Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wójcik, L." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 91
Tytuł:
Geneza i rozwój paraolimpizmu na Pomorzu Zachodnim (1948-2005)
The establishment and development of the paralympic movement in Western Pomerania (1948-2005)
Autorzy:
Wojcik, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/790232.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
geneza
rozwoj
paraolimpizm
Pomorze Zachodnie
sport
osoby niepelnosprawne
lata 1948-2005
historia
igrzyska paraolimpijskie
dyscypliny sportowe
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Prace Instytutu Kultury Fizycznej. Uniwersytet Szczeciński; 2010, 27
1640-6818
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Prace Instytutu Kultury Fizycznej. Uniwersytet Szczeciński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Limiting value of cockroft-latham integral for commercial plasticine
Autorzy:
Wojcik, Ł.
Pater, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/117886.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Promocji Wiedzy
Tematy:
physical modelling
Cockroft-Latham criterion
cross-wedge rolling
modelowanie fizyczne
kryterium Cockrofta-Lathama
walcowanie krzyżowe
Opis:
The paper presents the results of experimental and numerical research in the scope of commercial plasticine cracking. The purpose of the study was to determine the limit value of the Cockroft-Latham integral. The value of the integral was determined on the basis of the stretching test and com-puter simulations. Experimental studies utilized axially symmetrical samples made of commercial black and white wax based plasticine. Samples were cooled to 0, 5, 10, 15 and 20°C. After the completion of experimental studies, finite element numerical simulation was performed under the con-ditions of 3-dimensional state of deformation in DEFORM 3D simulation software. Based on the results of experimental and numerical studies, the Cockroft-Latham limit value was calculated.
Źródło:
Applied Computer Science; 2017, 13, 4; 45-55
1895-3735
Pojawia się w:
Applied Computer Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparison analysis of cockroft – latham criterion values of commercial plasticine and C45 steel
Autorzy:
Wójcik, Ł.
Pater, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/387121.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
physical modelling
cockroft-latham criterion
plasticine
C45 steel
Opis:
The paper presents and compares the results of theoretical and experimental research in the field of cracking of model material (commercial plasticine) and C45 steel in hot forming conditions. The aim of the research was to determine the limit values of the CockroftLatham integral for both materials. The presented research methodology includes experimental tests (tensile tests) and numerical simulations carried out in the DEFORM-3D program. For laboratory tests, axially symmetric samples made of C45 steel and model material were used. On the basis of the obtained experimental and numerical results, a comparative analysis of both materials was carried out.
Źródło:
Acta Mechanica et Automatica; 2018, 12, 4; 286-293
1898-4088
2300-5319
Pojawia się w:
Acta Mechanica et Automatica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of Repeller Potential on Ion-Molecule Reactions in $H_2S$ and $CH_4$ Mixtures
Autorzy:
Wójcik, L.
Markowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1503759.pdf
Data publikacji:
2011-07
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
07.75.+h
82.30.Fi
Opis:
Ion-molecule reactions initiated by electron impact in the hydrogen sulfide-methane mixtures have been studied by means of quadrupole mass spectrometer with a high-pressure ion source. The total gas pressure of investigated mixtures was changed from 0.7 to 33.3 Pa. Influence of repeller potential on ion-molecule reactions have been studied. The repeller potential was changed in the range 2-12 V. Measurements were performed for different concentrations of methane and hydrogen sulfide in the mixture (from 10% $H_2S$ + 90% $CH_4$ to 90% $H_2S$ + 10% $CH_4$ with 10% increment). The major ion-molecule reactions have been identified. The primary ions $C^{+},$ $CH^{+},$ $CH_2^{+},$ $CH_3^{+},$ $CH_4^{+},$ $S^{+},$ $HS^{+},$ $H_2S^{+}$ produced in gas by the electrons with the energy of 300 eV and secondary $CH_5^{+},$ $C_2H_5^{+},$ $H_3S^{+},$ $H_2^{34}S^{+},$ $H_3^{34}S^{+},$ $CHS^{+},$ $CH_3S^{+},$ $S_2^{+},$ $HS_2^{+},$ $H_2S_2^{+}$ and $H_3S_2^{+}$ from the ion-molecule reactions were observed. Relative intensities for primary and secondary ions are presented as a function of potential of repeller electrode and concentration of methane in the mixture.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2011, 120, 1; 13-15
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
FEM and experimental based analysis of the stamping process of aluminum alloy
Autorzy:
Różyło, P.
Wójcik, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/102747.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
pressing
experimental study
numerical analysis
finite element method
Opis:
The subject of the study was aluminum samples of varying thickness. The aim of the study was to perform the experimental stamping process of the samples on a universal testing machine and a numerical analysis on two independent computer systems Abaqus® and Deform-3D. As part of the numerical analysis, bilinear material model was included, taking into account elastic and plastic characteristics. The study was conducted in a dynamic environment with geometric nonlinearity. The results obtained from experimental research were confronted with those obtained by FEM computer simulation. During the research, numerical model of the stamping process has been developed, which was validated with the results of experimental research.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2017, 11, 3; 94-101
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Physical analysis of cross-wedge rolling process of a stepped shaft
Autorzy:
Wójcik, Ł.
Pater, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/102887.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
physical modeling
plasticine
cross-wedge rolling
Opis:
The paper presents experimental- model research results on the process of cross-wedge rolling of an axially-symmetrical element (stepped shaft). During research plastic mass on the basis of waxes in black and white colour was used. The aim of this experimental research was to determine the best option of forming in terms of values obtained and the course of forces. Physical examination was carried out using specialist machines, i.e. model and a laboratory cross-wedge rolling mill. Experimental analysis was carried out using billets with the temperature of 15°C, whereas the actual process was carried out for billet from C45 carbon steel of temperature 1150°C. The study compared the dimensions of the components obtained during rolling tests and forming forces obtained in the result of physical modeling with forces obtained during real tests.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2017, 11, 4; 60-67
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparison of numerical and experimental analysis of the crack propagation process
Autorzy:
Różyło, P.
Wójcik, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/117940.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Promocji Wiedzy
Tematy:
FEM
numerical analysis
crack propagation
Abaqus
ABS
Opis:
Nowadays numerical methods are a powerful tool to simulate real processes. Polymer materials are increasingly used in engineering solutions. ABS is a common material used interchangeably with respect to traditional materials. Process for the production of components for rese-arch on 3D printers is becoming more widespread and accessible to ordi-nary users. Crack propagation process was carried out at the same time to compare results through experiments performed on the testing machine and numerical study. Cracking process was carried out by finite element method, implemented on the basis of simulations xFEM. This method allows to conduct research related to the separation of the material nodes, in places of highest stress levels that exceed the limits of plasticity and strength of the material. The analysis involved comparison of the shape of the resulting cracks through experimental and numerical way.
Źródło:
Applied Computer Science; 2015, 11, 2; 60-67
1895-3735
Pojawia się w:
Applied Computer Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Physical Simulation of the Mannesmann Effect in the Rolling Process
Autorzy:
Wójcik, Ł.
Pater, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/353013.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Mannesmann effect
physical modelling
plasticine
crack
cross-rolling process
Opis:
The study presents the results of laboratory testing of the phenomenon of cracking in the process of cross rolling. A new method of determining the critical value of the damage function was developed, in which a disc-shaped sample is subjected to rotational compression in a channel. In this method the Mannesmann effect was used. The laboratory tests were conducted for C45, 50HS and R260 grade steel in the temperature range 950°C-1150°C. In order to research various methods of simulating the phenomenon of cracking in the process of cross rolling, physical modelling was also employed. The model material was commercial plasticine, cooled to the temperature 0°C-20°C. Comparing the test results for both the real and model material allowed one to determine the range of the forming temperature for the model material, in which the cracking process is similar to the case of the real material.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2019, 64, 4; 1369-1375
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naprężenia w płycie betonowej nawierzchni lotniskowej przy zastosowaniu metody Westergaarda
Westergaard method for stress calculation in the airfield concrete pavement slab.
Autorzy:
Sikorski, P.
Wójcik, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/144316.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
betonowe nawierzchnie lotniskowe
metoda Westergaarda
podwójny układ kół bliźniaczych
naprężenia w płycie betonowej
concrete airfield pavements
Westergaard method
double system of dual-wheels
stresses in concrete slab
Opis:
Przedstawiono tok postępowania przy obliczaniu nawierzchni sprężystych obciążonych golenią samolotu o układzie podwójnych kół bliźniaczych. Przeprowadzono obliczenia nawierzchni betonowej metodą Westergaarda, obciążonej golenią największego statku powietrznego będącego na wyposażeniu lotnictwa cywilnego w Polsce – Boeinga 787-8 (Dreamlinera). Na podstawie obliczeń opracowano wykresy przebiegu naprężeń w zależności od grubości nawierzchni i parametrów podłoża przy trzech typowych przypadkach obciążenia: w środku płyty, na krawędzi oraz w narożu. Wykresy te pozwolą na usprawnienie procesu projektowania konstrukcji nawierzchni betonowych lotnisk.
The procedure for calculation of flexible pavements under the load of the leg of an aircraft with a double dual-wheel system was presented. Calculations for the concrete pavement were performed using the Westergaard method. The pavement was loaded by the leg of the largest aircraft available in civil aviation in Poland – Boeing 787-8 (Dreamliner). Calculations were the basis to prepare the diagrams of stresses in relation to pavement thickness and subgrade characteristics for three typical loading cases: in the centre of slab, at its edge and in its corner. The diagrams will improve the process of designing structures of concrete airfield pavements.
Źródło:
Drogownictwo; 2016, 12; 385-390
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numerical Analysis of an Aluminium Profile under Bending using Abaqus And Deform-3D
Autorzy:
Różyło, P.
Wójcik, Ł.
Wrzesińska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/117908.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Promocji Wiedzy
Tematy:
Abaqus
deform 3D
numerical analysis
stress
Opis:
The paper describes the process of symmetric bending of an aluminium specimen using two independent environments for numerical analysis. A FEM analysis is performed on an aluminium channel section. A comparison is made between the bending process performed in the Abaqus environment and that run with the Deform-3D system. In both numerical analysis systems, the crucial point is to determine the state of reduced stresses for a designed computer model. The paper provides a visual comparison of the profiles subjected to bending; it also determines displacements and stresses in the tested structures. To perform a nonlinear static analysis, we define a material model, determine boundary conditions, interactions as well as generate a mesh. The results produced with the two numerical systems agree to a very high extent.
Źródło:
Applied Computer Science; 2016, 12, 1; 40-47
1895-3735
Pojawia się w:
Applied Computer Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fragmentation and Kinetic Energy Release of Ions Produced from $C_2H_5OH$
Autorzy:
Szot, E.
Głuch, K.
Wójcik, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400424.pdf
Data publikacji:
2013-05
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
07.75.+h
34.80.Ht
33.15.Fm
34.80.Gs
Opis:
The high resolution double focusing mass spectrometer of reversed Nier-Johnson geometry was used in research of ionization and fragmentation processes of ethanol molecules $C_2H_5OH$. Using the mass-analyzed ion kinetic energy technique, fragmentation paths and kinetic energy release distributions were examined for the four fragmentation reactions: $C_2H_6O^{+} \rightarrow C_2H_5O^{+},$ $C_2H_6O^{+} \rightarrow C_2H_3O^{+},$ $CH_3O^{+} \rightarrow CH_2O^{+}$ and $CH_3O^{+} \rightarrow CHO^{+}$. For all fragment ions from these reactions mean values of kinetic energy release 〈ε〉 were determined. We calculated mean values of 〈ε〉 as 22.70 meV, 62.15 meV, 30.25 meV, and 117.20 meV for $C_2H_5O^{+},$ $C_2H_3O^{+},$ $CH_2O^{+},$ and for $CHO^{+}$ ions, respectively.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2013, 123, 5; 797-799
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mass Spectrometric Study of Positive Ion-Molecule Reactions in the $C_{3}H_{6}$ and Ar Mixtures Inside the High Pressure Ion Source
Autorzy:
Markowski, A.
Szot, E.
Wójcik, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400475.pdf
Data publikacji:
2013-05
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
82.30.Fi
07.75.+h
07.81.+a
92.60.Sz
Opis:
Ion-molecule reactions have been measured for the propene-argon mixtures of different compositions using a quadrupole mass spectrometer with a high-pressure ion source. The concentration of propane in these mixtures ranged from 10% to 90% (at 10% increment). The following primary and secondary ions: $CH_{5}^{+}$ (m/q=17), $C_{2}H_{2}^{+}$ (m/q=26), $C_{2}H_{3}^{+}$ (m/q=27), $C_{2}H_{4}^{+}$ (m/q=28), $C_{2}H_{5}^{+}$ (m/q=29), $C_{3}H_{3}^{+}//\text{}^{39}Ar^{+}$ (m/q=39), $C_{3}H_{4}^{+}//\text{}^{40}Ar^{+}$ (m/q=40), $C_{3}H_{5}^{+}$ (m/q=41), $C_{3}H_{6}^{+}//\text{}^{42}Ar^{+}$ (m/q=42), $C_{3}H_{7}^{+}$ (m/q=43), $C_{3}H_{8}^{+}$ (m/q=44), $C_{4}H_{5}^{+}$ (m/q=53), $C_{4}H_{6}^{+}$ (m/q=54), $C_{4}H_{7}^{+}$ (m/q=55), $C_{4}H_{8}^{+}$ (m/q=56), $C_{4}H_{9}^{+}$ (m/q=57), $C_{5}H_{5}^{+}$ (m/q=65), $C_{5}H_{6}^{+}$ (m/q=66), $C_{5}H_{7}^{+}$ (m/q=67), $C_{5}H_{8}^{+}$ (m/q=68), $C_{5}H_{9}^{+}$ (m/q=69), $C_{5}H_{10}^{+}$ (m/q=70) were observed. Relative ion current intensities for primary and secondary ions are presented as a function of both total mixtures pressure and concentration of propene in the mixture. Primary ions were produced by electrons with the energy of 300 eV. The potential of repeller electrode $V_{R}$ inside the ion source collision chamber was fixed at 5 V for all measurements. The total mixture pressure was changed from 0.7 to 26.6 Pa. Schemes of ion-molecule reactions were proposed.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2013, 123, 5; 911-915
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modyfikacja systemu odzysku ciepła z głębokiej ściółki
Modification of the heat recovery system from deep litter
Autorzy:
Domagalski, Z.
Wójcik, Ł.
Podleski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/239666.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
głęboka ściółka
pompa ciepła
automatyka przemysłowa
systemy sterownikowe
deep litter
heat pump
industrial automation
programmer's system
Opis:
Wykonana w 2008 r. w gospodarstwie w Charcicach instalacja odzysku ciepła z głębokiej ściółki tylko w ograniczonym zakresie umożliwiała dopasowanie warunków bytowania poszczególnych grup zwierząt do ich aktualnych potrzeb. Zróżnicowanie temperatury w kojcach dla zwierząt jest korzystne ze względu na proces przyrostu wagi, jak również na procesy fermentacyjne, zachodzące w ściółce (emisje gazów i odorów). Potrzeba różnicowania temperatury w poszczególnych strefach narzuciła konieczność uzupełnienia instalacji technologicznej i uzbrojenie jej w odpowiednie urządzenia wykonawcze i pomiarowe. Zmiany wymagały modyfikacji oprogramowania zarządzającego. Modyfikacje systemu wpłynęły na poprawę dobrostanu zwierząt. Zapewniono właściwe warunki termiczne w obrębie kojców z różnymi grupami wiekowymi zwierząt. W zasadniczy sposób zwiększyła się również skuteczność odzysku energii cieplnej. Opracowano dokumentację techniczną (technologia i automatyka) wykonanej instalacji, a efektem końcowym jest działający, zmodyfikowany system odzysku ciepła z głębokiej ściółki.
The installation of heat recovery from deep litter, built in 2008 on the farm at Charcice, enabled to fit the living conditions for particular groups of animals to their real requirements, to limited extent only. Differentiation of the temperature in pens for the animals is advantageous considering their weight gains as well as the fermentation processes occurring in litter of vegetable origin (emission of glass-house gases and odours). Need of diversifying the temperature in particular zones imposed the necessity to complete the technological installation and to equip it with adequate control and measuring devices. Introduced changes resulted also in executing of some improvements of the steering software. Modifications of the system contributed to improving the animal welfare. Adequate thermal conditions were ensured inside the pens with animals of different age groups. Significantly increased also the effectiveness of heat recovery. In the course of changes being introduced, the technical documentation (technology and automatic control) of the installation was elaborated. A final result consists in functioning, modified system of heat recovery from deep litter.
Źródło:
Problemy Inżynierii Rolniczej; 2010, R. 18, nr 4, 4; 59-67
1231-0093
Pojawia się w:
Problemy Inżynierii Rolniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śląska pieczęć Jana Hinczy z Rogowa z 1435 r. Przyczynek do dziejów herbu Działosza
Autorzy:
Wójcik, Marek L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052788.pdf
Data publikacji:
2021-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
pieczęć
herb
Rogowscy
Działosza
Śląsk
Salisch
seal
coat of arms
the Rogowski family
Silesia
Opis:
Przedmiotem zainteresowania autora jest nieznana w historiografii pieczęć podskarbiego koronnego Jana Hinczy z Rogowa, odnaleziona w Archiwum Państwowym we Wrocławiu przy dokumencie z 1435 r. Ze względu na unikalny kształt godła stała się ona punktem wyjścia do badań nad najstarszym, wiązanym genetycznie ze Śląskiem, wyobrażeniem herbu Działosza i jego ewolucją.
The author focuses his interest on the seal of Crown Treasurer Jana Hincza of Rogów, unknown in historiography, found in the State Archives in Wrocław applied to a document of 1435. Due to the unique shape of its charge, it has become the starting point for research on the oldest, genetically related to Silesia, image of the coat of arms of Działosza and its evolution.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2021, 59; 39-51
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czternastowieczna nieznana pieczęć Wieruszowa. Przyczynek do badań nad najstarszą heraldyką miasta i jego właścicieli
Das unbekannte Siegel von Wieruszów aus dem 14. Jahrhundert Ein Beitrag zur Forschung über die älteste Heraldik der Stadt und ihrer Besitzer
The unknown fourteenth-century seal of Wieruszów: A contribution to research on the oldest coats of arms of the town and of its owners
Autorzy:
Wójcik, Marek L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1018625.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Wieruszów
rodzina Wieruszów
herb
pieczęć
kozioł
jeleń
the family of Wierusz
coat of arms
seal
goat
stag
Opis:
Artykuł dotyczy pieczęci herbowej miasta Wieruszowa wyciśniętej przy dokumencie z 28 stycznia 1426 roku. Jest ona punktem wyjścia do analizy heraldyki tego miasta oraz jego właścicieli, którymi od przełomu XIII i XIV wieku aż do 1467 roku byli przedstawiciele familii Wieruszów herbu Wieruszowa. W historiografii pieczęć ta nie była dotychczas znana, a za najstarszy herb miasta powszechnie uchodził kładziony w srebrnym polu wizerunek czarnego, kroczącego w prawą stronę kozła stojącego na zielonej murawie i dźwigającego na grzbiecie czerwony kościół z dwiema wieżami, którego przedstawienia pochodzą dopiero z pieczęci z końca XVIII wieku. Odnaleziona pieczęć, datowana na lata 1368–1426, eksponuje dwudzielną w słup tarczę herbową z szachownicą sześciorzędową w trzy cegły na polu prawym i wspiętym poł kozłem na polu lewym, w otoku zaś napis: + · S(igillum) · C(ivitatis) · WERVSC[HOW]IENSIS. Jej ikonografia nawiązuje ewidentnie do herbu właścicieli miasta, którzy pieczętowali się kozłem na poły czarnym, na poły szachowanym w czerwono-srebrne cegły. Na podstawie analizy artefaktu z 1426 roku oraz pieczęci herbowych panów Wieruszowa z lat 1395–1448 autor wykazuje, że brak uzasadnienia dla forsowanej ostatnio w literaturze opinii, jakoby rodzina kładła w herbie jelenia zamiast kozła. Nieznana dotąd pieczęć była używana przypuszczalnie do końca XV wieku. Po pożarze miasta, jaki wybuchł w 1497 lub 1498 roku, została wymieniona na nową, z uaktualnioną treścią ikonograficznego przekazu, który z jednej strony łączył symbolikę odwołującą się bezpośrednio do założycieli miasta i reprezentującą zwierzchność feudalną (kozioł), z drugiej zaś był formą manifestacji miejskiej samodzielności (fasada kościoła z dwiema wieżami). W takim kształcie herb funkcjonuje do dziś.
The article has as its subject the coat of arms seal of Wieruszów that was used to authenticate a document from 28th January 1426. The seal is a point of departure for analysing the coat of arms of the town and of its owners. From the turn of the fourteenth century till 1467 the owners were representatives of the Wierusz family, who used Wieruszowa coat of arms. In historiography the seal had not been known before this discovery. The oldest coat of arms of Wieruszów was thought so far to be the following image: argent, a goat sable standing on the grass vert, bearing church gules with two towers of the same on the back. The representations of the goat originate from the seal as late as the end of the eighteenth century. The older seal recently discovered is dated for 1368—1426 and displays a coat of arms shield, party per pale, the dexter side checky of three and six gules and argent, on the sinister argent a demi-goat passant sable. In the rim there is the inscription “+ · S(igillum) · C(ivitatis) · WERVSC[HOW]IENSIS”. The iconography of the seal visibly relates to the coat of arms of the town’s owners. They used the Wieruszowa coat of arms: argent, a goat half sable half checky gules and of the field. The artefact from 1426 and the coat of arms seals of the Wieruszów owners that they used between 1395 and 1448 have been analysed. The article demonstrates that the opinion that the owners laid a stag in their coat of arms instead of a goat is unfounded. This opinion has recently been put forward a lot in the research. The seal, unknown until recently, probably kept being used till the end of the fifteenth century. After the fire of the town, which broke out in 1497 or 1498, the seal was replaced with a new one. The iconography of the new seal was an updated one, since it combined the symbols associated with the town’s founders and with feudal allegiance (a goat) and with manifesting the town’s independence (a church façade with two towers). This is the current shape of the town’s coat of arms.
Der Artikel ist dem Siegel der Stadt Wieruszów (dtsch. Weruschau) gewidmet, das auf einer Urkunde vom 28. Januar 1426 abgedruckt wurde. Der Siegelabdruck bietet einen Ausgangspunkt für die Analyse der Heraldik dieser Stadt, die vom Ende des dreizehnten Jahrhunderts bis 1467 den Vertretern der Familie Wierusz gehörte. In der Geschichtsschreibung blieb das Siegel bisher unbekannt. Als das älteste Stadtwappen galt allgemein die Abbildung des schwarzen, rechts schreitenden Ziegenbocks auf silbernem Grund, der auf dem grünen Rasen steht und eine rote zweitürmige Kirche auf dem Rücken trägt, dessen Darstellungen erst aufden Siegeln vom Ende des achtzehnten Jahrhunderts zu sehen waren. Das aufgefundene, für die Jahre 1368—1426 datierte Siegel stellt einen gespaltenen Wappenschild mit dem sechsreihigen Schachbrett zu drei Ziegeln rechts, einem halben aufgerichteten Ziegenbock links und folgender Umschrift dar: + · S(igillum) · C(ivitatis) · WERVSC[HOW]IENSIS. Seine Ikonografie bezieht sich eindeutig auf das Wappen der Stadtbesitzer, die sich mit dem einen halb schwarzen, halb rot-silber geschachten Ziegenbock darstellenden Siegel legitimierten. Auf der Grundlage der Analyse des Artefakts aus dem Jahre 1426 und der Wappensiegel der Herren von Wieruszów aus den Jahren 1395—1448 deutet der Autor darauf hin, dass es keine Begründung für die in der letzten Zeit in der Literatur verbreitete Meinung gibt, dass die Familie in ihremWappen einen Rehbock anstelle des Ziegenbocks getragen hätte. Das unbekannte Siegel wurdehöchstwahrscheinlich bis Ende des fünfzehnten Jahrhunderts verwendet. Nach dem Stadtbrand im Jahre 1497 bzw. 1498 wurde es gegen ein neues getauscht, mit dem aktualisierten ikonografischen Inhalt, der einerseits eine sich direkt auf die Gründer der Stadt beziehende und die Feudalherrschaft vertretende Symbolik (Ziegenbock) verband, andererseits die Stadtunabhängigkeit manifestierte (Kirchenfassade mit zwei Türmen). In dieser Form funktioniert das Wappen bis zum heutigen Zeitpunkt.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2020, 12; 69-95
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 91

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies