Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Płonka, B." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Kierunki rekultywacji lagun osadowych w oczyszczalni ścieków w Tomaszowie Mazowieckim
Direction of lagoons reclamaition at wastewater treatment plant in Tomaszow Mazowiecki
Autorzy:
Bień, J. D.
Bień, B.
Fukas-Płonka, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297670.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
sludge lagoon
sludge storage
lagoons reclamation
laguny osadowe
magazynowanie osadów
rekultywacja
Opis:
By the end of the 1980s sewage sludge management at waste water treatment plants in Poland was usually limited to the storage of sludge. For this purpose sludge lagoons were used primarily as storage tanks with the drainage systems. Having developed the technical feasibility of sludge management it was determined that the final disposal of sewage sludge should be carried out outside the wastewater treatment plants. From that point projects of wastewater treatment plants took into account the concept of sludge management, while the existing wastewater treatment plants were modernized so the treatment of sludge enabled them to be efficiently managed. Storage of sludge in lagoons as ineffective and capable to generate emissions of microbial odors and contaminants into the air, or even causing pollution of the soil and water in the event of improper collection, has become limited at the first step and next was eliminated. Many of lagoons have already undergone reclamation. However many still need to do this. The article presents concepts and directions for sludge lagoon rehabilitation at the wastewater treatment plant in Tomaszów Mazowiecki.
Jeszcze pod koniec lat osiemdziesiątych XX w. gospodarka osadowa prowadzona w oczyszczalniach ścieków w Polsce ograniczała się zazwyczaj do magazynowania osadów ściekowych na jej terenie. W tym celu wykorzystywano przede wszystkim laguny osadowe, które stanowiły pojemne zbiorniki ze stosowanym systemem drenażu. Po rozwinięciu możliwości technicznych realizacji gospodarki osadowej w oczyszczalniach ścieków określono, że końcowe zagospodarowanie osadów ściekowych powinno odbywać się poza obszarem oczyszczalni ścieków. Realizowane projekty oczyszczalni ścieków uwzględniały koncepcje gospodarki osadowej, z kolei istniejące oczyszczalnie modernizowano tak, by przeróbka osadów ściekowych umożliwiała ich efektywne zagospodarowanie. Magazynowanie osadów na terenie oczyszczalni w lagunach czy poletkach osadowych, jako mało efektywne, a mogące być źródłem emisji odorów i zanieczyszczeń mikrobiologicznych do powietrza, czy też powodować zanieczyszczenia powierzchni ziemi i wód w przypadku niewłaściwego gromadzenia, zostało ograniczone z docelowym wyeliminowaniem. Wiele z takich obiektów zostało poddanych już rekultywacji, wiele wciąż wymaga przeprowadzenia takiej czynności. Niniejszy artykuł przedstawia koncepcję oraz wyznaczone kierunki rekultywacji lagun osadowych w oczyszczalni ścieków w Tomaszowie Mazowieckim.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2018, 21, 1; 17-27
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Post-coagulation sludge as an adsorbent of dyes from aqueous solutions
Osad pokoagulacyjny jako adsorbent barwników z roztworów wodnych
Autorzy:
Pieczykolan, B.
Płonka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127092.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
water treatment
coagulation
post-coagulation sludge
dyes
waste sorbent
sorption process
sorption isotherm
uzdatnianie wody
koagulacja
osad pokoagulacyjny
barwnik
proces sorpcji
sorbenty odpadowe
izoterma sorpcji
Opis:
Water taken from the environment, before it is directed to recipients as drinking water, must be purified via different processes. From the water, inter alia, suspensions, organic compounds, colloidal particles as well as bacteria and viruses must be removed. The main source of usable water supply is surface water. The most frequently used methods of surface water treatment are coagulation and filtration processes. During these processes post-coagulation sludge is generated, which is the main waste produced in water treatment plants. This sludge is characterized by an amorphous structure with a strongly developed specific surface, similar to sewage sludge. In addition, it has a high content of organic compounds. In recent years, attempts have been made to transform sewage sludge from municipal wastewater treatment plants into waste sorbents. Taking into account some similarity between sewage sludge and post-coagulation sludge, an attempt was made to apply post-coagulation sludge as sorbent of dyes from aqueous solutions. Dried and crushed post-coagulation sludge was used in the studies. The most favourable pH of process and contact time as well as sorption isotherm were established. Moreover, based on the different isotherm two-parameter models, the sorption capacity, type of sorption and energy of sorption were calculated.
Woda pitna, zanim zostanie skierowana do odbiorców, musi zostać poddana procesom oczyszczania. Z wody muszą zostać usunięte między innymi zawiesiny, substancja organiczna, cząstki koloidalne oraz bakterie i wirusy. Głównym źródłem zaopatrywania w wodę użytkową są wody powierzchniowe. Najczęściej stosowanymi metodami uzdatniania wody powierzchniowej są metody koagulacji i filtracji. W trakcie tych procesów powstają osady pokoagulacyjne, które są głównymi odpadami powstającymi w zakładach uzdatniania wody. Osady te charakteryzują się strukturą amorficzną o mocno rozbudowanej powierzchni właściwej, podobnie jak osady ściekowe. Ponadto posiadają dużą zawartość związków organicznych. W ostatnich latach podjęto próby przeróbki osadów ściekowych pochodzących z komunalnych oczyszczalni ścieków w celu uzyskania odpadowych sorbentów. Uwzględniając pewne podobieństwo pomiędzy osadami ściekowymi, jak również pokoagulacyjnymi podjęto próbę wykorzystania osadów pokoagulacyjnych jako sorbentów barwników z roztworów wodnych. W trakcie badań wykorzystano wysuszone i rozdrobnione osady pokoagulacyjne. Wyznaczono najkorzystniejsze parametry procesu sorpcji statycznej (pH i czas kontaktu), jak również izotermę adsorpcji. Ponadto wykorzystując różne modele dwuparametryczne, wyznaczono maksymalną pojemność sorpcyjną, typ adsorpcji oraz energię adsorpcji.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2018, 12, 2; 315-323
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solidification as a process of treatment of post-coagulation sludge from the water treatment plant
Zestalanie jako proces przeróbki osadów pokoagulacyjnych pochodzących ze stacji uzdatniania wody
Autorzy:
Płonka, I.
Pieczykolan, B.
Kuszaj, D.
Rzeźniczek, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126530.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
post-coagulation sludge
solidification
disposed
osad pokoagulacyjny
zestalanie
unieszkodliwianie
Opis:
Post-coagulation sludge is generated in Water Treatment Plants (WTPs). This sludge is a mixture of pollutants removed from water and coagulants, which was added to the water. It has a hydrophilic and colloidal character. Moreover, it is characterized by high hydration, above 99 %. WTPs are obliged to implement solutions that allow optimal management of sludge. Therefore it is important to search processes whereby this sludge could be reused or eventually disposed of. The studies of solidification of post-coagulation sludge were carried out. The solidification process consists in the appropriate and rapid mixing the sludge with the material used for solidification in order to ensure the adequate homogenization conditions. The reagent used in solidification absorbs water contained in the sludge as a result of rapid homogenization with the sludge due to hydration, in a strongly exothermic process. The excess water evaporates form the sludge. This reduces the mass and volume of the sludge and leads to the formation of granules. During the tests, quicklime and cement Gorkal 40, Gorkal 50 and Gorkal 70 were used as a solidifying material, in doses of 0.7; 1.4; 2.1; 2.8; 3.5 g/kg TS. During the maturing process of the lime-sludge and cement-sludge mixtures, changes in the total solids concentrations were checked. The obtained test results show that increasing the solidification material dose and extending the maturation time results in a significant increase in the total solids concentration of the mixtures. Changing the structure and consistency of the sludge from plastic to solid gives the possibility to use sludge as a building material, for the reclamation of dumps, hardening roadsides or creating slopes and embankments.
W stacjach uzdatniania wody (SUW) powierzchniowej powstają osady pokoagulacyjne. Stanowią one mieszaninę usuniętych z wody zanieczyszczeń oraz dodanych do niej koagulantów, wykazując hydrofilowo-koloidalny charakter. Ponadto charakteryzują się wysokim uwodnieniem powyżej 99 %. SUW zobligowane są do wprowadzania rozwiązań umożliwiających optymalne gospodarowanie osadami. W związku z tym istotne jest poszukiwanie procesów, w wyniku których osady te mogłyby być ponownie wykorzystane lub ostatecznie unieszkodliwione. Przeprowadzono badania zestalania osadów pokoagulacyjnych. Proces zestalania polega na odpowiednim oraz szybkim mieszaniu osadu z użytym materiałem zestalającym, aby zapewnić odpowiednie warunki homogenizacji. Zastosowany reagent w wyniku szybkiej homogenizacji z osadem na skutek hydratacji, w procesie silnie egzotermicznym, pochłania wodę zawartą w osadach, której nadmiar odparowuje. Powoduje to zmniejszenie masy i objętości osadów i prowadzi do powstania granulatu. Podczas badań jako materiału zestalającego użyto wapna palonego oraz cementów Górkal 40, Górkal 50 i Górkal 70 w dawkach 0,7; 1,4; 2,1; 2,8; 3,5 g/kg s.m. W trakcie procesu dojrzewania mieszaniny wapienno-osadowej oraz cementowo-osadowej sprawdzano zmiany stężenia suchej masy. Uzyskane wyniki badań wykazały, że zwiększenie dawki materiału zestalającego oraz wydłużenie czasu dojrzewania powoduje znaczny wzrost stężenia suchej masy mieszanin. Zmiana struktury i konsystencji osadów od plastycznej do stałej daje możliwość wykorzystania osadów jako materiału budowlanego, do rekultywacji wysypisk, utwardzania poboczy dróg czy tworzenia skarp i wałów.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2018, 12, 2; 325-333
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie fal elektromagnetycznych do dezintegracji osadu pokoagulacyjnego
Application of electromagnetic waves to disintegration of post-coagulation sludge
Autorzy:
Płonka, I.
Pieczykolan, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126634.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
osad pokoagulacyjny
dezintegracja
fale elektromagnetyczne
post-coagulation sludge
disintegration
electromagnetic waves
Opis:
W technologicznych procesach uzdatniania wody powierzchniowej powstają osady pokoagulacyjne. Stanowią one mieszaninę usuniętych z wody zanieczyszczeń oraz dodanych do niej koagulantów i wykazują charakter hydrofilowo-koloidalny. Osady pokoagulacyjne charakteryzują się wysokim uwodnieniem. Uwodnienie osadów pokoagulacyjnych, przy okresowym odprowadzaniu ich z osadników, kształtuje się w zakresie od 97 do 99,5 %, natomiast przy kilkutygodniowym przetrzymywaniu w osadniku może osiągnąć 96 %. Osady pokoagulacyjne z udziałem wodorotlenku glinowego posiadają dużą powierzchnię właściwą, w związku z tym charakteryzują się małą podatnością na zagęszczanie. Ponadto ze względu na dużą ściśliwość i wysoką wartość oporu właściwego wykazują słabe właściwości filtracyjne i są trudne do odwodnienia. W ich skład wchodzą również mikroorganizmy pochodzące bezpośrednio z procesów oczyszczania wody. Liczebność bakterii i organizmów planktonowych wzrasta podczas zakwitów. Zawartość mikroorganizmów w osadzie oraz jego kłaczkowata struktura wpływają na udział wody związanej biologicznie i fizycznie, a tym samym na ich podatność na odwadnianie. Zastosowanie dezintegracji umożliwia zniszczenie ścian komórkowych mikroorganizmów i uwolnienie wody związanej. W związku z tym przeprowadzono badania dezintegracji osadu pokoagulacyjnego z wykorzystaniem fal elektromagnetycznych. Osad poddawano działaniu promieniowania mikrofalowego w czasie od 30 do 300 sekund. W osadzie po procesie dezintegracji prowadzonej nie dłużej niż 120 sekund zaobserwowano obniżenie wartości CSK (czasu ssania kapilarnego) oraz poprawę właściwości sedymentacyjnych, natomiast w każdym przypadku wraz ze wzrostem czasu promieniowania uzyskano wzrost zawartości suchej masy osadu oraz wskaźnika ChZT w cieczy osadowej.
Post-coagulation sludge is generated in the technological processes of surface water treatment. This sludge is a mixture of pollutants removed from water and coagulants that was add to the water. It has a hydrophilic and colloidal character and has high hydration. The hydration of the sludge is in the range of 97-99.5% while the sludge is periodically removed from the settling tank. However, when the sludge is removed once per few weeks, the hydration may be equaled to 96%. The sludge with aluminum hydroxide is characterized by large specific surface area, thus it has low compaction susceptibility. Moreover, it has poor filtration properties and is difficult to dehydrate, because it has large compressibility and high value of the specific resistance to filtration. The flocs of the sludge have in their structure different microorganisms that are being removed directly from treated water. The number of bacteria and plankton organisms increases during blooms. The content of microorganisms in the sludge and its flocculate structure affect the amount of biologically and physically bound water, and thus it also effect on susceptibility to dehydration of the sludge. The use of disintegration process allows the destruction of cell walls of microorganisms and the release of bound water. Therefore, disintegration of the post-coagulation sludge using electromagnetic waves was conducted. The sludge was treated by microwave radiation for 30 to 330 seconds. A decrease of value of capillary suction time and the improvement of sedimentation properties were observed, in the case of disintegration process conducted not longer than 120 seconds. However, in all cases as the time of radiation increased the concentration of total solids and the value of COD in the supernatant liquid also increased.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2018, 12, 1; 229-236
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie osadu nadmiernego jako sorbentu odpadowego do usuwania barwników z roztworów wodnych
Application of excess activated sludge as waste sorbent for dyes removal from their aqueous solutions
Autorzy:
Pieczykolan, B.
Płonka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125888.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
barwnik
proces sorpcji
sorbenty odpadowe
osad nadmierny
izoterma sorpcji
dye
sorption process
waste sorbent
excess activated sludge
sorption isotherm
Opis:
Barwniki organiczne stosowane są w wielu gałęziach przemysłu (tekstylnym, spożywczym, kosmetycznym, w medycynie i biologii). W zakładach tych powstają ścieki, które zawierają niewykorzystane w procesach produkcyjnych barwniki. Nawet małe ilości tych substancji mogą powodować silne zabarwienie ścieków, dlatego istotne jest skuteczne usunięcie pozostałości tych zanieczyszczeń ze ścieków przed odprowadzeniem ich do środowiska naturalnego. Jedną ze stosowanych metod usuwania barwników jest proces sorpcji. Metoda ta często jest nieopłacalna ekonomicznie względem innych procesów usuwania barwników ze ścieków z powodu wysokiego kosztu sorbentów handlowych. W związku z tym prowadzone są aktualnie badania nad pozyskiwaniem sorbentów odpadowych. W badaniach przeprowadzono eksperymenty sorpcji statycznej dwóch rodzajów barwników (Pąsu kwasowego 4R oraz Zieleni kwasowej czystej V) z wykorzystaniem wysuszonego osadu nadmiernego. Osad czynny (nadmierny) pochodził z komunalnej oczyszczalni ścieków, przystosowanej do usuwania związków węgla, azotu oraz fosforu. W badaniach wyznaczono najkorzystniejszą wartość pH procesu oraz czas kontaktu sorbentu z roztworami wodnymi barwników. Ponadto dla ustalonych parametrów procesowych wyznaczono izotermę sorpcji oraz określono rodzaj izotermy, analizując różne modele sorpcji.
Organic dyes are widely used in many industries (textiles, food, cosmetics, medicine and biology). These plants produce wastewater containing dyes. Even small amounts of dyes can cause a strong coloring of wastewater. Therefore, it is very important to effectively remove residues of these pollutants from the wastewater, before discharging them into the environment. The sorption process is one of the methods used to remove dyes. However this method is often unprofitable economically in comparison with other dye removal processes, due to the high cost of commercial sorbents. Therefore, research is currently conducted in order to find waste materials that can be used as sorbents. The sorption process of two dyes were carried out (Acid Red 18 and Acid Green 16) with the use of dried excess sludge. The activated sludge (excess) came from a municipal sewage treatment plant that purifies wastewater from carbon, nitrogen and phosphorus compounds. During the study the most favorable pH of the process and the contact time of the sorbent with aqueous solutions of the dyes were determined. In addition, for established process parameters, a sorption isotherm was examined. Moreover the isotherm type was determined by analyzing various sorption models.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2018, 12, 1; 219-227
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Investigation of the Efficiency of the UV/H2O2 Process on the Removal of Dye Acid Green 16 from Aqueous Solutions: Process Optimization and Toxicity Assessment
Badania efektywności procesu UV/H2O2 w usuwaniu barwnika Acid Green 16 z roztworów wodnych: optymalizacja procesu i ocena toksyczności
Autorzy:
Płonka, I.
Pieczykolan, B.
Barbusiński, K.
Kalka, J.
Thomas, M.
Piskorz, P. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/231882.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych
Tematy:
Acid Green 16
decolorization
toxicity
UV/H2O2 process
odbarwianie
toksyczność
proces UV/H2O2
Opis:
The effects of the removal of Acid Green 16 (100 mg AG-16/dm3, COD=111 mg O2/dm3) from aqueous solutions by the UV/H2O2 process in UV reactors: low pressure lamp (LP, 15W) and medium pressure lamps (MP, 150W) are presented. The best results of AG-16 removal were obtained for H2O2 250 mg/dm3 (99.85%, AG-16=0.15 mg/dm3) and 200 mg/dm3 (99.80%, AG-16=0.20 mg/dm3) for LP and MP lamps, respectively, with the same parameters, i.e. 30 min reaction time and pH 6. Under these conditions, the AG-16 solution was completely discolored and the COD removal efficiency was 57.3% (LP lamp) and 63,4% (MP lamp). However, at optimum conditions of decolorisation, no decrease in the toxicity of solutions (Microtox test) was observed. For the MP lamp, the toxicity of solutions remained at the same level as in the initial solutions (Toxicity Unit, TU=3), whereas in the case of the LP lamp, the TU value after the process increased to 6. In conclusion, the AOPs for toxic pollutants should also be optimised from the point of view of toxicity.
Przedstawiono efekty usuwania barwnika Acid Green 16 (100 mg AG-16/dm3, ChZT=110.9 mg O2/dm3) z roztworów wodnych metodą UV/H2O2 z zastosowaniem dwóch reaktorów UV: z lampą niskociśnieniową (LP, 15W) i średniociśnieniową (MP, 150W). Najlepsze efekty usunięcia AG-16 uzyskano dla H2O2 250 mg/dm3 (99.85%, AG-16=0.15 mg/dm3) i 200 mg/dm3 (99.80%, AG-16=0.20 mg/dm3) odpowiednio dla lamp LP i MP przy tych samych pozostałych parametrach, tj. czasie reakcji 30 min i pH 6. W tych warunkach uzyskano całkowite odbarwienie roztworów barwnika AG-16, a obniżenie wartości ChZT wynosiło 57.3% (lampa LP) i 63,4% (lampa MP). Dla wyznaczonych optymalnych warunków dekoloryzacji roztworów AG-16 ich toksyczność (Microtox test) nie uległa obniżeniu. Dla lampy MP toksyczność pozostała na tym samym poziomie jak roztworów wyjściowych (Jednostka Toksyczności, TU=3), natomiast w przypadku lampy LP wartość TU wzrosła do 6. Wynika z tego, że procesy AOPs dla zanieczyszczeń toksycznych powinny być optymalizowane także z uwzględnieniem analizy toksyczności.
Źródło:
Fibres & Textiles in Eastern Europe; 2017, 6 (126); 103-107
1230-3666
2300-7354
Pojawia się w:
Fibres & Textiles in Eastern Europe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu systemu technologicznego oczyszczania ścieków na charakterystykę osadu czynnego
Impact of technology system of wastewater treatment on characteristic of activated sludge
Autorzy:
Plonka, I.
Pieczykolan, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886694.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
oczyszczanie sciekow
oczyszczanie biologiczne
reaktor SBR
systemy przeplywowe
osady czynne
indeks objetosciowy osadu
aktywnosc oddechowa
Opis:
Ocena wpływu systemu technologicznego oczyszczania ścieków na charakterystykę osadu czynnego. W przypadku oczyszczania ścieków komunalnych stosowane są procesy biologiczne. Procesy te mogą być realizowane w urządzeniach o różnych rozwiązaniach konstrukcyjnych. W artykule przedstawiono wyniki badań mające na celu określenie wpływu rodzaju systemu technologicznego oczyszczania ścieków na charakterystykę i właściwości osadu czynnego. Zastosowano dwa układy badawcze: przepływowy bioreaktor z wydzielonym osadnikiem (układ I) oraz reaktor porcjowy SBR (układ II). Przeprowadzone badania wykazały, że korzystniejsze warunki pracy osadu czynnego panowały w reaktorze SBR. Osad pochodzący z reaktora SBR miał lepsze właściwości sedymentacyjne, na co wskazują uzyskane wartości indeksu objętościowego osadu oraz wielkości kłaczków. W reaktorze SBR nie ma konieczności przepompowywania osadu z osadnika do komory, co ma miejsce w bioreaktorze. W związku z tym osad nie jest poddawany niekorzystnym warunkom podczas transportu hydraulicznego i nie ulega rozdrobieniu. Ponadto wielkości kłaczków, aktywność oddechowa oraz powierzchnia właściwa osadu czynnego pochodzącego z układu II były większe w porównaniu z układem I.
Impact of technology system of wastewater treatment on characteristic of activated sludge. Biological methods are used for treatment of municipal wastewater. These processes can be conducted in various kinds of technological systems. In the paper the comparison of characteristic of activated sludge from two types of technological systems is shown. A flow bioreactor with secondary settling tank (system I) and sequential bioreactor (system II) were used. The study showed, that more favorable operating conditions of activated sludge were in the SBR reactor. The activated sludge in SBR reactor had better sedimentary properties, as indicated by values of sludge volume index and flocs’ sizes. This can be connected with the fact that sludge in SRB reactor is not pumped (what occurs in flow systems). Therefore the sludge is not subjected to unfavorable conditions during hydraulic transport (flocs do not undergo the dispersion). Moreover the values of flocs’ sizes, respiratory activity and specific surface area of sludge from II system were higher in comparison with system I.
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2017, 26, 3[77]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odbarwianie roztworów zawierających Acid Green 16 za pomocą odczynnika Fentona z nadtlenkiem wapnia
Discoloration of solutions containing Acid Green 16 using of Fentons reagent with calcium peroxide
Autorzy:
Płonka, I.
Pieczykolan, B.
Barbusiński, K.
Magiera, A.
Kocot, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126010.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
barwniki
odbarwianie
odczynnik Fentona
procesy pogłębionego utleniania
dye
discoloration
Fenton reagent
advanced oxidation processes
Opis:
Barwniki należą do organicznych związków chemicznych i są zbudowane z pochodnych aromatycznych benzenu, naftalenu, antracenu i związków heterocyklicznych posiadających luźno związane z cząsteczką elektrony π. Kolor zawdzięczają występowaniu podstawników, np. chromoforów. Barwnik Acid Green 16 wykorzystywany jest do celów przemysłowych. Posiada zastosowanie do barwienia drewna, jedwabiu naturalnego, wełny i skóry, a także w środkach wykorzystywanych w gospodarstwie domowym. Barwniki występujące w ściekach przemysłowych sprawiają wiele problemów ze względu na swoją toksyczność, niską podatność na biodegradację oraz intensywny kolor. Dlatego tego typu ścieki są oczyszczane z wykorzystaniem metod pogłębionego utleniania chemicznego (Advanced Oxidation Processes - AOPs), w których generowane są rodniki hydroksylowe - OH, charakteryzujące się bardzo wysoką reaktywnością w stosunku do większości zanieczyszczeń organicznych. Przeprowadzono badania nad odbarwianiem roztworu zawierającego barwnik Acid Green 16, stosując modyfikację klasycznej reakcji Fentona. W badaniach wykorzystano alternatywne źródło nadtlenku wodoru, jakim jest nadtlenek wapnia - Ixper® 75C. Dodatkowo proces był wspomagany promieniowaniem UV przy użyciu nisko- i średniociśnieniowej lampy UV. Efektywność odbarwiania oceniano na podstawie analizy stężenia barwnika Acid Green 16. W trakcie badań ustalano wpływ poszczególnych parametrów procesu: dawki nadtlenku wapnia, wartości pH, stosunku Fe2+ / Ixper® oraz czasu naświetlania. Uzyskane wyniki badań wykazały, że proces modyfikacji odczynnika Fentona umożliwił efektywne odbarwienie roztworu. W przypadku zastosowania lampy niskociśnieniowej najlepsze efekty odbarwienia otrzymano dla dawki nadtlenku wapnia wynoszącej 250 mg Ixper® 75C /dm3, stosunku Fe2+ / Ixper® wynoszącego 0,4, przy czasie naświetlania 10 minut oraz odczynie pH = 3. Wówczas w roztworze barwę zredukowano w 98,5% do poziomu 1,50 mg/dm3. Z kolei dla lampy średniociśnieniowej i najkorzystniejszych parametrów prowadzenia procesu odbarwiania obniżono stężenie barwnika w roztworze do 0,80 mg/dm3 dla dawki Ixper® 75C wynoszącej 200 mg/dm3 i uzyskano redukcję w 99,2% (stosunek Fe2+/ Ixper® = 0,4, czas naświetlania t = 10 min, pH = 2).
Dyes are organic chemicals and are made up of aromatic derivatives of benzene, naphthalene, anthracene and heterocyclic compounds having π electrons which are loosely bounded with a molecule. Dyes owe their color from occurring substituents eg. chromophores. Acid Green 16 dye is used for industrial purposes. It is intended for coloring wood, natural silk, wool and leather, as well as the means used in the household. Dyes occurring in industrial wastewater cause a lot of problems due to its toxicity, low biodegradability and intense color. For this reason, this type of wastewater is treated using the methods of advanced chemical oxidation (Advanced Oxidation Processes - AOPs) in which hydroxyl radicals are generated - OH having a very high reactivity of most of organic contaminants. Studies have been performed in order to discolor wastewater containing Acid Green 16 using a modification of the classical Fenton reaction. During the study an alternative source of hydrogen peroxide was used (calcium peroxide, which is - Ixper® 75C). Additionally, the process was assisted by UV radiation using medium and low pressure UV lamp. The efficiency of wastewater treatment was assessed by analyzing the concentration of the dye Acid Green 16. During the tests the influence of individual parameters of the process on the discoloration effectiveness was determined: the dose of calcium peroxide, pH, ratio Fe2+ / Ixper® 75C and the irradiation time. The results obtained showed that the modifications of Fenton reagent enabled effective discoloration of wastewater. In the case of the process by the low-pressure lamp the best results of discoloration obtained with a dose of calcium peroxide - Ixper® 75C 250 mg/dm3, ratio Fe2+ / Ixper® 75C equaled to 0.4, a irradiation time of 10 minutes and pH = 3. Then, the treated the concentration of Acid Green 16 in wastewater was reduced in 98.5% (up to 1.50 mg/dm3). While in the case of the medium-pressure lamp dye concentration was reduced in 99.2% (up to 0.80 mg/dm3). It was obtained when the following parameters were used: the dose of calcium peroxide of 200 mg/dm3, the ratio of Fe2+/Ixper® 75C = 0.4, t = 10 min, pH = 2.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2017, 11, 1; 249-258
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odbarwianie roztworów zawierających Acid Green 16 za pomocą odczynnika Fentona z nadwęglanem sodu
Discoloration of solutions containing Acid Green 16 using Fentons reagent with sodium percarbonate
Autorzy:
Pieczykolan, B.
Płonka, I.
Barbusiński, K.
Jędrys, M.
Lesik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127497.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
barwniki
odbarwianie
odczynnik Fentona
procesy pogłębionego utleniania
dye
discoloration
Fenton reagent
advanced oxidation processes
Opis:
W badaniach zastosowano dwie modyfikacje odczynnika Fentona z nadwęglanem sodu (jako alternatywnym źródłem H2O2) przy zastosowaniu różnego rodzaju źródła Fe2+: FeSO4·7H2O oraz wiórków stalowych. Efektywność oczyszczania roztworów oceniano na podstawie analizy stężenia barwnika Acid Green 16 (zieleń kwasowa czysta V). W trakcie badań ustalano wpływ poszczególnych parametrów zmodyfikowanego procesu Fentona (wartości pH, dawki nadwęglanu sodu, zawartości jonów żelaza pochodzących z FeSO4 oraz z wiórków stalowych, czasu reakcji przy modyfikacji z siarczanem żelaza oraz czasu kontaktu przy modyfikacji z wiórkami stalowymi) na efektywność odbarwiania. Ponadto w przypadku układu z wiórkami stalowymi określano wpływ tzw. „dodatkowego czasu reakcji”, którym jest czas, po jakim alkalizowano próbki przefiltrowanych roztworów przez złoże wypełnione wiórkami. Wynosił on „0” (filtraty alkalizowano od razu po przefiltrowaniu), 10, 20 i 30 minut. Przeprowadzone badania wykazały, że obie modyfikacje odczynnika Fentona umożliwiły efektywne odbarwienie ścieków. W przypadku układu z zastosowaniem nadwęglanu sodu i siarczanu żelaza(II) najlepsze efekty otrzymano przy dawce nadwęglanu sodu = 350 mg/dm3, stosunku Fe2+ / nadwęglanu sodu = 0,4, czasie reakcji = 15 minut oraz pH = 3. W przypadku systemu z wiórkami stalowymi wymagana dawka nadwęglanu sodu do skutecznego usunięcia barwy wynosiła 600 mg/dm3 przy czasie kontaktu z wiórkami = 39,6 sekund i dodatkowym czasie reakcji = 0 minut (roztwory alkalizowane bezpośrednio po przefiltrowaniu), pH = 2 oraz wiórków o masie = 0,5 g.
During the study two modifications Fenton reagent with sodium percarbonate (as an alternative source of H2O2) were used. There were using different kinds of sources of Fe2+ : FeSO4 and steel swarf. The efficiency of wastewater treatment was determined on the basis of the dye Acid Green 16 concentration. During the tests the influence of the individual parameters of modified Fenton process on the effectiveness of discoloration was examined (value of initial pH, dose of sodium percarbonate, the quantity of iron ions originating from FeSO4 or steel swarf, the reaction time - for modification sodium percarbonate-FeSO4 and so-called: additional reaction time for modification sodium percarbonate-steel swarf). The additional reaction time is the time after which the samples (of dye solution) filtered through the bed (filled with steel swarf) were alkalized. That time was equaled to "0" (filtrate was alkalized immediately after the filtration) 10, 20 and 30 minutes. The study showed that both modifications of Fenton reagent enabled effectively discolor the solutions. For a system with the sodium percarbonate and iron sulfate(II), the best results were obtained with a dose of sodium percarbonate = 350 mg/dm3, the ratio of Fe2+ / sodium percarbonate = 0.4, reaction time = 15 min, and pH = 3. In the case of systems with steel swarf, higher dose of sodium percarbonate was required to efficiently remove the color (600 mg/dm3), a contact time with swarf of 39.6 seconds, and additional reaction time = 0 minutes (solutions alkalized immediately after filtration), pH = 2, and quantity of swarf = 0.5 g.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2017, 11, 1; 241-248
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ odmian obróbki części klasy mimośrody na dokładność i chropowatość toczonej powierzchni mimośrodowej
The influence of machining method of eccentric workpieces for accuracy and surface roughness
Autorzy:
Płonka, S.
Pytlak, B.
Dyniewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/269675.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wrocławska Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych
Tematy:
obróbka mimośrodów
dokładność wymiarowa
chropowatość powierzchni
eccentric workpiece machining
dimensional accuracy
surface roughness
Opis:
W pracy scharakteryzowano odmiany obróbki części klasy mimośrody. Określono wpływ odmian obróbki, a w szczególności sposobów ustalania mimośrodowości na dokładność i chropowatość toczonej powierzchni mimośrodowej. Analizowanym przykładem była obróbka wałka mimośrodowego skrzynki grzebieniowej na tokarce CNC TUG-56MN. Uzyskane wartości toczonego kształtująco mimośrodu z zastosowaniem tablic krzywych i kąta dyskretyzacji ΔC=2º oraz z zastosowaniem wielopozycyjnego przyrządu były prawie identyczne, natomiast wartość toczonego mimośrodu z użyciem podkładki pod jedną ze szczęk samocentrującego uchwytu trójszczękowego wyraźnie odbiegała od wymaganej wartości podanej w dokumentacji konstrukcyjnej. Chropowatość uzyskanych powierzchni określona średnią arytmetyczną rzędnych profilu Ra na obwodzie toczonego mimośrodu ulegała zmianom, w szczególności podczas toczenia z zastosowaniem tablic krzywych, co wynikało ze zmian geometrii ostrza w różnych położeniach kątowych obrabianego mimośrodu.
The machining methods of eccentric workpieces were characterized in the paper. The impact of the machining method on the accuracy and surface roughness of the eccentric surface was determined. The analysed example was machining method of eccentric shaft for comb box on CNC lathe TUG-56MN. The received values for turned eccentric shape with using curves table and discretization angle ΔC=2º and using a multi-position production jig were almost identical, while the value for turned eccentric shape with use washer under one of the jaws of self-centering chuck are differed from the required value given in the construction documentation. The roughness of received surface determined by the average roughness Ra on the periphery of the turned eccentric shape is changed in particular with the use of curved tables as a result of changes in edge geometry at different angular positions of the machined eccentricity. The largest surface roughness of the eccentric occurred during turning using curved tables, while the smallest using a washer under one of the jaws of the self-centering lathe.
Źródło:
Inżynieria Maszyn; 2017, R. 22, z. 1; 19-34
1426-708X
Pojawia się w:
Inżynieria Maszyn
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes of the quality of activated sludge during the biological treatment of landfill leachate
Autorzy:
Pieczykolan, B.
Płonka, I.
Kosel, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/207064.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
landfill leachates
activated sludge
municipal wastewaters
zjawiska dyspersyjne
ścieki komunalne
osad czynny
ciecz z nad osadu
Opis:
The effect of chemically pretreated landfill leachate on the properties of activated sludge has been investigated. The leachate was pretreated by a two-stage method consisting of coagulation and oxidation. The mixture of pretreated leachate (from 2.5 to 15 wt. %) and municipal wastewater was fed into a bioreactor. Results of the studies showed that the pretreated leachate contributed to the dispersion of the activated sludge flocs. As a result, a very low value of volume index (30 cm3gTS) and a significant turbidity of supernatant liquid were observed at the same time. The dispersion phenomenon was also confirmed by floc size distribution. An increase of the amount of small and very small flocs was observed.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2016, 42, 3; 33-42
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conversion Coatings Produced on AZ61 Magnesium Alloy by Low-Voltage Process
Autorzy:
Nowak, M.
Płonka, B.
Kozik, A.
Karaś, M.
Gawlik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/356921.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
AZ61 magnesium alloy
anodic oxidation
corrosion resistance
Opis:
The resultes of anodic oxide conversion coatings on wrought AZ61 magnesium alloy production are describe. The studies were conducted in a solution containing: KOH (80 g/l) and KF (300 g/l) using anodic current densities of 3, 5 and 10 A/dm2 and different process durations. The obtained coatings were examined under a microscope and corrosion tests were performed by electrochemical method. Based on these results, it was found that the low-voltage process produces coatings conferring improved corrosion resistance to the tested magnesium alloy.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2016, 61, 1; 419-424
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sorption process of Acid Yellow 36 on sludge-based activated carbon
Sorpcja barwnika Acid Yellow 36 za pomocą węgla aktywnego wytworzonego z osadu czynnego
Autorzy:
Pieczykolan, B.
Płonka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127410.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
sewage sludge
activated carbon
dyes
sorption isotherm
sorption kinetics
Freundlich isotherm
Langmuir isotherm
osad czynny
węgiel aktywny
barwniki
izoterma sorpcji
kinetyka sorpcji
izoterma Freundlicha
izoterma Langmuira
Opis:
The study of sorption of dye Acid Yellow 36 on SAC (sludge-based activated carbon) was conducted. For this purpose, anaerobically digested and dewatered sewage sludge was dried at 105ºC to constant weight. Next this sludge was milled to a particle with a diameter of 0.5-1.0 mm and subjected to chemical activation by hydrogen peroxide. After oxidation process the sludge was subjected to thermal transformation in a muffle furnace at 600ºC. In this way obtained a powder activated carbon based on activated sludge (so-called SAC). Based on the results of the study the most favorable parameters of sorption process was achieved as follows: pH value equaled to 2.5 and reaction time equaled to 30 minutes. The linearized forms of Freundlich and Langmuir isotherms showed that the highest value of correlation factor was obtained in the case of Langmuir model. However, in this case, the negative value of constant isotherm was achieved. Therefore, it can be assumed that more accurately in this case is the Freundlich model or other model which was not examined during that studies.
Przeprowadzono badania sorpcji barwnika Acid Yellow 36 z użyciem węgla aktywnego bazującego na osadzie ściekowym. W tym celu ustabilizowany beztlenowo i odwodniony osad czynny wysuszono w 105ºC do stałej masy. Następnie osad ten zmielono do ziaren o średnicy 0,5-1,0 mm i poddano chemicznej aktywacji za pomocą nadtlenku wodoru. Po tym procesie osad spalono w piecu muflowym w 600ºC, uzyskując w ten sposób pylisty węgiel aktywny bazujący na osadzie czynnym (tzw. SAC - czyli „sludge-based activated carbon”). Dla tak spreparowanego węgla aktywnego przeprowadzono badania procesu sorpcji statycznej względem barwnika Acid Yellow 36. Na podstawie przeprowadzonych eksperymentów stwierdzono, że najkorzystniejsza wartość pH wynosi 2,5, a czas kontaktu jest równy 30 minut. Natomiast bazując na graficznych formach zlinearyzowanych modelów sorpcji według Langmuira i Freundlicha, stwierdzono, że największą wartość współczynnika korelacji odnotowano w przypadku zlinearyzowanej formy równania Langmuira. Jednakże w tym przypadku uzyskano ujemne wartości stałych izotermy, dlatego można przypuszczać, że jednak bardziej prawidłowy jest model Freundlicha lub inny rodzaj izotermy, który nie był analizowany w toku tych badań.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 1; 67-73
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studies of the AA2519 Alloy Hot Rolling Process and Cladding with EN AW-1050A Alloy
Autorzy:
Płonka, B.
Rajda, M.
Zamkotowicz, Z.
Żelechowski, J.
Remsak, K.
Korczak, P.
Szymański, W.
Snieżek, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/355946.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Al alloys
rolling
cladding
mechanical properties
structure
Opis:
The objective of the study was to determine the feasibility of plastic forming by hot rolling of the AA2519 aluminium alloy sheets and cladding these sheets with a layer of the EN AW-1050A alloy. Numerous hot-rolling tests were carried out on the slab ingots to define the parameters of the AA2519 alloy rolling process. It has been established that rolling of the AA2519 alloy should be carried out in the temperature range of 400-440°C. Depending on the required final thickness of the sheet metal, appropriate thickness of the EN AW-1050A alloy sheet, used as a cladding layer, was selected. As a next step, structure and mechanical properties of the resulting AA2519 alloy sheets clad with EN AW-1050A alloy was examined. The thickness of the coating layer was established at 0,3÷0,5mm. Studies covered alloy grain size and the core alloy-cladding material bond strength.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2016, 61, 1; 381-388
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie wód popłucznych w oczyszczaniu odcieków z prasy filtracyjnej
The use of backwash water in the purification of leachate from the filter press
Autorzy:
Płonka, I.
Pieczykolan, B.
Fukas-Płonka, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126031.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
wykorzystanie wód popłucznych
komunalne osady ściekowe
oczyszczanie odcieków z procesu odwadniania osadów
use of backwash water
municipal sewage sludge
treatment of leachate from the dewatering process of sludge
Opis:
W komunalnej oczyszczalni ścieków w technologii przeróbki osadów zazwyczaj stosowany jest proces odwadniania mechanicznego. W procesie tym oprócz odwodnionego osadu powstają tzw. odcieki. Odcieki charakteryzują się dużym ładunkiem zanieczyszczeń, w tym dużym stężeniem fosforu. W przypadku zawracania do ciągu oczyszczania ścieków stanowią one dodatkowe obciążenie ładunkiem zanieczyszczeń. Z tego względu powinny być wcześniej podczyszczane w bocznym ciągu oczyszczania. Z kolei wody popłuczne pochodzące ze stacji uzdatniania wód podziemnych zawierają duże stężenie jonów żelaza. Wymieszanie wód popłucznych z odciekami może okazać się korzystnym rozwiązaniem. W związku z tym podjęto badania wykorzystania wód popłucznych do oczyszczania odcieków. Wprowadzone sole żelaza(III) do odcieków ulegają hydrolizie, tworząc hydroksykompleksy. W takiej postaci hydrokompleksy związków żelaza w odciekach mogą prowadzić do sorpcji zanieczyszczeń, powstawania kompleksów soli żelaza oraz współstrącania i strącania osadów. Celem badań było określenie wpływu wód popłucznych na jakość odcieków pochodzących z odwadniania osadów ściekowych z komunalnej oczyszczalni ścieków. Proces koagulacji odcieków z wodami popłucznymi prowadzono w temperaturze 6 i 20°C. Odcieki z wodami popłucznymi mieszano w taki sposób, aby uzyskać stosunek Fe/P, wynoszący 0,5; 1,0; 1,5; 2,0; 2,5; 3,0. Przeprowadzone badania wykazały, że po procesie w odciekach uzyskano obniżenie zarówno stężenia fosforu, jak i zawartości ChZT, odpowiednio do poziomu 4,5-20,7 mg/dm3 w temperaturze 6°C i 4,5-8,4 mg/dm3 w temperaturze 20°C oraz 79-180 mg/dm3 w temperaturze 6°C i 72-140 mg/dm3 w temperaturze 20°C.
Mechanical dewatering process is most typically method of sludge treatment used on municipal sewage treatment plant. In this process leachate are generated besides the dewatered sludge. Leachate has a high pollutant load, including a high concentration of phosphorus. In the case of discharging them to the main line of wastewater treatment, they are additional load of organic and phosphorus compounds. Therefore, they should be previously pre-treating in the side-treatment system. The backwash water from groundwater treatment plants contain a high concentration of iron ions. Mixing backwash water and leachate may be preferred solution. Therefore, study was carried using backwash water to leachate treatment. Salts of iron(III) submitted to the effluents are hydrolyzed and are formed hydroxy complexes. In this form iron can cause sorption of pollutants, formation of complexes of iron salts and co-precipitation or precipitation of sludge. The aim of this study was to determine the effect of backwash water on quality of leachate from the dewatering process of sludge from municipal sewage treatment plant. The coagulation process of backwash water with leachate was carried out in 6 and 20°C. The leachate and backwash water were mixed in such proportion to obtain the ratios of Fe/P equaled to 0.5; 1.0; 1.5; 20; 2.5; 30. The study showed that the following process allowed to reduce both phosphorus and COD concentration in the leachate. Concentrations of phosphorus compounds after process were in range of 4.5-20.7 and 4.5-8.4 mg/dm3 respectively at 6 and at 20°C. In the case of COD, its value in leachate after coagulation was in range of 79-180 and 72-140 mg/dm3 respectively at 6 and at 20°C.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 1; 267-272
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies