Autor: Ratajczak, R. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Sposoby wzmocnienia górotworu dla poprawy stateczności wyrobisk korytarzowych na dużej głębokości w warunkach występowania zagrożeń naturalnych i technicznych w kopalniach węgla kamiennego
Ground control for ensuring the stabilization of roadways located at considerable depths in the conditions of natural and mining risks
Autorzy:: Wardas, A.
Bobek, R.
Śledź, T.
Twardokęs, J.
Ratajczak, A.
Głuch, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394513.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: górnictwo
obudowa wyrobisk korytarzowych
systemy obudowy
mining
roadway supports
heading support systems
Opis:: W praktyce polskiego górnictwa podziemnego powszechne zastosowanie znajdują dwa systemy obudowy wyrobisk górniczych, w którym pierwszy chroni przekrój wyrobiska (obudowy sztywne), a drugi konstrukcję obudowy (obudowy podatne np. typu ŁP). W warunkach głębokich kopalń istotnym elementem obudowy powinien się stać otaczający górotwór, który we współpracy z obudową powinien zapewnić stateczność wyrobiska. Uwarstwiony i naturalnie spękany masyw skalny wokół wyrobiska może być wzmocniony przez przyłożenie do jego powierzchni, jak również do głębszych warstw skalnych, siły ograniczającej jego deformacje, który powoduje wytworzenie korzystnego stanu naprężenia na obrysie wyłomu wyrobiska, zwiększenie sił tarcia zarówno między warstwami, jak i między spękaniami, ograniczanie możliwości rozwarstwiania się masywu. Uwzględniając złożone warunki geologiczno-górnicze przedstawiono systemy obudów wyrobisk górniczych, w których wzmocnienie górotworu stanowi istotny element obudowy. Omówiono rozwiązania konstrukcji obudów, w których wykorzystuje się obudowy podporowe współpracujące alternatywnie z kotwiami krótkimi, długimi, mechaniczną wykładką za obudową, iniekcją, sprężaniem skał wokół wyrobiska, stosowaniem betonu natryskowego izolacyjnego i konstrukcyjnego. Rozwiązanie obudowy kotwiowej i podporowo-kotwiowej zespolonej z górotworem z podpornością wstępną jest alternatywą zapewnienia stateczności wyrobiska, w którym stosowane środki i metody są poprawione i bardziej efektywnie wykorzystane tak, że wzmocnienie górotworu wokół wyrobiska powoduje zmniejszenie obciążenia obudowy ze strony deformującego się górotworu, a obudowa ma rosnącą podporność.
In the Polish underground mining practice, two heading support systems are commonly used. The first protects the section of the heading (rigid supports) while the second one protects the structure of the lining (i.e. yielding arch supports). In the conditions of deep mines, the surrounding rock mass should become a significant element of the supports. While cooperating with the supports, it should ensure the stability of the heading. The layered and naturally fractured rock mass around the heading may be reinforced by applying a force that limits its deformation to its surface as well as to deeper rock layers. The force then causes favourable stress conditions at the outline of the face of the heading, an increase in the friction forces both between the layers and between the fractures and a decrease in the probability of separation of the rock mass caused by bolting. While giving consideration to complex geological and mining conditions, the paper presents heading support systems in which the protection of the rock-mass constitutes a significant element of the support system. The paper also includes an overview of the support structures in which chock supports are used, cooperating alternatively with short and long rockbolts, the mechanical lining behind the supports, the injection, the compression of rocks around the heading as well as the application of insulating and structural shotcrete. The lining solution in the form of roof-bolting or roof-bolting with supports bonded with the rock mass and with an initial bearing capacity constitutes a modern alternative for providing the stability of the heading. In such a solution, the measures and methods are corrected and more effective. As a result, the protection of the rock mass around the heading causes a decreased load on the lining caused by the deformation of the rock mass while the lining is characterized by an increased load bearing capacity.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 94; 53-66
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Stopping Power and Energy Straggling of Channeled He-Ions in GaN
Autorzy:: Turos, A.
Ratajczak, R.
Pągowska, K.
Nowicki, L.
Stonert, A.
Caban, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1504098.pdf
Data publikacji:: 2011-07
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:: 61.82.Fk
61.85.+p
68.55.Ln
68.35.Dv
Opis:: GaN epitaxial layers are usually grown on sapphire substrates. To avoid disastrous effect of the large lattice mismatch a thin polycrystalline nucleation layer is grown at 500°C followed by the deposition of thick GaN template at much higher temperature. Remnants of the nucleation layer were visualized by transmission electron microscopy as defect agglomeration at the GaN/sapphire interface and provide a very useful depth marker for the measurement of channeled ions stopping power. Random and aligned spectra of He ions incident at energies ranging from 1.7 to 3.7 MeV have been measured and evaluated using the Monte Carlo simulation code McChasy. Impact parameter dependent stopping power has been calculated for channeling direction and its parameters have been adjusted according to experimental data. For virgin, i.e. as grown, samples, the ratio of channeled to random stopping power is constant and amounts to 0.7 in the energy range studied. Defects produced by ion implantation largely influence the stopping power. For channeled ions the variety of possible trajectories leads to different energy loss at a given depth, thus resulting in much larger energy straggling than that for the random path. Beam energy distributions at different depths have been calculated using the McChasy code. They are significantly broader than those predicted by the Bohr formula for random direction.
Źródło:: Acta Physica Polonica A; 2011, 120, 1; 163-166
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:: Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: On the Question of Ferromagnetism in Proton and He-Irradiated Carbon
Autorzy:: Szczytko, J.
Juszyński, P.
Teliga, L.
Twardowski, A.
Stonert, A.
Ratajczak, R.
Korman, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1811995.pdf
Data publikacji:: 2008-11
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:: 75.20.Ck
75.50.Dd
Opis:: We tried to repeat the observation of the ferromagnetic response in proton and He-irradiated carbon made by the group of Esquinazi et al. We used $He^+$ and $H^+$ beams focused on graphite sample. The amount of charge deposited in the sample was comparable to the amount of charge used by Esquinazi. Magnetic measurements were performed in SQUID magnetometer. The magnetization of the samples before and after irradiation was compared. We did not observe any ferromagnetic enhancement of magnetization of our irradiated samples. Even if experiment was not the same as Esqinazi's one, we can exclude some of the mechanisms of ferromagnetism proposed by Esquinazi.
Źródło:: Acta Physica Polonica A; 2008, 114, 5; 1387-1390
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:: Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Ultrathin NbN Films for Superconducting Single-Photon Detectors
Autorzy:: Słysz, W.
Guziewicz, M.
Borysiewicz, M.
Domagała, J.
Pasternak, I.
Hejduk, K.
Rzodkiewicz, W.
Ratajczak, J.
Bar, J.
Węgrzecki, M.
Grabiec, P.
Grodecki, R.
Węgrzecka, I.
Sobolewski, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1504147.pdf
Data publikacji:: 2011-07
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:: 74.62.Bf
74.78.-w
81.15.Cd
81.15.Jj
Opis:: We present our research on fabrication and structural and transport characterization of ultrathin superconducting NbN layers deposited on both single-crystal $Al_2O_3$ and Si wafers, and $SiO_2$ and $Si_3N_4$ buffer layers grown directly on Si wafers. The thicknesses of our films varied from 6 nm to 50 nm and they were grown using reactive RF magnetron sputtering on substrates maintained at the temperature 850°C. We have performed extensive morphology characterization of our films using the X-ray diffraction method and atomic force microscopy, and related the results to the type of the substrate used for the film deposition. Our transport measurements showed that even the thinnest, 6 nm thick NbN films had the superconducting critical temperature of 10-12 K, which was increased to 14 K for thicker films.
Źródło:: Acta Physica Polonica A; 2011, 120, 1; 200-203
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:: Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Witalnosc wybranych drzewostanow debowych na potrzeby monitoringu stanu zdrowotnego
Autorzy:: Siwecki, R.
Ufnalski, K.
Ratajczak, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/815666.pdf
Data publikacji:: 2000
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:: witalnosc
drzewostany debowe
metody badan
stan zdrowotny lasu
Quercus
lesnictwo
dab
drzewa lesne
Źródło:: Sylwan; 2000, 144, 04; 133-139
0039-7660
Pojawia się w:: Sylwan
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Tribochemiczna modyfikacja warstwy wierzchniej polimeru w kontakcie ślizgowym z żelazem Armco
The tribochemical modification of the surface layer of a polymer in sliding contact with Armco
Autorzy:: Siciński, M.
Bieliński, D. M.
Grams, J.
Piątkowska, A.
Ratajczak, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/188113.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: elastomer
tarcie
modyfikacja
warstwa wierzchnia
friction
modification
surface laye
Opis:: Badano stopień tribochemicznej modyfikacji powierzchni współpracujących w ślizgowym kontakcie ciernym polimer–metal pod kątem obecności jonów metalu przeniesionych do przeciwpróbki. Metodami ToF-SIMS, RBS oraz SEM-EDS potwierdzono obecność jonów żelaza w warstwie wierzchniej wulkanizatów kauczuku butadienowo-styrenowego (SBR) oraz ebonitu współpracujących z żelazem Armco. Powszechnie wiadomo, że jony metali o zmiennej wartościowości działają niczym "trucizna" na gumę, katalizując jej starzenie. Podjęto próbę ilościowej analizy procesu modyfikacji warstwy wierzchniej polimeru, która determinuje warunki współpracy oraz trwałość węzła ciernego guma–metal.
The degree of the tribochemical modification of contact surfaces in a polymer – metal friction pair, taking into account the transfer of iron ions to a polymer counterface, was studied. The presence of iron ions in the surface layer of styrene-butadiene rubber (SBR) vulcanizates and ebonite, rubbed against Armco iron was confirmed by ToF – SIMS, RBS and SEM – EDS analyses. It is commonly known that ions of multiple valence metals are destructive to rubber, facilitating the ageing of the material. An attempt was made to quantitatively analyse the process of the surface modification of polymer, determining working conditions and the durability of the rubber – metal friction pair.
Źródło:: Tribologia; 2010, 5; 245-252
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Application of nuclear techniques for characterization of materials surfaces : own investigations examples
Autorzy:: Sartowska, B.
Piekoszewski, J.
Waliś, L.
Starosta, W.
Barlak, M.
Nowicki, L.
Ratajczak, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/146726.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Tematy:: conversion electron Mössbauer spectroscopy (CEMS)
nuclear reaction analysis (NRA)
nuclear techniques
surface characterization
surface modification
Opis:: Different methods and techniques for material characterization are often used as a standard procedure for the determination of material properties. Nuclear techniques provide new and more detailed information about the investigated materials. The main goal of the carried out experiments was to improve surface properties including wear, corrosion and high temperature oxidation resistance. Modification processes were carried out using high intensity pulsed plasma beams - HIPPB (106-108 W.cm-2) generated in a rod plasma injector (RPI). In most solid materials such treatment leads to a fast transient melting of the surface layer of the substrate followed by rapid crystallization. Heating and cooling processes are of non-equilibrium type. Initial and modified materials were characterized using different investigation methods including nuclear techniques. Results of the used nuclear techniques such as nuclear reaction analysis (NRA), Rutherford backscattered spectroscopy (RBS) and conversion electron Mössbauer spectroscopy (CEMS) are presented in the paper.
Źródło:: Nukleonika; 2012, 57, 4; 521-528
0029-5922
1508-5791
Pojawia się w:: Nukleonika
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Analiza sedymentologiczna osadów denudacyjnych w niszy niwalnej w krawędzi Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej
Sedimentological analysis of denudation deposits in nivation niche in the edge of the Toruń-Eberswalde ice-marginal valley
Autorzy:: Ratajczak-Szczerba, M.
Paluszkiewicz, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/294360.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:: nisze niwalne
niwacja
płaty śnieżne
soliflukcja
spłukiwanie
nivation niches
nivation
snow patches
solifluction
rillwash
Opis:: W artykule przedstawiono analizę litofacjalną osadów budujących niszę niwalną, wykształconą na południowym zboczu Pradoliny Toruńsko-Eberswaldziej i dokonano ich interpretacji genetycznej. Cechy morfometryczne formy (długość, szerokość, spadki zboczy) obok cech litofacjalnych stanowiły podstawę do zaklasyfikowania badanej niszy do grupy nisz niwalnych. Ponadto wykazano, że procesy soliflukcji i spłukiwania uznać można za dominujące w rozwoju analizowanej formy.
This paper show the result of lithofacial analysis of deposits in nivation niche that was undertaken in the south edge of the Toruń-Eberswalde ice-marginal valley. The structural and textural parameters of the distinguished deposits were examined and interpretation if their genesis was made. The morphometric features of the investigated form (its length, width, gradient of slopes) and the lithofacial characteristic were the basis for its classification as a nivation niche. Besides, it was shown that solifluction and rillwash were the most important processes during its formation.
Źródło:: Landform Analysis; 2015, 28; 73-85
1429-799X
Pojawia się w:: Landform Analysis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Kopaliny towarzyszące ze złóż węgla brunatnego znaczącym źródłem surowców mineralnych
Accompanying minerals from lignite deposits as a significant source of mineral raw materials
Autorzy:: Ratajczak, T.
Uberman, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394935.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: kopaliny towarzyszące
węgiel brunatny
złoża antropogeniczne
surowce mineralne
accompanying minerals
lignite
anthropogenic deposit
mineral resources
Opis:: W artykule, w syntetycznym ujęciu, scharakteryzowano występujące w polskich złożach węgla brunatnego utwory geologiczne posiadające właściwości surowcowe, czyli kopaliny towarzyszące, podając ich lokalizację, charakterystyki jakościowe, szacunkowe zasoby i możliwości zastosowań. Zwrócono też uwagę na przydatność gospodarczą np. w robotach infrastrukturalnych i dla rekultywacji wielu utworów geologicznych występujących w nadkładzie, kwalifikowanych jako tzw. masy ziemne lub skalne. Wykazano przyczyny niezadawalającego dotychczas stopnia wykorzystania kopalin towarzyszących. Opisano stosowane w kopalniach sposoby eksploatacji i przeróbki kopalin towarzyszących, a także obowiązujące w Polsce podstawy prawne dla wydobywania tych kopalin oraz uwarunkowania ekonomiczno-finansowe. Zaakcentowano potrzebę zabezpieczenia wydobywanych, a nie wykorzystanych kopalin towarzyszących przez budowę złóż antropogenicznych. Działalność ta wymaga przede wszystkim uregulowania statusu prawnego tych złóż oraz opracowania i stosowania systemu ekonomiczno-finansowego, stymulującego gospodarkę tymi kopalinami. W podsumowaniu wypunktowano niezbędne działania dla zwiększenia stopnia wykorzystania kopalin towarzyszących i ich udziału w bilansie surowców mineralnych kraju.
The article characterizes geological formations occurring in the Polish lignite deposits having the characteristics of raw materials, i.e. accompanying minerals, giving their location, quality characteristics, estimated resources and potential applications. Attention has also been paid to the economic suitability, e.g. in infrastructure works and for the reclamation of many geological formations found in the overburden, classified as so-called earth or rock mass. There are also raw materials of sorption properties representing a huge potential source of minerals valuable for the economy and environmental protection. This refers to e.g.: beidellite clays from Bełchatów, Poznań clays from the region of Konin and Adamów, lacustrine chalk from Bełchatów, as well as Mesozoic limestone from the lignite bedding in Bełchatów. The reasons for the unsatisfactory use of accompanying minerals have been given. The authors described the methods used in the mining operation and processing of associated minerals, also applicable in Poland, as the legal basis for the extraction of these minerals and the economic and financial conditions. They stressed the need to protect mined not associated minerals used by the construction of anthropogenic deposits. This activity primarily requires regulating the legal status of these deposits and the development and application of an economic and financial system that stimulates the economy of these minerals. In summary, the necessary actions were taken to increase the use of the accompanying minerals and their contribution to the balance of mineral resources in the country.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 205-220
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Channeling Study of Co and Mn Implanted and Thermally Annealed Wide Band-Gap Semiconducting Compounds
Autorzy:: Ratajczak, R.
Werner, Z.
Barlak, M.
Pochrybniak, C.
Stonert, A.
Zhao, Q.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1402209.pdf
Data publikacji:: 2015-11
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:: 61.43.-j
61.72.-y
81.05.-t
82.80.-d
85.40.-e
Opis:: The defect build-up, structure recovery and lattice location of transition metals in ion bombarded and thermally annealed ZnO and GaN single crystals were studied by channeled Rutherford backscattering spectrometry and channeled particle-induced X-ray emission measurements using 1.57 MeV ⁴He ions. Ion implantation to a fluence of 1.2×10¹⁶ ions/cm² was performed using 120 keV Co and 120 keV Mn ions. Thermal annealing was performed at 800°C in argon flow. Damage distributions were determined using the Monte Carlo McChasy simulation code. The simulations of channeled Rutherford backscattering spectra reveal that the ion implantation leads to formation of two types of defect structures in ZnO and GaN such as point and extended defects, such as dislocations. The concentrations of both types of defects are at a comparable level in both structures and for both implanted ions. Differences between both implantations appear after thermal annealing where the Mn-doped ZnO reveals much better transition metals substitution and recovery effect.
Źródło:: Acta Physica Polonica A; 2015, 128, 5; 845-848
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:: Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Defect Transformations in Ion Bombarded InGaAsP
Autorzy:: Ratajczak, R.
Turos, A.
Stonert, A.
Nowicki, L.
Strupiński, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1504046.pdf
Data publikacji:: 2011-07
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:: 61.43.-j
61.72.-y
81.05.-t
82.80.-d
85.40.-e
Opis:: Damage buildup and defect transformations at temperatures ranging from 15 K to 300 K in ion bombarded InGaAsP epitaxial layers on InP were studied by in situ Rutherford backscattering/channeling measurements using 1.4 MeV $\text{}^4He$ ions. Ion bombardment was performed using 150 keV N ions and 580 keV As ions to fluences ranging from 5 × $10^{12}$ to 6 × $10^{14}$ at./$cm^2$. Damage distributions were determined using the McChasy Monte Carlo simulation code assuming that they consist of randomly displaced lattice atoms and extended defects producing bending of atomic planes. Steep damage buildup up to amorphisation with increasing ion fluence was observed. Defect production rate increases with the ion mass and decreases with the implantation temperature. Parameters of damage buildup were evaluated in the frame of the multi-step damage accumulation model. Following ion bombardment at 15 K defect transformations upon warming up to 300 K have also been studied. Defect migration beginning above 100 K was revealed leading to a broad defect recovery stage with the activation energy of 0.1 eV for randomly displaced atoms and 0.15 eV for bent channels defects.
Źródło:: Acta Physica Polonica A; 2011, 120, 1; 136-139
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:: Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: RBS/Channeling Analysis of Zinc Oxide Films Grown at Low Temperature by Atomic Layer Deposition
Autorzy:: Ratajczak, R.
Stonert, A.
Guziewicz, E.
Gierałtowska, S.
Krajewski, T.
Luka, G.
Wachnicki, L.
Witkowski, B.
Godlewski, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1400467.pdf
Data publikacji:: 2013-05
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:: 77.55.hf
81.05.Dz
81.15.Hi
68.55.ag
82.80.Yc
61.85.+p
Opis:: The results of the Rutherford backscattering/channeling study of ZnO layers are presented. ZnO layers were deposited on the silicon single crystals and GaN epitaxial layers at low temperature by atomic layer deposition. Deposition temperature varied between 100 and 300°C. A random spectra analysis was performed to determine layer thickness and composition. In turn, analysis of the aligned spectra allows us to study evolution of ingrown defects. The Rutherford backscattering study supports the results of X-ray photoelectron spectroscopy measurements, performed separately, that the ZnO-ALD layers deposited at low temperature contain a higher oxygen content. Composition measurements, performed as a function of growth temperature, show that oxygen content decreases with the increasing temperature of the atomic layer deposition growth process.
Źródło:: Acta Physica Polonica A; 2013, 123, 5; 899-903
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:: Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Ekstrakcja dwufazowa lizozymu z białka jaja kurzego
An aqueous two-phase extraction of lysozyme from egg white
Autorzy:: Ratajczak, P
Bialas, W
Dembczynski, R
Grajek, W
Jankowski, T
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/826593.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Tematy:: fosforany
ekstrakcja dwufazowa
bialka jaja
pH
jaja kurze
lizozym
phosphate
two-phase extraction
egg protein
hen egg
lysozyme
Opis:: W pracy badano przydatność wodnych układów dwufazowych do separacji lizozymu z białka jaja kurzego oraz opracowano optymalne warunki procesu. Separację lizozymu wykonano w wodnym układzie dwufazowym PEG/fosforan potasu. Stosując czysty preparat lizozymu, w doświadczeniach modelowych określono optymalne warunki jego separacji metodą płaszczyzny odpowiedzi. Zbadano wpływ wielkości masy cząsteczkowej PEG, pH roztworu fosforanów oraz stężenia chlorku sodu w układzie dwufazowym na wartość współczynnika podziału lizozymu K. Stwierdzono, że w badanym zakresie stężeń NaCl w układzie dwufazowym, wzrost stężenia chlorku sodu zwiększał wartość tego współczynnika. Z kolei wzrost pH i masy cząsteczkowej glikolu polietylenowego zmniejszał wartość współczynnika K. Największą jego wartość uzyskano w układzie: PEG 4000 (20% m/m) / K2HPO4 + KH2PO4(25% m/m), o pH równym 6,0 i stężeniu NaCl wynoszącym 0,85 mol/dm3. Zastosowanie tego układu do separacji lizozymu z białka jaja kurzego umożliwiło piętnastokrotne zwiększenie jego aktywności.
The objective of this paper was to determine the usefulness and effectiveness of aqueous two-phase systems (ATPS) applied to separate lysozyme from egg white. The lysozyme separation was carried out in a system composed of polyethylene glycol (PEG) and potassium phosphate. In the model experiments with pure lysozyme, the optimal process parameters were evaluated. Additionally, the effects of the PEG molecular weight, pH of phosphate solution, and NaCl concentration on the value of the 'K' lysozyme partition coefficient were investigated. It was found that with regard to the NaCl concentration range investigated, within this particular two-phase system, the increase in the sodium chloride concentration caused the increase in the value of 'K' coefficient. Contrary to this, the increase in the 'PEG' molecular weight and in pH values of the phosphate solution caused a decrease in the lysozyme partition coefficient in ATPS. The highest lysozyme separation parameters were obtained in the system: PEG 4000 (20% w/w)/ K2HPO4 + KH2PO4 (25% w/w), with the pH level of 6,0, and the NaCl concentration of 0,85 M. The 15-fold increase of lysozyme activity was obtained when the optimal conditions of ATPS, as determined during the model experiments, were applied to the separation of lysozyme from egg white.
Źródło:: Żywność Nauka Technologia Jakość; 2004, 11, 3; 40-52
1425-6959
Pojawia się w:: Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki