- Tytuł:
-
The Body-Organism Difference as a Bridge between Particular Sciences and Philosophy in Understanding Human Person
Różnica pomiędzy ciałem a organizmem jako pomost między naukami szczegółowymi a filozofią w rozumieniu osoby ludzkiej - Autorzy:
- Pańpuch, Zbigniew
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2040491.pdf
- Data publikacji:
- 2022-03-30
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
nauki szczegółowe
człowiek
ciało
organizm
antropologia filozoficzna
interdisciplinary sciences
human being
body
organism
philosophical anthropology - Opis:
-
The article copes with a plurality of sciences in general and focuses in the human-related sciences, which present different cognitive results. There is difficult to co-ordinate them because of the difference in methods, aims and formal objects of sciences, whereas the material object of various sciences - the real man exists as the only subject, with a definite and clearly determined substance. In a consequence, they produce different concepts of man. Is it possible to co-ordinate or to reconcile these various information about human being, especially these from particular sciences with the philosophical anthropology?
A general understanding of the biological organism is of this kind that it is an object of science, but the notion of organism has been present in philosophy quite a long time—from the ancient times. Thus, an outline of the problem appears, namely the distinction between the organism, as an object of possible experience (fundamentally internal, but also external) and the body in the metaphysical sense, as an sub-ontic element of the human being. From the metaphysical point of view it seems (and that is my proposition or may be only a point mentioned anywhere by some authors, which I would like especially stress), that this whole—consisting of its organic parts, all unified in systemic reciprocal dependencies and various relations—is only accidental to human substance. This human substance—is a person. This specific “set of accidentals” constituting the human organism is subordinated (subjected) to the substance and exists in it and by it.
Such an understanding of the organism and more precisely described distinction between it and the body can determine the field of interest of philosophy and other sciences, and simultaneously create a bridge between them. Human organism could be a good object of various research in the field of particular sciences. But the scientists should not forget about metaphysic and existential background of the human organism. From the other hand, the philosophers looking for the necessary causes of the human being have to take in consideration this necessary and specific set of accidentals (a human organism) and the particular knowledge of it provided by the scientists.
Artykuł podejmuje problematykę wielości nauk w ogóle, ze szczególnym zwróceniem uwagi na nauki o człowieku, które prezentują odmienne wyniki poznawcze. Trudno jest je skoordynować ze względu na odmienność metod, celów i przedmiotów formalnych tych nauk, podczas gdy przedmiot materialny różnych nauk – realny człowiek – istnieje jako jedyny podmiot, o określonej i wyraźnie zdeterminowanej substancji. W konsekwencji tworzą one różne koncepcje człowieka. Czy jest możliwe skoordynowanie, czy pogodzenie tych różnych informacji o człowieku, zwłaszcza pochodzących z nauk szczegółowych, z antropologią filozoficzną? Ogólne rozumienie organizmu biologicznego jest przedmiotem wielu nauk. Pojęcie organizmu jest obecne w filozofii dość długo – od czasów starożytnych. Pojawia się więc zarys problemu, a mianowicie rozróżnienie między organizmem, jako przedmiotem możliwego doświadczenia (zasadniczo wewnętrznym, ale i zewnętrznym) a ciałem w sensie metafizycznym, jako subontycznym elementem człowieka. Z metafizycznego punktu widzenia wydaje się (i to jest moja teza, a może to być tylko punkt wspomniany gdzieniegdzie przez niektórych autorów, który chciałbym szczególnie podkreślić), że owa całość – składająca się ze swych organicznych części, wszystkich zjednoczonych w systemowych wzajemnych zależnościach i rozmaitych relacjach – jest tylko przypadłościowa wobec substancji ludzkiej. Ta substancja ludzka to osoba. Ten swoisty „zespół przypadłości” tworzący ludzki organizm jest podporządkowany (poddany) substancji, istnieje w niej i przez nią. Takie rozumienie organizmu, a dokładniej rozróżnienie między nim a ciałem, może wyznaczyć pole zainteresowań filozofii i innych nauk, a zarazem stworzyć pomost między nimi. Organizm ludzki może być dobrym obiektem różnorodnych badań w zakresie nauk szczegółowych. Jednak naukowcy nie powinni zapominać o metafizycznym i egzystencjalnym podłożu ludzkiego organizmu. Z drugiej strony, filozofowie poszukujący koniecznych przyczyn bytu ludzkiego muszą brać pod uwagę ten konieczny i specyficzny zespół przypadłości (organizm ludzki) oraz szczególną wiedzę o nim dostarczaną przez przedstawicieli nauk szczegółowych. - Źródło:
-
Roczniki Kulturoznawcze; 2022, 13, 1; 41-51
2082-8578 - Pojawia się w:
- Roczniki Kulturoznawcze
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł