Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Pabjan, Tadeusz" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Czas poza-fizyczny w filozofii Henryka Mehlberga
Extra-physical Time in the Philosophy of Henry Mehlberg
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909943.pdf
Data publikacji:
2005-09-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
extra-physical time
mehlberg
psychophysical synchronisation
Opis:
This paper presents some ideas of Henry Mehlberg on the problem of temporal localizability of psychological states belonging to a human being. There are three kinds of extra-physical time, referred to in Mehlberg's philosophy as psychological, inter-psychological, and psychophysical. The first one determines temporal order of psychological states belonging to the same self; the second one concerns psychological states of different selfs; the third one describes temporal relations between physical and psychological events. Physical time and all three kinds of extra-physical time together form a single universal time. This article includes short characterisation of these temporal concepts and discusses some methods of psychophysical synchronisation.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2005, 13, 3; 71-84
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O konwencjonalnym charakterze pojęcia jednoczesności w Szczególnej Teorii Względności
On the conventional character of simultaneity in special relativity
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691330.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
simultaneity
conventionality of simultaneity
Einstein's simultaneity definition
special relativity
Albert Einstein
David Malament
Hans Reichenbach
Opis:
To be able to determine the simultaneity of distant events, one has to make use of a convention. Einstein's famous definition of simultaneity, which sets e=1/2 , is a case of such a convention. The problem, dealt with in this paper, is to answer the question of whether the choice of such a convention is obligatory or not. The partisans of conventionality of simultaneity argue, that the standard synchronization procedure of clocks, based on the Einstein's definition, is not necessitated by facts concerning the physical universe, but can be replaced by any procedure originating from the definition of simultaneity, given 0 < e < 1. The present article contains some arguments in favor of, as well as against, the conventionality of simultaneity. Apart from Einstein's standard synchronization procedure, special attention is paid to Reichenbach's definition of simultaneity and Malament's theorem. Some attempts at giving an absolute definition of simultaneity are also presented. Finally, an argument from the rationality of the world is formulated.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2005, 37; 53-72
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie strzałki czasu w filozofii Henryka Mehlberga
Arrow of time in the philosophy of Henry Mehlberg
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690582.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
arrow of time
Henry Mehlberg
temporal isotropy
temporal symmetry
philosophy of physics
Opis:
The arrow of time problem belongs to the most discussed questions of the contemporary philosophy of physics. Some aspects of this problem are discussed in this paper in the context of Henry Mehlberg's philosophical views. Mehlberg devoted a significant part of his work to the enigma of time. He argues that all major empirical theories are invariant with respect to time reversal. In the present paper, the difference between temporal isotropy as expressed in the everyday language and in scientific theories is first presented, then Mehlberg's arguments on behalf of temporal symmetry are analyzed and, finally, some philosophical implications of arrowless time are discussed.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2005, 36; 66-96
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa teoria indeterministycznego świata
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690882.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Ilya Prigogine, Kres pewności. Czas, chaos i nowe prawa natury, WAB i CiS, Warszawa 2000, s. 267, przekład: I. Nowoszewska, P. Szwajcer.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2006, 38; 157-160
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ontologiczny status czasu w filozofii Henryka Mehlberga
The Ontological Status of Time in the Philosophy of Henry Mehlberg
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013437.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
czas
natura czasu
realność czasu
Mehlberg
time
nature of time
reality of time
Opis:
The paper presents the stand of Henry Mehlberg on the nature of physical time. This is both an antirelational and relativistic outlook. It deals with the problem of ontological independence and physical reality of time, particularly in the context of discussion between relational and substantival theory of time, and criticism of the positivistic interpretation of relational theory. It outlines some arguments for reality of time, derived from the quantum physics. This conception is a philosophical basis of the causal theory of time, created by Henry Mehlberg.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 125-138
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótka historia nielokalności
A Short History of Nonlocality
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968655.pdf
Data publikacji:
2007-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
Nonlocality is one of the most uncommon features of the quantum world. This "spooky action at a distance" signifies a kind of instant interaction between places separated by space. This paper deals with a history of this notion and tries to answer the question of how and when this notion appeared as well as what were the factors of its evolution. The main source of information about this subject-matter is the history of science. In the paper the most important episodes concerning nonlocality are presented, excluding the Bell's Theorem (1964), which proves nonlocal behavior of quantum objects and opens completely new period in the history of science. First, Newton's gravitational action at a distance is discussed. Afterwards, the problem of nonlocal interactions in quantum mechanics is sketched; special attention is paid to the EPR paradox. Finally, the interpretative disputes about nonlocality in the years preceding the Bell's Theorem are presented.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2007, 15, 4; 79-96
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O problemie autorstwa paradoksu nocnego nieba
On the authorship problem of the darkness of the night sky paradox
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690626.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
night sky paradoks
Olbers' paradox
Opis:
In this paper a prehistory of the so called Olbers' paradox is discussed. The stress is laid not on the paradox and its solution within contemporary cosmology, but rather on its authorship: it is argued that Olbers was not the first to formulate the famous paradox. Some astronomers are quoted (Kepler, Halley, Cheseaux), who long before Olbers were aware of the problem of the darkness of the night sky and who wrote about it. Their solutions to the paradox in question were not correct, but neither was Olbers'; to resolve the paradox one has to assume that universe had its beginning and that it expands.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2007, 41; 16-27
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawie wszystko o nauce w krótkiej historii
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690672.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: B. Bryson, Krótka historia prawie wszystkiego, przekład: J. Bieroń, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2006, s. 539.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2007, 41; 168-171
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologia naturalna Sir Edmunda Tylora Whittakera
Natural theology of Sir Edmund Tylor Whittaker
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690594.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
Edmund Whittaker
natural theology
Big Bang
creation 'ex nihilo'
philosophy of mathematics
cosmology
determinism
free will
Opis:
There were scientists who believed that the beginning of the universe that cosmology speaks about should be identified with the moment of creation by God. One of them was Edmund Whittaker, who was convinced that the Big Bang provides a kind of scientific proof of the creation 'ex nihilo' and consequently of the existence of God. The present paper gives a short account of his natural theology. In the first chapter, Whittaker's philosophy of mathematics is presented - this is his point of departure: rational and mathematical character of the world is - in his opinion - a source of our knowledge of God. Chapters two and three give an account of Whittaker's natural theology; the stress is put on the Big Bang as a moment of the world's creation. In chapter four, the relevance of cosmology for the understanding of the Five Ways to God of St. Thomas is discussed. The last chapter deals with the problem of determinism and free will as seen by Edmund Whittaker.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2008, 42; 78-111
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria wielu światów - nauka czy filozofia?
The Many Worlds Theory - Science or Philosophy?
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968668.pdf
Data publikacji:
2008-09-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
There are many interpretative problems, which are to be found in the domain of quantum mechanics, but the measurement problem is one of the most troublesome. According to the standard formulation of this theory, an observer is needed to cause a collapse of the wave function of any isolated quantum system. But in the case of the Universe - the possible largest isolated quantum system - there is no external observer that could be responsible for such a collapse. An interpretation of quantum theory, which solves this difficulty, is the so called Many Worlds Theory, originally credited to Hugh Everett. This paper presents some main ideas of this theory and compares its qualities and faults.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2008, 16, 3-4; 141-154
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Davida Bohma teoria zmiennych ukrytych
David Bohms theory of hidden variables
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690698.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
David Bohm
hidden variable theory
nonlocality
quantum mechanics
quantum mechanics' interpretations
Opis:
One of the most important interpretative problems of quantum mechanics concerns the so called hidden variables. Sometimes it is said that the Bell's theorem falsifies theories of such variables, but in fact, it falsifies only local ones. This paper deals with David Bohm's interpretation of quantum mechanics, which is a kind of nonlocal hidden variable theory. This theory delivers a full deterministic and realistic description of quantum phenomena and predicts the same results as standard quantum mechanics. It is argued that this interpretation is still worth being investigated, because it remains in the full agreement with the mathematical formalism of this theory and it surpasses the standard interpretation as far as simplicity and lack of arbitrary assumptions are concerned.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2009, 44; 25-39
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metafizyka z perspektywy interdyscyplinarnej
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691144.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: S. Wszołek, Elementy metafizyki, część I, Biblos - Tarnów, OBI - Kraków, 2008, s. 202.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2009, 45; 164-167
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótka (pre)historia argumentu EPR
Short (pre)history of the EPR argument
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690916.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
EPR argument
Einstein-Podolsky -Rosen argument
quantum mechanics
philosophy of physics
Opis:
The 1935 thought experiment of Einstein, Podolsky and Rosen is one of the most important episodes in the history of the dispute about the correct interpretation of quantum mechanics. The present paper deals with the origin of the EPR paper and discusses some other thought experiments that preceded the formulation of the Einstein-Podolsky-Rosen argument. Special attention is paid to the evolution of a simply photon-box experiment, which was devised by Einstein in 1930 and then modified by him several times before 1935. It is argued that the scheme of the original EPR argument is in fact contained in these few seminal experiments.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2010, 47; 54-69
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy możliwa jest synteza nauki i teologii?
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691231.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Wiesław M. Macek, Teologia nauki według księdza Michała Hellera, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2010, ss. 175.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 48; 175-178
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy można sformalizować metafizykę?
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691292.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Janusz Kaczmarek, Indywidua, Idee, Pojęcia. Badania z zakresu ontologii sformalizowanej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2008, ss. 282.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 48; 190-194
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies