Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Tkacz, A." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Narażenie zawodowe na poszczególne grupy czynników rakotwórczych lub mutagennych w Polsce w latach 2005-2007. Substancje i preparaty chemiczne (1)
Occupational exposure to individual groups of carcinogens or mutagens in Poland in 2005 2007. Chemical substances and preparations (1)
Autorzy:
Konieczko, K.
Pałaszewska-Tkacz, A.
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/179405.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
czynniki rakotwórcze
czynniki mutagenne
substancje chemiczne
narażenie zawodowe
środowisko pracy
cancirogenic pollutants
mutagenic agents
chemical substances
occupational exposure
work environment
Opis:
Instytut Medycyny Pracy w Łodzi od 1999 roku prowadzi centralny rejestr czynników rakotwórczych w środowisku pracy. W 2005 roku znacznej zmianie uległ obowiązujący prawnie wykaz czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, dlatego w opracowaniu przedstawiono i porównano dane za lata 2005-2007. Omawiając skalę występowania i narażenia zawodowego zastosowano podział czynników rakotwórczych i mutagennych na 4 grupy, analogiczny jak w obowiązującym wykazie. Ze względu na to, że czynniki chemiczne są największą i najbardziej różnorodną grupą kancerogenów zawodowych, w pierwszej części zostało omówione narażenie na substancje i preparaty chemiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym. Natomiast w drugiej części omówione zostaną czynniki fizyczne, biologiczne oraz procesy technologiczne.
The central register of carcinogenic agents in working environment has been run in the Nofer Institute of Occupational Medicine (Łódź, Poland) since 1999. In 2005 the binding inventory of carcinogenic or mutagenic agents was substantially amended, which is why data for 2005-2007 is presented and compared in this paper. In the discussion of the occurrence and occupational exposure, the carcinogenic and mutagenic agents have been divided into 4 groups, like in the binding inventory. As chemical agents are the most numerous and diverse group of occupational carcinogens, part 1 of this paper discusses exposure to carcinogenic or mutagenic substances and preparations. Part 2 will discuss physical and biological agents, and technological processes.
Źródło:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2009, 11; 8-11
0137-7043
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ftalan benzylu butylu
Benzyl butyl phthalate
Autorzy:
Pałaszewska-Tkacz, A.
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138573.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
BBP
NDS
narażenie zawodowe
OEL
occupational exposure
Opis:
Ftalan benzylu butylu (BBP) jest przezroczystą, oleistą cieczą o słabym zapachu stosowaną przede wszystkim jako dodatek zmiękczający do polimerów. Stosuje się ją powszechnie do produkcji płytek, pianek i wykładzin PCV. Ponadto jest wykorzystywana do produkcji uszczelniaczy (na bazie polisiarczków, poliuretanów, akrylanów), klejów i spoiw (na bazie poliakrylanów i polioctanu winylu), farb (na bazie poliuretanów i poliakrylanów) oraz atramentów i lakierów (na bazie akrylanów, nitrocelulozy i żywic winylowych). Podczas narażenia zawodowego na ftalan benzylu butylu znaczenie ma droga inhalacyjna, a w mniejszym stopniu kontakt związku ze skórą. Ze względu na niską prężność par w temperaturze pokojowej podwyższone stężenia ftalanu benzylu butylu mogą wystąpić jedynie w procesach technologicznych przebiegających w podwyższonej temperaturze lub w procesach związanych z występowaniem aerozoli ftalanu benzylu butylu w powietrzu środowiska pracy. Ftalan benzylu butylu jest związkiem o potwierdzonym szkodliwym działaniu na rozrodczość, natomiast w badaniach dotyczących jego toksyczności układowej najczęściej obserwowanymi skutkami narażenia u zwierząt był wzrost względnej i bezwzględnej masy wątroby i nerek. Skutek ten uznano za skutek krytyczny działania ftalanu benzylu butylu i zaproponowano przyjęcie stężenia 5 mg/m3 związku za jego wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS). Zaproponowana wartość zabezpieczy pracowników również przed skutkami szkodliwego działania ftalanu benzylu butylu na rozrodczość. Z uwagi na to, że ftalan benzylu butylu nie wykazuje działania drażniącego, nie ma potrzeby ustalania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) dla tego związku. Zaleca się oznakowanie substancji w wykazie literą „Ft” – substancja działająca toksycznie na płód.
Benzyl butyl phthalate (BBP) is a clear, oily liquid with a slight odour. It is used mostly as a plasticizer for polyvinyl chloride in vinyl floor tiles, vinyl foam and carpet backing. Furthermore, it is used in the production of sealants (polysulfide-, polyurethane-, or acrylic-based), adhesives (polyacrylic- and polyvinylacetate-based), paints (polyurethane- and polyacrylic-based), lacquers and inks (acrylic-, nitrocellulose- and vinyl resin-based). As far as occupational exposure is concerned, the inhalation route of exposure is important, and to a lesser extent dermal contact. Because of low vapour pressure at room temperature, the high concentration of BBP can only occur during technological processes where the temperature is elevated or BBP aerosols are generated. The reprotoxic activity of benzyl butyl phthalate has been confirmed, while in systemic toxicity studies increases in relative liver and kidney weights have been the most often observed effects. This effect was considered critical when the Polish OEL value of BBP was developed. It was agreed that the proposed value of 5 mg/m3 protected workers from the reproductive toxicity of BBP, too. It is also recommended to label BBP, in the Polish inventory of OELs, with the letters "Ft", a substance toxic to the foetus.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2010, 3 (65); 27-60
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modyfikacja powierzchni polimerów warstwami gradientowymi osadzanymi metodą RFCVD
Modification of polymer surface with gradient layers deposited by RFCVD
Autorzy:
Małek, A.
Konefał, J.
Kluska, S.
Tkacz-Śmiech, K.
Zimowski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/285850.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
Tematy:
poliuretan
PACVD
gradientowe warstwy a-C:N:H/a-SiCxNy(H)
właściwości tribologiczne
polyurethane
gradient a-C:N: H/a-SiCxNy(H) layers
tribological properties
Opis:
Zastosowanie poliuretanu jako biomateriału wymaga, między innymi, poprawy jego parametrów tribologicznych. W tej pracy przedstawiamy wyniki badań nad modyfikacją powierzchni poliuretanu poprzez wytworzenie na jego powierzchni warstw gradientowych a-C:N:H/a-SiCxNy(H), o gradiencie stężenia Si w kierunku od powierzchni rozdziału warstwa – podłoże do powierzchni zewnętrznej. Warstwy otrzymano z zastosowaniem metody chemicznego osadzania z fazy gazowej ze wspomaganiem plazmy generowanej falami o częstości radiowej (RFCVD, 13,56 MHz, 400 W). Opracowano warunki formowania tego typu warstw i pokazano, że charakteryzuje je dobra adhezja do podłoża. Otrzymane warstwy poddano badaniom składu chemicznego i budowy atomowej z zastosowaniem technik FTIR i XPS. Oceny synergizmu właściwości w układzie warstwa - podłoże dokonano na podstawie pomiarów chropowatości i współczynnika tarcia oraz w badaniach odporności na zarysowanie. Wykazano, że zastosowanie warstw typu a-C:N:H/a-SiCxNy(H) na podłożu poliuretanu daje dwukrotne obniżenie współczynnika tarcia.
Application of polyurethane as a biomaterial requires improving its tribological properties. This may be done by employing surface engineering methods, including layer technologies. It is shown in this work that promising results may be achieved with application of gradient a-C:N:H/a-SiCxNy(H) layers with Si-content gradient directed from the substrate-layer interface to the outer free surface. The layers were obtained by plasma assisted chemical vapor deposition with plasma generated by radio-frequency waves (RFCVD, 400 W, 13,56 MHz). Processing conditions ensuring good adhesion of the layers to the substrate were developed. Chemical composition and structure of the obtained layers were analyzed by XPS and FTIR techniques. The synergic interaction between the layer and the substrate was evaluated in the measurements of roughness, friction coefficient and wear resistance. It has been shown that friction coefficient of polyurethane with the a-C:N:H/a-SiCxNy(H) layer is two times lower than the coefficient of the unmodified substrate.
Źródło:
Engineering of Biomaterials; 2010, 13, no. 96-98; 110-116
1429-7248
Pojawia się w:
Engineering of Biomaterials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1,2-Bezwodnik kwasu benzeno-1,2,4- -trikarboksylowego
Benzene-1,2,4-tricarboxylic acid 1,2-anhydride
Autorzy:
Pałaszewska-Tkacz, A.
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138045.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1,2-bezwodnik kwasu benzeno-1,2,4- trikarboksylowego
NDS
substancja uczulająca
benzene-1,2,4-tricarboxylic acid 1,2-anhydride
OEL
sensitizer
Opis:
1,2-Bezwodnik kwasu benzeno-1,2,4-trikarboksylowego (bezwodnik trimelitowy, TMAN) jest białym, krystalicznym i bezzapachowym ciałem stałym otrzymywanym głównie w procesie utleniania pseudo-kumenu do kwasu trimelitowego, który następnie jest poddawany reakcji odwodnienia. Związek jest stosowany w syntezach plastyfikatorów żywic PCV, wykorzystywanych następnie do wytwarzania izolacji kabli elektrycznych, części samochodowych i aparatury medycznej, stosuje się go również w syntezie żywic poliestrowych używanych w produkcji wodnych i rozpuszczalnikowych farb i powłok (w tym powłok antykorozyjnych), a ponadto do produkcji żywic do wytwarzania powłok proszkowych oraz jako czynnik wiążący włókna szklane, piasek i inne kruszywa. Bezwodnik trimelitowy jest używany także jako plastyfikator materiałów wykorzystywanych do przechowywania i pakowania żywności. W 2000 r. ogólnoświatowa produkcja bezwodnika trimelitowego wynosiła nieco ponad 100 000 t, z czego około 65 000 t produkowano na terenie Stanów Zjednoczonych. Z dostępnych danych wynika, że na terenie Wspólnoty Europejskiej związek jest produkowany przez dwie firmy zlokalizowane na terenie Wielkiej Brytanii i Włoch, natomiast w USA jedna firma zajmuje się jego produkcją. Podczas narażenia zawodowego na bezwodnik trimelitowy większe znaczenie ma droga inhalacyjna niż kontakt ze skórą. Na podstawie wyników badań na zwierzętach, prowadzonych zarówno w warunkach narażenia ostre-go, jak i przewlekłego, wykazano, że bezwodnik trimelitowy jest związkiem o stosunkowo małej tok-syczności, bez względu na drogę podania. Natomiast wyniki dostępnych badań epidemiologicznych i badań na zwierzętach potwierdzają uczulające działanie związku przez drogi oddechowe i w kontak-cie ze skórą oraz częściowo jego działanie drażniące na drogi oddechowe. Eksperci UE zaklasyfikowali bezwodnik trimelitowy do substancji działajacych drażniąco na drogi oddechowe, stwarzających ryzy-ko poważnego uszkodzenia oczu oraz mogących powodować uczulenie w następstwie narażenia drogą oddechową i w kontakcie ze skórą. W Polsce nie ustalono normatywów higienicznych dla tego związku. Proponuje się przyjęcie stężenia 0,04 mg/m3 za wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) bezwodnika trimelitowego oraz stężenia 0,08 mg/m3 za wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) przez analogię do wartości normatywnych przyjętych w większości państw UE. Proponuje się także oznako-wanie substancji w wykazie literami „A” – substancja uczulająca i „I” – substancja drażniąca.
Benzene-1,2,4-tricarboxylic acid 1,2-anhydride is a white crystal solid produced by the oxidation of pseudocumene to form trimellitic acid, this being subsequently dehydrated. It is mainly used in the synthesis of plasticizers for polyvinyl chloride resins, used subsequently in the production of wire and cable coatings, car interior linings and medical equipment parts. Moreover, it is used in the production of polyester resins for water and solvent-based paints and coatings (including anticor-rosive ones), and resins for the production of powder coatings. Trimellitic anhydride is also used as a binding agent for glass fibres, sand and other aggregates and as a plasticizer in materials used to store and cover food. In 2000, the worldwide production of trimellitic anhydride was over 100 000 tonnes, including 65 000 tonnes produced in the USA. According to available data, there are two producers of tri-mellitic anhydride within the EU, located in the UK and Italy, and one in the USA. As far as occupational exposure to trimellitic anhydride is concerned, the inhalation route is more significant than dermal exposure. Results of environmental animal studies revealed that trimellitic anhydride is a chemical of rela-tively low toxicity, regardless of exposure length and route. Results of both epidemiological and animal studies confirm sensitizing activity of this chemical in the contact with skin and respiratory tract and partly its irritating activity to the respiratory system. EU experts have classified trimellit-ic anhydride as a substance irritating to the respiratory system, posing a risk of serious damage to the eyes and potentially causing sensitization by inhalation and skin contact. In Poland there is no OEL value. Because of shortage of data suitable for establishing OEL, it has been proposed to accept the values of 0.04 mg/m3 as TWA and 0.08 mg/m3 as STEL, similarly to most European countries. It has been also proposed to label the substance with ‘A’ (sensitizer) and ‘I’ (irritant) letters in the Polish OEL list.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2011, 3 (69); 5-29
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
4–Toliloamina (p-toluidyna)
4-Aminotoluene (p-toluidine)
Autorzy:
Pałaszewska-Tkacz, A.
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138100.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
4-toliloamina (p-toluidyna)
methemoglobinemia
NDS
4-aminotoluene
methemoglobin inducer
OEL
Opis:
4-aminotoluene, methemoglobin inducer, OEL. 4-Toliloamina (p-toluidyna) ma postać białych, połyskujących płatków o charakterystycznym zapachu przypominającym zapach wina. Na skalę przemysłową jest otrzymywana przez redukcję p-nitrotoluenu w obecności żelaza i kwasu solnego. Związek jest używany przede wszystkim jako półprodukt w syntezach chemicznych, m.in. przy produkcji barwników, pestycydów, żywic jonowymiennych oraz farmaceutyków. 4-Toliloamina jest jednym ze związków obecnych w dymie papie-rosowym (wielkość emisji do 2,4 g/papieros). Podczas narażenia zawodowego na 4-toliloaminę (produkcja i stosowanie substancji) duże znaczenie ma sposób narażenia – droga inhalacyjna i kontakt ze skórą. 4-Toliloamina jest klasyfikowana jako substancja: działająca toksycznie po połknięciu, przez drogi oddechowe i w kontakcie ze skórą, działająca drażniąco na oczy oraz uczulająca w kontakcie ze skórą. Ponadto 4-toliloaminę sklasyfikowano jako substancję rakotwórczą kategorii 3., czyli substancję, co do której istnieją ograniczone dowody działania rakotwórczego. Z dostępnych danych wynika, że w przypadku 4-toliloaminy narządami krytycznymi działania są krew (methemoglobinemia) i wątroba. Wzrost względnej masy wątroby przyjęto za skutek krytyczny działania 4-toliloaminy przy ustalaniu wartości NDS na poziomie 8 mg/m3. Ze względu na brak danych o działaniu drażniącym 4-to-liloaminy na układ oddechowy i skórę nie ustalono wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh). Zaleca się także oznakowanie normatywu 4-toliloaminy literami „Sk” (substancja wchłania się przez skórę), ze względu na wartość DL50 po podaniu związku na skórę królika, która wynosi 890 mg/kg m.c., a także literami „I” (substancja o działaniu drażniącym) i „A” (substancja o działaniu uczulającym). Proponuje się również przyjęcie wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) na poziomie 2% methemoglobiny we krwi.
4-Aminotoluene (p-toluidine) has the form of white, lustrous plates or leaflets with a characteristic wine-like odour. It is produced by the reduction of p-nitrotoluene with iron and hydrochloric acid. It is used exclusively as an intermediate in chemical processes including the production of dyes and pigments, pesticides, ion exchange resins and pharmaceutical products. 4-Aminotoluene in present in tobacco 186 smoke (< 2.4 g/cigarette).As far as occupational exposure to 4-amino-toluene (production and use) is concerned, the route of exposure is significant: inhalation and dermal contact. Taking into consideration health effects, 4-aminotoluene is classified as toxic by inhalation, in contact with the skin and if swallowed, irritating to eyes, sensitising by skin contact and carcinogenic cat. 3 (limited evidence of a carcinogenic effect). A review of scientific literature showed that exposure to 4-aminotoluene affects blood (methemoglobin inducer) and the liver. Liver weight (relative) increase was accepted as a critical effect in 4-aminotoluene Polish OEL value derivation at the level of 8 mg/m3. It is recommended to label the substance Sk (absorbed through skin), I (irritant) and A (sensitiser). 2% of methemoglobin in blood is proposed as admissible concentration.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2011, 2 (68); 169-186
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ftalan dibutylu – frakcja wdychana
Autorzy:
Pałaszewska-Tkacz, A.
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138569.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
ftalan dibutylu
narażenie zawodowe
NDS
dibutyl phthalates
occupational exposure
OEL
Opis:
Ftalan dibutylu (DBP) jest przezroczystą, oleistą cieczą o charakterystycznym dla estrów zapachu, którą stosuje się przede wszystkim jako dodatek zmiękczający do takich żywic i polimerów, jak: PCV (76% produkcji), uszczelniaczy, klejów i spoiw (14% produkcji) oraz tuszów drukarskich (7% produkcji). Pozostałe 3% produkcji ftalanu dibutylu stosuje się przy wytwarzaniu: farb nitrocelulozowych, włókien szklanych oraz kosmetyków. Ze względu na niską prężność par w temperaturze pokojowej podwyższone stężenia ftalanu di butylu mogą wystąpić jedynie w procesach technologicznych przebiegających w podwyższonej temperaturze mlub w procesach związanych z występowaniem aerozoli ftalanu dibutylu w powietrzu środowiska pracy. Na podstawie wyników pomiarów z lat 90. udostępnionych przez jeden z europejskich zakładów, wykazano, że w procesie produkcji ftalany dibutylu średnie stężenie na większości stanowisk pracy nie przekraczało 0,5 mg/m3, a w przypadku kilku stanowisk wynosiło 1,1 lub 5 mg/m3. W innym zakładzie średnie stężenie ftalanu dibutylu wynosiło 0,04 mg/m3 w 1992 r. oraz 0,7 mg/m3 w 1995 r. Pomiary stężeń wykonane w 1996 r. przy wytwarzaniu produktów zawierających ftalan di butylu wskazują, że stężenia tego związku wynosiły 0,19 - 0,75 mg/m3 (produkcja kabli), < 0,008 mg/m3 (produkcja polimerów) oraz < 0,03 (produkcja polimerów dla przemysłu dekarskiego). Według danych GIS, zarówno w 2007 r., jak i w 2010 r. nie było pracowników narażonych na stężenia ftalany dibutylu przekraczające obowiązujące normatywy (NDS – 5 mg/m3 i NDSCh – 10 mg/m3). W wykazie chorób zawodowych obejmującym lata 2001-2010, opracowanym na podstawie danych Centralnego Rejestru Chorób Zawodowych w Instytucie Medycyny Pracy, odnotowano tylko jeden przypadek choroby skóry u osoby narażonej na ftalan dibutylu w zakładzie przetwórstwa przemysłowego. Ftalan dibutylu wchłania się do organizmu przez układ oddechowy oraz pokarmowy, nie ulega kumulacji i jest wydalany głównie z moczem. Na podstawie mediany dawek lub stężeń śmiertelnych ftalanu dibutylu, które uzyskano na podstawie wyników badań doświadczalnych na gryzoniach, wykazano, że ftalan dibutylu jest substancją o stosunkowo małej toksyczności ostrej. W większości badań związek nie wykazywał działania drażniącego ani uczulającego ludzi i zwierząt doświadczalnych. Jak wynika z dostępnego piśmiennictwa, skutki działania toksycznego ftalanu dibutylu w warunkach narażenia podprzewlekłego i przewlekłego oceniano prawie wyłącznie na podstawie wyników badań na szczurach narażanych dożołądkowo. Wartości NOAEL dla działania toksycznego wyznaczano na poziomie 176 - 353 mg/kg m.c./dzień, a najczęściej obserwowanymi skutkami narażenia było: zmniejszenie masy ciała, zmiany parametrów krwi, zwiększenie masy wątroby i nerek. Jeśli chodzi o szkodliwe działanie ftalanu dibutylu, to jest to przede wszystkim związek o potwierdzonym szkodliwym działaniu na rozrodczość i dziecko w łonie matki. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 ftalan di butylu jest zaklasyfikowany jako substancja działająca szkodliwie na rozrodczość, kategoria zagrożeń 1B, z przypisanym zwrotem wskazującym rodzaj zagrożenia H360Df – może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki; podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność. W dostępnych wynikach badań szkodliwego działania ftalanu dibutylu na rozrodczość, najmniejsze wyznaczone wartości NOAEL wynosiły: 50 mg/kg m.c./dzień dla zaburzeń płodności oraz 30 mg/kg m.c./dzień dla szkodliwego działania na płód. W Polsce, podobnie jak w większości państw Europy, wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) ftalanu dibutylu ustalono na poziomie 5 mg/m3. Stężenie to zabezpiecza przed uciążliwymi warunkami pracy związanymi z narażeniem na aerozole, którego należy oczekiwać w przypadku ftalanu dibutylu ze względu na jego małą prężność par. Biorąc pod uwagę dużą wartość NOAEL, oszacowano, że dotychczasowa wartość NDS ftalanu dibutylu powinna również zabezpieczać zarówno przed skutkami jego działania toksycznego, jak i jego szkodliwym wpływem na rozrodczość i płód. Zaproponowano więc pozostawienie wartości NDS ftalanu dibutylu na dotychczasowym poziomie wynoszącym 5 mg/m3. Jednocześnie proponuje się zrezygnowanie z dotychczas obowiązującej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh – 10 mg/m3) ftalany dibutylu, dlatego że wyniki dostępnych badań nie wskazują na działanie drażniące związku. Obecnie brak jest podstaw do zaproponowania wartości dopuszczalnego stężenia ftalanu dibutylu w materiale biologicznym (DSB). Zaleca się oznakowanie substancji w wykazie literami „Ft” oznaczającymi substancję działającą toksycznie na płód.
Dibutyl phthalate (DBP) is a clear, oily liquid with ester-like odour. It is used mostly as a plasticizer for resins and polymers such as polyvinyl chloride (76% production), sealants and adhesives (14% production) and inks (7% production). The rest 3% of DBP production is used for nitrocellulose lacquers, safety glass and cosmetic products. As far as occupational exposure is concerned, the inhalation route of exposure is important and, to a lesser extent, dermal contact. Because of low vapour pressure at room temperature, the high concentration of DBP may only occur during technological processes where the temperature is elevated or DBP aerosols are generated. Measurements done by a European company in the 1990s showed that during DBP production the mean concentration of this substance in the workplace was below 0.5 mg/m3, and only in a few workplaces 1.1 or 5 mg/m3. In a different plant, the mean DBP concentration was 0.04 mg/m3 in 1992 and 0.7 mg/m3 in 1995. The measurements of DBP concentration carried out in 1996 at production processes of different products containing DBP showed that the concentration of this chemical was 0.19 – 0.75 mg/m3 (cables), < 0.008 mg/m3 (polymers) and < 0.03 (polymers for the tiling industry). In 2007 and 2010, according to data of Polandʼs Chief Sanitary Inspectorate, no workers were occupationally exposed to DBP in concentrations in excess of Polish OEL values. According to the Polish inventory of occupational diseases of the Nofer Institute of Occupational Medicine (Lodz, Poland), in 2001-2010 there was only one case of skin disorder in a worker occupationally exposed to DBP. DBP is absorbed in the respiratory and gastrointestinal tract, no significant accumulation has been recorded and it is excreted mainly in urine. LD50 values derived from experiments with rodents revealed that DBP was a substance of relatively low acute toxicity. In most studies, the substance caused no irritation or sensitisation in human or in laboratory animals. According to available data, subchronic and chronic toxicity of DBP was evaluated almost exclusively on the basis of studies on rats exposed orally. NOAEL values were equal to 176 – 353 mg/kg bw/d; the most often observed effects of exposure were decrease in body weight, changes in blood parameters and a relative increase in the weight of the liver and kidneys. DBP is a compound of a confirmed reprotoxic activity. According to Regulation (EC) No. 1272/2008 of the European Parliament and of the Council, DBP is classified as Reprotoxic, category 1B with hazard statement H360Df (may damage the unborn child, suspected of damaging fertility). In the available studies on DBP reprotoxocity, the lowest described NOAELs were 50 mg/kg bw/d for fertility and 30 mg/kg bw/d for foetus effects. In Poland, like in most European countries, the OEL value was set at the level equal to 5 mg/m3. This value is supposed to protect from burdensome working conditions connected with exposure to DBP aerosols expected due to its low vapour pressure. Taking into account the NOAEL values cited in the available literature, it was agreed that this level should also protect from toxic and reprotoxic DBP activity. It was agreed that the previous DBP OEL value of 5 mg/m3 should remain unchanged. Simultaneously, it was proposed that the previous STEL value of 10 mg/m3 should be removed from the Polish inventory of OELs as inaccurate due to no irritation activity of DBP confirmed in available studies. It is also recommended to label DBP, in the Polish inventory of OELs, with the letters ‘Ft’ – a substance toxic to the foetus.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2012, 3 (73); 37-70
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
UML Modelling in Rigorous Design Methodology for Discrete Controllers
Autorzy:
Łabiak, G.
Adamski, M.
Doligalski, M.
Tkacz, J.
Bukowiec, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/227244.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
UML modelling
binary controller
decomposition
digital synthesis
formal analysis
verification
Opis:
The paper presents an application of UML technology in a discrete system development process. In the process at the analysis stage UML diagrams are fundamental tool. The outcome of this stage is a basis for formal models exploited at the design stage, where the design is symbolically verified and treated as a rule-based system. Two formal models of good graphical appeal are proposed: Petri nets and state machine diagrams. Both are heavily using Boolean expressions what makes that design can easily be implemented in modern programmable structures.
Źródło:
International Journal of Electronics and Telecommunications; 2012, 58, 1; 27-34
2300-1933
Pojawia się w:
International Journal of Electronics and Telecommunications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Implementation of Algorithm of Petri Nets Distributed Synthesis into FPGA
Autorzy:
Bukowiec, A.
Tkacz, J.
Gratkowski, T.
Gidlewicz, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/226156.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
C#
decomposition
FGPA
logic synthesis
Petri net
Opis:
In the paper an implementation of algorithm of Petri net array-based synthesis is presented. The method is based on decomposition of colored interpreted macro Petri net into subnets. The structured encoding of places in subnets is done of using minimal numbers of bits. Microoperations, which are assigned to places, are written into distributed and flexible memories. It leads to realization of a logic circuit in a twolevel concurrent structure, where the combinational circuit of the first level is responsible for firing transitions, and the second level memories are used for generation of microoperations. This algorithm is implemented in C# and delivered as a stand alone library.
Źródło:
International Journal of Electronics and Telecommunications; 2013, 59, 4; 317-324
2300-1933
Pojawia się w:
International Journal of Electronics and Telecommunications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozpoznawanie symboli języka migowego z wykorzystaniem algorytmów cyfrowego przetwarzania obrazów
Realtime sign language recognizing using digital video processing algorithms
Autorzy:
Fogiel, A.
Tkacz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/154943.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
Microsoft Kinect
OpenCV
OpenNI
język migowy
sign language
Opis:
W artykule został opisany proces projektowania i realizacji aplikacji, przeznaczonej do analizy, w czasie rzeczywistym, obrazów cyfrowych zawierających symbole języka migowego. Stworzone oprogramowanie zostało napisane w języku C++. Wykorzystuje ono bibliotekę OpenCV w połączeniu z sensorem Microsoft Kinect. Oprogramowanie przetwarza około 15 klatek obrazu w ciągu sekundy i rozpoznaje gesty ze skutecznością 71% . Opracowane oprogramowanie jest odporne w znacznym stopniu na wpływ warunków oświetleniowych.
The paper describes the implementation process of application that recognizes sign language symbols which are presented by a user in real time. The first part of this paper presents software and libraries used by this program. It also contains description of a Microsoft Kinect sensor with explanation of its operation. The second part of this paper is dedicated to KinectSL application. It presents the structure of the application, its algorithm and a study that led to the described method of recognizing sign language gestures. Section 5 deals with main problems that appeared while working on the project such as detecting writs and fingers. Subsection 5.4 contains the detailed explanation of parameters that are passed to a KNN classifier and formulas necessary to compute them. The presented application is multi-platform and can be run on Windows, Linux and MacOS operating systems. This software is able to recognize gestures for two hand at once that allows it to support advanced gestures. The tests carried out showed that KinectSL processed 15 frames per second and its performance of gestures recognizing was above 71 percent. The described system is a good basis to create a program that will be able to fluent translate sign language. It can also be used in industry and entertainment to control processes with user gestures.
Źródło:
Pomiary Automatyka Kontrola; 2013, R. 59, nr 11, 11; 1167-1170
0032-4140
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Kontrola
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synteza i właściwości warstw węgloazotku krzemu na polieteroeteroketonie
Synthesis and properties of silicon carbonitride layers on polyetheretherketone
Autorzy:
Małek, A.
Konefał-Góral, J.
Kluska, S.
Tkacz-Śmiech, K.
Jonas, S.
Wierzchoń, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/285702.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
Tematy:
warstwy SiCxNy(H)
polieteroeteroketon
PACVD
biomateriały
SiCxNy(H) layers
polyetheretherketone
biomaterials
Opis:
Warstwy węgloazotku krzemu posiadają szereg interesujących właściwości, w tym mechanicznych i biologicznych. Jednak synteza tego typu warstw na podłożach polimerowych jest bardzo trudnym zadaniem, ze względu na niską energię powierzchniową polimerów oraz ich wrażliwość na działanie podwyższonych temperatur. W tej pracy pokazujemy, że jest to możliwe poprzez zastosowaniem metody chemicznego osadzania z fazy gazowej ze wspomaganiem plazmy generowanej falami o częstości radiowej (RFPACVD, 13,56 MHz, 400 W). Strukturę otrzymanych warstw analizowano przy użyciu spektroskopii w podczerwieni z transformatą Fouriera (FTIR). Wykazano obecność ugrupowań typu Si-C, Si-N, C-N, C=N, C=C, C=N, Si-H i C-H. Badania tribologiczne i biologiczne pokazały, że warstwa SiCxNy(H) ma dobre właściwości ślizgowe, a otrzymany materiał kompozytowy, podłoże PEEK-warstwa a-C:N:H/SiCxNy(H), charakteryzuje się niższym współczynnikiem tarcia, wyższą odpornością na zużycie oraz lepszą biozgodnością w porównaniu do niemodyfikowanego polieteroeteroketonu. Wysoką adhezję warstwy do podłoża uzyskano poprzez odpowiednie przygotowanie osadzanej powierzchni na drodze trawienia w plazmie argonowej. Trawienie jonowe powoduje bowiem wzrost chropowatości oraz energii powierzchniowej modyfikowanych podłoży. Również wytworzenie warstwy pośredniej, nie zawierającej krzemu (a-C:N:H), przyczyniło się do osiągnięcia wysokiej adhezji pomiędzy warstwą a-SiCxN(H) a polimerowym podłożem.
Silicon carbonitride layers have many interesting properties, including mechanical and biological ones. However obtaining such layers on polymeric substrate is very difficult due to low surface energy of polymers and their sensivity to elevated temperatures. In this work it is shown that it is possible by application of plasma assisted chemical vapour deposition, where plasma is generated by radiowaves (RF PACVD, 13.56 MHz, 400 W). The structure of the layers was analyzed by Fourier transform infrared spectroscopy (FTIR). The presence of Si-C, Si-N, C-N, C=N, C=C, C=N, Si-H and C-H bonds was shown. Tribological and biological studies revealed that the SiCxNy(H) layer has good sliding properties and obtained composite material PEEK/a-C:N:H/SiCxNy(H) exhibits lower friction coefficient, higher wear resistance and better biocompatibility compared to the unmodified polyetheretherketone. Good adhesion between the layer and the substrate has been achieved by a proper preparation of the substrate surface by subjecting it to the Ar plasma etching. Such pre-treatment caused increasement of surface energy and roughness parameters of modified polymers. Formation of the intermediate carbon nitride layer also contributed to ensuring high adhesion between a-SiCxNy(H) layer and polymeric substrate.
Źródło:
Engineering of Biomaterials; 2013, 16, 119; 40-44
1429-7248
Pojawia się w:
Engineering of Biomaterials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w mięsnych produktach grillowanych w zależności od zawartości tłuszczu w surowcu
Content of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in grilled meat products depending on fat content in raw material
Autorzy:
Wiek, A.
Tkacz, K.
Zywica, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/826726.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań, których celem było określenie zawartości wybranych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w grillowanych produktach mięsnych. Materiał badawczy stanowiły: boczek, karkówka oraz filet indyczy o zawartości tłuszczu odpowiednio: 45, 20,5 i 2,5 %. Surowiec grillowano na grillu węglowym w temperaturze ok. 250 °C. Zawartość WWA w grillowanych produktach oznaczono metodą HPLC/FLD. Największą zawartość analizowanych WWA oznaczono w grillowanym boczku – 85,9 μg kg⁻¹. W pozostałych produktach poziom tych samych związków był o ok. 40 % niższy i wynosił w karkówce i filecie indyczym odpowiednio: 49,8 i 48,0 μg kg⁻¹. Stwierdzono, że boczek, jako surowiec o bardzo dużej zawartości tłuszczu, poddany procesowi grillowania stanowi niebezpieczne źródło związków z grupy WWA. Produkt taki, według wytycznych nowego rozporządzenia Komisji (WE) nr 835/2011, nie powinien być spożywany przez człowieka ze względu na zawartość benzo[a]pirenu wynoszącą 5,34 μg kg⁻¹. Pomimo dużej różnicy zawartości tłuszczu w filecie indyczym i w karkówce poziom związków z grupy WWA w produktach grillowanych nie różnił się statystycznie istotnie.
In the paper, the results were presented of the research study focused on the determination of the content of some selected compounds from the group of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in grilled meat products. The research material constituted: turkey fillet, pork neck and bacon; the fat content therein was, respectively: 2.5 %, 20.5 %, and 45 %. The raw material was grilled on a charcoal grill at 250 °C. The content of PAHs in the grilled products was determined by a HPLC/FLD method. The highest content of PAHs analyzed was found in the grilled bacon: 85.9 μg kg⁻¹. In other products, the level of the same compounds was about 40 % lower and it amounted in the pork neck and turkey fillet to 49.8 μg kg-1 and 48.0 μg kg⁻¹, respectively. It was found that the bacon, a raw material with a very high fat content, when undergoing a process of grilling, could be a dangerous source of PAHs. According to the guidelines of the new Commission Regulation (EC) No. 835/2011, such a product should not be consumed by people owing to the content of benzo[a]pyrene therein that amounts to 5.34 μg kg⁻¹. Despite the large difference in the fat content in the turkey fillet and the pork neck, the levels of the compounds from the PAHs group in the grilled products did not significantly differ (p ≤ 0.05).
Źródło:
Żywność Nauka Technologia Jakość; 2013, 20, 2
1425-6959
Pojawia się w:
Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brachypodium distachyon – a model plant to study grass genome structure, dynamics and evolution
Autorzy:
Idziak, D.
Hasterok, R.
Betekhtin, A.
Borowska-Zuchowska, N.
Braszewska-Zalewska, A.
Chwialkowska, K.
Gorkiewicz, R.
Kus, A.
Kwasniewska, J.
Kwasniewski, M.
Robaszkiewicz, E.
Siwinska, D.
Wolny, E.
Chrominski, K.
Tkacz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951271.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Brachypodium distachyon
model plant
grass
genome structure
Expressed Sequence Tag programme
fluorescent in situ hybridization
chromosome painting
DNA methylation
Źródło:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2015, 96, 1
0860-7796
Pojawia się w:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody identyfikacji miejsc aktywnych w kompleksach białkowych
Methods of hot spot identification in protein complexes
Autorzy:
Tamulewicz, A.
Tkacz, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/142630.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
interfejs
hot spot
miejsce aktywne
interface
Opis:
Energia na powierzchni kompleksów białkowych nie jest jednorodnie rozłożona. Niektóre reszty aminokwasowe – zwane miejscami aktywnymi lub hotspotami – mają największy wkład w energię wiązania. Mogą one zostać wyznaczone eksperymentalnie za pomocą kosztownych i czasochłonnych technik biologii molekularnej lub też metod obliczeniowych, które pozwalają znacznie szybciej i z zadowalającą dokładnością przewidzieć reszty tworzące miejsce aktywne. W pracy dokonano przeglądu metod identyfikacji miejsc aktywnych w kompleksach białkowych oraz porównano ich efektywność.
Energy on the surface of the protein complexes is not uniformly distributed. Some of amino acid residues – called hot spots – contribute most of the energy into interaction. H ot spots can be detected experimentally by expensive and time-consuming molecular biology techniques or by computational methods, which are able to predict hot spot residues with satisfying results. The paper presents an overview of existing methods of hot spot identification in protein complexes and a comparison of their efficiency.
Źródło:
Chemik; 2015, 69, 6; 327-334
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dual synthesis of Petri net based application specific logic controllers with increased safety
Autorzy:
Tkacz, J.
Bukowiec, A.
Adamski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/200217.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
critical safety
FPGAs
logic controllers
logic synthesis
Petri nets
verification
bezpieczeństwo krytyczne
FPGA
sterowniki logiczne
synteza logiczna
sieci Petriego
weryfikacja
Opis:
In the paper, design flow of the application specific logic controllers with increased safety by means of Petri nets is proposed. The controller architecture is based on duplicated control unit and comparison results from both units. One specification of control algorithm is used by means of Petri net for both units. The hardware duplication is obtained during dual synthesis process. This process uses two different logic synthesis methods to obtain two different hardware configurations for both control units. Additionally, the dual verification is applied to increase reliability of the control algorithm. Such design flow simplifies the process of realization of control systems with increased safety.
Źródło:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2016, 64, 3; 467-478
0239-7528
Pojawia się w:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies