Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Suchorab, Z." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Analiza przewodności cieplnej przegród z betonu komórkowego w zależności od zmian wilgotności
The analysis of heat conductivity coefficient of the aerated concrete building barriers depending on moisture changes
Autorzy:
Suchorab, Z.
Barnat-Hunek, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390204.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
przewodność cieplna
wilgotność
techniki reflektometryczne
beton komórkowy
Opis:
Artykuł dotyczy zjawiska zawilgocenia przegród budowlanych z betonu komórkowego. Woda zwiększając przewodnictwo cieplne materiałów konstrukcyjnych, prowadzi do zwiększonych strat ciepła w okresie zimowym. Konsekwencją tego zjawiska jest obniżenie komfortu cieplnego pomieszczeń. Beton komórkowy jest materiałem, który intensywnie wchłania wodę, przy czym proces odparowania wody z gazobetonu jest znacznie dłuższy. Kapilarno-porowata struktura tego ośrodka czyni go bardzo podatnym na wpływ wody, stąd konieczna jest szczegółowa analiza wartości współczynnika przewodzenia ? w funkcji wilgotności. Przeanalizowano i porównano wpływ zmian wilgotności na parametry cieplne betonu komórkowego odmiany 400 i 600 przy wykorzystaniu technik reflektometrycznych TDR.
The article is sacrificed to the aerated concrete building barriers moisture phenomenon. Water, which increases heat conductivity of building materials is the reason of the increased heat loses during the winter season. The result of this phenomenon is the decrease of indoor heat comfort parameters. Aerated concrete is a strongly water absorbing material with elongated time of water desorption. Capillary-porous structure of the described medium makes is highly prone to water influence what is the reason of the detailed analysis of heat conductivity coefficient in relation to moisture. In this article it is analyzed and compared the influence of moisture changes on heat parameters of the aerated concrete with the bulk densities of 400 and 600 kg/m3 using the reflectometric techniques TDR (Time Domain Reflectometry).
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2011, 8, 1; 107-116
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of heat-moisture properties of hydrophobised gravelite-concrete with sewage sludge
Analiza cech cieplno-wilgotnościowych hydrofobizowanych keramzytobetonów z osadem ściekowym
Autorzy:
Suchorab, Z.
Barnat-Hunek, D.
Franus, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126880.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
capillary rise
heat conductivity coefficient
gravelite-concrete
hydrophobisation
podciąganie kapilarne
współczynnik przewodzenia ciepła
keramzytobeton
hydrofobizacja
Opis:
The article presents the laboratory examinations of the basic physical parameters of gravelite-concrete modified by municipal sewage sludge and gravelite-concrete, obtained of light aggregates, commonly applied in Polish building market. To decrease water absorptivity of the concrete blocks, the admixture of water emulsion of reactive polisiloxanes was applied. For the presented blocks, capillary rise process was monitored together with moisture influence on heat conductivity coefficient λ determined using TDR probes and plate apparatus. Analysis of heat-moisture properties of concrete confirmed usefulness of gravelite with sewage sludge addition for further production.
Produkcja ekologicznych i energooszczędnych materiałów budowlanych staje się powszechną technologią poprawy efektywności energetycznej budynków zgodnie z przepisami dyrektywy UE 2006/32/WE3. Jednym z materiałów stosowanym w budownictwie energooszczędnym ze względu na swoje właściwości cieplno-wilgotnościowe jest keramzytobeton. Do otrzymywania keramzytobetonu coraz częściej stosuje się kruszywa lekkie modyfikowane komunalnym osadem ściekowym. Osady ściekowe stwarzają zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska naturalnego, dlatego też muszą być poddawane odpowiedniej przeróbce. Jedną z metod ich utylizacji jest zagospodarowanie do produkcji energooszczędnych bloczków keramzytobetonowych. Często jednak charakteryzują się one wysoką nasiąkliwością, co powoduje transport wody podciąganej kapilarnie. Wpływa to w istotny sposób na proces przepływu ciepła, tym samym zwiększając kilkukrotnie przewodnictwo cieplne materiałów. Artykuł przedstawia badania podstawowych cech fizycznych keramzytobetonu modyfikowanego komunalnym osadem ściekowym oraz keramzytobetonu uzyskanego z kruszywa lekkiego powszechnie stosowanego na rynku. W celu obniżenia nasiąkliwości betonów jako domieszkę zastosowano wodną emulsję reaktywnych polisiloksanów. Dodatkowo wykonano pomiary podciągania kapilarnego oraz jego wpływu na współczynnik przewodzenia ciepła λ w próbkach modelowych przy wykorzystaniu sond TDR i aparatu płytowego. Analiza cech cieplno-wilgotnościowych betonów potwierdziła przydatność keramzytu z dodatkiem osadu ściekowego do ich produkcji.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 1; 83-89
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biofilm in Gravitational Sewer System and Its Influence on Wastewater Biodegradation
Błona biologiczna w kanalizacji grawitacyjnej i jej wpływ na biodegradację ścieków
Autorzy:
Łagód, G.
Sobczuk, H.
Suchorab, Z.
Widomski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388287.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
błona biologiczna
kanalizacja grawitacyjna
biodegradacja ścieków w kanalizacji
sewer biofilm
gravitational sewer systems
sewage biodegradation in sewer conduits
Opis:
The biofilm layer developed on the wall of sewer pipes is a common formation in the natural environment. The biofilm can be defined as a natural accumulation of microorganisms on the solid body surface, like the pecton covering the surface of solid in the river water or the devices of the biological sewage treatment plant. The proportions of particular species in biofilm composition are different in various WWTPs or rivers due to the environmental condition influence. In the sanitation a fresh sewage is characterized by high concentration of pollutants in a form of organic compounds with particles of various properties and dimensions. It forms the environment rich in nourishment substrates available both for the biofilm and the suspended biomass. The biofilm in sewers is spatially strongly heterogeneous. It consists of caverns, channels and pores filled with liquids or gases depending on actual environmental conditions. It can be said that it is a potently diversified system, important in the biodegration of sewage in gravitational sewerage. Basing on the field and the literature examinations the authors will present the most important sewer biofilm parameters and their influence on the sewage biodegradation, as well as a basic model of this process.
Warstwa błony biologicznej narastająca na ściankach przewodów kanalizacyjnych jest formacją pospolicie występującą w środowisku naturalnym. Szeroką definicję błony biologicznej stanowi stwierdzenie, że jest to naturalna akumulacja mikroorganizmów na powierzchni ciała stałego. Przykładem może być chociażby pekton pokrywający przedmioty zanurzone w wodzie rzecznej, czy też biofilm porastający zanurzone w oeciekach części urządzeń biologicznej oczyszczalni ścieków. Jednakże proporcje udziału poszczególnych gatunków w składzie biofilmu kanalizacyjnego są inne niż w oczyszczalniach czy rzekach, ze względu na różne warunki środowiskowe. W systemach kanalizacyjnych świeże ścieki charakteryzują się dużą koncentracją zanieczyszczeń w postaci związków organicznych o różnorodnych właoeciwościach oraz rozmiarach cząstek. Tworzy to środowisko życia mikroorganizmów bogate w składniki odżywcze, dostępne zarówno dla błony biologicznej, jak i biomasy zawieszonej. Błona biologiczna ma silnie heterogeniczną strukturę jakościowo-przestrzenną z licznymi zagłębieniami i porami wypełnionymi cieczą bądź gazem, w zależności od aktualnych warunków środowiskowych. Można więc stwierdzić, że jest mocno zróżnicowanym systemem, odgrywającym znaczącą rolę w procesach biodegradacji ścieków w kanalizacji grawitacyjnej. Korzystając z badań terenowych oraz literaturowych, autorzy prezentują najważniejsze właściwooeci biofilmu kanalizacyjnego, jego wpływ na biodegradację ścieków oraz podstawowe modele opisujące ten proces.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 12; 1645-1654
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Błona biologiczna w kanalizacji grawitacyjnej i jej wpływ na biodegradację ścieków
Biofilm in gravitational sewer system and its influence on wastewater biodegradation
Autorzy:
Łagód, G.
Sobczuk, H.
Suchorab, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127421.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
błona biologiczna
kanalizacja grawitacyjna
biodegradacja ścieków w kanalizacji
biofilm
gravitational sewer systems
sewage biodegradation in sewer conduits
Opis:
Warstwa błony biologicznej narastająca na ściankach przewodów kanalizacyjnych jest formacją pospolicie występującą w środowisku naturalnym, powstaje ona jako wynik naturalnej akumulacji mikroorganizmów na powierzchni ciała stałego. Przykładem może być chociażby pekton pokrywający przedmioty zanurzone w wodzie rzecznej czy też biofilm porastający zanurzone w ściekach części urządzeń biologicznej oczyszczalni ścieków. Jednakże proporcje udziału poszczególnych gatunków w składzie biofilmu kanalizacyjnego są inne niż w oczyszczalniach czy rzekach ze względu na różne warunki środowiskowe. W systemach kanalizacyjnych świeże ścieki charakteryzują się dużą koncentracją zanieczyszczeń w postaci związków organicznych o różnorodnych właściwościach oraz rozmiarach cząstek. Tworzy to środowisko życia mikroorganizmów bogate w składniki odżywcze, dostępne zarówno dla błony biologicznej, jak i biomasy zawieszonej. Błona biologiczna posiada silnie heterogenną strukturę jakościowo-przestrzenną z licznymi zagłębieniami i porami wypełnionymi cieczą bądź gazem w zależności od aktualnych warunków środowiskowych. Można więc stwierdzić, że jest mocno zróżnicowanym systemem, odgrywającym znaczącą rolę w procesach biodegradacji ścieków w kanalizacji grawitacyjnej. Korzystając z badań terenowych oraz literaturowych, autorzy zaprezentują najważniejsze właściwości biofilmu kanalizacyjnego oraz jego wpływ na biodegradację ścieków.
The biofilm layer developing on the walls of sewer pipes is a common formation in the natural environment. The biofilm can be defined as a natural accumulation of microorganisms on the solid body surface, like the pecton covering the surface of solid in the river water or the devices of the biological sewage treatment plant. The proportions of particular species in biofilm composition are different in various WWTP or rivers due to the environmental condition influence. In the sanitation fresh sewage is characterized by high concentration of pollutants in a form of organic compounds with particles of various properties and dimensions. It forms the environment rich in nourishment substrates available both for the biofilm and the suspended biomass. The biofilm in sewers is spatially strongly heterogeneous. It consist of caverns, channels and pores filled with liquids or gases depending on actual environmental conditions. It can be said that it is potently diversified system, important in the biodegration of sewage in gravitational sewerage. Basing on the field and the literature examinations the authors have presented the most important sewer biofilm parameters and their influence on the sewage biodegradation.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2009, 3, 1; 179-184
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparison of Reflectometric and Gravimetric Methods for Examination of Sewage Sludge Additions Influence on Water Properties of Reclamated Soils
Porównanie metod reflektometrycznych i grawimetrycznych przy badaniu wpływu dodatku osadu ściekowego na właściwości wilgotnościowe uzdatnianych gleb
Autorzy:
Suchorab, Z.
Sobczuk, H.
Rożej, A.
Łagód, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388621.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
rekultywacja gruntów
osady ściekowe
TDR
pomiary reflektometryczne
pomiary grawimetryczne
profile wilgotnościowe
soil reclamation
sewage sludge
reflectometric measurement
gravimetric measurement
moisture profile
Opis:
This paper is concerned with a comparison of two methods used for water properties measurement in porous materials - the gravimetric and the reflectometric (TDR) ones. The TDR method, opposite to the common gravimetric one, enables continuous and almost non-invasive monitoring of water states of examined medium. It was used in our experiment to prove the advantage of introduction of sewage sludge additions on reclamated areas.
Przedstawiono i porównano dwie metody pomiarowe stosowane w badaniach właściwości wodnych gruntów - metodę grawimetryczną i metodę reflektometryczną (TDR). Metoda TDR w przeciwieństwie do metody wagowej pozwala na ciągły i niemal bezinwazyjny monitoring stanów wilgotnościowych w badanym układzie.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 4; 457-464
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determination of salinity changes in building materials using electric methods
Pomiary zmian zasolenia w materiałach budowlanych za pomocą metod elektrycznych
Autorzy:
Suchorab, Z.
Widomski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125705.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
salinity
monitoring
resistance
capillary rise
zasolenie
pomiary rezystancyjne
podciąganie kapilarne
Opis:
Building materials salinity is an important exploitation problem of many objects, especially those which are built without obeying the essential rules connected with performing of waterproof insulation. Porous structure of building materials which form the building barriers is the cause of water capillary rise and thus the movement of salt ions which are the reason extensive barriers destruction. In high concentrations the salt ions crystallize inside the pores of building materials and are the reason of their destruction. It is especially visible in the form of dropping external layers from the walls - plasters, which are mainly vulnerable on the salinity phenomenon. Simulations and measurements of salinity change processes in building materials give the possibility to evaluate the threat and may help to choose the suitable renovation method. The paper presents measurements of water desorption in aerated concrete sample and also the simultaneous process of salinity change in particular layers of the material. The measurements of the above mentioned processes are done using TDR probes (Time Domain Reflectometry) which enable constant monitoring of water flow and thus salinity changes.
Zasolenie przegród budowlanych jest znaczącym problemem eksploatacyjnym wielu obiektów, w szczególności tych wzniesionych bez zachowania podstawowych zasad obowiązujących przy wykonywaniu zabezpieczeń przeciwwilgociowych i przeciwwodnych. Porowata struktura materiałów budowlanych, z których wzniesiono przegrody, sprzyja zjawisku podciągania kapilarnego wody, wraz z którą przenoszone są jony soli będące przyczyną przyspieszonego niszczenia przegród. W dużych stężeniach jony soli krystalizują wewnątrz porów materiałów budowlanych i są przyczyną ich niszczenia. Szczególnie jest to widoczne w postaci odpadających zewnętrznych powłok przegród budowlanych - tynków, które są najbardziej narażone na zjawisko zasolenia. Symulacje i pomiary przebiegu procesów zmian zasolenia przegród budowlanych dają możliwość oceny zagrożenia tym zjawiskiem i mogą być podstawą doboru właściwych zabiegów renowacyjnych. Artykuł przedstawia pomiary zjawiska desorpcji w modelowej próbce betonu komórkowego i następującą równolegle zmianę zasolenia w poszczególnych warstwach próbki wskutek powyższego zjawiska. Badania powyżej wymienionego procesu wykonano z wykorzystaniem sond TDR (Time Domain Reflectometry), które umożliwią jednoczesny monitoring zjawiska przepływu wody oraz zmian zasolenia.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 1; 121-126
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Examination of capillary rise phenomenon in aerated concrete block using the surface TDR probe
Badanie zjawiska podciągania kapilarnego w bloczku z betonu komórkowego z zastosowaniem powierzchniowej sondy TDR
Autorzy:
Suchorab, Z.
Sobczuk, H.
Pavlik, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126151.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
capillary rise
aerated concrete
surface probes TDR
podciąganie kapilarne
beton komórkowy
powierzchniowe sondy TDR
Opis:
Aerated concrete is the basic building material applied in traditional building industry. It is mainly caused by its thermal parameters - heat conductivity coefficient λ for lighter brands of this material is many times lower than other traditional materials like brick etc. Low value of heat conductivity coefficient is mainly caused by the material structure which is highly porous. This porosity causes capillary forces which are the reason of so called capillary rise phenomenon being the reason of many buildings destruction. This article presents the possibility of monitoring and quantitative valuation of moisture increase in building barriers due to capillary rise with the application of the TDR surface probes enabling quick and noninvasive moisture determination in porous building materials. The analyses conducted using surface TDR probes will be compared with the examinations made using other electrical methods and the results will be presented in the form of moisture profiles changing in time.
Beton komórkowy jest podstawowym materiałem budowlanym stosowanym w budownictwie tradycyjnym. Wynika to głównie z jego właściwości termoizolacyjnych - współczynnik przewodzenia ciepła λ dla lżejszych jego odmian jest wielokrotnie niższy od wartości tego współczynnika takich materiałów, jak cegła itp. Niska wartość współczynnika przewodzenia ciepła wynika głównie ze struktury materiału, która charakteryzuje się dużą porowatością. Z właściwością tą wiąże się fakt występowania sił kapilarnych, które są przyczyną zjawiska podciągania kapilarnego będącego przyczyną destrukcji wielu budynków dotkniętych nadmiernym zawilgoceniem. Artykuł przedstawia możliwość monitoringu i ilościowej oceny wzrostu wilgotności w przegrodach budowlanych wskutek procesu podciągania kapilarnego przy wykorzystaniu powierzchniowych sond TDR umożliwiających szybkie i bezinwazyjne wyznaczanie wilgoci w porowatych materiałach budowlanych. Analizy wykonane za pomocą sond powierzchniowych porównano z wynikami z innych metod elektrycznych i przedstawiono w postaci profili wilgotnościowych zmieniających się w czasie.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 1; 115-120
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Examination of capillary rise phenomenon in aerated concrete block using the surface TDR probe
Badanie zjawiska podciągania kapilarnego w bloczku z betonu komórkowego z zastosowaniem powierzchniowej sondy TDR
Autorzy:
Suchorab, Z.
Sobczuk, H.
Pavlik, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126745.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
capillary rise
aerated concrete
surface probes TDR
podciąganie kapilarne
beton komórkowy
powierzchniowe sondy TDR
Opis:
Aerated concrete is the basic building material applied in traditional building industry. It is mainly caused by its thermal parameters - heat conductivity coefficient λ for lighter brands of this material is many times lower than other traditional materials like brick etc. Low value of heat conductivity coefficient is mainly caused by the material structure which is highly porous. This porosity causes capillary forces which are the reason of so called capillary rise phenomenon being the reason of many buildings destruction. This article presents the possibility of monitoring and quantitative valuation of moisture increase in building barriers due to capillary rise with the application of the TDR surface probes enabling quick and noninvasive moisture determination in porous building materials. The analyses conducted using surface TDR probes will be compared with the examinations made using other electrical methods and the results will be presented in the form of moisture profiles changing in time.
Beton komórkowy jest podstawowym materiałem budowlanym stosowanym w budownictwie tradycyjnym. Wynika to głównie z jego właściwości termoizolacyjnych - współczynnik przewodzenia ciepła λ dla lżejszych jego odmian jest wielokrotnie niższy od wartości tego współczynnika takich materiałów, jak cegła itp. Niska wartość współczynnika przewodzenia ciepła wynika głównie ze struktury materiału, która charakteryzuje się dużą porowatością. Z właściwością tą wiąże się fakt występowania sił kapilarnych, które są przyczyną zjawiska podciągania kapilarnego będącego przyczyną destrukcji wielu budynków dotkniętych nadmiernym zawilgoceniem. Artykuł przedstawia możliwość monitoringu i ilościowej oceny wzrostu wilgotności w przegrodach budowlanych wskutek procesu podciągania kapilarnego przy wykorzystaniu powierzchniowych sond TDR, umożliwiających szybkie i bezinwazyjne wyznaczanie wilgoci w porowatych materiałach budowlanych. Analizy wykonane za pomocą sond powierzchniowych porównano do wyników z innych metod elektrycznych i przedstawiono w postaci profili wilgotnościowych zmieniających się w czasie.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 2; 443-448
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Flow Parameters Effects on Aerobic Biodegradation of Pollutants in Sewer System
Wpływ napełnienia kolektora kanalizacji grawitacyjnej na przebieg tlenowych procesów biodegradacji zanieczyszczeń
Autorzy:
Łagód, G.
Sobczuk, H.
Suchorab, Z.
Widomski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389692.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
błona biologiczna
kanalizacja grawitacyjna
biodegradacja ścieków w kanalizacji
sewer
physico-chemical sewage parameters
microbial transformation modelling
Opis:
The interceptor of urban wastewater should be treated as a collector and transporter of sewage and also as a bioreactor, with a continuous inflow, growth and washing out of biomass. Specific sewage biodegradation processes were described by suitable mathematical models of biomass growth and decay. For given system it is possible to compose the matrix of integrated process of organic substance transformation in the gravitational sewer system. Numerical model based on described processes contains stoichiometric and kinetic parameters of sewage biodegradation appropriate to living microfauna of saprobionts as a biological processing factor in sewer pipe and a precursor of activated sewage sludge in wastewater treatment plant. Complete numerical implementation of a model includes also a module of sewer channel hydrodynamic calculation based on Saint-Venant equation. As a last part of necessary modules advection-dispersion equation is used. This kind of model, makes it possible to demonstrate the changes of pollutants load change to the wastewater treatment plant through interceptor of a sewage system. It can be also used to predict influence of combined sewer overflows on receiving waters. This paper, based on the previous achievements is a case study to create a model describing the process of self-purification of urban sewage running in gravitational sewer in the presence of saprobiontic microfauna.
W grawitacyjnych systemach kanalizacyjnych zachodzą procesy zarówno fizyczne, chemiczne, jak i biologiczne. Biodegradacja oecieków, prowadząca do rzeczywistego ubytku ładunku zanieczyszczeń podczas ich przepływu w kanalizacji, jest ważnym procesem zmieniającym ilooeć i jakość niesionych zanieczyszczeń. Stąd też kolektor grawitacyjny powinien być traktowany zarówno jako tlenowo-beztlenowy reaktor biologiczny, jak i urządzenie do zbierania i transportu oecieków. W prezentowanej pracy proces biodegradacji ścieków opisano za pomocą modelu matematycznego wzrostu i rozwoju populacji mikroorganizmów, który stanowi człon źródłowy w równaniu dwekcji-dyspersji. Parametry hydrodynamiczne powiązane z wysokością napełnienia kolektora grawitacyjnego systemu kanalizacyjnego, wykorzystywane w symulacjach, są obliczane za pomocą równania Saint-Venanta. Prezentowany model może być pomocny podczas określania dynamiki zmian ładunków zanieczyszczeń dopływających do oczyszczalni poprzez kolektory systemu kanalizacyjnego oraz prognozowania oddziaływania przelewów burzowych na wody odbiornika.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 7; 865-876
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In-situ measurements of moisture using surface TDR probes
Pomiary wilgotności in-situ przy zastosowaniu powierzchniowych sond TDR
Autorzy:
Suchorab, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819344.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
time domain reflectometry
soil water content
Opis:
Problem of building barriers moisture is a well known phenomenon for almost all users of the buildings. Its presence is inevitable in moderate climate and its balanced states are acceptable. On the other hand, extended values of moisture are disadvantageous and may be caused by many factors like water vapor condensation inside the barriers, capillary rise of ground water, rainwater, inundations or sanitary systems failures. This phenomenon is also a factor which limits the object functionality both from the construction and sanitary-hygienic reasons. Extended moisture content problem is particularly visible in the historical buildings which were set up without the suitable horizontal water-proof isolations. In this cases, ground water has the unlimited access to the groundwork and then, due to the capillary forces to the internal parts of the walls. Increased amounts of water lead to the material structure destruction by melting and thawing processes during winter season, wood decay, and accelerated corrosion of steel reinforcement elements and crystallization of dissolved salts in transported water. Also it should be mentioned here, that indirectly, water negatively influences the indoor environment providing good conditions for harmful microorganisms and mould development which may consequently run to the respiratory system diseases, infections, allergies, eyes and skin irritations. All above presented negative consequences of water presence inside the building envelopes are the reason for constant development moisture detection techniques.
Zjawisko zawilgocenia przegród budowlanych jest znane w zasadzie wszystkim użytkownikom obiektów budowlanych. Występowanie tego zjawiska jest praktycznie nie uniknione w warunkach klimatycznych w jakich znajduje się Polska. Jego zrównoważona obecność polegająca na ciągłym pochłanianiu wilgoci i jej odparowywaniu jest jak całkowicie akceptowalna. Szkodliwym jest natomiast zjawisko nadmiernej zawartości wilgoci, które może być wywołane wieloma czynnikami do których zaliczamy kondensację pary wodnej wewnątrz przegrody, podciąganie kapilarne wód gruntowych, wody rozbryzgowe z deszczy, wody powodziowe czy też awarie instalacji sanitarnych. Zjawisko powyższe jest niekorzystne z punktu widzenia budowli i jest czynnikiem ograniczającym funkcjonalność obiektu zarówno ze względów konstrukcyjnych, jak i higieniczno-sanitarnych. Problem nadmiernej zawartości wody w murach jest szczególnie widoczny w budynkach historycznych wznoszonych bez zastosowania właściwych izolacji poziomych. Wówczas woda gruntowa posiada nieograniczony dostęp do fundamentów budynku, a następnie przy udziale sił kapilarnych do wnętrza murów. Nadmierna ilość wody w zewnętrznych przegrodach budowlanych prowadzi do zniszczenia struktury materiału poprzez wielokrotne procesy zamarzania i rozmarzania w okresie zimowym, rozkład drewna, przyspieszoną korozja stalowych elementów zbrojeniowych oraz krystalizacja soli rozpuszczonych w transportowanej wodzie. Istotnym problemem jest również fakt, że woda pośrednio negatywnie oddziałuje na środowisko wewnętrzne pomieszczeń, przyczyniając się tym samym do rozwoju szkodliwych mikroorganizmów oraz grzybów pleśniowych. Może w konsekwencji przyczyniać się do chorób dróg oddechowych, infekcji, alergii oraz podrażnień oczu i skóry. Przedstawione powyżej negatywne skutki obecności wody w przegrodach budowlanych są podstawą do rozwoju i ciągłego opracowywania i udoskonalania technik detekcji wilgoci w przegrodach budowlanych. W niniejszym artykule przedstawiono możliwość przeprowadzenia badań in-situ przy zastosowaniu techniki pomiarowej TDR (Time Domain Reflectometry). Technika ta od wielu lat stosowana była do pomiarów wilgotności ośrodków gruntowych. Od początku XXI wieku trwały prace nad zastosowaniem techniki TDR do oceny zawilgocenia twardszych od gruntu materiałów i przegród budowlanych. Jednak inwazyjny charakter metody w większości przypadków uniemożliwiał jej praktyczne wykorzystanie lub był przyczyną wielu problemów technicznych. W ramach części badawczej artykułu przedstawiono pomiary wilgotności muru z cegły ceramicznej pełnej pokrytej warstwą tynku wapiennopiaskowego. Badany obiekt znajduje się na Lubelskiej starówce i jest to ściana bramy przy ul. Ku Farze. Jest to przegroda dotknięta zjawiskiem podciągania kapilarnego wynikającego z braku właściwych izolacji poziomych. Badania przeprowadzono w trzech terminach pomiarowych przy pomocy opracowanych na Politechnice Lubelskiej sond powierzchniowych TDR, umożliwiających bezinwazyjne pomiary wilgotności. W celu wykonania pomiarów, badaną przegrodę podzielono na charakterystyczne fragmenty tworzące siatkę pomiarową o określonych wymiarach. W trakcie eksperymentu w charakterystycznych punktach przegrody umieszczano czujnik i odczytywano parametry dielektryczne ośrodka, automatycznie przeliczając je na wilgotność objętościową. Wyniki przeprowadzonych badań naniesiono na siatkę pomiarów różnicując je kolorami w zależności od odczytanej wilgotności. Rezultatem powyższych zabiegów było uzyskanie tzw. map wilgotności przegrody budowlanej w trzech różnych terminach pomiarowych. Przedstawione w artykule mapy wilgotności potwierdzają fakt podwyższonej wilgotności przegrody i jednocześnie pozwalają na ukazanie jego rozkładu w pionie oraz poziomie. Przeprowadzone badania wyraźnie ukazują, że badana przegroda wykazuje nadmierną wilgotność w swych dolnych partiach, natomiast wyższe partie są nieco mniej wilgotne. Świadczy to o tym, że przyczyną nadmiernego zawilgocenia są wody gruntowe podciągane kapilarnie do wewnątrz struktury materiału. Wyniki badań przedstawione w artykule dowodzą skuteczności rozwijanych powierzchniowych sond TDR do bezinwazyjnego pomiaru wilgotności materiałów i przegród budowlanych oraz wskazują na przyczyny tego zjawiska w obiektach rzeczywistych.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 107-122
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kalibracja sond psychrometrycznych
Psychometric probes calibration
Autorzy:
Guz, Ł.
Suchorab, Z.
Sobczuk, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/960164.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
sonda psychrometryczna
potencjał wody
wilgotność względna
kalibracja
psychrometric probe
water potential
relative humidity
calibration
Opis:
Potencjał wody jest wyznacznikiem zdolności przemieszczania się wody w materiałach porowatych, jakimi są materiały budowlane. Gdy potencjał wody jest bliski zeru, para wodna zawarta w przegrodzie jest praktycznie w stanie nasycenia i istnieje ryzyko wykroplenia się wody wewnątrz konstrukcji. Zmierzony przez sondę psychrometryczną potencjał wody może być w prosty sposób przeliczony na wilgotność względną materiału porowatego. Aby możliwy był pomiar potencjału wody, należy każdą sondę skalibrować, tzn. określić zależność pomiędzy potencjałem wody i napięciem generowanym na termozłączu. W wyniku zapisu zmieniającego się napięcia na sondzie otrzymuje się krzywą psychrometryczną, której kształt odzwierciedla fizyczne zjawiska przemian fazowych wody zachodzących podczas pomiarów. Przy wilgotności względnej poniżej ok. 92% kształt krzywej psychrometrycznej jednak nie pozwala na jednoznaczne określenie etapu parowania wykroplonej na termozłączu wody, gdyż niewielka ilość wykroplonej wody, odparowując, nie powoduje ustabilizowania się temperatury termozłącza w punkcie rosy. Zmierzone wówczas napięcie generowane wskutek zjawiska Seebecka nie będzie dokładnie odzwierciedlać wilgotności względnej materiału porowatego, dlatego metody wykorzystujące do analizy napięcie na sondzie są wtedy obarczone pewnym błędem. Metoda analizy, wykorzystująca powierzchnię pola pod krzywą psychrometryczną, która jest proporcjonalna do czasu chłodzenia termozłącza, umożliwia w tych warunkach pomiar. Dzięki krzywej kalibracyjnej wiążącej powierzchnię pod krzywą psychrometryczną z potencjałem wody (lub też z wilgotnością względną) można określić stan wilgotności, pomimo iż kształt krzywej psychrometrycznej na to nie pozwala. Powyższa metoda może również obniżyć dolną granicę pomiarową wilgotności względnej dla sond psychrometrycznych.
Water potential determines the ability of water migration in porous materials like buildings materials. When water potential is close to zero, water vapor contained in buildings materials is almost saturated and the risk of water vapor condensation in the wall construction appears. Water potential measured with psychrometric probe can be easily recalculated into moisture of the porous material. To enable the water potential measurements, each probe must be previously calibrated which means finding a correlation between water potential and voltage generated on thermocouple. As a result of voltage changes, the trace on thermocouple junction is forming calibration curve which shape reflects the physical phenomena of water phase transition during measurement. However at the low value of water potential, below 92%, the shape of psychrometric curve does not allow to determine the evaporation phase of condensed water on thermocouple. Evaporation of a small amount of water does not cause the temperature stabilization of the thermocouple at dew point temperature. Measured voltage generated through Seebeck effect would not precisely represent the relative moisture of the porous material, that is why the methods using this voltage on probe will be embarked with some error. In these circumstances very helpful can be the analysis method used field under psychrometric probe, that in some range is proportional to thermocouple cooling time. With calibration curve correlating field under psychrometric curve to water potential (or with relative humidity) it can be determined the water potential even when shape of psychrometric curve not allow to this. This method allows to decrease the lower boundary of measurements with psychrometric probe.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2009, 3, 1; 133-138
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Laboratory measurements of moisture in a model red-brick wall using the surface TDR probe
Laboratoryjne pomiary wilgotności w modelowej ściance z cegły ceramicznej pełnej za pomocą powierzchniowej sondy TDR
Autorzy:
Suchorab, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125715.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
capillary rise
red brick
surface TDR probe
podciąganie kapilarne
cegła ceramiczna pełna
powierzchniowe sondy TDR
Opis:
The article presents the non-invasive attempt to moisture determination using the electric methods. The first part of the article describes the problem of moisture in the building barriers and the possibilities of its determination. The special attention is put on the electric methods of moisture determination. Second part of paper is experimental. For the experiment a model red-brick wall was built and prepared for water uptake process. The experiment was monitored by the capacitance and surface TDR probes which enabled to avoid the necessity of sampling or material destruction. Conducted experiments show the progress of water uptake phenomenon in the model wall and prove the potential of the non-invasive measurements using the surface TDR probes.
Artykuł przedstawia bezinwazyjny sposób pomiaru wilgotności z wykorzystaniem metod elektrycznych. W pierwszej części artykułu omówiono problem nadmiernego zawilgocenia przegród budowlanych i sposoby pomiaru tego zjawiska. Druga część pracy ma charakter eksperymentalny. Przygotowano modelową ściankę z cegły ceramicznej pełnej w celu zbadania zjawiska podciągania kapilarnego. Omawiany proces był monitorowany za pomocą czujników pojemnościowych oraz powierzchniowych sond TDR, co umożliwiło bezinwazyjne pomiary, niewymagające pobrania fragmentów muru lub innych ingerencji w badany materiał. Uzyskane wyniki pozwalają na śledzenie procesu podciągania kapilarnego w modelowej ściance z cegły ceramicznej pełnej i potwierdzają możliwości sondy powierzchniowej TDR w pomiarach wilgotnościowych murów.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 1; 171-176
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Methodical aspects of bioreactor modeling in wastewater management
Aspekty metodyczne modelowania bioreaktorów gospodarki ściekowej
Autorzy:
Łagód, G.
Suchorab, Z.
Sobczuk, H.
Malicki, J.
Montusiewicz, A.
Widomski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126426.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
mathematical modeling of bioreactor
wastewater treatment plant
biological sewage treatment
activated sewage sludge
modelowanie matematyczne bioreaktorów
oczyszczalnie ścieków
biologiczne oczyszczanie ścieków
osad czynny
Opis:
Mathematical models are generally created for the needs of the processes control and for the simulations of processes occurring at the really existing objects. For the control of the bioreactors, even for multiparameter models, it is popular to apply both calibration and application at the linear ranges of interactions. If the bioreactor runs the process based on the defined substrate with the application of the previously defined processing factor (for strains, not only species) as an effect only the determined product and the excess biomass are obtained. Also, if the process undergoes in the optimal, constant physical-chemical-biotical conditions, its mathematical description can contain the elements of not only description of transition function but also of mechanisms responsible for the process realization. A kind of bioreactor like a n-step municipal sewage treatment plant with the activated sewage sludge has the unidentified, multicomponent substrate, which differs both in the daily and weekly scale with the multispecies and variable composition. Also, such a bioreactor works in the wide extend of physical-chemical conditions and time-dependent inhibiting factors. Only the product - purified wastewater - is defined by standards and should have the appropriate parameters. It is clear that models with elements describing the process mechanisms have to be complicated and multifactor, thus, the nonlinear models are capable to describe not only the local and global maxima and minima, but also the extreme situations. The models sufficient for processes control and operation should only describe the transition function in the linear interaction of the process important factors (independent variables). That explains the background of the aim of the paper as a methodical assumption presentation of models describing bioreactors like sewage treatment plants with activated sludge together with the elements of the processes running in the particular facilities and calibration of such a model by biomonitoring.
Modele matematyczne mogą być wykorzystywane na potrzeby sterowania procesami w obiektach eksploatowanych, a także do symulacji procesów poza realnie istniejącymi obiektami. Dla sterowania obiektami, takimi jak bioreaktory, praktykowane jest - nawet dla modeli wieloczynnikowych - zarówno ich kalibrowanie, jak i stosowanie w przedziałach oddziaływań liniowych. Jeżeli bioreaktor realizuje proces zdefiniowanego substratu z użyciem zdefiniowanego czynnika procesowego (zdefiniowanego dla szczepu, a nie tylko gatunku) w efekcie uzyskiwany jest ściśle określony produkt i nadmiarowa biomasa czynnika. Ponadto, jeśli proces realizowany jest w optymalnych, ustalonych warunkach fizyczno-chemiczno-biotycznych, matematyczny model procesu może zawierać w sobie elementy opisujące nie tylko funkcje przejścia, lecz również mechanizmy odpowiadające za przebieg procesu. Bioreaktor taki jak n-stopniowa oczyszczalnia ścieków miejskich z osadem czynnym ma niezidentyfikowany, wieloskładnikowy substrat, który jest zmienny w czasie zarówno w skali dobowej, tygodniowej, jak również rocznej. Niezdefiniowany jest również czynnik procesowy o składzie wielogatunkowym i wielorodzajowym, a często nawet wielotypowym. Ponadto bioreaktor taki pracuje w szerokim zakresie warunków fizycznych, chemicznych (różnorodne i różnie przyswajalne źródła C, N, P) oraz różnorodnych i zmiennych w czasie czynników inhibitujących. Jedynie produkt - oczyszczone ścieki - jest ustawowo definiowany i musi spełniać parametry określone w pozwoleniu wodno-prawnym. Jest zatem oczywiste, że modele zawierająceelementy opisujące mechanizmy procesu muszą być rozbudowane i wieloczynnikowe (ponadto nieliniowe), jeśli mają opisywać lokalne oraz globalne maksima i minima, a także sytuacje ekstremalne. Modele przydatne dla sterowania procesami zachodzącymi w urządzeniach oczyszczalni mogą opisywać funkcje przejścia jedynie w liniowych oddziaływaniach ważnych procesowo czynników (zmiennych niezależnych). Celem opracowania jest przedstawienie zasad tworzenia modeli opisujących bioreaktor typu „oczyszczalnia z osadem czynnym” zarówno z wykorzystaniem procesów realizowanych w poszczególnych obiektach, jak i przedstawiających jedynie funkcje przejścia.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 1; 67-72
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Methodology of moisture measurement in porous materials using Time Domain Reflectometry
Metodyka prowadzenia badań wilgotności w ośrodkach porowatych za pomocą Reflektometrii w Domenie Czasu
Autorzy:
Suchorab, Z.
Widomski, M. K.
Łagód, G.
Barnat-Hunek, D.
Smarzewski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/106539.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
time domain reflectometry
TDR
porous materials
building materials
moisture
Reflektometria w Domenie Czasu
ośrodki porowate
materiały budowlane
wilgotność
Opis:
The article presents the description of measurement methodology of moisture transport in unsaturated porous materials using Time Domain Reflectometry (TDR) technique on the example of measurement of capillary uptake phenomenon in the sample of autoclaved aerated concrete (AAC). In the paper there are presented basic principles of the TDR method as a technique applied in metrology, its potential for measurement of moisture in porous materials like soils and porous building materials. Second part of the article presents the experiment of capillary rise process in the sample of AAC. Within the experiment moisture content was monitored in the sample exposed on water influence. Monitoring was conducted using TDR FP/mts probes. Preparation of the measuring setup was presented in detail. The TDR readouts post-processing, graphical presentations of the obtained results, short discussion and comparison of TDR readouts to gravimetric measurement were also presented.
W artykule przedstawiono opis metodyki pomiaru transportu wilgoci w nienasyconych porowatych materiałach przy wykorzystaniu techniki Time Domain Reflectometry (TDR) na przykładzie pomiarów zjawiska podciągania kapilarnego przez próbkę autoklawizowanego betonu komórkowego. Zaprezentowano podstawowe informacje na temat metody TDR jako techniki stosowanej w metrologii. Omówiono jej potencjał do pomiarów wilgoci w takich ośrodkach porowatych, jak gleby i porowate materiały budowlane. Druga część artykułu przedstawia eksperyment podciągania kapilarnego przez próbkę autoklawizowanego betonu komórkowego. W trakcie trwania eksperymentu monitorowano zmiany wilgotności w próbce wystawionej na oddziaływaniewody. Monitoring realizowano za pomocą sond TDR FP/mts. Rozdział „Materials and Methods” przedstawia szczegółowo przygotowanie stanowiska pomiarowego. W rozdziale „Results” podano odczyty miernika TDR przeliczone na wilgotność oraz zaprezentowano uzyskane wyniki w postaci graficznej. Zawarto w nim również krótką dyskusję wyników i porównanie odczytów TDR z pomiarami grawimetrycznymi.
Źródło:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2014, 19, 1-2; 97-107
2084-4506
Pojawia się w:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model biodegradacji zanieczyszczeń w kanalizacji grawitacyjnej uwzględniający wymianę biomasy pomiędzy błoną biologiczną a ściekami
Model of wastewater biodegradation in gravitational sewer concerning biomass exchange between biofilm and sewage
Autorzy:
Łagód, G.
Krukowski, I.
Widomski, M.
Suchorab, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126212.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
kanalizacja grawitacyjna
modelowanie biodegradacji ścieków
jakość ścieków
osad czynny
błona biologiczna
gravity sewerage
modeling of sewage biodegradation
wastewater quality
activated sewage sludge
biofilm
Opis:
Cytowane w literaturze przedmiotu modele biodegradacji ścieków w kanalizacji w warunkach tlenowych najczęściej uwzględniają tylko biomasę zawieszoną w ściekach. Sytuacja tego typu ma miejsce w nowych kolektorach, świeżo oddanych do użytku oraz w przypadkach katastrofalnych dla błony biologicznej - na przykład po całkowitym wymyciu biofilmu lub po jego kontakcie ze ściekami zawierającymi substancje trujące dla biomasy. Jak wynika z badań obiektów rzeczywistych, ważnym czynnikiem w rozważanym procesie jest błona biologiczna. W niektórych przypadkach jej udział w biodegradacji ścieków może być większy niż biomasy zawieszonej. Dzieje się tak podczas przepływów z niewielkimi naprężeniami ścinającymi i przy małej wysokości napełnienia przewodu kanalizacyjnego. Rozbudowa modelu lokalnego o procesy zachodzące w błonie biologicznej pozwala uzyskać porównywalną jakość wyników jak w modelu bez jej uwzględnienia przy możliwym jednoczesnym zmniejszeniu ilości rozważanych frakcji hydrolizujących - z trzech do dwóch. Dodatkowym elementem uwzględnionym w modelu jest również temperatura, ważna ze względu na fakt, iż wpływa na aktywność enzymatyczną mikroorganizmów.
The models of aerobic sewage biodegradation inside the sanitation system, cited in the literature reports, usually concern only the suspended biomass. This situation occurs in newly built conduits, just put into service and after dangerous events for biofilm - eg biofilm removal by flushing wastewater or its contact with sewage containing poisonous substances. The studies conducted at real objects show that biofilm is an important factor in the considered process. In some cases, its participation in sewage biodegradation may be higher than the contribution of a suspended biomass. This situation may be observed during the sewage flow at low shear stress and low height of sanitation pipe filling. The extension of local model covering the biofilm processes enables to obtain the comparable quality of results as in the case of the model not covering these processes but allowing to reduce the number of hydrolyzing fractions, from three to two. The sewage temperature, important because it influences the enzymatic activity of microorganisms is the additional element considered in this model.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 1; 153-159
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies