Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Rauckyte, T." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Changeability of the Speciation Forms of Heavy Metals in Soil Subject to Many Years of Fertilization with Wastewaters from Vegetable Fat Production
    Zmienność form specjacyjnych metali ciężkich w glebie poddanej wieloletniemu nawożeniu ściekami z produkcji tłuszczów roślinnych
    Autorzy:
    Rauckyte, T.
    Żak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388903.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    metale ciężkie
    formy specjacyjne metali
    agroutylizacja ścieków z produkcji tłuszczów roślinnych
    heavy metals
    metals speciation forms
    agro-utilization of wastewaters from vegetable fat production
    Opis:
    Agro-utilization of pretreated industrial wastewaters from the vegetable fat production for irrigation and as fertilizers is, among others, limited by heavy metal concentrations in wastewaters and the soil where wastewaters are directed. This paper presents the results of 4-year research on the influence of the irrigation process and fertilization with wastewaters on the concentration and changeability of heavy metal (Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Zn) speciation forms in the superficial soil layer. The fractional composition of metals was determined in accordance with Tessier’s methodology. The obtained results prove a significant stability of speciation loads of metals determined in the examined soil within the experimental period. Analysis of the fractional composition showed an insignificant decreasing tendency of the leached fraction percentage and an increase in the carbonate fraction share in the case of the majority of the analyzed heavy metals.
    Agroutylizacja podczyszczonych ścieków technologicznych z produkcji tłuszczów roślinnych na cele nawadniające oraz nawozowe jest m.in. limitowana stężeniem metali ciężkich w ściekach oraz glebie, na którą kieruje się odpady. W pracy przedstawiono wyniki czteroletnich badań nad wpływem procesu nawadniania oraz nawożenia ściekami na stężenie oraz zmienność form specjacyjnych metali ciężkich (Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Zn) w przypowierzchniowej warstwie gleby. Skład frakcyjny metali był oznaczany zgodnie z metodyką Tessiera. Uzyskane wyniki wskazują na występowanie istotnej stabilności pól specjacyjnych metali oznaczanych w badanej glebie w okresie doświadczalnym. Analizując skład frakcyjny, stwierdzono występowanie nieznacznego trendu zmniejszania udziału procentowego frakcji wymywanej oraz wzrostu udziału frakcji węglanowej w przypadku większości badanych metali ciężkich.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 12; 1667-1674
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Investigations on Fungicidal Properties of 1,3,4-Thiadiazole Derivatives
    Badania właściwości grzybobójczych pochodnych 1,3,4-tiadiazoli
    Autorzy:
    Rauckyte, T.
    Szejnuk, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/389249.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    Candida albicans
    aktywność fungistatyczna
    pochodne 1,3,4-tiadiazoli
    antifungicidal activity
    1,3,4-thiadiazole derivatives
    MIC
    Opis:
    The results of the research concerning the effect of 1,3,4-thiadiazole derivatives on fungicidal Candida albicans are discussed. In all the conducted tests the reference strain of Candida albicans ATCC 10231 was used. To obtain the desired results, the following standard and synthesized thiadiazole derivatives were tested: 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazolo-5-sulfonamide; 2-acetylamino-5-chloro-1,3,4-thiadiazole; 2-amino--1,3,4-thiadiazole; 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazole; 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazolo-5-sulfonic acid and bis(2--acetylamino-1,3,4-thiadiazolo)-5,5’-disulfonamide. In all the examined compounds the increase in the Candida albicans inhibition zone proportional to the increase of the compound concentration was observed. The only exception is 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazole demonstrating the opposite tendency. While carrying out the research, it was found that 2-amino-1,3,4-thiadiazole proved to be the most effective of all the compounds within the tested group. It was also found that the higher the concentration of the compound, the higher the growth control zone (y) of Candida albicans. This phenomenon can be described by means of the equation: y = 0.9167x3 – 7.4286x2 + 10.655x + 23.1 (where: x – concentration of 2-amino-1,3,4-thiadiazole).
    W prezentowanej pracy okreoelano działanie grzybobójcze pochodnych 1,3,4-tiadiazoli. We wszystkich testach używano referencyjnego szczepu Candida albicans ATCC 10231. W tym celu przetestowano następujące syntetyzowane i wzorcowe związki heterocykliczne: 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo-5-sulfonamid; 2-acetyloamino-5-chloro-1,3,4-tiadiazol; 2-amino-1,3,4-tiadiazol; 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazol; kwas 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo-5-sulfonowy oraz bis(2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo)-5,5’-disulfonamid. Badane związki proporcjonalnie ze zwiększeniem stężenia zwiększają strefę zahamowania wzrostu grzyba Candida albicans. Wyjątkiem jest 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazol, który wykazuje odwrotną tendencję. Najskuteczniejszym z badanej grupy związków okazał się 2-amino-1,3,4-tiadiazol. Wykazano, że ze zwiększeniem stężenia tego związku rośnie rozmiar strefy zahamowania wzrostu (y) Candida albicans zgodnie z równaniem y = 0,9167x3 – 7,4286x2 + 10,655x + 23,1 (gdzie: x – stężenie 2-amino- -1,3,4-tiadiazolu).
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 10; 1339-1348
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determination of Barium in Different Soil Matrices
    Oznaczanie baru w różnych matrycach glebowych
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/389556.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    barium
    barium speciation forms in soils and waste
    sequence extraction
    bar
    formy specjacyjne baru w glebach i odpadach
    ekstrakcja sekwencyjna
    Opis:
    Barium mobility and toxicity depend on the speciation forms in which barium occurs in a given environment. The dominant form is the carbonate – barite one. There are also other significant forms in this element’s cycle – the organic one, so-called reduced or lithogenic. The speciation forms of occurrence and their amount in soils and solid waste may be assessed using sequence extraction. The subject of the paper was to carry out research on the determination of so-called barium fractions in various soil matrices: agriculturally utilized or used for recreation, polluted with motor vehicles and soil-waste contaminants (from brown coal and bituminous shales recovery). On the basis of the present research, the individual barium loads existing in various fractions – exchangeable, carbonate, reduced, organic and residual – were determined. In research procedures, Tessier’s methodology was used for sequence extraction.
    Mobilność oraz toksyczność baru zależy od form specjacyjnych, w jakich występuje w danym środowisku. Dominującą jest węglanowa – barytowa. Istnieją również inne, istotne w obiegu tego pierwiastka – organiczna, tzw. zredukowana czy litogenna. Specjacyjne formy występowania oraz ich ilość w glebach i stałych substancjach odpadowych można oszacować, wykorzystując ekstrakcję sekwencyjną. Przedmiotem pracy były badania nad oznaczalnością tzw. frakcji baru w różnych matrycach glebowych: użytkowanych rolniczo i rekreacyjnie, obciążonych zanieczyszczeniami komunikacyjnymi oraz glebowo-odpadowych (z terenu pozyskiwania węgla brunatnego i łupek bitumicznych). Na podstawie przeprowadzonych badań oznaczono poszczególne pule baru występujące w różnych frakcjach – jonowymiennej, węglanowej, zredukowanej, organicznej oraz pozostałej. W procedurach badawczych wykorzystano do ekstrakcji sekwencyjnej metodykę Tessiera.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 12; 1539-1545
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Attempts of mathematical modelling to access general toxicity of metal containing wastes
    Próby modelowania matematycznego na potrzeby ogólnej oceny toksyczności odpadów zawierających metale
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126419.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    general toxicity assessment
    mathematical modelling
    metals with toxic concentrations
    ocena ogólnej toksyczności
    modelowanie matematyczne
    metale o stężeniach toksycznych
    Opis:
    Attempts to make preliminary assessment of general toxicity of metal containing wastes, including heavy metals in the first place, were made by using a polynomial, static and at the same time predictive mathematical model. The general toxicity was defined for samples of wastes, where metals were determined by using toxicity characteristic leaching procedure (TCLP). Gradient factors (a, b, c, …, n) for an equation for general toxicity in the form of y(x1, x2, x3, …, xn) = ax1 + bx2 + cx3 + … + nxn were selected with the use of weighted average, considering the contents of the individual metals and their toxicological properties. Seeking the assessment criterion, it was assumed that the contents of metals leached from the tested wastes in toxic concentrations may be hazardous for the components of biosphere when the value of total toxicity fulfils the relation: y(x1, x2, x3, …, xn) ≥ 1. The magnitude of general toxicity (y) was calculated by summation of the experimentally determined individual concentrations of elements, taking into account their weighted fraction in the total toxic load. Basing on computing for the assumed model of general toxicity for selected wastes and considering the verification of the model with reference to the toxicity criteria defined in TCLP, it was found that there existed the coincidence of the achieved results.
    Próby wstępnej oceny ogólnej toksyczności odpadów, zawierających w swoim składzie metale, w tym przede wszystkim ciężkie, wykonano za pomocą wielomianowego, statycznego i zarazem prognostycznego modelu matematycznego. Ogólną toksyczność wyznaczono dla próbek odpadów, w których metale były oznaczone metodą toksycznego ługowania TCLP (Toxicity Characteristic Leaching Procedure). Kierunkowe współczynniki (a, b, c, …, n) do równania ogólnej toksyczności postaci y(x1, x2, x3, …, xn) = ax1 + + bx2 + cx3 + … + nxn dobierano metodą średniej ważonej, biorąc pod uwagę zawartość poszczególnych metali oraz ich właściwości toksykologiczne. Poszukując kryterium oceny, przyjęto, że zawartość form wymywanych metali o stężeniach toksycznych w odpadach może być zagrożeniem dla komponentów biosfery wówczas, gdy wartość ogólnej toksyczności spełnia zależność y(x1, x2, x3, …, xn) ≥ 1. Bezwzględną wartość toksyczności ogólnej (y) wyznaczano, sumując oznaczone doświadczalnie poszczególne szczątkowe stężenia pierwiastków, zaznaczając ich udział ważony w ogólnej puli toksyczności. Na podstawie obliczeń dla przyjętego modelu ogólnej toksyczności wytypowanych odpadów i weryfikacji modelu względem kryteriów toksyczności zdefiniowanych w metodyce TCLP stwierdzono zbieżność uzyskanych wyników.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 1; 97-101
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Variability of mercury speciation forms in soil exposed to wastewater from oleochemical production
    Zmienność form specjacyjnych rtęci w glebie poddanej działaniu ścieków z produkcji oleochemicznej
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/125865.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    fractional composition of mercury in soil
    irrigation with wastewater
    fertilization with wastewater
    oleochemical production
    skład frakcyjny rtęci w glebie
    nawadnianie ściekami
    nawożenie ściekami
    produkcja oleochemiczna
    Opis:
    The results of four-year research concerning variability of mercury speciation forms, contained in soil, subject to treated wastewaters from low-tonnage oleochemical production were analyzed in this paper. Doses of sewage directed to experimental patches were limited by total nitrogen concentration, with the total doses not exceeding the limit of 170 kg · (ha · year)–1. Every year, the experimental patches were sown with plants; in the subsequent years these were: oats, rape, triticale and mustard. Then, the plants were put into soil as green fertilizers in the whole weight. After an analysis of the fractional composition in soil samples handled with treated wastewater in the experimental period, a gradual decline of the exchangeable fractions was found. Moreover, an increase of the fraction connected with carbonates and stability of the fraction connected with hydrous iron and manganese oxides and the so-called organic connections fraction, and remaining fraction was found.
    Przedstawiono wyniki czteroletnich badań nad zmiennością form specjacyjnych rtęci oznaczanej w glebie poddanej działaniu podczyszczonych ścieków z mało tonażowej produkcji oleochemicznej. Dawki ścieków kierowanych na poletka doświadczalne limitowano stężeniem azotu ogółem, w łącznych porcjach nieprzekraczających granicznej ilości 170 kg · (ha · rok)–1. Poletka doświadczalne corocznie były obsiewane roślinnością, w kolejnych latach: owsem, rzepakiem, pszenżytem i gorczycą, które w formie zielonego nawozu były w całej masie wprowadzane do gleb. Analizując w okresie doświadczalnym skład frakcyjny w próbkach gleby traktowanej ściekami podczyszczonymi, stwierdzono sukcesywny spadek zawartości frakcji wymywalnej, natomiast wzrost frakcji związanej z formami węglanowymi oraz stabilność frakcji związanej z uwodnionymi tlenkami żelaza i manganu oraz frakcji tzw. połączeń organicznych i pozostałej.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 2; 503-509
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Comparison of the sequential extraction methods for soil subjected to the long-term effect of sewage
    Porównanie metod ekstrakcji sekwencyjnej gleby poddanej wieloletniemu działaniu ścieków
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/125989.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    sequential extraction procedure
    wastewaters from oleochemical production
    exchangeable fractions
    residual fractions
    procedury ekstrakcji sekwencyjnej
    ścieki z produkcji oleochemicznej
    frakcje wymienna oraz pozostałość
    Opis:
    The collation and comparison of two sequential extraction procedures: 5-stage Tessier’s and less-known 4-stage Sposito’s for samples of soil treated with wastewaters from the low-tonnage vegetable and animals fats production were presented. The subject production of technological fats was carried out in a small oleochemical plant and the presented results are the continuation of the previous papers. The doses of wastewaters directed to fields used for testing were limited by total nitrogen concentration in the total batches not exceeding the threshold value of 170 kgN/ha · year. The experimental plots were sown in the consecutive years with vegetation such as: oat, rape, triticale and mustard, which were introduced to the examined soils in bulk in a form of a green fertilizer. In order to compare the changes taking place in time, the acreage of the fields used for testing was fertilized with the separately mixed raw wastewaters after their defatting and physicochemical pretreatement. Fertilization processes were carried out on regular basis once a year within the period of four years. The soil samples used for the analyses were taken from the surface layer from the experimental fields. The obtained results indicate the significant variability of changeability levels concerning exchangeable and residual fractions determined in accordance with the selected sequential extraction methods.
    Przedstawiono zestawienie i porównanie dwóch procedur ekstrakcji sekwencyjnej: 5-etapową Tessiera oraz mniej znaną 4-etapową Sposito dla próbek gleby traktowanej ściekami z małotonażowej produkcji tłuszczów roślinnych i zwierzęcych. Przedmiotowa produkcja technicznych tłuszczów była prowadzona przez mały zakład oleochemiczny, a prezentowane wyniki są kontynuacją dotychczasowych prac. Dawki ścieków kierowanych na poletka doświadczalne limitowano stężeniem azotu ogółem w łącznych porcjach nieprzekraczających granicznej ilości 170 kg N/ha·rok. Poletka testowe corocznie były obsiewane roślinnością, w kolejnych latach: owsem, rzepakiem, pszenżytem i gorczycą, które w formie zielonego nawozu były w całej masie wprowadzane do badanych gleb. Dla porównania zachodzących zmian w czasie, eksperymentalne areały nawożono oddzielnie mieszanymi ściekami surowymi po ich odtłuszczeniu i podczyszczonymi fizykochemicznie. Nawożenie prowadzono regularnie raz w roku w okresie czterech lat. Próbki gleby do analiz pobierano z powierzchniowej warstwy z poletek doświadczalnych. Uzyskane wyniki wskazują na znaczące zróżnicowanie poziomów zmienności frakcji jonowymiennych i pozostałych oznaczanych zgodnie z wytypowanymi metodykami ekstrakcji sekwencyjnej.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2015, 9, 2; 489-497
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of sludges from rail freight car wash wastewaters. The primary sludges
    Ocena osadów z oczyszczania ścieków z myjni kolejowych wagonów towarowych. Osady wstępne
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126180.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    wastewaters from railway freight car wash
    post-sedimentary sludges
    TCLP test
    fractional composition of heavy metals in sediments
    risk assessment code
    RAC
    ścieki z myjni wagonów towarowych
    osady posedymentacyjne
    test TCLP
    skład frakcyjny metali ciężkich w osadach
    kod oceny ryzyka
    Opis:
    This article presents the assessment results concerning sludges after sedimentation generated under full scale technical conditions on the system for pretreatment of sludges formed as a result of water washing of usable areas of railway freight transport of category: G, H and T in accordance with the International Union of Railways classification. The sludges were separated in a storage and average tank, being the first processing node of sludge pretreatment system to which the raw wastewaters were discharged. Due to significant diversification of the pollutants load, the sludges were characterised by significant inhomogeneity. The article presents the results of leaching procedure (TCLP) carried out for selected samples and the risk assessment using RAC code performed on the basis of the analysis of fractional composition of selected heavy metals such as: Cu, Ni, Pb and Zn. It was found out that gravitationally post-sedimentary sludges, generated during randomly selected three operational months of the installation, indicated a low risk (LR) in relation to Cu and a moderate one (MR) regarding Ni, Pb and Zn. In accordance with TCLP criteria, primary sludge - being the effect of raw sewage retention and sedimentation of its dispersed solids was classified as a non-toxic waste.
    Przedstawiono wyniki oceny osadów posedymentacyjnych generowanych w warunkach pełnej skali technologicznej na instalacji do podczyszczania ścieków powstających w wyniku stosowania wodnego oczyszczania powierzchni użytkowej kolejowych środków transportu towarowego, głównie klas G, H i T według typologii International Union of Railways. Osady wydzielano w zbiorniku magazynująco-uśredniającym, będącym pierwszym węzłem procesowym instalacji podczyszczania, do której napływały ścieki surowe. Z uwagi na znaczące zróżnicowanie ładunku zanieczyszczeń kierowanych do tej objętości również osady charakteryzowały się istotną niejednorodnością. Zaprezentowano wyniki z przeprowodzonej procedury wymywalności TCLP dla wytypowanych próbek oraz przedstawiono ocenę ryzyka, stosując kod RAC na podstawie analizy składu frakcyjnego wytypowanych metali ciężkich, takich jak Cu, Ni, Pb i Zn. Stwierdzono, że odwodnione grawitacyjnie osady posedymentacyjne, generowane w okresie losowo wytypowanych trzech miesięcy eksploatacji instalacji, wykazują niskie ryzyko (LR) względem Cu oraz umiarkowane (MR) wzgledem Ni, Pb i Zn. Zgodnie z kryteriami TCLP, osad wstępny, będący efektem przetrzymania surowych ścieków i sedymentacji z nich frakcji zdyspergowanych, sklasyfikowano jako odpad nietoksyczny.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2017, 11, 1; 77-86
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lead Leachability from Shooting Range Soils
    Badania wymywalności ołowiu z gleby na terenie strzelnic
    Autorzy:
    Rauckyte, T.
    Żak, S.
    Pawlak, Z.
    Oloyede, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388611.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    gleba
    zanieczyszczenie gleby ołowiem
    teren strzelnicy
    ołów ogółem
    ekstrahowany ołów
    TCLP
    soil
    lead soil contamination
    shootingrange
    total lead
    extracted lead
    Opis:
    Lead contamination of soil in shooting ranges creates an environmental problem. Samples of soil were analyzed for total lead (T-[Pb]) and extracted lead (TCLP-[Pb]) using toxicity characteristic leaching procedure (TCLP). Total content of lead in soil samples varied from 640 to 4600 ppm. The TCLP test indicated that lead in most of soil samples exceeded the 5 ppm, a critical level of EPA regulation for solid and hazardous waste. The ratios of leaching lead (TCLP-[Pb]) to total lead (T-[Pb]) in soil samples ranged from 1.9 % to 5.2 %. The TCLP extracts from soil samples indicated lead concentration levels of 5 to 45 times over the US EPA regulatory level of 5 ppm and this was characterized as a toxic waste.
    Problem środowiskowy stanowi zanieczyszczenie na terenie strzelnic gleby ołowiem. Analiz próbki gleby na zawartość ołowiu ogółem i ekstrahowanego, wykorzystując metodę ługowania TCLP. Ogólna zawartość ołowiu w próbkach glebowych wahała się od 640 do 4600 ppm. Test TCLP wskazał, że, w większości próbek glebowych przewyższył 5 ppm, co dla stałych/trwałych niebezpiecznych oznacza poziom krytyczny według regulacji EPA. W próbkach gleby stosunek ługowanego ołowiu do ołowiu ogółem waha się od 1,9 % do 5,2 %. Ekstrakty TCLP z próbek glebowych wykazały poziom stężenia ołowiu od 5 do 45 razy przewyższający poziom 5 ppm, określony przez amerykańską regulację EPA i gleby z terenu strzelnic oceniono jako toksyczne.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 4; 419-426
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The sludge from physicochemical wastewater pretreatment of low-tonnage production installations
    Osady z fizykochemicznego podczyszczania ścieków z instalacji małotonażowych produkcji
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Żak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126908.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    processing effluents
    low-tonnage production
    physico-chemical wastewater pretreatment
    sludge
    TCLP
    fractional composition
    heavy metals
    risk assessment code
    RAC
    ścieki technologiczne
    małotonażowe produkcje
    fizykochemiczne podczyszczanie
    osady
    skład frakcyjny
    metale ciężkie
    kod oceny ryzyka
    Opis:
    The results of the assessment of sludge generated in the processes of physicochemical treatment of processing effluents from low-tonnage productions in the installations dedicated to the disposal of such type waste are presented here. It was selected two typical installations of wastewater physicochemical pretreatment of similar instrumental and processing configuration, on which sludge were generated and evaluated. These systems consisted of a storage-averaging tank equipped with belt scrapers light liquid fractions, processing reactor and pressure dewatering units of sludge in chamber filtering presses. Physicochemical pretreatment on these installations were conducted with the use of neutralization, chemical precipitation and coagulation with final thickening using bentonites and/or flocculants. In view of significant differentiations of wastewater types introducing onto the installations in question and the composition of their loads, the obtained sludge were characterised by heterogeneity and different susceptibility to dewater. This study presents the results of a leaching procedure TCLP made for selected sludge samples and the risk assessment using the RAC code. On the basis of chemical analyses, it was found that in the process of selecting the methods of physicochemical pretreatment the effluents one has also to take into consideration the quality of sludge generated as the result of wastewater processing, i.e. the leachability levels of metals from them should be relatively minimal, and the sludge generated and dewatered should be of the lowest risk according to the RAC classification.
    Przedstawiono wyniki oceny osadów generowanych w procesach fizykochemicznego podczyszczania ścieków przemysłowych z małotonażowych produkcji na instalacjach dedykowanych do unieszkodliwiania tego rodzaju odpadów. Dwie wytypowane instalacje fizykochemicznego podczyszczania o podobnej konfiguracji aparaturowo-procesowej, na których generowano osady poddane ocenie, składały się ze zlewnych zbiorników magazynująco-uśredniających zaopatrzonych w zbieraki taśmowe frakcji cieczy lekkich, reaktorów procesowych oraz zespołów ciśnieniowego odwadniania osadów na komorowych prasach filtracyjnych. Fizykochemiczne podczyszczanie na tych instalacjach prowadzono z zastosowaniem neutralizacji, strącania chemicznego i koagulacji z końcowym zagęszczaniem bentonitami i/lub flokulacyjnie. Z uwagi na znaczące zróżnicowanie rodzaju ścieków kierowanych na przedmiotowe instalacje i zawartych w nich ładunków również uzyskiwane osady charakteryzowały się niejednorodnością oraz różną podatnością do odwadniania. W pracy przedstawiono wyniki z przeprowadzonej procedury wymywalności TCLP dla wytypowanych próbek osadów oraz ocenę ryzyka, stosując kod RAC. Na podstawie wykonanych analiz stwierdzono, że w wyborze metod fizykochemicznego podczyszczania należy również kierować się jakością uzyskiwanych osadów poprocesowych w takim wymiarze, aby poziomy wymywalności z nich metali ciężkich były relatywnie minimalne, a generowane i odwodnione odpady klasyfikowane jako najbardziej bezpieczne według kodu klasyfikacji RAC.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2018, 12, 1; 63-75
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Construction chemicals production wastewaters treatment. Part 1. Sludge from one-stage pretreatment
    Oczyszczanie ścieków z produkcji chemii budowlanej. Część 1. Osady z jednostopniowego podczyszczania
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Żak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126113.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    sludge from construction chemicals production
    sludge from one-stage physicochemical pretreatment
    TCLP test
    risk assessment code
    RAC
    ścieki technologiczne z produkcji chemii budowlanej
    osady z jednostopniowego podczyszczania fizykochemicznego
    test TCLP
    kod oceny ryzyka
    Opis:
    This section gives an overview of the results of the evaluation of sludge generated under conditions of full technological scale in three similar installations as a result of the use of single-stage, physicochemical pretreatment of mixed processing wastewater from the production of construction chemicals. The wastewater originated mainly from manufacturing water-based paints and silicone renders for façades of concrete structures and for interiors, adhesive mortars and glazes, protective and decorative plasters, gypsum finishing and putty coats, self-levelling compounds, as well as grouts and sealing coats. Sludge were separated due to coagulation and chemical precipitation and floatation thickening; their dewatering was conducted in filtering appliances in a form of open gravity bag filters or in a pressurized chamber filter press. For “non-anhydrous” samples of dewatered sludge obtained using PIX® based iron(III) or PAX® based aluminum coagulants, toxicity characteristic leaching procedures (TCLP) were carried out and using fractionation the risk assessment code (RAC) was determined. It was found that the sludge dewatered by gravity or pressure indicate a low risk (LR) against Cd, Cr, Cu, Ni, Mn, Pb and Zn. In accordance with the TCLP criteria, they were classified as non-toxic waste.
    W tej części przedstawiono wyniki oceny osadów generowanych w warunkach pełnej skali technologicznej na trzech zbliżonych konfiguracyjnie instalacjach w wyniku zastosowania jednostopniowego, fizykochemicznego podczyszczania mieszanych ścieków technologicznych z produkcji chemii budowlanej. Ścieki pochodziły głównie z linii wytwarzania wodorozcieńczalnych farb i tynków silikonowych do elewacji konstrukcji betonowych i wnętrz, zapraw klejących i glazur, tynków ochronnych oraz ozdobnych, gładzi gipsowych i szpachlowych, zapraw samopoziomujących, a także mas fugowych i powłok uszczelniających. Osady wydzielano w wyniku koagulacji i strącania chemicznego oraz flokulacyjnego zagęszczania, a ich odwadnianie prowadzono na zespołach filtracyjnych, stanowiących otwarte grawitacyjne filtry workowe, lub na ciśnieniowej, komorowej prasie filtracyjnej. Dla „niebezwodnych” prób odwodnionych osadów uzyskiwanych koagulantami żelazowymi klasy PIX® lub glinowymi klasy PAX® przeprowodzono procedury wymywalności TCLP oraz ocenę ryzyka za pomocą frakcjonowania, stosując kod RAC. Stwierdzono, że odwodnione grawitacyjnie lub ciśnieniowo osady wykazują niskie ryzyko (LR) względem Cd, Cr, Cu, Ni, Mn, Pb and Zn. Zgodnie z kryteriami TCLP, sklasyfikowano je jako odpady nietoksyczne.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2017, 11, 2; 403-414
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wastewaters treatment from rail freight car wash. Assessment of physicochemical treated sludges
    Oczyszczanie ścieków z myjni wagonów towarowych. Ocena osadów po fizykochemicznym oczyszczaniu
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Żak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126563.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    treatment of wastewaters from railway freight car wash
    sludge after coagulation
    sludge from gravel filter backwashing
    TCLP test
    fractional composition of metals in sludge
    risk assessment code
    RAC
    oczyszczanie ścieków z myjni wagonów towarowych
    osady pokoagulacyjne
    osady z wstecznego płukania filtrów żwirowych
    test TCLP
    skład frakcyjny metali zawartych w osadach
    kod oceny ryzyka
    Opis:
    The process of physico-chemical pretreatment of wastewaters produced in the rail freight car wash was carried out under flow conditions in two-chamber reactor of accelator type with a final fine purification on multi-layer gravel filter. The post-processing sludge were generated as a result of the use of coagulation and flocculation and, to a minimum degree, from washings formed due to a periodic backwash of gravel filters. This article presents the results concerning assessment of gravitationally dewatered post-coagulation sludge and sludge from backwashing of gravel filters, released after sedimentation, and dewatered mixture of these two types of sludge. These all precipitates were subject to leaching with the use of TCLP procedure and risk assessment based on the analysis of fractional composition of selected heavy metals. It was found that sludge from wastewater treatment after the use of the two-stage acid-alkaline (PIX® 116 - SAX® 18) or alkaline-acid coagulation (SAX® 18 - PAX® 18) with a final flocculation and phase separation in a flow type accelator are characterised by a distinctly lower leachability levels of heavy metals than in case of post-sedimentary primary sludge and they manifest low risk considering Cu, Ni, Pb and Zn determined by the adopted level of risk assessment code (RAC). According to the criteria adopted for TCLP classification, the analysed sludge are neither toxic nor hazardous waste.
    Proces fizykochemicznego podczyszczania ścieków wytwarzanych na myjni kolejowych wagonów towarowych był prowadzony w warunkach przepływowych na dwukomorowym reaktorze typu akcelator z końcowym doczyszczaniem na wielowarstwowym filtrze żwirowym. Osady poprocesowe były generowane w wyniku zastosowania koagulacji i flokulacji oraz w minimalnym stopniu z wód popłucznych w wyniku stosowania okresowego, wstecznego płukania filtrów żwirowych. Przedstawiono wyniki oceny odwodnionych grawitacyjnie osadów pokoagulacyjnych i osadów z wstecznego płukania filtów żwirowych wydzielanych na drodze sedymentacji oraz odwodnionej mieszaniny tych dwóch rodzajów osadów. Przedmiotowe osady poddano ługowaniu za pomocą procedury TCLP oraz ocenie ryzyka na podstawie analizy składu frakcyjnego wytypowanych metali ciężkich. Stwierdzono, że osady pochodące z procesu oczyszczania po zastosowaniu dwustopniowej koagulacji kwaśno-alkalicznej (PIX® 116 - SAX® 18) lub alkaliczno-kwaśnej (SAX® 18 - PAX® 18) z końcową flokulacją i separacją faz na układzie przepływowym typu akcelator charakteryzują się zdecydowanie niższymi poziomami wymywalności metali ciężkich niż wstępne osady posedymentacyjne oraz wykazują niskie ryzyko względem Cu, Ni, Pb i Zn określone przyjętym poziomem kodu oceny ryzyka (RAC). Według kryteriów przyjętych dla klasyfikacji TCLP, analizowane osady nie są odpadami toksycznymi i niebezpiecznymi.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2017, 11, 1; 87-96
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Construction chemicals production wastewaters treatment. Part 2. Sludge from two-stage pretreatment
    Oczyszczanie ścieków z produkcji chemii budowlanej. Część 2. Osady z dwustopniowego podczyszczania
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Żak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126984.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    construction chemicals manufacturing
    process wastewaters
    two-stage pretreatment
    physicochemical pretreatment
    sludge
    TCLP procedure
    risk assessment code
    RAC
    produkcja chemii budowlanej
    ścieki technologiczne
    dwustopniowe podczyszczanie
    podczyszczanie fizykochemiczne
    osady
    test TCLP
    kod oceny ryzyka
    Opis:
    Potrzeba fizykochemicznego podczyszczania dwustopniowego wynikała z konieczności zmiany relacji BZT5/ChZT, ChZT(BZT5)/N, ChZT(BZT5)/P i N/P na korzystne w strumieniach kierowanych do końcowego oczyszczania metodami biologicznymi. Stąd też w podczyszczaniu na drugim stopniu zastosowano metody utleniania lub głębokiego utleniania, co znalazło swoje odzwierciedlenie w składzie osadów poprocesowych poddanych ocenie w niniejszej części pracy. Ścieki pochodziły głównie z linii różnotonażowego wytwarzania mas fugowych i powłok uszczelniających, gładzi gipsowych i szpachlowych, zapraw samopoziomujących, wodorozcieńczalnych farb i tynków silikonowych do elewacji konstrukcji betonowych i wnętrz, zapraw klejących i glazur, tynków ochronnych oraz ozdobnych. Na instalacjach podczyszczanie pierwszego stopnia prowadzono, stosując metody koagulacyjne oparte na wykorzystaniu siarczanowych koagulantów żelazowych klasy PIX® lub glinowych klasy ALS®, na drugim natomiast utlenianie za pomocą KMnO4 lub układem Fentona. Osady do oceny wydzielano w wyniku ich odwadniania na zespołach ciśnieniowych pras komorowych. Dla tak generowanych osadów przeprowadzono procedurę TCLP oraz wykonano ocenę ryzyka, stosując kod RAC. Przyjęto, że ciśnieniowo odwodnione osady mieszane wykazują niskie ryzyko (LR) względem Cd, Cr, Cu, Ni, Pb i Zn oraz umiarkowane (MR) wzgledem Mn w przypadku stosowania nadmanganianu potasu na drugim stopniu podczyszczania. W przypadku stosowania układu Fentona na drugim stopniu mieszane osady charakteryzowały się niskim ryzykiem (LR) względem wszystkich analizowanych metali ciężkich. Zgodnie z kryteriami TCLP mieszane osady z dwustopniowego fizykochemicznego podczyszczania ścieków technologicznych z produkcji wytypowanego asortymentu chemii budowlanej sklasyfikowano jako odpady nietoksyczne.
    The need for two-stage physicochemical pretreatment resulted out of necessity changes of the BOD5/COD, COD(BOD5)/TN, COD(BOD5)/TP and TN/TP ratios on beneficial in streams directed at final treatment with biological methods. Hense also in pretreatment at the second stage was carried out with the use of oxidation or deep oxidation methods, which was reflected in the composition of sludge being subject to assessment in this part of research. Wastewaters came mainly from the line of different-tonnage producing fugal mass and sealing coatings, gypsum surfacers and putties, self-levelling compounds and grouts, paints for façades of concrete structures and interiors, cements and glazes, protective and decorative plasters. The first stage pretreatment on installations was being led applying coagulation methods based on the application of iron sulphate coagulants of PIX® category or the aluminium ones of ALS® category. At the second one - oxidation with the use of KMnO4 or Fenton’s system were applied. Sludge for the assessment were being allocated as a result of dewatering them on pressurized sets of chamber presses. For generated in this way sludge the TCLP (Toxicological Characteristic Leaching Procedure) procedure and the risk assessment with the use of risk assessment code (RAC) was made. It was found that dewatered by pressure mixed sludge present low risk (LR) in case of Cd, Cr, Cu, Ni, Pb and Zn and the moderate risk (MR) concerning Mn, in case of application of potassium permanganate at the second stage of pretreatment. In case of application of Fenton’s system at the second stage of pretreatment, the mixed sludge presented low risk (LR) concerning all analysed heavy metals. In accordance with TCLP criteria, mixed sludge from two-stage physicochemical pretreatment of process wastewaters from manufacturing of the selected products of construction chemicals were classed as non-toxic wastes.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2018, 12, 1; 51-62
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of many years’ agroutilization of wastewaters from production of fats of animal origin on changeability of heavy metal speciation forms in soil
    Wpływ wieloletniej agroutylizacji ścieków z produkcji tłuszczów zwierzęcych na zmienność form specjacyjnych metali ciężkich zawartych w glebie
    Autorzy:
    Żak, S.
    Rauckyte-Żak, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388786.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    heavy metals
    heavy metal fractional content
    agro-utilization of wastewaters from animal fat production
    metale ciężkie
    skład frakcyjny metali ciężkich
    agroutylizacja ścieków z produkcji tłuszczów zwierzęcych
    Opis:
    The paper presents the results of four-year research on changeability of the fractional composition (of five fractions: exchangeable, carbonate, related to hydrated oxides Fe/Mn, organic and so-called residual one) of heavy metals (Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Zn) determined in soil being subject to agroutilization of pretreated wastewaters from animal fat production within the time. The pollutants load directed to soil mainly contained polysaccharides and proteins, and the process of dosing wastewaters took place gradually, at regular intervals during the whole experimental period. On the basis of the research it was found that the total average metal concentrations did not change significantly within the time. In case of total cadmium, mercury, lead or chromium, an insignificant growth trend was registered for the total concentration in relation to initial concentrations (C0). Analyzing the fractional content of the individual metals in the soil within the experimental period (determined in accordance with the Tessier’s method), the limited phenomenon of concentrations changeability of the soluble, carbonate and organic fractional loads was found in the case of cadmium, mercury and lead.
    Przedstawiono wyniki czteroletnich badań nad zmiennością w czasie składu frakcyjnego (pięciu frakcji: wymywalnej, węglanowej, związanej z uwodnionymi tlenkami Fe/Mn, organicznej i tzw. pozostałej) metali ciężkich (Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Zn) oznaczanych w glebie poddanej agroutylizacji podczyszczonych ścieków z produkcji tłuszczów zwierzęcych. W ładunku zanieczyszczeń kierowanych do gleby zawarte były głównie policukry oraz białka, a proces dawkowania ścieków był prowadzony sukcesywnie, w regularnych odstępach czasu przez cały okres eksperymentu. Na podstawie badań stwierdzono że całkowite, średnie stężenia metali w tym okresie nie ulegały istotnym zmianom. W przypadku kadmu, rtęci, ołowiu czy chromu ogółem zarejestrowano nieznaczny trend wzrostu całkowitego stężenia w relacji do stężeń wyjściowych (C0). Analizując w okresie doświadczalnym skład frakcyjny (oznaczany zgodnie z metodyką Tessiera) poszczególnych metali w przedmiotowej glebie, stwierdzono występowanie ograniczonego zjawiska zmienności stężeń pul frakcji rozpuszczalnych, węglanowych oraz organicznej w przypadku kadmu, rtęci i ołowiu.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 11; 1437-1443
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of 1,3,4-Thiadiazole Derivatives on the Biological Activity of the Selected Environmental Bacteria
    Wpływ pochodnych 1,3,4-tiadiazoli na aktywność wybranych bakterii środowiskowych
    Autorzy:
    Rauckyte-Żak, T.
    Szejniuk, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388891.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    pochodne 1,3,4-tiadiazolu
    badania mikrobiologiczne
    wskaźnik sanitarny środowiska
    1,3,4-thiadiazole derivatives
    microbiological research
    sanitary status indicator
    Opis:
    The paper presents the results of microbiological research carried out with the living microorganisms participation and in the domestic sewage and sludge from municipal sewage treatment plants environment. The influence of the selected heterocyclic compounds – the derivatives of 1,3,4-thiadiazole on susceptibility of aerobic Gram-positive and Gram-negative bacteria was investigated. For the research of biological activity the following environmental bacterial strains were selected: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis, Bacillus cereus, Proteus mirabilis, Enterococcus faecium, Salmonella senftenberg, and Salmonella typhimurium. For the group of the tested bacteria, 2-amino-1,3,4-thiadiazole turned out to be the most active chemical compound. It was found that evenly matched concentrations of this compound allow for the selective elimination of such microorganisms as: Salmonella senftenberg, Bacillus cereus, Staphylococcus aureus and Enterococcus faecium. In the case of Escherichia coli, the minimum inhibitory concentration (MIC) was detected at the level of 12.5 mg/cm3 (determined in relation to 2-acetylamino-1,3,4-thiadiazole-5-sulfonamide, bis(2-acetylamino-1,3,4-thiadiazole)-5,5’-disulfonamide), and for 2-amino-1,3,4-thiadiazole: 0.5 mg/cm3. Similar results were observed in case of Enterococcus faecium bacterium: MIC for 2-amino-1,3,4-thiadiazole was less than 0.25 mg/cm3, and MIC for bis(2-acetylamino- -1,3,4-thiadiazole)-5,5’-disulfonamide this level was equal to 25.0 mg/cm3.
    Przedstawiono wyniki badań mikrobiologicznych, prowadzonych z udziałem mikroorganizmów, występujących m.in. w środowisku biologicznym ścieków gospodarczo-bytowych oraz w osadach ściekowych z komunalnych oczyszczalni. Badano wpływ wybranych związków heterocyklicznych pochodnych 1,3,4-tiadiazolu na wrażliwość bakterii aerobowych Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. Do badań aktywności biologicznej wytypowano szczepy bakterii środowiskowych: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis, Bacillus cereus, Proteus mirabilis, Enterococcus faecium, Salmonella senftenberg i Salmonella typhimurium. Dla badanej grupy bakterii najbardziej aktywnym związkiem chemicznym okazał się 2-amino-1,3,4-tiadiazol. Stwierdzono, że odpowiednio dobrane stężenia tego związku pozwalają na selektywną eliminację takich drobnoustrojów, jak: Salmonella senftenberg, Bacillus cereus, Staphylococcus aureus i Enterococcus faecium. W przypadku Escherichia coli najniższe stężenie hamujące wzrost bakterii (MIC) stwierdzono na poziomie 12,5 mg/cm3 (wyznaczone względem 2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo-5-sulfonamidu i bis(2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo)-5,5'-disulfonamidu), a dla 2-amino-1,3,4-tiadiazolu 0,5 mg/cm3. Podobne wyniki uzyskano w przypadku bakterii Enterococcus faecium z tym, że dla 2-amino-1,3,4-tiadiazolu MIC < 0,25 mg/cm3, a dla bis(2-acetylamino-1,3,4-tiadiazolo)-5,5'-disulfonamidu MIC = 25,0 mg/cm3.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 12; 1691-1704
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies