Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Szczepańska, Anna." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Employee compensation as a function of the sectoral structure of the economy
Wynagrodzenia pracowników jako funkcja struktury sektorowej gospodarki
Autorzy:
Szczepańska-Przekota, Anna
Hadław, Maciej
Bochenek, Magdalena
Przekota, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216836.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
wynagrodzenia pracowników
gospodarka
determinanty
analiza wielopoziomowa
compensation of employees
economy
determinants
multi-level analysis
Opis:
Employee compensation is the factor that determines the directions of economic development. Yet, at the same time, the structure of the economy influences employee compensation. Due to the importance of the structure of the economy, the purpose of the paper is to examine the structure factors that influence compensation in the EU Member States in the period 2013–2020. In particular, it investigates the importance of traditional and modern economic structures for employee compensation. In the paper, a multi-level analysis was applied. The research showed that the systematic transformation of the economy towards modern branches in favour of the traditional ones caused an increase of compensation. This is an alternative result in relation to some observations in the subject literature, where it is often emphasized that robotisation and AI cause an increase in unemployment and a decrease in employee compensation. On the other hand, it is impossible to completely replace the traditional sectors. Hence, the most appropriate direction seems to be a gradual increase in efficiency in underdeveloped sectors of the economy without abandoning them entirely.
Wynagrodzenia pracowników są czynnikiem, który wyznacza kierunki rozwoju gospodarczego. Jednocześnie można stwierdzić, że struktura gospodarki wpływa na wynagrodzenia pracowników. Ze względu na znaczenie struktury gospodarki, celem artykułu jest zbadanie czynników struktury wpływających na wynagrodzenia w krajach członkowskich UE w latach 2013–2020. W szczególności zbadano znaczenie tradycyjnych i nowoczesnych struktur gospodarczych dla wynagrodzeń. W pracy zastosowano analizę wielopoziomową. Badania wykazały, że systematyczna transformacja gospodarki w kierunku nowoczesnych gałęzi kosztem tradycyjnych spowodowała wzrost wynagrodzeń. Jest to wynik alternatywny w stosunku do niektórych obserwacji literaturowych, gdzie często podkreśla się, że wykorzystanie robotyzacji i sztucznej inteligencji powoduje wzrost bezrobocia i spadek wynagrodzeń pracowników. Z drugiej strony, całkowite zastąpienie tradycyjnych sektorów jest niemożliwe ze względu na ich znaczenie. Stąd najwłaściwszym kierunkiem wydaje się być stopniowe zwiększanie efektywności w słabo rozwiniętych sektorach gospodarki, bez ich całkowitego porzucania.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2022, 72; 5-25
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja wahań koniunkturalnych na rynku kontraktów terminowych na produkty rolne
Fluctuations in the futures market for agricultural products
Autorzy:
SZCZEPAŃSKA-PRZEKOTA, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/506937.pdf
Data publikacji:
2017-07-24
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Stanisława Staszica w Pile
Tematy:
kontrakty terminowe
wahania koniunkturalne
prognoza
analiza harmoniczna
futures contracts
fluctuations
prediction
harmonic analysis
Opis:
Kontrakty terminowe pełnią ważną rolę w gospodarce rynkowej. Zakres ich wykorzystania jest dość szeroki, mogą być one elementem zarządzania ryzykiem cenowym produkcji rolnej, a więc tzw. hedgingu, ale także przedmiotem inwestycji wolnych środków pieniężnych oraz spekulacji finansowych. Identyfikacja procesu kształtowania cen kontraktów jest w tym kontekście kluczowym czynnikiem sprawczym sukcesu działań inwestycyjnych. W publikacji podjęto próbę opisu wahań koniunkturalnych dziesięciu kontraktów terminowych na produkty rolne z rynku amerykańskiego. Szeregi danych obejmują lata 1975–2016. Dokonano dekompozycji szeregów notowań kontraktów na trend oraz składnik cykliczny. Jako cel pracy przyjęto ocenę możliwości prognozowania składnika cyklicznego za pomocą analizy harmonicznej. Do opisu i prognozowania składnika cyklicznego użyto analizy harmonicznej. Skuteczność prognoz badano testami frakcji oraz współczynnika korelacji liniowej Pearsona. Uzyskane wyniki wskazują, iż obserwacja zachowania wahań koniunkturalnych w przeszłości może przyczynić się do poprawy pozycji inwestycyjnej. Z uwagi na występujący w szeregach danych dość silny składnik nieregularny ważne jest skonfrontowanie wyników prognoz uzyskanych z modeli technicznych z prognozami uzyskanymi z modeli, które obejmują zmienne fundamentalne.
Futures contracts are an important element in the market economy. The range of their use is quite wide, they may be an element of price risk management of agricultural production, so called hedging, but also the object of investment of free cash flows and financial speculation. Identifying the process of contract pricing is in this context a key factor for the success of investment activities. The paper attempts to describe fluctuations of ten futures contracts on agricultural products from the US market. Data series come from the years 1975–2016. Series of trading contracts are decomposed in terms of trends and cyclical components. The aim of the study is to assess the possibility of forecasting cyclical components. Harmonic analysis is used for the description and prediction of cyclical components. The effectiveness of predictions has been studied using fractions tests and Pearson correlation coefficient. The results show that the observation of past fluctuations may help to improve investments. Due to the irregular component, it is important to compare the results of predictions obtained from technical models with estimates obtained from the models that take account of fundamental variables.
Źródło:
Progress in Economic Sciences; 2017, 4; 317-332
2300-4088
Pojawia się w:
Progress in Economic Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wahania sezonowe jako skutek zmian w strukturze inwestorów – studium przypadku dla Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
Seasonal Fluctuations as a Result of Changes in the Investor Structure – A Case Study for the Warsaw Stock Exchange S.A.
Autorzy:
Szczepańska-Przekota, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36085245.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sezonowość
anomalia
inwestycje
stopa zwrotu
emocje
seasonality
calendar anomaly
investments
rate of return
emotions
Opis:
Cel artykułu. Sezonowość na rynkach kapitałowych opisywana jest w literaturze finansów jako swoistego rodzaju anomalia kalendarzowa, pokazująca irracjonalne zachowania inwestorów. Można zadać pytanie, czy zauważa się również inne przyczyny, niż irracjonalne zachowania inwestorów, zmian w występowaniu i sile anomalii kalendarzowych? W pracy postawiono hipotezę, że za pojawianie się anomalii sezonowych odpowiadają zmiany w strukturze inwestorów. Metoda badawcza. Analiza wahań sezonowych notowań indeksu WIG za lata 1997–2022 została przeprowadzona za pomocą procedury CENSUS X12 wraz z testami stabilności wahań sezonowych oraz obecności ruchomej sezonowości. Ocena związku pomiędzy siłą wahań sezonowych, mierzonych różnicą pomiędzy miesięcznymi ekstremalnymi odchyleniami sezonowymi w danym roku a udziałem inwestorów indywidualnych w ogólnej liczbie transakcji dokonywanych na rynku akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie została wykonana przy użyciu współczynnika korelacji liniowej Pearsona oraz testu przyczynowości Grangera. Wyniki badań. Zauważono pojawiające się okresy pojawiania się i zanikania wahań sezonowych na rynku akcji w Polsce. Jako wyjaśnienie tego zjawiska wskazano zmiany w strukturze inwestorów. Okresy, w których zjawisko sezonowości było bardziej intensywne pokrywały się ze zwiększoną aktywnością inwestorów indywidualnych. Zatem to nie opis anomalii okazywał się przyczyną do jej zanikania, ale jej pojawianie się i zanikanie było związane ze strukturą inwestorów, którzy wykazywali pewne stałe zachowania.
The purpose of the article. Seasonality in capital markets is described in the financial literature as a type of calendar anomaly that indicates irrational investor behaviour. One might ask whether there are reasons other than irrational investor behaviour for changes in the occurrence and magnitude of calendar anomalies. The paper hypothesises that changes in the structure of investors are responsible for the occurrence of seasonal anomalies. Methodology. The analysis of seasonal fluctuations in the WIG index quotations for the years 1997–2022 was carried out using the CENSUS X12 procedure, with tests for the stability of seasonal fluctuations and the presence of moving seasonality. The assessment of the relationship between the strength of seasonal fluctuations, measured by the difference between the monthly extreme seasonal deviations in a given year, and the share of individual investors in the total number of stock market transactions on the Warsaw Stock Exchange was carried out using the Pearson linear correlation coefficient and the Granger causality test. Results of the research. Periods of appearance and disappearance of seasonal fluctuations on the Polish stock market have been observed. Changes in the structure of investors were proposed as an explanation for this phenomenon. The periods in which the seasonality phenomenon was more intense coincided with the increased activity of individual investors. Therefore, it was not the description of the anomaly that was the reason for its disappearance, but its appearance and disappearance was linked to the structure of investors who showed certain constant behaviours.
Źródło:
Finanse i Prawo Finansowe; 2024, 1, 41; 97-116
2391-6478
2353-5601
Pojawia się w:
Finanse i Prawo Finansowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany zachowań konsumenckich w zakresie przeprowadzania transakcji gotówkowych i bezgotówkowych
Autorzy:
Szczepańska-Przekota, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913405.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
bankomaty
karty płatnicze
trend
sezonowość
ATMs
payment cards
seasonality
Opis:
Współcześnie zachodzące zmiany polegające na informatyzacji życia codziennego dotykają każdej jego sfery. W szczególności dotyczy to świata finansów. Jeszcze do niedawna podstawową formą płatności były płatności gotówkowe, aktualnie w obrocie gospodarczym stanowią one tylko niewielką część wszystkich transkacji. Nawet w codziennych zakupach powszechnie wykorzystywane są już karty płatnicze, a pieniądz tradycyjny zostaje systematycznie wypierany przez pieniądz bezgotówkowy. Biorąc pod uwagę te spostrzeżenia, jako cel pracy postawiono rozpoznanie tempa zmian zachowań konsumenckich w zakresie korzystania z wybranych usług oferowanych przez sektor bankowy, tj. korzystania z bankomatów oraz korzystania z kart płatniczych. Pracę oparto na danych kwartalnych z okresu 2005 Q1–2020 Q1 udostępnianych przez Narodowy Bank Polski. W analizach badano tempo zachodzących zmian oraz ich rozkład sezonowy.Z analizowanych danych wynika, że społeczeństwo coraz rzadziej korzysta z wypłaty gotówki z bankomatów, chociaż wypłacane są coraz większe kwoty. Fakt rzadszego korzystania z bankomatów powoduje ograniczenie ich liczby. Natomiast cały czas rozwija się rynek płatności bezgotówkowych. Ta forma charakteryzuje się najwyższą dynamiką wzrostu. Zachodzą także zmiany w zachowaniu sezonowym. Dzisiaj więcej transakcji przeprowadza się w drugich i trzecich kwartałach. Dość nieoczekiwanie zaobserwowano, że liczba transakcji w czwartych kwartałach ustępuje liczbietransakcji z drugich i trzecich kwartałów. Jednak niezmiennie najmniej transakcji przeprowadza się w pierwszych kwartałach. W zależności od instrumentu różnice sięgają dwóch do nawet dziesięciu punktów procentowych. Generalnie z badań wynika, że w sytuacji stabilnego rynku, rośnie zaufanie do pieniądza bezgotówkowego kosztem pieniądza gotówkowego. Jedynie w sytuacji kryzysowej, a w 2020 r. było to ogłoszenie pandemii, następuje nieco zwiększone zainteresowanie pieniądzem gotówkowym. 
Contemporary changes involving the computerization of everyday life affect its every sphere. This is especially true of the financial world. Until recently, the basic form of payments were of cash, whereas currently they constitute only a small part of all in trade. Even in everyday shopping, payment cards are already widely used, and traditional money is systematically being replaced by non-cash money. Taking these observations into account, the aim of the study was to identify the pace of changes in consumer attitudes in the use of selected services offered by the banking sector, i.e. the use of ATMs and the use of payment cards. The work was based on quarterly data for the period 2005 Q1 – 2020 Q1 provided by the National Bank of Poland. The analyses examined the rate of changes and their seasonal distribution.The analyzed data show that society uses fewer and fewer cash withdrawals from ATMs, although larger amounts are withdrawn. The fact that ATMs are used less frequently reduces their number. However, the non-cash payments market is constantly developing. This form is characterized by the highest growth dynamics. There are also changes in seasonal behavior. Today, more transactions are made in the second and third quarters. Quite unexpectedly, it was observed that the number of transactions in the fourth quarters was lower than the number of transactions in the second and third quarters. However, the fewest transactions are invariably carried out in the first quarters. Depending on the instrument, the differences amount to two to ten percentage points. In general, research shows that in a stable market, trust in non-cash money grows at the expense of cash. Only a crisis situation – in 2020 it was the declaration of a pandemic – there is a slightly increased interest in cash.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2021, 66; 111-123
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Rychlík, Władimir Penczew, Historia Czech, przekład Marcin Czyżniewski, Agata Kawecka, red. Ryszard Gładkiewicz, Polsko-Czeskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław 2020, I wydanie, ss. 927
Autorzy:
Szczepańska-Dudziak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900596.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2021, 3 (30); 333-337
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obywatelski i samorządowy wymiar polskiej dyplomacji na przykładzie współpracy województwa zachodniopomorskiego
Autorzy:
Szczepańska-Dudziak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591230.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
municipal diplomacy
local government
foreign policy
international cooperation
dyplomacja samorządowa
samorząd terytorialny
polityka zagraniczna
współpraca międzynarodowa
Opis:
Współczesne stosunki międzynarodowe są realizowane przez państwa oraz podmioty niepaństwowe za pomocą niestandardowych instrumentów dyplomacji, do których zaliczamy wymiar obywatelski i samorządowy. Współpraca zagraniczna samorządów, transgraniczne kontakty na poziomie lokalnym, kontakty organizacji społecznych, szkół, uczelni i instytucji kultury, utrzymywane od lat 90. XX wieku w ramach współpracy transgranicznej, stanowią cenne dopełnienie działań podejmowanych przez rząd w sferze polityki zagranicznej. Narzędzia dyplomacji publicznej, w tym także ekonomicznej, są współcześnie wykorzystywane do realizacji celów polskiej polityki zagranicznej i jej soft power, wpływając na kształtowanie pozytywnego wizerunku Polski jako kraju otwartego na współpracę i odpowiedzialnego partnera. Dyplomacja publiczna oraz instrumenty wsparcia inicjatyw samorządowych i obywatelskich służą realizacji podstawowego celu, jakim jest budowa dobrego wizerunku Polski i wzmocnienie jej pozycji międzynarodowej. Jego realizacji służy rozwój współpracy międzynarodowej, rozszerzenie społecznej debaty na temat polskiej polityki zagranicznej oraz wzmocnienie jej merytorycznego i eksperckiego zaplecza. Rozwijana od 2012 roku współpraca rządu RP z samorządami polega na praktycznej pomocy w tworzeniu strategii współpracy zagranicznej, wspieraniu zagranicznych inicjatyw samorządowych, stanowiących ważny czynnik wpływający na wzrost gospodarczy, budowę międzynarodowej pozycji miast i regionów oraz rozwój kontaktów społecznych. Województwo zachodniopomorskie dysponuje jednym z najlepszych potencjałów do realizacji współpracy zagranicznej i dyplomacji samorządowej. Współpraca międzynarodowa prowadzona przez JST i podmioty działające w Zachodniopomorskiem jest zgodna z celami i priorytetami polityki zagranicznej państwa, a jednocześnie nie odbiega od charakteru oraz formy podobnych działań realizowanych przez inne polskie województwa. Działania dyplomacji samorządowej koncentrują się na współpracy gospodarczej, wspieraniu małych i średnich przedsiębiorstw, rozwoju turystyki, współdziałaniu instytucji kultury, szkół i uczelni wyższych. Priorytetowym obszarem jest także promocja województwa zachodniopomorskiego realizowana w kraju i za granicą.
The present-day international relations are developed by states and other non-state actors with the use of some non-standard instruments of diplomacy, including its civil and municipal dimension. Local governments’ foreign activities, across-the-border contacts at the local level, international contacts of social organisations, schools, universities and institutions of culture have constituted a valuable complement of the activities taken by the government in the sphere of foreign policy since the 1990s. The instruments of public diplomacy, including the economic ones, are currently used to achieve aims of the Polish foreign policy and its soft power, contributing to the creation of a positive image of Poland as a reliable partner and a country open for cooperation. Public diplomacy and the support instruments on part of local governments and civil organisations help achieve the main aim, which is a creation of a positive image of Poland and enhancing its international position. Achieving that aim is supported by developing international cooperation, widening social debate on the Polish foreign policy and its substantive and expert background. The cooperation between the Polish central government and Polish local governments developed since 2012 have consisted in practical assistance in creating a foreign cooperation strategy, in supporting international activities of local governments, which constitute an important factor influencing an economic growth, creating an international positions of towns and regions and the development of social contacts. The West-Pomeranian Voivodeship has one of the best potential to develop international cooperation and diplomacy at the local government level. The international cooperation run by JSTs and other actors in the West-Pomeranian Voivodeship is compatible with the aims and priorities of the state foreign policy, and – at the same time – does not differ much from the policies pursued by other Polish voivodeships. The activities of the diplomacy at the local government level concentrates on economic cooperation, supporting small and medium enterprises (SMEs), the development of tourism, cooperation within institutions of culture, schools and universities. The priority is also the promotion of the West-Pomeranian Voivodeship at home and abroad.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 4; 139-163
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Omówienie książki Roberta Ryssa, Iść po granicy – artykuły, eseje, rozmowy, Szczecin 2015
Autorzy:
Szczepańska-Dudziak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591186.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 2; 269-271
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja i funkcjonowanie polskiej służby konsularnej w latach 1945–1949
Autorzy:
Szczepańska-Dudziak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608923.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
konsul
służba zagraniczna
prawo konsularne
historia polskiej dyplomacji
polska polityka zagraniczna
Opis:
Funkcje realizowane przez polskie placówki konsularne w latach 1945–1949 (poza rutynowymi administracyjno-urzędowymi) były warunkowane powojenną sytuacją, brakami kadrowymi oraz celami polityki zagranicznej wyznaczonymi przez kierownictwo partii komunistycznej. W omawianym okresie polegały one na prowadzeniu akcji opiekuńczej wobec polskich obywateli, repatriacji i reemigracji, rejestracji szkód wojennych oraz działaniach mających na celu pozyskanie Polonii (często przy wykorzystaniu propagandy skierowanej przeciwko władzom polskim w Londynie). Pomimo oczywistego wpływu władz komunistycznych na struktury i formy pracy urzędów konsularnych RP, warto wspomnieć także o pozytywnych stronach ich działalności w okresie tak trudnym. Do nich niewątpliwie należą pomoc tysiącom Polaków w powrocie do kraju, w uzyskaniu rent, emerytur, odszkodowań, spadków czy wreszcie działania na rzecz poszukiwania osób zaginionych w czasie wojny. Pierwszy, omawiany okres powojennej działalności polskich urzędów konsularnych charakteryzował się także wysokim stopniem zaangażowania w sprawy opieki nad polskim obywatelami w krajach socjalistycznych, z czasem tracąc z pola widzenie tę najstarszą funkcję konsulatów. Fakt ten, jak i ograniczenie gospodarczych i handlowych funkcji konsula, był efektem wprowadzania wzorców radzieckich do organizacji polskiej służby zagranicznej po II wojnie światowej. Organization and functioning of the Polish consular service in 1945–1949Functions performed by Polish consular posts in 1945–1949 (apart from standard administrative and official ones) were conditioned by the post-war situation, staff shortage, and by goals of foreign policy set by the leaders of the communist party. In the analysed period they consisted in caring for Polish citizens, repatriation and re-emigration operations, registration of war damages, and actions aiming at gaining the Polonia (often with the use of propaganda against the Polish governments in London). It is worthy of notice that, despite obvious influence of the communist authorities on the structures and forms of work of Polish consular offices at that time, there were also some positive aspects of their operations, such as, undoubtedly, their help to thousands of Poles in coming back to Poland, in getting old-age or disability pensions, compensations, inheritances, or their actions on behalf of searching people who went missing during the war. The initial years of the analysed period of post-war operations of Polish consular offices were characterised also by a strong commitment to the problems of assistance for Polish citizens in socialist countries, but with the lapse of time this function of consulates was becoming less and less important. This, together with some limitations of economic and commercial functions of the consul, resulted from the introduction of Soviet models into the structure of Polish foreign services after the World War Second.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 1
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polsko-czechosłowackie kontakty kulturalne i naukowe 1945–1956
Polish-Czechoslovakian cultural and scholarly relations between 1945 and 1956
Autorzy:
Szczepańska-Dudziak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164660.pdf
Data publikacji:
2015-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Czechoslovakia
culture
film
international relations
Czechosłowacja
kultura
nauka
stosunki międzynarodowe
Opis:
The Polish-Czechoslovak cultural and scientific relations were initiated upon the end of the Second World War. An agreement on the cultural cooperation between Prague and Warsaw was signed in July 1947. Most successful in the field of literature, the cooperation begot translations of literary works. In addition, contacts were established in other areas, such as theatre, cinema, photography, art, music and science. It is noteworthy that the cooperation was largely a matter of propaganda, intended to emphasise the achievements of socialism and the mutual friendship of fraternal socialist countries. Monopolized by the organs of state, it nevertheless formed the basis for establishing a number of personal relations between Polish and Czech and Slovak researchers and artists.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2015, 1(8); 212-235
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szczecin as the Home Port for inland Czechoslovakia. Czechoslovak Presence in Szczecin from 1945–1989
Autorzy:
Szczepańska-Dudziak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146171.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Polish-Czechoslovak relations
foreign policy
consular offices
port in Szczecin
stosunki polsko-czechosłowackie
polityka zagraniczna
urzędy konsularne
port w Szczecinie
Opis:
W artykule zaprezentowano współpracę polsko-czechosłowacką realizowaną na płaszczyźnie politycznej, gospodarczej i kulturalnej w Szczecinie przez kilkadziesiąt lat – od przejęcia miasta przez polskie władze w 1945 r. aż do 1989 r. Jego celem jest odpowiedź na pytanie – jakie miejsce zajmował Szczecin w polsko-czechosłowackiej współpracy po II wojnie światowej oraz wokół jakich kwestii koncentrowało się zainteresowanie strony czechosłowackiej tym miastem? W artykule wykorzystano poza literaturą przedmiotu, materiały archiwalne zgromadzone w polskich i czeskich archiwach – w Archivu Ministerstva zahraničnich vĕci w Pradze, Národnim archivum České Republiký oraz Archivum bezpečnostních složek. Wśród polskich archiwów nieocenione okazały się dokumenty zgromadzone w Archiwum MSZ w Warszawie, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Państwowym w Szczecinie. Podczas pracy nad artykułem wykorzystano metodę badania dokumentów, elementy metody statystycznej, pomocna okazała się także analiza prasoznawcza, które posłużyły do analizy materiałów archiwalnych partii komunistycznych i aparatu bezpieczeństwa, wymagających, jako tzw. źródła z nadbudową, specyficznej krytyki źródeł i szczególnej ostrożności w ocenie ich wiarygodności. Zainteresowanie Szczecinem ze strony władz czechosłowackich było duże z uwagi na gospodarcze i żeglugowe interesy Czechosłowacji w porcie i to właśnie ten aspekt współpracy decydował o miejscu Szczecina w polsko-czechosłowackich relacjach w całym omawianym okresie. Współpraca ta była realizowana z różnym natężeniem i polegała na utworzeniu specjalnej strefy wolnocłowej oraz umożliwieniu Czechosłowacji wykorzystania portu jako bazy żeglugowej i tranzytowej dla handlowych statków morskich tego kraju. Port w Szczecinie oraz zespół portowy Szczecin-Świnoujście realizowały przez kilkadziesiąt lat funkcje tranzytowe wobec południowego sąsiada. Czechosłowacja nie rezygnowała z obecności w Szczecinie nawet po oddaniu rejonu wolnocłowego w porcie, wręcz przeciwnie, przez kolejne lata tranzyt czechosłowackich towarów stanowił ważną część przeładunków w porcie, stocznia im. Warskiego budowała statki na zamówienie czechosłowackiego armatora, przyszli czechosłowaccy marynarze kształcili się w Wyższej Szkole Morskiej, a kontakty polityczne, społeczne i kulturalne były rozwijane za pośrednictwem konsulatu generalnego oraz filii warszawskiego Ośrodka Kultury i Informacji. Czechosłowacka obecność w Szczecinie najpełniej wyrażała się poprzez szeroki zakres działań realizowanych właśnie przez placówkę konsularną. Konsulat w Szczecinie istniał nieprzerwanie do końca 1992 r., realizując nie tylko funkcje gospodarcze, ale także informacyjne, promował czechosłowacką kulturę, otaczał opieką czechosłowackich marynarzy i pracowników czechosłowackich przedsiębiorstw, których filie znajdowały się w okręgu konsularnym. Dzięki działalności sprawozdawczej placówki, napływały do władz czechosłowackich informacje na temat bieżącej sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej w okręgu konsularnym. Gdyby nie sprawozdania i notatki informacyjne przesyłane przez pracowników szczecińskiego konsulatu do ambasady CSRS w Warszawie i MSZ w Pradze, Szczecin pozostałby w cieniu innych miast Polski, w których rozgrywały się tragiczne wydarzenia grudnia 1970 r., rodził się protest społeczny latem 1980 r. a w latach 1988–1989 zachodziły zmiany systemowe, których czechosłowaccy urzędnicy konsularni nie akceptowali.
The article presents Polish-Czechoslovak cooperation on the political, economic, and cultural levels which took place in Szczecin over several decades – from the city’s takeover by the Polish authorities in 1945 until 1989. Its aim is to answer the questions: what place Szczecin took in the Polish-Czechoslovak cooperation after World War Two and on what issues was the focus of interest placed in this city. In addition to the literature on the subject, the article uses archival materials collected in Polish and Czech archives – in Archiv Ministerstva zahraničnich vĕci in Prague, Národní archiv České republiky and Archiv bez- pečnostních složek. Among the Polish archives, the documents collected in the Archives of the Ministry of Foreign Affairs in Warsaw, the Archives of Modern Records and the State Archives in Szczecin turned out to be invaluable. During the work on the article, the method of examining documents and elements of the statistical method and the press analysis were used. They proved to be helpful in analysing the archival materials of communist parties and the security apparatus which, as sources with superstructure, require specific criticism and special caution in assessing their credibility. The interest in Szczecin on the part of the Czechoslovak authorities was high due to the economic and shipping interests in the port and it was this platform of cooperation that determined the place of Szczecin in Polish-Czechoslovak relations throughout the entire period in question. The article presents a few selected aspects of the Czechoslovak presence in Szczecin starting with the creation of a special duty-free zone which allowed Czechoslovakia to use the port as a shipping and transit base for commercial seagoing vessels of that country. A less known thread of the post-war reports, discussed in the article, is the fate of Czechoslovak sailors, graduates of Szczecin’s maritime schools, emotionally connected with this home port and the place where as many as 11 ships were built at the request of the Czechoslovak shipowner. The contribution of Szczecin’s shipbuilding industry to the expansion of the southern neighbour’s sea fleet was analysed by researchers and was mentioned in this article, just like political, social, and cultural contacts, developed through the Consulate General and the Warsaw branch of the Culture and Information Centre. The Czechoslovak presence in Szczecin was best expressed through the wide range of activities carried out by the consular post which operated continuously until the end of 1992 and performed not only economic but also information, cultural and protective functions in relation to Czechoslovak sailors and employees of Czechoslovak enterprises whose branches operated in the consular district.
Źródło:
Studia Maritima; 2022, 35; 205-244
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies