and all anions. Concentration of Zn, Cd, Cr as well as pH are as high as those in water of the lst or 2nd class of purity. Concentrations of Zn, Pb and Cd in river sediments quality them as Iow contaminated sediments (1st class) while Cu and Cr concentration as intermediate contaminated sediments (2nd class). The results obtained were compared with those determined before the flood of 1997. It appeared that as a result of flood: increased pH and EC, considerably increased salinity, decreased heavy metal concentrations in both water and water sediments.
    Źródło:
    Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie; 2005, 10, 1; 111-120
    1426-2908
    Pojawia się w:
    Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies