Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Stanczak, G." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-18 z 18
    Tytuł:
    Dolnośląski łupek z Jenkowa i możliwości jego zastosowania
    The slate from Jenków (Lower Silesian) and the possibilities of its use
    Autorzy:
    Stańczak, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170184.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    metałupki
    fyllity
    serie epimetamorficzne
    osłona metamorficzna masywu Strzegom-Sobótka
    kompleks kaczawski
    blok przedsudecki
    złoże Jenków
    właściwości fizyczno-mechaniczne
    walory dekoracyjne
    kamień łamany
    kamień łupany
    okładziny
    slates
    phyllites
    epimetamorphic series
    Strzegom-Sobótka Massif envelope
    Kaczawa metamorphic unit
    Fore-Sudetic Block
    Jenków deposit
    physical and mechanical properties
    decorative quality
    broken stone
    ashlar
    facing slabs
    Opis:
    Artykuł prezentuje wyjątkowe właściwości kopaliny ze złoża Jenków na Dolnym Śląsku. Na podstawie danych z dokumentacji geologicznych przedstawiono zróżnicowanie parametrów petrofizycznych w trzech odmianach kopaliny, a także zmienność składu mineralogiczno-petrograficznego. Zidentyfikowano główne i podrzędne komponenty dwóch odmian kopaliny, łupkowej i łupkowo-fyllitowej. Na podstawie obserwacji makroskopowych oceniono zmienność barwy, połysku, jak również cech strukturalno- teksturalnych łupków i fyllitów. Oceniono właściwości dekoracyjne kopaliny złoża Jenków według klasyfikacji dekoracyjności zaproponowanej przez zespół profesora Jana Bromowicza. Wśród kamieni budowlanych łupki szarogłazowe i fyllity pochodzące ze złoża Jenków stanowią wyjątkową kopalinę ze względu na wysokie walory dekoracyjne i naturalną podzielność płytową, które determinują ich specyficzne walory użytkowe. Łupek jenkowski wyróżnia się szeroką gamą zastosowań jako łupany kamień elewacyjny, murowy czy ścieżkowy, a rozpropagowanie jego wyjątkowych walorów jest ostatecznym celem tej pracy.
    The paper presents the unique values of the stones from the Jenków deposit in Lower Silesia. Based on the data contained in geological reports the author presents the variability of the physical and mechanical properties of three rock types and the variability of their mineral and petrographic composition. Major and minor components of two essential, unweathered types of the Jenków rocks, i.e., slates and slates-phyllites, have been described. The changes of rock colours, lustre and also structural and textural features have been determined based on macroscopic observations. Decorative properties of the rocks from the Jenków deposit have been evaluated according to the classification proposed by Professor Jan Bromowicz’s group. Among building stones, greywacke slates and phyllites from Jenków represent a unique material because of their highly decorative values and natural splitting into ashlar slabs. Due to the latter feature, the Jenków rocks can be used to manufacture a wide range of stone products, including wall facing ashlar slabs and various other slabs applicable in outdoor small architecture, e.g. in parks or gardens. The photographs presented are only few examples of a possible utilization of these valuable rocks.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 146-153
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Łupki krystaliczne złóż południowo-zachodniej Polski stosowane jako kamień budowlany : ocena zróżnicowania walorów dekoracyjnych i możliwości ich zastosowania
    Slates, phyllites and schists from deposits of SW Poland used as dimension stones : evaluation of their decorativeness and the possibilities of use
    Autorzy:
    Stańczak, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075462.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    łupek
    fyllit
    łupki miki
    łupek kwarcytowy
    dekoracyjność
    tłuczeń
    łom
    elewacje z kamienia
    Dolny Śląsk
    Polska
    slates
    phyllites
    mica schists
    quartzitic schists
    decorativeness
    broken stone
    ashlar
    stone cladding
    Lower Silesian Block
    SW Poland
    Opis:
    In modern architecture, slates, phyllites and schists are becoming more and more popular, and the example of Polish deposits of slates, phyllites and schists indicates that, in the last 10 years, the traditional method of using these rocks as raw material, e.g. for the production ofgranular surface, silty carriers of plant protection products or refractory material, has become gradually dominated by their use as dimension stones. The paper presents the first ranking of the decorative aspects, carried out for slates, phyllites and schists originating from active deposits: Orlowice, Jawornica, Dewon-Pokrzywna, Jeglowa and Jenków, located in the Sudetic Block and Fore-Sudetic Block (Lower Silesian Block, SW Poland). Evaluation of the decorative aspects of slates, phyllites and schists, which takes into account the colour, textural and structuralfeatures of the rock, its ability to be polished, and petrologic type, revealed that the primary and secondary petrographic types documented in these deposits have a high decorative value, mainly because of attractive colour and structural arrangement of mineral components. It should be noted that in the group of over 150 different varieties of colourful metamorphic slates on the stone market in the European Union, Polish slates, phyllites and schists are characterised by unique colours. Therefore, the high decorative value and unique colours characteristic of the Polish slates, phyllites and schists is their essential trait that conditions their use as decorative stone material with a wide range of applications.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 10; 833--843
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakter i geneza zmienności właściwości zbiornikowych dolnokredowych piaskowców węglowieckich (Karpaty Zewnętrzne)
    Origin of variability of reservoir properties of the early cretaceous Węglówka sandstone (Outer Carpathians)
    Autorzy:
    Stańczak, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063248.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    piaskowce węglowieckie
    konkrecje węglanowe
    litofacje
    pierwotna porowatość
    cementacja
    kompakcja
    właściwości zbiornikowe
    kreda dolna
    Węglówka sandstone
    carbonate concretions
    facies
    initial porosity
    cementation
    compaction
    reservoir properties
    Early Cretaceous
    Opis:
    Dolnokredowe warstwy węglowieckie stanowią kolektor ropy naftowej i gazu w złożu Węglówka, które stanowi jedno z najwcześniej odkrytych złóż ropy w Karpatach fliszowych. W obrębie dwóch fałdów odsłaniających się w półoknie tektonicznym Węglówki zarejestrowano szereg profili warstw węglowieckich, w których zgodnie z metodyką analizy facjalnej opisano następujące litofacje: piaskowce zlepieńcowate (SC), piaskowce (S), piaskowce z mułowcami (SM), mułowce z piaskowcami (MS) oraz mułowce (M). Dla piaskowców wchodzących w skład litofacji SC, S i SM oznaczono gęstość pozorną i nasiąkliwość. Badania petrograficzne obejmowały obserwacje w mikroskopie optycznym i skaningowym oraz w katodoluminescencji, a także badania porozymetryczne i oznaczenia współczynnika przepuszczalności. Wyniki badań wskazują na dwa czynniki odpowiedzialne za korzystne właściwości zbiornikowe piaskowców węglowieckich. Pierwszy stanowi wczesna i ograniczona cementacja krzemionkowa, mająca istotne znaczenie dla opóźnienia postępu kompakcji i zachowania porowatości osadu w początkowej fazie diagenezy. Drugi czynnik to koncentracja cementu węglanowego w obrębie konkrecji. Bioklasty krzemionkowe oraz najdrobniejsze frakcje ziaren kwarcu stanowiły źródło mikrokrystalicznego cementu kwarcowego oraz cementu chalcedonowego. Lokalnie wysoka zawartość biogenicznej krzemionki była przyczyną obfitej cementacji chalcedonowej. Cementacja węglanowa przyczyniła się do znacznej redukcji tej przestrzeni porowej, jaka zachowała się po wcześniejszej kompakcji osadu i cementacji krzemionkowej. Cement węglanowy, jak również okruchy węglanowe rejestrowano tylko w obrębie konkrecji, podczas gdy w ich otoczeniu stwierdzono brak detrytycznego materiału węglanowego i cementu węglanowego. Zatoki korozyjne w ziarnach kwarcu i skaleni notowane w otoczeniu konkrecji stanowią ślady po pierwotnych węglanach. Proces powstawania konkrecji węglanowych w piaskowcach węglowieckich można uznać jako wczesnodiagenetyczny, przemawia za tym wysoka zawartość cementu węglanowego oraz luźne upakowanie ziaren szkieletowych w obrębie konkrecji. Stwierdzono, że główną rolę w kształtowaniu cech zbiornikowych odgrywa skład mineralny materiału okruchowego, który decyduje o kierunku przemian diagenetycznych i wykształceniu określonego zespołu spoiw, podczas gdy litofacje są mniej istotne dla ich właściwości kolektorskich.
    The Early Cretaceous Węglówka Beds is the reservoir of the Węglówka Oil Field, one of the earliest discovered in the Outer Carpathians (exploitated since 1888). This region is the cradle of world oil exploration and petroleum industry. The Węglówka Beds form two anticlines within the half-window of the Sub-Silesian Unit. A sedimentological analysis of several sections revealed the following lithofacies of the subaqueous gravity flow: conglomeratic sandstones (SC), sandstones (S), sandstone-mudstone couplets (SM), mudstone-sandstone couplets (MS) and mudstones (M). Apparent density and water absorptivity were determined for 47 sandstone samples collected from the facies SC, S, SM. The 15 most differentiated samples were selected for further petrographic and diagenetic studies with optical and scanning electron microscopes, X-ray diffraction and cathodoluminescence. Furthermore, mercury injection curves and permeability coefficients were determined. The results of analyses indicate that two factors are responsible for the good/positive reservoir properties of the Węglówka Sandstone. The first factor is the early and limited siliceous cementation. Siliceous sponge spicules and very fine quartz grains were the source of sparse chalcedonie cement and microcrystalline quartz, which formed rims around the grains while pores remained free. Compaction was inhibited and initial porosity was preserved to a large extent. Stronger chalcedonie cementation and the reduction of porosity occurred only locally as the result of the high content of biogenic silica. The other factor is the carbonate cement, which occurs only in spots (concretions). Carbonate cementation brought about a large reduction of the pore space within the concretions, which survived compaction and siliceous cementation. Both carbonate cement and carbonate detrital material were observed only within concretions. Corrosion of quartz and feldspars was the only trace of primary carbonates in their close vicinity. In turn, the abundance of the carbonate cement and a loose grain framework in the carbonate concretions was the evidence of the early origin of concretions. The study has revealed that the mineral composition of the detrital components controlled the diagenesis and formation of specific assemblages of cements and thus played the main role in modelling the reservoir properties of the Węglówka Sandstone. Those properties were controlled by the sedimentary conditions (facies) to a far lesser extent.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 195-202
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ orientacji szlifu mikroskopowego i wyboru mierzonych składników mineralnych na wyniki analizy granulometrycznej
    Grain-size analysis of sandstones: an effect of thin-section orientation and selection of mineral components
    Autorzy:
    Stańczak, G.
    Figarska-Warchoł, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170072.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    mikroskopowa analiza granulometryczna
    pomiar granulometryczny na obrazach cyfrowych
    rozkłady uziarnienia
    graficzne parametry uziarnienia
    orientacja szlifu mikroskopowego
    wybór składników detrytycznych
    thin section grain-size analysis
    grain-size analysis on digital images
    grain size distributions
    grain-size statistical parameters
    orientation of thin section
    selection of detrital components
    Opis:
    Mikroskopowa analiza granulometryczna wykonana dla trzech próbek reprezentujących piaskowce masywne, laminowane poziomo oraz skorupowo na szlifach zorientowanych prostopadle i równolegle do powierzchni uławicenia, przy użyciu kamery cyfrowej sprzężonej z mikroskopem polaryzacyjnym i odpowiednich narzędzi oprogramowania do analizy obrazu pozwoliła na pomiar maksymalnych średnic ziaren, bądź wewnętrznych osi wydłużonych klastów przy jednoczesnej identyfikacji rodzaju składnika detrytycznego. Uzyskane w ten sposób dane dla dwóch różnych orientacji płaszczyzny preparatu pozwoliły na ocenę zróżnicowania wielkości poszczególnych składników detrytycznych oraz ich udziałów częstościowych w ogólnej liczbie pomierzonych okruchów. Rozkłady uziarnienia analizowano dla dwóch wariantów składu materiału okruchowego: „bezłyszczykowego” (wszystkie składniki z wyłączeniem mik) oraz „kwarcowo-skaleniowego” (tylko ziarna kwarcu i skaleni). Ten ostatni wariant zastosowano w celu eliminacji wpływu kształtu okruchów na mierzoną ich wielkość. Analizie porównawczej podlegały graficzne parametry uziarnienia wyliczone na podstawie krzywych kumulacyjnych w oparciu o formuły Folka i Warda [12] oraz ich wzajemne relacje. Analiza granulometryczna i uzyskane w jej toku parametry uziarnienia wrażliwe są na wiele czynników, których wpływu nie można wyeliminować, ale trzeba być świadomym ich oddziaływania. Rozkłady uziarnienia można badać w różnych ujęciach w zależności od celu analizy, biorąc pod uwagę zmienność udziałów częstościowych mierzonych składników detrytycznych oraz zróżnicowanie kształtu ziaren i klastów, na które wpływ ma skład mineralny ziaren i okruchów oraz orientacja szlifu mikroskopowego. Wydłużone i płaskie składniki okruchowe, takie jak łyszczyki i okruchy łupków, zazwyczaj pomijane w pomiarach granulometrycznych, mają istotny wpływ na anizotropię właściwości skały.
    Grain-size analyses were carried out on three samples representing parallel laminated, convoluted and massive sandstones. Thin sections were cut perpendicular and parallel to the bedding of the rocks. Applying a digital camera coupled to a polarizing microscope and an image analysis software, the type of the detrital material was identified and the maximum diameters of grains or internal axes of elongated rock clasts were measured. The data obtained in two perpendicular planes of a rock show a diversification of sizes of individual detrital components and their contributions to the total of the grains measured. The grain-size distributions were analysed in two compositional variants of detrital grains: all these grains components but without micas (“no micas” approach) and considering only quartz and feldspars (”quartz+feldspar” approach). The latter procedure eliminates an impact of grain shapes on grain sizes. Comparative analyses were based on graphic grain-size parameters calculated according to Folk and Ward [12] from cumulative curves and on mutual relations of these parameters. The grain-size analysis and its results are sensitive to many factors, whose impact cannot be eliminated but their role must always be remembered. Grain-size distributions may be investigated in various aspects depending on the problem to be solved, considering variability of detrital components contribution and variety of their shapes influenced by the mineral composition of grains and clasts and the thin-section orientation. Elongated and flat components of the framework, such as micas and shale/schist fragments, are usually omitted in grain-size analyses, but they significantly affect the anisotropies of rock properties.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 5; 42-52
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ petrograficznego zróżnicowania piaskowców krośnieńskich na ich właściwości fizyczno-mechaniczne w złożach Górka-Mucharz i Skawce (Beskid Mały)
    The effect of petrographic diversity of the Krosno Sandstones on their physico-mechanical properties in the Górka-Mucharz and Skawce deposits (Beskid Mały Mountains)
    Autorzy:
    Figarska-Warchoł, B.
    Stańczak, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394987.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    Karpaty
    Beskid Mały
    piaskowce krośnieńskie
    petrografia
    właściwości fizyczno-mechaniczne
    anizotropia
    Carpathians
    Beskid Mały Mountains
    Krosno Sandstones
    petrography
    physical and mechanical properties
    anisotropy
    Opis:
    Ze względu na szerokie rozprzestrzenienie i stosunkowo wysoką jakość piaskowce krośnieńskie należą do najczęściej wykorzystywanych materiałów kamiennych Karpat. Leżące we wschodniej części Beskidu Małego złoża Górka-Mucharz i Skawce stały się przedmiotem badań niniejszego artykułu. Po dokonaniu obserwacji terenowych i badań odbojności do dalszych badań wybrano próbki piaskowców, które zaklasyfikowano na podstawie cech makroskopowych do siedmiu typów petrograficznych, przy czym pięć z nich reprezentowało świeże, niezmienione odmiany, zaś dwa pozostałe objęte były procesami wietrzenia. Kolejne badania polegały na wykonaniu dokładnej charakterystyki mikroskopowej odmian, obejmującej opis składników, ilościową analizę składu oraz granulometrię. Potwierdziły one różnice wykształcenia piaskowców wyróżnionych typów. W trakcie badań laboratoryjnych oznaczono gęstość objętościową, nasiąkliwość wagową oraz wytrzymałość na ściskanie dla próbek nieforemnych, przeliczoną następnie na wytrzymałość na jednoosiowe ściskanie próbek foremnych. Wykonane następnie badania właściwości fizyczno-mechanicznych wykazały odmienność uzyskiwanych wyników dla poszczególnych typów. Najwyższą jakością odznaczały się piaskowce laminowane skorupowo lub poziomo (typy IV i V), osiągając średnie wartości wytrzymałości na ściskanie odpowiednio 115 MPa i 154 MPa, przy wysokiej gęstości pozornej (2,66–2,67 Mg/m3). Wiązało się to z ich drobno- i bardzo drobnoziarnistą teksturą oraz wysokim udziałem spoiwa (20–29% obj.). W jego składzie przeważał węglanowy cement, ale towarzyszyły mu także obwódki regeneracyjne na ziarnach kwarcu i w mniejszym udziale matriks ilasta. Przeciętne wartości parametrów jakościowych, bliskie przedstawianym w literaturze i dokumentacjach złóż, wykazywały drobnoziarniste piaskowce masywne (typ I). Wśród odmian niezwietrzałych najsłabszą odporność na ściskanie (ok. 88 MPa), przy stosunkowo wysokiej nasiąkliwości wagowej (ok. 1,2%), wykazywały piaskowce różnoziarniste (typy II i III), w których spoiwo węglanowe osiągało niewielki udział około 10% obj., zaś cement kwarcowy (1,0% obj.) utworzył zaczątkowe formy obwódek regeneracyjnych. Większe składniki detrytyczne (głównie fragmenty łupków łyszczykowych i skał magmowych) uległy częściowemu lub całkowitemu rozkładowi, rozluźniając szkielet ziarnowy skały zbudowany z okruchów o przeważających wklęsło-wypukłych i prostych kontaktach. W pracy wykazano zasadność wyróżniania typów petrograficznych w złożach piaskowców na podstawie prostych badań makroskopowych, łatwych do wykonania przez geologa górniczego.
    Due to the wide distribution and relatively high quality, Krosno Sandstones are the most commonly used stone materials in the Carpathians. Located in the Eastern part of the Beskid Mały Mountains, the Górka-Mucharz and Skawce deposits are the subject of research of this article. After field observations and Schmidt hammer tests, sandstone samples were selected for further study, classified into 7 petrographic types on the basis of macroscopic characteristics, wherein 5 of them represented fresh, intact varieties, and the other 2 were weathered. Subsequent tests involved microscopic studies including a description of components, quantitative analysis of composition and granulometry. They confirmed differences in the distinguished types of sandstones. Laboratory tests included determining bulk density, water absorption and compressive strength for irregularly shaped samples, then converted to the uniaxial compressive strength of regularly shaped samples. The subsequent of physico-mechanical property tests revealed the diversity of the results for the individual types. Convolute or parallel laminated sandstones (types IV and V) were characterized by the highest quality, achieving average compressive strength values, respectively of 115 MPa and 154 MPa, and a high bulk density (2.66–2.67 Mg/m3). It was associated with their fine- and very fine-grained texture and a high proportion of cement and matrix (20–29% by volume). Its composition was dominated by carbonate cement, which was also accompanied by outgrowths on the quartz grains and with a lesser participation of a clay matrix. The average values of quality parameters, close to those presented in literature and documentation of the deposits were found for fine-grained massive sandstones (type I). Among the unweathered varieties, the weakest compressive strength (approx. 88 MPa), with a relatively high water absorption (approx. 1.2%) was found for poorly sorted sandstones (types II and III), in which a small proportion of carbonate cement and matrix reached the level of approx. 10% by volume, and quartz cement (1.0% by volume) created early forms of outgrowths. Larger detrital components (mainly fragments of mica schists and igneous rocks) were partially or completely decomposed, loosening the rock fabric, which was composed of debris with prevailing concave-convex and long contacts. The study demonstrated the validity of distinguishing petrographic types of sandstones in deposits on the basis of simple macroscopic tests, which are easy to perform by a mining geologist.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 96; 37-55
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena mikrostruktur kierunkowych i ich znaczenie dla właściwości technicznych piaskowców
    Directional microstructures and technical properties of sandstones
    Autorzy:
    Figarska-Warchoł, B.
    Stańczak, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170284.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    piaskowce
    mikrostruktura kierunkowa
    wskaźnik kształtu
    prędkość fal ultradźwiękowych
    ścieralność
    wytrzymałość na ściskanie
    anizotropia
    sandstones
    directional microstructure
    shape index
    ultrasonic wave velocity
    abrasion resistance
    compressive strength
    anisotropy
    Opis:
    Badaniom poddano przykładowe piaskowce, różniące się genezą i wykształceniem, w celu określenia wpływu mikrostruktur kierunkowych na ich właściwości. Dla pobranych prób przeprowadzono obserwacje petrograficzne oraz wykonano badania właściwości fizycznych i mechanicznych. Mikrostruktury kierunkowe objawiały się występowaniem w próbach wydłużonych ziaren ułożonych w preferowanych kierunkach, obecnością laminacji równoległej bądź przekątnej, związanej z wysortowaniem ziaren i laminarnym nagromadzeniem substancji spoiwa czy mikrospękań lub ich wtórnych wypełnień. Próbą ilościowej oceny wymienionych cech było określenie poza graficznymi parametrami uziarnienia, także wskaźnika kształtu ziaren kwarcu. Badania prędkości fal podłużnych i ścieralności na tarczy Boehmego przeprowadzone na zorientowanych sześciennych próbach wykazały istnienie anizotropii tych parametrów, co powiązano z obecnością struktur linijnych. Przedstawiono wartości współczynnika anizotropii także dla innych kierunkowo uwarunkowanych właściwości, przewidując zależność pomiędzy jego wielkością a zdolnością pękania i niszczenia skały wzdłuż preferowanych powierzchni.
    Sandstones of different genesis and development were studied with the aim of establishing an impact of directional microstructures on rock properties. The investigations included petrographical observations and physico-mechanical determinations. The microstructures were manifested in the presence of elongated grains arranged along preferred directions, in the parallel or diagonal lamination resulting from grain sorting and laminar accumulation of cement substances, and also in microfractures filled with secondary mineral substances. An attempt of quantitative estimation of these characteristics was achieved by calculation of the shape index of quartz grains, besides the graphic grain-size parameters. Measurements of the velocity of ultrasonic waves and abrasion resistance of the sandstones using Böhme tests conducted on oriented sandstone cubes have revealed an anisotropy of the rock properties, which has been attributed to the presence of linear structures of the sandstones. The values of the anisotropy coefficient have also been established for other, directionally controlled rock properties, predicting the dependence between this coefficient and the fracturing and damaging of sandstones along preferred surfaces.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 4; 26-38
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła finansowania i analiza kosztów hodowli wolierowej głuszca Tetrao urogallus (L.) w Nadleśnictwie Wisła (RDLP Katowice)
    The sources of financing and cost analisys of aviary breeding of capercaillie Tetrao urogallus L. in Wisla Forest District (RDSF Katowice)
    Autorzy:
    Janusz, A.
    Stanczak, G.
    Piszczek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/880418.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    ptaki lowne
    gluszec
    Tetrao urogallus
    hodowla zwierzat
    hodowla wolierowa
    analiza kosztow
    zrodla finansowania
    Nadlesnictwo Wisla
    RDLP Katowice
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2013, 15, 3[36]
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koszty profilaktyki przeciwpożarowej oraz gaszenia pożarów w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach
    The cost analysis of the fire safety measures in the Regional Directorate of State Forest in Katowice
    Autorzy:
    Kozuch, A.
    Piszczek, M.
    Stanczak, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/791383.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
    Tematy:
    RDLP Katowice
    lasy
    pozary
    ochrona przeciwpozarowa
    gaszenie pozarow
    ochrona lasu
    koszty
    analiza kosztow
    Regional Directorate of State Forest in Katowice
    forest
    fire
    fire fighting
    forest protection
    cost analysis
    fire safety
    fire prevention
    measurement
    Opis:
    Znaczna powierzchnia Regionalnej Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach (RDLP) jest w dużym stopniu narażona na wystąpienie pożaru lasu. Celem badań była analiza kosztów 107 bezpośrednich ochrony lasu przed pożarami oraz nakładów ponoszonych na gaszenie pożarów w latach 2008–2012 w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach. Dokonano analizy kosztów bezpośrednich według funkcjonalnego układu kosztów oraz kosztówjednostkowych. Rozpoznano strukturę kosztów. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że najwięcej środków finansowych ogółem na ochronę przeciwpożarową (profilaktyka i gaszenie pożarów) przeznaczono w Nadleśnictwie Kędzierzyn – 23,93 zł/ha (1 379 634,70 zł) oraz w Nadleśnictwie Katowice – 20,46 zł/ha (1 482 632,49 zł), natomiast najniższe nakłady na ten cel przeznaczono w Nadleśnictwie Andrychów – 0,50 zł/ha (29 792,93 zł). Analiza struktury kosztów wykazała, że najwyższe wydatki poniesiono na zabiegiz zakresu ochrony przeciwpożarowej lasu (profilaktyka) – 17 608 776,82 zł (45,8%) oraz na zabiegi ratownicze związane z gaszeniem pożaru – 15 879 909,99 zł (41,3%). Z przeprowadzonych analiz wynika, że RDLP Katowice w objętym badaniami okresie, rok rocznie przeznaczała wyższe środki finansowe na ochronę przeciwpożarową lasu. W 2009 r. byłato kwota 5 908 027,03 zł, natomiast w 2011 r. - 9 729 307,30 zł, przy czym środki przeznaczane na rofilaktykę wzrastały analogicznie do nakładów na gaszenie pożarów. Całkowite koszty poniesione na ochronę przeciwpożarową w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach w objętym badaniami okresie wyniosły 38 437 211,70 zł. W nadleśnictwach zaliczanych do I kategorii zagrożenia pożarowego najwyższe nakłady przeznaczono na pozostałe zabiegi z zakresu ochrony przeciwpożarowej lasu, przy czym najwyższe koszty stwierdzono w Nadleśnictwie Kędzierzyn (23,93 zł/ha/rok), natomiast najniższe w Nadleśnictwie Gidle (10,99 zł/ha/rok). W nadleśnictwach zaliczanych do II i III kategorii zagrożenia pożarowegonadleśnictwa: Prószków (16,52 zł/ha/rok) oraz Wisła (5,81 zł/ha/rok) ponosiły najwyższe wydatki, z kolei najniższe Nadleśnictwo Bielsko (4,73 zł/ha/rok) i Nadleśnictwo Andrychów (0,50 zł/ha/rok).
    A large area of the Regional Directorate of State Forests in Katowice (the RDSF Katowice) is heavily exposed to the occurrence of forest fire. The aim of the study is to make a thorough analysis of the direct costs connected with the protection against the forest fires as well as the costs of extinguishing the fires over the years 2008-2012 in the Regional Directorate of State Forests in Katowice. The costs have been analyzed according to both the functional cost structure, which has been identified, and the unit costs. As a result of this analysis it has been pointed out that most of the financial resources for the fire protection was allocated for the Kedzierzyn Forest District, which amounted to 23.93 PLN per ha. (1 379 634.70 PLN) and the Katowice Forest District, which came to 20.46 PLN per ha. (1 482 632.49 PLN), whereas the lowest resources were given to the Andrychow Forest District – 0.50 PLN per ha. (29 792.93 PLN). The cost structure analysis showed that the highest costs were connected with the forest fire prevention, which came to 17 608 776.82 PLN (45.8%), and the fire emergency measures aimed at putting out the fires, which amounted to 15 879 909.99 PLN (41.3%). The analysis also proved that the RDSF Katowice allocated higher financial resources for the protection against the forest fires each year within the period covered by the research. In 2009 it amounted to 5 908 027.03 PLN, whereas in 2011 it was 9 729 307.30 PLN. At the same time the resources allocated for the fire prevention were increasing similarly to the expenses for extinguishing the forest fires. Within the period covered by the study the total costs of fire safety measures that the RDSF Katowice had to bear amounted to 38 437 211.70 PLN. In the forest divisions with the 1st degree of fire danger the highest financial means were given for other fire safety measures, with the highest costs in the Kedzierzyn Forest District (23.93 PLN per ha per year). The forest divisions with the 2nd and 3rd 108degree of fire danger included forestry managements of Proszkow and Wisla with the highest expenses of 16.52 PLN per ha per year and 5.81 PLN per ha per year respectively, andmanagements of Bielsko and Andrychow with the lowest expenses of 4.73 PLN per ha per year and 0.50 PLN per ha per year respectively. 109
    Źródło:
    Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach; 2015, 09
    2081-1438
    2391-4106
    Pojawia się w:
    Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Diatomaceous rocks of the Jawornik deposit (the Polish Outer Carpathians): petrophysical and petrographical evaluation
    Autorzy:
    Figarska-Warchoł, B.
    Stańczak, G.
    Rembiś, M.
    Toboła, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184292.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    critical raw materials
    diatomite
    silica
    scanning electron microscopy (SEM)
    chemical analysis
    porosity
    Vickers microindentation hardness
    Opis:
    Diatomites belonging to a list of raw materials used in the EU criticality assessment are essential to many industrial applications due to a unique combination of their physical properties, i.e. porous and permeable structure, high specific surface area and adsorption capacity, low density and thermal conductivity, and chemical inertness. The present study was undertaken to analyse the relationships between the pore network characteristics, petrophysical parameters, and mineralogical variability of the Lower Miocene diatomites from the Jawornik deposit (Skole Unit, the Polish Outer Carpathians, SE Poland). Five varieties of the diatomites, distinguished on the basis of the macroscopic features, i.e., colour and fracturing effects, have been investigated by SEM, chemical and XRD analysis, mercury intrusion porosimetry, helium pycnometry, and the Vickers hardness tests. Significantly differing are two varieties. The light-coloured, massive and block-forming diatomites (variety BL) consist mainly of poorly cemented siliceous skeletal remains of diatoms, and represent the rocks with high total porosity (38–43%), low bulk density (1.28–1.38 g/cm3) and low microhardness (10.7 HV0.3). The dark-gray silicified diatomites with a platy or prismatic splitting (variety PD) reveal obscured microfossils of diatoms and are the most compact and hard rocks (80.8 HV0.3), with poor total porosity (17–24%) and higher bulk density (1.70–1.78 g/cm3). The spatial distribution of the field identifiable rock varieties allows selective exploitation of the diatomites with the predictable petrophysical characteristics that define their future use.
    Źródło:
    Geology, Geophysics and Environment; 2015, 41, 4; 311-331
    2299-8004
    2353-0790
    Pojawia się w:
    Geology, Geophysics and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ophiocordyceps stylophora (Ophiocordycipitaceae) in Poland: new localities and host species
    Autorzy:
    Chachula, P.
    Voncina, G.
    Stanczak, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197190.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-18
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Botaniczne
    Tematy:
    Ophiocordyceps stylophora
    rare species
    Tenebrionidae beetle
    Hypocreales
    Cordyceps
    entomopathogenic fungi
    fungal ecology
    new locality
    Polska
    Opis:
    Ophiocordyceps stylophora, a rare fungus species in Europe, was first recorded in one locality in Poland in 2011. This paper concerns 33 specimens found between 2011 and 2015 in 23 new localities in five areas. Amongst the described specimens, one was found on the Tenebrionidae beetle, and others grew on Elateridae larvae. For the first time, Tenebrionidae larvae have been observed as hosts of O. stylophora. Five new positions have been located in the southern part of Poland in the area of Oszast and Reberce nature reserves, Babia Góra and Roztocze national parks, and one has been found in the northern part of Poland, in the Elbląg Upland Landscape Park.
    Źródło:
    Acta Mycologica; 2019, 54, 2; 1125
    0001-625X
    2353-074X
    Pojawia się w:
    Acta Mycologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komary (Diptera, Culicidae) znalezione w pasie przymorskim od Wejherowa do Darłowa
    Mosquitoes (Diptera, Culicidae) found in the coastal region from Wejherowo to Darlowo
    Autorzy:
    Okroy-Rysop, G.
    Wegner, Z.
    Stanczak, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/837287.pdf
    Data publikacji:
    1991
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Tematy:
    owady
    owady pasozytnicze
    muchowki
    Diptera
    komary
    Culicidae
    sklad gatunkowy
    stadia rozwojowe
    wystepowanie
    Przymorze
    pasy przybrzezne
    wybrzeze Baltyku
    Wejherowo
    Darlowo
    Opis:
    Species composition Anophelini were investigated in the years 1986/87 and Culicini in 1987/88 at the part of the coastal region. The mosquitoes were caught from April till October, every week, at 47 stations (water reservoires, free nature and cattle-sheds). Total 16194 mosquitoes (2452 Anophelini and 13742 Culicini) were caught. They belong to 26 species of 5 genera: Anopheles (4 spp.), Aedes (15 spp.), Coquillettidia (1 sp.), Culex (1 sp.) and Culiseta (5 spp.). The highest numbers of Anophelini were observed in July (1986) and in September (1987). The agressiveness toward man showed by Culicini was found to be highest in the second half of May and at the end of July.
    Źródło:
    Annals of Parasitology; 1991, 37, 1
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Annals of Parasitology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania doświadczalne nad redukcją komarów z rodzaju Anopheles przy zastosowaniu wybranych insektycydów
    Experimental research on Anopheles mosquitoes control using selected insecticides
    Autorzy:
    Wegner, Z.
    Stanczak, J.
    Okroy-Rysop, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2152277.pdf
    Data publikacji:
    1991
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Tematy:
    owady
    komary
    Anopheles
    redukcja liczebnosci
    preparaty owadobojcze
    insektycydy
    smiertelnosc zwierzat
    badania doswiadczalne
    Opis:
    In the research 4 compounds: Iodofenphos, Propetamphos, Dioxacarb and Permethrin and two commercial insecticides: Pibutoks Super (Permethrin) and Safrotin 10 WP (Propetamphos) were used to control anophelini females. The chemicals were tested in the laboratory on mosquitoes caught in the nature and the contact method was employed. Propctamphos and Permethrin at concentrations 0.05% and 0.1 %, after 2 hours of 1 hour exposure reduced the mosquitoes in 96% and 99.9% respectively. Iodofenphos and Dioxacarb, even at concentration 0.1 %, after 24 hours of 1 hour exposure caused barely 78.3% and 83.9% mortality of these insects. Both insecticides tested, in the 7 days period after the spraying, caused more than 97% reduction of the Anopheles population in the cow-sheds.
    Źródło:
    Wiadomości Parazytologiczne; 1991, 37, 1; 179-183
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Wiadomości Parazytologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania doświadczalne nad redukcją komarów z rodzaju Anopheles przy zastosowaniu wybranych insektycydów
    Experimental research on Anopheles mosquitoes control using selected insecticides
    Autorzy:
    Wegner, Z.
    Stanczak, J.
    Okroy-Rysop, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/838294.pdf
    Data publikacji:
    1991
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Tematy:
    owady
    komary
    Anopheles
    redukcja liczebnosci
    preparaty owadobojcze
    insektycydy
    smiertelnosc zwierzat
    badania doswiadczalne
    Opis:
    In the research 4 compounds: Iodofenphos, Propetamphos, Dioxacarb and Permethrin and two commercial insecticides: Pibutoks Super (Permethrin) and Safrotin 10 WP (Propetamphos) were used to control anophelini females. The chemicals were tested in the laboratory on mosquitoes caught in the nature and the contact method was employed. Propctamphos and Permethrin at concentrations 0.05% and 0.1 %, after 2 hours of 1 hour exposure reduced the mosquitoes in 96% and 99.9% respectively. Iodofenphos and Dioxacarb, even at concentration 0.1 %, after 24 hours of 1 hour exposure caused barely 78.3% and 83.9% mortality of these insects. Both insecticides tested, in the 7 days period after the spraying, caused more than 97% reduction of the Anopheles population in the cow-sheds.
    Źródło:
    Annals of Parasitology; 1991, 37, 1
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Annals of Parasitology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komary (Diptera, Culicidae) znalezione w pasie przymorskim od Wejherowa do Darłowa
    Mosquitoes (Diptera, Culicidae) found in the coastal region from Wejherowo to Darlowo
    Autorzy:
    Okroy-Rysop, G.
    Wegner, Z.
    Stanczak, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2152301.pdf
    Data publikacji:
    1991
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Tematy:
    owady
    owady pasozytnicze
    muchowki
    Diptera
    komary
    Culicidae
    sklad gatunkowy
    stadia rozwojowe
    wystepowanie
    Przymorze
    pasy przybrzezne
    wybrzeze Baltyku
    Wejherowo
    Darlowo
    Opis:
    Species composition Anophelini were investigated in the years 1986/87 and Culicini in 1987/88 at the part of the coastal region. The mosquitoes were caught from April till October, every week, at 47 stations (water reservoires, free nature and cattle-sheds). Total 16194 mosquitoes (2452 Anophelini and 13742 Culicini) were caught. They belong to 26 species of 5 genera: Anopheles (4 spp.), Aedes (15 spp.), Coquillettidia (1 sp.), Culex (1 sp.) and Culiseta (5 spp.). The highest numbers of Anophelini were observed in July (1986) and in September (1987). The agressiveness toward man showed by Culicini was found to be highest in the second half of May and at the end of July.
    Źródło:
    Wiadomości Parazytologiczne; 1991, 37, 1; 45-51
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Wiadomości Parazytologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of particular tick developmental stages in the circulation of tick-borne pathogens affecting humans in Central Europe. 3. Rickettsiae
    Autorzy:
    Karbowiak, G.
    Biernat, B.
    Stanczak, J.
    Szewczyk, T.
    Werszko, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/5574.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Opis:
    Ixodes ricinus, Dermacentor reticulatus and D. marginatus ticks are the most important vector for Rickettsia spp. in Central Europe. Ticks sustain rickettsial transmission cycles transovarially and transstadially, it makes enable the rickettsial circulation in the tick population in the absence of vertebrate competent reservoir. Rickettsia helvetica is transmitted by I. ricinus tick; the highest rates of infection are noted in adult females, lower in males and in nymphs. All tick developmental stages apart males are able to infect mammal hosts and humans. The potential animal reservoir could be wild boar, the role of deer is unclear; small rodents maintain the tick population. Rickettsia slovaca is transmitted by D. marginatus and D. reticulatus ticks. The available data suggest the role of wild boars and Apodemus mice as animal reservoir. The ticks able to infect human are adults D. marginatus. Rickettsia raoultii is transmitted by D. marginatus and D. reticulatus. The infections of mammals are not recorded. As in Rickettsia slovaca, human can be infected by adults D. marginatus. Rickettsia monacensis is transmitted in Central Europe by I. ricinus tick (apart males), although there is a documented infection of Dermacentor ticks. The differences in the infection rates of tick’s larvae, nymphs and adults suggest the limited role of transovarial transmission, and the participation of mammals in the zoonotic cycle, being the source of infection for larvae and nymphs.
    Źródło:
    Annals of Parasitology; 2016, 62, 2
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Annals of Parasitology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of particular ticks developmental stages in the circulation of tick-borne pathogens in Central Europe. 5. Borreliaceae
    Autorzy:
    Karbowiak, G.
    Biernat, B.
    Stanczak, J.
    Werszko, J.
    Szewczyk, T.
    Sytykiewicz, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/6160.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Źródło:
    Annals of Parasitology; 2018, 64, 3
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Annals of Parasitology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of particular ticks developmental stages in the circulation of tick-borne pathogens in Central Europe. 6. Babesia
    Autorzy:
    Karbowiak, G.
    Biernat, B.
    Stanczak, J.
    Werszko, J.
    Szewczyk, T.
    Sytykiewicz, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/6318.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Źródło:
    Annals of Parasitology; 2018, 64, 4
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Annals of Parasitology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of particular ticks developmental stages in the circulation of tick-borne pathogens in Central Europe. 4. Anaplasmataceae
    Autorzy:
    Karbowiak, G.
    Biernat, B.
    Stanczak, J.
    Werszko, J.
    Wroblewski, P.
    Szewczyk, T.
    Sytykiewicz, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/5808.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
    Opis:
    In Central European conditions, two species of Anaplasmataceae have epidemiological significance – Candidatus Neoehrlichia micurensis and Anaplasma phagocytophilum. Tick Ixodes ricinus is considered as their main vector, wild mammals as the animal reservoir. There is presented the transstadial transmission in ticks, due to the lack of transovarial mode the circulation goes mainly between immature ticks and hosts; pathogen circulates primarily in the cycle: infected rodent → the tick larva → the nymph → the mammal reservoir → the larva of the tick. The tick stages able to effectively infect human are nymphs and adult females, males do not participate in the follow transmission. The summary of available data of different A. phagocytophilum strains associations with different hosts revealed at least few distinct enzootic cycle, concern the same ticks species and different mammal hosts. It is possible to reveal in Central Europe the existence of at least three different epidemiological transmission cycles of A. phagocytophilum. The first cycle involves strains pathogenic for human and identical strains from horses, dogs, cats, wild boars, hedgehogs, possibly red foxes. The second cycle involves deer, European bison and possibly domestic ruminants. The third cycle contains strains from voles, shrew and possibly Apodemus mice. In Western Europe voles might be involved in separate enzootic cycle with Ixodes trianguliceps as the vector.
    Źródło:
    Annals of Parasitology; 2016, 62, 4
    0043-5163
    Pojawia się w:
    Annals of Parasitology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-18 z 18

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies