Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Sapek, B" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Dynamika zawartości Mn, Zn i Cu w roślinności z długoletnich doświadczeń łąkowych po ich nawożeniu tymi składnikami
Dynamics of Mn, Zn and Cu contents in herbage fertilized with these elements in long-term meadow experiments
Autorzy:
Barszczewski, J.
Sapek, B.
Kalinska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/806312.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
Badanie dynamiki zmian zawartości Mn, Zn i Cu w roślinności łąkowej po nawożeniu nimi prowadzono w trzech doświadczeniach: Baniocha, Janki i Laszczki. Czynnikami były trzy poziomy wapnowania (Ca₀, Ca₁ i Ca₂) na tle zróżnicowanego nawożenia azotem (N₁ i N₂). Nawożenie mikroskładnikami gleby łąkowej niewapnowanej oraz wapnowanej zwiększało ich zawartość w runi łąkowej. Istotnie większa zawartość Mn i Zn lub tendencja wzrostu zawartości na obiektach niewapnowanych wystąpiła we wszystkich doświadczeniach. Wapnowanie nie powodowało zmian zawartości Cu w runi. Podwojone nawożenie azotem powodowało tendencje lub istotny wzrost zawartości badanych mikroelementów w runi. Nie tylko nawożenie lecz również warunki wodne gleby podyktowane opadami w danym roku kształtowały dynamikę zawartości Mn, Zn i Cu w runi łąkowej.
Dynamics of changes in the contents of Mn, Zn and Cu in meadow herbage after their application in fertilizers, were studied in three experiments at: Baniocha, Janki and Laszczki. The tested factors were three levels of liming (Ca₀, Ca₁ i Ca₂) against the background of different nitrogen fertilization (N₁ and N₂). Fertilization with microelements of meadow soil, limed and not limed, increased the contents of this components in meadow sward. Significantly higher contents of Mn and Zn or the tendency to increase their content on not limed objects were observed. Lime application did not cause any change of Cu content in the sward. The doubled nitrogen fertilization rate showed tendency or significant increase in the content of tested microelements. Not only fertilization but soil also water conditions following the rainfalls in given year shaped the dynamics of Mn, Zn and Cu contents in meadow sward.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2000, 471, 2
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wplyw dzialalnosci rolniczej w duzym gospodarstwie mlecznym na jakosc srodowiska
Autorzy:
Barszczewski, J
Sapek, B.
Pietrzak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/807443.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa rolne
ochrona srodowiska
dzialalnosc gospodarcza
ksztaltowanie srodowiska
produkcja mleka
zagrozenia srodowiska
Opis:
Prace prowadzono w gospodarstwie Zakładu Doświadczalnego Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach. Celem pracy było rozpoznanie gospodarki azotem, fosforem i potasem metodą bilansu, rozpoznanie źródeł zanieczyszczeń gleby i wody w gospodarstwie oraz obliczenie emisji amoniaku i podtlenku azotu. Zmniejszające się nawożenie azotem w kolejnych latach powodowało lepsze jego wykorzystanie. Wykorzystanie fosforu w około 40% oceniono jako dobre, a około 20% wykorzystanie potasu było zbyt małe. W miejscach wieloletniego składowania obornika, na nieutwardzonym terenie, wystąpiło duże zanieczyszczenie gleby i wody. Dziesięcioletnie użytkowanie utwardzonego okólnika bydlęcego nie wywołało ujemnych skutków w glebie i wodzie gruntowej. Dziesięcioletnie przepędzanie 100 krów na pastwisko na nieutwardzonej drodze spowodowało znaczne zanieczyszczenie gleby i wody gruntowej na odcinku 50 metrów od obory. Obliczona emisja amoniaku oraz podtlenku azotu w kolejnych latach nieznacznie zmniejszała się.
The study were conducted on the farm of Experimental Station of Land Reclamation and Grassland Farming at Falenty. The study aimed at recognition of nitrogen, phosphorus and potassium management by the balance method, recognition of soil and water pollution sources on a farm and calculation of ammonia and nitrous oxide emission. Decreasing nitrogen fertilization in successive years caused its better utilization. Phosphorus utilization was estimated as good in about 40%, about 20% of potassium utilization was too low. In the places of long term manure collection on non hardened surface high pollution of soil and water were observed. Ten years' using of hardened cattle- yard did not cause any negative effects in the soil and ground water. Ten years' driving of 100 cows to the pasture over non hardened passage significantly polluted the soil and ground water on 50 meter distance from the cattle barn. Calculated emission of the ammonia and nitrous oxide slightly decreased in successive years.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 476; 39-47
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porównanie rozpuszczalnych form manganu i cynku w wyciągach kwasu solnego i chlorku wapnia z gleby trwałego użytku zielonego
Comparision of manganese and zinc forms soluble in HCl and CaCl2 extracts from permanent grassland soil
Autorzy:
Burzynska, I.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/800343.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
Przedmiotem badań było porównanie dwóch roztworów ekstrakcyjnych 0,5 mol HCl·dm⁻³ oraz 0,01 mol CaCl₂·dm⁻³ w celu określenia przydatności tego ostatniego do oceny rozpuszczalnych form Mn i Zn w glebie łąkowej w różnych warunkach odczynu, poziomu nawożenia azotem (120 i 240 N kg·ha⁻¹) oraz wpływu formy nawozu azotowego (saletra amonowa - SA i saletra wapniowa - SW). Stwierdzono że, ilości Mn i Zn uwalniane z gleby do porównywanych wyciągów zależą od odczynu gleby oraz formy zastosowanej saletry (SA i SW). Przeciwdziałające zakwaszeniu gleby stosowanie saletry wapniowej zwiększało zawartości dostępnego dla roślin cynku. Obydwa porównywane roztwory ekstrakcyjne wykazują odrębną specyfikę i zakres działania. Wyciąg 0,01 mol CaCl₂·dm⁻³ jako słaby roztwór ekstrakcyjny może być przydatny do oceny łatwo dostępnych dla roślin łąkowych form badanych mikroelementów.
Two extracts, first 0.5 mol HCl·dm⁻³ and the second 0.01 mol CaCl₂·dm⁻³ solutions were compared to determine the usefulness of the last one to estimating souble forms of Mn and Zn in the soil. The investigation was conducted under different conditions of soil pH, nitrogen fertilization (120 and 240 kg N·ha⁻¹) and ferilizer forms (ammonium nitrate - AN and calcium nitrate - CN). It was confirmed that the Mn and Zn contents released from the soil into two compared extracts depended on soil pH and used nitrogen fertilizer forms (AN and CN). The use of calcium nitrate, that counteracts soil acidification, increased Zn content available for herbage. Compared extracts showed different specificity and sphere of activity. Soil test of 0.01 mol CaCl₂·dm⁻³ as a weak extraction solution could be useful for estimation of investigated micronutrient forms, easily available for herbage.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2000, 471, 1
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakość wody i gleby w wybranych gospodarstwach z regionu Podlasia prowadzących chów bydła mlecznego
Autorzy:
Pietrzak, S.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/795016.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
W pracy zaprezentowano wyniki ponad czteroletnich badań monitoringowych wody i gleby, prowadzonych w czterech gospodarstwach ukierunkowanych na produkcję mleka z województwa podlaskiego. Składnikami poddawanymi ocenie w próbkach wody i gleby były: azot azotanowy (N-NO₃), azot amonowy (N-NH₄) i fosfor (P), a ponadto w próbkach wody - potas (K). Stwierdzono, że w największym stopniu zanieczyszczona była woda pobierana ze studzienek zainstalowanych obok gnojowni (10,7 g N-NO₃-m⁻³, 45,6 g N-NH₄-m⁻³, 6,7 g P·m⁻³ i 645,9 g K·m⁻³) oraz na wybiegu dla bydła (10,9 g N-NO₃-m⁻³, 15,1 g N-NH₄-m⁻³, 3,0 g P·m⁻³ i 270,6 g K·m⁻³). Ponadto duże stężenia poszczególnych tych składników występowały w wodzie pobieranej z takich miejsc, jak: studnie gospodarskie, w pobliżu silosu przy wejściu na teren zagrody. W przypadku gleby, to podobnie jak woda, była ona najbardziej zanieczyszczona w miejscach w pobliżu składowisk nawozów naturalnych. Znajdowało się w niej przeciętnie - azotu azotanowego i amonowego łącznie do 45,6 g·m⁻³ gleby oraz fosforu do 16,1 g·m⁻³ gleby. Podwyższone zawartości fosforu występowały także w glebie pobieranej z wybiegu dla bydła oraz przy bramie wjazdowej. Uzyskane wyniki pracy wskazują, że odchody zwierząt stanowią największe zagrożenie dla jakości wody i gleby w gospodarstwie, a zwłaszcza na terenie zagrody.
The paper presents the data from over four year investigations of water and soil quality on four dairy farms from Podlasie province. The content of nitrate nitrogen (N-N03), ammonium nitrogen (N-NH4) and phosphorus (P) were determined in the water and soil samplers and potassium (K), in the water sampler. It was noted, that water from the control wells installed in the ground near manure pit (10.7 g N-NO₃-m⁻³, 45.6 g N-NH₄-m⁻³, 6.7 g P·m⁻³ and 645,9 g K·m⁻³) and on the cattlerun (10,9 g N-NO₃-m⁻³, 15,1 g N-NH₄-m⁻³, 3,0 g P·m⁻³ and 270,6 g K·m⁻³) was the most polluted. Besides, high concentrations of these individual nutrients occur in water collected from points such as: farm wells, near silo, near farm gate. Soil, similar as water, was the most polluted in the places located near the storage of manure. Soil samples from these places contained together up to 45.6 g·m⁻³ of nitrate and ammonium nitrogen and up to 16.1 g·m⁻³ of phosphorus. Rather high contents of phosphorus also occurs in the soil from the cattlerun and from the place near the farm gate. The obtained data indicate, that animals waste created the highest risk for water and soil quality on the farm, especially in the farmyard area.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 499
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zmian stężenia mineralnych form azotu w roztworach glebowych i ich wymywania
The assessment of changes of the concentration and leaching of mineral forms of nitrogen in soil solutions
Autorzy:
Pietrzak, S.
Urbaniak, M.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338090.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
aparaty ssące z ceramicznymi i silikonowymi kubkami porowatymi
roztwór glebowy
stężenie i wymycie azotu mineralnego
użytek zielony
concentration and leaching
grassland
mineral nitrogen
soil solution
suction apparatus with ceramic and silicone porous cups
Opis:
Przeprowadzono badania, mające na celu ocenę wpływu zróżnicowanych dawek i form nawozów azotowych oraz odczynu gleby na stężenie azotu azotanowego i amonowego w roztworach glebowych spod trwałych użytków zielonych oraz oszacowanie możliwych strat azotu przez wymycie poza strefę korzeniową roślinności łąkowej. Badania realizowano w latach 1999-2001, na dwóch ścisłych doświadczeniach łąkowych, dotyczących bilansowania azotu (ze stosowaniem deszczowania obiektów nawozowych) oraz efektów wapnowania, zlokalizowanych w miejscowościach Falenty i Janki k. Warszawy. Próbki roztworu glebowego do analiz pozyskiwano za pomocą aparatów ssących z kubkami ceramicznymi i silikonowymi, zainstalowanych na obiektach badawczych na głębokości 75 cm. Stwierdzono, że stężenie mineralnych form azotu w roztworach glebowych i ich wymycie na doświadczeniach w Falentach i Jankach zależało od: dawki i formy nawozu azotowego, stanu uwilgotnienia gleby i jej odczynu. Wartości stężenia N-NH4 i N-NO3 w roztworach glebowych pozyskiwanych za pomocą ceramicznych i silikonowych kubków porowatych znacznie się różniły.
The study was aimed at estimating the influence of diverse doses and forms of nitrogen fertilizers and the reaction of soil on the concentration of nitrate and ammonium nitrogen in soil solutions from under permanent grassland and possible losses of nitrogen by leaching out of the root zone of meadow vegetation. Analyses were performed in the years 1999--001 in two strict grassland experiments situated in Falenty and Janki near Warsaw on the balance of nitrogen (with sprinkling irrigation) and on the effect of liming. Samples of soil solution were obtained by means of suction apparatus with ceramic and silicone cups installed at a depth of 75 cm. Concentrations of mineral forms of nitrogen in soil solutions and their leaching were found to depend on doses and forms of nitrogen fertilizers, on soil humidity and pH. Concentrations of N-NH4 and N-NO3 in soil solutions collected from ceramic and silicone porous cups considerably differed between each other.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, T. 6, z. spec.; 51-63
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność rolnicza a gazowe zanieczyszczenia powietrza jako źródła zakwaszania gleb
Agricultural activities and gaseous atmosferpheric pollution as a source of soil acidification
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/810469.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
Ammonia emission from agricultural production becomes now recognized as a main source of environmental acidification. In the atmosphere ammonia neutralizes either nitric and sulfuric acids forming ammonia aerosols. However, after precipitation to ecosystems, ammonia ion is oxidized to nitric acid and two protons are released. The increase of world population and demand for foodstuff will result in expansion of ammonia emission particularly in Asia. In Poland, ammonia contribute to about 30% emission of acidifying gases. Until now, the ammonia emission is not accepted as the risk to the environment in Poland, and so far, no actions were under taken to prevent this emission.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1998, 456
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziesięcioletnie badania zmian stężenia składników mineralnych w różnego rodzaju wodach z obiektów gleb torfowych Zakładu Doświadczalnego ITP w Biebrzy
Ten-year long study of nutrient concentrations in different types of water from the peat soil at Experimental Station of the ITP in Biebrza
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Chrzanowski, S.
Jaszczyński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337881.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gleby torfowe
składniki mineralne
woda gruntowa
zmiany stężenia
concentration changes
groundwater
nutrients
peat soils
Opis:
Celem badań było rozpoznanie zmian stężenia składników mineralnych w różnego rodzaju wodach z obiektu gleb torfowych w Zakładzie Doświadczalnym ITP w Biebrzy. Śledzono zmiany w latach i sezonie. Pobierano próbki: wody gruntowej w 9 punktach kontrolnych, osobno z warstwy torfowej oraz podścielającej warstwy mineralnej gleby, próbki wody powierzchniowej z rowów melioracyjnych położonych w pobliżu punktów kontrolnych oraz z kanału doprowadzającego i odprowadzającego wodę na obiekt, próbki roztworu glebowego w punkcie kontrolnym umiejscowionym obok automatycznej stacji z głębokości 30, 60 i 90 cm profilu torfu. W doborze punktów uwzględniono zróżnicowanie stopnia zmurszenia, rodzaj utworu i stopnia rozkładu torfu w całym profilu gleby, sposób użytkowania i gospodarowania wodą. Wszystkie próbki pobierano w cyklu jednomiesięcznym. Omówiono zmiany stężenia fosforanów, azotanów, amonu, chlorków, sodu, potasu, magnezu i wapnia na podstawie wyników oznaczeń wykonanych w dziesięcioleciu 2000-2009. Średnie roczne stężenie składników w badanych wodach wykazywało istotne różnice w niektórych sąsiednich latach. 10 lat badań jest to jednak zbyt krótki czas, by można wnioskować o trwałości tych zmian. Istotne natomiast były różnice w średnich miesięcznych stężeniach, zwłaszcza azotu i fosforu. Stężenie azotanów we wszystkich rodzajach wody malało od wiosny ku jesieni, a stężenie amonu zwiększało się w tym czasie. Stężenie fosforanów wykazało maksimum w miesiącach letnich i wczesnojesiennych, podobnie jak stężenie potasu. Stężenia azotu i fosforu w wodzie gruntowej było ok. 10 razy większe niż w wodzie powierzchniowej. Można więc wnioskować, że badany obiekt gleb torfowych nie jest źródłem tych dwóch składników powodujących eutrofizację. Zwiększone jednak stężenie azotanów, wykazane w próbkach wody gruntowej pobieranych zimą i wiosną wskazuje, że w tym czasie ten składnik może ulegać wymyciu do wód powierzchniowej. Większe stężenie fosforanów i amonu w wodzie gruntowej występowało w miesiącach letnich i wczesnojesiennych, tj. w czasie, w którym nie obserwuje się odpływu wody z torfowiska.
The aim of this study was to trace changes in nutrient concentrations in different types of water from the peat soil object at Experimental Station of the Institute for Technology and Life Science in Biebrza. The following water samples were taken: groundwater samples from 9 control points, separately from peat layer and from underlying mineral layer, surface water samples from drainage ditches and the main canal, which serves to deliver and collect water from this object and soil solution samples at 30, 60 and 90 cm depths. The control points were selected with the consideration of: the extent of mucking, the type of peat and its decomposition in the whole soil profile, and soil and water use and management. All samples were taken every month from 2000 to 2009. Annual mean nutrient concentrations showed significant differences in some years. Ten years is, however, too short time period to conclude about the stability of these changes. Much more important were the differences in mean monthly concentrations, particularly of nitrogen and phosphorus. The nitrate concentrations decreased from winter to autumn in all types of water. The phosphate concentrations showed the maximum in summer and early autumn months, as did potassium concentrations. The concentrations of nitrogen and phosphorus in groundwater were ten times higher than those in surface water. Hence, the studied peat soil object was not a source of both nutrients that would pose a threat to water quality. Nevertheless, the increased concentration of nitrates in groundwater samples taken in winter and early spring indicates a possibility of their leaching to surface water at that time. Higher phosphate and ammonium concentrations were observed in summer and early autumn months i.e. at the time when no water flow from the object to surface waters was observed.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 4; 183-196
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralizacja zwiazkow azotu w glebie laki nawozonej roznymi dawkami azotu i nawadnianej deszczowniano
Autorzy:
Sapek, A
Sapek, B
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/798002.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
nawadnianie
gnojowka
gleby lekkie
dawki nawozowe
mineralizacja
deszczowanie
nawozenie azotem
zwiazki azotowe
irrigation
liquid manure
light soil
fertilizer dose
mineralization
sprinkling
nitrogen fertilization
nitrogen compound
Opis:
W czasie jedenastu lat badano zawartość związków azotu mineralnego (N min. = N-NO₃ + N-NH₄) w 0-10 cm warstwie gleby łąkowej spod roślinności i inkubowanej in situ. Gleby nawożono trzema dawkami azotu mineralnego (120, 240 i 360 N kg·ha⁻¹). Dawki 120 i 240 N kg·ha⁻¹ stosowano: i/ wyłącznie jako azotan amonu oraz ii/ częściowo jako gnojówkę bydlęcą. Poziom nawożenia azotem znajdował istotne odzwierciedlenie w zawartości N min. w obydwóch rodzajach próbek. Nawożenie gnojówką sprzyjało raczej zmniejszaniu zawartości omawianej postaci azotu. Mniej N min. znajdowano w glebie przed ruszeniem wegetacji i po jej zakończeniu. Dobowa różnicowa wydajność mineralizacji azotu (RWM) była najmniejsza w okresie bez wegetacji, a największa w czerwcu i lipcu. Obserwowano istotne zwiększenie zawartości N min. w glebie począwszy od 2000 roku.
The content of mineral nitrogen (N min. = N-NO₃ + N-NH₄) in 0-10 layer of meadow soil directed under sward and after incubation in situ has been assessed for eleven years. The soil was fertilized with three rates on nitrogen (120, 240 i 360 N kg·ha⁻¹). Both higher rates were applied in two forms: i/ exclusive as ammonium nitrate ii/ partly in the form of cattle urine. The level of nitrogen fertilization was focused on the N min. content in both kinds of soil samples. The application of cattle urine rather enhanced the content in question. The lowest N min. content was found in soil before and after the vegetation season. The daily differential efficiency of nitrogen mineralization was the lowest in the season without vegetation, and the highest in June and July. An evident increase of N min. content has been observed since 2000.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 513; 355-364
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie ograniczenia zanieczyszczeń wody, atmosfery i gleby w świetle międzynarodowych projektów rolno-środowiskowych realizowanych w IMUZ
The strategies of reducing water, air and soil pollution in the international agro-environmental projects accomplished in the Institute of Land Reclamation and Grassland Farming
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Pietrzak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337912.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
jakość wody
jakość atmosfery
gleba
azot
fosfor
water quality
air quality
soil
nitrogen
phosphorus
Opis:
W pracy omówiono zagadnienie rozpraszania składników nawozowych do środowiska w odniesieniu przeważających w kraju poglądów oraz faktów stwierdzonych w ramach realizowanych w IMUZ projektów, zwłaszcza międzynarodowych. Decydenci, a w konsekwencji i społeczeństwo, nie doceniają rolnictwa jako źródła emisji wymienionych składników. Udział rolnictwa w emisji gazowych związków azotu (NH3, N2O i NOx) stanowi około 50% całkowitej ich emisji w skali kraju. Podobny jest udział rolnictwa we wnoszeniu do Bałtyku zwiększającego się od 1990 r. ładunku azotu i fosforu. Wymaga to opracowania, w ramach szerokiej dyskusji wśród kompetentnych zespołów, narodowego programu ograniczenia emisji azotu i fosforu ze wszystkich źródeł oraz wyznaczenia odpowiednich celi strategicznych. W odniesieniu do azotu cel taki powinien zakładać zmniejszenie strat azotu przez zwiększenie jego wykorzystania w produkcji rolnej docelowo do ponad 30% w 2010 r. w skali kraju, podczas gdy obecnie wynosi ono niecałe 20%, a w przypadku fosforu dążenie do zwiększenia jego wykorzystania docelowo do ponad 50% w 2010 r., gdy obecnie wynosi około 30%.
Environmental dispersion of nutrients is discussed in the paper and confronted with common views and facts established during the projects (mainly international) that have been accomplished in the ILRGF. Authorities, and consequently the society, tend to underestimate the agriculture as a source of nutrient emissions. The contribution of agriculture to the total emission of gaseous forms of nitrogen (NH3, N2O i NOx) amounts c. 50 % in the country. Similar is the share of agriculture in total loads of nitrogen and phosphorus delivered in increasing amounts since 1990 to the Baltic Sea. Thus, it is necessary to elaborate (in a broad discussion among specialists) a national programme of restricting nitrogen and phosphorus emissions from all sources and to establish appropriate strategic targets. Such a target in respect to nitrogen should assume decreasing nitrogen losses through its better utilisation in agricultural production to over 30 % in 2010 while its present utilisation is slightly less than 20 %. In the case of phosphorus the increase of its utilisation should reach 50 % in 2010 at its present utilisation of only 30 %.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2b; 259-280
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi do propozycji uznania całego obszaru Polski jako wrażliwego na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych
Remarks about the proposal of accepting the whole Polish territory as vulnerable to contamination by nitrogen compounds from agricultural sources
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338570.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
dyrektywa azotanowa
jakość wody
społeczność rolników
farmer's society
nitrate directive
water quality
Opis:
Przeprowadziliśmy krytyczną ocenę dokumentu "Ocena wyznaczonych w Polsce stref wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu" [2007], opracowanego przez konsorcjum koordynowane przez Alterra z Holandii. W dokumencie tym wykorzystano polskie materiały obrazujące stan jakości wody w Polsce oraz dane statystyczne o rolnictwie, wszystko z wyraźnym celem wykazania konieczności uznania całego obszaru rolnictwa w Polsce jako wrażliwego na związki azotu. Nie udowodniono wprawdzie, by zanieczyszczenie wody azotanami i eutrofizacja zasobów wody obejmowała istotnie większe obszary, niż wyznaczyło je Ministerstwo Środowiska w 2006 r. Uważamy, że zalecenie objęcia obszaru całego kraju jako wrażliwego na związki azotu jest merytorycznie nieuzasadnione, co udowodniliśmy, komentując poszczególne argumenty zawarte w dokumencie. Ponadto przyjęcie tego zalecenia spowodowałoby poważne konsekwencje dla społeczności rolników, a na pewno zniechęciłoby ją do jakichkolwiek spontanicznych działań na rzecz ochrony środowiska. Równocześnie uważamy, że wdrożenie dyrektywy azotanowej we wszystkich gospodarstwach polskich (lub ich większości) nie daje żadnej gwarancji poprawienia jakości wody w Polsce.
We have presented a critical evaluation of the document "Assessment of the designation of Nitrate Vulnerable Zones in Poland' elaborated by Alterra, Wageningen, the Netherlands. The available Polish statistical data about water quality and agriculture were used, all on an evident purpose of demonstrating the necessity of acceptation of the whole area of Polish agriculture as Nitrate Vulnerable Zones. No evidence was given in the document, however, that water pollution by nitrates and eutrophication of water resources encompass areas larger than those established by the Ministry of Environment in 2006. We are of the opinion that the recommendation to assume the whole country area as vulnerable to nitrogen compounds is not justified which was shown in our comments on particular arguments in the document. Moreover, the inclusion of all or most of Polish farms into the Vulnerable Zone would have serious consequences to the farmers' community and would certainly discourage farmers from any spontaneous pro-environmental activity. At the same time we are of the opinion that the implementation of the Directive in all or most of Polish farms does not guarantee the improvement of water quality.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2009, 9, 2; 157-168
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wplyw nawozenia na emisje podtlenku azotu z uzytku zielonego
Autorzy:
Sapek, A
Sapek, B
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802537.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gleby
nawozenie
uzytki zielone
ksztaltowanie srodowiska
emisja
odczyn gleby
podtlenek azotu
Opis:
Measurements of nitrous oxide emissions from the soil of fertilized plots in two long-term grassland experiments were made at IMUZ Experimental Station, Falenty. Measured emissions depended on the temperature being the highest during the second and third grass regrowth. Increasing of ammonia nitrate fertilizer rate from 120 to 360 N kg·ha⁻¹ enhanced the N₂O emissions, which were proportional to nitrogen fertilizer rates. The forms of nitrogen fertilizers showed significant effect on the N₂O emissions. The emissions from plots fertilized with liquid manure were significantly higher, then from the plots fertilized with ammonia nitrate only. However the emissions from the last plots were much less when the calcium nitrate was applied. An evident impact of soil pH on N₂O emissions was observed; the emissions were less from acid soils. Significant relationship between N₂O emissions and nitrate content in soil was observed. The total N₂O emissions from the plots in Falenty experiment during whole vegetation season ranged from 1.6 to 6.3 kg·ha⁻¹·year1⁻¹ N₂O-N, depending on nitrogen fertilizer rate.
Przeprowadzono pomiary emisji podtlenku azotu (N₂O) z gleby użytków zielonych w Zakładzie Doświadczalnym MUZ w Falentach. Wykorzystano w tym celu różne obiekty nawozowe dwóch wieloletnich doświadczeń łąkowych. Emisja N₂O zależała od temperatury i była największa w czasie drugiego i trzeciego odrostu. Zwiększenie nawożenie saletrą amonową w granicach 120 do 360 kg N·ha⁻¹ powodowało wzrost emisji N₂O, która była proporcjonalna do zastosowanej dawki azotu. Postacie nawozów azotowych miały istotny wpływ na emisję N₂O. W porównaniu do poletek nawożonych saletrą amonową emisja po zastosowaniu gnojówki była większa, a po zastosowaniu saletry wapniowej mniejsza. Stwierdzono wyraźny wpływ pH gleby na emisję N₂O, która była mniejsza z gleb kwaśnych. Stwierdzono istotną zależność między zawartością azotanów w wierzchniej warstwie gleby a emisją N₂O. Emisje N₂O z doświadczenia w Falentach, oszacowane dla całego sezonu wegetacyjnego, mieściły się w granicach 1,6 do 6,3 kg·ha⁻¹·rok⁻¹ N₂O-N, w zależności od dawki nawozów azotowych.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2002, 484, 2; 563-572
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wplyw skladowania nawozow naturalnych na jakosc wody gruntowej w zagrodzie
Autorzy:
Sapek, A
Sapek, B
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/799272.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa rolne
fosforany
przechowywanie
azot
nawozy naturalne
skladowanie
potas
zanieczyszczenia rolnicze
wody gruntowe
zanieczyszczenia wod
farm
phosphate
storage
nitrogen
natural fertilizer
potassium
agricultural pollutant
ground water
water pollutant
Opis:
Investigations of the groundwater quality from the farmsteads of 38 farms in 9 communes were conducted during 1993-2005. Totally, 1260 water samples were analysed. Approximate concentrations of the nutrients reached 13 mg N-NH₄·dm³, 4,3 mg P-PO₄·dm³ and 309 mg K·dm³, what proved that most of investigated water samples should be included, according to the Polish standards, to the worst water quality of V class. Mean nitrate concentrations of 18 mg N·dm³, created rather meagre risk for water quality in comparison to the high concentrations of ammonia. Observed high concentrations of phosphates, originated from the manure, were enhanced through the presence of dissolved organic carbon in water percolating the profile of farmstead soil. Investigated waters were enriched in potassium what suggests the manure as a main source of water pollution at farmstead.
W latach 1993-2005 przeprowadzono badania nad jakością wody gruntowej spod zagrody, obejmujące 38 gospodarstw w 9 gminach. W sumie pobrano 1260 próbek wody. Stwierdzone przeciętne stężenia 13 mg N-NH₄·dm³, 4,3 mg P-PO₄·dm³ i 309 mg K·dm³ świadczą, iż jakość większości badanych wód gruntowych odpowiadała najgorszej V klasie wód podziemnych. Przeciętne stężenie azotanów, wynoszące 18 mg N·dm³ , stanowiło mniejsze zagrożenie dla jakości wody niż bardzo wysokie stężenie amonu. Stosunkowo duże stężenie fosforanów, pochodzących z nawozów naturalnych, wynika prawdopodobnie z obecności rozpuszczalnego węgla organicznego w wodzie przemywającej profil gleby. Badane wody uległy stosunkowo największemu wzbogaceniu w potas i na podstawie tego wzbogacenia przyjęto, że głównym źródłem zanieczyszczenia są odchody zwierzęce.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 512, 2; 503-512
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zageszczenie produkcji rolnej w zagrodzie jako zrodlo zanieczyszczenia wody
Autorzy:
Sapek, A
Sapek, B.
Pietrzak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802574.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa rolne
azot
zanieczyszczenia gleb
produkcja rolna
potas
fosfor
zageszczenie produkcji
wody gruntowe
zanieczyszczenia srodowiska
zanieczyszczenia wod
Opis:
W zagrodzie i jej otoczeniu skupia się działalność gospodarcza i bytowa rolnika. Powoduje to nasilenie w tym obszarze obiegu biomasy i chemikaliów. Szczególnie dużym źródłem rozpraszania biomasy i składników nawozowych jest produkcja zwierzęca. Gleby zagrody i otoczenia (okólniki, ogródki warzywne itp.) ulegają wzbogaceniu w azot, fosfor i potas, często w całym profilu glebowym aż do wody gruntowej, która w licznych gospodarstwach jest wyraźnie zanieczyszczona azotanami, fosforanami i potasem. Największe zanieczyszczenie gleby i wody gruntowej obserwuje się w pobliżu pryzm obornika umiejscowionych bezpośrednio na gruncie i zbiorników na gnojówkę, które są często w złym stanie technicznym. Zanieczyszczanie wód spod zagrody można szybko, skutecznie i tanio ograniczyć, jeśli poprawi się czystość i porządek w zagrodzie. W tym celu należy dobrze zorganizować oświatę ludności wiejskiej oraz wybudować odpowiednie miejsca do składowania odchodów zwierzęcych w gospodarstwach. Działania takie muszą stanowić integralną część programu rozwoju rolnictwa i muszą być wspomagane z funduszy przeznaczonych na ochronę środowiska.
The main farmers activity concentrates on a farmstead and its vicinity, which causes an increased flow of biomass, nutrients and other chemicals on this area. Animal husbandry is particularly, a significant source of biomass dispersion. The soils of farmstead and its vicinity (paddock, vegetable garden etc.) as well as groundwater are enriched in nitrogen, phosphorus and potassium. The highest pollution of soils and groundwater were observed in the neighborhood of manure heaps located directly on ground and urine tanks often kept in bad technical state. The pollution of groundwater below farmstead can be ready, effectively and inexpensively limited if only a better management be introduced. The best way to achieve this goal is an adequate education of farmers and the entire rural population. Furthermore, the construction of capable manure pads and urine tanks is necessary on most farms. Such activity should be an integral part of the development program for agriculture and should be supported with environmental protection funds.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1998, 459; 103-124
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany zawartości fosforu w glebie i roślinności łąkowej w siedem lat po zaniechaniu nawożenia tym składnikiem
Changes of phosphorus content in soil and meadow herbage after seven years of keeping out of fertilization with this nutrient
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338086.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
fosfor
gleba
nawożenie
użytki zielone
fertilization
grassland
phosphorus
soil
Opis:
Zaniechanie nawożenia fosforem gleby łąkowej nawożonej uprzednio przez 10 lat nadmiarem tego składnika nie spowodowało w kolejnych siedmiu latach istotnego zmniejszenia plonów suchej masy, lecz skutkowało istotnym zmniejszeniem jego zawartości w materiale roślinnym. Podobnie stężenie fosforanów w słabym wyciągu (1% K2SO4) drastycznie malało w kolejnych latach. Zmniejszanie tego stężenia ograniczało się tylko do powierzchniowej warstwy gleby. Test wyciągu 1% K2SO4 odzwierciedla zawartości dostępnego fosforu w glebie łąkowej, w odniesieniu do potencjalnej zawartości tego składnika w rosnącej zielonej masie roślin.
The omission of phosphorus fertilization on a grassland fertilized with a surplus of this nutrient through ten previous years did not resulted in decreasing of dry matter yield during seven subsequent years, though resulted in decreasing of phosphorus content in sward samples from some harvests starting since the third year of experiment. Similarly, the phosphate concentration in a week soil extract (1% K2SO4) drastically declined almost immediately after canceling the phosphorus fertilization. This concentration has declined only in the upper soil layer. The test of 1 % K2SO4 extract reflects the amount available phosphorus in soil, regarding the potential its content in growing plants.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, T. 6, z. spec.; 83-91
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie biopaliwa w pozyskiwaniu energii odnawialnej
Significancy of biofuel in use of renewable energy
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338208.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
biopaliwo
glebowa materia organiczna
ograniczenie produkcji żywności
rozpraszanie azotu
zagrożenie środowiska
biofuel
limitation of food production
nitrogen pollution
risk to environment
soil organic matter
Opis:
W skali globalnej i krajowej są podejmowane na szeroko zakrojoną skalę działania, mające na celu uprawę roślin przeznaczanych na biopaliwo. Stanowi to poważne zagrożenie ograniczenia produkcji żywności, co będzie powodować zmniejszenie jej podaży oraz podwyższenie ceny. Spowoduje jeszcze większe zagrożenie środowiska, zwłaszcza w wyniku przeznaczania gleb naturalnych ekosystemów i lasów pod uprawę roślin energetycznych. Często pozyskiwanie plonów roślin energetycznych będzie odbywać się kosztem zanikania zasobu węgla organicznego w glebie. Innym zagadnieniem jest towarzyszące tym uprawom zwiększone rozpraszanie związanego azotu do środowiska wskutek niezbędnego nawożenia roślin tym składnikiem oraz ulatniania się do atmosfery tlenków azotu, powstających w czasie spalania biopaliwa, zawsze bogatego w ten składnik.
Some attempts are undertaken at global and local scale to increase the use of some crops as biofuel, that might create a great social and environmental risk. First, the turning of some agricultural lands from food to biofuel crop production may result in food shortage and its increasing price. Second, the intensive growing of biofuel crops could accelerate the oxidation of soil organic matter resulting in the worsening of soil properties. Third, biofuel crops need high doses of mineral fertilizers, particularly of nitrogen. The biofuel plant material is rich in nitrogen, which during combustion will turn to nitrogen oxides, that would increase the risk of environmental eutrophication.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 1; 139-151
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies