- Tytuł:
-
Referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa jako symboliczna instytucja prawna
A referendum on matters of particular importance to the state as a symbolic legal institution - Autorzy:
- Suska, Marek
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/28784049.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Tematy:
-
referendum
symbolic
symbolic law
political decisions
symboliczność
prawo symboliczne
decyzje polityczne - Opis:
-
Instytucja referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa budzi rozczarowanie piśmiennictwa, ponieważ nie spełnia ona swojego celu prima facie. Tym celem zaś jest umożliwienie obywatelom podejmowania wiążących decyzji politycznych w najważniejszych kwestiach. Mogłoby to skłaniać do uznania referendum za pustą obietnicę ustrojową oraz instytucję nieużyteczną, co jednak byłoby nietrafne i przedwczesne. Referendum może bowiem potencjalnie wypełniać istotne politycznie funkcje dodatkowe, takie jak szczególne legitymizowanie pewnych decyzji politycznych czy stymulowanie debaty publicznej. Celem artykułu jest przeanalizowanie referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa jako symbolicznej instytucji prawnej. Przeprowadzone badanie oparto na spostrzeżeniach prezentowanych w literaturze wobec zjawiska prawodawstwa symbolicznego (symbolic legislation), zastosowanych odpowiednio do wybranego fragmentu systemu prawnego, jakim jest pojedyncza instytucja. Referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa można więc postrzegać jako instytucję, której funkcje dodatkowe zasadniczo dominują nad jej celem prima facie. Jednocześnie publiczne deklarowanie tego celu prima facie wydaje się wpływać na potencjalny stopień realizacji funkcji dodatkowych. Przykładowo, wpływ na debatę publiczną, jaki osiąga się dzięki podjęciu czynności zmierzających do przeprowadzenia referendum, może być silniejszy, o ile uda się przekonać opinię publiczną, że w rzeczywistości chodzi o przekazanie pewnej decyzji obywatelom. W konkluzji zasygnalizowano, że realizacja dodatkowych funkcji referendum w systemie prawnym nie byłaby prawdopodobnie możliwa w inny sposób niż właśnie poprzez uczynienie referendum instytucją symboliczną. Nie oznacza to jednak, że doktryna powinna akceptować każdy przypadek wykorzystania referendum w celu realizacji którejś z jego funkcji dodatkowych, a w stosownej ewaluacji może dopomóc scharakteryzowany w artykule „test wstydliwości”.
The institution of a referendum on matters of particular importance to the state is disappointing for scholars because it does not fulfil its prima facie purpose – to enable citizens to make binding political decisions on the most important issues. This could lead to considering the referendum as an empty political promise and a useless institution. However, this would be inaccurate and premature. A referendum may potentially fulfil politically significant additional functions, such as giving special legitimization to certain political decisions or stimulating public debate. The aim of the article is to analyse the referendum on matters of particular importance to the state as a symbolic legal institution. The study was based on the observations presented in the literature on the phenomenon of symbolic legislation, applied appropriately to a selected fragment of the legal system, namely a single institution. A referendum on matters of particular importance to the state can therefore be perceived as an institution whose additional functions generally overshadow its prima facie purpose. At the same time, publicly declaring this prima facie purpose seems to affect the potential degree to which additional functions are implemented. For example, the impact on the public debate achieved by taking action to hold a referendum may be stronger if the public can be convinced that it is really about transferring a decision to the people. In conclusion, it is noticed that the implementation of the additional functions of the referendum in the legal system would probably not be possible in any other way than by making the referendum a symbolic institution. This does not mean, however, that the doctrine should accept every instance of using a referendum in order to perform one of its additional functions, and the ‘shame test’ described in the article may help in making an appropriate evaluation. - Źródło:
-
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2022, 84, 4; 21-35
0035-9629
2543-9170 - Pojawia się w:
- Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki