Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Radzik, Ryszard." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 25
Tytuł:
Historyczna zmienność kategorii: swój/inny/obcy/wróg w relacjach Białorusinów z Polakami w ciągu dwóch ostatnich stuleci
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624814.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusians, Poles, familiar, other, stranger, enemy
: Białorusini, Polacy, swój, inny, obcy, wróg
: беларусы, палякі, свой, іншы, чужы, вораг
Opis:
his paper is devoted to the evolution of the sense of strangeness in the Belarusian perception of Poles over the last two hundred years. It addresses issues which have now become valid for both nations, particularly since Belarus gained independence. The concepts underlying their mutual perception have an impact on relations between the two states and societies. The aim of this article is to identify the reasons for changes in the following categories: familiar (swój), other (inny), stranger (obcy) and enemy (wróg). The study is based on the assumption that the key factors underlying the Belarusian perception of Poles (considering the history of Belarus and the culture of her people) include religion (Russian Orthodoxy dominant among Belarusians vs Roman Catholicism), the asymmetry of social structure (Belarusians perceived as peasants vs Poles perceived as landlords) and Sovietness (dominating in the twentieth century). The relations in focus are analysed as a historical process and discussed with regard to three consecutive periods: the period of Partitions, the Soviet Union (and the Second Polish Republic) as well as independent Belarus. The study is based on the results of sociological surveys and a literature review including analytical studies of Belarusian folklore, descriptions of mutual relations as viewed by their participants and observers in the past and today. The analysis confirms the role of the factors mentioned above and reveals certain new elements, which are, however, of rather secondary importance. The class-driven image of the Pole as a ‘landlord’ has become weaker particularly since the 1970s, but it still persists in people’s mentality. At the same time, the last two decades saw the historically conditioned sense of proximity in gradual decline, particularly among the younger generation. The two societies are drifting further apart as a result of their decision to become associated with two different cultures: the Russian-dominated Community of Independent States and the European Union.
Artykuł dotyczy ewolucji poczucia obcości w stosunku Białorusinów z Polakami w ciągu prawie dwustu ostatnich lat. Podjęta w nim tematyka stała się aktualna i ważna dla obu narodów zwłaszcza po uzyskaniu niepodległości przez Białorusinów. Celem artykułu była odpowiedź na pytanie, jakie przyczyny wpływały na zmianę znaczenia kategorii: swój, inny, obcy, wróg. Przed przystąpieniem do badań autor uznał – odwołując się do historii Białorusi i kultury jej mieszkańców – że ważnymi wyznacznikami określającymi stosunekBiałorusinów do Polaków były: wyznanie (dominujące wśród Białorusinów prawosławie, w przeciwieństwie do katolicyzmu Polaków), niesymetryczność struktury społecznej (Białorusin widziany jako chłop, Polak jako pan) i dwudziestowieczna sowieckość. Badane relacje zostały omówione w ujęciu procesowym, historycznym, z uwzględnieniem trzech kolejnych okresów: zaborów, ZSRS (oraz II RP) i niepodległej Białorusi. W tekście odwołano się do literatury przedmiotu (zawierającej analizy folkloru białoruskiego, opisy wzajemnych relacji jako świadectwa ich uczestników, obserwatorów zarówno w odległej przeszłości, jak i obecnie) oraz ustaleń socjologicznych. W trakcie badań uwarunkowania te zostały potwierdzone i wzbogacone o elementy o charakterze raczej drugorzędnym. Wskazano, że zwłaszcza od lat 70. XX stulecia klasowy obraz „Polaka – pana” powoli zaczął się dezaktualizować, co nie znaczy, że zanikł. Ponadto w ciągu ostatniego ćwierćwiecza niegdysiejsze „swojskość” i „bliskość” – uwarunkowane historycznie – stopniowo zanikły, zwłaszcza na poziomie młodego pokolenia. Oba społeczeństwa oddalają się od siebie, co jest konsekwencją wybrania przynależności do odmiennych kręgów kulturowych (rosyjskiego i WNP oraz UE)
Артыкул прысвечаны эвалюцыі разумення паняцця чужога  ў адносінах беларусаў і палякаў на працягу амаль двухсот  апошніх гадоў. Разгледжаная ў ім праблематыка стала актуальнай і, на нашу думку, важнай для абодвух народаў асабліва пасля атрымання Беларуссю незалежнасці. Безумоўна, змест узаемных уяўленняў пра суседа ўплывае на адносіны паміж дзвюма дзяржавамі і іх народамі .  Мэтай артыкула быў адказ на пытанне: якія былі прычыны зменаў у аналізаваным перыядзе даследаваных катэгорый свой, іншы, чужы, вораг. Перад тым, як распачаць  даследаванне  аўтар меркаваў,абапіраючыся на ведаы  па гісторыі Беларусі і культуры яе жыхароў, што важнымі дэтэрмінантамі, якія ўплывалі на адносіны беларусаў да палякаў,  былі веравызнанне (сярод беларусаў пераважае праваслаўе, сярод палякаў – каталіцызм), несіметрычнасць грамадскай структуры (беларус – селянін, паляк – пан) і частка савецкай гісторыі ў ХХ ст. Даследаваныя адносіны былі паслядоўна разгледжаныя ў працэсе гістарычнага развіцця на працягу трох перыядаў: падзелаў Рэчы Паспалітай, панавання СССР (і ІІ Рэчы Паспалітай) і існавання незалежнай Беларусі. У артыкуле выкарыстана існуючая літаратура па тэме, у якой аналізуюцца тэксты беларускага фальклору, апісваюцца узаемныя дачыненні  ў сведчаннях іх удзельнікаў і назіральнікаў, як з часоў мінулых, так і  нам сучасных, а таксама вынікі сацыялагічных даследаванняў. У ходзе даследавання  нашы меркаванні пацвердзіліся, акрамя таго, былі выяўленыя новыя факты, якія маюць хутчэй другасны характар. Напрыклад,  у 70-я гады ХХ ст., класавы вобраз “паляк–пан” ва ўяўленнях беларусаў траціць сваю актуальнасць,  але не знікае цалкам. Адначасова, на працягу апошняй чвэрці стагоддзя колішняя “свойскасць” і “блізкасць”, абумоўленыя гістарычна, паступова знікаюць, асабліва сярод малодшага пакалення.  Абобдва народы ўзаемна аддаляюцца   ў выніку выбару сваёй прыналежнасці да розных культурных колаў (рускага і Садружнасці Незалежных Дзяржаў або Еўрапейскага Саюза.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elżbieta Smułkowa, Moje pogranicza w historii, języku i wspomnieniach, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2016, 447 s.
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624864.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
........................................
Opis:
................................
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2017, 11
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leszek Szerepka, Oblicza Białorusi. Zapiski ambasadora, Białystok: Fundacja Sąsiedzi, 2016, 223 s.
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624873.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Opis:
.................................................
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2017, 11
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jacek Jaguś, Ludność białoruska województwa nowogródzkiego II Rzeczypospolitej w percepcji polskich elit regionu. Analiza społeczno-polityczna, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2014
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624895.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisław Szuszkiewicz, Moje życie. Rozpad i wskrzeszenie ZSRR, Oficyna Wydawnicza. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2014
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624911.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Śleszyński, Historia w służbie polityki. Zmiany polityczne a konstruowanie przekazu historycznego na ziemiach białoruskich w XX i XXI wieku, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2018
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624963.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Artur Roland Kozłowski, Geopolityczne przemiany białoruskiej przestrzeni cywiliza-cyjnej, Warszawa: CeDeWu, 2015, 332 s.
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624970.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Robert Kłaczyński, Federacja Rosyjska i Republika Białoruś na przełomie XX i XXI wieku. Studium historyczno-polityczno-gospodarcze, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2017, 217 s.
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624987.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
-
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konrad Świder, Rosyjska świadomość geopolityczna a Ukraina i Białoruś (po rozpadzie Związku Radzieckiego), Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2015, 382 s.
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625008.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marta Cobel-Tokarska, Marcin Dębicki, Słowo i terytorium. Eseje o Europie Środkowej, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, 2017, 269 s.
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625109.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
-
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy a Słowianie wschodni: społeczne uwarunkowania formowania się cech tożsamościowo-mentalnych
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647235.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Eastern Slavs
Sovietness
identity
mentality
Słowianie wschodni
sowieckość
tożsamość
mentalność
Opis:
The article offers a discussion of those historically conditioned features of identity and mentality of the three East Slavic nations (Russians, Ukrainians, and Belarusians) and Poles which had an impact on the attitudes of the societies in question in the past and – most importantly – which still shape them today. The author focuses particularly on socio-cultural and class factors, as well as those related to the existence (or absence) of state structures, i.e. attitudes to authorities. Over the last two centuries, Belarusians and most Ukrainians moved from links with Western culture towards the inclusion in the Russian (orthodox) community. As a result of the Bolshevik Revolution, both societies lost their primary elites, and the new ones emerged following the social advancement of peasant masses. The new elites have become more other-directed, more inclined to build vertical power structures, more active in primary groups, and less open to grass-roots processes of social self-organization. Ukraine, which is breaking away from this pattern, is currently experiencing social tensions.
Tekst jest poświęcony omówieniu tych historycznie uwarunkowanych cech tożsamościowo-mentalnych trzech narodów wschodniosłowiańskich (Rosjan, Ukraińców i Białorusinów) oraz Polaków, które wpływały niegdyś i zwłaszcza obecnie oddziałują na postawy opisywanych społeczeństw. Zwrócono uwagę głównie na uwarunkowania społeczno-kulturowe, klasowo-warstwowe oraz związane z istnieniem (bądź nie) struktur państwowych, zatem stosunkiem do władzy. Białorusini i większość Ukraińców ewoluowali w ciągu ostatnich dwóch wieków: od związków z łacińskim kręgiem kulturowym do włączenia się do wspólnoty rosyjskiej (prawosławnej). Oba społeczeństwa utraciły w wyniku rewolucji bolszewickiej pierwotne elity, a nowe powstały w wyniku awansu społecznego mas chłopskich. Stały się bardziej zewnątrzsterowne, nastawione na budowę pionowych struktur władzy, mało podatne na budowę oddolnych procesów samoorganizacji społecznej, aktywizujące się w ramach grup pierwotnych. Zrywająca z tymi uwarunkowaniami Ukraina przeżywa wstrząsy społeczne.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2018, 43, 1
2300-7540
0137-2025
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa ziemia - obraz społeczeństwa w poemacie Jakuba Kołasa
New Land – the image of the society in a poem by Jakub Kołas
Новая Земля картина общества в поэме Якуба Коласа
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953556.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
społeczeństwo białoruskie
naród
panowie
chłopi
wieś
Byelorussian society
nation
lords
peasants
the country
Opis:
Новая Земля Якуба Коласа является важным произведением для белорусов, однако в нем отсутсвуют национальные элементы. Присутствует зато ярко выраженный классовый образ мира. Общество, представленное в белорусской поэме, состоит почти исключительно из крестьян. Паны, а особенно „полупанки”, представляют собой в Новой Земле мир чужой, плохой, странный а иногда смешной, от которого зависят остальные люди. Крестьянские герои Коласа являются объектами, а не субъектами истории. Из выражений Россия - русские, Польша - поляки, белорусы некоторые в поэме встречаются очень редко, а иные вообще отсутствуют. Белорусь выступаяет лишь в кулинарном аспекте: „Все деликатесы Белоруссии”. Вненародным категориям описания доиндустриального крестьянского общества сопутствует также отсутствие четкого исторического плана.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 91-100
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What future for Belarus? An analysis of identity issues
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678196.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Belarusians
national identity
political orientations
prospects for change
Opis:
What future for Belarus? An analysis of identity issuesThe present article discusses various types of Belarusian collective identity and analyses their potential to make Belarus an empowered, fully independent, democratic and economically efficient society, nation and state with a stable position on the political map of Europe. The study is based mainly on sociological surveys collected by IISEPS, an independent Belarusian research institute. These data reveal weak points of Belarusian national identity (including a low level of historical awareness), a residue of the Soviet system of values and attitudes, as well as a considerable degree of Russification of the society. Although Belarusians have become used to having their own state (which, however, they treat mainly in terms of a nationwide welfare institution), they have retained a strong sense of local and regional identity. Social attitudes, both on an individual and community level, are clearly dominated by economic rather than ideological motivation. Eastern, pro-Russian orientation is far more widespread than pro-European attitudes, especially when more than only verbal support is involved. The text also points out symptoms of consolidating Belarusian collective identity, even if its post-Soviet/West Russian pattern still prevails over pro-European and pro-national orientation of the occidental type. Belarusian society is specific, which makes it difficult to analyze in terms of standard categories. The article demonstrates why identity issues limit the potential for any rapid significant political change in Belarusian society.  Jaka jest przyszłość Białorusi? Analiza kwestii tożsamościowychArtykuł wskazuje na związki istniejące między różnymi orientacjami tożsamościowymi Białorusinów a możliwością ich trwałego zaistnienia na politycznej mapie Europy jako społeczeństwa, narodu i państwa w pełni upodmiotowionego, niepodległego, demokratycznego i sprawnego gospodarczo. W znacznym stopniu jest oparty na danych socjologicznych uzyskanych przez białoruski niezależny instytut badawczy NISEPI. Dane te obrazują słabości białoruskiej tożsamości narodowej (w tym świadomości historycznej), wyraźne pozostałości sowieckiego systemu wartości i postaw oraz duży stopień rusyfikacji społeczeństwa, także odczuwalnie już zaistniałą przywykłość do posiadania własnego państwa (traktowanego jednak przede wszystkim socjalnie) przy jednoczesnym trwaniu silnych lokalizmów i regionalizmów. W dalszym ciągu postawy promaterialne wyraźnie dominują nad proideowymi nie tylko na poziomie odniesień jednostkowych, ale i zbiorowych, a orientacja na Wschód (Rosję) zdecydowanie przeważa nad postawami proeuropejskimi, zwłaszcza jeśli wykraczają one poza werbalne formy ekspresji. W tekście przedstawione są także argumenty świadczące o wzmacnianiu się białoruskiej wspólnotowości, aczkolwiek orientacja postsowiecko-zapadnoruska wciąż przeważa nad proeuropejską orientacją narodową typu okcydentalnego. Społeczeństwo białoruskie wyróżnia się swą specyfiką, niełatwą do opisu w kategoriach, do których przywykliśmy. Artykuł pokazuje tożsamościowe ograniczenia możliwości zaistnienia istotnych, szybkich i głębokich zmian politycznych w społeczeństwie białoruskim.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2013, 42
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maciej Pieczyński, Jak nas piszą cyrylicą. Polski pan, okupant i faszysta oknem na Zachód?, Warszawa: Fronda PL, 2018, 424 s.
Autorzy:
Radzik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624808.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 25

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies