Autor: Mania, T. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Heat and Cold Energy Storage Technologies as a Practical Complement to Renewable Energy Installations
Autorzy:: Mania, T.
Kawa, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1191856.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Gdańska Szkoła Wyższa
Tematy:: energy storage
types of heat storage
heat storage loading and unloading
energy efficiency
heat pumps
Opis:: Thermal energy storage can be defined as temporary storage of heat energy at low or high temperatures. The development and innovative solutions of the thermal energy storage technology can, in the long-term, mitigate the negative impact on the environment and facilitate more energy-efficient exploitation of thermal energy systems. The main goal in thermal energy storage systems is to store the solar heat accumulated during the summer for heating in winter. The concept of such use of solar energy is not new, because it has already been developed and improved over the centuries, where it has played an important role in energy saving and significantly contributed to the improvement of energy efficiency and reduction of gas emissions to the atmosphere. The article presents the types of heat storages with particular emphasis on BTESstorage systems with examples of their applications.
Źródło:: Eco-Energetics: technologies, environment, law and economy; 2018, 1; 41--50
2657-5922
2657-7674
Pojawia się w:: Eco-Energetics: technologies, environment, law and economy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Migration studies of nickel and chromium from ceramic and glass tableware into food simulants
Autorzy:: Szynal, T.
Rebeniak, M.
Mania, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/877487.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: nickel migration
chromium migration
migration
ceramic tableware
glass tableware
tableware
food
food contact material
Opis:: Background. In addition to the release of lead and cadmium from ceramic and glass vessels, (acceptable limits being set by the EU 84/500/EC Directive), other harmful metals can migrate, such as nickel and chromium. Permissible migration limits for these latter metals however have not yet been set in the EU legislation. Both the toxic properties of nickel and chromium and the measures taken by the European Commission Working Group on Food Contact Materials for verifying permissible migration limits for lead, cadmium and other metals from ceramics have acted as drivers for studies on nickel and chromium release from ceramic and glass tableware. Objective. To investigate the migration of nickel and chromium into food simulants from ceramic and glassware, available on the Polish market, which are intended for coming into contact with food. Potential consumer exposure can thereby be estimated from the release of these elements into food. Materials and Methods. Tableware consisted of ceramics and glass vessels generally available on the domestic market, with inner surfaces being mainly coloured and with rim decorations. Migration of nickel and chromium studied from the ceramics was carried out in 4% acetic acid (24 ± 0.5 hrs at 22 ± 2°C), whilst that from glassware in 4% acetic acid (24 ± 0.5 hrs at 22 ± 2°C) and 0.5% citric acid (2 ± 0.1 hrs at 70 ± 2°C). The concentrations of metals which had migrated into the test solutions were measured by using flame atomic absorption spectrometry (FAAS). This analytical procedure had been previously validated by measuring nickel and chromium released into food simulants from ceramic and glass tableware where working ranges, detection limits, quantification limits, repeatability, accuracy, mean recovery and uncertainty were established. Results. Migration of nickel and chromium was measured from 172 ceramic and 52 and glass vessels samples, with all results being below the limits of quantification (LOQ = 0.02 mg/L), excepting one instance where a 0.04 mg/L concentration of nickel was found. The validated methods for measuring chromium achieved the following parameters; 0.02 to 0.80 mg/L operating range, 0.01 mg/L detection limit, 0.02 mg/L limit of quantification, 6% repeatability, 2.8% accuracy, 102% average recovery and 11% uncertainty. For the nickel method the corresponding parameters were 0.02 to 0.80 mg/L working range, 0.02 mg/L limit of quantification, 0.01 mg/L detection limit, 5% repeatability, 6.5% accuracy, 101% average recovery and 12% uncertainty. Conclusions. The tested ceramics and glassware did not pose a threat to human health regarding migration of nickel and chromium, and thus any potential exposure to these metals released from these products into food will be small. However, due to the toxicity of these metals, the migration of nickel and chromium is still required for articles coming into contact with food, which includes metalware.
Wprowadzenie. Z wyrobów ceramicznych i szklanych, obok migracji ołowiu i kadmu, dla których w UE określono dopuszczalne limity (Dyrektywa 84/500/EC) może zachodzić migracja także innych szkodliwych dla zdrowia metali, w tym niklu i chromu. Dla chromu i niklu nie ustanowiono jeszcze w UE dopuszczalnych limitów migracji. Właściwości toksyczne niklu i chromu oraz podjęte przez European Commision Working Group on Food Contact Materials prace mające na celu weryfikację dopuszczalnych limitów migracji ołowiu i kadmu z wyrobów ceramicznych oraz wprowadzenie limitowania dla innych pierwiastków, skłoniły do podjęcia badań uwalniania niklu i chromu z ceramicznych i szklanych naczyń stołowych. Cel. Zbadanie migracji do płynów modelowych niklu i chromu z naczyń ceramicznych i szklanych przeznaczonych do kontaktu z żywnością, dostępnych na rynku w Polsce, w celu oszacowania wielkości potencjalnego narażenia konsumentów na te metale uwalniane z takich wyrobów do żywności. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiły stołowe naczynia ceramiczne i naczynia szklane, głównie z barwioną powierzchnią wewnętrzną i zdobionym obrzeżem, pochodzące z obrotu handlowego. Migrację niklu i chromu z badanych wyrobów ceramicznych przeprowadzano do 4% kwasu octowego (24 ± 0,5 h w temperaturze 22 ± 2 ºC), natomiast migrację z naczyń szklanych do 4% kwasu octowego (24 ± 0,5 h w temperaturze 22 ± 2 ºC) i 0,5% kwasu cytrynowego (2 ± 0,1 h w temperaturze 70 ± 2 ºC). Zawartość badanych metali w płynach modelowych uzyskanych po migracji, oznaczano metodą płomieniowej atomowej spektrometrii absorpcyjnej (FAAS). Badania poprzedzono walidacją metody oznaczania niklu i chromu uwalnianych do płynów modelowych z ceramicznych i szklanych naczyń stołowych. Wyznaczono następujące parametry metody oznaczania chromu i niklu: zakres roboczy, granicę wykrywalności, granicę oznaczalności, powtarzalność, poprawność, średni odzysk oraz niepewność. Wyniki. Migracja niklu i chromu z 172 badanych naczyń ceramicznych i 52 naczyń szklanych, w zastosowanych warunkach badania migracji, była poniżej granicy oznaczalności metody analitycznej (LOQ) wynoszącej 0,02 mg/L, z wyjątkiem jednego naczynia, z którego migracja niklu była wyższa i wynosiła 0,04 mg/L. Zwalidowaną metodę oznaczania chromu charakteryzowały następujące parametry: zakres roboczy - od 0,02 do 0,80 mg/L, granica wykrywalności - 0,01 mg/L, granica oznaczalności - 0,02 mg/L, powtarzalność - 6%, poprawność - 2,8%, średni odzysk - 102% i niepewność - 11%. Parametry metody oznaczania niklu: zakres roboczy - od 0,02 do 0,80 mg/L, granica oznaczalności - 0,02 mg/L, granica wykrywalności - 0,01 mg/L, powtarzalność - 5%, poprawność - 6,5%, średni odzysk - 101% i niepewność -12%. Wnioski. Zbadane wyroby ceramiczne i szklane nie stanowią zagrożenia dla zdrowia człowieka w zakresie migracji niklu i chromu, a potencjalne narażenie na te metale uwalniane z tych wyrobów do żywności będzie niewielkie. Jednak, ze względu na toksyczność tych metali wskazane jest kontynowanie badań uwalniania niklu i chromu z wyrobów do kontaktu z żywnością, z uwzględnieniem naczyń metalowych.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2016, 67, 3
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Wybrane aspekty odpowiedzi konstrukcji płytowych na obciążenia impulsowe
Some aspects of plated structures response to pulse loading
Autorzy:: Kowal-Michalska, K.
Mania, R.
Niezgodziński, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/211105.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:: stateczność dynamiczna
kompozyty
MES (metoda elementów skończonych)
konstrukcje płytowe
dynamic stability
composites
FEM
plated structures
Opis:: Problem dynamicznej utraty stateczności czy też dynamicznego wyboczenia konstrukcji cienkościennych (prętów, powłok i płyt) był przedmiotem licznych studiów, mimo to wydaje się, że analiza dynamicznej odpowiedzi konstrukcji, w tym szczególnie konstrukcji zbudowanych z cienkich płyt kompozytowych, jest nadal sprawą trudną i wymaga specjalnej uwagi przy interpretacji wyników. W niniejszej pracy badano dynamiczne zachowanie się cienkich płyt kompozytowych i konstrukcji słupowych o przekroju zamkniętym zbudowanych z takich płyt, poddanych impulsom o skończonym czasie trwania. Analiza ta dotyczyła określenia wpływu: kształtu i czasu trwania impulsu obciążenia, zastosowanych kryteriów stateczności dynamicznej, imperfekcji geometrycznych ścian, wymiarów geometrycznych - grubości i szerokości ścian, parametrów związanych z charakterystykami materiałowymi (w zakresie sprężystym i plastycznym) oraz układu i orientacji warstw, na odpowiedź dynamiczną kompozytowych konstrukcji płytowych i ocenę wielkości ich dynamicznego obciążenia krytycznego i granicznego. Do obliczeń numerycznych zastosowana została metoda elementów skończonych (pakiet ANSYS).
The dynamic stability problem or dynamic buckling of thin-walled structures (rods, shells and plates) was a subject of many studies, although it seems that the analysis of dynamic response of plated structures - especially thin-walled composite structures is a difficult matter and special care in results interpretation is needed. In the paper, the dynamic behaviour of thin-walled composite (multi-layered) plates and columns of closed cross-section built of such plates was considered where the pulse loading was of finite duration. The analysis concerns the determination of influence of: shape and duration of pulse loading, applied dynamic stability criteria, initial imperfections, geometry - walls dimensions, material parameters (in elastic and plastic ranges) and layers lay-up on dynamic response of composite plated structures and their dynamic critical load and carrying capacity. In numerical calculations, the Finite Element Method was applied (software package ANSYS).
Źródło:: Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2008, 57, 3; 381-393
1234-5865
Pojawia się w:: Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Exposure assessment to lead, cadmium, zinc and copper released from ceramic and glass wares intended to come into contact with food
Autorzy:: Mania, M.
Szynal, T.
Rebeniak, M.
Postupolski, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/875079.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:: Background. One of the important source of food contamination with elements harmful to human health such as lead or cadmium is migration from the articles intended to come into contact with food. Ceramic and glass articles can also be a source of zinc and copper which compounds are used during the production process of vessels. Objective. Determination of migration of lead, cadmium, zinc and copper from ceramic and glass wares available on the market in Poland and assessment of consumer exposure to these elements. Material and methods. Ceramic and glass articles which were available on the retail market and mainly produced in China were tested for release of lead, cadmium, zinc and copper. Samples for testing were prepared in accordance with European Standards: EN 1388-1 and EN 1388-2 and the migration of elements into a food simulant (4% acetic acid) was measured using flame atomic absorption spectrometry (FAAS). Validated and accredited methods according to EN ISO/ IEC 17025:2005 meeting the criteria set in the legislation were applied. Exposure assessment was performed taking into account actual reference doses introduced by the European Food Safety Authority (EFSA) and the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA). Results. 736 samples of ceramic and glass wares were tested. Among investigated samples for migration of lead 82% of results were below limit of quantification (LOQ = 0.1 mg/L) of the analytical method used. For cadmium zinc and copper results below LOQ were found in 94%, 79% and 100% tested samples, respectively (Cd LOQ = 0.01mg/L; Zn LOQ = 0.05 mg/L; Cu LOQ = 0.03 mg/L). Only one sample release lead in amount higher than limit set in Polish Standard PN-B-13210:1997, it was rim of the glass mug and migration value was 4.81 mg/article. In case of cadmium there were two samples which exceeded permissible migration limit, it was flat ceramic dish and the rim of the glass mug, migration values were: 0.14 mg/dm2 and 0.42 mg/article respectively. The most measurable results (above LOQ) in case of lead and cadmium were for the samples of ceramic and glass drinking vessels. Quantifiable amounts of zinc were found also in other groups of articles tested: flat and deep ceramic dishes. None of the tested articles released copper in amount higher than LOQ value. The risk assessment showed that lead and cadmium exposure for some of the samples far exceed the reference doses. For children, assuming a single use only of these vessels, these doses may be exceeded: in the case of lead, 69 times and in the case of cadmium, 8 times. Conclusions. It is the urgent need to introduce requirements into the applicable legislation for the rim area of drinking ceramic and glass vessels to reduce exposure especially by the most vulnerable groups of population such as children.
Wprowadzenie. Jednym z istotnych źródeł zanieczyszczenia żywności pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia człowieka, takimi jak ołów lub kadm, jest ich migracja z wyrobów do kontaktu z żywnością. Wyroby ceramiczne i szklane mogą być również źródłem pobrania poza ołowiem i kadmem innych pierwiastków, których związki są wykorzystywane podczas procesu produkcji naczyń, takich jak cynk i miedź. Cel. Celem badań było zbadanie migracji ołowiu, kadmu, cynku i miedzi z wyrobów ceramicznych oraz wyrobów szklanych dostępnych na rynku w Polsce oraz oszacowanie narażenia konsumentów na te pierwiastki. Materiał i metody. Wyroby ceramiczne i szklane dostępne na rynku detalicznym i produkowane głównie w Chinach, zostały zbadane pod kątem uwalniania ołowiu, kadmu, cynku i miedzi. Próbki do badań przygotowano zgodnie z normami europejskimi: EN 1388-1 i EN 1388-2, a migracja pierwiastków do płynu modelowego (4% kwasu octowego) była mierzona metodą płomieniowej atomowej spektrometrii absorpcji (FAAS). Stosowano zwalidowane i akredytowane metody zgodne z EN ISO/IEC 17025: 2005 spełniające kryteria określone w ustawodawstwie. Ocenę narażenia przeprowadzono przy uwzględnieniu aktualnych dawek referencyjnych określonych przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i Połączony Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA). Wyniki. Zbadano 736 próbek wyrobów ceramicznych i szklanych. Wśród badanych próbek w kierunku migracji ołowiu 82% wyników było poniżej granicy oznaczalności (LOQ = 0.1 mg/L) zastosowanej metody analitycznej. Dla kadmu, cynku i miedzi wyniki poniżej LOQ stwierdzono odpowiednio w: 94% 79% i 100% zbadanych próbek (Cd LOQ = 0.01mg/L; Zn LOQ = 0.05 mg/L; Cu LOQ = 0.03 mg/L). Tylko dla jednej próbki stwierdzono uwalnianie ołowiu w ilości wyższej niż dopuszczalny poziom określony w polskiej normie PN-B-13210:1997, był to kubek szklany, a wartość migracji z obrzeża naczynia wyniosła 4,81 mg/ wyrób. W przypadku kadmu dwie próbki przekroczyły dopuszczalny limit, było to płaskie ceramiczne naczynie i obrzeże szklanego kubka, wartości migracji wynosiły odpowiednio: 0,14 mg/dm2 i 0,42 mg/wyrób. Najwięcej mierzalnych wyników (powyżej LOQ) w przypadku ołowiu i kadmu było wśród próbek ceramicznych i szklanych naczyń do picia. Wyniki mierzalne dla cynku znaleziono również w innych grupach badanych produktów tj.: płaskich i głębokich naczyń ceramicznych. Żadna z badanych próbek nie uwalniała miedzi w ilości wyższej niż wartość granicy oznaczalności (LOQ). Ocena ryzyka wykazała, że narażenie na ołów i kadm w przypadku niektórych zbadanych naczyń znacznie przekracza dawki referencyjne. W przypadku dzieci, przyjmując jednorazowe tylko użycie tych naczyń, dawki te mogą zostać przekroczone: dla ołowiu - 69 razy, dla kadmu - 8 razy. Wnioski. Istnieje pilna potrzeba ustalenia wymagań dla obrzeża naczyń ceramicznych i szklanych w obowiązujących przepisach, w celu zmniejszenia narażenia, zwłaszcza przez najbardziej wrażliwe grupy populacji takie jak dzieci.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2018, 69, 4
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Exposure to lead and cadmium released from ceramics and glassware intended to come into contact with food
Autorzy:: Rebeniak, M.
Wojciechowska-Mazurek, M.
Mania, M.
Szynal, T.
Strzelecka, A.
Starska, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/876754.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: lead exposure
cadmium exposure
ceramics
glass
contact with food
food contact surface
lead migration
cadmium migration
risk assessment
health hazard
human health
kitchenware
Opis:: Background. The dietary intake of harmful elements, particularly lead and cadmium constitutes a health threat and essential measures should be undertaken to reduce consumer exposure. The latest risk assessments by the European Food Safety Authority (EFSA) and Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) have indicated that the Provisional Tolerable Weekly Intake (PTWI) for lead and cadmium do not ensure health safety and their review had to be undertaken. Migration from ceramics and glassware intended for food contact is an important source of lead and cadmium intake. Objectives. To study the release of lead and cadmium from ceramics and glassware (including decorated products) intended for food contact that are available on the Polish market and to assess the resulting health risk to the consumer. Materials and Methods. Ceramics and glassware (mainly decorated) were sampled from the Polish market during 2010- 2012 throughout the country by staff of the Sanitary-Epidemiological Stations in accordance with monitoring procedures and guidelines designed by the National Institute of Public Health-National Institute of Hygiene. Migration of lead and cadmium was measured by incubating the samples with 4% acetic acid for 24 hours at a temperature of 22±2ºC in the dark. Flame Atomic Absorption Spectrometry (FAAS) was used to measure these elements in food simulant according to a validated and accredited method (PN-EN ISO/IEC 17025). Results. 1273 samples of ceramics and glass wares were analysed in 2010-2012. Lead and cadmium release were usually found to be below analytical detection limits. Permissible migration limits (as prescribed by the legislation) of these metals were rarely exceeded and were reported mainly in articles imported from outside the EU. Two imported and decorated ceramic flat plates released lead at 0.9 and 11.9 mg/dm2 (limit 0.8 mg/dm2) and 5 imported deep plates gave migration values of 4.7 mg/L, 4.9 mg/L, 5.6 mg/L, 6.1 mg/L, 8.6 mg/L (limit 4.0 mg/L). Lead migrations from ceramic ware rims above the 2.0 mg per product limit (as established in Polish Standard PN-B-13210:1997 [16]) were observed in 4 samples, at 2.1, 3.7, 4.2 and 14.4 mg per product, respectively. Migrations of cadmium from the ceramic samples’ rims were within permissible limits. Majority of high migration results were obtained for decorated rims of glass vessels for beverages. The highest migration from the rim of an imported glass mug was reported at 163.8 mg/product for lead and at 8.96 mg/product for cadmium. Risk assessment indicated that exposures to lead and cadmium released from ceramic wares based on the migration limits set by the EU legislation lead to human intake close to, or exceeding reference doses. For a 20 kg b.w. child the lead BMDL01 value could thus be exceeded by over 30-fold and the cadmium TWI value 4-fold. Conclusions. Review of EU legislation applicable to lead and cadmium migration limits from ceramics is necessary with an intention to lower such limits. The limits applied to the rims of ceramics and glassware intended for beverages should be included. The release of lead and cadmium at the maximum permissible levels for ceramics may lead to uptakes becoming hazardous to human health. Appropriate measures are thus necessary to reduce sources of exposure.
Wprowadzenie. Pobranie pierwiastków szkodliwych dla zdrowia, szczególnie ołowiu i kadmu z żywnością stwarza zagrożenie dla zdrowia i niezbędne jest podejmowanie działań mających na celu obniżenie narażenia konsumentów. Najnowsze oceny ryzyka dokonane przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i Połączony Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA) wykazały, że wartości tymczasowego tolerowanego tygodniowego pobrania (PTWI) ołowiu i kadmu nie zapewniały bezpieczeństwa zdrowotnego i doprowadziły do ich weryfikacji. Jednym z istotnych źródeł pobrania ołowiu i kadmu z żywnością jest ich migracja z wyrobów ceramicznych i szklanych przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Cel. Zbadanie uwalniania ołowiu i kadmu z wyrobów ceramicznych i szklanych w tym dekorowanych przeznaczonych do kontaktu z żywnością dostępnych w obrocie w Polsce oraz ocena ryzyka dla zdrowia konsumenta. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiły wyroby ceramiczne i szklane, głównie dekorowane, pobierane z obrotu handlowego w latach 2010-2012 na terenie całego kraju przez przedstawicieli Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych w ramach monitoringu, zgodnie z planem i wytycznymi opracowanymi przez Zakład Bezpieczeństwa Żywności Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny. Migrację ołowiu i kadmu z próbek wyrobów ceramicznych i szklanych przeprowadzano do 4% kwasu octowego przez 24 godziny w temperaturze 22±2ºC (w ciemności). Zawartość ołowiu i kadmu w płynie modelowym po migracji oznaczano metodą płomieniowej atomowej spektrometrii absorpcyjnej (FAAS), zwalidowaną i akredytowaną zgodnie z PN-EN ISO/IEC 17025. Wyniki. W latach 2010-2012 zbadano 1273 próbki wyrobów ceramicznych i szklanych. Uwalnianie ołowiu i kadmu z naczyń ceramicznych i szklanych było przeważnie poniżej granic wykrywalności stosowanych metod analitycznych. Przekroczenia limitów migracji tych metali z naczyń ceramicznych określonych w ustawodawstwie stwierdzano rzadko, głównie z wyrobów z importu (spoza UE). Z 2 naczyń ceramicznych płaskich zdobionych (z importu) ilości uwalnianego ołowiu wynosiły 0,9 mg/dm2 i 11,9 mg/dm2 (limit 0,8 mg/dm2). Z 5 naczyń ceramicznych głębokich (z importu) migracja ołowiu powyżej limitu (4,0 mg/L) wynosiła: 4,7 mg/L; 4,9 mg/L; 5,6 mg/L; 6,1 mg/L; 8,6 mg/L. Migrację ołowiu z obrzeży naczyń ceramicznych w ilościach przekraczających limit (2,0 mg/wyrób), podany w polskiej normie PN-B-13210:1997 [16], stwierdzono z 4 wyrobów i wynosiła ona: 2,1 mg/wyrób 3,7 mg/wyrób, 4,2 mg/wyrób, 14,4 mg/wyrób. Nie stwierdzono migracji kadmu z obrzeży badanych naczyń ceramicznych w ilości przekraczającej limit. Największą migrację ołowiu wynoszącą 163,8 mg/wyrób i kadmu 8,96 mg/wyrób stwierdzono z obrzeża kubka szklanego, z importu. Ocena narażenia na ołów i kadm wykazała, że uwalnianie ołowiu i kadmu na poziomie najwyższych dopuszczalnych ilości, podanych w przepisach UE, prowadzi do pobrania tych metali bliskiego bądź przekraczającego dawki referencyjne. W przypadku dziecka o masie ciała 20 kg przekroczenie dawki BMDL01 dla ołowiu może być ponad 30-krotne, a przekroczenie TWI dla kadmu ponad 4-krotne. Wnioski. Konieczne jest obniżenie obowiązujących w UE limitów migracji ołowiu i kadmu z naczyń ceramicznych oraz wprowadzenie limitów dla obrzeży naczyń ceramicznych przeznaczonych do napojów, a także dla wyrobów szklanych. Uwalnianie ołowiu i kadmu na poziomie najwyższych dopuszczalnych ilości zgodnych z aktualnymi przepisami dla wyrobów ceramicznych może prowadzić do pobrania tych metali zagrażającego zdrowiu. Niezbędne jest podjęcie działań eliminujących źródła zagrożenia.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2014, 65, 4
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Exposure assessment of the population in Poland to the toxic effects of arsenic compounds present in rice and rice based products
Autorzy:: Mania, M.
Rebeniak, M.
Szynal, T.
Starska, K.
Wojciechowska-Mazurek, M.
Postupolski, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/871388.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: arsenic compound
human exposure
exposure assessment
human population
Polska
toxic effect
rice
rice-based product
Opis:: Background. Rice is a staple food for many people in the world and an important ingredient for production of food for infants and young children. According to European Food Safety Authority (EFSA), cereals, primarily rice and rice products, are an important source of human exposure to inorganic arsenic, which has been classified by the International Agency for Research on Cancer (IARC) as group I carcinogen. Arsenic is present in rice and rice products mainly as an inorganic form being more toxic than organic compounds. Objectives. The aim of the study was to determine the total and inorganic arsenic content in rice, rice-based products including food for infants and young children available on the market in Poland and thus to estimate consumer exposure to inorganic arsenic from these groups of foodstuffs. Materials and Methods. A total of 62 samples of rice and rice products from trade, including a group of rice products for infants and young children, were tested. Contents of total and inorganic arsenic were determined by using hydride generation atomic absorption spectrometry (HGAAS), after dry mineralization of samples and reduction of arsenic to arsenic hydride with sodium borohydride. To extract the inorganic arsenic forms, the samples were subjected to hydrolysis in concentrated HCl and then reduced in the presence of hydrobromic acid and hydrazine sulphate after which triple chloroform extractions and triple 1M HCl re-extractions were performed. Exposure of different groups of populations (adults and children), was estimated in relation to the Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL05) as set by the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) that resulted in a 0.5% increase in lung cancer (3.0 μg/kg body weight (b.w.) per day). Results. Mean content of total and inorganic arsenic in investigated rice samples was 0.12 mg/kg (median: 0.09 mg/kg; 90th percentile 0.22 mg/kg) and 0.04 mg/kg (median: 0.03 mg/kg, 90th percentile 0.07 mg/kg). Brown rice was found to be more highly contaminated with both total and inorganic arsenic than white rice. Mean contamination of brown rice with total arsenic and inorganic arsenic was: 0.18 mg/kg (median: 0.12 mg/kg, 90th percentile: 0.32 mg/kg) and 0.05 mg/kg (median: 0.05 mg/kg, 90th percentile: 0.07 mg/kg). In turn for the white rice contamination was lower, mean total arsenic content: 0.10 mg/kg (median: 0.08 mg/kg, 90th percentile: 0.19 mg/kg) and mean inorganic arsenic: 0.03 mg/kg (median: 0.03 mg/kg, 90th percentile: 0.06 mg/ kg). Contamination of rice-based products both total and inorganic arsenic was similar to those reported for rice, except rice wafers (mean: 0.24 mg/kg and 0.13 mg/kg). In the group of products for infants and young children obtained results were low – mean total arsenic content was 0.06 mg/kg and inorganic arsenic 0.02 mg/kg. The estimated average adult and children’s exposure to inorganic arsenic with rice and rice products was less than 1% of the BMDL05. Intake of inorganic arsenic by 12-month-old infants with ricebased products intended for this group of population was at 6% BMDL05. Conclusions. Based on the obtained results, it was found that the content of total and inorganic arsenic in investigated samples of rice and rice products did not pose a health risk even though contamination levels in some individual samples were significant.
Wprowadzenie. Ryż stanowi podstawę wyżywienia wielu ludzi na świecie a ponadto jest ważnym składnikiem wykorzystywanym do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zboża, przede wszystkim ryż i produkty ryżowe są istotnym źródłem narażenia człowieka na arsen nieorganiczny, który został zaliczony przez Międzynarodową Agencję ds. Badań nad Rakiem (IARC) do grupy I substancji rakotwórczych dla człowieka. Arsen występuje w ryżu i produktach ryżowych głównie w postaci bardziej toksycznych nieorganicznych połączeń w porównaniu z organicznymi połączeniami charakteryzującymi się mniejszą toksycznością. Cel. Celem badań było oznaczenie zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego w ryżu, produktach ryżowych, w tym żywności dla niemowląt i małych dzieci dostępnych w obrocie handlowym w Polsce oraz ocena narażenia konsumentów na pobranie arsenu nieorganicznego z tymi grupami środków spożywczych. Materiał i metody. Zbadano łącznie 62 próbki ryżu oraz produktów ryżowych pochodzących z obrotu handlowego, w tym grupę produktów ryżowych przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. Zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego oznaczono po suchej mineralizacji próbek metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z wykorzystaniem generacji wodorków (HGAAS), po uprzedniej redukcji arsenu do arsenowodoru za pomocą borowodorku sodu. W celu wydzielenia nieorganicznych form arsenu próbki przed mineralizacją poddano hydrolizie w środowisku stężonego HCl, a następnie redukcji w obecności kwasu bromowodorowego i siarczanu hydrazyny oraz 3-krotnej ekstrakcji chloroformem i reekstrakcji 1M HCl. Oszacowane narażenie w odniesieniu do różnych grup populacji porównano z wartością najniższej dawki wyznaczającej (Benchmark Dose Lower Confidence Limit) BMDL05 ustaloną przez the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) powodującą 0,5% wzrost zachorowań na raka płuc (3,0 μg/kg m.c./dzień). Wyniki. Średnia zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego w badanych próbkach ryżu wyniosła 0,12 mg/kg (mediana: 0,09 mg/kg; 90-ty percentyl: 0,22 mg/kg) oraz 0,04 mg/kg (mediana: 0,03 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,07 mg/kg). Zanieczyszczenie ryżu brązowego zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było wyższe w porównaniu z ryżem białym. Średnia zawartość arsenu całkowitego w badanych próbkach ryżu brązowego wyniosła 0,18 mg/kg (mediana: 0,12 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,32 mg/kg), natomiast arsenu nieorganicznego 0,05 mg/kg, (mediana: 0,05 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,07 mg/kg). Zanieczyszczenie ryżu białego arsenem całkowitym i nieorganicznym było niższe, średnia odpowiednio: 0,10 mg/kg (mediana 0,08 mg/kg; 90-ty percentyl 0,19 mg/kg) oraz 0,03 mg/kg (mediana 0,03 mg/kg; 90-ty percentyl 0,06 mg/kg). Zanieczyszczenie produktów ryżowych zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było podobne do stwierdzanego w ryżu z wyjątkiem wafli ryżowych (średnia: 0,24 mg/kg i 0,13 mg/kg). W grupie produktów dla niemowląt uzyskane wyniki były niskie – średnia zawartość arsenu całkowitego wyniosła 0,06 mg/kg, nieorganicznego zaś 0,02 mg/kg. W odniesieniu do dorosłych i dzieci oszacowane średnie narażenie na arsen nieorganiczny dla ryżu i produktów ryżowych wyniosło poniżej 1% najniższej dawki wyznaczającej BMDL05. Pobranie arsenu nieorganicznego przez 12-miesięczne niemowlęta z produktami na bazie ryżu przeznaczonymi dla tej grupy populacji wyniosło 6% BMDL05. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego w zbadanych próbkach ryżu i produktów ryżowych nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, pomimo iż zanieczyszczenie pojedynczych próbek było istotne.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2017, 68, 4
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Human exposure assessment to different arsenic species in tea
Autorzy:: Mania, M.
Szynal, T.
Rebeniak, M.
Wojciechowska-Mazurek, M.
Starska, K.
Strzelecka, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/873885.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: human exposure
exposure assessment
total arsenic
arsenic
tea
consumption
human nutrition
Opis:: Background. Inorganic forms of arsenic are much more highly toxic to humans than organic species. Their effects include being carcinogenic, genotoxic and neurotoxic, where in the latter case, above all, they affect nervous system development in the foetus, infants and children. The main foodstuffs contributing significantly to its total dietary intake are drinking water, rice (and its products), fish, seafood, cereals, seaweed, root vegetables, food supplements, mushrooms and tea. After water, tea is the second most popular beverage drunk in Poland with average consumption annually indicating that statistically every Polish inhabitant drinks at least one cup of tea daily. Objectives. The aim of the study was to determine the total and inorganic content of arsenic in various black and green teas available on the market and thus to estimate consumer exposure to inorganic arsenic from this foodstuff. Materials and Methods. Analyses of total and inorganic arsenic were performed on 23 samples of black and green teas that consisted of tea leaves, teas in bags and granules, from various sources. The analytical method was hydride generation atomic absorption spectrometry (HGAAS), after dry ashing of samples and reduction of arsenic to arsenic hydride using sodium borohydride. In order to isolate only the inorganic forms of arsenic prior to mineralisation, samples were subjected to concentrated HCl hydrolysis, followed by reduction with hydrobromic acid and hydrazine sulphate after which triple chloroform extractions and triple 1M HCl re-extractions were performed. Exposure of adults was estimated in relation to the Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL05) as set by the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) that resulted in a 0.5% increase in lung cancer (3.0 μg/kg body weight (b.w.) per day). Results. Green teas were found to be more highly contaminated with both total and inorganic arsenic than black teas. Contamination of black teas total and inorganic arsenic was mean: 0.058 mg/kg (median: 0.042 mg/kg, 90th percentile: 0.114 mg/kg), and 0.030 mg/kg, (median: 0.025 mg/kg, 90th percentile: 0.030 mg/kg) respectively. Whilst for the green teas, these were correspondingly mean total arsenic content: 0.134 mg/kg (median: 0.114 mg/kg, 90th percentile: 0.234 mg/kg) and inorganic arsenic, mean: 0.100 mg/kg (median: 0.098 mg/kg, 90th percentile: 0.150 mg/kg). The estimated average adult exposures to inorganic arsenic in black and green tea were less than 1% of the BMDL05. Green tea samples, with the highest measured inorganic arsenic, were found to cause an intake exceeding 0.5% of the BMDL05 value. However when the drinking water is also accounted for when teas are prepared, then the exposure from black and green tea becomes exceeding 0.7% and 1.3% of the BMDL05 value respectively. Conclusions. Findings thus demonstrate that drinking black or green teas does not pose a significant health threat to consumers, even though contaminations in some individual samples were significant.
Wprowadzenie. Nieorganiczne związki arsenu charakteryzują się znacznie większą toksycznością w porównaniu z organicznymi połączeniami tego pierwiastka. Wykazują one działanie rakotwórcze, genotoksyczne oraz neurotoksyczne, przede wszystkim na rozwijający się ośrodkowy układ nerwowy płodu, niemowląt i małych dzieci. Do środków spożywczych mających istotny udział w całkowitym pobrania arsenu nieorganicznego z dietą należą: woda do picia, ryż i produkty na bazie ryżu, ryby, owoce morza, zboża, wodorosty morskie, warzywa korzeniowe, suplementy diety, grzyby, a także herbata. W Polsce herbata, po wodzie, jest drugim napojem, jeśli chodzi o wielkość spożycia. Średnie roczne spożycie herbaty na jednego mieszkańca w Polsce wskazuje, że statystyczny Polak wypija dziennie co najmniej jedną szklankę herbaty. Cel. Celem badań było oznaczenie zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego w próbkach różnych rodzajów herbat czarnych i zielonych dostępnych w obrocie handlowym oraz ocena narażenia konsumentów na pobranie arsenu nieorganicznego z tym środkiem spożywczym. Materiał i metody. Analizie na zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego poddano 23 próbki herbat czarnych i zielonych - liściastych, ekspresowych i granulowanych, różnego pochodzenia. Zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego oznaczono po suchej mineralizacji próbek metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z wykorzystaniem generacji wodorków (HGAAS), po uprzedniej redukcji arsenu do arsenowodoru za pomocą borowodorku sodu. W celu wydzielenia nieorganicznych form arsenu próbki przed mineralizacją poddano hydrolizie w środowisku stężonego HCl, a następnie redukcji w obecności kwasu bromowodorowego i siarczanu hydrazyny oraz 3-krotnej ekstrakcji chloroformem i reekstrakcji 1M HCl. Oszacowane narażenie w odniesieniu do osób dorosłych porównano z wartością najniższej dawki wyznaczającej (Benchmark Dose Lower Confidence Limit) BMDL05 ustaloną przez the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) powodującą 0,5% wzrost zachorowań na raka płuc (3,0 μg/kg m.c./dzień). Wyniki. Zanieczyszczenie badanych herbat zielonych zarówno arsenem całkowitym jak i nieorganicznym było wyższe w porównaniu z zanieczyszczeniem herbat czarnych. W herbatach czarnych średnia zawartość arsenu całkowitego wyniosła 0,058 mg/kg (mediana: 0,042 mg/kg, 90-ty percentyl: 0,114 mg/kg), natomiast arsenu nieorganicznego 0,030 mg/kg, (mediana: 0,025 mg/kg, 90. percentyl: 0,030 mg/kg). W herbatach zielonych średnie zanieczyszczenie arsenem całkowitym wynosiło 0,134 mg/kg (mediana: 0,114 mg/kg, 90. parcentyl: 0,234 mg/kg) i arsenem nieorganicznym wynosiło 0,100 mg/kg (mediana: 0,098 mg/kg, 90. percentyl: 0,150 mg/kg). Oszacowane średnie narażenie na arsen nieorganiczny w odniesieniu do osób dorosłych wyniosło dla herbat czarnych i zielonych poniżej 1% wartości najniższej dawki wyznaczającej BMDL05. Przy najwyższych stwierdzanych zawartościach arsenu nieorganicznego w przypadku herbaty zielonej przekroczyło 0,5% wartości BMDL05. Natomiast uwzględniając dodatkowo wodę użytą do przygotowania napoju łączne narażenie dla herbat czarnych wyniosło 0,7%, a dla herbat zielonych 1,3% wartości BMDL05. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że spożycie herbat zarówno czarnych jak i zielonych nie stanowi istotnego zagrożenia dla zdrowia konsumentów, pomimo iż zanieczyszczenie pojedynczych próbek było istotne.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2014, 65, 4
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Total and inorganic arsenic in fish, seafood and seaweeds - exposure assessment
Autorzy:: Mania, M.
Rebeniak, M.
Szynal, T.
Wojciechowska-Mazurek, M.
Starska, K.
Ledzion, E.
Postupolski, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/874965.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:: total arsenic
inorganic arsenic
fish
seaweed
exposure assessment
marine food
Opis:: Background. According to the European Food Safety Authority (EFSA), fish, seafood and seaweeds are foodstuffs that significantly contribute to dietary arsenic intake. With the exception of some algal species, the dominant compounds of arsenic in such food products are the less toxic organic forms. Both the Joint FAO/ WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) and EFSA recommend that speciation studies be performed to determine the different chemical forms in which arsenic is present in food due to the differences in their toxicity. Knowing such compositions can thus enable a complete exposure assessment to be made. Objectives. Determination of total and inorganic arsenic contents in fish, their products, seafood and seaweeds present on the Polish market. This was then followed by an exposure assessment of consumers to inorganic arsenic in these foodstuffs. Materials and Methods. Total and inorganic arsenic was determined in 55 samples of fish, their products, seafood as well as seaweeds available on the market. The analytical method was hydride generation atomic absorption spectrometry (HGAAS), after dry ashing of samples and reduction of arsenic to arsenic hydride using sodium borohydride. In order to isolate only the inorganic forms of arsenic prior to mineralisation, samples were subjected to concentrated HCl hydrolysis, followed by reduction with hydrobromic acid and hydrazine sulphate after which triple chloroform extractions and triple 1M HCl re-extractions were performed. Exposure of adults was estimated in relation to the Benchmark Dose Lower Confidence Limit (BMDL05) as set by the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) that resulted in a 0.5% increase in lung cancer (3.0 μg/kg body weight (b.w.) per day). Results. Mean total arsenic content from all investigated fish samples was 0.46 mg/kg (90th percentile 0.94 mg/kg), whilst the inorganic arsenic content never exceeded the detection limit of the analytical method used (0.025 mg/kg). In fish products, mean total arsenic concentration was 1.48 mg/kg (90th percentile: 2.42 mg/kg), whilst in seafood they were 0.87 mg/ kg (90th percentile: 2.23 mg/kg), for inorganic arsenic contamination at the 90th percentile was 0.043 mg/kg with most results however being less than 0.025 mg/kg. The highest inorganic arsenic levels were determined in the Hijiki algal species samples (102.7 mg/kg), whereas the other algal samples gave a mean inorganic concentration of 0.41 mg/kg (90th percentile 0.86 mg/kg). The estimated average adults exposure to inorganic arsenic in fish, seafood and seaweeds was less than 0.5% of the lowest BMDL0.5 dose. Only for the Hijiki seaweed it was at 4.9% BMDL0.5. Conclusions. Results demonstrate that dietary arsenic intake from fish, seafood and seaweed along with all their products do not constitute a significant health threat to consumers apart from the seaweed species Hizikia fusiformis in which over 40% of all the inorganic arsenic compounds were found.
Wprowadzenie. Ryby, owoce morza i wodorosty morskie należą do grupy środków spożywczych, które według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) mogą wnosić istotny udział do pobrania arsenu z dietą. W tej grupie produktów za wyjątkiem niektórych gatunków glonów, dominującymi formami arsenu są mniej toksyczne organiczne połączenia. Zarówno Połączony Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych do Żywności (JECFA) jak i EFSA wskazują na celowość prowadzenia badań specjacyjnych pozwalających określić różne formy chemiczne, w jakich arsen występuje w żywności, mając na uwadze duże różnice w ich toksyczności. Poznanie informacji o zawartości poszczególnych związków pozwala na dokonanie pełnej oceny narażenia. Cel badań. Oznaczenie zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego w rybach i ich produktach, owocach morza i wodorostach morskich dostępnych w obrocie handlowym w Polsce oraz ocena narażenia konsumentów na pobranie arsenu nieorganicznego z tymi grupami środków spożywczych. Materiał i metody. Analizie na zawartość arsenu całkowitego i nieorganicznego poddano 55 próbek ryb, ich produktów, owoców morza oraz glonów pochodzących z obrotu handlowego. Zawartości arsenu całkowitego i nieorganicznego oznaczono po suchej mineralizacji próbek metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z wykorzystaniem generacji wodorków (HGAAS), po uprzedniej redukcji arsenu do arsenowodoru za pomocą borowodorku sodu. W celu wydzielenia nieorganicznych form arsenu próbki przed mineralizacją poddano hydrolizie w środowisku stężonego HCl, a następnie redukcji w obecności kwasu bromowodorowego i siarczanu hydrazyny oraz 3-krotnej ekstrakcji chloroformem i reekstrakcji 1M HCl. Oszacowane narażenie w odniesieniu do osób dorosłych porównano z wartością najniższej dawki wyznaczającej (Benchmark Dose Lower Confidence Limit) BMDL0,5 ustalonej przez The Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) powodującej 0,5%-owy wzrost zachorowań na raka płuc (3,0 μg/kg m.c./dzień). Wyniki. Średnia zawartość arsenu całkowitego w badanych próbkach ryb wyniosła 0,46 mg/kg (90-ty percentyl: 0,94 mg/kg), natomiast arsenu nieorganicznego nie przekraczała granicy wykrywalności stosowanej metody 0,025 mg/kg. W przypadku przetworów rybnych średnie zanieczyszczenie arsenem wyniosło 1,48 mg/kg (90-ty percentyl: 2,42 mg/kg) natomiast owoców morza odpowiednio: 0,87 mg/kg (90-ty percentyl: 2,23 mg/kg), dla arsenu nieorganicznego 90-ty percentyl 0,043 mg/kg przy większości wyników poniżej 0,025 mg/kg. Najwyższym zanieczyszczeniem arsenem nieorganicznym charakteryzowały się glony z gatunku Hijiki (najwyższa zawartość 102,7 mg/kg), w pozostałych próbkach glonów średnia zawartość arsenu nieorganicznego wynosiła 0,41 mg/kg (90-ty percentyl: 0,86 mg/kg). Oszacowane średnie narażenie na arsen nieorganiczny w odniesieniu do osób dorosłych wyniosło dla ryb, owoców morza i wodorostów poniżej 0,5% wartości najniższej dawki wyznaczającej BMDL0,5. Jedynie w przypadku gatunku Hijiki było ono rzędu 4,9 % BMDL0,5. Wnioski. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że pobranie arsenu w wyniku spożycia ryb, ich produktów, owoców morza, oraz wodorostów morskich nie stanowi istotnego zagrożenia dla zdrowia konsumentów poza gatunkiem Hizikia fusiformis zawierającym ponad 40% połączeń nieorganicznych arsenu.
Źródło:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2015, 66, 3
0035-7715
Pojawia się w:: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Mania, T." wg kryterium: Autor

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język