Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "SOWA, Joanna" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Eros paidikos kontra miłość do kobiety w Dialogu o miłości erotycznej Plutarcha i Bogach miłości Lukiana
Eros paidikos vs. female love in Plutarch’s Amatorius and Lucian’s Amores
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967148.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Plutarch of Chaeronea
Pseudo-Lucian of Samosata
pederasty
marriage
male vs. female love
Opis:
In this paper, I examine the debate between advocates of male and female love in two works dedicated to this subject: Plutarch’s Amatorius (Dialogue on Love) and Lucian’s Amores (Affairs of the Heart). Plutarch, drawing on Platonic tradition, accepts and praises eros paidikos, but he condemns homosexual intercourse as an act of hybris. On the other hand, Plutarch rejects traditional Greek prejudices against women and glorifies marriage as the highest form of human relationship: he argues that conjugal love contains both the lifelong friendship and sexual relations which are a source of mutual kindness, respect and affection. In Lucian’s work the defender of pederasty, portraying it as a spiritual relationship and a mark of advanced cultural evolution, wins the debate; but in the last part of dialogue moral demands of sexual restraint in pederasty are mocked, and sexual pleasure is called “a mediator of friendship”.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2014, 17
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O tajemniczych „ruchach” w De generatione animalium IV, 3. Płeć żeńska w arystotelesowskiej teorii dziedziczenia
The mysterious ‘movements’ in De generatione animalium IV 3, or the female in Aristotle’s theory of inheritance
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879636.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Arystoteles
De generatione animalium
płeć żeńska
teoria dziedziczenia
Aristotle
Generation of Animals
female
theory of inheritance
Opis:
Przedmiotem artykułu jest rola płci żeńskiej w Arystotelesowskiej teorii dziedziczenia, wyłożonej przez Stagirytę w szeroko dyskutowanym rozdziale trzecim księgi IV traktatu O rodzeniu się zwierząt. Chociaż według najbardziej znanego poglądu Filozofa, przedstawionego w księgach I-III, samiec przekazuje formę i zasadę ruchu, natomiast samica tylko materię, w rozdziale IV 3 dowiadujemy się o tym, że kształtujące potomka „ruchy” (kineseis) pochodzą od obojga rodziców. „Ruchy” te zawarte są w „nasionach” (spermata) i pochodzą od różnych „potencjałów” (dynameis) organizmu; ich funkcją jest przekazanie tych „potencjałów”, czyli cech rodziców lub przodków, kształtującemu się organizmowi potomka w akcie reprodukcji. W artykule tym staram się wykazać, że użyty w rozdziale IV 3 termin spermata odnosi się do wydzielin rozrodczych obu płci, a dostarczana przez samicę materia (katamenia) zawiera potencjalnie duszę wegetatywną z zestawem „ruchów” odpowiadających nie tylko za przekazanie płci żeńskiej oraz jednostkowych, akcydentalnych cech odziedziczonych po matce i jej rodzinie, ale również cech ogólnych, wspólnych dla danego gatunku zwierząt.
In this paper I discuss the problem of the role of female in Aristotle’s theory of inheritance described in De generatione animalium, book IV, chapter 3. Although in the books I-III Aristotle presents his well-known view that the male contributes form and the principle of movement whereas the female only matter, in the much discussed chapter IV 3 we are told that the offspring is shaped by the „movements” (kineseis) of both parents; these „movements”, contained in the „semens” (spermata) are derived from various potentials (dynameis) of organism’s nature, and function as specialised vehicles for transmitting the parts of the parent’s heritable form during the act of reproduction. In the paper I try to prove that the term spermata in this chapter denotes both male and female reproductive residues, and the matter contributed by the female (katamenia) contains potentially the nutritive soul with a set of „movements” responsible not only for the development of the female sex and the inherited accidental, material features, but also of the universal, i.e. the common form of the species.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 3; 31-52
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy kobieta jest potworem? Płeć żeńska w De generatione animalium Arystotelesa
Is a Woman a Monster? The Female Sex in Aristotle’s De Generatione Animalium
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887547.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Arystoteles
De generatione animalium
płeć żeńska i męska
potwory
Aristotle
Generation of Animals
female and male
monsters
Opis:
Postawione w tytule pytanie jest skrótowym ujęciem kwestii miejsca kobiety – jak również, bardziej ogólnie, płci żeńskiej – w Arystotelesowskiej biologii rozrodu i rozwoju, przedstawionej w dziele O rodzeniu się zwierząt (De generatione animalium). Ożywioną dyskusję na ten temat wywołały w ostatnich dziesięcioleciach publikacje feministycznych badaczek myśli Arystotelesa, oskarżających filozofa o to, że w swoich pracach, nawet z zakresu biologii, nie kierował się obiektywną obserwacją faktów, lecz podporządkowywał swoje rozumowanie i wyciągane wnioski „męskiemu szowinizmowi” i typowej dla jego epoki mizogynii. W swoim artykule staram się wykazać, że choć Stagiryta bez wątpienia podzielał wiele poglądów typowych dla współczesnego mu społeczeństwa, jego opinie na temat płci żeńskiej pozostają przede wszystkim pod wpływem jego teorii filozoficznych. Osobniki żeńskie, które w swoich pismach biologicznych łączy z pojęciami materii i braku, nie są więc „potworami” – porażką celowości – lecz uosobieniem jednej zpierwszych zasad, których równowaga zapewnia trwanie widzialnego wszechświata; jako takie zaś są nie tylko koniecznym rezultatem działania przyczyny materialnej, ale również celowej.
In recent years there have been published many critical feminist studies of Aristotle, especially concerning philosopher’s views on females. According to feminist scholars Aristotle’s claims about female sex, even in his biological writings, are the result not of honest science, but of “male bias” and misogynist ideology typical of ancient Greek men: the female is for Stagirite a “deficient male,” a teleological failure, a kind of “monster” whose birth results from pure material necessity. In this paper I admit that Aristotle’s account of the female sex provides some kind of rationalization of Greek social attitudes, but I also try to argue that his conclusions about females are, above all, influenced by his philosophical theories. In may opinion, the female, which in Aristotle’s biological writings—particularly in his embryology—is related to the matter and privation, is not a “monster,” but embodies one of the principles maintaining the existence of the whole universe, and, as such, is necessary not only accidentally, but also teleologically.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 3; 29-50
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadki samorództwa w pismach Arystotelesa
Puzzles of Spontaneous Generation in Aristotle’s Writings
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787919.pdf
Data publikacji:
2021-04-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Celem artykułu jest podjęcie próby ustosunkowania się do zagadnień obecnych w dyskusji nad Arystotelesowską teorią samorództwa. Do tych zagadnień należą: problem spójności poglądów Stagiryty na zjawisko samorództwa, kwestia umiejscowienia męskiej i żeńskiej „zasady rodzenia” w procesie samorzutnego powstawania organizmów żywych oraz pytanie o obecność w tym procesie przyczyny formalnej. W artykule staram się udowodnić, że: 1) w ustępach poświęconych samorództwu w Corpus Aristotelicum można znaleźć podstawy konsekwentnej i spójnej teorii, 2) na obu etapach, które można wyróżnić w procesie samorzutnego powstawania istot żywych, obie „zasady rodzenia” są ściśle powiązane i współzależne, 3) źródłem formy gatunkowej dla organizmów powstających drogą samorództwa mogą być przekształcone „ruchy” zawarte w wewnętrznym cieple materii organicznej, których pierwotnym źródłem jest organizm, z którego materia ta pochodzi.
This article attempts to address the issues present in the discussion on Aristotle’s theory of spontaneous generation. These issues include: the problem of coherence of Stagirite's views on the phenomenon of spontaneous generation, the question of the location of the male and female “principle of generation” in the process of spontaneous formation of living organisms, and the question of the presence of a formal cause in this process. In this article the author tries to prove that: 1) in the paragraphs devoted to spontaneous generation in the Corpus Aristotelicum one can find the basis for a consistent and coherent theory, 2) in both stages, which can be distinguished in the process of spontaneous generation of living organisms, both “principles of generation” are closely related and interdependent, 3) the source of the species form for organisms created by spontaneous generation can be transformed “movements” contained in the internal heat of organic matter, whose primary source is the organism from which the matter originates.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 3; 95-123
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Retor o barbarzyńcach, barbarzyńcy o retoryce – przybysze z dalekich krajów w utworach Lukiana z Samosat
Rhetor about barbarians, barbarians about rhetoric – visitors from distant lands in the works of Lucian of Samosata
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39573904.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
Tematy:
Lukian z Samosat
barbarzyńcy
Scytowie
Syryjczycy
stereotypy
Lucian of Samosata
barbarians
Scythians
Syrians
stereotypes
Opis:
Lukian, jeden z najwybitniejszych greckich stylistów, satyryk i mówca, pochodził z Samosat nad Eufratem – był więc, według własnego określenia, „Syryjczykiem i barbarzyńcą”. Ta podwójna perspektywa – Greka z wykształcenia, „barbarzyńcy” z pochodzenia – pozwoliła mu w wielu utworach nie tylko wykorzystywać sięgający czasów wojen perskich motyw dychotomii Hellenów i barbarzyńców, ale także podważać zakorzenione stereotypy, bawiąc się nimi i kierując ostrze satyry w obu kierunkach. Celem artykułu jest ukazanie, na wybranych przykładach, sposobu, w jaki Lukian zarówno przełamuje, jak i wykorzystuje związane z pochodzeniem stereotypy, ukazując kontrast pomiędzy grecką paideią a kulturą pojawiąjących się w jego dialogach „barbarzyńców”, a także przedstawiając w zupełnie odmiennym świetle dwie kategorie „barbarzyńców”: Scytów i Syryjczyków.
Lucian, one of the greatest Greek stylists, satirist and rhetorician, was born in the town of Samosata on the banks of the Euphrates – therefore he was, by his own definition, “a Syrian and a barbarian”. This double perspective allowed him not only to exploit the theme of the dichotomy between the Greeks and the barbarians, but also to challenge some common stereotypes and to make them the subject of his satire. The aim of the article is to demonstrate, on selected examples, how Lucian both challenges and uses stereotypical depictions of Greeks and barbarians, and shows not only the contrast between the Greek paideia and the barbarian culture, but also the distinction between traditional accounts of two categories of "barbarians": Scythians and Syrians.
Źródło:
Res Rhetorica; 2023, 10, 3; 5-28
2392-3113
Pojawia się w:
Res Rhetorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Pieśniarze Dionizosa" i "śpiewak Apollona" – dwie wizje idealnej starości w dialogach Platona
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52229566.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Platon
starość
Opis:
Narratur de duobus senectutis bonae atque honestae imaginibus, quae in dialogis Platonicis reperiri possunt. Quamquam enim a Platone senes magni aestimari constat ideoque nonnulli viri docti Platonem „philosophum senectutis” appellant, multi putant Platonis operibus non omnes, sed imprimis „senes sapientes” demonstratos esse. Qua de causa Platonem non solum sapientis exemplum imitandum nobis dedisse, sed etiam varia „senectutis molestae” remedia omnibus hominibus bonis prudentibusque proposuisse, ostendere conor.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2011, 14; 23-33
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eros paidikos kontra miłość małżeńska w Uczcie i Ekonomiku Ksenofonta – początek starożytnego sporu
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52250480.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
pederasty
matrimonial love
friendship
eros
Xenophon
Opis:
In Xenophon’s Symposium and Oeconomicus we can observe two ways of manifestation of Eros: eros paidikos (i.e. pederasty) and matrimonial love between man and woman. On the one side, Xenophon describes eros paidikos as a power creating true, lasting and deeply affectionate friendship, which, still, may not include sexual intercourses; on the other, matrimonial love can offer erotic reciprocity and mutual respect, but a man and his wife remain quite different and, in fact, unequal. This picture helps us to understand reasons of the ancient controversy between followers of these two kinds of eros, which remained unsolved for many centuries.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2013, 16; 21-33
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyjaciel czy pochlebca? Żona jako lustro w „Zaleceniach małżeńskich” Plutarcha (14, 139f–140a)
Friend or Flatterer? A Wife as a Mirror in Plutarch’s ”Advice to the Bride and Groom” (14, 139f–140a)
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967166.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Plutarch
marriage
friendship
flattery
mirror
Opis:
In chapter 14 of the “Advice to the Bride and Groom” Plutarch recommends a wife should behave like a mirror, faithfully reflecting her husband’s moods and attitudes. In this paper I compare this piece of advice with other mirror-similes which have been related to human beings (as lovers, friends, flatterers, and models to follow) in ancient Greek and Roman literature, especially in Plutarch’s works. I conclude that the ideal Plutarchan wife has been situated, perhaps unintentionally, „between” friend and flatterer, because the mirror-simile in the “Advice…” symbolizes not only the true unity of man and his wife, but also the strict hierarchy amongst them.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2015, 18; 37-51
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
When does a man beget a monster? (Aristotle, De Gneratione animalium)
Kiedy człowiek rodzi potwora? (Arystoteles o rodzeniu się zwierząt)
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648564.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
-
Arystoteles
O rodzeniu się zwierząt
dziedziczenie
potwory
Opis:
Przedmiotem artykułu jest zagadnienie granicy pomiędzy narodzinami dziecka niepodobnego do członków swojej rodziny a przyjściem na świat „potwora” . Oba te zjawiska zostały opisane przez Arystotelesa w IV księdze traktatu O rodzeniu się zwierząt (De generatione animalium) jako rezultat słabnięcia „ruchów” kształtujących płód na podobieństwo rodziców i przodków. W artykule polemizuję ze stanowiskiem T. V. Uptona, który do „potworów” zalicza obie wymienione grupy istot i uznaje, że – wobec osłabnięcia „ruchów” przekazujących cechy jednostkowe – za ich kształtowanie odpowiadają „ruchy” powszechników (odpowiednio gatunku i rodzaju). Staram się wykazać, że „ruchy” przekazujące cechy ogólnie nie są w stanie doprowadzić do końca procesu rozwoju embrionu, a za podstawowe kryterium odróżniające człowieka od „potwora” należy uznać deformację powodującą nie tylko zanik podobieństwa do przedstawicieli własnego gatunku, lecz także kalectwo uniemożliwiające spełnianie właściwych dla danego gatunku funkcji.
In this paper I discuss the problem of the borderline between the lack of resemblance to any family member and monstrosity in Aristotle’s Generation of Animals. In book IV both phenomena have been explained as a result of ‘resolution’ or ‘loosening’ of the ‘movements’ in the sperm, whose function is to recreate in the offspring’s body the features of its parents or ancestors. Consequently, sometimes the offspring bears no resemblance to any ancestor, and sometimes ‘it no longer has the appearance of a human being at all’. According to T. V. Upton, both groups are ‘monsters’ of some kind; he names them ‘generic individuals’, assuming that after ‘loosening’ of the movements which carry particular traits, the task of completing the embryo’s development is taken by the movements of universals (genus or species) present in the sperm. In contrast to Upton’s opinion, I try to prove that the movements of particular – although ‘merged’ and changed – still remain active, leading to the final development of any given individual; in the case of a ‘monster’, however, a deformation of the offspring’s whole body or its parts results not only in the lack of resemblance to any representatives of its own species, but also in disability.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2016, 19; 5-13
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toxaris albo O przyjaźni Lukiana z Samosat - ideał czy parodia?
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947488.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Lukian
Toksaris
przyjaźń
Opis:
The Toxaris of Lucian is a dialogue in form, but its contents are a collection of fabulous and sentimental stories about friendship, related by a Greek Mnesippos and a Scythian Toxaris, to demonstrate the superiority of their respective national groups. Its formal transparency is a problem: it can be interpreted  as an entertaining work extolling traditional friendship, or as a typically lucianic parody of the kind of sentimental views of Greek male friendship depicted in romantic novels, as well as popular myth and legend. This paper proposes that in Toxaris Lucian may be using his humour, above all, to challenge common stereotypes about Greeks and “barbarians”, and to show a new form of friendship – that between individuals with similar values, based on their common paideia.
Chociaż Toksaris Lukiana jest formalnie dialogiem, jego zawartość stanowi zbiór fantastycznych i sentymentalnych historii o przyjaźni, przedstawianych przez Greka Mnesipposa i Scytę Toksarisa w formie retorycznego agonu, mającego dowieść wyższości jednej z nacji. Interpretacja dialogu stanowi problem: może być on odczytywany jako utwór, który w rozrywkowej formie przekazuje pochwałę tradycyjnej przyjaźni, lub też jako typowa dla Lukiana parodia, skierowana przeciwko sentymentalnym poglądom na męską przyjaźń, przedstawianym w romantycznych powieściach, legendach i mitach. W artykule tym sugeruję, że w Toksarisie Lukian posługuje się humorem przede wszystkim po to, aby podważyć powszechne stereotypy na temat Greków i „barbarzyńców”, a także pokazać nową formę przyjaźni – przyjaźń pomiędzy ludźmi dzielącymi podobne wartości, opartą na wspólnej paidei.
Źródło:
Vox Patrum; 2019, 71; 447-474
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Materia nasienia a dziedziczenie cech jednostkowych w De generatione animalium Arystotelesa
The Matter of Semen and the Inheritance of Individual Traits in Aristotle’s De generatione animalium
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798768.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
De generatione animalium; samiec; nasienie; dziedziczenie
De generatione animalium; male; semen; inheritance
Opis:
Choć zgodnie z teorią reprodukcji, przedstawioną przez Arystotelesa w traktacie De generatione animalium, zadaniem samca w procesie rozrodu jest zawsze przekazywanie formy, natomiast samica dostarcza materii, w przypadku zwierząt krwistych również samce spełniają swoją funkcję za pomocą materialnego narzędzia, zwanego nasieniem bądź płynem nasiennym. Arystoteles opisuje go jako rodzaj piany, złożonej z wody, ziemi i pneumy, która, będąc nośnikiem ciepła życiowego, czyni nasienie płodnym. Ponieważ płyn nasienny wytwarzany jest z krwi – ostatniej formy pożywienia, przeznaczonej to tego, aby stać się budulcem dla wszystkich części organizmu zwierzęcia, którego serce ją wytwarza – jest on wyposażony w ten sam ruch (lub raczej zestaw ruchów), za pomocą którego rośnie ciało danego zwierzęcia. W procesie reprodukcji ruchy te nie tylko więc przekazują potomstwu samą zasadę ruchu i formę gatunkową, lecz również dążą do odtworzenia w ciele potomka indywidualnych cech ojca. Z tej właśnie przyczyny samce, które nie wytwarzają nasienia, nie są w stanie spłodzić potomstwa podobnego do siebie. W artykule staram się również wykazać, że przekazywanie cech jednostkowych zależy nie tylko od zawartej w nasieniu pneumy, lecz również „ziemistego elementu” tworzącego jej otoczkę, ponieważ, poprzez zachowywanie i intensyfikowanie życiowego ciepła, przyczynia się on do zwiększenia efektywności wspomnianych ruchów.
Although, according to Aristotle’s theory of reproduction, in the process of generation a male always transmits form and a female provides matter, in the blooded animals males perform their function with the use of a material tool known as semen or a seminal fluid. Aristotle describes it as a kind of foam consisting of water, earth and pneuma; the last one, being a vehicle of vital heat, causes semen to be fertile. As a seminal fluid is produced from blood – the final stage of useful nourishment, intended to turn into each of body parts of the particular animal whose heart produces it – it is endowed with the same movement or, rather, the same set of movements as that in virtue of which the animal’s body grows. In the process of reproduction these movements not only transmit to the offspring the principle of movement and specific form, but they also attempt to recreate in the offspring’s body individual features of the particular father. For this reason, males which do not emit semen fail to generate offspring that look like themselves. In this paper I also try to demonstrate that the transmission of individual hereditary characteristics depends not only on pneuma enclosed in the semen, but also on „an earthy element” which forms the envelope, because by preserving and increasing the vital heat it improves the efficiency of the movements.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 3; 67-90
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bazyli Wielki jako spadkobierca i kontynuator greckiej tradycji filozoficznej w homili "O zawiści"
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158104.pdf
Data publikacji:
2022-09-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bazyli z Cezarei
zawiść
grecka filozofia moralna
homiletyka starożytna
nauczanie moralne
Basil of Cesarea
envy
Greek moral philosophy
ancient predication
moral teaching
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie roli, jaką w homilii Bazylego z Cezarei O zawiści odgrywa grecka tradycja filozofii moralnej. Homilia ta, zaliczana do rozpraw moralnych, analizuje naturę i przedstawia metody leczenia zawiści, uważanej zarówno przez pisarzy grecko-rzymskich, jak i wczesnych autorów chrześcijańskich za emocję szczególnie niebezpieczną i szkodliwą zarówno dla duszy pojedynczego człowieka, jak i dla całego społeczeństwa. Pisarze kościelni przejęli wiele elementów z tradycyjnych koncepcji odnoszących się do zawiści i pokrewnych jej emocji, dostosowali je do swoich celów i dodali do długiej tradycji interpretacyjnej własne spostrzeżenia. Chociaż sam Bazyli nie wymienia w homilii źródeł innych niż Biblia, dokładna analiza tekstu ukazuje silny wpływ dawnych greckich pisarzy zajmujących się filozofią moralną – przede wszystkim Platona, Arystotelesa, stoików, a także Plutarcha z Cheronei.
The aim of this article is to present the role played by the Greek moral philosophy in Basil of Cesarea’s homily On envy. The homily, which has been classified as one of the moral treatises, deals with the problem of the nature and the cure of envy, recognized by Greco-Roman and early Christian thinkers alike as a particularly dangerous and destructive emotion both for the soul of the individual human being and the society as a whole. Episcopal writers appropriated much of the traditional language and conceptualization of invidious emotions but also adjusted them to their own purposes and added their own insights to longstanding interpretive traditions. Although Basil himself never named in the homily other sources than the Bible, a careful analysis of the text shows the strong influence of the Greek philosophical writers of the past, especially Plato, Aristotle, Stoics, and Plutarch of Chaeronea.  
Źródło:
Vox Patrum; 2022, 83; 179-204
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Płeć jako arche, czyli czy według Arystotelesa możliwa jest zmiana płci?
Sex as arche, or is sex change possible according to Aristotle?
Autorzy:
Sowa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18678688.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Arystoteles
De generatione animalium
płeć
zmiana płci
kastracja
Aristotle
sex
sex change
castration
Opis:
According to Aristotle’s views presented in his logical works and Metaphysics, sex appears to be an essential attribute of the genus animal, and maleness and femaleness are a pair of contrary qualities, although it is not quite clear what sort of contrariety Aristotle understands the contrariety of sex to be. As qualities admit of variation of degree, and in the case of contraries there are possible changes from one into the other, in this article I address the question if the sex of an individual animal can also be changed into the opposite one. In De generatione animalium Aristotle describes sex as arche — arche of generation, but also arche of every animal’s external appearance and generative ability. Aristotle applies this term to two body parts, which he presents as factors determining sex: the heart as an origin of natural heat, and, above all, the genitals. In the case of males, destruction of the latter, i.e. castration, is depicted as a sex change, because the male becomes like the female in respect of external form and lack of generative power. As change in the other direction is impossible, we can conclude that the contrariety of sex seems to be, according to Aristotle, an opposition of possession and privation.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2016, 32, 1; 73-95
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies