Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Marko-Worłowska, M." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Zawartość związków zakwaszających i metali ciężkich w korze martwicowej sosny pospolitej (Pinus sylvestris L) oraz w glebie małych lasów w Skawinie i Krakowie
Acidifying components and heavy metal concentrations in pine bark (Pinus sylvestris L) and topsoil in small forest ecosystem in Skawina anf Kraków
Autorzy:
Marko-Worłowska, M.
Wątor, G.
Kozik, R.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/127285.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zanieczyszczenia
związki zakwaszające
metale ciężkie (Pb, Cd, Ni)
kora martwicowa
gleba
pollution
heavy metals (Pb, Cd, Ni)
acidifying components
necrotic bark
topsoil
Opis:
Do oceny zanieczyszczenia środowiska związkami zakwaszającymi oraz metalami Pb, Zn i Ni zbadano korę martwicową Pinus sylvestris L, oraz glebę, na której te sosny rosły. Badania prowadzono w strefie ekotonowej małych lasów leżących w odległości ok. 5 m od ruchliwej ulicy i 300 i 700 m od huty aluminium i elektrowni (stanowisko I) oraz ok. 1 km od obwodnicy autostradowej i 5,5 i 5,7 km od ww. emitorów przemysłowych (stanowisko II). Zbadano pH kory, a także zawartość Pb, Cd i Ni od strony najczęściej wiejących w Polsce wiatrów (zachód) i od strony przeciwnej oraz pH i zawartość ww. metali w glebie. Wyniki wskazują, że zarówno kora sosny, jak i gleba są dobrymi wskaźnikami zanieczyszczenia związkami zakwaszającymi i badaymi metalami. Na stanowisku I stwierdzono wyższą kwasowość kory oraz większe stężenie Pb i Cd niż na stanowisku II. Gleba stanowiska bardziej oddalonego od emitorów przemysłowych wykazała większe zakwaszenie i większą zawartość Ni.
In the presented paper the pine bark, superficial layer of the soil - topsoil (to 10 cm deep) from pine’s surroundings were used as the accumulative indicators. In order to evaluate the impact of pollution of environment by heavy metals and by acidifying components a few chosen physicochemical parameters of pine bark and the topsoil of the two small forests (Locality I and Locality II) were detected. It was detected that the reaction of the soils of both habitats was less acidic than pine bark, whereas concentration of Cd, Pb and Ni was higher in the forest soil. Therefore pine bark is better accumulator of acidifying components than soil. Locality situated nearer Power plant and Aluminium smelter in Skawina indicated higher acidity of bark and higher concentration of Pb, Cd, than locality situated in Krakow.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 2; 459-463
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanieczyszczenie gleby i kory sosny metalami ciężkimi w Parku Krajobrazowym skałki Twardowskiego w Krakowie
Contamination of soil and pine bark by heavy metals in Skalki Twardowskiego Landscape Park in Krakow
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126204.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
kora sosny
pH gleby
pH kory sosny
heavy metals
necrotic bark of pine
pH soil
pH bark pine
Opis:
Do oceny zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi pobierano próbki glebowe w ok. 40-letnim zagajniku sosnowym oraz na pobliskiej łące w Parku Skałki Twardowskiego w Krakowie, należącym do Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego. W zagajniku pobierano również korę martwicową sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.). Badano stan środowiska, określając odczyn gleby, jej wilgotność, zawartość metali ciężkich oraz pH i zawartość metali w korze sosny pozyskanej w pobliżu miejsca pobierania próbek gleby. Stwierdzono, iż gleby badanych stanowisk wykazywały odczyn słabo zasadowy, zaś wilgotność była nieznacznie większa na łące. Natomiast wyniki dotyczące kory sosen z zagajnika wskazują na jej znaczne zakwaszenie (pH 3,33÷3,97). Koncentracja metali, takich jak Pb, Zn i Cd była większa w glebie zagajnika sosnowego, natomiast Cu nieznacznie większa na łące. W glebie łąki, a także w glebie zagajnika ilość kadmu przekraczała prawie dwukrotnie normę, a zawartość pozostałych metali była zgodna z normą. Zawartość miedzi w korze sosny była porównywalna do zawartości w glebie, podczas gdy ilość Pb, Cd i Zn w korze była mniejsza niż w glebie.
In order to evaluate pollution of the environment the soil samples were taken in around 40-year old pine grove as well as in the meadow situated nearby, in Skałki Twardowskiego Landscape Park, that is a part of Bielańsko-Tyniecki Landscape Park. In the grove, necrotic bark of the common pine (Pinus sylvestris L.) was taken as well. The environmental condition was analyzed owing to the determination of reaction of the soil, its humidity, content of heavy metals, pH and content of the metals in the pine bark obtained near the area where the soil samples were taken. It was detected that the soils of the researched areas had slightly alkaline reaction, whereas humidity was slightly higher in the meadow. What is more, the analysis of the results concerning the pine barks from the grove indicates considerable acidity (pH 3.33÷3.97). The concentration of the metals such as Pb, Zn and Cd was higher in the soil of pine grove, while Cu slightly higher in the meadow. In meadow and grove soil content of Cd was almost two times above the norm, whereas content of the other metals complied with norms. The content of Cu in bark pine was similar to content of Cu in soil, while content of Pb, Cd and Zn in bark was lower than it was in the soil.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 1; 115-119
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ antropopresji na pedofaunę łąki i lasu w parku krajobrazowym w Krakowie Zakrzówku
Ipmact of anthropopressure on meadow anf forest pedofauna in landscape park in Krakow-Zakrzowek
Autorzy:
Marko-Worłowska, M.
Chrzan, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126940.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
pedofauna
zagęszczenie
różnorodność
metale ciężkie
larwy Diptera
density
diversity
heavy metal
Diptera larvae
Opis:
Konsekwencją akumulacji metali ciężkich w glebie (występujących w warunkach naturalnych w ilościach śladowych) jest dezaktywacja biologiczna środowiska, przejawiająca się między innymi ograniczeniem procesów rozkładu substancji organicznych poprzez zmniejszenie zagęszczenia, różnorodności i aktywności mikroorganizmów oraz pedofauny. W celu oceny wpływu zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi określono wybrane parametry fizykochemiczne i biologiczne gleby łąki i zagajnika w parku krajobrazowym. Stwierdzono, że gleby badanych siedlisk wykazywały odczyn lekko alkaliczny, natomiast stężenie Cd, Pb i Zn było wyższe w glebie lasu sosnowego, ale tylko w przypadku kadmu w obydwu siedliskach przekraczało normę. W glebie łąki stwierdzono znacznie większe zagęszczenie i różnorodność badanych grup pedofauny. W 1 m2 gleby łąkowej stwierdzono 4928, zaś w glebie leśnej 3264 osobniki. Najbardziej zróżnicowane na łące były larwy Diptera, bowiem w ich obrębie wyodrębniono przedstawicieli 10 rodzin. W glebie lasu odnotowano przedstawicieli 4 rodzin larw Diptera.
The consequence of accumulation of heavy metals (that can be detected in trace content in natural conditions) in soil is biological deactivation of environment manifesting in limitation of processes of organic substances decomposition by decreasing density, diversity and activity of the microorganisms and pedofauna. In order to evaluate the impact of pollution of environment by heavy metals a few chosen physiochemical parameters of meadow and grove soil in Landscape Park were detected. It was noted that soil of researched areas had slightly alkaline reaction, whereas concentration of Cd, Pb and Zn was higher in pine forest soil, however only concentration of Cd in both areas was above the norm. In the soil of the meadow considerably higher density and diversity of groups of pedofauna analyzed was detected. In 1 m2 of meadow soil 4928 specimen were noted, while 3264 in forest soil. In the meadow Diptera larvae was the most diverse group, since within its order 10 families were isolated. In forest soil specimen of 4 Diptera larvae families were noted.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 1; 161-165
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The pine bark and topsoil as an indicator of pollutions caused by industry and transport
Zastosowanie kory sosny i wierzchniej warstwy gleby do oceny zanieczyszczeń przemysłowych i komunikacyjnych
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Wątor, G.
Łaciak, T.
Kozik, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126004.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Pinus sylvestris L.
necrotic bark
heavy metals
topsoil
pine bark reaction
biomonitoring
kora martwicowa
metale ciężkie
wierzchnia gleba
odczyn kory sosny
Opis:
Concentrations of Pb, Cd, Ni were determined in topsoil and in samples of necrotic bark of Pinus sylvestris L. collected along transects around the Skawina industry center and in parts of Bielansko-Tyniecki Landscape Park in Krakow (southeast Poland). The suitability of bark and topsoil for monitoring of these heavy metals and acidifying gases pollution was investigated. After comparing the concentration of heavy metals and pH value in pine bark with topsoil, it was observed that topsoil is better biomonitor for lead and nickel than bark of Pinus sylvestris and that bark appear to be suitable bioindicator of atmospheric deposition only for cadmium and acidifying components.
W wierzchniej warstwie gleby oraz w próbkach kory sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L. zebranych wokół centrum przemysłowego w Skawinie oraz na terenie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego w Krakowie, położonego w południowo-wschodniej Polsce, oznaczono stężenia takich metali ciężkich, jak, Pb, Cd, Ni. Celem badań było wykazanie przydatności kory martwicowej i wierzchniej warstwy gleby do monitorowania zanieczyszczenia środowiska tymi metalami ciężkimi i związkami zakwaszającymi. Na podstawie porównania stężenia metali ciężkich w wierzchniej warstwie gleby i korze sosny oraz wartości pH kory sosnowej stwierdzono, że gleba jest lepszym biomonitorem dla ołowiu i niklu, natomiast kora sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L. wydaje się być odpowiednim bioindykatorem depozycji atmosferycznej tylko dla kadmu i składników zakwaszających.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 2; 413-421
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Propozycje ćwiczeń studenckich na temat metod pomiaru imisji związków zakwaszających oraz ich wpływu na stan środowiska przyrodniczego
Suggestions of student exercises on methods of measuring immission of acidifying compounds and their effects on the natural environment
Autorzy:
Marko-Worłowska, M.
Kozik, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/106588.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ćwiczenia studenckie
edukacja prośrodowiskowa
biomonitoring
kora drzew
zewnętrzna warstwa gleby
wyznaczanie odczynu
pH
student exercises
environmental education
tree bark
topsoil
determination of pHreaction
Opis:
Celem opracowanych ćwiczeń jest zapoznanie studentów z metodami stosowanymi w monitoringu środowiska przyrodniczego z wykorzystaniem wskaźników biologicznych. Łączą one wiadomości na temat emisji i imisji związków zakwaszających, ich szkodliwości oraz prostych metod ilościowego i jakościowego ich wyznaczania. Zaproponowano również porównanie wyników dotyczących wartości liczbowych badanych związków uzyskanych w miejscach o silnej antropopresji z miejscami o zdecydowanie mniejszym wpływie człowieka.
The purpose of exercises is designed to acąuaint students with the methods used in environmental monitoring using biological indicators. The exercises combine information about the emission and immission of acidifying compounds, their harmfulness and simple qualitative and quantitative methods for their determination. It was also suggested to compare the results of the numerical values of tested compounds obtained in areas with strong anthropopressure and the sites with much less human impact.
Źródło:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2010, 15, 2; 205-208
2084-4506
Pojawia się w:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy ekologiczne w zielonej architekturze miasta
Importance of the ecological problems in the green architecture in the city
Autorzy:
Worłowska, M.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126755.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
edukacja ekologiczna
sztuka ekologiczna
relacje natura-kultura
architektura zrównoważona
wertykalne ogrody
environmental education
ecological art
nature and culture relations
sustainable architecture
vertical garden
Opis:
Sztuka pełni szczególną rolę w edukacji ekologicznej, wzbogacając świadomość ekologiczną jej odbiorcy. W artykule omawiane są początki nurtu ekologicznego w sztuce. Koncentruje się on na współczesnych dziełach polskiej architektury powstałych w miastach. Przestrzeń miasta stawia nowe wyzwania architekturze zrównoważonej (sustainable architecture). Koegzystencję zieleni i przestrzeni industrialnej w mieście reprezentują budynki Biblioteki Uniwersyteckiej i Sądu Najwyższego w Warszawie. Interesującym przykładem architektury o formach organicznych, odpowiadającym na problem niedostatku zieleni w mieście jest projekt Architektury Arborealnej Magdaleny Abakanowicz. Prezentowane dzieła architektury są nie tylko próbą ukazania, ale i rozwiązywania problemów ekologicznych, gdyż prowokują one do bardziej świadomego i odpowiedzialnego spojrzenia na środowisko.
Since art has a power to influence mind and spirit many artists create works encouraging to be active in the domain discussed in the paper - the ecology. The artists presented in the paper create so-called ecological art, the fundamental assumption of which is to motivate to ecological actions The presented works of art emphasize the greenery in the city as the crucial element of the urban environment, as well as investigate the relations between artificiality of the city buildings and their natural components. Example illustrating the discussed is the Library Garden of the University of Warsaw, designed by Irena Bajerska. The building constitutes a vertical gardens where the visitors may admire a multiplicity of plant species and varieties, planted in different parts. The second example of the green architecture in capital of Poland is the facade of The Supreme Court Building (designed by Marek Budzynski, Zbigniew Badowski and associates) that is a public building which questions frontiers between culture and nature. The best known Polish artist in the world Magdalena Abakanowicz said “The art does not solve problems, but it alerts us to their existence” created a project of so called arboreal architecture. Her tree-houses, designated for Paris, are meant to be covert with greenery vegetations vertical gardens.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 1; 342-347
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wystepowania larw Diptera w glebach Lasu Wolskiego i na przyleglej lace
Autorzy:
Chrzan, A
Marko-Worlowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/794589.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
wystepowanie
taksonomia
gleby
Diptera
zageszczenie
Las Wolski
biomasa
laki
larwy
struktura troficzna
tereny przylegle
occurrence
taxonomy
soil
population density
Las Wolski area
biomass
meadow
larva
trophic structure
surrounding area
Opis:
Porównywano zespoły larw Diptera w glebach Lasu Wolskiego i przyległej do niego łąki. Na podstawie wyników uzyskanych w trakcie pięcioletnich badań stwierdzono różnice w zespołach tych larw, które dotyczą: 1. zagęszczenia - w 1 m² gleby leśnej zanotowano występowanie 555 osobników, zaś w glebie łąkowej jedynie 129 osobników; 2. stanu biomasy - zdecydowanie wyższą biomasą zespołu (839,51 mg s.m.) charakteryzowały się larwy występujące w glebie lasu. W glebie łąkowej biomasa larw wynosiła 139,64 mg s.m.; 3. średniego ciężaru osobniczego larw - znacznie wyższego w glebie lasu (1,51 mg s.m.) niż w glebie łąki (1,08 mg s.m.); 4. zróżnicowania larw - wyraźnie wyższe na stanowisku łąkowym, gdzie stwierdzono przedstawicieli 17 rodzin. W lesie natomiast wyodrębniono ich 14; 5. struktury dominacji w biomasie - w strukturze troficznej zespołu larw w Lesie Wolskim dominowały formy fitosaprofagiczne (46,6% udziału), zaś w zespole larw w glebie łąki dominowały formy drapieżne (53,8% udziału). Różnice w zespołach glebowych larw Diptera na stanowiskach leśnych w porównaniu z łąkowymi są wykazywane przez wielu autorów, jednak uzyskane w toku badań aż tak znaczne różnice mogą wskazywać na mniejszy wpływ antropopresji na gleby Lasu Wolskiego niż na glebę przyległej do niego łąki. Jednocześnie dominacja biomasy larw drapieżnych w strukturze troficznej zespołu larw na łące świadczyć może o dużej naturalności łąki.
The groups of Diptera larvae living in soils of both the Wolski forest and the neighbouring meadow were compared. Taking into account the results of five-year studies the differences in groups of larvae were observed which concerned the following areas: 1. the density - per 1 sq. m of forest soil 555 individuals were observed whereas in the meadow soil only 129 were present; 2. biomass state - larvae of the Wolski forest soil were characterized by definitely greater biomass (89.51 mg DM) than those living in the meadow soil (139.64 mg DM); 3. average individual weight of larvae - those living in forest soil were heavier (1.51 mg DM) than those of meadow soil (1.08 mg DM); 4. diversity of larvae - in meadow soil the representatives of 17 families were detected whereas in the forest soil only 14 were present; 5. domination structure in biomass - in trophic structure of the larvae group in the Wolski forest phytosaprophages (46.6%) dominated whereas in the larvae group of meadow soil predators (53.8%) prevailed. Many authors reported the differences in the groups of Diptera larvae in forest and meadow localities. However, the results obtained in the research denote significant discrepancy and they may indicate weaker influence of antropogenic pressure on the soil of Wolski forest than on the adjacent meadow soil. At the same time, domination of predator larvae biomass in trophic structure of the group of larvae in meadow soil may indicate the wilderness of meadow.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 37-45
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metale ciężkie w glebie i organizmach bęzkręgowców glebowych
Heavy metals in the soil and in the organisms of the invertebrates inhabiting the soil
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126357.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
mezofauna
zagęszczenie
metale ciężkie
soil mesofauna
abundance
diversity
heavy metals
Opis:
W celu oceny toksyczności metali dla mezofauny glebowej zbadano zróżnicowanie, liczebność oraz zawartość Pb, Cd, Ni, Zn zarówno w glebie, jak i w ciele zasiedlającej ją fauny wybranych siedlisk trawiastych. Badane stanowiska były położone blisko traktów komunikacyjnych o różnym stopniu nasilenia ruchu pojazdów mechanicznych i dla porównania w parku miejskim. Gleby charakteryzował podobny odczyn oraz mała wilgotność. Różniły się one natomiast zawartością metali ciężkich. Gleba w parku miejskim wykazała mniejszą zawartość Pb i małą pozostałych metali ciężkich, a jednocześnie największe zagęszczenie mezofauny. Natomiast w organizmach badanych zwierząt glebowych stwierdzono duże stężenia metali ciężkich na stanowiskach o dużej zawartości tych metali w glebie.
The heavy metals that get into the organisms influence their vital processes. In order to evaluate the toxicity of metals to mesofauna of the soil the diversity, the number and the content of Pb, Cd, Ni, Zn in the soil and in the body of the fauna of grass habitats were analyzed. The chosen areas were situated near the roads with different rates of traffic flow and, to compare, in the city park. The soils were characterized by similar pH reaction and the low humidity. They differ in the content of the heavy metals. The soil in the city park showed the lowest concentration of Pb and low for the other heavy metals and, at the same time, the highest density of mesofauna. Whereas in the organisms of the animals of the soil analyzed the high concentration of the heavy metals on the habitats with the high concentration of these metals in the soil was detected.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2009, 3, 1; 59-62
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Larwy Diptera jako bioindykatory stanu srodowiska glebowego
Autorzy:
Chrzan, A
Marko-Worlowska, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/797730.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gleby
Diptera
srodowisko glebowe
monitoring ekologiczny
biomasa
bioindykacja
larwy
struktura troficzna
Opis:
Larwy Diptera są znaczącym komponentem fauny glebowej. Biorą udział w procesach glebotwórczych. Są wykorzystywane w bioindykacji jako wskaźniki stanu i funkcjonowania gleby. Badania prowadzono w Krakowie i Ojcowskim Parku Narodowym (OPN) na łąkach, które charakteryzuje różny stopień antropopresji. Stanowisko I na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, stanowiska II i III znajdujące się w Krakowie, II - w pobliżu Lasu Wolskiego, III - w pobliżu Huty im. T. Sendzimira. Na wybranych stanowiskach oznaczono wilgotność gleby, zawartość próchnicy, pH gleby oraz zawartość metali ciężkich. Określono zagęszczenie, stan biomasy, różnorodność oraz relacje troficzne zespołów larw Diptera. Porównywane wyniki dotyczyły średnich z 2 lat badań. Na ich podstawie stwierdzono: w glebie łąki w pobliżu huty najmniejsze zagęszczenie larw Diptera, zróżnicowanie larw wyrażone ilością wyodrębnionych rodzin, najmniejszą biomasę oraz najniższy średni ciężar osobniczy larw Diptera (0,75 mg s.m.), natomiast najwyższe wartości tych parametrów stwierdzono na łące w OPN na stanowisku I, pozostającym pod najmniejszym wpływem działalności człowieka. Na badanych łąkach dominowały pod względem liczebności saprofagiczne larwy z rodziny Cecidomyiidae, a w biomasie zespołów dominacja była zmienna - larwy saprofagiczne przeważały na stanowisku II i III, natomiast fitosaprofagiczne larwy na I stanowisku. Uzyskane wyniki wskazują, że pod wpływem różnego stopnia antropopresji w zespołach glebowych larw Diptera, można obserwować zmiany zagęszczenia, biomasy i struktury troficznej, co stanowi podstawę do wykorzystania ich w biomonitoringu środowiska glebowego.
Diptera larvae are meaningful component of soil fauna. They participate in soil forming processes and are used to bioindication as indicators of condition and functioning of the soil. The research was carried out in Kraków and in Ojców National Park. Selected sites characterized by various anthropopressure level were situated on the meadows. Meadow in Ojców National Park was site I. Sites II and III were situated in Kraków, site II near the Wolski forest and site III near Sendzimir steel works. Soil moisture and humus contents, pH as well as the heavy metal contents were measured in selected sites. Concentration, biomass condition, the diversity and trophic relations of Diptera larvae communities were determined. Average results for the last two years were analysed and compared. The results showed that in the meadow soil near steel works there were the lowest concentration and biomass of Diptera larvae, diversity of larvae expressed by the quantity of isolated strains; the highest level of these parameters was found on the meadow in Ojców National Park, that was the one only slightly influenced by human activity. On all explored meadows the saprophagic larvae colonies of Cecidomyiidae family prevailed; in community biomass the domination of certain colonies were variable - the saprophagic larvae dominated in site II and III, while phytophagic larvae in site I. The outcomes indicated that different anthropopressure level on Diptera larvae communities resulted in changes of concentration, biomass, trophic and domination structures. That enabled to use these larvae to bioindication and biomonitoring of soil habitat.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 501; 71-78
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of the Heavy Metals Polluting the Soil on the Pedofauna of the Selected Parks in Kraków
Oddziaływanie metali ciężkich zanieczyszczających glebę na pedofaunę wybranych parków w Krakowie
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389179.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
pedofauna
mezofauna
zagęszczenie
różnorodność
metale ciężkie
mesofauna
diversity
abundance
heavy metals
Opis:
The high density of the metals in the soil, due to its toxic influence to the microflora, plants as well as to the pedofauna (mesofauna), can negatively affect the functioning of the soil subsystem. In order to evaluate the toxicity of the metals to mesofauna of the soil 3 areas were chosen where the diversity, the number and the content of Cd, Pb, Ni, Cu, Fe and Zn in the soil were detected. The humidity, temperaturę and pH of the soil were also analyzed. The chosen areas were situated in 3 different city parks in Kraków. The significant differences of the Cd, Pb, Ni, Cu, Fe and Zn content as well as in the density and diversity of the mesofauna were noted. It was detected that cadmium is toxic to the mesofauna. The nickel and the zinc have the similar effects.
Zwiększona zawartość metali w glebie może niekorzystnie oddziaływać na funkcjonowanie podsystemu glebowego poprzez toksyczny wpływ na mikroflorę, rośliny, a także pedofaunę i funkcjonowanie podsystemu glebowego. W celu oceny toksyczności metali dla mezofauny glebowej wyznaczono 3 stanowiska badawcze, na których zbadano jej zróżnicowanie, zageszczenie, a także zawartość Cd, Pb, Ni, Cu, Fe i Zn w glebie. Zbadano również wilgotność, temperaturę oraz pH gleby. Odnotowano różnice w zawartości metali ciężkich oraz w zageszczeniu i zróżnicowaniu mezofauny. Stwierdzono także toksyczny wpływ kadmu na mezofaunę. Nikiel i cynk ma wpływ na mezofaunę podobny jak kadm.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 1; 9-15
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of the Heavy Metals Polluting the Soil on the Density and Diversity of the Soil Fauna
Wpływ metali ciężkich zanieczyszczających glebę na zagęszczenie i różnorodność fauny glebowej
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388718.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
fauna glebowa
zagęszczenie i różnorodność
heavy metals
soil fauna
diversity
density
Opis:
Three, following areas were chosen to the research: the lawn near noisy street at the Vistula river, the lawn in the park situated 300 m from the noisy road and the lawn in the Mogilski Grove. The researches were conducted in 2007 and 2008 in the spring. The density and the diversity of the soil fauna as well as the content of metals in the soil and the humidity, temperature and pH reaction in the soil were analyzed. The relation between the content of Cd, Pb, Zn and Ni and the density and diversity of pedofauna was detected. In the area with the highest content of the metals cited above the density and the diversity of pedofauna were the lowest, whereas in the soil with the lowest concentration of these metals the parameters determined were the highest.
Do badań wybrano trzy stanowiska: 1) trawnik nad Wisłą w pobliżu ruchliwej ulicy, 2) trawnik w parku miejskim usytuowany w odległości ok. 300 m od ruchliwego traktu komunikacyjnego oraz 3) trawnik w Lasku Mogilskim. Badania prowadzono w latach 2007-2008 w okresie wiosennym. Określono zagęszczenie i różnorodność fauny glebowej, zawartość metali w glebie, jej wilgotność, temperaturę i odczyn pH. Stwierdzono związek między zawartością Cd, Pb, Zn i Ni a zagęszczeniem i różnorodnością pedofauny. Na stanowisku o największej zawartości wyżej wymienionych metali zagęszczenie i różnorodność fauny glebowej było najmniejsze, natomiast w glebie o najmniejszej koncentracji tych metali badane parametry osiągnęły największą wartość.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 4; 345-348
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of Selected Metals on Soil Mesofauna of Grass Habitats Situated in Different Places in Kraków
Wpływ wybranych metali na mezofaunę glebową siedlisk trawiastych w różnych miejscach na terenie Krakowa
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389532.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
mezofauna glebowa
larwy Diptera
zagęszczenie
różnorodność
metale
soil mesofauna
soil Diptera larvae
abundance
diversity
metals
Opis:
The researches of the four chosen grass habitats influenced by the anthropopressure of different levels were carried out in autumn (three in the center and one on the west outskirts of Kraków). The goal was to denne the accumulation of Cd, Pb, Ni, Cu, Zn, Fe, and Mg in the soils of chosen areas as well as moisture, pH and temperature of the soil. The results were analyzed with regards to density and diversity of mesofauna with particular regard to Diptera larvae. The soils differentiate clearly in terms of the concentration of the analyzed metals. In one of the habitats in the center of Kraków where the lowest density and differentiation of both mesofauna and Diptera larvae were recorded, the highest concentration values of Cd, Pb, Ni, Zn, Fe and Cu were found. The research show that Cd in concentration more than three times higher on tliis habitat than on the others, has the biggest influence on the mesofauna number. Whereas the influence of the fact that the temperature of the soils, pH and moisture differ slightly was not detected on the density and the diversity of the mesofauna.
Badania przeprowadzono w okresie jesiennym na czterech wybranych stanowiskach trawiastych (trzy w centrum i jedno na zachodnich obrzeżach Krakowa) będących pod wpływem różnego stopnia antropopresji. Określono akumulację pierwiastków: Cd, Pb, Ni, Cu, Zn, Fe i Mg w glebach stanowisk, a także ich wilgotność, odczyn oraz temperature. Otrzymane wyniki opracowano w odniesieniu do zagęszczenia i zróżnicowania mezofauny, ze szczególnym uwzględnieniem larw muchówek Diptera. Gleby stanowisk zasadniczo różniły się koncentracją badanych metali. Na jednym ze stanowisk w centrum Krakowa, gdzie stwierdzono najmniejsze zagęszczenie i zróżnicowanie mezofauny, w tym również najmniejsze zagęszczenie i różnorodność larw Diptera odnotowano największą zawartość Cd, Pb, Ni, Zn, Fe i Cu. Z badań wynika, że największy wpływ na liczebność mezofauny ma kadm, którego koncentracja jest na ww. stanowisku ponad trzykrotnie większa niż na pozostałych. Nie stwierdzono natomiast wpływu niewielkich różnic w temperaturze gleb, wartości pH, a także wilgotności na zagęszczenie i zróżnicowanie mezofauny.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 7; 729-732
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of anthropopressure on meadow and grove pedofauna in landscape park in Krakow-Zakrzowek
Wpływ antropopresji na pedofaunę łąki i zagajnika w parku krajobrazowym w Krakowie Zakrzówku
Autorzy:
Marko-Worłowska, M.
Chrzan, A.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388220.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
pedofauna
density
diversity
heavy metal
Diptera larvae
zagęszczenie
różnorodność
metale ciężkie
larwy Diptera
Opis:
The consequence of accumulation of heavy metals (that can be detected in trace content in natural conditions) in soil is biological deactivation of environment manifesting in limitation of processes of organic substances decomposition by decreasing density, diversity and activity of the microorganisms and pedofauna. In order to evaluate the impact of pollution of environment by heavy metals a few chosen physiochemical parameters of meadow and grove soil in Landscape Park were detected. It was noted that soil of researched areas had slightly alkaline reaction, whereas concentration of Cd, Pb and Zn was higher in young pine forest soil, however only concentration of Cd in both areas was above the norm. In the soil of the meadow considerably higher density and diversity of groups of pedofauna analyzed was detected. In 1 m2 of meadow soil 4928 specimen were noted, while 3264 in forest soil. In the meadow Diptera larvae was the most diverse group, since within its order 10 families were isolated. In forest soil specimen of 4 Diptera larvae families were noted. Trophic relations of dipterofaunal larvae communities biomass significantly differ from a model designed for natural meadows.
Konsekwencją kumulacji metali ciężkich w glebie (występujących w warunkach naturalnych w ilościach śladowych) jest dezaktywacja biologiczna środowiska przejawiająca się m.in. ograniczeniem procesów rozkładu substancji organicznych poprzez zmniejszenie zagęszczenia, różnorodności i aktywności mikroorganizmów oraz pedofauny. W celu oceny wpływu zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi zbadano wybrane parametry fizykochemiczne w glebie zagajnika i łąki w Parku Krajobrazowym w Zakrzówku. Stwierdzono, że gleba badanych siedlisk wykazywały odczyn lekko zasadowy, natomiast stężenie Cd, Pb i Zn było wyższe w glebie młodego zagajnika sosnowego, ale tylko w przypadku kadmu w obydwu siedliskach przekraczało normę. W glebie łąki wykryto znacznie większą liczebność i różnorodność pedofauny. W 1 m2 gleby łąkowej odnotowano 4928 osobniki, a w glebie leśnej 3264. Na łące larwy Diptera były najbardziej zróżnicowaną grupą, bowiem w ich obrębie wyodrębniono przedstawicieli 10 rodzin. W glebie leśnej odnotowano tylko 4 rodziny larw Diptera. Struktura troficzna larw Diptera w biomasie znacznie różni się od modelu stwierdzonego dla naturalnych łąk.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 9; 1057-1064
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heavy Metals in the Soil and in the Organisms of the Invertebrates Inhabiting the Soil
Metale ciężkie w glebie i organizmach bezkręgowców glebowych
Autorzy:
Chrzan, A.
Marko-Worłowska, M.
Łaciak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389015.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
mezofauna
zagęszczenie
metale ciężkie
soil mesofauna
abundance
diversity
heavy metals
Opis:
The heavy metals that get into the organisms influence their vital processes. In order to evaluate the toxicity of metals to mesofauna of the soil the diversity, the number and the content of the Cd, Pb, Ni and Zn in the soil and in the body of the fauna of grass habitats were analysed. The chosen areas were situated near the roads with different rates of traffic flow and, to compare, in the city park. The soils were characterized by similar pH reaction and the low humidity. They differ in the content of the heavy metals. The soil in the city park showed the lowest concentration of Pb and low for the other heavy metals and, at the same time, the highest density of mesofauna.
W celu oceny toksyczności metali dla mezofauny glebowej zbadano zróżnicowanie, liczebność oraz zawartość Pb, Cd, Ni, Zn zarówno w glebie, jak i w ciele zasiedlającej ją fauny wybranych siedlisk trawiastych. Badane stanowiska były położone blisko traktów komunikacyjnych o różnym stopniu nasilenia ruchu pojazdów mechanicznych i dla porównania w parku miejskim. Gleby charakteryzował podobny odczyn pH oraz mała wilgotność. Różniły się one natomiast zawartością metali ciężkich. Gleba w parku miejskim wykazała najmniejszą koncentrację Pb i małą pozostałych metali ciężkich, a jednocześnie największe zagęszczenie mezofauny. Natomiast w organizmach badanych zwierząt glebowych stwierdzono duże stężenia metali ciężkich na stanowiskach o dużej koncentracji tych metali w glebie.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 9; 1101-1105
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ecological art in Poland - can works of art shape respectful attitude towards nature?
Sztuka ekologiczna w Polsce - czy dzieła sztuki mogą kształtować postawę szacunku do przyrody?
Autorzy:
Worłowska, M.
Marko-Worłowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/106575.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
eco-art
ecological education
nature-culture relation
sztuka ekologiczna
edukacja ekologiczna
relacje natura-kultura
Opis:
The protection of the environment is possible only in society that is aware of the problems concerning nature and properly educated. Ecological education has to include all elements related to existence of human on the Earth. The art plays an important role in ecological education. Artistic performances can provide information concerning environmental problems and can shape respectful attitude towards nature. The aim of the paper is to investigate the relations of two apparently contradictory notions that are nature and culture and to present artistic activities representing ecological art (eco-art) in Poland, derived from discussed relations. The paper attempts to prove that in spite of the fact that the very phrase nature and culture emphasizes rather the difference of incompatible things and not the common aspects of two, natural and cultural domains interpenetrate, influence, and inform each other. Owing to the interdisciplinary research each domain gains in depth and interest. The article concentrates as well on the analysis of the particular works of art of some Polish artists creating ecological art who are: Jaroslaw Kozakiewicz, Teresa Murak, and Jerzy Dmitruk. Despite the fact, that the term ecological art is not precise and therefore its status is not self-evident and self-apparent, the unifying factor of all activities of discussed artists is their common inspiration. Their origin is derived from authentic need of people to prevent tragic condition of our Planet. The aim of all ecological artistic activities is the call for environmental protection and reflection that causes change of lifestyle of the recipients.
Ochronę środowiska przyrodniczego można skutecznie realizować tylko w społeczeństwie uwrażliwionym na przyrodę i przyrodniczo wyedukowanym. Edukacja prośrodowiskowa musi łączyć w sobie wszystkie elementy związane z egzystencją człowieka na Ziemi. Sztuka jako forma edukacji ekologicznej spełnia wiele ról. Oddziaływanie przez sztukę stwarza możliwości dostarczania informacji na temat problemów środowiskowych i kształtowania postawy szacunku do przyrody. Celem tej pracy jest zbadanie relacji, zależności i punktów styku dwóch przeciwstawnych z pozoru pojęć, jakimi są natura (przyroda) i sztuka, oraz omówienie wynikających z tych relacji zjawisk artystycznych, wpisujących się w nurt sztuki ekologicznej na gruncie polskim. Praca próbuje udowodnić, że, pomimo iż samo wyrażenie natura i kultura podkreśla raczej różnice niewspółdziałających ze sobą zjawisk, a nie wzajemnych zależności, te dwie dziedziny informują się nawzajem i wpływają na siebie. Koncentruje się też na analizie wybranych działań artystycznych polskich artystów, którzy tworzą dzieła o charakterze ekologicznym. Praca przedstawia takich twórców sztuki ekologicznej w Polsce, jak: Jarosław Kozakiewicz, Teresa Murak i Jerzy Dmitruk. Mimo że termin sztuka ekologiczna nie jest precyzyjny i ma charakter umowny, to wyżej wymienionych artystów i dzieła sztuki ekologicznej łączy to, że wypływają one z autentycznej potrzeby ludzi i ekologicznie trudnej sytuacji Ziemi. Celem artystów jest głęboko ekologiczny przekaz, będący wezwaniem do działań w obronie Ziemi oraz refleksja dążąca ku zmianie stylu życia odbiorcy.
Źródło:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2010, 15, 1; 17-20
2084-4506
Pojawia się w:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies