Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wachowiak, J." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Lithostratigraphic and bromine profile of the Zechstein salt series In the area of borehole M-29 of the Mogilno Salt Dome
Autorzy:
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192118.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
salt deposits
Zechstein
Late Permian
Zechstein evaporites
Zechstein stratigraphy
salt cyclothems
Mogilno salt dome
złoża soli
cechsztyn
późny perm
ewaporaty cechsztyńskie
stratygrafia cechsztynu
cyklotemy solne
wysad solny Mogilno
Opis:
The M-29 exploratory borehole and operating well is located on the Mogilno I deposit in the south-eastern section of the Mogilno Salt Dome (Fig. 2). It was drilled down to the depth of 1,751 m in 2014. The borehole penetrated the evaporites of the Upper Permian (Zechstein) and a sequence of clay-mudstone-sand formations of the Lower Triassic. 11 lithostratigraphic members of the Zechstein salt series, belonging to cyclothems PZ-2, PZ-3, and PZ-4, were separated in the core subjected to our analysis. The salt deposit of the borehole M-29 area had been formed tectonically. The borehole cuts through a deep syncline, filled with the sediments of cyclothems PZ3 and PZ4. The syncline is limited on the ceiling and floor sides by anticlines composed mainly of Na2 rock salt. As a result of the uplift of the two anticline intrusions, the salt layers became strongly folded and formed very steeply. The borehole pierces through the same members several times. Many divisions are reduced in thickness or completely wedged out. No ceiling layers of cycle PZ-4 or evaporites, being older than Older Halite (Na2), were found in the profile. As a result of halokinetic and tectonic deformations, the salt layers became extremely folded and steeply arranged. The layer dip varies from 35° to 90°, mostly 60-80°. Numerous changes of the dip angle and multiple folding are demonstrated by the fact that the borehole often penetrated the same members.
Otwór badawczo-eksploatacyjny M-29 jest zlokalizowany w południowo-wschodniej części wysadu solnego Mogilno, na złożu Mogilno I (Ryc. 2). Został on odwiercony w 2014 r. do głębokości 1751 m. Otwór nawierca ewaporaty późnego permu (cechsztynu) oraz kompleks utworów ilasto-mułowcowo- piaszczystych dolnego triasu. W analizowanym rdzeniu wydzielono 11 ogniw cechsztyńskiej serii solnej cyklotemów PZ-2, PZ-3 i PZ-4. Złoże solne w rejonie otworu M-29 jest uformowane tektonicznie. Otwór przewierca głęboką synklinę, wypełnioną osadami cyklotemów PZ3 and PZ4. Synklina ograniczona jest od stropu i spągu antyklinami, zbudowanymi głównie z soli kamiennej Na2. W wyniku wypiętrzenia tych dwóch intruzji antyklinalnych warstwy solne zostały silnie sfałdowane i zalegają bardzo stromo. Otwór przewierca kilkakrotnie te same ogniwa. Wiele wydzieleń jest zredukowanych lub całkowicie wyklinowanych. W profilu nie stwierdzono warstw stropowych cyklu PZ-4 i ewaporatów starszych niż Starszy Halit (Na2). W wyniku deformacji halokinetycznych i tektonicznych warstwy solne są silnie pofałdowane i zalegają bardzo stromo. Upad warstw waha się od 35 do 90°. Najczęściej jednak wynosi 60-80°. Otwór przewierca wielokrotnie te same ogniwa ze względu na częste zmiany kąta upadu i przefałdowania.
Źródło:
Przegląd Solny; 2015, 11; 81--97
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Minerały epigenetyczne inowrocławskiego wysadu solnego, część I – historia i podziemne skarby kopalni Solno
Epigenetic Materials of the Inowrocław Salt Dome. Part I, History and the Underground Treasures of the Solno Salt Mine
Autorzy:
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192140.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
minerały epigenetyczne
kopalnia soli
wysad solny
epigenetic materials
salt mine
salt dome
Źródło:
Przegląd Solny; 2013, 9; 60--70
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poziomy mineralne w solach cechsztyńskich wysadu solnego Kłodawa jako narzędzie korelacji litostratygraficznej
Mineral levels in Upper Permian (Zechstein) salts of the Kłodawa salt diapir as a tool for lithostratigraphic correlation
Autorzy:
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183555.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górny perm (cechsztyn)
stratygrafia cechsztynu
skały solne
minerały solne
wysad solny Kłodawa
Upper Permian (Zechstein)
Zechstein stratigraphy
salt rocks
salt minerals
Kłodawa salt diapir
Opis:
W utworach ewaporatowych występuje wiele minerałów akcesorycznych, nierozpuszczalnych w wodzie, które można łatwo wydzielić poprzez rozpuszczenia tych osadów. Z próbek pobranych z soli kamiennych, potasowo-magnezowych i zubrów wysadu solnego Kłodawa wydzielono w efekcie hydroseparacji nierozpuszczalne w wodzie residuum, w którym stwierdzono obecność idiomorficznych monokryształów: anhydrytu, hydrotalkitu siarczanowego, magnezytu, dolomitu, kalcytu, boracytu, kongolitu, kwarcu, hematytu, pirytu, siarki, oraz mikrokrystaliczne skupienia szajbelyitu, talku, mik i chlorytów. Większość z tych minerałów występuje jednocześnie w różnych warstwach profilu. Nieliczne z nich wykazują bardzo wąski zakres koncentracji dotyczący wyłącznie określonej warstwy lub części pokładu, tworząc swego rodzaju poziomy mineralne. Należą do nich: kwarc i kalcyt z wrostkami bituminów, boracyt, szajbelyit, talk, hydrotalkit siarczanowy i kongolit. Na podstawie ich występowania wydzielono w kłodawskim wysadzie solnym pięć poziomów mineralnych. Mogą one być nowym narzędziem do identyfikacji oraz korelacji litostratygraficznej pokładów i warstw w cechsztyńskich złożach soli.
Evaporate formations include a number of accessory minerals that are insoluble in water. They can be easily separated by dissolving sediments. The samples collected from rock, potassium-magnesium and zuber salts of the Kłodawa salt diapir were subjected to hydro-separation to obtain insoluble residuum in which the presence of idiomorphic monocrystals was found: anhydrite, sulphate hydrotalkite, magnesite, dolomite, calcite, boracite, kongolite, quartzite, hematite, pirite and sulphur, as well as microcrystalline concentrations of szaibelyite, talc, mica and chlorites. The majority of those minerals occur in various section layers at the same time. Few of them display a very narrow scope of concentration relating to exclusively specific layer or part of the stratum, creating specific mineral layers. They include: quartz and calcite with the ingrowths of bitumen, boracite, szaibelyite, talc, sulphate hydrotalkite and kongolite. Based on the occurrence of those minerals, five mineral levels were identified in the Kłodawa salt diapir. They can present a new tool for lithostratigraphic identification and correlation of strata and layers in Zechstein salt deposits.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 367-393
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litostratygrafia i geochemia cechsztyńskiej serii solnej przewierconej otworem M-35 w wysadzie solnym Mogilno
Lithostratigraphy and geochemistry of the Zechstein salt series of the Mogilno salt dome drilled through by borehole M-35
Autorzy:
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192099.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
utwory solne
cechsztyn
późny perm
ewaporaty cechsztyńskie
stratygrafia
geochemia
wysad solny Mogilno
salt deposits
Zechstein
Late Permian
Zechstein evaporites
stratigraphy
geochemistry
Mogilno Salt Dome
Opis:
Otwór badawczo-eksploatacyjny M-35 jest zlokalizowany w południowo-wschodniej części wysadu solnego Mogilno (Ryc. 2). Został odwiercony do głębokości 1755 metrów. Otwór nawierca ewaporaty późnego permu (cechsztynu). W analizowanym rdzeniu wydzielono 13 ogniw cechsztyńskiej serii solnej cyklotemów PZ2, PZ3 i PZ4. Złoże solne w rejonie otworu M-35 jest uformowane tektonicznie. W wyniku procesów halokinetycznych i halotektonicznych warstwy solne zostały silnie sfałdowane i zalegają bardzo stromo. Upad warstw waha się od 35 do 90°. Najczęściej jednak wynosi 70-80°. W wyniku częstych zmian kąta upadu i przefałdowań otwór przewierca kilkakrotnie te same ogniwa. Ponadto wiele wydzieleń jest zredukowanych lub całkowicie wyklinowanych. W profilu nie stwierdzono warstw stropowych cyklotemu PZ4 i ewaporatów starszych niż ogniwo starszej soli kamiennej (Na2).
The M-35 exploratory borehole and operating well is located in the south-eastern part of the Mogilno Salt Dome (Fig. 2). It was drilled down to the depth of 1,755 m penetrating the Upper Permian (Zechstein) evaporates. Its core section enabled to distinguish 13 lithostratigraphic members of the Zechstein salt series, represented cyclothems PZ2, PZ3, and PZ4. The observed salt units had been tectonically extremely folded and steeply arranged. The layers dip varies from 35° to 90°, mostly 70-80° and the same salt units repetated several times in the section. Also many of them were reduced in thickness or completely wedged out. The uppermost units of PZ4 cycle or evaporates older than the Older Halite (Na2) unit, were not found in the studied profile.
Źródło:
Przegląd Solny; 2016, 12; 114--126
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane zagadnienia z geologii złóż Dominikany – sprawozdanie z wyprawy naukowej PSGS
Selected issues of the deposit geology in the Dominican Republic: report from the research expedition of the PSMA
Autorzy:
Jaworska, J.
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192135.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
ekspedycje naukowe
PSGS
Republika Dominikańska
złoża soli
złoża larimaru
złoża bursztynu
scientific expedition
PSMA
Dominican Republic
salt deposits
larimar deposits
amber deposits
Opis:
Republika Dominikańska, położona między Morzem Karaibskim a Atlantykiem, słynie z kilku surowców – błękitnego larimaru (prowincja Barahona, w Los Chupaderos) i bursztynu (w rejonie El Valle) o niebieskawym zabarwieniu. Do niedawna była również liczącym się w tej części świata producentem soli kamiennej (okolice Las Salinas). Zapoznanie się z budową geologiczną i warunkami eksploatacji tych złóż było celem ekspedycji naukowej Polskiego Stowarzyszenia Górnictwa Solnego, która odbyła się w dniach 26.11-06.12 2013. W trakcie wyjazdu członkowie wyprawy mieli również możliwość poznania przyrody ożywionej (parki narodowe w okolicach Samany i Saony), nieożywionej (jaskinie), architektury i historii Republiki Dominikańskiej. Niezwykle cenne okazały się nawiązane kontakty z najwyższymi przedstawicielami ministerstwa gospodarki, energetyki i górnictwa.
The Dominican Republic, situated between the Caribbean Sea and the Atlantic, is well known for several raw materials: blue larimar (Los Chupaderos, Barahona Province) and bluish amber (El Valle area). Until recently, the country was also an important regional salt rock producer (Las Salinas areas). Exploration of the geological structures and learning the local mining conditions of those mineral deposits was the goal of the field trip organized by the Polish Salt Mining Association which took place from 26 November to 6 December 2013. During the trip, the participants also had an opportunity to observe nature (National Parks in the areas of Samana and Saona), geological formations (caves), and architecture, as well as learn the history of the Dominican Republic. Our contacts with high ranking representatives of the Ministries of Economy, Power Engineering, and Mining turned out to be extremely valuable for the attainment of our objectives.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 139--149
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phase transitions in the borate minerals from the Kłodawa Salt Dome (Central Poland) as the indicators of the temperature processes in salt diapirs
Autorzy:
Wachowiak, J.
Toboła, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060065.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
boracite
congolite
phase transitions
temperature study
Zechstein
salt dome
Kłodawa
Polska
Opis:
The diapiric structures of the Polish Lowlands are tectonically deeply seated down to the autochthonous Zechstein strata at a depth of ca. 6 km. In the process of deep burial and halokinetic diapirism, the salt rocks were subjected to diagenetic and metamorphic transformations, with the temperature being an essential factor. Considering the thermal gradient, a temperature of up to ca. 200°C can be achieved in the salt dome within a depth range from several hundred metres to 6 km, which may lead to transformations of the majority of salt minerals. Phase transitions of two borate minerals – boracite and congolite from the Kłodawa salt dome – provide evidence for higher temperatures in the salt dome rocks. The authigenic euhedral crystals of those borate minerals display their external habitus in ambient temperature in the form of regular symmetry (F43c – pseudo-regular polyhedrons), whereas their internal structure is lower: orthorhombic (Pca21) for boracite and rhombohedral (R3C) for congolite. The heating and cooling of boracite and congolite crystals show reversible phase transition. At a temperature of ca. 270°C, boracite crystals change their symmetry: orthorhombic ↔ cubic. In the case of congolite three reversible phase transitions within a temperature range of 50–339°C can be observed: rhombohedral ↔ monoclinic ↔ orthorhombic ↔ cubic symmetry. Those phase transitions, confirmed experimentally in our study, clearly document at least local occurrences of temperatures exceeding 339°C in the Kłodawa salt dome.
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 3; 543--554
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka mineralogiczna, geochemiczna i izotopowa solanki z samowypływu z otworu M-32 w wysadzie solnym Mogilno
Mineralogical, geochemical and isotopic characteristics of brine from the outflow from borehole M-32, Mogilno Salt Dome
Autorzy:
Wachowiak, J.
Kasprzak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192128.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górny perm
ewaporaty cechsztyńskie
wysad solny Mogilno
solanki syngenetyczne
hydrogeologia złóż solnych
Upper Permian
Zechstein evaporites
Mogilno Salt Diapir
syngenetic brines
hydrogeology of salt deposits
Opis:
Otwór badawczy M-32 usytuowany jest w południowo- -zachodniej części wysadu solnego Mogilno na złożu Mogilno I (Ryc. 1, 2). Wiercenie otworu rozpoczęto 30.10.2013 r. a zakończono w dniu 03.04.2014 r. W dniu 12.03.2014 podczas wiercenia otworu w soli kamiennej Na2, na głębokości 1258 m zaobserwowano dopływ płynu ze złoża (wypływ pod ciśnieniem na powierzchnię) w ilości około 3 m3. Podczas dalszego wiercenia wydajność wypływu wzrosła osiągając wartości 40- 80 m3 na dobę. W dniu 03.04.2014 przerwano i zakończono wiercenie na głębokości 1502 m i przeprowadzono częściową likwidację otworu w interwale 1502 – 1200 m. W składzie chemicznym solanki pobranej z wypływu po zatrzymaniu wiercenia (brak wpływu płuczki, próbka M-32/2) stwierdzono bardzo dużą zawartość magnezu - 74070 mg/dm3, potasu - 15890 mg/ dm3, wapnia - 15140 mg/dm3 i żelaza - 7754 mg/dm3 oraz stosunkowo małą zawartość sodu - 9572 mg/dm3. Ponadto zarejestrowano wysokie zawartości pierwiastków śladowych: strontu, litu, manganu, boru, cynku i wanadu. W wyniku badań izotopowych w badanej próbce nie stwierdzono obecności trytu (3H). Uzyskany wynik to 0,0 ± 0,3 TU. Oznacza to, że w solance nie występuje składowa współczesna, zasilana po 1952 roku. Stosunek zawartości izotopów stałych δ2H – δ18O, lokuje badany płyn w obszarze solanek syngenetycznych (Ryc. 10). Powyższy chemizm jest charakterystyczny dla syngenetycznych solanek złożowych, powstałych w wyniku postsedymentacyjnych procesów diagenetycznych/metamorficznych zachodzących w złożu solnym (przeobrażeń uwięzionych paleosolanek oraz minerałów i skał solnych).
The M-32 exploratory borehole is located on the Mogilno I deposit in the SW part of the Mogilno salt dome. Drilling started on 30.10.2013 and it was completed on 03.04.2014. During drilling on 12.03.2014, an outflow of liquid under pressure from the deposit to land surface was identified in Na2 rock salt at 1258 m, in the quantity of about 3 m3. Outflow was increased to 40-80 m3/d during continuation drilling. On 03.04.2014 drilling was stopped at 1502 m, with partial borehole liquidation at the 1502-1200 m. interval. Sample M-32/2 (not contaminated with drilling wash liquid) contain significant contents of Mg2+ - 74070 mg/dm3, K+ - 15890 mg/dm3, Ca2+ - 15140 mg/dm3 and Fe2+,3+ - 7754 mg/dm3 and relatively slight contents of Na2+ - 9572 mg/dm3. Either high concentrations of strontium, lithium, magnesium, boron, zinc and vanadium was observed. As a result of isotopic tests, tritium has been not detected in the tested sample ((3H): 0.0 ± 0.3 TU), which meant that no contemporary component existed in brine, fed after 1952 (i.e. after nuclear tests were initiated in the atmosphere). The proportion of the constant isotope content δ2H – δ18O, located the liquid in the area of syngenetic brines (Fig. 10). The M-32 exploratory borehole is located on the Mogilno I deposit in the SW part of the Mogilno salt dome. Drilling started on 30.10.2013 and it was completed on 03.04.2014. During drilling on 12.03.2014, an outflow of liquid under pressure from the deposit to land surface was identified in Na2 rock salt at 1258 m, in the quantity of about 3 m3. Outflow was increased to 40-80 m3/d during continuation drilling. On 03.04.2014 drilling was stopped at 1502 m, with partial borehole liquidation at the 1502-1200 m. interval. Sample M-32/2 (not contaminated with drilling wash liquid) contain significant contents of Mg2+ - 74070 mg/dm3, K+ - 15890 mg/dm3, Ca2+ - 15140 mg/dm3 and Fe2+,3+ - 7754 mg/dm3 and relatively slight contents of Na2+ - 9572 mg/dm3. Either high concentrations of strontium, lithium, magnesium, boron, zinc and vanadium was observed. As a result of isotopic tests, tritium has been not detected in the tested sample ((3H): 0.0 ± 0.3 TU), which meant that no contemporary component existed in brine, fed after 1952 (i.e. after nuclear tests were initiated in the atmosphere). The proportion of the constant isotope content δ2H – δ18O, located the liquid in the area of syngenetic brines (Fig. 10). Presented water chemistry is characteristic for reservoir brines formed during post-depositional diagenetic and/ or metamorphic processes within salt deposits (transformation of palaeobrines, minerals and salt evaporates).
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 39--48
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evidence of high-temperature rock salt transformations in areas of occurrence of borate minerals (Zechstein, Kłodawa salt dome, Poland)
Autorzy:
Toboła, T. T.
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059366.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Zechstein
salt deposit
hydrothermal conditions
borates
fluid inclusions
Opis:
Occurrences of borate minerals in the Zechstein salt-bearing deposits of the Kłodawa salt dome (central Poland), and the manner of their development, suggest that the minerals were formed at high temperatures, that considerably exceed the temperature estimated from the thermal gradient (~180°C). Research on rock salt and potassium-magnesium salts containing congolite and boracite, respectively, are consistent with high-temperature processes of transformations affecting the salt rocks in certain sections of the salt dome. The chemical composition of, and daughter minerals occurring in, primary fluid inclusions in halite, originating from the congolite zone, indicated a very high proportion of potassium and magnesium in the brines from which the halite crystallised. The thermal transformations observed in inclusions indicate a halite crystallisation temperature exceeding 420°C. Anhydrite crystals, co-occurring with borate minerals, represent unique features as to the distribution and composition of solid and fluid inclusions. These features indicate crystallisation or recrystallisation in conditions that differed considerably from those typical of the salt dome, with the involvement of solutions of changing chemical compositions. The crystals contain multiple solid inclusions of transparent and non-transparent minerals, among which we have focused on carnallite. The relationships of carnallite with liquid and gaseous phases indicate, as in the congolite zone, migration of very highly concentrated brines with respect to potassium and magnesium, or even transport of carnallite in the form of melt (liquid). Measurements of fluid inclusion homogenization temperatures, within the range from 197.8 to 473.8°C, supported a high-temperature origin for these minerals in hydrothermal conditions.
Źródło:
Geological Quarterly; 2018, 62, 1; 134--145
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozpoznanie wysadu solnego Wapno na tle tworzonych obrazów złoża
Recognition of the Wapno salt dome on the background of deposit imagery
Autorzy:
Kolonko, M.
Kolonko, P.
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192127.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli Wapno
wysad solny Wapno
wysady solne
tektonika solna
hydrogeologia złóż solnych
cechsztyn
Wapno Salt Mine
salt dome Wapno
salt diapirs
salt tectonic
hydrogeology of salt deposits
zechstein
Opis:
Wysad solny Wapno był eksploatowany od początku XIX wieku. Początkowo eksploatowano margle kredowe, występujące ponad czapą gipsową tuż pod powierzchnią ziemi, następnie gips z czapy gipsowej i sól kamienną z wysadu solnego, którą nawiercono w 1871 r., na głębokości około 160 m p.p.t. Pierwsze nadanie górnicze na białą sól kamienną uzyskano w 1873 r. Podziemną eksploatację soli rozpoczęto w 1920 r., którą kontynuowano do 1977 r. Sól eksploatowano dwoma szybami na 8 poziomach eksploatacyjnych (III - VIII) na głębokości od 484 do 678 m p.p.t. W czasie działalności kopalni opracowano szczegółowo budowę wewnętrzną złoża oraz kształt i zasięg wysadu solnego i czapy gipsowej. Od początku eksploatacji kopalnia borykała się z zagrożeniem wodnym z warstw wodonośnych otaczających wysad, głównie z czapy gipsowej. Zagrożenie to wzrosło na początku lat 70. ubiegłego wieku. Szczególnie niebezpieczne były wycieki na poziomie III, w komorach 34, 36 i 37, które doprowadziły do zatopienia kopalni 5 sierpnia 1977 roku.
The Wapno salt dome has been mined since the beginning of the 19th century. Initially, chalk marls, occurring above the gypsum cap and underneath the land surface, were extracted. Later, gypsum from the cap and rock salt from the very salt dome were mined. The salt dome was drilled to the depth of ca. 160 m below the ground in 1871. The first white salt mining concessions were obtained in 1873. Underground salt mining started in 1920 and was continued until 1977. Salt was extracted through two shafts and at eight operating levels (III-VIII) located at the depths from 484 to 678 m. During the mining operations, a detailed internal deposit shape and structure were identified, together with the range of both salt dome and gypsum cap. Since the beginning of salt extraction, the salt mine struggled against water hazard presented by the aquifers surrounding the salt dome, mainly those located in the gypsum cap. The hazard increased in the 1970’s. The leaks at Level II, Chambers 34, 36, and 37, turned out to be particularly dangerous and caused the mine flooding on 5 August 1977.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 85--100
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralogiczno-petrograficzna charakterystyka utworów zubru czerwonego (Na4t) występujących w rejonie otworu M-34 w wysadzie solnym Mogilno
Mineralogical and petrologic characteristic of Red Zuber (Na4t) deposits from the borehole M-34 of the Mogilno Salt Dome
Autorzy:
Natkaniec-Nowak, L.
Wachowiak, J.
Stach, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192126.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
minerały solne
sole ilaste
zuber czerwony
górny perm
cechsztyn
wysad solny Mogilno
salt minerals
clayey salt
Red Zuber
Upper Permian
Zechstein
Mogilno salt dome
Opis:
Ewaporaty solno-ilaste – zubry osadziły się w górnym permie wraz z innymi skałami solnymi, w osiowej części wschodnio-europejskiego basenu górnopermskiego i są osadami charakterystycznymi dla polskiej prowincji cechsztynu na obszarze środkowej Polski. Wskutek silnej subsydencji skały te zostały pogrzebane na głębokość kilku kilometrów i tam zostały poddane przeobrażeniom diagenetycznym i/ lub metamorficznym. W wyniku tych procesów powstało wiele nowych, towarzyszących halitowi, minerałów epigenetycznych. W badanych skałach zubrowych, oprócz halitu, stwierdzono minerały ilaste, naniesione do cechsztyńskiego zbiornika sedymentacyjnego z otaczającego lądu. Na podstawie analizy rentgenograficznej najdrobniejszej frakcji osadu nierozpuszczalnego w wodzie, stwierdzono występowanie illitu i chlorytu. Illit może być słabo przeobrażonym minerałem pierwotnym, natomiast chloryt jest produktem wtórnych, postsedymentacyjnych przeobrażeń geochemicznych. Wyraźny refleks od płaszczyzny dhkl = 1,54Å wskazuje, że jest to chloryt trioktaedryczny. Oprócz minerałów ilastych, stwierdzono występowanie kwarcu, anhydrytu, magnezytu i hematytu. Minerały te wykształcone są w formie idiomorficznych lub/i subidiomorficznych kryształów. Ich wielkość waha się od setnych części milimetra do 2 mm. W składzie chemicznym soli ilastej, wydzielonej z warstwy zubru czerwonego, wśród oznaczonych pierwiastków zdecydowanie przeważają sód i chlor (ponad 94% wag.). Pozostałe 6% wag. stanowią: siarczany (SO4 2-), wapń, magnez, glin, potas, żelazo oraz w bardzo małej ilości krzemionka (SiO2) i brom.
Clayey-salt evaporites, called zubers, were deposited in the axial part of the Eastern European Zechstein (Upper Permian) basin . Zubers are the most characteristic rocks for the Polish province of Zechstein on the Polish Lowlands. As a result of strong subsidence, the rocks were buried down to the depth of several kilometers and afterwards subjected to diagenetic and metamorphic transformations. Consequently, many epigenetic minerals have developed in the presence of halite such as: anhydrite, quartz, magnezite and hematite. These minerals were developing mostly in the form of idiomorphic and/or sub-idiomorphic crystals from hundredths parts of millimeter up to 2 mm in size. In addition to halite, the main component found in zuber’s rock was a clay matter, delivered into the Zechstein basin from the surrounding land. Based on the X-ray analysis of the finest water insoluble fractions, two clay minerals were identified: illite and chlorite. Illite could be a poorly transformed primary mineral, while chlorite is a secondary one, produced during post-sedimentation geochemical transformations. A clear reflex dhkl = 1.54Å indicates that it is a trioctaedral chlorite. In addition to clay minerals, the finest fraction also includes quartz, anhydrite, magnezite and hematite. The chemical composition of clay salt, a component of the Red Zuber (Na4t) unit, is strongly dominated by sodium and chlorine among the identified elements (over 94 weight%). The remaining ca. 6 weight% includes: sulfates (SO4 2-), calcium, magnesium, aluminum, potassium, iron and a small amount of silica (SiO2) and bromo.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 13--24
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies