Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Malec, Jerzy" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 25
Tytuł:
From the Union of Lublin to the Mutual Guarantee of the Two Nations
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308732.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Union of Lublin
Mutual Guarantee of the Two Nations
union of Poland and Lithuania
Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:
The purpose of this study is to show changes in the legal and political nature of the alliance between the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania over the centuries, from the Union concluded in Lublin in 1569, through the so-called ‘coequatio iuris’ of 1697, until the regulations adopted in the Constitution of May 3, and the “Reciprocal Guarantee of Both Nations” crowning the process and passed at the Four-Year Sejm on October 20, 1791. The study uses a wide range of archival manuscript sources, old prints, parliamentary legislation, and also numerous studies using both old and current literature. The main research goal of the study was to show to what extent the changes in the legal nature of the union of the two countries led to their full unification, which was in the past (and sometimes still is) the interpretation of this process in many studies, and to what extent the federalist character of the Polish-Lithuanian Commonwealth was preserved, which is nowadays the dominant view and which the author of this study is a strong supporter of.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 455-484
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Commonwealth of Poland-Lithuania at the time of the Noble Democracy – a Polish Anomaly?
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401318.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Noble Republic
political system
noble democracy
magnate oligarchy
Sejm
bureaucracy
judiciary
Rzeczpospolita szlachecka
ustrój polityczny
demokracja szlachecka
oligarchia magnacka
urzędy
sądownictwo
Opis:
The article deals with the specifi city of the noble democracy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Contrary to the absolutism dominant in Western Europe, where the fullness of power was concentrated in the hands of the monarch, in Poland, starting from the 16th century, power passed into the hands of the noble state, and republican forms were mixed with monarchist ones (the so-called republica mixta).The Sejm becomes the highest organ of power, bringing together the full legislative power, the power of the elected monarch gets limited, the administrative structure – based on lifetime offices – is anachronistic (until the middle of the 18th century), the judiciary retains its state character and from the 16th century becomes independent of the king, which is unique compared to most of the then existing countries. The system of democracy of the nobility created at that time clearly distinguishes the Polish political system from the solutions that were dominating during the modern era. In the first half of the 18th century, this form of government becomes deformed. During the magnate oligarchy, real power passes into the hands of a small group of the richest. Poland is in the state of decline. To counteract this, reforms are being gradually introduced during the reign of Stanisław August Poniatowski, the last Polish king. However, they prove to be long overdue. The constitution passed on May 3, 1791 – the second in the world – did not last long, and the third partition of Poland meant the loss of independence for 123 years. The reasons for the fall of the Republic of Poland can be found in the external factors, in the disintegration of state institutions and the growing anarchy, but also in a specific Polish systemic anomaly, which did not withstand the confrontation with the centralized absolute monarchy of the neighbouring countries.The attempt to build in Poland a democratic state based on law turned out to be premature.
Artykuł traktuje o specyfice ustroju demokracji szlacheckiej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W przeciwieństwie do dominującego na zachodzie Europie absolutyzmu, gdzie pełnia władzy skoncentrowana była w ręku monarchy, w Polsce od XVI w. władza przechodzi w ręce stanu szlacheckiego, a formy republikańskie mieszają się z monarchistycznymi (tzw. republica mixta). Najwyższym organem władzy, skupiającym pełnię władzy ustawodawczej, staje się sejm, władza elekcyjnego monarchy jest ograniczana, struktura administracji – oparta na dożywotnich urzędach – jest anachroniczna (do poł. XVIII w.), sądownictwo zachowuje charakter stanowy i od XVI w. uniezależnia się od króla, co stanowi ewenement w porównaniu z większością ówczesnych państw. Stworzony wówczas system demokracji stanu szlacheckiego zdecydowanie wyróżnia polski model ustrojowy na tle dominujących w dobie nowożytnej rozwiązań. W pierwszej połowie XVIII w. następuje deformacja tej formy rządów. W okresie oligarchii magnackiej realna władza przechodzi w ręce nielicznej grupy najbogatszych. Polska chyli się ku upadkowi. Przeciwdziałać temu mają reformy wprowadzane stopniowo za panowania ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Są one jednak spóźnione. Uchwalona 3 maja 1791 r. konstytucja – druga na świecie – nie przetrwała długo, a trzeci rozbiór Polski oznaczał utratę niepodległości na 123 lata. Przyczyn upadku Rzeczypospolitej można upatrywać w czynnikach zewnętrznych, w rozkładzie instytucji państwowych i nasilającej się anarchii, ale także w specyficznej polskiej anomalii ustrojowej, która nie wytrzymała konfrontacji ze scentralizowaną monarchią absolutną państw ościennych. Okazało się, że próba budowania w Polsce demokratycznego państwa opartego na prawie była przedwczesna.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2020, 23; 99-109
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Rule of Law in Old Poland
O rządach prawa w dawnej Polsce
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2095973.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Polish Republic of Nobles
rule of law
public authorities
statute law
Rzeczpospolita szlachecka
rządy prawa
władza publiczna
prawo stanowione
Opis:
The Polish Republic of Nobles was characterized by the fact that the activities of public authorities were based on statute law. This is a feature that distinguishes this country from the vast majority of European states in the early modern period where the principle of the sovereign power of the absolute monarch was dominant. In Poland, the highest authority in the state was the Sejm, in which the monarch was only one of the three estates in the Sejm, along with the Senate and the Chamber of Deputies. The General Sejm was formed in the second half of the 15th century, expanding its powers over the next two centuries. At the beginning of the 16th century, the view of the sovereignty of law in the state prevailed among the nobility, to which the monarch himself was also subordinated, according to the principle that in Polonia lex est rex. It can therefore be concluded that in Poland as early as in the 16th century there was a practical division of powers according to the principle that two centuries later would be formulated by Baron de Montesquieu, and which would underlie the constitutional systems of the bourgeois state. The second half of the 18th century brought a further change. It was during this period that the subordination of all activities of the state to the applicable law became even more clear. At that time, an essentially hierarchical structure of executive authorities was established with the king, the Guardians of the Law (Pol. Straż Praw) acting as the government, government commissions constituting central departmental institutions, and commissions of order, which were responsible for the performance of local government. All these collegiate bodies were established by legislation with appropriate Sejm constitutions. Their activity and structure were thus clearly defined by the provisions of law. They could function only within the framework of Sejm statutes and on the basis thereof. In most European countries, it was only the postulates of political liberalism in the 19th century that brought the possibility of extending legislative control over the government in the form of constitutional and parliamentary responsibility of ministers. In Poland, however, this principle was introduced by the Constitution of 3 May 1791.
Rzeczpospolita szlachecka charakteryzowała się oparciem wszelkich działań władzy publicznej na prawie stanowionym. Jest to cecha wyróżniającą to państwo od zdecydowanej większości państw europejskich epoki wczesnonowożytnej, gdzie dominowała zasada suwerennej władzy absolutnego monarchy. W Polsce najwyższym organem władzy w państwie był sejm, w którym monarcha był tylko jednym z trzech stanów sejmujących, obok senatu i izby poselskiej. Sejm walny ukształtował się w drugiej połowie XV w., a jego kompetencje były rozszerzane przez dwa następne stulecia. Na początku XVI w. zwyciężył wśród szlachty pogląd o suwerenności prawa w państwie, któremu podporządkowany został także sam monarcha, zgodnie z zasadą głoszącą: in Polonia lex est rex. Można zatem stwierdzić, że w Polsce już w XVI w. doszło do praktycznego podziału władz według zasady, którą dwa wieki później sformułował baron de Montesquieu i która legła u podstaw ustrojów konstytucyjnych państwa burżuazyjnego. Dalszą zmianę przyniosła druga połowa XVIII w. W tym okresie jeszcze dobitniej daje się zauważyć podporządkowanie wszelkich działań państwa obowiązującemu prawu. Wytworzona została wówczas w zasadzie hierarchiczna struktura władz wykonawczych z królem, Strażą Praw pełniącą funkcję rządu, komisjami rządowymi stanowiącymi centralne instytucje resortowe oraz komisjami porządkowymi, na których spoczywała realizacja funkcji zarządu lokalnego. Wszystkie te organy kolegialne zostały powołane na drodze ustawodawczej odpowiednimi konstytucjami sejmowymi. Działalność i ich struktura określone zostały zatem w sposób wyraźny przepisami prawa. Mogły funkcjonować wyłącznie w ramach ustaw sejmowych oraz na ich podstawie. W większości państw europejskich dopiero postulaty liberalizmu politycznego w XIX w. przyniosły możliwość rozszerzenia kontroli rządu ze strony organu ustawodawczego w postaci odpowiedzialności konstytucyjnej i parlamentarnej ministrów. W Polsce natomiast wprowadziła tę zasadę już Konstytucja 3 maja 1791 r.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 445-459
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Bosiacki, Od naturalizmu do etatyzmu. Doktryny samorządu terytorialnego Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1939 [Liber, Warszawa 2006, 264 s.]
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529007.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2010, 4; 159-164
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Staszków (1948–2016). In memoriam
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/506649.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Źródło:
Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2016, 4; 251-256
1733-2680
2451-0610
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Międzynarodowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Commonwealth of Poland–Lithuania at the time of the Noble Democracy, or the Polish Anomaly?
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477011.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2007, 5; 20-31
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ryszard Szawłowski, Najwyższe państwowe organy kontroli II Rzeczypospolitej [Wydawnictwo von Borowiecky, Warszawa 2004, ss. 485]
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/528821.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2009, 3; 255-258
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z historii państwa, prawa, miast i Polonii. Prace ofiarowane Profesorowi Władysławowi Ćwikowi w czterdziestolecie Jego pracy twórczej, pod redakcją J. Ciągwy i T. Opasa
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/528949.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2001, 1; 270-272
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The scope and meaning of the term “police” in the political literature of the late Republic of Nobles
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401315.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
administration
history of administration
police
police science
internal state administration
Opis:
The term “police” (Polish: policja) derives from the Greek politeia, originally meaning the state system. Starting in the fifteenth century, and especially in the seventeenth and eighteenth centuries, it became synonymous with the word “administration” sensu largo. In Poland, from the eighteenth century onwards, despite the lack of reception of the principles of the Western European police science, it also began to be used in this sense. Attempts to defi ne “police” were made by Polish political writers, from Stanisław Leszczyński to the authors of the political reform of the state at the Four-Year Sejm. The term was understood broadly, in the case of most writers as meaning the internal order of the state, but also in the sense of the so-called service administration, thus the fi re police, building police, medical police, road police, etc., i.e. everything that contributed to the welfare of society. The administration of justice was oft en included in the scope of police responsibilities. Both supporters and opponents of state reform, admirers of the republican form of government and proponents of the idea of a strong state modelled on absolute monarchies wrote about the police. Most Polish authors, however, understood the police not as a means to strengthen state power, but as a way to ensure “proper order”, i.e., security, peace and the comfort of the public.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2020, 23; 142-156
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Main currents in views on the reorganisation of the apparatus of executive power in the eighteenth-century Polish-Lithuanian Commonwealth
Zasadnicze nurty w poglądach na reorganizację aparatu władzy wykonawczej w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931242.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Republic of Nobles
executive power
reforms of administration
administrative Thought
Rzeczpospolita szlachecka
władza wykonawcza
reformy administracji
myśl administracyjna
Opis:
In the eighteenth century, and particularly in its second half, concepts of rebuilding the state administration began to emerge in Poland, the basic structure of which dates back to the times of the estate monarchy and did not meet the needs of the modern state of the Age of Enlightenment, and at the same time differed substantially from the solutions functioning in the absolute monarchies neighbouring Poland, where it was based at that time on the principles of centralism and bureaucracy. Meanwhile, in the Republic of Nobles, all offices were filled for life, without any particular emphasis on the professionalism of the candidates. In the first half of the eighteenth century, along with penetration of the idea of the Enlightenment into Poland, the seeds of modern concepts emerged, postulating a complete reform of the system of the Commonwealth. The reform programme contained in the works of the precursors of the Polish Enlightenment covered a wide range of problems, postulating the reorganization and healing of the entire apparatus of state power, sometimes also touching upon social issues. The political writing of that time, when discussing the basics of the functioning of the administration, usually emphasized the primacy of the law passed by the Sejm over executive activity. The influence of Polish political writing on the reform of the administration seems indisputable. The structure of the central authorities clearly referred to the concepts of the political thought of the time, constantly evolving towards modern forms of internal administration of the state, at the same time drawing on the achievements of European cameralist and police thought.
W XVIII stuleciu, a szczególnie w jego drugiej połowie, poczęły się w Polsce rodzić koncepcje przebudowy administracji państwowej, której zasadnicza struktura wywodziła się jeszcze z czasów monarchii stanowej i nie przystawała do potrzeb nowoczesnego państwa epoki Oświecenia, a jednocześnie odbiegała zasadniczo od rozwiązań funkcjonujących w sąsiadujących z Polską monarchiach absolutnych, gdzie oparto ją w owym czasie na zasadach centralizmu i biurokratyzmu. Tymczasem w Rzeczypospolitej szlacheckiej wszystkie urzędy były obsadzane dożywotnio, bez przywiązywania wielkiej wagi do fachowości kandydatów. Wraz z przenikaniem do Polski idei Oświecenia, ujawniać się poczęły zalążki nowoczesnych koncepcji postulujących pełną reformę ustroju Rzeczypospolitej. Program reform zawarty w dziełach prekursorów polskiego Oświecenia obejmował szeroką gamę problemów. Postulowano reorganizację i uzdrowienie całego aparatu władzy państwowej, dotykając niekiedy także zagadnień społecznych. Ówczesna publicystyka, omawiając podstawy funkcjonowania administracji, podkreślała z reguły prymat uchwalonego na sejmie prawa nad działalnością wykonawczą. Wpływ polskiej publicystyki na reformę administracji zdaje się bezsporny. Struktura władz centralnych wyraźnie nawiązywała do koncepcji głoszonych przez ówczesną myśl polityczną, ulegając stałej ewolucji w kierunku nowożytnych form zarządu wewnętrznego państwa, jednocześnie czerpiąc z dorobku europejskiej myśli kameralistycznej i policystycznej.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 153-164
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wincenty Szpor (1796–1856) i jego program wykładu umiejętności politycznych. Z dziejów Katedry Umiejętności Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego
Autorzy:
Malec, Dorota
Malec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/641221.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
Wincenty Szpor (1796–1856) was a Cracow advocate and the Senator of the Free City of Cracow in the years 1848–1850. Likewise, he lectured on political skills and statistics at the Law Faculty of the Jagiellonian University. In the years 1827, 1830, 1834, 1847 he repeatedly entered the competition for the Heard of the Chair of Political Skills. On the successive competitions he unsuccessfully rivalled with Ferdynand Kojsiewicz. As a result it was only after the Kojsiewicz’s death that he arrived at the position of the deputy professor. After 1848, due to political reasons, the Austrian authorities did not agree to stabilize his position. It was in 1828 that W. Szpor, while fulfilling the competition requirements for the Chair, submitted to the Commission his ample program of the lecture on political skills. The program suggested by Szpor was well prepared and clear in its form and contents. It was based rather on the assumptions of the Enlightenment era and only to a slight extent it drew upon the assumptions of the spontaneously developing administrative sciences. Therefore in such form the lecture doubtless fell short of the expectations of the mid‐19th century which was the time when Szpor eventually started his much desired academic career. That way or another, Szpor’s program – particu‐ larly when viewed from the perspective of the programs prepared at similar time by M. Hoszowski,F. Kojsiewicz and P. Bartynowski – makes up an interesting document illustrative of the history of the world  of  learning and  instruction in  law.  It is also illustrative of the situation of administrative sciences in the first part of the 19th century.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2010, 3
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 25

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies