Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Stefańczyk, Wiesław" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Polskie przyimki pierwotne a przypadki analityczne w węgierskiej perspektywie porównawczej
Polish primary prepositions vs. analytic cases in Hungarian a comparative perspective
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679935.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
przypadek analityczny
przyimek pierwotny
przyimek wtórny
analytic case
primary preposition
secondary preposition
Opis:
The paper aims to offer a synchronic presentation of the Polish case, which, with an exception of very few synthetic constructions, is in principle a two-element structure, consisting of two constituents – a preposition and an ending that it implies, e.g. w Gdańsk-u (‘in Gdańsk’). When we take non-prepositional languages as a basis for comparison, as e.g. Hungarian, the equivalent of a preposition here, most often of a primary one, and of an inflectional ending, is a synthetic case expressed solely by means of one agglutinative morpheme, e.g. Varsó-ban ‘in Warsaw’, Gdańsk-ban ‘in Gdańsk’.
Artykuł jest próbą synchronicznego ujęcia polskiego przypadka, który – oprócz konstrukcji syntetycznych jak possessivus czy partitivus, zresztą nielicznych – jest zasadniczo strukturą dwuelementową, składającą się z dwu konstytutywnych elementów, tj. przyimka oraz implikowanej przezeń końcówki, np. w Gdańsk-u. Jeśli przyjąć za podstawę porównania języki bezprzyimkowe, jak np. węgierski czy estoński, odpowiednikiem owej struktury, tj. przyimka, najczęściej pierwotnego i końcówki fleksyjnej, jest syntetyczny przypadek wyrażany wyłącznie za pomocą jednego morfemu aglutynacyjnego, por. węg. Varsó-ban ‘w Warszawie’, est. Varsovi-s ‘w Warszawie’.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2018, 25; 69-76
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o słowotwórstwie polskiego przysłówka
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680116.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2010, 17
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy w języku polskim istnieją alternacje? Próba nowego opisu imiesłowu biernego
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680197.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 1998, 10
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzaj gramatyczny w polszczyźnie i w językach wschodniosłowiańskich. Rozważania na marginesie biernika
Grammatical gender in polish and east slavic languages remarks on the accusative case
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034551.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rodzaj gramatyczny
język polski
języki wschodniosłowiańskie
biernik
grammatical gender
Polish language
East Slavic languages
accusative
Opis:
We współczesnym językoznawstwie polonistycznym współistnieje kilka ujęć kategorii rodzaju gramatycznego: tradycyjne, wywodzące się ze szkoły starożytnej oraz nowsze. W ujęciu tradycyjnym występuje trójczłonowy podział na rodzaje gramatyczne, tj. męski, żeński i nijaki, a jego podstawę stanowi mianownik liczby pojedynczej. Podobnie jest we wszystkich językach wschodniosłowiańskich. W polszczyźnie – w przeciwieństwie do innych języków słowiańskich – istnieje dodatkowo rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy. W ujęciach nowszych podstawę podziału na rodzaje gramatyczne stanowi biernik i dopełniacz. W ujęciu biernikowym występuje pięć rodzajów gramatycznych: męskoosobowy, męskożywotny, męskonieżywotny, żeński i nijaki, natomiast w koncepcji dopełniaczowej wyodrębnia się cztery klasy rodzajowe w liczbie pojedynczej i pięć klas w liczbie mnogiej. Tego typu propozycje opisu rodzaju gramatycznego są obce innym językom słowiańskim, w tym wschodniosłowiańskim, choć istnieje w nich rozbudowana kategoria żywotności, czego przykładem jest biernik. W językach wschodniosłowiańskich rzeczowniki żywotne wszystkich rodzajów gramatycznych otrzymują w bierniku liczby mnogiej końcówki fleksyjne synkretyczne z dopełniaczem. We współczesnej polszczyźnie natomiast wyodrębnianie klasy rzeczowników żywotnych w liczbie mnogiej jest nieistotne z fleksyjnego punktu widzenia. Różnice te są przyczyną interferencji i błędów językowych zarówno Polaków uczących się języków wschodniosłowiańskich, jak i wschodnich Słowian, przyswajających język polski.
In contemporary Polish linguistics, several approaches to the category of grammatical gender coexist, both traditional, dating back to ancient times, and more recent solutions. Traditionally, grammatical gender is understood on the basis of a tripartite division – masculine, feminine, and neuter, based on the singular nominative. A similar perspective is adopted in all East Slavic languages. In more recent approaches, the division into grammatical gender is based on the accusative and gender forms. The accusative approach provides for five grammatical genders: masculine personal, masculine animate, masculine inanimate, feminine and neuter, while the genitive encompasses four generic classes in the singular and five in the plural. Such descriptive propositions are alien to other Slavic languages, although the latter do possess the category of animacy, one example of which is the accusative. In East Slavic languages, animate nouns of all grammatical gender are assigned syncretic endings with the genitive in the accusative plural. In contemporary Polish, on the other hand, distinguishing a class of plural animate nouns is irrelevant from an inflectional point of view. These differences are the reason for interferences and linguistic errors both when Poles endeavour to learn East Slavic languages and when Eastern Slavs acquire Polish.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2021, 28; 105-116
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węgierskie poimki a polskie przyimki wtórne – ujęcie porównawcze w aspekcie (glotto)dydaktycznym
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042387.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
poimek
przyimek wtórny
język polski
język węgierski
secondary preposition
postposition
Hungarian language
Polish language
Opis:
Język węgierski jest językiem bezprzyimkowym. W polszczyźnie natomiast można wyodrębnić dwie grupy przyimków – pierwotne i wtórne. Odpowiednikiem węgierskim polskich przyimków pierwotnych jest syntetyczna forma kazualna, np.: Łódźban ‘w Łodzi’, natomiast ekwiwalentem przyimków wtórnych są poimki (postpozycje), np.: az apámnak köszönhetően ‘dzięki mojemu ojcu’, az egyetemmel szemben ‘naprzeciwko uniwersytetu’. W języku węgierskim wyodrębnia się trzy grupy poimków: łączące się z nominativem, np. a professzor szerint ‘według profesora’, łączące się z przypadkami zależnymi, np. az úton keresztül ‘przez drogę’, zawierające afiks dzierżawczy, np. az anyám ellenére ‘na przekór mojej matce’. Zrozumienie obu systemów i ich praktyczne opanowanie jest poważnym wyzwaniem dla uczących (się). Mimo odrębności genetycznych i typologicznych istnieje bardzo wysoki stopień ekwiwalencji w strukturach obu języków, obejmującej zarówno warstwę leksykalną, jak i gramatyczną.
Hungarian is a prepositionless language. Polish, on the other hand, features two groups of prepositions: primary and secondary. The Hungarian equivalent of Polish primary prepositions is the synthetic case, e.g. Łódźban ‘in Łódź’, while the equivalent of secondary prepositions is the postposition, e.g. az anyámnak köszönheően ‘thanks to my mother’, az egyetemmel szemben ‘opposite of university’. There are three postposition groups in Hungarian language, including those connected with: Nominative case, e.g. a professzor szerint ‘according to professor’, oblique cases, e.g. az úton keresztül ‘across the road’ and those which contain possessive affix, e.g. az anyám dacára ‘in spite of my mother’. Understanding and mastering both language systems poses a major challenge to learners. Despite genetic and typological variability, there is a very high degree of equivalence in the structures of both languages, both in lexical and grammatical systems.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2020, 27; 103-110
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kupiłem grejpfrut czy grejpfruta? O błędach językowych w glottodydaktyce polonistycznej
Kupiłem grejpfrut vs. kupiłem grejpfruta (‘I have bought a grapefruit’). Language mistakes in teaching Polish
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966913.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
lapsology of Polish as a foreign language
Opis:
Artykuł porusza zagadnienie ekspansji męskożywotnej końcówki -a w bierniku liczby pojedynczej w grupie rzeczowników nieżywotnych. Część tego typu form jest zgodna z normą wzorcową, np.: forda, pokera, golfa, borowika, inne natomiast występują wyłącznie w języku potocznym, np.: zęba, paznokcia, gwoździa. Niekiedy trudno jest rozstrzygnąć, która forma jest prawidłowa, np.: zamówić kotlet czy zamówić kotleta. Artykuł przynosi ponadto propozycje rozwiązań glottodydaktycznych oraz przedstawia dylematy dotyczące wskazanych kwestii.
The paper discusses the issue of the expansion of the masculine animate ending – a onto the group of inanimate nouns. Some of such forms are in agreement with the paradigmatic norm, others, on the other hand, appear only in colloquial language. It is at times difficult to establish which form is the correct one. The paper also puts forth proposals of methods of their teaching and presents some dilemmas concerning the abovementioned questions.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2015, 22
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje w polskiej fleksji werbalnej (na przykładzie form czasu teraźniejszego czasowników zakończonych w bezokoliczniku na -ać)
Tendencies in the polish verbal inflection (based on the example of the present tense forms of verbs ending in -ać in the infinitive)
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław T
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967083.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
conjugational paradigm
conjugation
the infinitive
the verb
czasownik
bezokolicznik
koniugacja
paradygmat odmiany
Opis:
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy istnieje korelacja pomiędzy postacią bezokolicznika a odmianą czasownika w czasie teraźniejszym. Podstawę analizy stanowią dwa źródła leksykograficzne: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego oraz Uniwersalny słownik języka polskiego pod red. S. Dubisza, skąd wyekscerpowano łącznie około 23 000 leksemów werbalnych, w tym ponad 7000 zakończonych w bezokoliczniku na -ać. Z badań wynika, że zdecydowana większość czasowników z analizowanej grupy ma obecnie typ koniugacji -m, -sz. Odmianę -ę, -esz utrzymują jedynie czasowniki zakończone w bezokoliczniku na -bać, -pać, -otać. W języku potocznym leksemy te podlegają dalszym procesom wyrównawczym.
The paper attempts to find the answer to the question to what extent the inflection of the verb in the present tense is predictable on the basis of the form of its infinitive. The conducted research demonstrates that there exists a very high degree of correlation between the form of the infinitive and the conjugational paradigm. The verbs which end in –ać in the infinitive have an almost 98 percent predictable conjugational type.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2014, 21
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszość polska na Węgrzech. Stan i potrzeby badań
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650259.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
The article shows the current state of research of the Polish minority in Hungary, particularly of the Polish language developing in the Hungarian linguistic and cultural environment, i.e. its standard, émigré and dialect form. The Polish diaspora in Hungary, although small (Polish nationality is declared by approx. 7000 people), became a subject of many valuable historical, geographic, cultural and linguistic studies. In case of linguistic studies, there is a gap with regard to the lexical layer, which has been given least coverage so far.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2013, 10, 4
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postać bezokolicznika a odmiana czasownika w czasie przeszłym
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679850.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
czasownik
bezokolicznik
koniugacja
czas przeszły
Opis:
Przedmiotem artykułu jest korelacja pomiędzy postacią bezokolicznika a odmianą czasownika w czasie przeszłym. W badaniach uwzględniono ok. 25 000 czasowników zarejestrowanych w słownikach współczesnego języka polskiego. Z badań wynika, że ponad 99% czasowników wykazuje korelację pomiędzy postacią bezokolicznika a formą czasu przeszłego. Jedynie ok. 80 czasowników (a także ich derywatów prefiksalnych) ma uwarunkowane historycznie formy czasu przeszłego. Grupę tę tworzą głównie czasowniki typu piec, strzec, iść, znaleźć, a także niewielka część czasowników zakończonych na -nąć, np.: kwitnąć, pęknąć.
The subject of this article is the correlation between the infinitive form and the conjugation of a verb in the past tense. Research has shown that approximately 25 000 verbs are listed in contemporary Polish language dictionaries. In addition, further research has demonstrated that more than 99% of Polish verbs present the aforementioned correlation between the infinitive and past tense. Only approximately 80 verbs (and their derivative forms) have irregular past tense forms, e. g. piec ‘to bake’, strzec ‘to protect’, iść ‘to go’, znaleźć ‘to find’. To a lesser extent, verbs ending in -nąć (for example kwitnąć ‘to flourish’, pęknąć ‘to burst’) may be included in this group. The origin of the past forms of these verbs depends on historic factors and therefore, there is no correlation with contemporary verbs.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między gramatyką a słownikiem – słowotwórstwo w perspektywie glottodydaktycznej
Between grammar and vocabulary – word formation in glottodidactics
Autorzy:
Seretny, Anna
Stefańczyk, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510919.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
teaching Polish language as a foreign/second
derivation
reception
production
system-based teaching
item-based teaching
Opis:
Knowledge of word formation is an important element of the grammatical competencies of native speakers. Studying forms and functions of derivates and practising using them is also extremely important for foreigners studying Polish. This article contributes to the discussion about the position and function of word formation in the process of education. The authors claim that a specific system of derivation must determine the way in which it is taught. Critical analysis of solutions that have been used in glottodidactics, suggest a new approach, which would place the didactics of word formation ‘between’ grammar and vocabulary.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2015, 2(16); 45-61
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska terminologia językoznawcza w węgierskiej tradycji polonistycznej
Polish terminology in Hungarian reserch and language teaching
Autorzy:
Seretny, Anna
Stefańczyk, Wiesław Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680179.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
terminologia
termin językoznawczy
język polski
język węgierski
opis struktury języka
nauczanie/uczenie się języka polskiego
terminology
terms
Polish language
Hungarian language
language description
language learning/teaching
Opis:
Since Polish and Hungarian belong to different language families, they are typologically and genetically different. Polish is a member of the Indo-European family. It is a Slavic and fusional language while Hungarian, a member of the Uralic language family, is Finno-Ugric, agglutinative one. Grammatical categories of both languages differ considerably, some phenomena which are specific to one of them, do not exist in the other. In Hungarian, for example, nouns do not have grammatical gender, there are no collective numerals, verbs do not have aspect, and nouns, though inflected, have different cases. Hungarian linguists thus so as to describe Polish language structure had to coin terms which would refer to grammatical categories/phenomena nonexistent in Hungarian. The article presents these terms, analyzing their nature and structure.
Polszczyzna i język węgierski są językami odrębnymi zarówno pod względem genetycznym, jak i typologicznym. Język polski jest językiem indoeuropejskim, słowiańskim, fleksyjnym, natomiast węgierszczyzna jest językiem uralskim, ugrofińskim, aglutynacyjnym. W związku z tymi odrębnościami część kategorii gramatycznych w pełni się nie pokrywa. Dotyczy to zwłaszcza nieistniejącego w węgierszczyźnie rodzaju gramatycznego, liczebnika zbiorowego, przyimka, aspektu czasownika, a także w odmienny sposób wyrażanego przypadka. W węgierskim językoznawstwie polonistycznym istnieją usankcjonowane tradycją terminy nazywające wskazane kategorie. Niniejszy artykuł jest poświęcony ich analizie.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2016, 23; 47-57
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne ujęcia kategorii rodzaju gramatycznego w polszczyźnie a praktyka (glotto)dydaktyczna – wprowadzenie
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław Tomasz
Seretny, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511573.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
grammatical gender
noun
Polish language teaching and learning
pedagogical grammar
Opis:
In contemporary Polish linguistics, there are two approaches to determining grammatical gender classes: the traditional and the contemporar formal. According to the traditional concept, derived from the classical school, the nominative case is the basis for the division into gender classes. In modern Polish language, the traditional approach distinguishes the following classes: masculine, feminine, and neutral and in the plural form there is also the masculine‑personal and non‑masculine‑personal. On the other hand, in the contemporary approach the basis for division into gender classes is the accusative case, and less frequently, the genitive case. In didactic practice however, and especially in teaching Polish as a foreign language, the traditional approach is applied as it is the most transparent, understandable and accessible to learners.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2017, 1 (19) W kręgu badań językoznawczych; 71-85
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies