Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Walkowiak, Justyna" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    ONE WORD, TWO LANGUAGES, TWO INTERPRETATIONS: THE POLISH-LITHUANIAN TREATY OF 1994 AND HOW IT WAS (MIS)UNDERSTOOD
    JEDNO SŁOWO, DWA JĘZYKI, DWIE INTERPRETACJE: POLSKO-LITEWSKI TRAKTAT Z ROKU 1994 I JEGO (NIE)ZROZUMIENIE
    Autorzy:
    WALKOWIAK, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920557.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    tłumaczenie traktatów
    niejednoznaczność w tłumaczeniu
    stosunki polsko-litewskie
    wielojęzyczne dokumenty
    translation of treaties
    translation ambiguity
    Polish-Lithuanian relations
    treaty
    Opis:
    The article studies the impact of the differences in the meaning of the word brzmienie in the Treaty on Friendly Relations and Good Neighbourly Cooperation of the Republic of Lithuania and Republic of Poland of April 26, 1994. The Polish word in question is ambiguous and has two potential meanings, whereas its equivalent used in the Lithuanian language version is unequivocal. Interestingly, the treaty was prepared only in Polish and Lithuanian, without the mutually accepted English version. Therefore the two (published by government-endorsed periodicals) translations into English of the text of the treaty that exist – one made by Poles and one by Lithuanians – have only unofficial status. The difference between these two English translations highlights best the divergence in how the two contracting parties obviously perceive their rights and obligations as circumscribed by the treaty. This divergence has figured heavily on the attitude of the media, and in due course influenced the public opinion in both states.
    Artykuł analizuje wpływ, jaki miała różnica w znaczeniu słowa brzmienie użytego w Traktacie między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy z dn. 26 kwietnia 1994. Polskie słowo jest dwuznaczne, podczas gdy jego użyty w litewskim tekście odpowiednik – jednoznaczny. Co ciekawe, tekst traktatu sporządzono tylko w wersji językowej polskiej i litewskiej, bez uzgodnionej wspólnie wersji angielskiej. Zatem obie istniejące (i opublikowane w periodykach związanych ze stroną rządową obu państw) wersje angielskie tekstu – jedna sporządzona przez Polaków, druga przez Litwinów – mają status nieoficjalny. Różnica między nimi najlepiej uwypukla rozbieżność, jaka istnieje między układającymi się stronami w kwestii postrzegania obowiązków i praw definiowanych przez traktat. Rozbieżność ta znacząco zaważyła na podejściu mediów, a co za tym idzie – wywarła wpływ na opinię publiczną w obu państwach.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2014, 18, 1; 88-101
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Function Words in Surnames — “Alien Bodies” in Anthroponymy (with Particular Reference to Poland)
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1928030.pdf
    Data publikacji:
    2017-11-10
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    multipart surnames
    compound surnames
    complex surnames
    nobiliary particles
    function words in surnames
    Opis:
    This article aims to discuss function words in surnames, such as vel, alias, de, in selected countries with European naming traditions, with particular reference to Poland. Despite the many centuries of surname evolution, such function words are still present in some contemporary surnames in Poland, and quite common in certain other regions (Spanish and Portuguese-speaking areas). In the article, surnames have been divided into two categories: the prepositional type (e.g. de, von, van, du, della), where the relationship between the conjoined name elements (usually the given name and the surname) is that of subordination, and the conjunctional type (e.g. y, e, sive, alias, vel) where the relationship between the conjoined elements (usually two surnames) is one of coordination, with the function word meaning „and” or „or”. From a grammatical perspective, however, not all function words are prepositions or conjunctions, as there are examples of closed or open compounds formed from prepositions and articles (French du, Dutch van der), as well as of participles (Latin dictus, German genannt). The paper addresses the various types of function words in surnames, outlining their genesis in some cases, as well as exploring issues that arise from their everyday use, especially in instances where two different naming cultures come into contact. Statistics on the frequency of Polish surnames (both past and present) containing function words are given. These data are also used to model the decline and eventual exctinction of function words in the Polish anthroponomasticon.
    Źródło:
    Onomastica; 2017, 61/1; 139-151
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesne nazwiska Polaków o możliwej genezie litewskiej nieobecne w LPŽ, poświadczone w kartotece antroponimicznej LKI
    Contemporary Polish surnames of possible Lithuanian origin absent from the dictionary of Lithuanian surnames (LPŽ), attested in the anthroponymic files of the Institute of the Lithuanian Language
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1928127.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    polskie nazwiska
    nazwiska pochodzenia litewskiego
    etymologiczno-motywacyjny słownik nazwisk
    kartoteka
    Instytut Języka Litewskiego
    Polish surnames
    surnames of Lithuanian origin
    etymological and motivational surname dictionary
    index card files
    Institute of the Lithuanian Language
    Opis:
    The aim of the article is to present the attestations of contemporary Polish surnames of Lithuanian origin which are absent from the dictionary of Lithuanian surnames (“Lietuvių pavardžių žodynas”, LPŽ), excerpted from the anthroponymic index card files that have been stored in the Lithuanian Language Institute in Vilnius and continually enlarged for several decades now. The files contain data excerpted from historical sources of the 16th to 19th centuries and consist of about 200,000 index cards (the actual number of excerpted anthroponyms is lower since some recur in various sources). Due to space limitations, generally only directly attested names have been included in the article, to the exclusion of those whose relationship with the researched name can be inferred rather than considered proven. Each listed attestation of an anthroponym (probably not in all cases an already established hereditary surname) is accompanied by information concerning its location and year (or time bracket), wherever available in the card index file. Given names or other details (e.g. the role of the person mentioned in documents, such as godmother in the data excerpted from baptismal registers) have only been included occasionally, if there was some reason to do so.
    Źródło:
    Onomastica; 2020, 64; 211-228
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Stage Names of Polish Interwar Artists
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1928203.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-10
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    polskie nazwy sceniczne
    polskie pseudonimy artystyczne
    okres między wojenny
    aktorzy filmowi
    aktorzy teatralni
    Polish stage names
    Polish artistic pseudonyms
    interwar period
    film actors
    theatre actors
    Opis:
    Many performing artists in the interwar period in Poland assumed stage names, which were considered a tool of promoting one’s image, but also served other functions, such as the concealment of identity. Over two hundred such pseudonyms — together with the respective artists’ birth names — have been collected and analysed in the article. Approximately in the case of half of them was the original given name retained, and only the surname underwent a change. The comparison of the assumed names with the real ones shows that many names were shortened, and/or made to sound foreign or exotic. Minority surnames — Jewish/German, Russian, Ukrainian — were frequently made to sound Polish, while the Polish ones were foreignised (to make them look English, Italian, French) or vaguely exoticised.
    Źródło:
    Onomastica; 2018, 62; 225-241
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesne polskie nazwy ulic motywowane toponimami przejściowymi
    Contemporary Polish street names motivated by transitional toponyms
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992259.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nazwy ulic
    plateonimy
    nazwy przejściowe
    Ziemie Odzyskane
    Komisja Ustalania Nazw Miejscowości
    Polish street names
    hodonyms
    transitional place names
    Recovered Territories
    Commission for the Determination of Place Names
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie i omówienie współczesnych plateonimów (nazw ulic) motywowanych powojennymi nazwami przejściowymi (przedkomisyjnymi) na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Nazwy te były często wynikiem spontanicznych aktów kreacji dokonywanych przez pierwszych osadników i z reguły funkcjonowały oficjalnie jedynie przez krótki czas (choć ich nieformalny żywot bywał dłuższy), ustępując nazwom ustalonym przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowości przy Ministerstwie Administracji Publicznej (KUNM). Jednak do dziś nie znikły niektóre motywowane nimi plateonimy, stając się w ten sposób nieoczywistymi pamiątkami pierwszych lat po wojnie. W ekscerpcji wspomnianych plateonimów pomocne były rozmaite opracowania naukowe zawierające spisy nazw przejściowych; istnienie potencjalnie motywowanych nimi nazw ulic weryfikowano następnie indywidualnie w bazie TERYT. Ponadto sprawdzano lokalizację danej ulicy na mapie, jako że kierunkowy charakter ulicy bądź jej przynależność do gniazda nazewniczego motywowanego nazwami miejscowości na Ziemiach Odzyskanych stanowił dodatkowy argument przemawiający za włączeniem nazwy do analizowanego zbioru. Ogółem udało się odnaleźć 85 współcześnie używanych nazw ulic motywowanych toponimami przedkomisyjnymi i zdokumentować w artykule ich genezę. Ponad połowa z nich zlokalizowana jest na Dolnym Śląsku, głównie we Wrocławiu. Ustalono również, że poza obszarem Ziem Odzyskanych poszukiwane plateonimy występują jedynie sporadycznie.
    The aim of the article is to present and discuss contemporary street names motivated by transitional (pre-commission) names of places in the so-called Recovered Territories (Ziemie Odzyskane) in Poland. The latter names were often created spontaneously directly after the Second World War by the first settlers to the area, typically existed for a short time only, and usually in a few years gave way to the names finally approved by the Commission for the Determination of Place Names (KUNM). However, not all the hodonyms created from such transitional placenames in the first post-war years have been changed to this day. Thus, these hodonyms constitute a non-obvious relic of spontaneous post-war place naming.
    Źródło:
    Onomastica; 2021, 65, 1; 307-325
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    OD KATAŽINY DO EDVINA, CZYLI O IMIONACH POLAKÓW WSPÓŁCZEŚNIE UŻYWANYCH NA LITWIE
    FROM KATAŽINA TO EDVIN: THE NAMES OF POLES IN CONTEMPORARY LITHUANIA
    Autorzy:
    WALKOWIAK, JUSTYNA B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971628.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    Polacy na Litwie
    imiona
    tendencje imiennicze
    imiona mniejszości
    lituanizacja
    Poles in Lithuania
    given names
    naming trends
    minority names
    Lithuanisation
    Opis:
    The article presents the names bestowed on Polish children in Lithuania after 1990, a topic which merited little scholarly attention to date. First, by way of introduction, the specific Lithuanised written forms of these names are described and compared with their standard Polish and Lithuanian equivalents. The naming trends are then analysed on the basis of three sets of data: the top ten male and female names among Lithuanian Poles (as compared with those in Lithuania and in Poland) in the years 1991, 2000, 2010 and 2013; the names of 1284 students, all born after 1990, from fifteen Polish-language schools in Lithuania; finally, the names given in the years 1991–2011 to children in the municipality of Salčininkai (Soleczniki), where the percentage of Poles is the highest in Lithuania. Interviews with members of the Polish minority in Lithuania, focusing on naming issues, have also been used for fact-finding. The research shows that the name choices of Poles in Lithuania are becoming increasingly different from those in Poland, yet not exactly convergent with Lithuanian trends. Poles almost never use names of Lithuanian origin and prefer instead simple names, not necessarily of Polish origin, that look in writing almost the same in Polish and in Lithuanian. Especially striking among these are Germanic names, such as Edward, Ernest, Eryka, Greta, never particularly popular in Poland.
    Źródło:
    Onomastica; 2015, 59; 153-168
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The “Mysterious” Kazlauskas: Exploring Lithuania’s Most Frequent Surname
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971883.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    surname frequency
    Lithuanian surnames
    surname loss
    genetic drift
    Opis:
    The article presents the most frequent surname in Lithuania — Kazlauskas. Referring to the article “Mysterious Lewandowski” by K. Skowronek (2000), an attempt has been made to account for this frequency in three various ways. First, the principles behind the quantitative structure of anthroponomasticons (Zipf’s law) and the loss of surnames (genetic drift) are discussed. Then the Slavic origin of the surname under consideration has been highlighted as a typical trait of the majority of surnames in Lithuania. In connection with this fact, it has been stressed that caution must be exercised in proposing a thesis on its origin as a translation from Lithuanian on a mass scale, since this thesis requires plentiful empirical evidence. Finally, the etymology of the name is analyzed. Morphologically it is a typical surname derived from a toponym. This supposition is additionally supported by the existence in Poland of numerous localities called Kozłów, Kozłowo or similar name; these in turn are most likely to have been derived from appellative-based personal names of their owners or inhabitants, such as Kozieł.
    Źródło:
    Onomastica; 2016, 60; 175-186
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Imiona mniejszości litewskiej w Polsce
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676823.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    given names
    Lithuanian minority in Poland
    identity
    anthroponymic heritage
    personal names
    Opis:
    The given names used by the Lithuanian minority in PolandThis article analyses the given names of members of the Lithuanian minority in Poland. It is based on a Lithuanian telephone directory issued in Puńsk in 1997, in which a significant number of personal names are recorded in the Lithuanian form. Their comparison with the corresponding data in two Polish telephone directories from a similar period revealed over two hundred “given name + surname” pairs in two language versions: Lithuanian and Polish. About eighty pairs in which the names differed in spelling and morphology have been extracted for analysis.In the analysis of given names, also Kazimierz Rymut’s name dictionary (1995) has been used to establish the frequency of selected names in the Suwalki region and beyond. The statistically significant higher turnout of names of Lithuanian origin in the Suwalki region than in the rest of Poland was confirmed in almost all cases. It was also established that the occurrence of Lithuanian given names in unassimilated form is more frequent there. The frequency of the given names which appear in the aforementioned Lithuanian telephone directory and on the lists of high school graduates in Puńsk from 1959–1995 was compared to the ranking lists of given names used in Poland and Lithuania. This enabled some observations concerning the choice of names by Polish Lithuanians.It appears that Lithuanian anthroponymy plays an important role in consolidating the Lithuanian minority in Poland, and that it can be viewed in terms of an in-group code. At the same time, the parallel use of two language versions of given names – Polish and Lithuanian – allows for the selection of the form depending on the communicative situation. Imiona mniejszości litewskiej w Polsce W artykule podjęto próbę analizy imion członków mniejszości litewskiej w Polsce. Bazą materiałową pracy jest wydana w 1997 roku w Puńsku litewska książka telefoniczna, w której antroponimy znacznej części abonentów zapisane zostały w postaci litewskiej. Porównując je z odpowiadającymi im danymi w dwóch polskich książkach telefonicznych ze zbliżonego okresu, uzyskano ponad dwieście par imię + nazwisko w dwóch wersjach językowych: litewskiej i polskiej, z których wyekscerpowano ok. 80 par imion różniących się grafią i morfologią.W analizie imion posłużono się też słownikiem imion K. Rymuta (1995), badając frekwencję wybranych imion na Suwalszczyźnie i poza nią. Potwierdzono istotną statystycznie wyższą frekwencję na Suwalszczyźnie prawie wszystkich imion pochodzenia litewskiego, a także częstsze występowanie tam imion litewskich w postaci niezasymilowanej do polszczyzny. Wykorzystując wspomnianą litewską książkę telefoniczną, spisy absolwentów liceum w Puńsku z lat 1959–1995 i listy rangowe frekwencji imion w Polsce i na Litwie, porównano też wybory imiennicze Litwinów mieszkających w Polsce, odnotowując podobieństwa do listy litewskiej.Jak stwierdzono, antroponimia litewska pełni istotną rolę konsolidującą mniejszość litewską w Polsce i stanowi swego rodzaju kod dla wtajemniczonych. Jednocześnie równoległe funkcjonowanie dwóch postaci językowych imienia – polskiej i litewskiej – pozwala na wybór postaci antroponimu zależnie od sytuacji komunikacyjnej.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jeszcze o apelatywizacji imienia „Janusz”
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38636018.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    appellativisation
    eponyms
    a typical Pole
    proper names
    given names
    name popularity
    apelatywizacja
    eponim
    typowy Polak
    nazwa własna
    imię
    popularność imienia
    Opis:
    The appellativisation of a given name, especially when related to its stigmatisation, is not frequent in Polish. All the more amazing is the rapid career of the name Janusz as an appellative. The phenomenon was first apparent in such phrases as janusze plaży or janusze polskiej gospodarki, used on the Internet and in the print media in the early 2010s, with a clear peak of the popularity of this type of phraseology observed in 2015. The names of Janusz’s wife Grażyna or of his son Seba (Sebastian) have not yet been appellativised, but they also create an image of “typical Poles”, overusing beach windscreens, wearing socks with sandals, stealing pencils from Ikea or trying to impress their neighbours at all costs. Based on an analysis of corpus-type data, this article attempts to explain why this name has become a symbol of the shameful traits of Poles, what associations it evokes, and to what degree it has been subject to appellativisation.
    Apelatywizacja imienia, zwłaszcza wiążąca się z jego stygmatyzacją, nie zdarza się w języku polskim często. Tym bardziej zadziwia błyskawiczna kariera imienia Janusz jako apelatywu. Po raz pierwszy o januszach plaży czy januszach polskiej gospodarki można było przeczytać w internecie i prasie tradycyjnej bodaj na początku drugiej dekady tego wieku, przy czym wyraźny szczyt popularności tego typu frazeologizmów przypadł na rok 2015. Żona Janusza Grażyna czy syn Seba nie doczekali się jeszcze apelatywizacji swych imion, ale też kreują wizerunek typowych Polaków, odgradzających swój grajdołek plażowy parawanem, noszących skarpetki do sandałów, kradnących ołówki z Ikei czy za wszelką cenę starających się zaimponować sąsiadom. W artykule – w oparciu o analizę danych o charakterze korpusowym – podjęta zostanie próba wyjaśnienia, dlaczego akurat to imię stało się symbolem wstydliwych cech Polaków, jakie budzi skojarzenia i w jakim stopniu uległo apelatywizacji.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O rozbieżnych etymologiach nazwisk polskich i litewskich
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676444.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    onomastics
    surnames
    Polska
    Lithuania
    etymology
    homonymy
    Opis:
    On divergent etymologies of Polish and Lithuanian surnamesThe conflict of national Polish and Lithuanian historiographies typically involves divergent interpretations of the shared history, but it is seldom noticed that linguistic interpretations (including the onomastic ones) may be divergent too. These linguistic interpretations can also become a tool of language policy, especially of the policy focused on personal names. The present article analyses selected examples of genetically Lithuanian surnames currently in use in Poland which in some Polish linguistic sources are etymologised as genetically Polish, as well as – conversely – those of Polish origin which in some Lithuanian research are interpreted as genetically Lithuanian. Although inadvertent and accidental mistakes cannot be ruled out, in the case of homonymic surnames there is a visible tendency to give priority to native etymologies. It may be assumed that for the society at large, the origin of a surname somehow implies the nationality of its bearer; in the case when the researchers’ attitudes are nationalistic, this fact may be used as an argument in public debates whose scope far exceeds that of onomastics. O rozbieżnych etymologiach nazwisk polskich i litewskichKonflikt narodowych historiografii polskiej i litewskiej zazwyczaj wiąże się z rozbieżnymi interpretacjami wspólnej historii, ale rzadziej się zauważa, że podobnie rozbieżne są też interpretacje językoznawcze, w tym onomastyczne. One także mogą stać się narzędziem polityki językowej, a w szczególności polityki, której przedmiotem są nazwy osobowe. Niniejszy artykuł przedstawia i analizuje wybrane przypadki używanych współcześnie w Polsce nazwisk pochodzenia litewskiego, które w niektórych polskich pracach językoznawczych są etymologizowane jako genetycznie polskie, a także – odwrotnie – tych nazwisk polskiego pochodzenia, które w niektórych źródłach litewskich interpretowane są jako etymologicznie litewskie. Choć nie można oczywiście wykluczyć niezamierzonych i przypadkowych omyłek, w przypadku nazwisk homonimicznych wyraźnie zauważalna jest tendencja do oddawania pierwszeństwa etymologii rodzimej. Wolno przypuszczać, że w odbiorze społecznym geneza nazwiska w jakimś stopniu implikuje narodowość jego nosiciela; przy nacjonalistycznym nastawieniu badaczy fakt ten może być używany jako argument w publicznych debatach, których zasięg dalece wykracza poza onomastykę.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2017, 41
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwiska nieurzędowe mniejszości litewskiej w Polsce – dziedzictwo językowo-kulturowe pogranicza polsko-litewskiego
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna B.
    Niewulis-Grablunas, Jowita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676825.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    surnames of Lithuanians in Poland
    unofficial surnames
    Lithuanian minority in Poland
    identity
    cultural heritage
    Opis:
    Unofficial surnames used by the Lithuanian minority in Poland: The linguistic and cultural heritage of the Polish-Lithuanian borderlandUnofficial surnames are rare because surnames today are generally official in character. However, in the case of Polish citizens who are Lithuanians, they are a phenomenon that has long been present, although visible mostly – and until the entry into force of the Act on National Minorities (2005) predominantly – in intra-group communication. Considering that until recently it was not possible to register the Lithuanian forms of surnames and use them officially, this anthroponymic cultural heritage has long been transmitted between generations only informally.On the basis of the analysis of approximately 330 pairs of surnames extracted from telephone directories covering the area of compact residence of the Lithuanian minority (two of them in Polish, and one – in Lithuanian), the article discusses from the socioonomastic point of view (cf. Ainiala, 2016) the phenomenon of parallel functioning among the members of the Lithuanian minority in Poland of two surname forms: an official Polish one and an unofficial Lithuanian one. The latter differs from the former graphically and morphonologically, and in almost 30 per cent of cases their match is not unambiguous (i.e. one Polish form corresponds to more than one Lithuanian form, and, conversely, one Lithuanian form – to two or even more forms in Polish). It should be emphasised that the presence of formal exponents of Lithuanianness (Lithuanian diacritics, inflectional endings, feminine suffixes) does not necessarily imply the Lithuanian etymology of the surname. The situation is additionally complicated by the fact that in everyday intra-group communication members of the Lithuanian minority in our country use not literary Lithuanian, in which they write their surnames in minority documents (such as Lithuanian minority periodicals Aušra, Suvalkietis, Šaltinis, Terra Jatwezenorum, or bilingual yearly school reports in the schools with Lithuanian as the language of instruction), but the dialect of the Dzuks, in which their surnames are pronounced.The picture is complemented by interviews conducted in early 2018 with about 40 members of this minority, and by contributions on the Internet forum of Lithuanians in Poland regarding their attitude to the official (re-)Lithuanisation of surnames. The former revealed the opinions of older respondents (over 40 years of age), and the latter – the views of younger people. Nazwiska nieurzędowe mniejszości litewskiej w Polsce – dziedzictwo językowo-kulturowe pogranicza polsko-litewskiegoNazwiska nieurzędowe spotyka się rzadko; nazwiska zwykle mają bowiem obecnie charakter oficjalny. W przypadku obywateli polskich narodowości litewskiej są one jednak zjawiskiem występującym od dawna, choć ujawniającym się głównie – a do czasu wejścia w życie „Ustawy o Mniejszościach Narodowych” (2005) przede wszystkim – w komunikacji wewnątrzgrupowej. Wobec braku (do niedawna) możliwości zalegalizowania formy litewskiej, to antroponimiczne dziedzictwo kulturowe jest zwykle przekazywane międzypokoleniowo jedynie nieformalnie.Na podstawie analizy ok. 330 par nazwisk, wyekscerpowanych z obejmujących obszar zwartego zamieszkania mniejszości litewskiej książek telefonicznych (dwóch polskich i jednej litewskojęzycznej), artykuł omawia pod kątem socjoonomastycznym (por. Ainiala, 2016) zjawisko równoległego funkcjonowania wśród członków mniejszości litewskiej w Polsce nazwisk w dwu postaciach: oficjalnej polskiej i nieoficjalnej litewskiej. Te ostatnie różnią się od oficjalnych graficznie oraz morfonologicznie, a w przypadku blisko 30% wzajemne przyporządkowanie obu grup nie jest jednoznaczne (tzn. jednej formie polskiej odpowiada więcej niż jedna litewska, bądź odwrotnie, jednej litewskiej dwie lub nawet więcej polskich). Należy podkreślić, że obecność formalnych wykładników litewskości (litewskie diakrytyki, końcówki fleksyjne, sufiksy żeńskie) nie musi implikować litewskiej etymologii nazwiska. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że zamieszkujący północno-wschodni kraniec Polski członkowie mniejszości litewskiej w naszym kraju na co dzień posługują się nie literackim językiem litewskim, którym zapisują swe nazwiska w dokumentach mniejszościowych (takimi jak czasopisma mniejszości litewskiej „Aušra”, „Suvalkietis”, „Šaltinis”, „Terra Jatwezenorum”, czy dwujęzyczne świadectwa szkolne w szkołach z litewskim językiem nauczania), a gwarą dzukowską, i z reguły taką też ich nazwiska mają postać mówioną.Obrazu dopełniają przeprowadzone na początku 2018 roku wywiady z około 40 przedstawicielami tej mniejszości oraz wypowiedzi na forum Litwinów w Polsce, dotyczące ich stosunku do oficjalnej (re)lituanizacji nazwisk. Wywiady umożliwiły poznanie zdania respondentów starszych (powyżej 40. roku życia), zaś posty w Internecie – opinii osób młodszych.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Women in the Contemporary Polish Streetscape. Memory Wars
    Autorzy:
    Walkowiak, Justyna B.
    Rutkiewicz-Hanczewska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28705880.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    female street names
    gender equality
    under-representation of women
    Polska
    Opis:
    As diversity, equity and inclusion policies gain momentum in the Global North, the strikingly low visibility of women in Polish public space is being addressed not only via bottom-to-top activism but also through initiatives by local governments. This, in turn, results in controversies over the very need for gender equality in urban naming, as well as over the commemoration-worthiness of particular personages. The present paper aims to assess the changes that have taken place in Poland since the beginning of 2018, when an analysis of the 12 biggest cities revealed a persistent under-representation of women as namesakes in street naming. We offer a quantitative analysis and then focus on four selected case studies, each exemplifying one type of situation: open conflict, covert tactics, and two combinations of surface vs core values relationship.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2023, 128; 205-228
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polimery oraz makrocząsteczki posiadające podstawnik pentafluorosulfanylowy, -SF5 : synteza, struktura, właściwości i zastosowanie
    Polymers and macromolecules containing pentafluorosulfanyl, -SF5 substituent : synthesis, structure, properties and application
    Autorzy:
    Wolska, Joanna
    Siodła, Tomasz
    Walkowiak-Kulikowska, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/171844.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Chemiczne
    Tematy:
    podstawnik pentafluorosulfanylowy
    funkcjonalizowane polimery
    pentafluorosulfanyl substituent
    functionalized polymers
    Opis:
    The pentafluorosulfanyl (-SF5) moiety is a lesser known and underutilized functional group that displays high electronegativity, chemical and thermal stability, and low surface energy, among other useful properties. As a substituent it is known for almost 60 years, however practical application of the unique -SF5 group in various areas of chemistry has only recently picked up, mostly due to longstanding challenges associated with its synthetic accessibility. Most of the latest attention involving the use of -SF5 has been in medicinal chemistry, but it has also started to feature much more frequently in functional materials design, especially in the area of optoelectronic materials. This review will describe polymers and macromolecules containing -SF5 substituent which has been introduced mainly at the monomer stage.
    Źródło:
    Wiadomości Chemiczne; 2020, 74, 3-4; 231-254
    0043-5104
    2300-0295
    Pojawia się w:
    Wiadomości Chemiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies