Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Sapek, A" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 36
Tytuł:
Zróżnicowanie stężenia węgla organicznego w wodzie gruntowej w różnie użytkowanych glebach torfowych
Variability of organic carbon concentrations in ground water of differently used peat soils
Autorzy:
Nadany, P.
Sapek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337904.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
mineralizacja
temperatura
torf
warunki wodne
mineralisation
temperature
peat
water regime
Opis:
Degradacji torfów towarzyszy obniżanie powierzchni torfowiska w wyniku utraty masy organicznej. Wieloletnie obserwacje prowadzone przez ZDMUZ Biebrza na torfowisku Kuwasy dowodzą, że powierzchnia torfowiska może obniżać się od 0,7 do ponad 1,5 cm rocznie. Zanikanie takiej ilości masy organicznej wiąże się z przenikaniem znacznych ładunków rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO) do wody gruntowej, a następnie powierzchniowej, z którą może być on wynoszony z obiektu. Celem niniejszej pracy było zbadanie wpływu temperatury oraz poziomu wody gruntowej na obserwowane, zarówno w czasie, jak i przestrzeni, zróżnicowanie stężenia węgla organicznego w wodzie gruntowej na terenach torfowisk, które w różnym stopniu zostały przekształcone przez człowieka i warunki środowiskowe. Prace prowadzono na torfowiskach doliny Biebrzy gdzie wyodrębniono trzy, zróżnicowane pod względem warunków wodnych i glebowych, obiekty. Z przeprowadzonych badań wynika, że stężenie węgla organicznego w wodzie gruntowej użytkowanych i nieużytkowanych torfowisk jest zróżnicowane, a także, że istnieje związek intensywności uwalniania rozpuszczalnych form węgla z torfu do wody z warunkami hydrotermicznymi.
Peat degradation is accompanied by the subsidence of peat surface due to the loss of organic matter. Long-term observations carried out in the Experimental Station of Reclamation and Grassland Farming in Biebrza (the Kuwasy peatland) showed that the subsidence might vary from 0.7 to 1.5 cm annually. Disappearance of that amount of organic matter is followed by the transport of large loads of dissolved organic carbon to ground and then to surface waters through which it is removed from the object in question. This work was aimed at studying the effect of temperature and ground water table depth on observed (both spatial and temporal) differentiation of organic carbon concentration in ground waters of peatlands which had been transformed by various human activity and natural processes. The study was carried out in peats of the Biebrza Valley in three objects of distinctly different water and soil properties. The study revealed different concentration of organic carbon in ground water of used peatlands as compared with that in unused peatlands and a relationship between the intensity of dissolved organic carbon release from peat and hydrothermal conditions.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2b; 281-289
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła substancji wprowadzanych rzekami z Polski do Morza Bałtyckiego
Sources of substances delivered in river waters from Poland to the Baltic Sea
Autorzy:
Sapek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338830.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
azot
fosfor
Morze Bałtyckie
odpływ wody
substancje organiczne
nitrogen
organic matter
phosphorus
Baltic Sea
water outflow
Opis:
Dane Państwowego Monitoringu odnośnie do odpływu wody rzekami z Polski do Morza Bałtyckiego i unoszonych z nimi ładunków substancji wykorzystano do doszukiwania się pochodzenia tych substancji. Założono, że odpływ wody rzekami do morza jest naczelnym zjawiskiem rządzącym wynoszeniem substancji z obszaru kraju i wnoszeniem ich do morza oraz że można to wykorzystywać do określania źródła pochodzenia tych substancji. Założenie to sprawdzano na postawie wzorów zmian w czasie ładunków wapnia i magnezu, pochodzących ze źródeł obszarowych oraz zmiany ładunków chlorków, pochodzących ze źródeł punktowych. Zmiany ładunków substancji organicznej, opisanych testem chemicznego zapotrzebowania na tlen oraz zmiany ładunków azotu azotanowego i azotu ogólnego spełniały wzór źródeł rozproszonych, natomiast zmiany ładunku fosforanów i całkowitego fosforu były bliższe wzorowi ich pochodzenia ze źródeł punktowych.
Data collected in the monitoring of the river water outflow from Poland territory to the Baltic Sea and loads of substances delivered in that way were used to find out the origin of these loads. It was hypothesised that water outflow to the sea is the main process responsible for discharging pollutants from Poland territory, and that it may be used to define sources of pollutants. This hypothesis was verified using the patterns of changes in calcium and magnesium loads originating from dispersed sources, and changes of chloride load originating from point sources. Changes of organic matter load, described as the load of chemical oxygen demand, as well as changes of nitrate nitrogen and total nitrogen loads followed the dispersed source pattern. The changes of phosphate and total phosphorus loads were, however, closer to the point source pattern of origin.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, T. 8, z. 2a; 151-161
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie biopaliwa w pozyskiwaniu energii odnawialnej
Significancy of biofuel in use of renewable energy
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338208.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
biopaliwo
glebowa materia organiczna
ograniczenie produkcji żywności
rozpraszanie azotu
zagrożenie środowiska
biofuel
limitation of food production
nitrogen pollution
risk to environment
soil organic matter
Opis:
W skali globalnej i krajowej są podejmowane na szeroko zakrojoną skalę działania, mające na celu uprawę roślin przeznaczanych na biopaliwo. Stanowi to poważne zagrożenie ograniczenia produkcji żywności, co będzie powodować zmniejszenie jej podaży oraz podwyższenie ceny. Spowoduje jeszcze większe zagrożenie środowiska, zwłaszcza w wyniku przeznaczania gleb naturalnych ekosystemów i lasów pod uprawę roślin energetycznych. Często pozyskiwanie plonów roślin energetycznych będzie odbywać się kosztem zanikania zasobu węgla organicznego w glebie. Innym zagadnieniem jest towarzyszące tym uprawom zwiększone rozpraszanie związanego azotu do środowiska wskutek niezbędnego nawożenia roślin tym składnikiem oraz ulatniania się do atmosfery tlenków azotu, powstających w czasie spalania biopaliwa, zawsze bogatego w ten składnik.
Some attempts are undertaken at global and local scale to increase the use of some crops as biofuel, that might create a great social and environmental risk. First, the turning of some agricultural lands from food to biofuel crop production may result in food shortage and its increasing price. Second, the intensive growing of biofuel crops could accelerate the oxidation of soil organic matter resulting in the worsening of soil properties. Third, biofuel crops need high doses of mineral fertilizers, particularly of nitrogen. The biofuel plant material is rich in nitrogen, which during combustion will turn to nitrogen oxides, that would increase the risk of environmental eutrophication.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 1; 139-151
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany zawartości fosforu w glebie i roślinności łąkowej w siedem lat po zaniechaniu nawożenia tym składnikiem
Changes of phosphorus content in soil and meadow herbage after seven years of keeping out of fertilization with this nutrient
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338086.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
fosfor
gleba
nawożenie
użytki zielone
fertilization
grassland
phosphorus
soil
Opis:
Zaniechanie nawożenia fosforem gleby łąkowej nawożonej uprzednio przez 10 lat nadmiarem tego składnika nie spowodowało w kolejnych siedmiu latach istotnego zmniejszenia plonów suchej masy, lecz skutkowało istotnym zmniejszeniem jego zawartości w materiale roślinnym. Podobnie stężenie fosforanów w słabym wyciągu (1% K2SO4) drastycznie malało w kolejnych latach. Zmniejszanie tego stężenia ograniczało się tylko do powierzchniowej warstwy gleby. Test wyciągu 1% K2SO4 odzwierciedla zawartości dostępnego fosforu w glebie łąkowej, w odniesieniu do potencjalnej zawartości tego składnika w rosnącej zielonej masie roślin.
The omission of phosphorus fertilization on a grassland fertilized with a surplus of this nutrient through ten previous years did not resulted in decreasing of dry matter yield during seven subsequent years, though resulted in decreasing of phosphorus content in sward samples from some harvests starting since the third year of experiment. Similarly, the phosphate concentration in a week soil extract (1% K2SO4) drastically declined almost immediately after canceling the phosphorus fertilization. This concentration has declined only in the upper soil layer. The test of 1 % K2SO4 extract reflects the amount available phosphorus in soil, regarding the potential its content in growing plants.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, T. 6, z. spec.; 83-91
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w pobraniu fosforu i jego zawartości w roślinności na przykładzie 20-letniego doświadczenia łąkowego w Falentach
Changes of phosphorus uptake and its content in plants - an example of 20-year meadow experiment in Falenty
Autorzy:
Sapek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339438.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
doświadczenie wieloletnie
fosfor
łąka
nawożenie
zaniechanie nawożenia fosforem
abandoned P fertilisatio
fertilisation
grassland
long-term experiment
phosphorus
Opis:
Przeprowadzono doświadczenie łąkowe nad wpływem 20-letniego nawożenia trwałych użytków zielonych stałymi dawkami fosforu na pobranie tego składnika przez roślinność i jego w niej zawartość. Doświadczenie prowadzono w warunkach optymalnego uwilgotnienia i napowietrzenia gleby, które uzyskano przez odcięcie podsiąku kapilarnego, a niedobór wody uzupełniano nawodnieniem deszczownianym. Plon suchej masy był decydującym czynnikiem o pobraniu fosforu, lecz nie o zawartości tego składnika w roślinach. Plon wyraźnie malał w pierwszych 12 latach doświadczenia, by w następnych utrzymywać się na wyrównanym poziomie. Pobrane ilości fosforu w pierwszych 7 latach doświadczenia odpowiadały 100± 10% ilości zastosowanej z nawozami. W końcowej fazie doświadczenia pobranie to odpowiadało tylko od 40 do 60% ilości zastosowanej, z wyjątkiem obiektu o najniższym poziomie nawożenia azotem (N-120). Pobranie fosforu na obiektach częściowo nawożonych gnojówką było zawsze mniejsze niż nawożonych mineralnie. W pierwszych 5 latach po zaniechaniu nawożenia fosforem obserwowano tylko niewielkie zmniejszenie plonów oraz zawartości tego składnika w roślinności w porównaniu z obiektem nawożonym fosforem. Istotne różnice (gdy p ‹ 0,10) stwierdzano dopiero po 8 latach od zaniechania nawożenia. Wyniki otrzymane na przykładzie łąki średnio zasobnej w fosfor potwierdzają przypuszczenie, że w celu ochrony środowiska można czasowo ograniczyć lub zaniechać nawożenia fosforem trwałych użytków zielonych bez narażania się na istotne zmniejszenie korzyści ekonomicznych. Wymagałoby to jednak potwierdzenia w większej liczbie doświadczeń nad nawożeniem łąk fosforem, które jednak nie są obecnie szerzej podejmowane.
A field experiment was conducted on the effect of long-term phosphorus fertilisation of permanent meadow on phosphorus uptake and content in sward. The experiment was performed with controlled water and air content in soil obtained by detaching capillary rising and supplementing water deficits by sprinkler irrigation. Dry matter yield was the main factor controlling phosphorus uptake but not its content in sward. The yield was decreasing during the first 12 years of experiment, but in the next seasons was more stable. The phosphorus uptake with crops was equal to 100± 10% its quantity applied with fertiliser. At the end of experiment this uptake was only 40 to 60% of phosphorus from fertilisers, with the exception of object least fertilised with nitrogen. Phosphorus uptake was smaller in objects fertilised with liquid manure than in objects treated with mineral fertilisers. Only a slight decrease of yield and of phosphorus content in sward was observed during the first 5 years after abandonment of phosphorus fertilisation as compared with the fertilised object. Significant (p ‹ 0.10) differences were observed not earlier than 8 years after abandonment of fertilisation. Results from a meadow moderately rich in phosphorus confirm the assumption that for environmental protection it is possible to mitigate or temporally abandon P fertilisation without a risk of substantial economic losses. This, however, should be confirmed in more experiments of meadow fertilisation with phosphorus which are at present not undertaken.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 2; 151-163
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zageszczenie produkcji rolnej w zagrodzie jako zrodlo zanieczyszczenia wody
Autorzy:
Sapek, A
Sapek, B.
Pietrzak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802574.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa rolne
azot
zanieczyszczenia gleb
produkcja rolna
potas
fosfor
zageszczenie produkcji
wody gruntowe
zanieczyszczenia srodowiska
zanieczyszczenia wod
Opis:
W zagrodzie i jej otoczeniu skupia się działalność gospodarcza i bytowa rolnika. Powoduje to nasilenie w tym obszarze obiegu biomasy i chemikaliów. Szczególnie dużym źródłem rozpraszania biomasy i składników nawozowych jest produkcja zwierzęca. Gleby zagrody i otoczenia (okólniki, ogródki warzywne itp.) ulegają wzbogaceniu w azot, fosfor i potas, często w całym profilu glebowym aż do wody gruntowej, która w licznych gospodarstwach jest wyraźnie zanieczyszczona azotanami, fosforanami i potasem. Największe zanieczyszczenie gleby i wody gruntowej obserwuje się w pobliżu pryzm obornika umiejscowionych bezpośrednio na gruncie i zbiorników na gnojówkę, które są często w złym stanie technicznym. Zanieczyszczanie wód spod zagrody można szybko, skutecznie i tanio ograniczyć, jeśli poprawi się czystość i porządek w zagrodzie. W tym celu należy dobrze zorganizować oświatę ludności wiejskiej oraz wybudować odpowiednie miejsca do składowania odchodów zwierzęcych w gospodarstwach. Działania takie muszą stanowić integralną część programu rozwoju rolnictwa i muszą być wspomagane z funduszy przeznaczonych na ochronę środowiska.
The main farmers activity concentrates on a farmstead and its vicinity, which causes an increased flow of biomass, nutrients and other chemicals on this area. Animal husbandry is particularly, a significant source of biomass dispersion. The soils of farmstead and its vicinity (paddock, vegetable garden etc.) as well as groundwater are enriched in nitrogen, phosphorus and potassium. The highest pollution of soils and groundwater were observed in the neighborhood of manure heaps located directly on ground and urine tanks often kept in bad technical state. The pollution of groundwater below farmstead can be ready, effectively and inexpensively limited if only a better management be introduced. The best way to achieve this goal is an adequate education of farmers and the entire rural population. Furthermore, the construction of capable manure pads and urine tanks is necessary on most farms. Such activity should be an integral part of the development program for agriculture and should be supported with environmental protection funds.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1998, 459; 103-124
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wskaźniki chemiczne wody do picia z ujęć własnych w gospodarstwach wiejskich w otulinie Biebrzańskiego Parku Narodowego
Chemical indices of drinking water from wells in farms situated in the buffor zone of the Biebrza National Park
Autorzy:
Jaszczyński, J.
Sapek, A.
Chrzanowski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337964.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
Biebrzański Park Narodowy
jakość wody
składniki nawozowe
studnie przydomowe
farm well
nutrients
Biebrza National Park
water quality
Opis:
Badania dotyczyły jakości wody do picia z tradycyjnych (kręgowych) i wierconych studni wybranych gospodarstw rolnych, położonych na torfowisku Kuwasy w basenie środkowej Biebrzy oraz zlokalizowanych w granicach Biebrzańskiego Parku Narodowego w dolinie dolnej Biebrzy. W próbkach wody oznaczono: N-NO3, N-NH4, P-PO4, Na, K, Mg, Ca, Cl oraz rozpuszczalny węgiel organiczny (RWO). W wodzie ze wszystkich badanych studni notowano podwyższone stężenie składników nawozowych, lecz jej jakość tylko w 6 studniach z badanych 13 nie odpowiadała wymaganiom wody do picia z uwagi na duże średnie stężenie azotanów bądź jonu amonowego. Podwyższone stężenie azotanów, jonu amonowego, potasu, sodu i chlorków oraz rozpuszczalnego węgla organicznego występowało w badanych gospodarstwach w całym okresie badań i było skutkiem zanieczyszczenia pochodzącego z działalności bytowej lub rolniczej. Potwierdzeniem jest duże (7,7-52,4 mg K·dm-³) średnie stężenie potasu w próbkach z większości studni tradycyjnych, na ogół większe niż stężenie sodu. Stężenie sumy tych kationów było znacznie większe niż chlorków. Stężenie azotanów w wodzie ze studni tradycyjnych było istotnie skorelowane ze stężeniem chlorków, sodu, potasu, magnezu oraz wapnia, a ponadto ze stężeniem rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO, ang. "DOC - dissolved organic carbon"). Natomiast w studniach wierconych większemu stężeniu azotanów towarzyszyło większe stężenie fosforanów, mniejsze zaś jonu amonowego. Podwyższone stężenie wszystkich badanych składników stwierdzono w wodzie ze studni gospodarskich (będącej składową wody gruntowej) na terenach wiejskich wchodzących w skład Biebrzańskiego Parku Narodowego i jego otuliny. Świadczy to o możliwości powstawania zanieczyszczeń obszarowych, obejmujących również Park.
The study dealt with the quality of drinking water from traditional (dugout) and deep (drilled) wells in selected farms localized on bog Kuwasy in the middle Biebrza River basin and in the lower Biebrza River basin within the Biebrza National Park The concentrations of N-NO3, N-NH4, P-PO4, Na, K, Mg, Ca, Cl and of dissolved organic carbon (DOC) were determined. Water in all analysed wells showed elevated nutrient concentrations though its quality did not meet the quality standards in only 6 out of 13 studied wells mainly due to high concentrations of nitrates and ammonium. Increased concentrations of nitrates, ammonium ions, potassium, sodium and chlorides found in all wells in the whole study period originated from agricultural and/or domestic pollution. This was confirmed by a high concentration of potassium in traditional wells, clearly higher than that of sodium. Combined concentration of both cations was significantly higher than the concentration of chlorides. The concentration of nitrates in water from traditional wells was significantly correlated with the concentration of chloride, sodium, potassium, magnesium, calcium and DOC. This concentration in deep wells was positively correlated with the concentration of phosphate, and negatively with the concentration of ammonium ions. The water from farm wells is a part of ground water; therefore, the observed elevated nutrient concentrations in these wells from farms located inside the Biebrza National Park or its buffer zone demonstrate the possibility of non-point pollution also within the National Park.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, 6, 2; 129-142
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wplyw skladowania nawozow naturalnych na jakosc wody gruntowej w zagrodzie
Autorzy:
Sapek, A
Sapek, B
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/799272.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa rolne
fosforany
przechowywanie
azot
nawozy naturalne
skladowanie
potas
zanieczyszczenia rolnicze
wody gruntowe
zanieczyszczenia wod
farm
phosphate
storage
nitrogen
natural fertilizer
potassium
agricultural pollutant
ground water
water pollutant
Opis:
Investigations of the groundwater quality from the farmsteads of 38 farms in 9 communes were conducted during 1993-2005. Totally, 1260 water samples were analysed. Approximate concentrations of the nutrients reached 13 mg N-NH₄·dm³, 4,3 mg P-PO₄·dm³ and 309 mg K·dm³, what proved that most of investigated water samples should be included, according to the Polish standards, to the worst water quality of V class. Mean nitrate concentrations of 18 mg N·dm³, created rather meagre risk for water quality in comparison to the high concentrations of ammonia. Observed high concentrations of phosphates, originated from the manure, were enhanced through the presence of dissolved organic carbon in water percolating the profile of farmstead soil. Investigated waters were enriched in potassium what suggests the manure as a main source of water pollution at farmstead.
W latach 1993-2005 przeprowadzono badania nad jakością wody gruntowej spod zagrody, obejmujące 38 gospodarstw w 9 gminach. W sumie pobrano 1260 próbek wody. Stwierdzone przeciętne stężenia 13 mg N-NH₄·dm³, 4,3 mg P-PO₄·dm³ i 309 mg K·dm³ świadczą, iż jakość większości badanych wód gruntowych odpowiadała najgorszej V klasie wód podziemnych. Przeciętne stężenie azotanów, wynoszące 18 mg N·dm³ , stanowiło mniejsze zagrożenie dla jakości wody niż bardzo wysokie stężenie amonu. Stosunkowo duże stężenie fosforanów, pochodzących z nawozów naturalnych, wynika prawdopodobnie z obecności rozpuszczalnego węgla organicznego w wodzie przemywającej profil gleby. Badane wody uległy stosunkowo największemu wzbogaceniu w potas i na podstawie tego wzbogacenia przyjęto, że głównym źródłem zanieczyszczenia są odchody zwierzęce.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 512, 2; 503-512
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wplyw skladowania nawozow naturalnych na jakosc gleby w zagrodzie wiejskiej
Autorzy:
Sapek, B
Sapek, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/810043.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gospodarstwa rolne
przechowywanie
gleby
nawozy naturalne
zanieczyszczenia gleb
skladowanie
zanieczyszczenia rolnicze
farm
storage
soil
natural fertilizer
soil pollution
agricultural pollution
Opis:
The problems connected with manure storage system on the farmstead as § a potential risk of soil pollution on this area with the nutrients, were discussed. Kind of pollutants, their potential sources as well as the „hot spots" on the farmstead and its vicinity were presented. On an example of farmstead from demons tration farms, the state of soil enrichment with the nutrients (N, P, K) and with organic carbon under the farmstead was estimated. The effects of place, manner and duration of manure storage as well as whole ecological investments on the farm on the soil quality were estimated. Soil of the farmsteads thirty to ninety and even more years old, may the treated as an anthropogenic soil; that may be J proved by configuration of particular soil profile layers as well as by the contents of mineral compounds and organic carbon in the upper horizon of soil profile.
Przedstawiono i przedyskutowano wpływ sposobu składowania i przechowywania nawozów naturalnych na terenie zagrody wiejskiej jako potencjalnego ryzyka zanieczyszczenia gleby z tego terenu składnikami nawozowymi. Podano rodzaje zanieczyszczeń, ich potencjalne źródła oraz tzw. „gorące miejsca" w zagrodzie i jej otoczeniu. Na przykładzie zagród z gospodarstw demonstracyjnych, oceniono stan wzbogacenia gleby spod zagrody w składniki nawozowe (N, P, K) i w węgiel organiczny (C org.). Oceniono wpływ miejsca, sposobu i czasu składowania nawozów naturalnych w obrębie zagrody, a także inwestycji proekologicznych w gospodarstwie na jakość gleby. Glebę zagród, których wiek sięga kilkudziesięciu, a nawet 100 i więcej lat można traktować jako antropogeniczną, na co wskazuje układ warstw oraz zawartość składników mineralnych i węgla organicznego w górnej części jej profilu.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 512, 2; 491-502
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wplyw nawozenia na emisje podtlenku azotu z uzytku zielonego
Autorzy:
Sapek, A
Sapek, B
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802537.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gleby
nawozenie
uzytki zielone
ksztaltowanie srodowiska
emisja
odczyn gleby
podtlenek azotu
Opis:
Measurements of nitrous oxide emissions from the soil of fertilized plots in two long-term grassland experiments were made at IMUZ Experimental Station, Falenty. Measured emissions depended on the temperature being the highest during the second and third grass regrowth. Increasing of ammonia nitrate fertilizer rate from 120 to 360 N kg·ha⁻¹ enhanced the N₂O emissions, which were proportional to nitrogen fertilizer rates. The forms of nitrogen fertilizers showed significant effect on the N₂O emissions. The emissions from plots fertilized with liquid manure were significantly higher, then from the plots fertilized with ammonia nitrate only. However the emissions from the last plots were much less when the calcium nitrate was applied. An evident impact of soil pH on N₂O emissions was observed; the emissions were less from acid soils. Significant relationship between N₂O emissions and nitrate content in soil was observed. The total N₂O emissions from the plots in Falenty experiment during whole vegetation season ranged from 1.6 to 6.3 kg·ha⁻¹·year1⁻¹ N₂O-N, depending on nitrogen fertilizer rate.
Przeprowadzono pomiary emisji podtlenku azotu (N₂O) z gleby użytków zielonych w Zakładzie Doświadczalnym MUZ w Falentach. Wykorzystano w tym celu różne obiekty nawozowe dwóch wieloletnich doświadczeń łąkowych. Emisja N₂O zależała od temperatury i była największa w czasie drugiego i trzeciego odrostu. Zwiększenie nawożenie saletrą amonową w granicach 120 do 360 kg N·ha⁻¹ powodowało wzrost emisji N₂O, która była proporcjonalna do zastosowanej dawki azotu. Postacie nawozów azotowych miały istotny wpływ na emisję N₂O. W porównaniu do poletek nawożonych saletrą amonową emisja po zastosowaniu gnojówki była większa, a po zastosowaniu saletry wapniowej mniejsza. Stwierdzono wyraźny wpływ pH gleby na emisję N₂O, która była mniejsza z gleb kwaśnych. Stwierdzono istotną zależność między zawartością azotanów w wierzchniej warstwie gleby a emisją N₂O. Emisje N₂O z doświadczenia w Falentach, oszacowane dla całego sezonu wegetacyjnego, mieściły się w granicach 1,6 do 6,3 kg·ha⁻¹·rok⁻¹ N₂O-N, w zależności od dawki nawozów azotowych.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2002, 484, 2; 563-572
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwalnianie mineralnych form fosforu w glebie i zawartość tego składnika w runi łąkowej w warunkach przewagi opadowej gospodarki wodą
The release of mineral forms of phosphorus in the soil and the content of phosphorus in sward watered mainly with atmospheric precipitation
Autorzy:
Sapek, B.
Sapek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338088.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
leba łąkowa
mineralizacja
nawożenie fosforem
roślinność
uwalnianie
związki fosforu
meadow soil
mineralization
phosphorus compounds
phosphorus fertilisation
release
vegetation
Opis:
Badano uwalnianie fosforu w glebie trwałej łąki kośnej w warunkach stosowania nawożenia fosforem, a także zaniechania na pewien czas tego zabiegu. W badaniach mineralizacji organicznych związków fosforu wykorzystano metodę inkubacji gleby in situ. Stwierdzono swoiste, zależne od odczynu i uwilgotnienia gleby oraz zawartości w niej węgla i postaci stosowanego nawozu azotowego, uwalnianie fosforu w wyniku mineralizacji połączeń organicznych lub desorpcji form nieorganicznych w glebie. Odczyn gleby bliski obojętnemu sprzyjał uwalnianiu związków fosforu. W przypadku okresowego braku nawożenia fosforem gleby należy się liczyć ze zubożeniem runi łąkowej w ten składnik, lecz pasza łąkowa produkowana na glebie zasobnej w fosfor oraz w próchnicę, o korzystnych warunkach wilgotnościowych, będzie właściwie zaopatrzona w ten składnik przez co najmniej trzy lata.
Phosphorus released in the soil of permanent meadow was analysed in the case of phosphorus fertilization and when P treatment was periodically abandoned. The in situ soil incubation method was used in studies on organic phosphorus mineralization. Phosphorus released due to mineralization of its organic compounds or desorption of its mineral forms showed specific dependence on pH, carbon content, soil humidity and on the forms of nitrogen fertiliser. pH near neutral favoured the release of phosphorus compounds. Temporal discontinuation of phosphorus fertilisation may result in plant impoverishment in this nutrient but fodder produced on soil rich in phosphorus and humus and of appropriate moisture will be well supplied with phosphorus for at least three years.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, T. 6, z. spec.; 65-82
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi do propozycji uznania całego obszaru Polski jako wrażliwego na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych
Remarks about the proposal of accepting the whole Polish territory as vulnerable to contamination by nitrogen compounds from agricultural sources
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338570.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
dyrektywa azotanowa
jakość wody
społeczność rolników
farmer's society
nitrate directive
water quality
Opis:
Przeprowadziliśmy krytyczną ocenę dokumentu "Ocena wyznaczonych w Polsce stref wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu" [2007], opracowanego przez konsorcjum koordynowane przez Alterra z Holandii. W dokumencie tym wykorzystano polskie materiały obrazujące stan jakości wody w Polsce oraz dane statystyczne o rolnictwie, wszystko z wyraźnym celem wykazania konieczności uznania całego obszaru rolnictwa w Polsce jako wrażliwego na związki azotu. Nie udowodniono wprawdzie, by zanieczyszczenie wody azotanami i eutrofizacja zasobów wody obejmowała istotnie większe obszary, niż wyznaczyło je Ministerstwo Środowiska w 2006 r. Uważamy, że zalecenie objęcia obszaru całego kraju jako wrażliwego na związki azotu jest merytorycznie nieuzasadnione, co udowodniliśmy, komentując poszczególne argumenty zawarte w dokumencie. Ponadto przyjęcie tego zalecenia spowodowałoby poważne konsekwencje dla społeczności rolników, a na pewno zniechęciłoby ją do jakichkolwiek spontanicznych działań na rzecz ochrony środowiska. Równocześnie uważamy, że wdrożenie dyrektywy azotanowej we wszystkich gospodarstwach polskich (lub ich większości) nie daje żadnej gwarancji poprawienia jakości wody w Polsce.
We have presented a critical evaluation of the document "Assessment of the designation of Nitrate Vulnerable Zones in Poland' elaborated by Alterra, Wageningen, the Netherlands. The available Polish statistical data about water quality and agriculture were used, all on an evident purpose of demonstrating the necessity of acceptation of the whole area of Polish agriculture as Nitrate Vulnerable Zones. No evidence was given in the document, however, that water pollution by nitrates and eutrophication of water resources encompass areas larger than those established by the Ministry of Environment in 2006. We are of the opinion that the recommendation to assume the whole country area as vulnerable to nitrogen compounds is not justified which was shown in our comments on particular arguments in the document. Moreover, the inclusion of all or most of Polish farms into the Vulnerable Zone would have serious consequences to the farmers' community and would certainly discourage farmers from any spontaneous pro-environmental activity. At the same time we are of the opinion that the implementation of the Directive in all or most of Polish farms does not guarantee the improvement of water quality.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2009, 9, 2; 157-168
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategie ograniczenia zanieczyszczeń wody, atmosfery i gleby w świetle międzynarodowych projektów rolno-środowiskowych realizowanych w IMUZ
The strategies of reducing water, air and soil pollution in the international agro-environmental projects accomplished in the Institute of Land Reclamation and Grassland Farming
Autorzy:
Sapek, A.
Sapek, B.
Pietrzak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337912.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
jakość wody
jakość atmosfery
gleba
azot
fosfor
water quality
air quality
soil
nitrogen
phosphorus
Opis:
W pracy omówiono zagadnienie rozpraszania składników nawozowych do środowiska w odniesieniu przeważających w kraju poglądów oraz faktów stwierdzonych w ramach realizowanych w IMUZ projektów, zwłaszcza międzynarodowych. Decydenci, a w konsekwencji i społeczeństwo, nie doceniają rolnictwa jako źródła emisji wymienionych składników. Udział rolnictwa w emisji gazowych związków azotu (NH3, N2O i NOx) stanowi około 50% całkowitej ich emisji w skali kraju. Podobny jest udział rolnictwa we wnoszeniu do Bałtyku zwiększającego się od 1990 r. ładunku azotu i fosforu. Wymaga to opracowania, w ramach szerokiej dyskusji wśród kompetentnych zespołów, narodowego programu ograniczenia emisji azotu i fosforu ze wszystkich źródeł oraz wyznaczenia odpowiednich celi strategicznych. W odniesieniu do azotu cel taki powinien zakładać zmniejszenie strat azotu przez zwiększenie jego wykorzystania w produkcji rolnej docelowo do ponad 30% w 2010 r. w skali kraju, podczas gdy obecnie wynosi ono niecałe 20%, a w przypadku fosforu dążenie do zwiększenia jego wykorzystania docelowo do ponad 50% w 2010 r., gdy obecnie wynosi około 30%.
Environmental dispersion of nutrients is discussed in the paper and confronted with common views and facts established during the projects (mainly international) that have been accomplished in the ILRGF. Authorities, and consequently the society, tend to underestimate the agriculture as a source of nutrient emissions. The contribution of agriculture to the total emission of gaseous forms of nitrogen (NH3, N2O i NOx) amounts c. 50 % in the country. Similar is the share of agriculture in total loads of nitrogen and phosphorus delivered in increasing amounts since 1990 to the Baltic Sea. Thus, it is necessary to elaborate (in a broad discussion among specialists) a national programme of restricting nitrogen and phosphorus emissions from all sources and to establish appropriate strategic targets. Such a target in respect to nitrogen should assume decreasing nitrogen losses through its better utilisation in agricultural production to over 30 % in 2010 while its present utilisation is slightly less than 20 %. In the case of phosphorus the increase of its utilisation should reach 50 % in 2010 at its present utilisation of only 30 %.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2b; 259-280
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stężenie składników nawozowych w wodzie do nawodnień i do picia w Falentach
Nutrient concentration in irrigation water and tap water in Falenty
Autorzy:
Sapek, A.
Nawalany, P.
Barszczewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338412.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
woda do picia
woda do nawodnień
azotany
fosforany
chlorki
tap water
irrigation water
nitrate
phosphate
chloride
Opis:
W latach 1991–2001 prowadzono systematyczne badania stężenia składników nawozowych w wodzie do nawodnień i do picia z ujęć w Falentach. Wodę do nawodnień ujmowano z Cieku Wschodniego spod Laszczek, którego część wody pochodzi z objętych ochroną źródlisk, a w dolnym biegu jest pod wpływem intensywnych upraw ogrodniczych oraz osiedli wiejskich. W latach objętych badaniami obserwowano około dwukrotne zwiększenie stężenia azotu azotanowego i fosforanów w tym cieku, co świadczy o jego postępującej eutrofizacji. Natomiast stężenie azotu amonowego zmniejszyło się w tym czasie. Nie obserwowano żadnego trendu zmian stężenia pozostałych oznaczanych składnikach – chlorków, sodu, potasu, magnezu i wapnia. W Zakładzie Chemii Gleby i Wody IMUZ próbkami odniesienia jest woda bieżąca z kranu z ujęcia wody do picia na głębokościach 20 i 36 m w Falentach. W czasie siedmiu lat wykonywania analiz stwierdzono, że stężenie azotu azotanowego w tej wodzie zmniejszyło się, zaś stężenie azotu amonowego, fosforanów i chlorków pozostawało bez większych zmian.
Concentration of nutrients in water used for irrigation purposes and in tap water from deep sources in Falenty was analysed during 1991–2001. The irrigation water originated from a steam flowing out from springs situated on areas protected as natural reserve 2 km upstream the sampling site. There are arable fields cropped with vegetable and a settlement along the lower course of the stream. Concentrations of nitrate nitrogen and phosphate significantly increased during the study period, which proves advancing eutrophication of the stream. Concentration of ammonium nitrogen decreased in the same time. No changes in the concentration of other investigated nutrients were observed. Tap water is used in the laboratory of Department of Soil and Water Chemistry as a reference sample. Concentration of nitrate nitro gen decreased and concentrations of ammonium nitrogen, phosphate and chloride did not change markedly during 7 years of analyses.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2003, T. 3, z. spec. (6); 79-84
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stężenie i ładunek składników nawozowych wznoszonych z opadem atmosferycznym na powierzchnię ziemi w regionie ostrołęckim w latach 1993-1996
Autorzy:
Sapek, A.
Nawalany, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339109.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
azot amonowy
azot azotanowy
chlorki
opad mokry
pH
Opis:
W pracy przedstawiono analizę stężenia składników nawozowych w próbkach wody opadu atmosferycznego, zbieranych w trzech punktach regionu ostrołęckiego w latach 1993-1996. Badania prowadzono w ramach projektu "Rolnictwo polskie i ochrona jakości wody" wykonywanego na podstawie umowy między polskim Ministerstwem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej a Agencją Ochrony Środowiska Stanów Zjednoczonych (US EPA). Celem projektu było opracowanie programu działania zmierzającego do ograniczenia zanieczyszczenia wody ze źródeł rolniczych. Analiza opadu atmosferycznego miała umożliwić oszacowanie ładunku składników nawozowych wnoszonych na powierzchnię ziemi w ciągu roku. Zebrano 820 próbek wody, w których zmierzono odczyn oraz stężenie azotu azotanowego, azotu amonowego, fosforanów, chlorków, sodu, potasu, magnezu i wapnia. Dla trzech obiektów z regionu ostrołęckiego obliczono roczny ładunek składników nawozowych. Stwierdzono, że w ciągu roku z opadem wnoszone jest od 8,7 do 18,0 kg N·ha-¹, co stanowi od 25 do 40% dawki azotu pochodzącego z nawozów mineralnych stosowanych na tym terenie.
The results of chemical analyses of wet precipitation in three sites of the Ostrołęka region are presented. The study was done within the project "Polish Agriculture and Water Quality Protection" (1992-1997), sponsored by US Environmental Protection Agency. Values of pH and concentrations of nitrate, ammonia, phosphate, chloride, sodium, potassium, magnesium and calcium were measured in samples of wet precipitation. Annual load of each nutrient was then calculated. The nitrogen load ranged from 8 to 18 kg N·ha-¹źyear-¹, potassium load - from 1 to 10 kg K·ha-¹źyear-¹ and calcium load - from 9 to 20 kg Ca·ha-¹ year-¹.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 177-182
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 36

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies