Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Sierociuk, Jerzy" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 20
Tytuł:
A centennial of dialectology in Poznań
Sto lat dialektologii w Poznaniu
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007915.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
history of dialectology in Poznań
Polish studies at the AMU
Poznań Society for the Advancement of Arts and Sciences
lexicography of Wielkopolska dialects
historia dialektologii w Poznaniu
polonistyka na UAM
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
leksykografia gwar Wielkopolski
Opis:
This article presents the most relevant information on the history of dialectological research in Poznań and its context, the academic achievements of the Poznań University enjoyed in cooperation with the Poznań Society for the Advancement of Arts and Sciences. The two institutions have greatlycontributed to the development of Polish studies including dialectology.The presented information pertains chiefly to the relatively unknown accomplishments of the dialectology team, for example a phonographic archive containing recordings of utterances of informants born in the second half of the 19th century (the oldest interlocutor was born in 1855). Together with contemporary recordings, the collection contains approximately 3,700 hours of rural speech. The entire archive is available in a digital version.The text is supplemented with information about the history of Poznań dialectology and the contemporary activities of the team of the Dialectology Workshop at the Poznań University, mainly lexicographic works.
W artykule przedstawione są najważniejsze informacje dotyczące historii badań dialektologicznych w Poznaniu. Podano też istotne dane, szkicując konteksttych działań – działalność naukowa Uniwersytetu Poznańskiego ściśle powiązana jest z Poznańskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk. Te dwie instytucje naukowe mają wielkie zasługi w rozwoju studiów polonistycznych, a w tym dialektologii. Przedstawione informacje dotyczą głównie mało znanych osiągnięć zespołu dialektologicznego – między innymi archiwum fonograficznego z rejestracjami wypowiedzi informatorów urodzonych w drugiej połowie XIX wieku (najstarszy rozmówca pochodzi z roku 1855), co z nagraniami współczesnymi daje w sumie zarejestrowanych około 3700 godzin mowy ludowej – całość tego archiwum dostępna jest w wersji cyfrowej.Tekst uzupełnia garść informacji o historii dialektologii poznańskiej, kończy zaś szkic współczesnych działań zespołu Pracowni Dialektologicznej UAM – głównie prac leksykograficznych.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 43-63
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
About certain dependence of word formation on the structure of the lexical and semantic field
O pewnej zależności słowotwórstwa od struktury pola leksykalno-semantycznego
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007919.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect
word formation in dialects
impact of new lexemes on the word forming structure
gwara
słowotwórstwo w gwarach
oddziaływanie nowych leksemów na budowę struktury słowotwórczej
Opis:
This article presents the situation caused by the interference of new lexical units foreign to a specific dialect. Words transparent with respect to word formation, like grabisko, siekierzysko, kosisko, stylisko, documenting the idiom of the formant -isko with the noun base (in names of the components of simple tools) change their characteristics under the influence of an increasingly popular form like styl ‘handle’. Consequently, the structure of the type kosisko ‘handle, hilt, grips of a scythe’ (with a noun basis) is being replaced by the type kosisko ‘the metal part of a scythe, the chine’ (with a verb basis). Similar transformations are taking place with grabisko.
W artykule rozpatrzona została sytuacja wywołana ingerencją nowych, obcych konkretnej gwarze jednostek leksykalnych. Przejrzyste słowotwórczo wyrazy typu grabisko, siekierzysko, kosisko, stylisko dokumentujące łączliwość formantu -isko z podstawą rzeczownikową – w kategorii nazw części składowych prostych narzędzi – zmieniają swoją charakterystykę pod wpływem oddziaływania upowszechniającej się formy typu styl ‘trzonek’. W konsekwencji zamiast struktury typu kosisko ‘trzonek, rękojeść kosy’ (z podstawą rzeczownikową) zaczyna dominować typ kosisko ‘metalowa część kosy, która kosi’ (z podstawą czasownikową). Podobne przeobrażeniom poddaje się także grabisko.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 183-190
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
About synonymy in dialects in the context of the general Polish language
W sprawie synonimii w gwarach – na tle polszczyzny ogólnej
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007922.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect
idiolectal nature of vocabulary in dialects
vocabulary in dialects
synonymy in dialects
gwara
idiolektalność leksyki gwar
leksyka gwar
synonimia w gwarach
Opis:
This article presents the issue of synonymy in dialects. The phenomenon is viewed in a context of contemporary dialectal lexicographic descriptions and the abounding material excerpted from a corpus of a dialect spoken in a single village in Wielkopolska (Bukówiec Górny, Leszno county). If we agree that synonymy is a stylistic phenomenon, c h o i c e gains in importance as the prerequisite for a synonymic relation. The presented analyses indicate that a proper synonymic relation in dialects occurs only on the level of idiolects.
W artykule podejmowany jest problem funkcjonowania w gwarach synonimii. Zjawisko to rozpatrywane jest zarówno w kontekście współczesnych dialektalnych opisów leksykograficznych, jak i bogatego materiału wyekscerpowanego z korpusu gwary jednej wsi wielkopolskiej (Bukówiec Górny, pow. Leszno). Uznając synonimię za zjawisko stylistyczne, przyjmuje istotne znaczenie w y b o r u jako podstawowego warunku zaistnienie relacji synonimicznej. Przedstawione wyniki analiz wykazują, że o właściwej relacji synonimicznej w gwarach można mówić jedynie na poziomie idiolektalnym.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 215-226
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialectal diminutives in a system and a text
Deminutiva gwarowe w systemie i w tekście
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007926.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialectal word formation
dialectal diminutives
system of dialectal word formation
diminutives in a dialectal text
słowotwórstwo gwarowe
deminutiva gwarowe
system słowotwórstwa gwarowego
deminutiwa w tekście gwarowym
Opis:
The article is an attempt at verifying the general opinion about “a vast multitude” of diminutives in Slavic languages, including dialects. An analysis has been carried out of texts recorded by Z. Sobierajski in 1951-1953 and published in a volume of slightly more than 200 pages of texts from 11 locations in western Wielkopolska region (Sobierajski, 1985).Contrary to the expectations, the number of diminutives in these texts is negligible. They do not represent more than 0.5% of the registered word forms (whose total number in the volume amounts to 62,711). What is surprising is the redundant, surplus expression of ‘smallness’ by means of the MAŁY (small) type. MAŁY + a diminutive appeared 38 times thus representing 61.29% of the MAŁY lexeme in the texts.
Artykuł jest próbą weryfikacji ogólnego przekonania o „ogromnym bogactwie” deminutivów w językach słowiańskich, w tym kontekście także w gwarach. Oglądowi poddane zostały teksty nagrane przez Z. Sobierajskiego w latach 1951–1953 i opublikowane w tomie zawierającym nieco ponad 200 stron tekstów z 11 miejscowości zachodniej Wielkopolski (Sobierajski 1985).Wbrew oczekiwaniom deminutiva pojawiają się w tych tekstach w ilościach śladowych, liczba ich tekstowych użyć nie przekracza 0,5% zarejestrowanych słowoform (tych w całym tomie jest 62 711). Zaskakuje natomiast redundantne, naddane wyłożenie ‘małości’ typem MAŁY. MAŁY + deminutivum pojawiło się 38 razy, co stanowi 61,29% użyć tekstowych leksemu MAŁY.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 191-200
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamika przeobrażeń języka mieszkańców wsi i możliwości jej badania
The dynamic of changes to the language spoken in rural areas; possibilities of examining that dynamic
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498341.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
język mieszkańców wsi
zróżnicowanie pokoleniowe gwar metodologia badań
anguage of village residents generational diversity of dialects research methodology
Opis:
Artykuł podejmuje problem istotny dla współczesnej dialektologii: w jakim stopniu możliwe jest obserwowanie zmian zachodzących w języku mieszkańców wsi. Obfita baza zawierająca materiał opatrzony danymi socjolingwistycznymi – zwłaszcza rokiem urodzenia informatora oraz inicjałami pozwalającymi poszczególne przykłady przypisać konkretnemu idiolektowi – daje wgląd w procesy (ale i ich przebieg) obserwowane w konkretnych gwarach. Prezentowane spostrzeżenia oparte są na doświadczeniach badawczych zespołu Pracowni Dialektologicznej UAM w Poznaniu.
The article undertakes a significant problem for contemporary dialectology: how far is it possible to observe linguistic changes in a rural population. A large database containing material bearing sociolinguistic data – especially the year of birth and initials of the informant, allowing individual examples to be attributed to a particular idiolect – gives an insight into these processes (or their course), observed in specific dialects. The presented findings are based on the experience of the research team of the Dialectological Laboratory at Adam Mickiewicz University in Poznan.
Źródło:
Gwary Dziś; 2016, 8; 67-78
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Features defining dialects spoken in language of villagers
Cechy definicyjne gwar w języku mieszkańców wsi
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007927.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect
language spoken in rural areas
dialectal system
text rendition
gwara
język mieszkańców wsi
system gwarowy
realizacja tekstowa
Opis:
The article focuses on the suitability of collections of texts for listing dialect characteristics. Attention has also been paid to the occurrence of some dialectal features in Z. Sobierajski’s Teksty z zachodniej Wielkopolski; 210 pages of his book contain 62,711 dialectal word forms. The material from the corpus has been confronted with M. Gruchmanowa’s Gwary zachodniej Wielkopolski (Poznań 1970) and the Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski (Wrocław…– Poznań 1979–2005). The corpus either lacks an entire group of forms regarded typical of the region’s dialects or the occurrences are very rare. Therefore, despite the ample material, in many instances an attempt at linguistic characteristics of specific dialects is futile.
Artykuł koncentruje się na problemie przydatności zbiorów tekstów do zestawiania charakterystyki gwar. Zwrócono tu uwagę na występowanie niektórych cech dialektalnych w książkowym wydaniu Tekstów z zachodniej Wielkopolski Z. Sobierajskiego. Na 210 stronach druku odnotowanych jest 62711 słowoform gwarowych. Materiał z tak zestawionego korpusu skonfrontowany został z M. Gruchmanowej Gwarami zachodniej Wielkopolski (Poznań 1970) i Atlasem języka i kultury ludowej Wielkopolski (Wrocław …– Poznań 1979–2005). Cały szereg form, uznawanych za typowe dla gwar tego regionu, w badanym korpusie nie występuje, lub ma poświadczenia jednokrotne. Mimo więc tak obfitego materiału w wielu wypadkach nie jest możliwe podjęcie prób naszkicowania charakterystyki językowej konkretnych gwar.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 173-181
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Homer and contemporary folklore – different time, one tradition
Homer i współczesny folklor – różny czas, jedna tradycja
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007949.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
oral creative activity
proto-Slavic poetic language
Slavic folk song
Homer
folklore formulas
twórczość oralna
prasłowiański język poetycki
słowiańska pieśń ludowa
formuły folklorowe
Opis:
In the article, I present an issue of importance to the interpretation of folk culture, namely if texts representing contemporary folklore to some extent continue the traditional poetic structure. The major question is if contemporary folklore may go back to the time when oral culture prevailed. Original folk texts from various Slavic nations were subjected to an analysis. The textual persistence of identical elements of the poetics of folk works in all Slavic languages is an argument in favour of a thesis that these structures go back to the proto-Slavic community. The occurrence of folklore units, absent from dialects and the literary language, is evidence of their proto-Slavic origin. The formulaic discourse of the epics of Slavic folklore and the like structure of Homer’s texts allow to advance an argument that both textual structures have the same origin and come from one tradition while the time of documenting thereof is different.
Artykuł podejmuje istotną dla interpretacji kultury ludowej kwestię: czy teksty współczesnego folkloru są w jakimś stopniu kontynuacją tradycyjnej struktury poetyckiej. Zasadnicze pytanie brzmi: czy współczesny folklor może swymi korzeniami sięgać czasów dominacji kultury oralnej? Analizie poddane zostały oryginalne teksty folkloru różnych narodów słowiańskich. Tekstowa żywotność w całej Słowiańszczyźnie identycznych elementów poetyki utworów folklorowych przekonuje, że są to struktury obecne już w czasach wspólnoty prasłowiańskiej; Obecność jednostek folklorowych – nieobecnych w codziennych gwarach i w języku literackim – przekonuje o ich prasłowiańskim rodowodzie.Formuliczność epiki folkloru słowiańskiego i takoważ struktura tekstów Homerowych pozwalają stawiać tezę o wspólnym pochodzeniu obu tych struktur tekstowych, o jednej tradycji przy różnym czasie ich dokumentowania.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 153-163
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowo-kulturowa wspólnota wsi słowiańskiej – założenia projektu badawczego
The linguistic and cultural community of a Slavic village – assumptions behind a research project.
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498392.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialektologia słowiańska
leksyka
komparatystyka
Slavic dialectology
lexis
comparative
Źródło:
Gwary Dziś; 2017, 9; 71-84
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oralność gwar i ich leksyka
Orality of dialects and their lexis
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3543941.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
dialectal lexis
field exploration
passive vocabulary
orality
Opis:
This article discusses the issue of a relationship between oral characteristics of dialects with the functioning of the lexis that is specific to them. A dialect, as a speech of an oral community, functions based on an intergenerational message. This influences the “storage” of a significant portion of the local lexis in the sphere close to passive command. This property determines, to a large extent, the limited resource of lexicographic materials, since a considerable portion of the vocabulary is provided by respondents only after a straightforward intervention of the explorer.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 801, 2; 7-19
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięci Profesor Natalii Chobzej
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498356.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Opis:
Wspomnienie zmarłej w 2018 r. Prof. Natalii Chobzej.
Źródło:
Gwary Dziś; 2019, 11
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siara w kulinarnej kulturze wsi. Z terenowej eksploracji materiału leksykograficznego
Colostrum in the culinary culture of rural areas. The field exploration of lexicographic material
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850448.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
culinary
dialectal lexicography
colostrum
kulinaria
leksykografia gwarowa
siara
Opis:
W artykule ukazane jest bogactwo materiału terenowego praktycznie w dotychczasowych eksploracjach pomijanego. Z racji braku stosownych poświadczeń w dostępnych opracowaniach założeniem było przedstawienie w miarę bogatej dokumentacji terenowej. Charakter opracowania łączy dociekania leksykograficzne z prezentacją rezultatów tychże eksploracji. Przywoływany materiał pozyskiwany był w latach 2005–2020; są to relacje pochodzące od mieszkańców różnych części Polski – głownie jednak Wielkopolski – punktów badawczych jest prawie 70. Wbrew przyjmowanemu poglądowi o braku wykorzystywania siary w tradycyjnej kuchni, przedstawiony materiał dowodzi bardzo żywej jej tradycji w środowisku wiejskim.
The article shows the richness of field material which has been practically neglected in previous explorations. Due to the lack of relevant certificates in the available studies, the assumption was to present relatively extensive field documentation. The nature of the study combines lexicographic investigations with the presentation of the results of these explorations. The mentioned material was obtained in the years 2005–2020; these are reports from the inhabitants of various parts of Poland – mainly, however, from Greater Poland – with almost 70 research points. Contrary to the accepted view that colostrum is not used in traditional cooking, the presented material proves that this tradition is very alive in rural areas.
Źródło:
Gwary Dziś; 2022, 15; 183-198
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 20

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies