Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Szajda, J." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Wyznaczanie optymalnego poziomu wody gruntowej na zmeliorowanych użytkach zielonych w zależności od ewapotranspiracji rzeczywistej i rodzaju gleby
Depending on actual evapotranspiration determining optimum groundwater table depth on meliorated grasslands and soil type
Autorzy:
Szajda, J.
Łabędzki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337759.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja rzeczywista
optymalny poziom wody gruntowej
zmeliorowane użytki zielone
meliorated grasslands
optimum groundwater table depth
sustainable development
Opis:
W pracy wyznaczono dla zmeliorowanych użytków zielonych na glebach torfowo-murszowych (MtIbc, MtIIb1, MtIIIcc), mineralno-murszowych (Mr42), murszowatych (Me33, Me21, Me11) i murszastych (Mi33) optymalny poziom wody gruntowej w zależności od ewapotranspiracji rzeczywistej, w warunkach których podsiąk kapilarny ze strefy nasyconej w całości równoważy rozchody na ewapotranspirację, zapewnia wilgotność warstwy korzeniowej odpowiadającą pF = 1,9 w okresie IV–V, pF = 1,7 w okresie VI–VII oraz pF = 2,1 w okresie VIII–IX. Taka wilgotność w warunkach oszczędnego zużycia wody skutecznie ogranicza mineralizacją masy organicznej oraz zapewnia uzyskanie maksymalnych plonów siana. Podana w pracy charakterystyka optymalnych poziomów wody gruntowej w zależności od średniej dziennej dla dekad dobowej wartości ewapotranspiracji rzeczywistej i rodzaju gleby (tab. 2) oraz sposób wyznaczania średnich w dekadach dobowych wartości ewapotranspiracji rzeczywistej użytków zielonych (tab. 5) są przydatne do bieżącej eksploatacji systemów nawadniających w siedliskach zalewowych wilgotnych Zb, posusznych Zc i suchych Zd oraz podsiąkowych posusznych PC. Umożliwiają one wyznaczanie w sposób dynamiczny zmiennych w czasie optymalnych poziomów wody gruntowej, dostosowanych do aktualnego przebiegu ewapotranspiracji rzeczywistej użytków zielonych. Utrzymywanie optymalnego poziomu wody gruntowej na zmeliorowanych użytkach zielonych zapewnia maksymalne plonowanie oraz skutecznie ogranicza mineralizacją masy organicznej.
In the paper the optimum groundwater table depth is determined for meliorated grasslands on the peat-moorsh (MtIbc, MtIIb1, MtIIIcc), mineral-moorsh (Mr42), mucky (Me33, Me21, Me11) and muckous soils (Mi33). Under conditions of optimum groundwater table depth the capillary rise from the saturated zone fully balances water uptake for evapotranspiration and ensures soil moisture corresponding to pF = 1.9 in April–May, pF = 1.7 in June–July and pF = 2.1 in August–September. Such soil moisture provides effective soil protection from mineralization of organic mass and maximum hay yield at the economical use of water. Characteristics of optimum groundwater table depth in dependence of mean decadal actual evapotranspiration and soil type as well as the method of determining mean decadal actual evapotranspiration are useful for operation of subirrigation systems in the sites: inundated moist Zb, inundated drying up Zc, inundated dry Zd and waterlogged drying up PC. It enables dynamic determining optimum groundwater table depth variable in time, adapted to actual grassland evapotranspiration. Maintenance of optimum groundwater table depth on meliorated grassland is a prerequisite for sustainable use.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2017, 17, 1; 115-134
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szacowanie plonów rzeczywistych z użytków zielonych na podstawie plonów maksymalnych i potencjału wody w glebie
Estimation of actual yield of grassland on the basis of maximum yield and soil water potential
Autorzy:
Szajda, J.
Łabędzki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337946.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
plon
potencjał wody w glebie
użytki zielone
crop yield
grasslands
soil water potential
Opis:
W pracy przedstawiono syntetyczną analizę wyników badań lizymetrycznych plonowania i ewapotranspiracji użytków zielonych w naturalnych warunkach dostatku wody w glebie oraz w warunkach zróżnicowanego potencjału wody w glebach torfowo-murszowych i murszowatych w okresach suszy meteorologicznej umiarkowanej, silnej i ekstremalnej na Polesiu Lubelskim. Stwierdzono, że optymalna wilgotność gleby na użytkach zielonych zapewnia maksymalne plony siana. Plony te w dekadach i okresach IV–V, VI–VII, VIII–IX są uzależnione od czynników meteorologicznych i ewapotranspiracji maksymalnej. W pracy oszacowano aktualne i końcowe maksymalne plony siana w dekadach i okresach IV–V, VI–VII, VIII–IX w zależności od prognozowanych średnich dobowych wartości ewapotranspiracji maksymalnej. Określono wpływ wilgotności gleby na aktualne i końcowe rzeczywiste plony siana za pomocą współczynników glebowo-wodnych ks2 dla dekad i okresów IV– V, VI–VII, VIII–IX w zależności od prognozowanych bezwzględnych wartości potencjału wody glebowej. Oszacowano aktualne i końcowe rzeczywiste plony siana w dekadach i okresach IV–V, VI– VII, VIII–IX na podstawie zmniejszania plonów maksymalnych, wyrażonego wartością współczynników glebowo-wodnych ks2. Oszacowane aktualne i końcowe rzeczywiste plony siana odnoszone do plonów maksymalnych ilustrują wpływ potencjału wody w glebie na dynamikę przyrostu plonu aktualnego i końcowego. Dowodzą one, jak istotne znaczenie dla optymalnego plonowania użytków zielonych ma utrzymywanie optymalnego uwilgotnienia gleby.
The paper presents a synthetic analysis of the results of lysimeter investigations on grassland yield and evapotranspiration under natural sol water supply and different soil water potential in peatmoorsh and moorsh soils, in periods of moderate, severe and extreme meteorological droughts, led in Polesie Lubelskie. It has been proved that the optimum soil moisture ensures the maximum hay field from grassland. Yields are dependent on meteorological factors and the maximum evapotranspiration. In the study current and final maximum hay yields are estimated in dependence on predicted maximum mean in 10-day and periods IV–V, VI–VII, VIII–IX evapotranspiration. Effect of soil moisture on current and final actual hay yield is quantified using soil-water coefficients ks2 for decades and periods IV–V, VI–VII, VIII–IX depending on soil water potential. Current and final actual hay yield is estimated by reduction of maximum yield by soil-water coefficients ks2. These yields related to maximum yield show the effect of soil water potential on the actual and final growth dynamics. They prove as important for optimal yield of grassland is maintaining high soil moisture.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 1; 93-114
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyznaczanie ewapotranspiracji rzeczywistej użytków zielonych na podstawie ewapotranspiracji maksymalnej i potencjału wody w glebie
Determination of actual evapotranspiration of grassland on the basis of maximum evapotranspiration and soil water potential
Autorzy:
Szajda, J.
Łabędzki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338220.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja
potencjał wody w glebie
użytki zielone
evapotranspiration
grasslands
soil water potential
Opis:
W pracy przedstawiono syntetyczną analizę wyników badań lizymetrycznych ewapotranspiracji i plonowania użytków zielonych w naturalnych warunkach dostatku wody w glebie oraz w warunkach zróżnicowanego potencjału wody w glebach torfowo-murszowych i murszowatych w okresach suszy meteorologicznej umiarkowanej, silnej i ekstremalnej na Polesiu Lubelskim. Stwierdzono, że ewapotranspiracja rzeczywista użytków zielonych w warunkach optymalnej wilgotności gleby stanowi wskaźnik maksymalnych potrzeb wodnych, zależny od czynników meteorologicznych i maksymalnych plonów siana. Wyznaczono dla dekad i okresów IV–V, VI–VII, VIII–IX średnie dobowe wartości ewapotranspiracji maksymalnej w zależności od prognozowanych aktualnych i końcowych maksymalnych plonów siana. Wpływ wilgotności gleby na ewapotranspirację rzeczywistą w dekadach i okresach IV–V, VI–VII, VIII–IX określono wartością współczynników glebowo-wodnych ks1 oraz zależnością ks1 od prognozowanych bezwzględnych wartości potencjału wody w glebie. Wyznaczono dla dekad i okresów IV–V, VI–VII, VIII–IX średnie dobowe wartości ewapotranspiracji rzeczywistej na podstawie zmniejszania ewapotranspiracji maksymalnej, wyrażonego wartością współczynników glebowo-wodnych ks1. Wyznaczone wartości ewapotranspiracji rzeczywistej użytków zielonych są przydatne na etapie eksploatacji oraz projektowania urządzeń i systemów melioracyjnych.
Synthetic analysis of the results of lysimeter investigations on evapotranspiration and yielding of 3-cut meadow and pasture under natural sol water supply and different soil water potential in peat-moorsh and moorsh soils, in periods of moderate, severe and extreme meteorological droughts, carried out in Polesie Lubelskie, is presented in the paper. It has been shown that grassland actual evapotranspiration under optimum soil moisture conditions ensuring maximum hay field is an indicator of the maximum water demand, dependent on meteorological factors and maximum hay yield. Mean in decades and periods IV–V, VI–VII, VIII–IX daily values of maximum evapotranspiration in dependence on predicted current and final maximum hay field are determined. Effect of soil moisture on actual evapotranspiration is quantified by soil-water coefficients ks1 for decades and periods IV–V, VI–VII, VIII–IX and their dependence on predicted absolute soil water potential value. Daily 10-day and periods IV–V, VI–VII, VIII–IX mean actual evapotranspiration is determined by reduction of maximum evapotranspiration by soil-water coefficients ks1. Determined grassland actual evapotranspiration can be useful in an assessment of water demand for designing and exploitation of irrigationdrainage devices and systems on grasslands.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 1; 71-92
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ potencjału wody w glebie na ewapotranspirację i plonowanie użytków zielonych
The effect of water potential in soil on grassland evapotranspiration and yielding
Autorzy:
Szajda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337943.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja rzeczywista
ewapotranspiracja maksymalna użytków zielonych
ewapotranspiracja wskaźnikowa
plon rzeczywisty
plon maksymalny użytków zielonych
potencjał wody w glebach
actual grassland evapotranspiration
maximum grassland evapotranspiration
actual yield from grasslands
maximum yield from grasslands
index evapotranspiration
soil water potential
Opis:
Na podstawie badań polowych na użytkach zielonych określono, dla okresów kwiecień–maj, czerwiec–lipiec i sierpień–wrzesień, współczynniki glebowo-wodne ks1, do oceny wpływu wilgotności gleby na ewapotranspirację rzeczywistą, oraz współczynniki glebowo-wodne ks2, do oceny wpływu wilgotności gleby na plony rzeczywiste, w zależności od bezwzględnej wartości potencjału wody glebowej w warunkach suszy meteorologicznej umiarkowanej, silnej i ekstremalnej, spowodowanej występowaniem ciągów dni bezopadowych definiowanych wg KOŹMIŃSKIEGO [1983, 1986]. Wpływ wilgotności gleby na ewapotranspirację i plon roślin można określić poprzez redukcję wyznaczonych empirycznie maksymalnych wartości ewapotranspiracji [SZAJDA 1997a, b; 2009] i ilości plonów [SZAJDA 1995a,b; 2011] za pomocą tych współczynników. Są one szczególnie przydatne na etapie projektowania melioracji użytków zielonych.
Soil-water coefficients ks1 were determined during field studies in grasslands in April-May, JuneJuly and August-September to assess the effect of soil moisture on actual evapotranspiration. Moreover, coefficients ks2 were determined to assess the effect of soil moisture on actual yields in relation to absolute soil water potential at moderate, severe and extreme drought caused by a set of rain-free periods defined acc. to KOŹMIŃSKI [1983, 1986]. The effect of soil moisture on evapotranspiration and plant yield may be estimated by the reduction of empirically determined values of evapotranspiration [SZAJDA 1997a,b; 2009] and yield [SZAJDA 1995a,b; 2011] using these coefficients. They are particularly useful when designing grassland reclamation.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2014, 14, 4; 95-122
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Activity of alpha-fucosidase and beta-glucuronidase in serum and urine of patients administered parenteral nutrition
Autorzy:
Raczkowska, K.
Szajda, S.D.
Raczkowski, K.
Zasadowska, W.
Chojnowska, S.
Kepka, A.
Zalewska-Szajda, B.
Waszkiewicz, N.
Knas, M.
Snarska, J.
Zwierz, K.
Ladny, J.R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/874170.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
alpha-fucosidase
beta-glucuronidase
serum
urine
patient
parenteral nutrition
malnutrition
enzyme activity
Opis:
Background. In hospital patients suffering from adverse clinical and biochemical symptoms of malnutrition, it is often necessary to employ parenteral nutrition to avoid the body’s tissue becoming broken down by being metabolised. Thus, the patient’s welfare and survival can be supported throughout any periods of medical crisis. Two of the enzymes responsible for metabolising glycoconjugates are a-fucosidase (FUC) and p-glucuronidase (GLU), present in lysosomes. They release fucose or glucuronic acid from the non-reducing end of oligosaccharide chains. Objective. To determine the effect of parenteral nutrition administered to ill patients, on glycoconjugate metabolism, by measuring serum and urinary activities of FUC and GLU. Material and methods. Blood samples and the daily urine collection were taken from 23 patients’ who had been undergoing parenteral nutrition for either 5 or 10 days, as well as from a baseline sample. Enzyme activities in serum and urine were determined by the method of Zwierz et al. Results. Serum FUC activities were significantly lower after 10 days compared to 5, (p< 0.0172), whereas GLU activities were significantly lower after both 5 and 10 days, (p< 0.0007 and p< 0.0208 respectively), compared to levels before starting parenteral nutrition. GLU activities were however higher after 10 days than those after 5 days, (p< 0.0023). In urine, FUC activities were significantly decreased after 10 days compared to 5 days after starting parenteral nutrition, (p< 0.0245). Urine GLU activities were unaffected by parenteral nutrition nor was any effect seen on FUC or GLU activities when calculated per 1mg creatinine. Conclusions. Serum FUC and GLU activities can be used for assessing the effect of parenteral nutrition on glycoconjugate metabolism. The significant decreases of serum GLU activity observed after 5 and 10 days, may serve to indicate that the components of parental nutrition are appropriate and that the body has become suitably adapted to this form of nutrition.
Wprowadzenie. Kliniczne lub biochemiczne objawy niedoborów pokarmowych stwarzają konieczność wdrożenia żywienia pozajelitowego w celu ograniczenia katabolizmu własnych tkanek i stworzenia warunków umożliwiających choremu przetrwanie krytycznego okresu, a-fukozydaza (FUC) i P-glukuronidaza (GLU) są enzymami lizosomalnymi uczestniczącymi w katabolizmie glikokoniugatów. Odcinają fukozę (FUC) lub kwas glukuronowy (GLU) od nieredukującego końca łańcuchów oligosacharydowych. Cel . Celem badań było zbadanie wpływu żywienia pozajelitowego na katabolizm glikokoniugatów poprzez ocenę aktywności FUC i GLU w surowicy krwi i moczu chorych żywionych pozajelitowo. Materiał i metody. Krew z żyły łokciowej oraz mocz z dobowej zbiórki pobrano od 23 pacjentów żywionych pozajelitowo trzykrotnie: przed rozpoczęciem żywienia pozajelitowego, w piątej oraz dziesiątej dobie alimentacji dożylnej. Aktywność FUC i GLU w surowicy krwi i moczu oznaczano metodą kolorymetryczną Zwierza i wsp. Wyniki. W trakcie żywienia pozajelitowego, stężenie aktywności FUC w surowicy krwi uległo istotnemu obniżeniu w dziesiątej dobie (p<0,0172), w porównaniu do doby piątej, żywienia pozajelitowego. Stężenie aktywności GLU istotne obniżyło się (p<0,0007) w piątej oraz (p<0,0208) dziesiątej dobie, w porównaniu do aktywności przed zastosowaniem żywienia pozajelitowego. Stężenie aktywności GLU istotnie rosło (p<0,0023) w dziesiątej dobie, w porównaniu do piątej doby żywienia pozajelitowego. Stężenie aktywności FUC w moczu uległo istotnemu obniżeniu (p<0,0245) w dziesiątej dobie, w porównaniu do piątej doby żywienia pozajelitowego. Żywienie pozajelitowe nie wpływa istotnie na stężenie aktywności GLU w moczu oraz moczowe aktywności FUC i GLU przeliczane na 1 mg kreatyniny. Wnioski. Stężenia aktywności FUC i GLU w surowicy mogą być użyte do oceny wpływu żywienia pozajelitowego na katabolizm glikokoniugatów. Istotne obniżenie aktywności GLU w surowicy krwi w 5 i 10 dniu pozajelitowego żywienia, może świadczyć o prawidłowym doborze składników i adaptacji organizmu do żywienia pozajelitowego.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2013, 64, 3
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena suszy meteorologicznej w okresie wegetacyjnym na Polesiu Lubelskim za pomocą wybranych wskaźników
An assessment of meteorogical drought in the growing season in Lublin Polesie with selected indices
Autorzy:
Szajda, J.
Czerwiński, M.
Jakimiuk, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338494.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
dni bezopadowe
susza meteorologiczna
wskaźniki suszy
days without precipitation
drought indices
meteorological drought
Opis:
W pracy przedstawiono ocenę intensywności i częstotliwości występowania suszy meteorologicznej w okresie wegetacyjnym (IV-IX) w latach 1965-1998 na Polesiu Lubelskim metodą ciągów dni bezopadowych oraz za pomocą: wskaźnika względnego opadu RPI, rozkładu prawdopodobieństwa nieprzekroczenia opadów p, wskaźnika standaryzowanego opadu SPI i wskaźnika standaryzowanego klimatycznego bilansu wodnego KBWs. Podstawę oceny stanowiły wyniki obserwacji i pomiarów prowadzonych w stacji meteorologicznej w Sosnowicy, położonej w centralnej części Polesia Lubelskiego. Wykorzystując metodę ciągów dni bezopadowych Koźmińskiego, wyróżniono okresy susz trwające 11-15, 16-20 oraz >20 dni. Częstotliwość występowania suszy meteorologicznej, określona metodą ciągów dni bezopadowych, wynosi 23%, za pomocą wskaźnika RPI - 33%, rozkładu prawdopodobieństwa p - 32%, wskaźnika SPI - 28% oraz wskaźnika KBWs - 32%. Zróżnicowanie to dowodzi przyjmowania zbyt małej wartości opadu (1,5-2,0 mm) jako przerywającej oraz skracającej ciąg dni bezopadowych. Wskazuje ono również na odmienny wpływ kompleksowego układu czynników meteorologicznych (wyrażonego wartością wskaźnika KBWs) i zmienności opadów (wyrażonej wartością wskaźnika SPI) na klasyfikację intensywności i częstotliwości występowania suszy.
Meteorological drought frequency and intensity in growing seasons (IV-IX) of the years 1965-1998 were evaluated by 5 different methods: the sequences of days without precipitation (dry periods), the relative precipitation index RPI, the standardised precipitation index SPI, the probability distribution of precipitation p and the standardised climatic water balance KBWs. Meteorological data from the weather station at Sosnowica (central part of Lublin Polesie) was used for the assessment. Dry periods lasting 11-15 days, 16-20 days and above 20 days were distinguished, using Koźmiński's method of dry periods. Meteorological drought frequency is 23% according to the dry periods method, 33% according to the RPI, 28% according to the SPI, 32% according to the probability p and 32% according to the KBWs method. The above differences show that minimum rainfall able to break a dry period is higher than the currently adopted value of 1.5-2.0 mm. Moreover, the comparison of KBWs and the SPI proves that the drought index derived from the complex of meteorological variables is different from the drought index based only on precipitation.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2007, T. 7, z. 2a; 313-326
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena ewapotranspiracji rzeczywistej użytków zielonych na podstawie plonu aktualnego
Evaluation of actual grassland evapotranspiration based on current yield
Autorzy:
Szajda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339440.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja rzeczywista
plon aktualny
użytki zielone
actual evapotranspiration
actual yield
grasslands
Opis:
Wyniki badań lizymetrycznych ewapotranspiracji rzeczywistej ET i plonów łąki 3-kośnej (nawożonej w ilości 270, 540, 660 kg NPK·ha-¹ w czystym składniku), łąki 6-kośnej (nawożonej 660 kg NPK·ha-¹) i systematycznie ciętej runi (270 kg NPK·ha-¹), prowadzonych w latach 1974-1990 na Polesiu Lubelskim, dowodzą, że na kształtowanie się rzeczywistych wartości ET istotny wpływ ma plon aktualny q, czyli ilość powietrznie suchej masy roślinnej jaka urosła od początku przyrostu do danej chwili. Określone w pracy zależności ET = f(q) w okresach IV-V, VI-VII, VIII-IX mogą być wykorzystane do oceny rzeczywistych wartości ET użytków zielonych na podstawie mierzonego, obliczonego lub szacowanego plonu aktualnego q.
Results of lysimetric studies on actual evapotranspiration ET and final yields Q of a meadow (fertilised with 270, 540 and 660 kg NPK·ha-¹ in pure component), pasture (fertilised with 660 kg NPK·ha-¹) and systematically cut sward (270 kg NPK·ha-¹) carried out in the period 1974-1990 in Polesie Lubelskie showed that the actual ET was significantly influenced by current yield q, i.e. the amount of air dry plant mass that grew from the onset of growth to a given date. Relationship ET = f(q) determined in the present study for the periods April-May, June-July, Aug-Sept can be used to evaluate the actual ET values for grasslands on the basis of current levels of yield q measured, calculated or estimated.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, 6, 1; 403-412
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Optymalna głębokość wody gruntowej w glebach murszowatych zapewniająca duże uwilgotnienie warstwy korzeniowej łąki
The optimum ground water depth in mucky soils providing high moisture the meadow risosphere
Autorzy:
Szajda, J.
Olszta, W.
Grzywna, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338039.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja
optymalna głębokość wody
pF warstwy korzeniowej
wilgotność gleby
evapotranspiration
optimum water depth
pF of the rhizosphere
soil moisture
Opis:
Na podstawie przeprowadzonych w latach 1976-1981 na Polesiu Lubelskim badań krzywych pF, pomiarów lizymetrycznych ewapotranspiracji maksymalnej łąki na glebie MtIIbb w Sosnowicy oraz poziomów wody gruntowej i wilgotności w profilach gleb murszowatych właściwych Me11 i Me33 na obiekcie Żarnica określono optymalne głębokości wody gruntowej, zapewniające wilgotność warstwy korzeniowej odpowiadającą pF = 1,9; 1,7; 2,1 w kolejnych pokosach. Wilgotności takie ograniczają mineralizację substancji organicznej i umożliwiają uzyskanie maksymalnych plonów w warunkach oszczędnego zużycia wody. Podane w pracy optymalne głębokości wody gruntowej, zapewniające wysoką wilgotność gleby, odpowiadającą wartości pF od 1,7 do 2,1, różnicują się w zależności od rodzaju gleby i wielkości ewapotranspiracji. Głębokości te mogą być wykorzystane do sterowania nawadnianiem użytków zielonych na glebach murszowatych właściwych w celu uzyskania maksymalnych plonów i jednoczesnej ochrony tych gleb przed degradacją.
Studies were carried out in Lublin Polesie in the years 1976-1981. Based on pF graphs, lysimetric measurements of the maximum meadow evapotranspiration in soil MtIIbb in Sosnowica and groundwater and moisture levels in the proper mucky soil profiles Me11 and Me33 in Żarnica, the optimum ground water level was determined that would provide rhizosphere moisture respective to pF = 1.9; 1.7; 2.1 in three consecutive swaths. Such moisture levels limit the mineralization of organic substances and allow to obtain maximum yields with economic amounts of water. The optimum ground water depths given in the present study which provide soil moisture respective to pF from 1.7 to 2.1, differed with respect to soil type and evapotranspiration. These depths can be used to control watering of grasslands on the proper mucky soils to ensure maximum yields and to protect these soils against degradation.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, 6, 2; 359-372
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Optymalny poziom wody gruntowej jako czynnik skutecznej ochrony zmeliorowanych ekosystemów torfowiskowych w okresach posusznych
optimum ground water level as a factor in the effective protection of meliorated peat ecosystems in dry periods
Autorzy:
Szajda, J.
Olszta, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337801.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
optymalny poziom wody
ewapotranspiracja
pF warstwy korzeniowej
optimum water level
evapotranspiration
pF of the root layer
Opis:
Na podstawie badań przeprowadzonych na Polesiu Lubelskim na zmeliorowanych glebach torfowo-murszowych głębokich (gleba MtIbc) i płytkich (gleba MtIIb1), reprezentatywnych dla ekosystemów torfowiskowych słabo i średnio zmurszałych, stwierdzono, że optymalny poziom wody gruntowej, zapewniający wilgotność warstwy korzeniowej odpowiadającą pF = 1,7 w drugim, pF = 1,9 w pierwszym i pF = 2,1 w trzecim pokosie, skutecznie chroniącą gleby przed niekorzystnymi przemianami po odwodnieniu oraz powodującą uzyskanie maksymalnych plonów bez luksusowego zużycia wody, różnicuje się w zależności od rodzaju gleby i wielkości ewapotranspiracji. Podane w pracy optymalne głębokości zwierciadła wody gruntowej mogą być wykorzystane do sterowania nawadnianiem badanych ekosystemów w celu uzyskania maksymalnych plonów oraz skutecznej ochrony gleb przed degradacją.
Based on a study carried out on meliorated peat-moorsh soils both deep (Mtlbc soil) and shallow (MtIIb1 soil) representative for peat ecosystems, the optimum ground water depths have been determined. The depths ensured soil moisture in the root zone respective to pF of 1.7 in the second swath, pF of 1.9 in the first swath and pF of 2.1 in the third swath. These levels effectively protecting soils against unfavourable transformations following dehydration and resulting in the maximum yields without excessive water consumption varied depending on the soil type and evapotranspiration. The optimum levels quoted in this study can be used for controlling irrigation of the studied ecosystems in order to obtain maximum yields and to effectively protect soils against degradation.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2005, T. 5, z. spec.; 301-313
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dekadowe współczynniki roślinne do oceny ewapotraspiracji maksymalnej użytków zielonych na podstawie wzoru Penmana i plonu aktualnego
Decade plant coefficients for the evaluation of the maximum evapotranspiration of grasslands further to Penmans equation and actual yield
Autorzy:
Szajda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339139.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ewapotranspiracja maksymalna
plon maksymalny
współczynniki roślinne
maximum evapotranspiration
maximum yield
plant coefficients
Opis:
Wyniki badań lizymetrycznych wykonywanych w warunkach wilgotności gleby zbliżonej do polowej pojemności wodnej dowodzą, że na kształtowanie się ewapotranspiracji maksymalnej łąki nawożonej NPK w ilości 270, 540, 660 kg·ha-¹, pastwiska (660 kg NPK·ha-¹) i systematycznie ciętej runi (270 kg NPK·ha-¹) w sezonach wegetacyjnych, pokosach, odrostach i dekadach, wyrażone wartością dekadowych współczynników roślinnych kc obliczonych na podstawie wzoru Penmana w modyfikacji francuskiej wpływ ma maksymalny plon aktualny qmax. Podane w pracy zależności kc(qmax) dla badanych użytków zielonych mogą być wykorzystane do oceny dekadowych wartości współczynników kc w pokosach i odrostach na podstawie zmierzonego, obliczonego lub szacowanego maksymalnego plonu aktualnego w podanych przedziałach wartości qmax. Zależności te są niezbędne do obliczeń dekadowych wartości ewapotranspiracji maksymalnej użytków zielonych na podstawie wzoru Penmana w modyfikacji francuskiej oraz dekadowych wartości ewapotranspiracji rzeczywistej na podstawie ciśnienia ssącego gleby F i ewapotranspiracji maksymalnej.
Results of lysimetric studies carried out in soil moisture conditions close to the field water capacity proved that the influence of the over-ground grass mass on the formation of the maximum evapotranspiration of meadows fertilized at a level of 270, 540, 660 kg NPK·ha-¹ pasture (660 kg NPK·ha-¹) and the greenness growth (270 kg NPK·ha-¹) in the periods of vegetative seasons, swathes, outgrowths and decades, expressed as decade values of plant coefficients kc, calculated further to Penman's equation as modified in France which varied in relation to the size of the actual maximum yield qmax. The relations given in the present study kc(qmax) for meadows, pasture and greenness growth can be used for the evaluation of decade values of kccoefficients in swathes and outgrowths on the basis of measured, calculated or assessed maximum actual yield in the intervals of the qmax values given. The above relations are indispensable for the calculations of decade values of the maximum evapotranspiration levels of grasslands further to Penman's equation as modified in France on the basis of soil suction pressure F and maximum evapotranspiration.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 79-90
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of sucking pressure of soil water on evapotranspiration and meadow yielding
Autorzy:
Szajda, J
Olszta, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401889.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
pressure
soil water
meadow
yield
soil-water coefficient
evapotranspiration
Opis:
In the present study soil-water coefficients ksi were determined and evaluation of the influence of soil sucking pressure on the actual yield was carried out. Relations between these coefficients and soil sucking pressure in the root zone are used for the calculation of actual evapotranspiration or actual yield neglecting evaluation of the influence of evapotranspiration on yield.
Źródło:
Acta Agrophysica; 2000, 35
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu zasilania gruntowego na zróżnicowanie warunków siedliskowych w dolinie potoku Podlipie
Ocenka vlijanija pitanija podzemnymi vodami na differenciaciju sredovykh uslovij v doline potoka Podlipe
Estimation of the underground feeding effect on differentiation of site conditions in the Podlipie stream valley
Autorzy:
Olsza, W.
Guz, T.
Szajda, J.
Gawlik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/801987.pdf
Data publikacji:
1988
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
The aim of the respective investigations was to recognize the causes of an excessive moistening and of its effect on the state and productivity of grassland sites. The authors' own investigations and other works [3] have proved that the basic water-bearing storeys - cretaceous and quaternary one, occur in the catchment area. Water conditions in alluvial formations are connected to a certain extent in hydraulic respect with waters of cretaceous formations, of which small fluctuations of the water table observed in shallow wells can bear evidence. Soils in the valley are mostly of the character of silty formations. Upper layers of the soil profile consist mostly of clayeysilts, while deeper layers (25-75 cm) are built usually from silty clays. While assuming as a basis the typologie division of grasslands, soil-water conditions and plant cover, nine grassland soil kinds have been distinguished on the valley sector investigated (fig. 4, tab. 3). The factor responsible for water conditions of the site appeared to be feeding with underground and surface waters and to a less degree the soil formation kind. Distinguishing of ranges of grassland sites and their characteristics with regard to the water conditions and plant cover can constitute a sufficient basis for designing the given areas for reclamation.
Целью исследований была оценка чрезмерного увлажнения и его влияние на состояние и продуктивнпсть луговых местообитаний. Собственные исследования авторов, а также другие труды [3] показали, что в водосборе выступают два основных водоносных яруса: меловой и четвертичный. Водный режим в аллювиальных формациях остается в известной гидравлической связи с водами меловых формаций, о чем могут свидетельствовать небольшие колебания зеркала воды наблюдаемые в мелких колодцах. Почвы долины носят преимущественно характер пылеватых формаций. Верхние слои профиля составлены преимущественно из илистых пылей, тогда как более глубокие слои (25-75 см) построены главным образом из пылеватых илов. Принимая в основу типологическое деление травяных угодий, почвенно-водный режим и растительный покров, на исследуемом участке долины были выделены 9 видов луговых местообитаний (рис. 4, таб. 3) . Фактором ответственным за водный режим местообитаний оказалось грунтовое и поверхностное питание, а в меньшей степени вид почвенной формации. Выделение пределов луговых местообитаний и их характеристика в отношении водного режима и растительного покрова может составлять достаточную основу для определения площадей нуждающихся в мелиорации .
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1988, 347
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies