Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Protasowicki, M" wg kryterium: Autor


Tytuł:
An attempt of heavy metals load estimation during sedimentation of sludges in the Szczecin Lagoon
Próba oszacowania ładunku metali ciężkich w czasie procesu sedymentacji osadów w Zalewie Szczecińskim
Autorzy:
Protasowicki, M.
Niedźwiecki, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826204.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
metale ciężkie
proces sedymentacji
zanieczyszczenie wód zalewu
Opis:
Heavy metals, diluted in water, are usually in ionic or colloidal form. They are partly taken in by water organisms into their cells and tissues and partly absorbed by inorganic particles in suspension. Organic matter, released into water after the decay of bacteria, plants and animals containing a certain amount of heavy metals absorbed earlier can additionally absorb more metals from the water. With time organic and inorganic suspension falls down forming bottom sediments. Although a certain amount of heavy metals can be released into water in this process, a considerable amount of them is deposited in bottom sediments permanently. The material falling down on the bottom of the Szczecin Lagoon was collected by collectors which were placed for 4 months, from July to November 1992 in 5 places: 1 - border buoy, 2 - I Brama Torowa, 3 - II Brama Torowa, 4 - navigation sign, 5 - Chełminek (Fig. 1). The collector funnel (Fig. 2) was 232 cm2 in area and was about 35 cm above the bottom. In the collected material the content of heavy metals - Hg, Cd, Pb, Cu, Zn, Cr, Ni, Fe and loss on ignition were determined. Prior to heavy metal determination, the samples were burnt in a mixture of nitric and perchloric acids (Adrian 1971, Protasowicki et al. 1999). Chemical elements were analysed by the method of atomic absorption spectrometry (AAS), mercury by means of the cold vapour technique (CV AAS) and other metals after atomization by air-acetylene flame (FAAS). All the determinations were made in three parallel replications and relative error was below 5%. The material deposited in the sedimentation process at the bottom of the Szczecin Lagoon has a great load of heavy metal, as a result, the flow of these pollutants from the Odra estuary into the Baltic Sea is limited to a great extent.
W celu bliższego poznania procesów sedymentacji w Zalewie Szczecińskim wystawiono kolektory powstającego osadu. Kolektory takie wystawiono na okres 4 miesięcy od lipca do listopada w 5 punktach zalewu. Powierzchnia kolektora wynosiła 232 cm2 i znajdowała się na wysokości około 35 cm nad dnem. W kolektorach po upływie 4 miesięcy, w zależności od rejonu, zebrało się od 62 do 376 g osadu o zawartości suchej masy w przedziale 27,82÷41,77%. Pozwoliło to wyliczyć masę opadającej na dno materii. W zebranym w kolektorze materiale oznaczono zawartość materii organicznej oraz metali ciężkich - Hg, Cd, Pb, Cu, Zn, Cr, Ni, Fe. Materię organiczną oznaczono na podstawie strat przy wyżarzaniu w temperaturze 5500°C. Próby przed oznaczeniem metali ciężkich spalano w mieszaninie kwasów azotowego i nadchlorowego (HNO3 + HClO4). Pierwiastki analizowano metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS), przy czym rtęć oznaczano techniką zimnych par (CV AAS), a pozostałe metale po atomizacji w płomieniu acetylenowo-powietrznym (FAAS). Zawartości metali mieściły się w następujących granicach: Hg - 0,636÷1,324; Cd - 2,035÷6,227; Pb - 46,3÷335; Cu - 0,21÷8,71; Zn - 299÷1427; Cr - 11,0÷27,1; Ni - 10,2÷22,9 i Fe - 3686÷31326 žgźg-1 suchej masy. Tak znaczne zróżnicowanie wynikało z faktu miejsca położenia kolektora. Odnotowano, że największe ilości stwierdzano w rejonie ujścia Odry do Zalewu Szczecińskiego lub w jego części centralnej. Uwzględniając powyższe dane oraz powierzchnię polskiej części zalewu - Zalew Wielki, która wynosi 410 km2 obliczono że, całkowita roczna depozycja mieści się w zakresie (ton/rok): materia 1316100÷1414500; rtęć 0,972÷1,107; kadm 3,899÷5,990; ołów 65,19÷440,34; miedź 52,89÷78,72; cynk 455,1÷1.881,9; chrom 15,99÷25,83; nikiel 17,22÷30,75 i żelazo 21102÷41230. Porównanie tych wartości z ładunkiem zanieczyszczeń dopływającym do zalewu z wodami Odry (suma przekroju Krajnika i Goleniowa) podawanymi przez PIOŚ potwierdza, że są one w znacznej mierze odkładane w osadach dennych zalewu.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2004, Tom 6; 91-97
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Distribution of Selected Metals in Bottom Sediments of Lakes Insko and Wisola (Poland)
Rozmieszczenie wybranych metali w osadach dennych jezior Insko i Wisola (Polska)
Autorzy:
Rajkowska, M.
Protasowicki, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389345.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ekstrakcja sekwencyjna
metale
osady denne
jeziora
sequential extraction
metals
bottom sediments
lakes
Opis:
The study was focused on the occurrence and geochemical partitioning of metals (Fe, Mn, Zn, Cu, Pb, Cd and Al) in the upper layer of sediments from mesotrophic Lake Insko and eutrophic Lake Wisola. In both lakes, the lowest concentrations of trace metals were found in the mineral sediments. Average total metal concentrations in sediments decreased in the order Al > Fe > Mn > Zn > Pb > Cu > Cd, and only in Insko mineral sediments contained more Fe than Al. The residual phase was the major phase binding metals, which indicates that recently anthropogenic influence on these sediments was weak. Fe-Mn oxides were the next important metal binding phase. The results indicate, that in the examined lakes no serious metal pollution occurred.
W pracy dokonano oceny zdolności osadów dennych pochodzących z jezior Ińsko i Wisola do zatrzymywania oraz uwalniania metali, oraz potencjalnego ryzyka zanieczyszczenia środowiska wodnego. W badaniach oznaczono zawartość całkowitą metali oraz ich udział w poszczególnych frakcjach geochemicznych. W obu jeziorach osady mineralne charakteryzowały się mniejszą zawartością metali śladowych niż osady organiczne. Średnia zawartość metali w osadach obu jezior malała w następującej kolejności: Al > Fe > Mn > Zn > Cu > Pb > Cd, a jedynie w osadach mineralnych jeziora Ińsko stwierdzono większą zawartość Fe w porównaniu z Al. Główną frakcją wiążącą metale była frakcja rezydualna, co wskazuje na niewielki wpływ antropogenny w zanieczyszczeniu metalami badanych osadów. Ważną rolę w wiązaniu metali odgrywały również frakcje związane z tlenkami żelaza i manganu. Badane osady nie wykazywały poważnego zanieczyszczenia metalami.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 5-6; 805-811
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zatrucia podostrego niklem na jego zawartość w wybranych tkankach suma pospolitego Silurus glanis L.
Effect of sublethal poisoning with nickel on the selected tissues of sheat-fish Silurus glanis L.
Autorzy:
Sobecka, E.
Protasowicki, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/805725.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 448a
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metale ciężkie w minogu rzecznym Lampetra fluviatilis (L. 1758)
Heavy metals in the riverine Lamprey lampetra fluviatilis (L. 1758)
Autorzy:
Protasowicki, M.
Ciemniak, A.
Mamińska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819579.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
metale ciężkie
minog rzeczny
heavy metals
river lamprey
Opis:
Celem niniejszej pracy było określenie zawartości wybranych metali ciężkich (Hg, Cd, Pb, Cu i Zn) w minogu rzecznym (Lampetra fluviatilis), porównanie zawartości metali w zależności od miejsca połowu i płci oraz wykazanie, które spośród badanych narządów kumulują je w największych ilościach.
Despite numerous studies of metals in ichthyofauna, research lampreys which, as Agnatha, not belong formally to the fish, although they are of interest to ichthyolgists are still very few. The purpose of this study was to determine the content of selected heavy metals (Hg, Cd, Pb, Cu and Zn) in the riverine lamprey (Lampetra fluviatilis), the comparison of metal content depending on the location of catches and sex, and to demonstrate which of the examined organs accumulate them in the largest quantities. The study included females and males from the river Odra and the Vistula, weighing from 61 to 198 grams and total length from 313 to 482 mm. For analysis muscles, gonads and gill bags were collected. Samples for the determination of mercury were wet mineralized in a mixture of concentrated nitric and perchloric acids, and for analysis of other metals in nitric acid by microwave technique. Analyse of Hg content was performed by CV AAS, Cd and Pb by GF AAS method, and Cu and Zn by ICP-AES. It has been shown that the gonads of the Odra river lampreys contained more mercury and zinc, gill bags more of cadmium and lead, than those organs of lampreys from the Vistula. Metal content in the other cases was the same. Female gonads also contained more zinc than the male gonads, and the levels of this element in both sexes slightly correlated (r = 0.453) with the mass of the gonads. High levels of zinc in the gonads is probably associated with its role in the processes of reproduction. Generally, the lowest metal concentration, except mercury, contained muscle, a lot was accumulated in the respiratory system responsible for direct down-loading of the elements from the water. There were no statistically significant relationship between the level of the analyzed metals in the organs, and body weight and total length of lampreys (correlation coefficients of r <0.365).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1223-1232
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Degradacja gleb w obrębie byłego poligonu "Borne Sulinowo"
Autorzy:
Niedzwiecki, E.
Protasowicki, M.
Wasieczko, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/800387.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
Po opuszczeniu przez wojska radzieckie (1992 rok) poligonu „Borne Sulinowo” stwierdzono, iż na 26,3% ogólnej powierzchni obiektu występują tereny o zdegradowanej warstwie glebowo-roślinnej. Skutki degradacji środowiska przyrodniczego wyrażały się: zniszczeniem pokrywy glebowej (poziomów genetycznych gleby), zanieczyszczeniem chemicznym gleby, zanieczyszczeniem runa i mechanicznym uszkodzeniem drzewostanów, wylesianiem gruntów oraz nasilaniem się pożarów. Na mapie obszaru poligonu ukazano: - kartograficzne rozmieszczenie wymienionych form degradacji; - ocenę zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego tego obszaru metalami ciężkimi przy użyciu mchów Pleurozium schreberi i Hypnum cupressiforme jako biowskaźników.
After the Soviet Army left the testing ground of Borne Sulinowo a degradation of top soil horizon was found on 26.3% of total area. The effects of natural environment degradation were mainly manifested as: the destruction of soil cover (soil genetic horizons), chemical contamination of soil, contamination of ground flora and mechanical damage of the forest stands as well as the intensified fire events. The spatial distribution of these degradation forms and evaluation of natural environment contamination with heavy metals by using Pleurozium schreberi and Hypnum cupressiforme mosses as the bioindicators, were presented in this paper.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1999, 467, 2
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Makro- i mikroelementy w wybranych asortymentach piwa
Macro- and microelements in some selected assortments of beer
Autorzy:
Rajkowska, M.
Holak, M.
Protasowicki, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/826107.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Tematy:
analiza porownawcza
makroelementy
mikroelementy
piwo
skladniki mineralne
spektrometria atomowa emisyjna
analiza zywnosci
napoje alkoholowe
analiza chemiczna
zawartosc mikroelementow
zawartosc makroelementow
Opis:
Celem przeprowadzonych badań było porównanie zawartości makroelementów: Mg, K i mikroelementów: Al, Fe, Mn, Zn, Cu, Ni, Cr, Li i V w piwach butelkowych i puszkowych, wybranych producentów, dostępnych na rynku szczecińskim. Celem było również oszacowanie ilości makro- i mikroelementów dostarczanych do organizmu człowieka wraz ze spożywanym piwem. Analizę chemiczną wykonano z zastosowaniem techniki ICP-AES. Zawartość magnezu w badanych piwach wynosiła od 92 do 220 mg/dm3, a potasu od 172 do 518 mg/dm3. Wykazano zróżnicowanie stężenia poszczególnych mikroelementów, ale ich zawartość nie przekraczała 1,13 mg/dm3. Zawartość wybranych metali nie odbiegała od wartości podawanych w piśmiennictwie polskim i zagranicznym. Niniejsze badania wskazują, że piwo może być bogatym źródłem chromu i magnezu, ale mało znaczącym pozostałych badanych mikro- i makroelementów.
The first objective of the study was to compare the content of macro-elements: Mg, K, Al, Fe, Mn, Zn, Cu, Ni, Cr, Li, and V in the bottled and canned beers, produced by the selected beer manufacturers present in the market in Szczecin. The second objective was to asses the contents of macro- and microelements supplied to human organism with ingested beer. The chemical analysis was performed using an Inductively Coupled Plasma - Atomic Emission Spectrometry (ICP - AES). In the beers examined, the content of magnesium ranged from 92 to 220 mg/dm3 and the content of potassium: from 172 to 518 mg/dm3. Various concentrations of the individual microelements were found, however, their contents did not exceed 1.13 mg/dm3. The contents of selected metals did not differ from the values as reported in the Polish and foreign literature. The research as presented in this paper proves that beer can be a reach source of chromium and magnesium, but an insignificant source of other micro- and macro-elements.
Źródło:
Żywność Nauka Technologia Jakość; 2009, 16, 2
1425-6959
Pojawia się w:
Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kadm i nikiel w osadach dennych Jeziora Nowowarpieńskiego
Cadmium and nickel in bottom sediments of Nowowarpieńskie lake
Autorzy:
Protasowicki, M.
Niedzwiecki, E.
Perkowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/800836.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1997, 448b
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakwaszenie osadów dennych jeziora Nowowarpieńskiego
Acidification of bottom sediments from Nowowarpienskie Lake
Autorzy:
Niedzwiecki, E.
Protasowicki, M.
Poleszczuk, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/796926.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
The studies of properties the muddy bottom sediments from Nowowarpieńskie Lake (10,9 - 26,2% of organic matter), carried out before putting the ferry line Nowe Warpno - Altwarp into service showed on their very strong acidification (pHKCl below 2), especially on the depth 40 - 50 cm below of the lake bottom. In 1996 - 1997 years the ferry navigation service disturbed the previously existing sequences of bottom sediments and changed their properties among others also their reaction from very strong acid to weakly acid or neutral.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1998, 456
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddzialywanie skladowiska popiolow z wegla kamiennego na srodowisko w swietle wieloletnich badan stezen metali w odciekach
Autorzy:
Protasowicki, M
Niedzwiecki, E.
Brucka-Jastrzebska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/807188.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
ochrona srodowiska
oddzialywanie na srodowisko
metale ciezkie
wody powierzchniowe
skladowiska popiolowe
odcieki
ksztaltowanie srodowiska
wody gruntowe
zanieczyszczenia srodowiska
zagrozenia srodowiska
Opis:
W latach 1991-1999 badano wody z piezometrów, odcieki oraz wody powierzchniowe. Próbki pobierano wiosną i jesienią z 10 stanowisk zlokalizowanych wokół składowiska odpadów paleniskowych Elektrociepłowni Szczecin. Analizę metali (Cd, Ni, Cr, Zn, Pb, Mn, Fe, Cu, As, Li) wykonano metodą płomieniowej absorpcyjnej spektrometrii atomowej oraz emisyjnej spektrometrii atomowej w plazmie indukcyjnie sprzężonej. Przeprowadzone badania wód i odcieków wykazały, że stężenia As, Cd, Pb, Cu, Cr, Ni, Zn i Fe mieściły się w granicach zawartości dopuszczalnych dla ścieków wprowadzanych do wód i ziemi. Wyjątkiem było nieznaczne przekroczenie dopuszczalnej zawartości Fe w niektórych próbkach pobranych wiosną 1994 i 1995 roku. Zaobserwowano statystycznie istotne różnice między stężeniem As, Pb, Cu, Ni, Mn, Zn i Fe w zależności od okresu pobrania próbek, przy czym w 9 przypadkach na 14 wyższe stężenia tych pierwiastków notowano jesienią. Stwierdzone niezbyt wysokie zawartości metali w odciekach nie mają znaczącego wpływu na stan środowiska otaczającego składowisko, a przede wszystkim środowiska wodnego. Potwierdza to fakt, że pod względem zawartości metali ciężkich wody rzeki Regalicy mieszczą się w I klasie czystości.
The water from piezometers, effluents and surface water were analyzed within 1991-1999. Samples were taken in spring and autumn, from 10 sampling sites located around the hard coal ash dump at Szczecin Electric Power Station. Flame atomic absorption spectrometry and atomic emission spectrometry in inductively coupled plasma techniques were used for dermination of the metals (Cd, Ni, Cr, Zn, Pb, Mn, Fe, Cu, As, Li). Investigations of waters and effluents showed that the concentrations of As, Cd, Pb, Cu, Cr, Ni, Zn and Fe were within the limits permissible for sewage disposed to surface waters and soils. An exception was Fe concentration in some samples in spring 1994 and 1995 slightly exceeding the limit. There were stated significant differences in the concentrations of As, Pb, Cu, Ni, Mn, Zn and Fe dependent on the sampling time, and in 9 from among 14 cases higher contents of the elements were noted in autumn. Concentrations of the metals in effluents were not too high and did not significantly influence the environment surrounding the ash dump, and the water environment first of all. It confirms the fact, that considering heavy metal content, the waters of Regalica river are within the I class of purity.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 476; 251-258
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Właściwości chemiczne gleb torfowo-murszowych występujących w bezpośrednim sąsiedztwie składowiska popiołów pochodzących ze spalania węgla kamiennego w elektrowni "Dolna Odra"
Chemical properties of mucky-peat soils on the area adjacent to dumping site of fly ashes from burned hard coal in "Dolna Odra" power plant
Autorzy:
Niedzwiecki, E.
Protasowicki, M.
Meller, E.
Malinowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/807678.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
W badaniach przedstawiono skład chemiczny gleby torfowo-murszowej (tab. 1, 2) i porastającej je roślinności w pobliżu składowiska popiołów ze spalania węgla kamiennego w Elektrowni „Dolna Odra” w Nowym Czarnowie. Badania wykazały, że pylenie popiołów nie zmieniło odczynu gleby, natomiast przyczyniło się, w poziomie darniowo-murszowym (0-20 cm) do zwiększenia zawartości ogólnego magnezu oraz ołowiu i cynku. Jednakże nagromadzenie wymienionych pierwiastków śladowych nie były wysokie i w przypadku cynku, według norm granicznych IUNG Puławy, świadczy tylko o zawartości podwyższonej. Badana roślinność łąkowa wykazywała średnio: K - 1,12; P - 0,19; Mg - 0,22; Ca - 0,62% oraz Zn - 29,1; Cu - 5,0 i Mn - 97,3 mg·kg⁻¹, a więc jej skład chemiczny, poza niedoborem potasu, był stosunkowo korzystny.
Chemical composition of mucky-peat soils (Table 1 and 2) and vegetation cover on the sites in vicinity of dumping site of fly ashes from of Dolna Odra power plant, located nearby Nowe Czarnowo, Gryfino county, was presented in this paper. The results show that fly ash dust did not change the soil reaction but increased the total magnesium as well as total lead and zinc contents in mucky sward surface layer (0-20 cm). Accumulation of these elements was not high and the content of zinc was only slightly elevated in relation to limits given by the Institute of Soil Science, Fertilization and Management in Puławy. The mean contents of macro- and microelements in meadow vegetation were: K - 1.12; P - 0.19; Mg - 0.22; Ca - 0.62 (%) and Zn - 29.1; Cu - 5.0 and Mn - 97.3 (mg·kg⁻¹). Chemical composition of the meadow plants was relatively positive except of potassium content which was too low.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2000, 471, 2
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies