Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Ratajczak, T." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 48
Tytuł:
Simulating the partitioning of winter rape biomass by increasing the cutting height of stems
Autorzy:
Zając, T.
Oleksy, A.
Synowiec, A.
Dacko, M.
Klimek-Kopyra, A.
Ratajczak, K.
Kulig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082513.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
agricultural harvest index
harvest index
stem
diameter
stubble mass
yield
Opis:
In three seasons 2010-2013, field experiments with two hybrid cultivars of winter oilseed rape were conducted in three localities in Southern Poland, with the aim of assessing changes in the harvest index, as compared to the agricultural harvest index of winter oilseed rape, defined as the harvest index decreased by the stubble height in relation to three plant categories (small, medium and large). As a result, an increase in the height of the stubble of winter oilseed rape in the range of 0-60 cm led to an increase in the agricultural harvest index value by about 0.081 for cv. ‘Adam’, and by 0.078 for cv. ‘Poznaniak’. The agricultural harvest index values were changed mostly by the vegetative seasons (p < 0.001). An increase in the height of the stubble of winter oilseed rape by 10 cm increased the agricultural harvest index of small, medium and large plants by about 0.091, 0.075 and 0.073, respectively, as compared to the harvest index values. The linear correlation between the height of the stubble of the winter oilseed rape plants and their agricultural harvest index was significant (R2 = 0.97-0.99). Depending on the factor (cultivar, locality, vegetative season or plant category), an increase in the height of the stubble of winter oilseed rape by 10 cm contributed to an improvement in agricultural harvest index from 0.012 to 0.015 g g-1.
Źródło:
International Agrophysics; 2019, 33, 2; 241-253
0236-8722
Pojawia się w:
International Agrophysics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyfikacja geologiczno-inżynierska i możliwości surowcowego wykorzystania skał trudnourabialnych ze złoża węgla brunatnego Bełchatów
Geological and engineering classification and the possibilities of raw material utilization of hardly workable rocks from the Bełchatów lignite deposit
Autorzy:
Hycnar, E.
Jończyk, M. W.
Ratajczak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395037.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kopaliny towarzyszące
skały trudnourabialne
przydatność surowcowa
złoże Bełchatów
accompanying minerals
hardly workable rocks
raw material usefulness
Bełchatów field
Opis:
Trzeciorzędową formację brunatnowęglową w Bełchatowie, obok węgla, budują skały plastyczne, słabo zwięzłe oraz luźne. Ze względu na swoje parametry fizyko-mechaniczne nie stwarzają problemów eksploatacyjnych. Miejscami w ich obrębie pojawiają się odmiany skał o odmiennym charakterze litologicznym i właściwościach fizyko-mechanicznych, powodujących trudności podczas urabiania skał nadkładu. Zalicza się do nich wapienie mezozoiczne, piaskowce i zlepieńce trzeciorzędowe oraz czwartorzędowe żelaziste skały okruchowe. W artykule dokonano charakterystyki litologicznej oraz podano wartości podstawowych parametrów fizyko-mechanicznych tych skał. Są one podstawą klasyfikacji geologiczno-inżynierskiej oraz decydują o ich trudnourabialności. Omówiono również możliwości ich surowcowego wykorzystania.
The Tertiary lignite formations in the Bełchatów deposit, along with coal, are built of plastic, weakly compact and loose rocks. Their physical and mechanical parameters, don’t pose operational problems. However, varieties of a different lithological character and physical-mechanical properties rocks, causing difficulties when mining the overburden rocks, appear within them. These include: Mesozoic limestones, Tertiary sandstones and conglomerates, as well as Quaternary iron feldspar rocks. The article features a lithological characterization as well as values of basic physico-mechanical parameters. They form the basis of the geological engineering classification and decide about their difficult workability. The possibilities of their raw material utilization were also discussed.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 106; 39-52
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena przydatności wapieni z rowu Kleszczowa (złoże węgla brunatnego Bełchatów – pole Szczerców) jako potencjalnych sorbentów SO2 stosowanych w energetyce – problemy dokumentowania geologicznego
The assessment of usefulness of limestones from the Kleszczów Graben (Bełchatów lignite deposit – Szczerców field) as potential SO2 sorbents in the power industry – problems of geological documenting
Autorzy:
Hycnar, E.
Mucha, J.
Ratajczak, T.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061635.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kopalina towarzysząca
wapienie jurajskie
sorbenty SO2
odsiarczanie
statystyka
dokumentowanie geologiczne
accompanying minerals
Jurassic limestone
SO2 sorbents
desulphurization
statistics
geological documentation
Opis:
Występujące w zboczach rowu Kleszczowa wapienie wieku jurajskiego są jedną z najważniejszych kopalin towarzyszących w złożu węgla brunatnego Bełchatów. W ostatnich latach zaistniała potrzeba rozpoznania ich przydatności jako sorbentów SO2. Podczas ich dokumentowania napotkano wiele trudności. Wapienie charakteryzują się znaczną zmiennością litologiczną, są to skały zarówno odznaczające się wysoką twardością i zwięzłością, jak i słabo zwięzłe czy nawet pylaste. W ich partiach stropowych występują procesy krasowe, a niżej położone są z kolei objęte wtórnymi procesami mineralizacyjnymi, spośród których najsilniej jest zaawansowany proces silifikacji. Widoczne są również efekty innych procesów przeobrażeniowych, takich jak: kompakcja, cementacja, procesy rozpuszczania i rekrystalizacji kalcytu, które przyczyniły się do znacznego urozmaicenia składu mineralnego i chemicznego wapieni, zróżnicowania parametrów fizykochemicznych i fizykomechanicznych określających ich przydatność do gospodarczego wykorzystania jako sorbentów SO2. Inne problemy związane z dokumentowaniem wapieni w złożu Bełchatów są związane z ich mniejszym znaczeniem w porównaniu z kopaliną główną, co powoduje, że ich rozpoznanie jest skromne, cechuje się większym interwałem poziomym otworów wiertniczych, zdecydowanie większymi i silnie zróżnicowanymi długościami próbek pobranych z rdzeni wiertniczych. Na obecnym etapie rozpoznania kopaliny towarzyszącej możliwe jest jedynie wstępne oszacowanie zasobów wapieni jako potencjalnych sorbentów SO2. Doprecyzowanie oszacowań będzie możliwe po skonstruowaniu modelu 3D parametrów kryterialnych oraz opracowaniu scenariusza eksploatacji.
Jurassic limestones of the Kleszczów Graben are among the most important accompanying raw materials in the Bełchatów lignite deposit. In recent years, there has been a need to recognize their suitability as SO2 sorbents for use in the energy industry. The limestones are characterized by high lithological variability. They show both high hardness and compactness, and are weakly concise or even silty. At the top parts, they are subjected to karst processes. The lower parts are affected by secondary mineralization processes, among which the silicification process is most advanced. The effects of other transformation processes, such as compaction, cementation, dissolution and recrystallization of calcite are also visible. These processes contributed to a significant diversification of the mineral and chemical composition of limestone, and differentiation of physico-chemical and physical-mechanical parameters responsible for assessing the suitability for their commercial use as a raw material for the production of SO2 sorbents. Other problems associated with documenting the limestones in the Bełchatów deposit are related to their lesser importance compared to the main mineral. Its degree of exploration is low, characterized by a lower density of exploratory boreholes and significantly longer average lengths of samples collected from drill cores. At the present stage of the accompanying mineral exploration, only a preliminary estimation of limestone resources as potential SO2 sorbents is possible. The precise estimation will be possible after constructing a 3D model of criterion parameters and developing an extraction scenario.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 311--319
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w krajach Unii Europejskiej
Use of Renewable Energy Sources in European Union Countries
Autorzy:
Rokicki, T.
Michalski, K.
Ratajczak, M.
Szczepaniuk, H.
Golonko, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813727.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
energia odnawialna
Unia Europejska
biopaliwa
koncentracja zużycia energii
renewable energy
European Union
biofuels
concentration of energy consumption
Opis:
Celem głównym pracy było ukazanie stopnia wykorzystania energii odnawialnej w krajach Unii Europejskiej. W sposób celowy wybrano do badań wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej. Okres badań dotyczył lat 2004-2016. Źródłami materiałów były dane EUROSTAT, literatura krajowa izagraniczna. Do analizy i prezentacji materiałów zastosowano metody opisową, tabelaryczną, graficzną, wskaźniki dynamiki o podstawie stałej, współczynnik koncentracji Giniego, analiza koncentracji za pomocą krzywej Lorenza, wykres gęstości (estymator jądrowy), współczynniki korelacji liniowej Pearsona. Energia pozyskiwana ze źródeł odnawialnych umożliwia rozwiązanie problemów związanych z wyczerpywaniem się konwencjonalnych źródeł energii i spełnienie postulatów ochrony środowiska. Udział energii odnawialnej w zużyciu całkowitym energii w krajach UE systematycznie rósł i nie był uzależniony od czynników ekonomicznych. Występowała duża koncentracja konsumpcji energii odnawialnej w kilku państwach UE. Rynek był bardzo stabilny. Dominującym źródłem energii odnawialnej w prawie wszystkich krajach były biopaliwa. Stosowanie z innych źródeł nie było uzależnione od poziomu rozwoju gospodarczego, ale od naturalnych warunków topograficznych i klimatycznych. Stwierdzono silne dodatnie zależności między udziałem lasów w powierzchni kraju a udziałem energii odnawialnej w zużyciu całkowitym energii. Spowodowane to było tym, że w większości krajów biomasa z lasów stanowiła główne źródło energii odnawialnej. W ten sposób państwa starały się wypełniać limity nakładane przez UE.
The main aim of the work was to show the degree of renewable energy use in the European Union countries. All European Union member states were selected for research purposefully. The research period concerned the years 2004-2016. The sources of materials were EUROSTAT data, domestic and foreign literature. For the analysis and presentation of materials, descriptive, tabular, graphical methods, dynamics indicators with a fixed base, Gini concentration coefficient, concentration analysis using the Lorenzo curve, grapf of kernel density estimation, Pearson's linear correlation coefficients were used. Energy obtained from renewable sources enables solving problems related to the depletion of conventional energy sources and is very important to protect the natural environment. The share of renewable energy in total energy consumption in EU countries has been systematically growing and was not dependent on economic factors. There was a high concentration of renewable energy consumption in couple of EU countries. The market was very stable. Biofuels were the dominant source of renewable energy in almost all countries. The use from other sources was not dependent on the level of economic development, but on natural topographical and climatic conditions. There was a strong positive relationship between the share of forests in the country's area and the share of renewable energy in total energy consumption. This was due to the fact that biomass from forests was the main source of renewable energy in most countries. In this way, countries tried to meet the limits imposed by the EU.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2018, Tom 20, cz. 2; 1318-1334
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Composition of soil solution after 10 years of PRP SOL fertilization based on the selected chemical properties
Skład roztworu glebowego po 10-cio letnim okresie nawożenia PRP SOL na tle wybranych właściwości chemicznych
Autorzy:
Spychalski, W.
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Kaczmarek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/336687.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
soil properties
fertilization
soil solution
chemical composition
PRP SOL
właściwości gleby
nawożenie
roztwór glebowy
skład chemiczny
Opis:
The paper presents the results of the research on the effect of PRP SOL fertilization on the basic chemical properties of soil and composition of soil solution. The soil has been sampled from the level of humus of many years' experiment established on light soil using traditional fertilization (NPK) and PRP SOL fertilizer was used instead of PK fertilization. Nitrogen doses remained the same in both combinations. Collected samples for testing were taken from a depth of 0-20 cm using an automatic soil sampler. In the plots where PRP SOL fertilization was applied, a statistically significant decrease in the content of available forms of potassium and an increase in the amount of available magnesium forms were observed. There was no significant influence of factors used in the experiment on total organic carbon and nitrogen content. Long-term application of PRP SOL fertilization resulted in statistically significant differences in chemical composition of soil solutions. A significant decrease in the concentration of the following components was observed in these plots: K+, Na+, PO43-, NH4+ and the increase in pH value. Modification effect on soil solution chemistry was also caused by the species of cultivated plants.
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu nawożenia PRP SOL na podstawowe właściwości chemiczne gleb oraz skład roztworu glebowego. Przedmiotem badań były próbki glebowe pobrane z poziomu próchnicznego wieloletniego doświadczenia założonego na glebie płowej, na której stosowane było nawożenie tradycyjne (NPK) oraz zamiast nawożenia PK stosowany był nawóz zwany PRP SOL. Dawki azotu pozostały w obu kombinacjach takie same. Próbki powierzchniowe - średnie do badań pobrano z głębokości 0-20 cm za pomocą automatycznego próbnika glebowego. Na poletkach, na których było stosowane nawożenie PRP SOL stwierdzono statystycznie istotny spadek zawartości przyswajalnych form potasu oraz wzrost ilości przyswajalnych form magnezu. Nie stwierdzono istotnego wpływu zastosowanych w doświadczeniu czynników na zawartość węgla organicznego oraz azotu ogółem. Wieloletnie stosowanie nawożenia PRP SOL spowodowało statystycznie istotne różnice w składzie chemicznym roztworów glebowych. Na tych poletkach stwierdzono istotny spadek stężenia następujących składników: K+, Na+, PO43-, NH4+ oraz wzrost wartości odczynu. Modyfikujący wpływ na chemizm roztworu glebowego wywierał także gatunek uprawianych roślin.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 139-143
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczenia ze stosowania obudów spłaszczonych typu ŁPrP, ŁPKO, ŁPSp, ŁPSpA i ŁPSp3R w warunkach KWK Knurów-Szczygłowice
Experience of using ŁPrP, ŁPKO, ŁPSp, ŁPSpA i ŁPSp3R flattened supports in the conditions of Knurów-Szczygłowice coal mine
Autorzy:
Głuch, P.
Michalik, G.
Śledź, T.
Kleibert, P.
Ratajczak, A.
Sobik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394147.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
eksploatacja
obudowa podporowa
dobór obudowy do rozcinek ścianowych rozruchowych
exploitation
supports
selection of supports for longwall’s set-up rooms
Opis:
W artykule przedstawiono doświadczenia ze stosowania obudów spłaszczonych typu ŁPrP, ŁPKO, ŁPSp, ŁPSpA i ŁPSp3R dla rozcinek ścianowych rozruchowych w warunkach JSW S.A. KWK Knurów-Szczygłowice. W artykule skoncentrowano się na zastosowanych rozwiązaniach obudów rozcinek ścianowych rozruchowych i uzyskanych rezultatach w zakresie stateczności i użyteczności rozwiązań danej konstrukcji obudowy. Przeprowadzono analizę nośności i uwarunkowań technologicznych stosowania różnych rozwiązań obudów spłaszczonych ze szczególnym uwzględnieniem odrzwi obudowy ŁPSp i ŁPrPJ, z porównania których obudowa ŁPSp ma nośność większą o około 21% przy równoczesnym zmniejszonym zużyciu stali o około 31%. Praktyczne wyniki doświadczeń pozwoliły stwierdzić, że korzystnymi rozwiązaniami obudów dla rozcinek ścianowych są obudowy z typoszeregu ŁPSpA i ŁPSp3R.
The paper presents the experience of using the ŁPrP, ŁPKO, ŁPSp, ŁPSpA i ŁPSp3R types of flattened supports for longwall entries in the conditions of the JSW S.A. Knurów-Szczygłowice coal mine. The article concentrates on the support solutions applied in the conditions of the mine and the results in terms of stability and usefulness of the structures of the supports. An analysis of the load bearing capacity and technological conditions has been conducted for various flattened supports solutions, with special consideration given to the ŁPSp and ŁPrPJ support sets. Comparing these two, the ŁPSp exhibits a load bearing capacity that is 21% 90 higher while using 31% less steel mass. The experiment results allowed to determine that the ŁPSpA and ŁPSp3R support types are an advantageous solutions in case of longwall set-up rooms.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 99; 89-108
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kinetic separation curves based on process rate considerations
Autorzy:
Drzymala, J.
Ratajczak, T.
Kowalczuk, P. B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/110027.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
separation
flotation
kinetics
separation curves
process rate
Opis:
There are many graphical representations of separation results involving time as a crucial parameter determining the kinetics of a process. The graphical representations of results of separation are usually in the form of 2D plots relating two parameters which one of them is time. Time can also be utilized as a complex parameter such as a process rate. The plots involving time are called kinetic curves. Theoretically, the number of kinetic curves is infinite. The basic process kinetic curves, relating either yield (or recovery) and time can be modified to obtain numerous local and global efficiency curves. The global efficiency kinetic curves provide characteristic constants which do not change with the time and yield of a process. In this paper the local and global efficiency plots were created using experimental data which followed the so-called first order kinetics. It was shown that the integral 1st order kinetic equation provided the kinetic constant k which was numerically identical with the 1st order specific rate v, while their units were different (k, 1/min; v, %/(%·min). The global efficiency parameters plotted versus the maximum yield provided another type of plot, which can be called the limits kinetic curve. The limits kinetic curves are very useful for characterizing, quantification and classification of separation systems. The limits kinetic curves can be normalized providing one universal curve with a characteristic point, for instance, v50 indicating the specific rate (or kinetic) constant at the maximum recovery equal to 50%. The mathematical equation of the normalized limits kinetic curve was given in the paper.
Źródło:
Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2017, 53, 2; 983-995
1643-1049
2084-4735
Pojawia się w:
Physicochemical Problems of Mineral Processing
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopaliny towarzyszące w złożu węgla brunatnego Legnica
The accompanying minerals in the Legnica lignite deposit
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395138.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
skały nadkładu
kopaliny towarzyszące
właściwości surowcowe
overburden rocks
accompanying minerals
raw material properties
Opis:
Złoże Legnica należy do jednego z najbardziej perspektywicznych w kontekście przyszłej eksploatacji węgla brunatnego. Jego wydobycie będzie nierozerwalnie związane ze zdejmowaniem skał nadkładu. Kubatura nadkładu w przypadku tego złoża jest wyjątkowo duża, a część tworzących go skał, z uwagi na wykazywane właściwości surowcowe, może być zaliczana do kopalin towarzyszących. Stan rozpoznania surowcowego skał nadkładu w złożu węgla brunatnego Legnica jest niewystarczający. Jak dotąd nie były one obiektem szczegółowych i kompleksowych badań mogących wykazać ich przydatność. W artykule dokonano podsumowania stanu wiedzy na ten temat. Informacje dotyczące właściwości surowcowych tych utworów będą stanowić jedno z zasadniczych kryteriów decydujących o traktowaniu ich jako kopaliny towarzyszące. Do kopalin towarzyszących powinny zostać zaliczone: piaski i żwiry czwartorzędowe oraz gliny zwałowe, a także piaski i iły trzeciorzędowe. Za szczególnie przydatne surowcowo należy uznać iły trzeciorzędowe (poznańskie). Występują one w dwu odmianach kolorystycznych – zielonkawo-niebieskiej i płomienistej. Pierwsze z nich (zielonkawo-niebieskie), ze względu na skład fazowy substancji ilastej, należy zaliczyć do odmian illitowo-kolinitowo-smektytowych, drugie (płomieniste) – do odmian kaolinitowo-illitowo-smektytowych. Stanowią one wartościowy surowiec do produkcji materiałów budowlanych. Z uwagi na charakter asocjacji minerałów ilastych (w szczególności obecność montmorillonitu) stanowią potencjalne sorbenty mineralne. Wykazują również przydatność do budowy przesłon hydroizolacyjnych. Piaski i żwiry czwartorzędowe zalegające w nadkładzie złoże Legnica są zróżnicowane surowcowo. Większość z nich stanowi surowiec przydatny dla przemysłu budowlanego. Gliny zwałowe mogą znaleźć zastosowanie jako składnik mieszanek ceramicznych. Piaski trzeciorzędowe można wykorzystać jako materiał podsadzkowy. Stan rozpoznania surowcowego skał nadkładu w złożu węgla brunatnego Legnica jest niewystarczający. Jak dotąd nie były one obiektem szczegółowych i kompleksowych badań mogących wykazać ich przydatność. Kopaliny towarzyszące zalegające w złożu Legnica, powinny być selektywnie eksploatowane i składowane. Utworzenie złóż antropogenicznych gromadzących te kopaliny, zapewni możliwość ich wykorzystania przez kolejne dziesięciolecia po zakończeniu eksploatacji.
The Legnica deposit is one of the most prospective in the context of future lignite mining. Its extraction will be inseparable from the removal of the rocks of the overburden, the volume of which is very large. Due to the raw material properties, some of the rocks can be classified as accompanying minerals. The raw material identification of overburden sediments in the Legnica lignite deposit is insufficient. So far, they haven’t been the subject of detailed and comprehensive research to prove their usefulness. The article was a summary of the knowledge on this subject. The following should be included in the accompanying minerals: Quaternary sands and gravels, tertiary sands and clays (Poznan clays). They are present in two colour variants in the Legnica deposit - and fiery. The mineral composition of greenish-blue clays allows them to be included in illite-kaolinite- smectite varieties, in turn fiery clays as kaolinite-illite-smectite varieties. The tertiary clays are a very useful raw material for the production of building materials. In addition, they are potential mineral sorbents due to the nature of the association of clay minerals (occurrence of montmorillonite). They also show suitability for building waterproofing barriers. Quaternary gravels and sands, developed in the overburden Legnica deposit are differentiated raw materials. Some of them are raw materials for the construction industry. The glacial tills can be used as a component of ceramic mixtures. Tertiary sands can be used as a proppant material. The information on the raw material properties of these sediments will be one of the essential criteria for their treatment as accompanying minerals. Minerals accompanying those developed in the Legnica deposit should be exploited and deposited selectively. The creation of anthropogenic deposits accumulating these minerals will provide the possibility of their use for decades after the termination of operation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 193-204
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopaliny towarzyszące ze złóż węgla brunatnego znaczącym źródłem surowców mineralnych
Accompanying minerals from lignite deposits as a significant source of mineral raw materials
Autorzy:
Ratajczak, T.
Uberman, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394935.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kopaliny towarzyszące
węgiel brunatny
złoża antropogeniczne
surowce mineralne
accompanying minerals
lignite
anthropogenic deposit
mineral resources
Opis:
W artykule, w syntetycznym ujęciu, scharakteryzowano występujące w polskich złożach węgla brunatnego utwory geologiczne posiadające właściwości surowcowe, czyli kopaliny towarzyszące, podając ich lokalizację, charakterystyki jakościowe, szacunkowe zasoby i możliwości zastosowań. Zwrócono też uwagę na przydatność gospodarczą np. w robotach infrastrukturalnych i dla rekultywacji wielu utworów geologicznych występujących w nadkładzie, kwalifikowanych jako tzw. masy ziemne lub skalne. Wykazano przyczyny niezadawalającego dotychczas stopnia wykorzystania kopalin towarzyszących. Opisano stosowane w kopalniach sposoby eksploatacji i przeróbki kopalin towarzyszących, a także obowiązujące w Polsce podstawy prawne dla wydobywania tych kopalin oraz uwarunkowania ekonomiczno-finansowe. Zaakcentowano potrzebę zabezpieczenia wydobywanych, a nie wykorzystanych kopalin towarzyszących przez budowę złóż antropogenicznych. Działalność ta wymaga przede wszystkim uregulowania statusu prawnego tych złóż oraz opracowania i stosowania systemu ekonomiczno-finansowego, stymulującego gospodarkę tymi kopalinami. W podsumowaniu wypunktowano niezbędne działania dla zwiększenia stopnia wykorzystania kopalin towarzyszących i ich udziału w bilansie surowców mineralnych kraju.
The article characterizes geological formations occurring in the Polish lignite deposits having the characteristics of raw materials, i.e. accompanying minerals, giving their location, quality characteristics, estimated resources and potential applications. Attention has also been paid to the economic suitability, e.g. in infrastructure works and for the reclamation of many geological formations found in the overburden, classified as so-called earth or rock mass. There are also raw materials of sorption properties representing a huge potential source of minerals valuable for the economy and environmental protection. This refers to e.g.: beidellite clays from Bełchatów, Poznań clays from the region of Konin and Adamów, lacustrine chalk from Bełchatów, as well as Mesozoic limestone from the lignite bedding in Bełchatów. The reasons for the unsatisfactory use of accompanying minerals have been given. The authors described the methods used in the mining operation and processing of associated minerals, also applicable in Poland, as the legal basis for the extraction of these minerals and the economic and financial conditions. They stressed the need to protect mined not associated minerals used by the construction of anthropogenic deposits. This activity primarily requires regulating the legal status of these deposits and the development and application of an economic and financial system that stimulates the economy of these minerals. In summary, the necessary actions were taken to increase the use of the accompanying minerals and their contribution to the balance of mineral resources in the country.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 205-220
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popioły lotne i iły beidellitowe z Bełchatowa jako składniki mieszanin samozestalających się
Fly ashes and beidellite clays from Bełchatów as components of self-solidification mixtures
Autorzy:
Hycnar, E.
Jończyk, M. W.
Ratajczak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394447.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoże węgla brunatnego Bełchatów
popioły lotne
iły beidellitowe
mieszaniny samozestalające się
Bełchatów lignite deposit
fly ashes
beidellite clays
self-solidification mixtures
Opis:
Eksploatacja i przetwórstwo węgla brunatnego w rejonie bełchatowskim związane są z powstawaniem różnorodnych mineralnych surowców odpadowych. Należą do nich zróżnicowane pod względem genezy, składu mineralnego i chemicznego oraz właściwości surowcowych kopaliny towarzyszące, popioły i żużle ze spalania węgla brunatnego oraz desulfogipsy z instalacji mokrego odsiarczania spalin. W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych, których głównym celem było uzyskanie danych związanych z możliwością wykorzystania popiołów lotnych powstających w Elektrowni Bełchatów i wybranych kopalin towarzyszących eksploatowanych w KWB Bełchatów w formie mieszanin samozestalających się. Spośród kopalin towarzyszących, jako najbardziej predysponowane do wykorzystania uznano iły beidellitowe z uwagi na właściwości puzzolanowe i sorpcyjne oraz zdolność pęcznienia. Pomimo przewidywanego korzystnego wpływu minerałów ilastych z grupy smektytu na proces samozestalania, jak i trwałość tego typu mieszanek po zestaleniu, uzyskane wyniki badań fizykomechanicznych (wytrzymałości na ściskanie i rozmakalności w wodzie) były niesatysfakcjonujące. Konieczne okazało się zastosowanie Ca(OH)2 , uzyskanego z kredy jeziornej jako aktywatora procesu samozestalania się. Obecność wapnia umożliwia tworzenie się faz cementowych, które będą w stanie silnie związać składniki ziarnowe szkieletu. Do poprawy parametrów fizykomechanicznych tego typu mieszanek przyczyniłby się również dodatek desufogipsów do składu mieszaniny. Podwyższony udział jonów SO4/2– w mieszaninie podczas zestalania umożliwia wykrystalizowanie faz siarczanowych w przestrzeni porowej, pełniących funkcję mostków pomiędzy składnikami popiołów a minerałami ilastymi. Zastosowanie mieszanin do rekultywacji terenów niekorzystnie przekształconych w wyniku odkrywkowej eksploatacji w rejonie bełchatowskim przyniosłoby wymierne korzyści ekologiczne i ekonomiczne i w znaczącym stopniu rozwiązałoby problem składowania odpadów powstających w wyniku eksploatacji i przetwórstwa węgla brunatnego.
The exploitation and processing of lignite in the Bełchatów region is connected with the formation of various mineral waste materials: varied in origin, mineral and chemical composition and raw material properties of the accompanying minerals, ashes and slags from lignite combustion and reagipsum from wet flue gas desulphurisation installations. This paper presents the results of laboratory tests whose main purpose was to obtain data referring to the potential use of fly ashes generated in the Bełchatów Power Plant and selected accompanying minerals exploited in the Bełchatów Mine in the form of self-solidification mixtures. The beidellite clays were considered as the most predisposed for use from the accompanying minerals , due to pozzolanic and sorption properties and swelling capacity. Despite the expected beneficial effects of clay minerals from the smectite group on the self-settling process as well as the stability of such blends after solidification, the results of physical-mechanical tests (compressive strength and water repellence) were unsatisfactory. It was necessary to use Ca(OH)2 , obtained from the lacustrine chalk as an activator of the self-settling process It was necessary to use lacustrine chalk as an activator of the self-solidification process. The presence of calcium will allow the formation of cement phases which will be able to strongly bond the skeletal grains. Also, the addition of reagipsum to the composition of the mixture would contribute to the improvement of the physico-mechanical parameters. The elevated SO4/2– ion in the mixture during the solidification allows for the crystallization of the sulphate phases in the pore space to form bridges between the ash and clay minerals. The use of mixtures in land reclamation unfavourably transformed by opencast mining in the Bełchatów region would result in measurable ecological and economic benefits and would largely solve the problem of waste disposal from the from the operation and processing of lignite energy.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 37-48
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przydatność kruszyw z recyclingu do produkcji betonu
Autorzy:
Babiak, M.
Błaszczyński, T.
Ratajczak, A.
Węgliński, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/163307.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
kruszywo recyklingowe
beton recyklingowy
rozbiórka
gruz
przydatność
zanieczyszczenie
odporność na zgniatanie
recycled aggregate
recycled concrete
demolition
debris
usability
contamination
resistance to crushing
Opis:
Wraz z rozwojem techniki rośnie zapotrzebowanie na materiały o specjalnych właściwościach. Wytwórcy betonów, ceramiki, asfaltów oraz materiałów izolacyjnych zmuszeni są stosować innowacyjne, coraz bardziej skomplikowane oraz kosztowne dodatki, domieszki lub modyfikatory. W efekcie proste i niedrogie substancje zostały wyparte przez skomplikowane, długołańcuchowe polimery, wieloskładnikowe żywice lub tworzywa sztuczne. W artykule przedstawiono porównanie mechanicznej odporności na rozdrabnianie w bębnie Los Angeles wybranych kruszyw łamanych i recyklingowych (pokruszonego gruzu betonowego), pochodzących z wyburzanych obiektów inżynierskich.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2017, 88, 10; 60-63
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The beidellite clays from the Bełchatów lignite deposit as a raw material for constructing waterproofing barriers
Iły beidellitowe ze złoża węgla brunatnego Bełchatów jako surowiec do budowy przesłon hydroizolacyjnych
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Bożęcki, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216049.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
landfill sites
waterproofing barrier
cations of heavy metals
mineral adsorbents
beidellite clay
Bełchatów
składowisko odpadów
przesłona hydroizolacyjna
kationy metali ciężkich
sorbenty mineralne
iły beidellitowe
Opis:
Disposal sites for both industrial and communal waste are hazardous for the natural environment due to the accumulated materials and their chemical, physical and biological transformations. The products of these processes migrating at a significant distance contaminate mainly underground waters, surface waters and soils. The spreading of the pollutants may be prevented by horizons of clay rocks that form natural geological barriers. The clay rocks of properly selected parameters may be used in the environmental engineering for constructing artificial water-sealing layers. The mineral, chemical, physico-chemical and physico-mechanical properties of the beidellite clays occurring within the lignite deposit in Bełchatów were studied to find out whether they meet the criteria of waterproofing engineering contained in the Polish recommendations and instructions. The results indicate that the beidellite clays of Bełchatów are rocks suitable for this kind of environmental engineering and may be used in constructing the barriers preventing the migration of effluents from landfills.
Składowiska odpadów, zarówno przemysłowych jak i komunalnych, z uwagi na charakter zgromadzonych materiałów jak i zachodzące w nich przemiany fizyczne, chemiczne i biologiczne stanowią zagrożenie dla środowiska naturalnego, a przede wszystkim gleb oraz wód gruntowych i powierzchniowych. Produkty tych przemian ulegają rozprzestrzenieniu na znaczne odległości, powodując degradację środowiska naturalnego. Jedną z metod ograniczających te zjawiska są naturalne przesłony hydroizolacyjne. Zbudowane ze skał ilastych mogą pełnić funkcję naturalnych barier geologicznych. W pracy przedstawiono wyniki badań składu mineralnego i chemicznego, uziarnienia a także właściwości fizykochemicznych i fizykomechanicznych iłów beidellitowych ze złoża węgla brunatnego w Bełchatowie. Dokonano tego w celu wykazania ich przydatności do budowy przesłon hydroizolacyjnych. Dla określania tej przydatności stosowano kryteria stanowiące treść „Aprobaty technicznej…” (2002) oraz zaproponowane przez Wysokińskiego (2007). Uzyskane wyniki badań wskazują, że bełchatowskie iły beidellitowe spełniają stawiane wymagania i wykazują przydatność do budowy mineralnych barier hydroizolacyjnych w składowiskach odpadów.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 2; 53-67
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of yield and plant traits of oilseed rape (Brassica napus L.) cultivated in temperate region in light of the possibilities of sowing in arid areas
Analiza plonowania i cech morfologicznych rzepaku (Brassica napus L.) uprawianego w strefie klimatu umiarkowanego, w świetle możliwości siewu w klimacie suchym
Autorzy:
Zajac, T.
Klimek-Kopyra, A.
Oleksy, A.
Lorenc-Kozik, A.
Ratajczak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28430.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
This work is a review of selected literature on the species of Brassica with the greatest economic significance. Oilseed rape (Brassica napus ssp. oleifera) currently ranks third worldwide among oilseed crops used for oil production and is the most important in the temperate zone. The manifold uses of rape include not only human consumption of oil, but also the use of post-extraction meal to feed livestock as well as industrial applications as a source of bioenergy or cellulose. The improvement in the economic position of rape among crop plants is also due to the doubling of its yield between 1970 and 2009; the average annual increase in seed yield worldwide was 27 kg ha−1 yr−1. The yield level in Europe exceeds the average yields achieved in the world, particularly in Asia. Recently, the cultivation of oilseed rape was started on a relatively large acreage in Iran where the yield amounted 2.1 t ha−1, exceeding the yields of China and India. In Poland, the acreage of oilseed rape cultivation between 1965 and 2013 increased 3–4 times, and during this period the annual increase in seed yield was 29 kg ha−1 yr−1. Under the field conditions of the temperate climate zone, winter oilseed rape yield is mainly determined by agro-climatic conditions during the growing period, the level of nitrogen fertilization, and the production potential of varieties, which is currently highest in hybrids. There is a noticeable tendency of hybrids towards formation of more siliques by individual oilseed plants. Different production categories of plants appear in a rape crop. Semi-dwarf varieties of winter rapeseed are distinguished by greater silique density, particularly on the main shoot. Moreover, these hybrids are characterized by faster growth of the root system, which enables them to take up nitrogen from the soil more efficiently.
Praca stanowi przegląd wybranych pozycji literatury poświęconej uprawnym gatunkom z rodzaju Brassica. Skoncentrowana jest na wiodącym gospodarczo gatunku – kapusta rzepak (Brassica napus L. ssp. oleifera). Aktualnie rzepak to 3-cia roślina oleista świata, a najważniejsza dla umiarkowanej strefy klimatycznej. Głównym sposobem wykorzystania rzepaku jest przemysł spożywczy, ale wykorzystuje się również śrutę poekstrakcyjną w żywieniu zwierząt. Ważne jest również zastosowanie przemysłowe jako źródła bioenergii lub celulozy. Poprawa pozycji gospodarczej rzepaku wśród roślin rolniczych wynika także z podwojenia poziomu plonowania w okresie 1970–2009, gdy średnioroczny wzrost plonu nasion w skali świata wyniósł 27 kg ha−1 rok−1. W Polsce areał rzepaku w latach 1965–2013 wzrósł 3–4 krotnie, a coroczny przyrost plonu nasion zwiększał się o 29 kg ha−1 rok−1. W Europie poziom plonowania jest wyższy niż w świecie, a zwłaszcza w Azji. W ostatnim czasie podjęto uprawę rzepaku w Iranie, gdzie na stosunkowo dużym areale uzyskano plony nasion w wysokości 2.1 t ha−1, co przewyższa poziom plonowania w Chinach i Indiach. Plonowanie rzepaku ozimego w warunkach polowych strefy klimatu umiarkowanego determinują głównie warunki agroklimatyczne okresu wegetacji, poziom nawożenia azotem i potencjał produkcyjny odmian – aktualnie najwyższy u odmian mieszańcowych. Odmiany półkarłowe rzepaku ozimego odznaczają się większym zagęszczeniem łuszczyn, zwłaszcza na pędzie głównym. Ponadto mieszańce cechują się szybszym wzrostem systemu korzeniowego, który ma zdolność do lepszego pobierania azotu z gleby.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2016, 69, 4
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kreda pisząca z Mielnika jako sorbent SO2 dla energetyki
Chalkstone from the Mielnik Deposit as a SO2 sorbent for the energy industry
Autorzy:
Hycnar, E.
Ratajczak, T.
Wal, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394230.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
sorbent wapienny
sorpcja SO2
suche metody odsiarczania
paleniska fluidalne
limestone sorbents
sorption SO2
dry method desulfurization
furnace fluidized
Opis:
Przedstawiono rezultaty badań trzeciorzędowej kredy piszącej eksploatowanej ze złoża Mielnik oraz granulowanej na potrzeby wykorzystania rolniczego, w kontekście określenia jej przydatności jako sorbentu SO2 w technologii spalania fluidalnego. Omówiono wyniki badań mineralogicznych, chemicznych, fizykochemicznych. Wyznaczono wskaźniki reaktywności (RI) i sorpcji bezwzględnej (CI). Dominującym składnikiem mineralnym badanej kredy piszącej – naturalnej i granulowanej jest kalcyt (odpowiednio 92 i 95% obj.). Wysoka zawartość CaCO3, rozwinięta powierzchnia właściwa oraz korzystne wartości wskaźników RI i CI wskazują, że badana kreda reprezentuje surowiec odznaczający się dużą aktywnością chemiczną i może być traktowana jako potencjalny sorbent SO2 do wykorzystania w suchych metodach odsiarczania stosowanych w energetyce, w tym również technologii spalania fluidalnego. Pomimo że wartości RI i CI zarówno w przypadku kredy naturalnej, jak i granulowanej osiągają podobne wartości, to jednak analiza parametrów teksturalnych pozwala twierdzić, że kreda naturalna w warunkach przemysłowych będzie sorbentem charakteryzującym się zdecydowanie wyższą efektywnością odsiarczania.
The article presents the results of tertiary chalkstone research exploited from the Mielnik deposit and granulated needs of agricultural use in the context of the determination of its usefulness as a sorbent for SO2 in fluidized combustion technology. The article discusses the results of mineralogical and chemical studies and the physico-chemical properties. The reactivity indicators (RI) and the sorption content (CI) have been determined. The main mineral component of the tested chalkstone – natural and granulated – is calcite (respectively 92 and 95% vol.). The high contents of CaCO3, developed a specific surface area and the preferred RI and the CI values indicate that the test chalkstone represents a high chemical activity raw material and may be treated as a potential SO2 sorbent for use in dry desulfurization methods used in the power industry including fluidized 158 combustion technology. Although, the values of RI and CI indicators in the case of the natural and granulated chalkstone are similar, the analysis of the textural parameters shows that the natural chalkstone will be sorbent with significantly higher desulfurization efficiency in an industrial conditions.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 95; 157-168
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryterium mineralogiczne jako element oceny przydatności niektórych polskich surowców ilastych do budowy przesłon hydroizolacyjnych
Mineralogical criterion as a part of suitability assessment of some polish raw clay for waterproofing barriers construction
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Bożęcki, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169595.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
składowiska odpadów
skały ilaste
skład mineralny
przesłony hydroizolacyjne
waste landfills
clay rocks
mineral composition
hydro-insulation membranes
Opis:
Zagadnienia ochrony środowiska związane z koniecznością ograniczenia szkodliwego oddziaływania na środowisko zgromadzonych na składowiskach odpadów są jednym z podstawowych wyzwań cywilizacyjnych XXI wieku. Zjawiska te można ograniczyć za pomocą przesłon hydroizolacyjnych. Wieloletnie doświadczenia związane z budową i funkcjonowaniem składowisk wskazują, że najlepsze efekty uzyskuje się poprzez wykorzystanie do ich budowy skał ilastych. Spośród wielu parametrów decydujących o takich możliwościach wykorzystania skał ilastych najważniejszy jest ich skład mineralny. W artykule dokonano charakterystyki zróżnicowanych litostratygraficznie skał ilastych występujących na terenie Polski w kontekście możliwości ich wykorzystania do budowy przesłon hydroizolacyjnych.
The environmental issues associated with the need to reduce negative environmental impact accumulated in waste landfills are one of the major challenges of the XXI century civilization. These effects can be reduced using waterproofing barriers. Years of experience with the construction and functioning of the barriers show that the best results are achieved by the use of clay rocks for their construction. Out of the many parameters which determine the possibilities of using such clay rocks the most important is their mineral composition. The mineral composition of clay rocks is the most important out of the many parameters which determine such possibility of using. The article presents the characteristics of different lithostratigraphic clay rocks, occurring on Polish territory in the context of their use for the construction of waterproofing barriers.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 4; 19-25
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 48

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies