Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Pabjan, Tadeusz" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Czas poza-fizyczny w filozofii Henryka Mehlberga
Extra-physical Time in the Philosophy of Henry Mehlberg
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909943.pdf
Data publikacji:
2005-09-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
extra-physical time
mehlberg
psychophysical synchronisation
Opis:
This paper presents some ideas of Henry Mehlberg on the problem of temporal localizability of psychological states belonging to a human being. There are three kinds of extra-physical time, referred to in Mehlberg's philosophy as psychological, inter-psychological, and psychophysical. The first one determines temporal order of psychological states belonging to the same self; the second one concerns psychological states of different selfs; the third one describes temporal relations between physical and psychological events. Physical time and all three kinds of extra-physical time together form a single universal time. This article includes short characterisation of these temporal concepts and discusses some methods of psychophysical synchronisation.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2005, 13, 3; 71-84
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy możliwa jest synteza nauki i teologii?
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691231.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Wiesław M. Macek, Teologia nauki według księdza Michała Hellera, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2010, ss. 175.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 48; 175-178
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy można sformalizować metafizykę?
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691292.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Janusz Kaczmarek, Indywidua, Idee, Pojęcia. Badania z zakresu ontologii sformalizowanej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2008, ss. 282.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 48; 190-194
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Davida Bohma teoria zmiennych ukrytych
David Bohms theory of hidden variables
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690698.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
David Bohm
hidden variable theory
nonlocality
quantum mechanics
quantum mechanics' interpretations
Opis:
One of the most important interpretative problems of quantum mechanics concerns the so called hidden variables. Sometimes it is said that the Bell's theorem falsifies theories of such variables, but in fact, it falsifies only local ones. This paper deals with David Bohm's interpretation of quantum mechanics, which is a kind of nonlocal hidden variable theory. This theory delivers a full deterministic and realistic description of quantum phenomena and predicts the same results as standard quantum mechanics. It is argued that this interpretation is still worth being investigated, because it remains in the full agreement with the mathematical formalism of this theory and it surpasses the standard interpretation as far as simplicity and lack of arbitrary assumptions are concerned.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2009, 44; 25-39
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Druga rewolucja kwantowa: dziedzictwo Johna S. Bella
Second Quantum Revolution: The Legacy of John S. Bell
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691016.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
John S. Bell
quantum mechanics
EPR
philosophy of science
Opis:
The history of quantum mechanics is divided into two periods which are labeled as the first and the second quantum revolutions. During the first of these periods mathematical formalism of quantum theory was formulated and interpreted, during the second – new quantum technologies were developed. It turns out that conceptual revolution of the first period enabled technological revolution of the second. In this article it is argued, that Irish physicist, John S. Bell, played an important role in the process of triggering the second quantum revolution. His work on quantum entanglement of the EPR particles made possible elaborating some new methods and theoretical approaches clarifying the quantum description of single objects. These methods and approaches became the core of new scientific domains which are hybrids of quantum mechanics and some classical sciences. The quantum cryptography and the quantum computation are examples of such domains and in the paper special attention is paid to them. It is showed that theoretical analyses of John S. Bell provide a conceptual background for these disciplines and this is why it’s not improper to call this physicist – as Alain Aspect did – a prophet of the second quantum revolution.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 49; 123-137
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duchowy portret prekursora teorii Wielkiego Wybuchu
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690954.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Dominique Lambert, Droga duchowa Georgesa Lemaître’a, W. Załuski, K. Mrówka (tłum.), Biblos, Tarnów 2012, s. 210.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2012, 51; 154-156
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eklektyczny dziennik podróży popularyzatora nauki
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690946.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: A. Ananthaswamy, Tajemnice Wszechświata. Podróż do granic fizyki, Z. Łomnica (tłum.), Prószyński i S-ka, Warszawa 2012, s. 320.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2012, 51; 160-162
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzne idee w fizyce i kosmologii Alberta Einsteina
Philosophical Ideas in Einstein’s Physics and Cosmology
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/964015.pdf
Data publikacji:
2013-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
The present paper deals with the issue of some mutual dependencies between science and philosophy. It turns out that it is not possible easily to separate these two disciplines. All the great physical theories are entangled with notions and ideas which belong to the domain of philosophy. It is well known from the history of science that such notions and ideas very often were an important stimulus that pushed a scholar toward some strictly scientific problem and made him start working on a physical theory which would allow to solve this problem. This subject matter is presented in the article in the context of scientific as well as philosophical achievements of Albert Einstein. It is shown that some philosophical ideas considerably influenced the process of formation of his relativity theory and of his first cosmological model. Special attention is paid to the so called Mach’s Principle, which is a postulate concerning the relativity of mass, and to the idea of staticity of the universe which caused Einstein to change his field equations in such a way that they would produce a static model of the universe.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2013, 21, 2; 131-143
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea Bożej wszechmocy a problem zła
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669343.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
God’s omnipotence
problem of evil
physical evi
laws of nature
Boża wszechmoc
problem zła
zło fizyczne
prawa przyrody
Opis:
This article deals with the relation between the theological idea of God’s omnipotence and the problem of evil which refers to the question of how to reconcile the existence of evil with God who is good. One of the main arguments of theodicy, which is a philosophical discipline dealing with this question, points to some important limitations of God’s omnipotence. According to this argument, God’s power is limited by different factors. One of them is human freedom: God can not prevent evil resulting from free decisions of people, because He himself decided them to be free. But this argument can be extended to the whole created world: God gives freedom not only to man, but to the whole universe as well, and this is why it can freely evolve in the boundaries of laws of nature. Physical evil is a simple consequence of such freedom of created world. The paper is composed of three parts. At first, the very idea of God’s omnipotence is discussed. Then the relation of God’s omnipotence and the laws of nature is expounded. In the end the so called non-interventionist model of God’s action in nature is presented.
Tematyka artykułu oscyluje wokół koncepcji Bożej wszechmocy postrzeganej przez pryzmat głównego problemu teodycei, która stara się znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego Bóg pozwala na zło. Jeden z argumentów wykorzystywanych w ramach tej dyscypliny odnosi się do różnego rodzaju ograniczeń Bożej wszechmocy, które decydują o tym, że z pewnych względów wszechmocny Stwórca nie może zapobiec różnym formom zła. Takim ograniczeniem jest np. wolność darowana człowiekowi – pozwalając na istnienie wolnej woli Bóg nie może powstrzymać działań człowieka prowadzących do zła. W artykule poddano analizie nieco inny aspekt tego samego ograniczenia, który ma związek z funkcjonowaniem świata przyrody: Bóg daje wolność nie tylko rozumnemu człowiekowi, ale również całej materii, która w granicach wyznaczonych przez prawa przyrody może doświadczać autentycznej autonomii. W tej interpretacji zło fizyczne jawi się jako prosta konsekwencja integralności procesów przyrodniczych. Pierwsza część artykułu dotyczy samej idei Bożej wszechmocy; w drugiej części idea ta zostaje odniesiona do koncepcji praw przyrody; w trzeciej i ostatniej omówiony jest tzw. nieinterwencjonistyczny model działania Boga w przyrodzie.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2017, 36, 2
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedyna tajemnica mechaniki kwantowej
The only mystery of quantum mechanics
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690564.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
philosophy of physics
philosophy of quantum mechanics
double-slit experiment
quantum mechanical phenomena
Opis:
The double slit experiment is a relatively simple physical test that can be useful for demonstrating the corpuscular-wave dualism of light and matter, which is the supreme mystery of the whole quantum physics. A particular riddle here is especially the mechanism responsible for the formation of a interference pattern in a situation when single quantum objects pass through the experimental setup. In the article the main idea of the experiment is discussed and two possible explanations of its results are briefly shortly presented: the view of the Copenhagen school and the de Broglie-Bohm’s pilot wave theory.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 52; 35-52
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze jedna historia mechaniki kwantowej
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690950.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: M. Kumar, Kwantowy świat. Einstein, Bohr i wielki spór o naturę rzeczywistości, U. i M. Seweryńscy (tłum.), Prószyński i S-ka, Warszawa 2012, s. 496.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2012, 51; 156-160
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józefa Życińskiego koncepcja ewolucyjnego emergentyzmu
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669215.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
emergentism
supervenience
evolutionary emergentism
Joseph Życiński
emergentyzm
superweniencja
ewolucyjny emergentyzm
Józef Życiński
Opis:
Emergetism is a theory which explains the mechanism of evolutionary development of nature by stipulating that in complex natural systems on the higher levels of complexity there appear some functions and properties that can not be reduced to and accounted for by functions and properties of the lower levels of complexity. It is therefore the theory of emergence – which stands for some special way the complex systems arise (emerge) from a multiplicity of their relatively simply components. The idea of evolutionary emergentism appears in the philosophical writings of Joseph Życiński in the context of a discussion on the possibility of creating a interpretation of evolutionary processes in which biological theory of evolution could be combined in a coherent way with a theological doctrine about God, the creator of the universe. This paper presents the main ideas and opinions Życiński formulated about this theory; the first part of it contains some basic characterization of emergetnism, the second one compares the notions of emergence and of supervenience; the third one concerns some theological interpretation of this two notions.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2012, 31, 2
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmologia prawosławnych mistyków
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691024.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Opis:
Recenzja książki: Olivier Clement, Boski kosmos. Wybrane zagadnienia z kosmologii, P. Mikulska (tłum.), Wydawnictwo Salwator, Kraków 2010, s. 84.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 49; 196-199
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótka historia nielokalności
A Short History of Nonlocality
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968655.pdf
Data publikacji:
2007-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
Nonlocality is one of the most uncommon features of the quantum world. This "spooky action at a distance" signifies a kind of instant interaction between places separated by space. This paper deals with a history of this notion and tries to answer the question of how and when this notion appeared as well as what were the factors of its evolution. The main source of information about this subject-matter is the history of science. In the paper the most important episodes concerning nonlocality are presented, excluding the Bell's Theorem (1964), which proves nonlocal behavior of quantum objects and opens completely new period in the history of science. First, Newton's gravitational action at a distance is discussed. Afterwards, the problem of nonlocal interactions in quantum mechanics is sketched; special attention is paid to the EPR paradox. Finally, the interpretative disputes about nonlocality in the years preceding the Bell's Theorem are presented.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2007, 15, 4; 79-96
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krótka historia Principiów Newtona
A Short History of Newton’s Principia
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691280.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
history of science
Isaack Newton
Philosophiae Naturalis Principia Mathematica
Opis:
The Polish translation of the most famous treatise of Newton has just been published, which is a good opportunity to recall some of the episodes related to the origin of Principia. In the first part of this three piece paper, the historical context is presented, in which unsolved scientific problems – specially those of planetary motions – were discussed before Newton; in the second part, the circumstances of the process of the writing of the Principia are outlined; in the third part, some facts are recalled which show that not all scientists and philosophers at once recognized the value and the importance of Newton’s treatise. Finally, some remarks on the Polish edition are made.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2012, 50; 102-117
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies