Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
„Živaja starina” w programie etnolingwistyki historycznej Nikity Iljicza Tołstoja
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670934.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical ethnolinguistics
Slavic literary language
Old Slavic
linguistic geography
Moscow School of Ethnolinguistics
language and culture
ethnolinguistic dictionary
Polesie expedition
Nikita Ilyich Tolstoy
etnolingwistyka historyczna
słowiański język literacki
język starosłowiański
geografia lingwistyczna
moskiewska szkoła etnolingwistyczna
język i kultura
słownik etnolingwistyczny
ekspedycja poleska
Nikita Iljicz Tołstoj
Opis:
The article presents the figure of Nikita Ilyich Tolstoy, the founder of the Moscow School of Ethnolinguistics, a historical philologist, linguist, and ethnologist. Nikita Tolstoy researched in the history of Slavic cultures and languages, Slavic comparative linguistics, folk studies, ethnography, and mythology. In his approach, he jointly considered language and spiritual culture, the language of creative activity of a community, and the relationships between them. The article presents and discusses the main ideas of Tolstoy’s rich body of research.
W artykule prezentowana jest sylwetka Nikity Iljicza Tołstoja, twórcy moskiewskiej szkoły etnolingwistycznej, filologa-starożytnika i lingwisty-etnologa, który badał historię kultur słowiańskich i słowiańskich języków literackich, zajmował się słowiańskim językoznawstwem porównawczym, folklorystyką, etnografią i mitologią, widząc przy tym konieczność jednoczesnego rozpatrywania języka i kultury duchowej, języka i twórczości wspólnotowej, ich wzajemnych odniesień i różnych typów zależności. Przybliżane są podstawowe myśli z jego bogatej spuścizny.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 9-25
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kropiana, kropiana, leć do Pana… Folklor dziecięcy w ujęciu genologicznym. Barbara Żebrowska-Mazur, Słowny ludowy folklor dziecięcy, cz. 1. Istota folkloru dziecięcego, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2020, 360 s.
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34609362.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
folklor dziecięcy
polska kultura ludowa
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 348-353
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uliń mi się, piszczałeczko… Wzorce tekstowe folkloru dziecięcego. Barbara Żebrowska-Mazur, Słowny ludowy folklor dziecięcy. Część 2: Wzorce tekstowe wybranych gatunków, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2022, 194 s.
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670857.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2022, 34; 379-386
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ciało według diarystek
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611518.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2015, 27
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea działającego słowa w tekstach polskich zamówień
THE IDEA OF THE ACTING WORD IN POLISH MAGIO SPELLS
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611664.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
speech-based culture
word as an acting agent (a performative word)
spells
texts of magic
kultura ustna
słowo działające (słowo sprawcze)
zamówienia
tekst magiczny
Opis:
Człowiek współczesny, uformowany w kręgu pisma i druku, nie myśli o słowach w kategoriach zdarzeń. Słowa przypominają mu raczej rzeczy, które nie są działaniem, są czymś martwym. Inaczej jest w tradycyjnej kulturze ustnej, w której słowo ma zdolność dokonywania zmian w świecie, jest słowem działającym, słowem sprawczym. Taki status ma słowo w zamówieniu. W tekście magicznym jest ono nie tyle odpowiednikiem myśli, co sposobem działania, zdarzeniem.
Contemporary humans, conditioned by the omnipresence of writing and print, do not conceive of words in terms of events. Rather, words are seen as inanimate objects. It is different, though, in the traditional speech-based culture, in which a word, as an acting agent, can effect changes in the world. Such is the status of a word in magic spells. In texts of magic, a word is not a correlative of an idea but a way of acting, an event.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2001, 13; 101-115
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakie dane są relewantne etnolingwistycznie?
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611233.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
etymological ethnolinguistics
dialectological ethnolinguistics
onomastic ethnolinguistics
cognitive ethnolinguistics
systemic data
textual data
questionnaires
co-linguistic data
negative data
“post-reset” data
etnolingwistyka
jezykowy obraz swiata
dane relewantne etnolingwistycznie
system
tekst
ankieta
dane przyjezykowe
dane negatywne
dane wyzerowane
Opis:
The article deals with the question of what data are ethnolinguistically relevant, with a view to reconstructing the linguistic worldview. Types of data are considered with regard to the names of subdisciplines (etymological ethnolinguistics, dialectological ethnolinguistics, onomastic ethnolinguistics) and the object of study (cognitive ethnolinguistics). Special attention is paid to the data used in folk or national ethnolinguistics, with a discussion of the treatment of bylica ‘sagebrush, wormwood’ in the Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols, and of dom ‘househome’ in the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours. Attention is paid to the entrenchment of features in the data from the language system, texts, and questionnaires. However, ethnolinguistically relevant data in this approach include not only those three kinds but also “co-linguistic”, “negative”, and “post-reset” data, connected with the “Polish map of non-memory” and “latent memory”.
Autorka rozważa kwestię danych branych pod uwagę przy analizach w ramach etnolingwistyki jako dyscypliny badawczej stawiającej sobie za cel rekonstrukcję językowego obrazu świata. Typy danych rozpatruje w kontekście nazw subdyscyplin (etnolingwistyka etymologiczna, dialektologiczna, onomastyczna) i przedmiotu badań (etnolingwistyka kognitywna). Szczególną uwagę skupia na typach danych wykorzystywanych w ramach etnolingwistyki ludowej i narodowej. Analizuje pod tym kątem wyobrażenie bylicy w Słowniku stereotypów i symboli ludowych oraz domu w Leksykonie aksjologicznym Słowian i ich sąsiadów, omawia utrwalenie cech w danych systemowych, tekstowych i ankietowych. Jako typy danych relewantnych etnolingwistycznie w opisie językowego obrazu świata uznaje nie tylko system, teksty i ankietę, lecz także dane „przyjęzykowe”, dane „negatywne” i dane „wyzerowane”, związane z „polską mapą niepamięci” i „pamięcią utajnioną”.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy Bartmiński i jego program nauki otwartej
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670875.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jerzy Bartmiński
ethnolinguistics
folklore
dialectology
axiology
stereotype
values
etnolingwistyka
folklorystyka
dialektologia
aksjologia
stereotyp
wartości
Opis:
The article presents the profile of Professor Jerzy Bartmiński as a researcher, organizer of scientific life and social worker.
W artykule prezentowana jest sylwetka Profesora Jerzego Bartmińskiego jako badacza, organizatora życia naukowego i społecznika.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2022, 34; 9-39
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy roślin mówią o człowieku. Ilona Kulak, Ludowy obraz człowieka utrwalony w nazwach roślin (na przykładzie leksyki górali rabczańskich), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2022, 460 s.
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670881.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
polska kultura ludowa
nazwy roślin
ludowy obraz świata
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 333-338
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O różnych wariantach definicji leksykograficznej – od taksonomii do kognitywizmu
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611527.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
maximal definition
cognitive definition
Anna Wierzbicka
Jerzy Bartmiński
definicja maksymalna
definicja kognitywna
Opis:
The study compares the methods of defining concepts proposed by Anna Wierzbicka and Jerzy Bartmiński. Two variants of the maximal definition are identified: the extended variant, where the definition assumes the form of a narrative explication (Bartmiński), and the synthetic variant, with condensed content of the full definition (Wierzbicka, Bartmiński). Similarities and differences in the approaches of the two scholars to the problem of defining are discussed. The similarities include: the idea that a full understanding of a concept should be accounted for, the proposal that all linguistically, culturally, and communicatively relevant features be reconstructed, a facet-based ordering of the defining sentences, the importance of linguistic evidence for the features being included in the definition. The differences are identified in: the language being used, the use made of the data, the approach to the stability of features in the concept being defined, the ultimate shape (static or dynamic) of the reconstructed image.
Autorka dokonuje porównania sposobów eksplikowania pojęć przez Annę Wierzbicką i Jerzego Bartmińskiego. Wyodrębnia dwa warianty definicji maksymalnej – wariant rozbudowany o charakterze narracyjnej eksplikacji (Bartmiński) oraz wariant syntetyczny, zawierający skondensowane treści definicji pełnej (Wierzbicka, Bartmiński). Zestawia podobieństwa i różnice w podejściu do kwestii definiowania przez obydwoje badaczy. Podobieństwa łączy z realizacją postulatu pełnej analizy pojęcia i z odtwarzaniem w definicji wszystkich cech relewantnych językowo, kulturowo i komunikacyjnie, z fasetowym porządkowaniem zdań definiujących i z dbałością o „dowody językowe” dla powoływanych cech. Różnic upatruje w używanym języku, wykorzystywaniu podstaw materiałowych, podejściu do kwestii stabilizacji cech w definiensie oraz w ostatecznym – statycznym lub dynamicznym – kształcie zrekonstruowanego wyobrażenia.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć wspólnoty tkwi w tekście
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611548.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2015, 27
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt badawczy (ETNO) EUROJOS a program etnolingwistyki kognitywnej
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611483.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cognitive ethnolinguistics
linguistic worldview
values
comparative research
traditional culture
etnolingwistyka kognitywna
językowy obraz świata
wartości
badania porównawcze
kultura tradycyjna
Opis:
An observation is made that the linguistic worldview is grounded in values, which play a decisive role in the shaping of a given community’s (collective) identity. Therefore, it is postulated that the folk Slavic axiological system (the world of values cherished in folk Slavic traditions) be investigated. The project called (ETHNO)EUROJOS – parallel to EUROJOS, an international research programme headed by Jerzy Bartmiński and based on standard language varieties and “national” traditions – would thus be concerned with the values common to Slavic folk cultures. It has been shown that Slavic nations are much closer to one another at the level of folk cultures than at the level of national, elite-shaped cultures. A survey among distinguished researchers in various Slavic traditions reveals that the values important for Slavs are: health and life, family and kinship, home, land, work and diligence, love, beauty, happiness, wisdom, frankness, integrity, faithfulness, justice, freedom, honour, faith (religion) and God. A description of these values could follow the methodological assumptions of the Lublin Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols.
Autorka, wychodząc z założenia, że wartości leżą u podłoża językowego obrazu świata i stanowią o tożsamości wspólnotowej (zbiorowej), postuluje badanie ludowego słowiańskiego systemu aksjologicznego (świata wartości ważnych dla ludowych tradycji słowiańskich). Projekt pod nazwą (ETNO)EUROJOS – paralelny do międzynarodowego programu EUROJOS, realizowanego pod kierunkiem Jerzego Bartmińskiego na bazie języków ogólnych (standardowych) i tradycji ogólnonarodowych – miałby na celu analizę wartości wspólnych nosicielom słowiańskiej kultury ludowej. Na poziomie kultur ludowych narody słowiańskie są sobie dużo bliższe niż na poziomie kultur ogólnonarodowych, kształtowanych przez elity. Na podstawie sondażu przeprowadzonego wśród wybitnych badaczy różnych tradycji słowiańskich, można wstępnie przyjąć, że wartościami ważnymi dla Słowian są: zdrowie i życie, rodzina i ród/pokrewieństwo, dom, ziemia, praca i pracowitość, miłość, piękno, szczęście, mądrość, szczerość, uczciwość, wierność, sprawiedliwość, wolność, honor, wiara (wyznanie) i Bóg. Opis tych wartości mógłby zostać oparty na założeniach metodologicznych lubelskiego Słownika stereotypów i symboli ludowych.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2013, 25
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosyjski kalendarz ludowy w ujęciu etnolingwistycznym: O. V. Atrošenko, Ju. A. Krivoščapova, K. V. Osipova, Russkij narodnyj kalendar’. Ètnolingvističeskij slovar’. Naučnyj red. E. L. Berezovič, Moskva: Ast-Press Kniga 2015, 544 s.
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611739.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
klultura ludowa
kalendarz ludowy
słownik etnolingwistyczny
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Swoi, inni i obcy w łemkowskich narracjach tożsamościowych: Małgorzata Misiak, Między Popradem a Osławą. Tożsamość kulturowo-językowa Łemków w ujęciu etnolingwistycznym, Wrocław: Wydawnictwo „Profil” 2018, 272 s.
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611655.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbolika płodnościowa w polskim folklorze
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611529.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
traditional culture
folklore
symbolic meanings
fertility
cultural code
kultura tradycyjna
folklor
znaczenia symboliczne
płodność
kod kulturowy
Opis:
The article discusses the treatment of fertility and the means of its expression in traditional culture. The relevant questions include: how to speculate about fertility, how to protect and stimulate it in communal and family customs, how to hinder fertility and cause infertility through word and gesture. The author argues that the verbal code as the carrier of symbolic meanings is inalienably linked with other cultural codes: material, personal, actional, involving music and dance, temporal, and locative. The codes function interchangeably, replacing and complementing one another.
Autorka podejmuje kwestie płodności w kulturze tradycyjnej i sposoby jej wyrażania, charakteryzuje sposoby wnioskowania o płodności, możliwości wpływania na płodność, jej ochronę i pobudzanie w obrzędowości dorocznej i rodzinnej, daje przykłady hamowania płodności oraz powodowania niepłodności słowem i gestem. Dowodzi, że kod werbalny jako nośnik znaczeń symbolicznych, pozostaje w ścisłym powiązaniu z innymi kodami kulturowymi: przedmiotowym, personalnym, akcjonalnym, muzycznotanecznym, temporalnym i lokatywnym. Służąc wyrażaniu sensów symbolicznych, kody funkcjonują wymiennie, zastępują się, przedłużają i dopełniają.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies