Autor: Pawłowska, P. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Bezglutenowy słód owsiany jako surowiec browarniczy
Gluten-free oat malt as brewing raw material
Autorzy:: Pawlowska, P.
Diowksz, A.
Kordialik-Bogacka, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/827506.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
Opis:: Dokonano oceny przydatności słodów owsianych do celów browarniczych, jako surowca spełniającego kryterium bezglutenowości, w odniesieniu do wymagań stawianych słodom jęczmiennym. Celem przeprowadzonych badań było porównanie jakości słodów produkowanych z ziarna owsa w skali laboratoryjnej ze słodami owsianymi wyprodukowanymi w mikrosłodowni w skali półtechnicznej. Przeprowadzone analizy wykazały niższą jakość słodów i brzeczek owsianych w porównaniu z tradycyjnym surowcem, jakim są słody i brzeczki jęczmienne. Brzeczki sporządzone ze słodów otrzymanych w mikrosłodowni wykazywały parametry jakościowe lepsze niż ze słodów laboratoryjnych. Słody z mikrosłodowni wykazywały ekstraktywność na poziomie 31,16 %. Uzyskano relatywnie niską wartość lepkości wynoszącą 1,68 mPa·s. Barwa brzeczek wynosiła 5,0 j. EBC, natomiast pH 6,09. Otrzymany słód charakteryzował się małą aktywnością enzymatyczną. Siła diastatyczna kształtowała się na poziomie 107,2 j. W-K, natomiast liczba Kolbacha wyniosła 28,44 %. Lepsze wartości technologiczne słodów owsianych otrzymanych w skali półtechnicznej wskazują na niedoskonałości skali laboratoryjnej. Nienormatywne cechy słodów i brzeczek owsianych wskazują na konieczność modyfikacji procesu moczenia i kiełkowania ziarna oraz suszenia i zacierania słodów owsianych głównie w celu zwiększenia ekstraktywności słodów.
The usefulness was assessed of oat malts used, for brewing purposes, as a raw material to meet the ‘gluten-free’ compositional criterion, with the reference to requirements for barley malts. The objective of the research study performed was to compare the quality of oat malts produced from oat grain on a laboratory scale with the oat malts produced in a micro-malting machine on a pilot-plant scale. The analyses carried out showed that the quality of both the oat malts and the oat worts was worse compared with the traditional raw material, i.e. with barley malts and barley worts. The worts made from malts produced in the micro-malting machine had better quality parameters than the worts from the laboratory-produced malts. The extractivity level of malts produced in the micro-malting machine was 31.16 %. A relatively low viscosity was received, it amounted to 1.68 mPa·s. The colour of worts was 5 ECB, and the pH value: 6.09. The malt produced was characterized by a low enzymatic activity. The diastatic power amounted to 107.2 WK, while the Kolbach index was 28.44 %. Better technological values of oat malts produced using the pilot-scale installation prove some imperfections of the laboratory-scale installation. The non-standard characteristics of oat malts and oat worts suggest that it is necessary to modify the grain soaking and germination processes as well as the drying and mashing of oat malts in order to increase the extractivity thereof.
Źródło:: Żywność Nauka Technologia Jakość; 2013, 20, 1
1425-6959
Pojawia się w:: Żywność Nauka Technologia Jakość
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Odporność na zużycie ścierne kompozytów o osnowie ze stopów aluminium
Resistance of aluminium alloy matrix composites to abrasive wear
Autorzy:: Pawłowska, P.
Ślączka, W.
Kostecka, E.
Grabian, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/313161.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
Tematy:: kompozyty
ścieralność
stopy aluminium
para tribologiczna
composites
abrasion
aluminium alloy
tribological pairs
Opis:: W niniejszej pracy przedstawiono odporność na zużycie ścierne kompozytów o osnowie metalowej (aluminium i jego stopu). Analizowano kompozyty o osnowie ze stopu aluminium odlewnicze i obrobione plastycznie. Krótko scharakteryzowano zjawisko tribologii. Porównano wyniki badań innych autorów oraz zaprezentowano badania własne dotyczące badania odporności na zużycie ścierne kompozytów o osnowie AlSi9 zbrojonych SiC w porównaniu do żeliwa stopowego odpornego na ścieranie. Udowodniono, że materiały kompozytowe o osnowie aluminiowej odznaczają się wysoką odpornością na ścieranie i coraz częściej zastępują materiały klasyczne (żeliwo, stal) stosowane na odpowiedzialne pary tribologiczne.
In this work we elaborate on the resistance of metal matrix composites to abrasive wear, where the metals include aluminium and its alloys. We have examined cast and plastically worked aluminium matrix composites. We have briefly characterized the phenomenon of tribology. The work shows comparisons with the findings of other authors and presents our research in the scope of examination of the resistance to abrasive wear of AlSi9 matrix composites reinforced with SiC, compared to an abrasion-resistant alloy of cast-iron. It has been proven that aluminium matrix composites are characterized by abrasion resistance and that they are increasingly replacing conventional materials (such as cast iron and steel) used for heavy-duty tribological pairs.
Źródło:: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 12; 1220-1223, CD
1509-5878
2450-7725
Pojawia się w:: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Wytwarzanie hybrydowych kompozytów poliestrowych z udziałem recyklatów
Manufacturing of hybrid polyester composites with recycled participation
Autorzy:: Bryll, K.
Gawdzińska, K.
Pijanowski, M.
Pawłowska, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/278796.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:: kompozyty
recyklaty
pianka poliuretanowa
włókno szklane
composites
recyclates
hybrid
glass fibre
polyurethane foam
Opis:: Dążenie do zmniejszenia masy jest jednym z najważniejszych czynników w procesie projektowania jednostek morskich oraz innych środków transportu. Niższa masa konstrukcyjna umożliwia zastosowanie bardziej ekonomicznego systemu napędowego, a tym samym zmniejszenie kosztów produkcji i eksploatacji, jak również wpływa korzystnie na środowisko naturalne. Jednym ze sposobów zmniejszenia masy konstrukcji jest zastosowanie materiałów kompozytowych, a wykorzystanie na ich składowe recyklatów podnosi tylko ich atrakcyjność ze względu na ekonomiczność i ekologię. W niniejszej pracy przedstawiono najważniejsze problemy związane z wytwarzaniem kompozytów poliestrowych z udziałem recyklatów. Scharakteryzowano technologię wytwarzania tych materiałów. Celem pracy było opisanie wpływu struktury, dodatków i rodzaju fazy wzmacniającej na efekt formowania. Wytworzono kompozyt, o osnowie z żywicy poliestrowej zawierający recyklatową piankę poliuretanową oraz hybrydowy kompozyt o osnowie z żywicy poliestrowej wzmacniany recyklatową pianką poliuretanową i włóknem szklanym. Zaprezentowano również właściwości fizyko-chemiczne wytwarzanego materiału tj. gęstość, nasiąkliwość, udarność oraz wytrzymałość na rozciąganie.
Attempts to reduce product weight will probably never stop as weight is one of the most important factors in the process of designing seagoing ships, road vehicles and aircraft. Lower construction weight of vehicles enables the application of a smaller propulsion system, and thereby the reduction of production and operating costs, as well as limitation of the environmental impact of these vehicles and other structures. One of the ways to reduce the weight of structures and vehicles is the application of composite materials. This work addresses major problems associated with the production of recycled polyester composites. Besides an outline of the manufacturing process of these materials, this study discusses the test results concerning issues associated with the production of composites, i.e. influence of the structure, additives and the type of reinforcing phase on the composite forming effect. The tests aimed at experimentally made composites with polyester resin matrix containing recycled polyurethane foam and a hybrid composite with polyester resin reinforced with recycled polyurethane foam and glass fibre. Besides, physico-chemical properties of the produced material are presented, including density, absorbability, impact resistance and tensile strength.
Źródło:: Przetwórstwo Tworzyw; 2017, T. 23, Nr 4 (178), 4 (178); 266-271
1429-0472
Pojawia się w:: Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: A characteristic of selected properties of vulcanised rubber elements used on the “Izabel” inland vessel
Autorzy:: Pawłowska, P.
Matuszak, Z.
Sosik, K.
Chovancová, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27315849.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: STE GROUP
Tematy:: vulcanized rubber
hardness
ageing
wear and tear
wulkanizacja gumy
twardość gumy
starzenie się
zużycie
Opis:: Vulcanised rubber as a complex system is made from the basic component being virgin rubber and various components amounting to 10-15 per cent or even more. The material gains its most valuable properties in the final phase of processing i.e. vulcanisation. In mechanical as well as automotive engineering it is important for vulcanised rubber to be resistant to grease, oil and fuel in high operating temperatures. Being one of the very valuable isolation materials, vulcanised rubber is also characterized by dielectric and elastic properties as well as distinguished resistance to operating conditions (high/low temperature, weather conditions). All the above mentioned applications of vulcanised rubbers are also found in the shipyard industry. Their use is also very much predicated on the properties such as: ability to attenuate mechanical vibrations, high elasticity, considerable elastic deformability under static and dynamic loads, low permeability of water and gas, resistance to various chemicals, and other. The purpose of this article was to determine the hardness of vulcanised rubber samples obtained from various places on the “Izabel” inland barge. The scope of the study covered sampling and preparing the samples for testing (i.e. cleaning and degreasing the samples). Then, the hardness of the samples was measured using the Shore hardness test. The first part of the article presents the general concept of vulcanised rubber, its main components, properties, applications, and ageing. The second part focuses on the research scope and measuring the hardness of vulcanised rubber samples obtained from the “Izabel” inland barge. vulcanised rubber, hardness, ageing, wear and tear wulkanizowanej gumy, twardość, starzenie się, zużycie
Źródło:: New Trends in Production Engineering; 2018, 1, 1; 675-679
2545-2843
Pojawia się w:: New Trends in Production Engineering
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: The role of innovative composite materials in the safe and efficient operation of floating marine structures
Autorzy:: Grabian, J.
Ślączka, A.
Pawłowska, P.
Kostrzewa, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/134918.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
Tematy:: metal composite materials
application
transport
safety
structures
properties
Opis:: This work indicates that new and innovative materials used in the construction of floating and stationary marine structures can contribute to increased operational safety in addition to reduced service costs and frequency and other reduced operating costs, including the costs of staff and running maintenance. Such materials include metal-ceramic composites whose properties, such as high resistance to abrasive wear, favourable coefficient of friction, good thermal conductivity and low thermal expansion, allow them to be used in tribological pairs in mechanisms, control elements and actuators of various devices operating in marine power plants, thereby increasing their operational reliability. Properties of metal-ceramic composite foams, i.e. vibration and noise damping, good thermal insulation performance, dissipation of electromagnetic waves and absorption of explosive energy, make them ideal for use in shipbuilding and construction of drilling towers, at the same time increasing the levels of comfort during operation. Composite metal-ceramic foams can significantly reduce the effects of fires as they are durable, water-resistant and creep resistant thermal insulators which can limit the destruction (deformation) of steel structures. This paper presents proposals for the application of these materials to selected technical solutions in offshore structures.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2017, 52 (124); 23-29
1733-8670
2392-0378
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Dobór materiału osnowy na hybrydowe materiały kompozytowe z udziałem recyklatów
Selection matrix material for hybrid composites with recycled participation
Autorzy:: Pawłowska, P.
Gawdzińska, K.
Bryll, K.
Pijanowski, M.
Chybowski, L.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/278227.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:: kompozyty
recyklaty
pianka poliuretanowa
żywice poliestrowe
żywice epoksydowe
composities
recyclate
glass fibre
polyurethane foam
polyester resin
epoxy resin
Opis:: Wybór odpowiedniej osnowy w procesie wytwarzania laminatów jest bardzo ważnym elementem technologicznym. Prawidłowo dobrana osnowa najczęściej w rozpatrywanym typie kompozytów: żywica powinna spełniać założone cechy wytrzymałościowe, być odporna na działanie czynników zewnętrznych, doskonale pokrywać i scalać fazę umocnienia i być łatwą w przetwarzaniu. Z drugiej strony powinna również spełniać wymagania norm i wytycznych dotyczących środowiska oraz BHP, a jej cena powinna być dostosowana do założonego poziomu ekonomicznego. W niniejszej pracy przedstawiono najpopularniejsze rodzaje żywic stosowane w technologiach kompozytów wraz z zestawianiem ich wad i zalet. Na podstawie analizy charakterystycznych cech żywic wytypowano różne materiały na osnowę laminatów polimerowych. Celem pracy było opisanie wyników badań dotyczących zagadnień związanych z wpływem materiału osnowy na właściwości kompozytów z recyklatów i hybrydowych kompozytów recyklatowych. Wytworzono kompozyt zawierający recyklatową piankę poliuretanową o osnowie z żywicy poliestrowej i epoksydowej oraz hybrydowy kompozyt wzmacniany recyklatową pianką poliuretanową i włóknem szklanym, o osnowie z żywicy poliestrowej i epoksydowej. Porównano również właściwości fizyko-chemiczne wytwarzanych materiałów.
The choice of proper resin in the manufacture of laminates critical. Properly selected resins should: comply with the assumed strength and fatigue related parameters; be resistant to external factors; perfectly cover the reinforcement phase; be suitable for easy processing. On the other hand, the composite resin should also meet requirements of standards and guidelines relating to the environment and occupational safety, and its price should not exceed an adopted range. This work presents the most common types of resins, indicating their advantages and disadvantages. Based on the analysis of the characteristics of various resins, those suitable for the matrix material are pointed out. This study aims at analyzing the results of research on the influence of matrix material on properties of recyclate composites and hybrid composites. One type of the manufactured composite contained recycled polyurethane foam with the matrix of polyester and epoxy resin, the other was a hybrid composite with recycled polyurethane foam and glass fiber and polyester and epoxy resin matrix. The physico-chemical properties of the materials have been compared.
Źródło:: Przetwórstwo Tworzyw; 2017, T. 23, Nr 5 (179), 5 (179); 411-416
1429-0472
Pojawia się w:: Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Fitotoksyczność kwasu 2,2’-tiodioctowego w stosunku do wybranych roślin wyższych
Phytotoxicity of 2,2’-thiodiacetic acid relative to selected higher plants
Autorzy:: Pawłowska, B.
Biczak, R.
Bałczewski, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/296966.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:: kwas 2,2’-tiodioctowy
fitotoksyczność
właściwości chwastobójcze
2,2’-thiodiacetic acid
phytotoxicity
herbicidal properties
Opis:: Jedną z siarkowych pochodnych kwasu octowego jest kwas 2,2’-tiodioctowy, który może być stosowany jako ligand w kompleksach z Cr, Mg, Zn czy lantanowcami. Pomimo zastosowania tego związku w chemii koordynacyjnej w dostępnej literaturze brak jest danych dotyczących wpływu tego kwasu na środowisko lądowe, w tym na rośliny wyższe. W pracy wpływ kwasu 2,2’-tiodioctowego na wschody i wczesne stadia wzrostu i rozwoju roślin wyższych (jęczmienia jarego i rzodkiewki zwyczajnej) określono w badaniach fitotoksyczności, przeprowadzonych zgodnie z normą ISO-11269-2:2001 oraz przewodnikiem OECD/OCDE 208/2006. Przeprowadzono również badania mające na celu określenie potencjalnych właściwości chwastobójczych kwasu 2,2’-tiodioctowego, zastosowanego w postaci roztworów wodnych, którymi opryskano liście popularnych w Polsce chwastów, żółtlicy drobnokwiatowej, komosy białej, szczawiu zwyczajnego oraz chwastnicy jednostronnej. Jako wskaźnik właściwości chwastobójczych kwasu 2,2’-tiodioctowego posłużyła ocena wizualna wszystkich uszkodzeń roślin i ich stopniowe zasychanie. Wyniki uzyskane w przeprowadzonym eksperymencie pozwalają stwierdzić, że kwas 2,2’-tiodioctowy jest substancją chemiczną, wykazującą potencjalną toksyczność w odniesieniu do rzodkiewki zwyczajnej i jęczmienia jarego, uzależnioną głównie od stężenia związku. Najsilniejsze właściwości chwastobójcze natomiast kwas ten przejawia w stosunku do roślin szczawiu zwyczajnego oraz żółtlicy drobnokwiatowej.
One of the acetic acid derivatives, sulfur-containing is 2,2’-thiodiacetic acid which has potential utility as a ligand in complexes including Cr, Mg, Zn and lanthanide. Despite the use of this compound in coordination chemistry, in the available literature there are no data concerning the effects of acid on the environment, including land superior plants. In the present work, the influence of 2,2’-thiodiacetic acid introduced to the soil on germination and early stages of growth and development of superior plants was investigated using the plant growth test based on the ISO-11269-2:2001 International Standard and OECD/OCDE 208/2006. In this test, the seeds of selected species of land superior plants - spring barley (Hordeum vulgare) and common radish (Raphanus sativus L. subvar. radicula Pers.) were planted in pots containing soil to which a test chemical compound had been added and in pots with control soil. To evaluate the phytotoxicity of the applied concentrations of the 2,2’-thiodiacetic acid, the germination and (dry and fresh) weight of control plant seedlings were determined and compared with the germination and (dry and fresh) weight of the seedlings of plants grown in the soil with appropriate amounts of the test chemicals added. The visual assessment of any types of damage to the test species, such as growth inhibition, chlorosis and necrosis, was also carried out, which is depicted by digital photographs of the test plants taken. Based on the obtained results, the magnitudes of the LOEC (the lowest observed effect concentration) - the lowest concentration causing observable effects in the form of a reduction in growth and germination compared with the control - and the NOEC (no observed effect concentration) - the highest concentration not causing observable, toxic effects - were also determined. Studies were also performed to determine the potential herbicidal properties of 2,2’-tiodiacetic acid, used in the form of aqueous solutions, which were sprayed list of the most popular in Poland weed - gallant soldier (Galinsoga parviflora Cav.), goosefoot (Chenopodium album L.), sheep's sorrel (Rumex acetosa L.) and barnyard grass (Echinochloa crus-galli). As an indicator of the herbicidal properties of 2,2’-tiodiacetic acid served as visual assessment of all damage to plants and their gradual drying out.
Źródło:: Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2013, 16, 4; 487-498
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:: Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Types of solutions improving passenger transport interconnectivity
Typy rozwiązań poprawiające integrację transportu pasażerskiego
Autorzy:: Bąk, M.
Borkowski, P.
Pawłowska, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/375280.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:: wzajemne połączenie
transport pasażerski
integracja
interconnectivity
passenger transport
integration
Opis:: The objective of the paper is to present different types of solutions which could improve interconnectivity of passenger transport especially within interconnections between long and short transport distance. The topic has particular relevance at the European level because the European transport networks' role as integrated international networks is compromised by poor interconnectivity and because the next generation of European transport policies will have to be sensitive to the differences between short, medium and long-term transport markets and the market advantages of each transport mode. In this context, a realistic assessment of intermodal opportunities is a key ingredient to future policy development. Effective interconnection requires the provision of integrated networks and services which are attractive to potential users and this is likely to require co-operation between a range of authorities and providers in the public and private sectors and may necessitate a wider vision than might otherwise prevail. The paper is based on the results of the project realised by the team of the University of Gdansk in the EU funded 7 Framework Programme - INTERCONNECT (Interconnection between short- and long-distance transport networks) with partners in the UK, Germany, Denmark, Poland, Spain and Italy. Different types of solutions will be summarized in the paper including e.g. local link infrastructure solutions, improved local public transport services, improvements at the interchange, solutions involving improved procedures for check-in or luggage transfer & documentation, pricing and ticketing solutions, solutions involving marketing, information and sales.
Celem artykułu jest zaprezentowanie różnych rodzajów rozwiązań, które mogą poprawić integrację w transporcie pasażerskim, szczególnie w aspekcie powiązań między transportem długiego i krótkiego zasięgu. Zagadnienie to ma szczególne znaczenie na poziomie europejskim, ponieważ rozwój europejskich sieci transportowych może być blokowany przez złe powiązania, a również dlatego, że w przyszłości cele europejskiej polityki transportowej będą musiały być w coraz większym stopniu wrażliwe na zróżnicowanie rynków transportowych różnego zasięgu oraz na korzyści uzyskiwane z funkcjonowania gałęzi transportu. W tym kontekście realistyczne podejście dla potencjalnych możliwości powiązań międzygałęziowych wydaje się być istotnym elementem przyszłego rozwoju polityki transportowej UE. Efektywne połączenia międzygałęziowe wymagają odpowiedniej sieci transportowej i usług, które są atrakcyjne dla potencjalnych użytkowników, czego z kolei nie można zapewnić bez współpracy między władzami a operatorami na rynku transportowym zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym. Artykuł powstał na bazie wyników projektu INTERCONNECT (Interconnection between short- and long-distance transport networks), w którego realizację włączeni byli autorzy. W projekcie partnerami były instytucje z 6 krajów europejskich. W artykule dokonano zestawienia najważniejszych rozwiązań usprawniających powiązania międzygałęziowe w transporcie pasażerskim, począwszy od rozwiązań w zakresie lokalnych połączeń infrastrukturalnych, poprzez poprawę lokalnych usług transportu publicznego, usprawnienia w węzłach przesiadkowych, ułatwienia w zakresie procedur odprawy i transferu bagażu oraz dokumentacji, rozwiązania w zakresie integracji biletowej i cenowej, marketingowe, aż do tzw. rozwiązań usprawniających.
Źródło:: Transport Problems; 2012, 7, 1; 27-36
1896-0596
2300-861X
Pojawia się w:: Transport Problems
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Fitotoksyczność cieczy jonowej, pochodnej imidazolu
Phytotoxicity of ionic liquid, a derivative of imidazole
Autorzy:: Biczak, R.
Bałczewski, P.
Pawłowska, B.
Herman, B.
Rychter, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/127363.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:: ciecze jonowe
fitotoksyczność
lądowe rośliny wyższe
jęczmień
rzodkiewka
plon
sucha masa
chloroza
nekroza
ionic liquids
phytotoxicity
land superior plants
spring barley
common radish
yield
dry mass
chlorosis
necrosis
Opis:: Ciecze jonowe cieszą się obecnie znacznym zainteresowaniem jako doskonała alternatywa dla rozpuszczalników organicznych, które mogą być wykorzystane w chemicznych procesach jednorodnych i wielofazowych. Związki te są nielotne, niepalne, a ich „zielony” charakter jest związany z nieznacznym ciśnieniem par. Jednakże wprowadzenie do obrotu jakichkolwiek substancji chemicznych wymaga określenia ich wpływu na wszystkie elementy przyrody. Oznaczenie potencjalnej ekotoksyczności nowych związków chemicznych wiąże się z prowadzeniem badań dotyczących oddziaływania tych substancji na wzrost i rozwój wybranych organizmów. W przedstawionej pracy określono wpływ dimetylofosforanu 1-etylo-3-metyloimidazoliowego, wprowadzonego do gleby, na wschody i wczesne stadia wzrostu i rozwoju roślin wyższych, zgodnie z normą ISO-11269-2:1995. W przeprowadzonym eksperymencie nasiona wybranych gatunków lądowych roślin wyższych - jęczmienia jarego (Hordeum vulgare) i rzodkiewki zwyczajnej (Raphanus sativus L. subvar. radicula Pers.) wysiano do wazonów zawierających glebę, do której dodano badanego związku chemicznego i do wazonów zawierających glebę kontrolną. Przez cały okres prowadzenia badań utrzymywano optymalne warunki wzrostu i rozwoju dla wybranych gatunków roślin. Oceniając fitotoksyczność dimetylofosforanu 1-etylo-3-metyloimidazoliowego, określono i porównano wschody i masę (suchą i zieloną) pędów roślin kontrolnych ze wschodami i masą (suchą i zieloną) pędów roślin rosnących na glebie, do której wprowadzono odpowiednie ilości tego związku. Dokonano również oceny wizualnej wszystkich uszkodzeń badanych gatunków roślin, takich jak zahamowanie wzrostu, zmiany chloro- i nekrotyczne.
Ionic liquids have attracted considerable interest as excellent alternatives to organic solvents for use in homogeneous and biphasic processes. Ionic liquids are non-volatile, non-flammable and their “green” character has usually been justified with their negligible vapor pressure. However, the marketing of any chemical substance, requires the determination of their impact on all the elements of nature. Determination of the potential ecotoxicity of new chemical compounds associated with the conduct of research on the effects of those compounds on the growth and development of selected organism. In the present work, the influence of 1-ethyl-3-methylimidazolium dimethyl phosphate, introduced to the soil on germination and early stages of growth and development of superior plants was investigated using the plant growth test based on the ISO-11269-2:1995 International Standard. In this test, the seeds of selected species of land superior plants - spring barley (Hordeum vulgare) and common radish (Raphanus sativus L. subvar. radicula Pers.) were planted in pots containing soil to which a test chemical compound had been added and in pots with control soil. Optimum conditions for growth and development of the selected plant species were maintained for the duration of the experiment. To evaluate the phytotoxicity of the applied concentrations of the 1-ethyl-3-methylimidazolium dimethyl phosphate, the germination and (dry and fresh) mass of control plant seedlings were determined and compared with the germination and (dry and fresh) mass of the seedlings of plants grown in the soil with appropriate amounts of the test chemicals added. The visual assessment of any types of damage to the test species, such as growth inhibition, chlorosis and necrosis, was also carried out.
Źródło:: Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 1; 183-191
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:: Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: QTL analysis of chlorophyll content and chlorophyll fluorescence parameter in mapping population of rye
Analiza QTL zawartości chlorofilu i parametru fluorescencji chlorofilu w populacji mapującej żyta
Autorzy:: Molik, K.
Pawlowska, E.
Kantarek, Z.
Milczarski, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/82814.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Opis:: Zdefiniowano QTL dla zawartości chlorofilu (Chc) i maksymalnej fotochemicznej aktywności PSII (Fv/Fm) żyta. Materiał do badań stanowiła populacja RIL mieszańca międzyliniowego DS2 × RXL10, złożona z 70 osobników pokolenia F7. Otrzymane wyniki poddano analizie statystycznej; stwierdzono istotne zróżnicowanie obu cech u form rodzicielskich i osobników w populacji mapującej. Nie zaobserwowano istotnej statystycznie korelacji pomiędzy Chc a Fv/Fm; obliczone współczynniki odziedziczalności w szerokim zakresie (HB) wynosiły odpowiednio 56 i 53%. Przy LOD ≥ 2,0 wyznaczono 19 regionów QTL, w tym 9 dla zawartości chlorofilu i 10 dla całkowitej wydajności fotochemicznej PSII. Lokalizowały się one głównie w dystalnych lub centromerowych obszarach chromosomów: 1R, 3R, 5R, 6R, 7R, przy czym na chromosomach 1R, 5R i 6R znalazły się regiony wspólne dla QTL Fv/Fm1 i Fv/Fm5 (1R), Chc8 i Fv/Fm9 (5R) oraz Fv/Fm3 i Fv/Fm10 (6R). Otrzymane QTL dostarczają wstępnej wiedzy o dziedzicznym podłożu zawartości chlorofilu w życie i maksymalnej fotochemicznej aktywności PSII.
The objective of the study was to identify QTLs for the chlorophyll content (Chc) and the maximum photochemical activity of PSII (Fv/Fm) in rye. RIL population of DS2 × RXL10 hybrid cross consisting of 70 individuals of F7 generation constituted as experimental material. The obtained results were subjected to statistical analysis, and significant differences in the diversity of both traits in parental phenotypes and individuals of mapping population, were shown. No statistically significant correlation between Chc and Fv/Fm was observed, and calculated broad sense heritabilities (HB) were estimated at 56 and 53% respectively. With LOD score ≥ 2.0, 19 QTL regions were established, including 9 for the content of chlorophyll and 10 for a total photochemical efficiency of PSII. They were mainly localized in the distal or centromeric regions of 1R, 3R, 5R, 6R, 7R chromosomes. On 1R, 5R and 6R common regions for QTLs were found: Fv/Fm1 and Fv/Fm5 (1R), Chc8 and Fv/Fm9 (5R) as well as Fv/Fm3 and Fv/Fm10 (6R). The resulting QTLs provide preliminary knowledge on hereditary basis of chlorophyll content and maximum photochemical activity of PSII in rye.
Źródło:: Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica; 2014, 31
2081-1284
Pojawia się w:: Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Badania fitotoksyczności fosfoniowych cieczy jonowych
Determination of phytotoxicity of phosphonium ionic liquids
Autorzy:: Pawłowska, B.
Bachowska, B.
Bałczewski, P.
Biczak, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/103560.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:: ciecze jonowe
toksyczność
lądowe rośliny wyższe
chloroza
nekroza
ionic liquids
toxicity
land superior plants
chlorosis
necrosis
Opis:: Ciecze jonowe to bardzo interesująca grupa związków, które dzięki swoim właściwościom fizykochemicznym są wykorzystywane w wielu dziedzinach przemysłu chemicznego, m.in. katalizie i biokatalizie, ekstrakcji i separacji, elektrochemii, a także w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym i biotechnologii, a badania nad ich coraz szerszym wykorzystaniem ciągle trwają [1-3].Wzrastające zainteresowanie branży przemysłowej cieczami jonowymi prowadzi do szybkiego wzrostu produkcji i praktycznego wykorzystania cieczy jonowych, co z kolei skutkuje przedostaniem się tych substancji do środowisk naturalnych. W literaturze naukowej pojawiają się zatem prace traktujące o oddziaływaniu cieczy jonowych na wzrost i rozwój roślin w wyższych [4, 5]. W niniejszej pracy określono toksyczne oddziaływanie dla roślin wyższych wybranych jodków fosfoniowych. W przeprowadzonych badaniach wykorzystano popularne w Polsce gatunki chwastów – żółtlicę drobnokwiatową, komosę białą oraz szczaw zwyczajny. Jako wskaźnik właściwości fitotoksycznych wybranych jodków fosfoniowych posłużyła ocena wizualna wszystkich uszkodzeń badanych gatunków roślin, , takich jak zahamowanie wzrostu, nekroza i chloroza, zasychanie, czego odzwierciedleniem są wykonane zdjęcia cyfrowe roślin doświadczalnych.
Ionic liquids are a very interesting group of compounds which, due to its physical and chemical properties are used in many areas of the chemical industry, among others, catalysis and biocatalysis, extraction and separation, electrochemistry, as well as in the pharmaceutical, food and biotechnology, and research into their greater use is still going on [1-3]. The growing interest in ionic liquids industry, leads to a rapid increase in production and practical use of ionic liquids, which in turn results in penetration of these substances in natural environments. In the scientific literature there is therefore the work of dealing with the impact of ionic liquids on the growth and development of higher plants [4,5]. In this work, the toxic effect for higher plants selected phosphonium iodide. The present study used popular in Poland weed species -gallant soldier (Galinsoga parviflora Cav.), goosefoot (Chenopodium album L.), sorrel (Rumex acetosa L.) As an indicator of phytotoxic properties of selected phosphonium iodide was used visual assessment of all lesions examined plant species, such as growth inhibition, necrosis and chlorosis, which is reflected drying out are made digital images of experimental plants.
Źródło:: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa; 2014, T. 2; 239-251
2300-5343
Pojawia się w:: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Development of a hybrid Atomic Force microscope and Optical Tweezers apparatus
Autorzy:: Zembrzycki, K.
Pawłowska, S.
Nakielski, P.
Pierini, F.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31343079.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN
Tematy:: optical tweezers
atomic force microscopy (AFM)
AFM/OT
mikroskopia sił atomowych
szczypce optyczne
Opis:: The role of mechanical properties is essential to understand molecular, biological materials and nanostructures dynamics and interaction processes. Atomic force microscopy (AFM), due to its sensitivity is the most commonly used method of direct force evaluation. Yet because of its technical limitations this single probe technique is unable to detect forces with femtonewton resolution. In this paper, we present the development of a combined atomic force microscopy and optical tweezers (AFM/OT) instrument. The system is based on a commercial AFM and confocal microscope. The addition of three lasers along with beam shaping and steering optics, on which the optical tweezer is based upon, provide us with the ability to manipulate small dielectric objects suspended in a fluid. Additionally, this same device allows for direct displacement and force measurement with very high resolution and accuracy in the same AFM scanning zone. We have also fitted a laser and a set of filters to observe fluorescent samples appropriately exited. We show that this is a great improvement of a standalone AFM force resolution and more so opens a way to conduct experiments using a hybrid double probe technique with high potential in nanomechanics, molecules manipulation and biological studies. This paper describes in detail the construction of all the modules such as the trapping laser optics, detection laser optics and the fluorescence module. Also, due to its importance on the performance of the equipment, the electronics part of the detection system is described. In the following chapters the whole adjustment and calibration is explained. The performance of the apparatus is fully characterized by studying the ability to trap dielectric objects and quantifying the detectable and applicable forces. The setting and sensitivity of the particle position detector and force sensor is shown. We additionally describe and compare different optical tweezer calibration methods. In the last part we show the ability of our instrument to conduct experiments using the proposed double-probe technique, in this case to study interaction forces between two particles.
Pomiary własności mechanicznych i sił w mikro i nanoskali mają bardzo ważne znaczenie w badaniach dynamiki i oddziaływań materiałów biologicznych i nanostruktur. Mikroskopia sił atomowych (ang. AFM), z uwagi na swoją czułość, jest najczęściej używaną techniką do bezpośredniego pomiaru sił. Jednak z powodu swoich ograniczeń nie jest w stanie mierzyć sił z rozdzielczością w zakresie femtonewtonów. Takie możliwości stwarza metoda optyczna oparta na tzw. szczypcach optycznych (ang. OT). Z drugiej strony z uwagi na fizyczne ograniczenia tej metody pomiary charakteryzujące oddziaływujące powierzchnie w niewielkich odległościach, nadal wymagają stosowania mikroskopii sił atomowych. W poniższej pracy opisujemy unikalną konstrukcję hybrydową bazującą na połączeniu obu technik w jednym systemie. Skonstruowany system (AFM/OT) oparty jest na autorskiej modyfikacji komercyjnego mikroskopu AFM (firmy NT-MDT) i jest możliwy do zastosowania zasadniczo w każdym innym dostępnym na rynku mikroskopie typu AFM. Modyfikacja polega zasadniczo na budowie dodatkowego systemu optycznego formującego wiązki trzech laserów, na których bazują szczypce optyczne. Umożliwia to manipulację małymi obiektami dielektrycznymi zawieszonymi w płynie i precyzyjną detekcję ich położenia. Dzięki takiej modyfikacji stworzony system AFM/OT pozwala na bezpośrednie pomiary przemieszczenia oraz siły z bardzo dużą rozdzielczością i dokładnością w obszarze działania sondy AFM. Dodatkowo system został wyposażony w laser i elementy optyczne pozwalające na pobudzanie i detekcję fluorescencji odpowiednio przygotowanych obiektów. Wykazujemy, że ten instrument istotnie poprawia zakres i rozdzielczość sił mierzonych za pomocą standardowego mikroskopu AFM, jak również otwiera drogę do przeprowadzania eksperymentów z użyciem hybrydowej techniki dwóch sond, mającej wysoki potencjał zastosowań w nanomechanice, badaniach biologicznych i nanomanipulacji. Niniejsza praca przedstawia szczegóły konstrukcyjne zbudowanych modułów szczypiec optycznych, jak i układ elektroniczny pozwalający na precyzyjne pomiary przemieszczeń obiektów uwięzionych przez szczypce optyczne. W kolejnych partiach pracy przedstawiona jest procedura dostrajania układu optycznego i metodyka kalibracji systemu pomiaru sił i przemieszczeń. Podstawowe parametry aparatury zostają w pełni scharakteryzowane poprzez zbadanie jej zdolności do manipulacji dielektrycznymi obiektami oraz do mierzeni wywieranych na nie sił. Dodatkowo przedstawiamy opis i porównanie różnych metod kalibracji szczypiec optycznych. W ostatniej części pracy przedstawiamy na przykładzie pomiaru oddziaływań bliskiego kontaktu dwóch cząstek koloidalnych potencjał naszego instrumentu dla przeprowadzania pomiarów z jednoczesnym użyciem techniki dwóch sond (AFM/OT).
Źródło:: IPPT Reports on Fundamental Technological Research; 2016, 2; 1-58
2299-3657
Pojawia się w:: IPPT Reports on Fundamental Technological Research
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Badania Rhizoma calami metodą EPR
EPR studies of Rhizoma calami
Autorzy:: Pawłowska-Góral, K.
Kurzeja, E.
Pilawa, B.
Ramos, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/284544.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
Tematy:: Rhizoma calami
sterylizacja
wolne rodniki
spektroskopia EPR
sterilization
free radicals
EPR spectroscopy
Opis:: Przeprowadzono badania Rhizoma calami z zastosowaniem spektroskopii elektronowego rezonansu paramagnetycznego (EPR) na pasmo X (9.3 GHz). Porównano koncentrację i właściwości centrów paramagnetycznych w próbkach wyjściowych oraz sterylizowanych parą wodną. Wykazano, że wolne rodniki występują w obydwu badanych próbkach roślinnych. Ciągłe nasycenie mikrofalowe linii EPR wykazało jednorodne rozmieszczenie wolnych rodników oraz wolne procesy relaksacji spin-sieć w Rhizoma calami.
Rhizoma calami was examined by electron paramagnetic resonance (EPR) spectroscopy at X-band (9.3 GHz). Concentration and properties of paramagnetic centers in the original sample and sample sterilized by water vapour were compared. It was stated that free radicals exist in both the studied plant samples. Continuous microwave saturation of EPR lines proved homogeneous distribution of free radicals and slow spin-lattice relaxation processes in Rhizoma calami.
Źródło:: Engineering of Biomaterials; 2009, 12, no. 89-91; 160-162
1429-7248
Pojawia się w:: Engineering of Biomaterials
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Phytotoxicity of Ionic Liquid Containing Phosphorus Atom
Fitotoksyczność cieczy jonowej zawierającej atom fosforu
Autorzy:: Biczak, R.
Pawłowska, B.
Bałczewski, P.
Bachowska, B.
Herman, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/388279.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:: ionic liquids
phytotoxicity
land superior plants
spring barley
common radish
yield
dry weight
chlorosis
necrosis
ciecze jonowe
fitotoksyczność
lądowe rośliny wyższe
jęczmień
rzodkiewka
plon
sucha masa
chloroza
nekroza
Opis:: Ionic liquids are low melting which have been accepted as new generation of polar solvents and catalysts. These compounds are non-volatile, non-flammable and their “green” character has usually been justified with their negligible vapor pressure. However, the marketing of any chemical substance, requires the determination of their impact on all the elements of nature. Determination of the potential ecotoxicity of new chemical compounds associated with the conduct of research on the effects of those compounds on the growth and development of selected organism. In the present work, the influence of triphenyl-n-pentylphosphonium iodide, introduced to the soil on germination and early stages of growth and development of superior plants was investigated using the plant growth test based on the OECD/OECD 208/2006. In this test, the seeds of selected species of land superior plants – spring barley (Hordeum vulgare) and common radish (Raphanus sativus L. subvar. radicula Pers.) were planted in pots containing soil to which a test chemical compound had been added and in pots with control soil. To evaluate the phytotoxicity of the triphenyl-n-pentylphosphonium iodide, the germination and (dry and fresh) weight of control plant seedlings were determined and compared with the germination and (dry and fresh) weight of the seedlings of plants grown in the soil with appropriate amounts of the test chemicals added. The visual assessment of any types of damage to the test species, such as growth inhibition, chlorosis and necrosis, based on the obtained results determined the size of the LOEC and the NOEC.
Ciecze jonowe mające niskie temperatury topnienia zostały zakwalifikowane do nowej generacji polarnych rozpuszczalników organicznych i katalizatorów. Związki te są nielotne, niepalne, a ich „zielony” charakter jest związany z nieznacznym ciśnieniem par. Jednakże wprowadzenie do obrotu jakichkolwiek substancji chemicznych wymaga określenia ich wpływu na wszystkie elementy przyrody. Oznaczenie potencjalnej ekotoksyczności nowych związków chemicznych wiąże się z prowadzeniem badań dotyczących oddziaływania tych substancji na wzrost i rozwój wybranych organizmów. W przedstawionej pracy wpływ jodku trifenylo-n-pentylofosfoniowego wprowadzonego do gleby w różnych stężeniach, na wschody i wczesne stadia wzrostu i rozwoju roślin wyższych określono w badaniach fitotoksyczności w oparciu o przewodnik OECD/OCDE 208/2006. W przeprowadzonym eksperymencie nasiona wybranych gatunków lądowych roślin wyższych – jęczmienia jarego (Hordeum vulgare) i rzodkiewki zwyczajnej (Raphanus sativus L. subvar. radicula Pers.) wysiano do wazonów zawierających glebę, do której dodano badany związek chemiczny i do wazonów zawierających glebę kontrolną. Oceniając fitotoksyczność jodku trifenylo-n-pentylofosfoniowego, określono i porównano wschody i masę (suchą i zieloną) pędów roślin kontrolnych ze wschodami i masą (suchą i zieloną) pędów roślin rosnących na glebie, do której wprowadzono odpowiednie ilości związku. Dokonano ponadto oceny wizualnej wszystkich uszkodzeń badanych gatunków roślin, takich jak zahamowanie wzrostu, nekroza i chloroza oraz na podstawie otrzymanych wyników określono wielkości LOEC i NOEC.
Źródło:: Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 6; 621-630
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:: Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Endothelial cell proteome changed by contact with surfaces of biomaterials
Autorzy:: Komorowski, P.
Jerczyńska, H.
Pawłowska, Z.
Walkowiak, M.
Walkowiak, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/285099.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biominerałów
Tematy:: biomaterials
implants
cells
Opis:: Biomaterials used for medical implants or instruments production can cause numerous undesirable effects in human organism. They may affect cells being in a direct contact with them and can cause changes in genes expression, and as a consequence, also in protein profile of these cells. The aim of the present work was to examine an effect of medical steel 316L, poly-paraxylylene (Parylene) and nanocrystalline diamond (NCD) surfaces on protein expression in human endothelial cell line EA.hy 926.Cells were grown in Dulbecco’s MEM (DMEM) supplemented with antibiotics (penicillin and streptomycin), glucose, 10% heat inactivated fetal bovine serum and HAT-supplement. After 48h of incubation cells were washed with PBS and treated with lysis buffer (7M urea, 2M thiourea, 4% CHAPS, 2 % IPG buffer pH 4-7, 1% DTT). Proteins were purified from cell lysates with 2-D CleanUp Kit, and concentration was assessed with 2D Quant Kit. After overnight rehydration of IEF strips (pH 4-7, 11cm), in the presence of purified proteins, isoelectric focusing procedure was performed until 40kVh. Then, stripes were equilibrated, and focused proteins were separated in 12,5% polyacrylamide gels (SDS PAGE). Silver stained gels were recorded with ImageScanner and analyzed with ImageMaster 2D Platinium 6.0 (GE Healthcare) software. Numerous changes in protein expression were detected in endothelial cells exposed to artificial surfaces of tested materials (see TABLE I).
Źródło:: Engineering of Biomaterials; 2009, 12, no. 89-91; 30
1429-7248
Pojawia się w:: Engineering of Biomaterials
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Pawłowska, P." wg kryterium: Autor

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język