Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Lizisowa, Maria Teresa" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Czyn i osoba w akcie normatywnym, czyli co znaczy zwrot ma prawo w Konstytucji III Rzeczypospolitej
    An Act and Person in a Statutory Instrument – the Meaning of a Syntagm “to Have a Right” under the Constitution of the Republic of Poland
    Autorzy:
    Lizisowa, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1037940.pdf
    Data publikacji:
    2009-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    język prawny
    konstytucja
    predykat modalny
    zaimek określający
    Opis:
    Problem badawczy sformułowany w temacie artykułu dotyczy związków między treścią zawartą w przepisach a formą wypowiedzi. Przedmiotem analizy jest semantyka czasownika modalnego w zdaniach normatywnych. W artykule przedstawiono, jak w struktury języka aktu ustawodawczego są wpisane filozofia prawa, ideologiczne założenia ustawodawcze i tradycja polskiego języka prawnego.
    Źródło:
    Investigationes Linguisticae; 2009, 17; 141-151
    1426-188X
    1733-1757
    Pojawia się w:
    Investigationes Linguisticae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świat wartości prawnych w mediach
    Autorzy:
    Lizisowa, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/447719.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    legal values
    validity of the law
    images of the values
    public opinion
    wartości prawne
    słuszność prawa
    obrazy wartości
    opinia publiczna
    Opis:
    The presented article focuses on the media communication of legal values. The author aims to analyse the area of public discourse concerning both normative and postulative legal values which are interpreted in social communication, as well as represented, evaluated and handled by the media to create the image of these values in public opinion. In her article the author presents three aspects of the values’ presence, asserting that the established values are binding in the assessment of facts in the physical world, whereas in the media these values are represented by the broadcasters in the context of liberal, eli-tist or participatory and deliberative democracy, allowing the recipients to choose the option with which they could identify themselves.
    Świat wartości prawnych w mediach. Przedmiotem uwagi w niniejszym artykule jest medialny przekaz wartości prawnych. Autorka zaproponowała analizę dyskursu publicznego wokół prawnych wartości normatywnych i prawnych wartości postulatywnych, będących przedmiotem interpretacji w obiegu społecznym oraz w reprezentacji, ocenie i kierowaniu opinią publiczną na ich temat w mediach. W artykule przedstawiła zatem trzy sposoby istnienia wartości, twierdząc, że wartości ustanowione obowiązują w świecie rzeczywistym przy ocenie faktów, ale w mediach są reprezentowane przez nadawców w kontekście demokracji liberalnej, elitystycznej lub uczestniczącej i deliberacyjnej, co umożliwia odbiorcom wybór opcji z jaką mogą się utożsamiać.
    Źródło:
    Studia Socialia Cracoviensia; 2018, 10, 2
    2080-6604
    Pojawia się w:
    Studia Socialia Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wartości moralne i etyczne w języku prawnym
    Autorzy:
    Lizisowa, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459304.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Opis:
    In her article, the author reflects on the ethics and morality of law. She puts forward a thesis that ethical values are not purely empty declarations in the preambles to normative acts and that the legal language itself entails the axiology that is inscribed in the legal system. The article discusses the relationship between the norms of positive law and the good, which, according to the generally accepted natural law, is to be the ultimate goal of all human actions. Reviewing old and contemporary methods of formulating legal texts, the author comes to the conclusion that the universal idea of jurisprudence, according to which the authorities should be bound by law is present in the Polish legal culture. The law is passed for the good of the state understood as a whole, and through legal rules, the goods of all people living in that state are subdued to it. The author states that in the word prawo [law] itself resides the essence of truth and rightness understood as the moral rules of behaviour, opposed to the negative connotations of the word wina [guilt]. Moreover, legal regulations establish the means to guarantee the good and prevent its repression or violation. The traditional rules of language help to forge moral and ethical values which give the power to determine the duties and liabilities associated with particular human actions. The author concludes that ultimately it is the legislator who is responsible for the choice of moral and ethical values which embody the idea of law and, in turn, determine the norms of conduct in social life. The system of legal language, on the other hand, already contains the value-based rules formulated as binding norms. The articulation of the complementariness of rights and duties of legal entities means the affirmation of their rightness and conduciveness to good, but this good is relative. For it is not justice in the absolute sense which is enshrined in legal acts but the rightness in interpersonal relationships, since the latter constitutes the basis of the socially expected legal order.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2011, 6
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obiektywizacja i subiektywizacja języka w narracji dziennikarskiej
    Autorzy:
    Lizisowa, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459385.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Opis:
    The article presents an analysis of a text selected from Rzeczpospolita daily newspaper, conducted from the standpoint of the theory of language. The author formulated a thesis that the theoretical assumptions of linguistics within the scope of communicology can be employed to assess the accuracy of information as well as journalistic writing. She carried out a linguistic interpretation of the semantic and the subjective function of language in the text. Quoting the selected excerpts, she reinterpreted the journalistic statement in direct speech acts and also gave some examples of decoding indirect speech acts, according to the theory of conversational implicatures. The author recapitulated that the use of language as a tool for communicating social facts to the readers of the press, which is typical for the idiolect of a journalist as well as for the principals of the technique of a given journalistic genre, and which is so broadly presented in the works of media specialists and theoreticians of communication, has its origin in a subtle semantic analysis of the true and false proposed by John Langshaw Austin as well as in the cooperative principles for conversation participants proposed by Herbert Paul Grice.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2013, 8
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    SIGN CHARACTER OF THE EXPONENTS OF MODALITY IN A LEGAL TEXT
    ZNAKOWY CHARAKTER WYKŁADNIKÓW MODALNOŚCI W TEKŚCIE PRAWNYM
    Autorzy:
    LIZISOWA, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920075.pdf
    Data publikacji:
    2017-02-08
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    wykładniki modalności
    teksty prawne
    akty ustawodawcze
    znakowy charakter wykładników
    exponents of modality
    legal texts
    sign character
    legislative acts
    Opis:
    The thesis of this article is that the texts of legislative acts represent the most natural speech. Legal language becomes complete in depicting the world as well as in expressing the will of a legislator and his attitude to what is said by him, both on deictic and symbolic level. Informality in legal language is a desired feature – working on the assumption that an ordinary ethnic language is correctly interpreted.
    W artykule stawia autorka tezę, że model języka aktów normatywnych ma charakter naturalny. Wychodząc od Bühlerowskiej teorii konstrukcji świata w płaszczyznach deiktycznej i symbolicznej etnicznego języka potocznego twierdzi, że zarówno deiktyczny świat przedstawień, jak i symboliczny świat woli ustawodawcy, są wpisane w potoczny model komunikacji językowej, a ustawodawca wskazuje w akcie stanowienia normy prawnej – jak w sytuacjach dnia codziennego z pozycji egocentrycznej – status obowiązków adresata i zarazem uprawnień recipienta działania ustanowionego normą wysłowioną w przepisach prawnych. Metatekstowa rama („ustanawiam”) konstruuje obraz świata norm prawnych z pozycji psychologicznego źródła wypowiedzi („ja”) organizującego podstawową (pierwotną) funkcję adresatywną sfery odniesienia przestrzennego („to” – „ten” – „tamten”) i organizuje relację należności i powinności, które rządzą konstrukcją ustanowionego świata norm. Wypowiedź ustawodawcy symbolizuje wskazane podmioty oraz wskazany przedmiot regulacji prawnej i jest modalizowana deontycznie, jak w art. 356 § 1 k.c. – np. wierzyciel („tamten”)  może żądać (orzeczenie modalne) osobistego świadczenia („to”) dłużnika („ten”), co odczytuje się także, że dłużnik („ten”) powinien świadczyć (orzeczenie modalne) osobiście na żądanie („to”) wierzyciela („tamten”). Autorka uzasadnia, że błędne jest twierdzenie, jakoby system języka dopuszczał nieprecyzyjne wysłowienie intencji ustawodawcy. W systemowym odniesieniu znaków językowych wypowiedź prawna nie różni się od wypowiedzi potocznej i uwzględnia eliptyczny charakter języka etnicznego. Tekst aktu prawnego może być natomiast nieprecyzyjnie rozumiany lub różnie interpretowany – podobnie jak wypowiedzi potoczne – gdyż naturalną jego właściwością jest eliptyczność wypowiedzi wymagająca interpolacji brakujących składników w odbiorze i redundantność znaków języka, których referencję zapewnia nadawca tekstu.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2010, 2, 1; 67-74
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    THE METAPHOR OF SWOBODA IN THE TREATIES OF THE EUROPEAN UNION
    METAFORA SWOBODY W TRAKTATCH UNII EUROPEJSKIEJ
    Autorzy:
    LIZISOWA, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920306.pdf
    Data publikacji:
    2012-01-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    metafora
    swoboda
    Traktat o Unii Europejskiej
    Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
    język prawny
    metaphor
    EU Treaty
    Treaty on the Functioning of the EU
    legal language
    Opis:
    The subject of this article is a linguistic analysis of the texts of the EU Treaty of 1992, as well as of the Treaty on the Functioning of the EU of 2010, with an aim to demonstrate that in these legislative acts the meanings of legal and economic terms are communicated through the means of everyday expressions, which in great measure retrace the practical way of human thinking. The author claims that in legal principles regarding the decisions about the stability of the financial market, the metaphor of swoboda (Eng. freedom) enables to understand the abstract sphere of the creating and functioning of the European economy in the image schemas of “obejmowanie i wnoszenie”, typical for material objects. The freedom of establishment is conceptualized as a person, who obejmuje (‘otacza rękami’; Eng.: ‘takes into their arms’) prawo (Eng.: law), zniesienie dyskryminacji (Eng.: abolition of any discrimination), działalność gospodarczą (Eng.: establishment), as well as wnosi (‘umieszcza wraz z sobą w czymś’; Eng.: brings [in], ‘places somewhere together with itself’) korzystny wkład w rozwój produkcji i handlu (Eng.: valuable contribution to the development of production and trade). In the metaphor of swoboda are inscribed the metaphors of the EU market in the image schemas of “przepływ [ruch]” (Eng.: ‘flow’, ‘movement’), “obrót” (Eng.: ‘circulation’) and “sojusz” (Eng.: ‘alliance”). In the Polish translation of the Treaties, economic goods are treated as if they were a liquid [płyn], protected due to their expected profit; and the transfer of money, services and people producing these goods is described as przepływ [flow] of the goods. In the English text of the Treaties inflow refers only to persons, while the transfer of money, goods and services is referred to as movement [ruch]. An alternative metaphorical pattern in both the Polish and English languages is created by obrót [circulation]. These metaphors are linked to the metaphor of the market as a container, in which swoboda [freedom] locates the movement [flow] and the circulation of goods, services, money and persons. In the EU Treatises, the economic cooperation is depicted as a military alliance [sojusz wojenny] in relation to the struggle for the market [walka o rynek], in the economic discourse. The metaphorical patterning depicts the personified swoboda [freedom], sub-dependent to which are the ontological and orienteering metaphors communicating the principles of the functioning of the internal EU market. Summing up, the author concludes that in the Polish translation of the EU Treaties the notions of swoboda and wolność are separated, because the word wolność is used in its literal meaning in the Preamble to the Treatises, so within the axiological principle of law, whereas in the regulations of these legislative acts, the word swoboda, used metaphorically, characterises the aspect of establishment as a principle-norm to which, in the legal regulations of these legislative acts, all the other norms are sub-dependent. In the English version such a strong polarisation of meanings does not occur.
    Tematem artykułu jest lingwistyczna analiza tekstów Traktatu o Unii Europejskiej z 1992 roku oraz Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z 2010 roku, aby wykazać, że sensy pojęć prawnych i ekonomicznych są komunikowane w tych aktach ustawodawczych zwrotami potocznymi, które w znacznej mierze odtwarzają sposób praktycznego myślenia człowieka. Autorka twierdzi, że w regułach prawnych zawierających postanowienia o stabilności rynku finansowego metafora swobody (ang. freedom) pozwala rozumieć abstrakcyjną dziedzinę tworzenia i funkcjonowania gospodarki europejskiej w schematach wyobrażeniowych „obejmowania i wnoszenia”, typowych dla rzeczy materialnych. Swoboda przedsiębiorczości jest konceptualizowana jako osoba, która obejmuje (tj. ‘otacza rękami), prawo, zniesienie dyskryminacji, działalność gospodarczą oraz wnosi (tj. ‘umieszcza wraz sobą w czymś’), korzystny wkład w rozwój produkcji i handlu. W metaforę swobody [freedom] wpisują się metafory rynku wspólnoty europejskiej w schematach wyobrażeniowych „przepływu [ruchu]”, „obrotu”, „pojemnika” i „sojuszu”. W polskim przekładzie Traktatów dobra ekonomiczne są jak płyn [liquid] chroniony ze względu na oczekiwany zysk, a przemieszczanie pieniędzy, towarów, usług oraz ludzi wytwarzających te dobra to przepływ [flow] dóbr. Natomiast w angielskim tekście Traktatów inflow (dosł. ‘napływ’) dotyczy tylko ludzi, podczas kiedy przemieszczanie się pieniędzy, towarów i usług określono jako movement [ruch]. Alternatywnym modelem metaforycznym jest w obu językach obrót, ang. circulation. Te metafory są sprzężone z metaforą rynku jako pojemnika (matket as a container), w którym to pojemniku swoboda (ang. freedom) umieszcza przepływ [ruch] [movement/flow]i obrót [circulation] towarów, usług, kapitału i osób. W Traktatach unijnych współpracę ekonomiczną obrazuje się jako sojusz wojenny [military alliance] w relacji do walki o rynek [struggle for the market] w dyskursie gospodarczym. Model metaforyczny przedstawia upersonifikowaną swobodę (ang. freedom), której są podporządkowane metafory ontologiczne i strukturalne komunikujące reguły funkcjonowania rynku wewnętrznego Unii Europejskiej. Podsumowując, autorka wnioskuje, że w polskim przekładzie Traktatów rozdziela się pojęcia swobody i wolności, bowiem słowo wolność zostało użyte w znaczeniu dosłownym w preambule Traktatów, a więc w obrębie aksjologicznej zasady prawa, natomiast w przepisach tych aktów ustawodawczych słowo swoboda w użyciu metaforycznym charakteryzuje aspekt przedsiębiorczości jako zasadę-normę, której w przepisach prawnych tych aktów ustawodawczych są podporządkowane inne normy. W angielskiej wersji nie ma tak wyraźnej polaryzacji znaczeń.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2012, 10, 1; 67-87
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    METODY BADANIA JĘZYKA PRAWNEGO WOBEC ONTOLOGICZNEJ NATURY PRAWA
    THE METHODS OF STUDYING LEGAL LANGUAGE IN VIEW OF THE ONTOLOGICAL NATURE OF LAW
    Autorzy:
    LIZISOWA, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920442.pdf
    Data publikacji:
    2013-07-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    język prawny
    ontologiczna natura prawa
    metodologia badań języka prawnego
    legal language
    onthological nature of law
    methodology of research on legal language
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony metodologii badań języka ustawodawcy w aspekcie teoretycznym. Autorka proponuje interdyscyplinarne badania języka prawnego, biorąc pod uwagę ontologiczną naturę prawa w koncepcji prawa naturalnego oraz przyjmując, że prawo naturalne pełni funkcję walidacyjną wobec prawa pozytywnego. Zakłada, że prawo jako zjawisko, które sprowadza się do obiektów językowych, utożsamia się z tekstami prawnymi (łac. lex), natomiast prawo jako relacja człowieka do rzeczy w aspekcie powinności i należności (łac. debitum) jest prawem podmiotowym(łac. ius), przy czym oba określenia dotyczą tego samego zjawiska, ujmowanego od strony treściowej lub od strony bytowo-egzystencjalnej. Autorka dokonała przeglądu prawniczych i językoznawczych kierunków badań języka komunikacji w dziedzinie prawa i przedstawiła aspekty opisu teorii języka prawnego. W opracowaniu teorii języka prawnego proponuje eklektyzm metodologiczny, do którego usposabia wieloaspektowy status ontologiczny prawa, lingwistyczny status języka prawnego oraz specyficzne odniesienie struktur języka prawnego do struktur rzeczywistości prawnej. Twierdzi, że dotychczasowe badania filozoficzne, teoretyczno-prawne i językoznawcze stworzyły warunki do integracyjnego badania poziomów języka prawnego – semantyki, syntaktyki i pragmatyki – co pozwoli scharakteryzować język prawny jako rejestr języka etnicznego w ujęciu systemowym. Twierdzi też, że teorię języka prawnego można przedstawić tylko w kontekście języka prawniczego zawodowych prawników, obsługującego obrót prawny i naukę prawa, a także w opozycji do innych języków przedmiotowych, z których język prawny czerpie zasoby form językowych do przekazania treści z różnych dziedzin regulacji prawnych, oraz w opozycji do języka ogólnego stanowiącego bazę etniczną dla języka prawnego. Postawa badacza, według autorki, powinna być otwarta na dotychczasowy dorobek badawczy filozofów, prawników i językoznawców.
    The article is dedicated to methodology of studying the language of legislature in a theoretical aspect. The author proposes interdisciplinary studies of legal language, with regard to ontological nature of law in the concept of natural law and assumes that natural law serves a validative function vis-à-vis positive law. She believes that law, understood as phenomenon which comes down to linguistic objects, becomes identical with legal texts (Lat. lex), whereas law understood as a relationship between man and object in the aspect of obligation and duty (Lat. debitum) equals the rights (Lat. ius), while both the terms refer to the same phenomenon presented in substantial approach as well as well existential. The article includes a survey of legal and linguistic studies of language of communication with the field of law, and puts forward some aspects of presenting the theory of legal language. In the study of legal language theory the author proposes methodological eclecticism, as a result of multi-aspect ontological status of law, linguistic status of legal language and specific relationship between legal language structures and legal reality structures. She claims that research carried out to date within the fields of philosophy, theory of law and linguistics, brings about the possibilities for integrative study of the levels of legal language – i. e. semantic, syntactic and pragmatic – that would allow to characterise legal language as a register of ethnic language presented a systems approach. The author also states that the theory of legal language could be studied only in the context of legal language, used by professional lawyers who deal with legal practice and legal education, as well as in opposition to the other object languages, from which legal language takes its linguistic forms to communicate the content belonging to various fields of legal regulations, as well as in opposition to general language which constitutes the ethnic basis of legal language. The research approach, according to the author, should be open to the up to date achievements of philosophers, lawyers and linguists.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2013, 14, 1; 21-46
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KONSTRUOWANIE OBRAZÓW RZECZYWISTOŚCI W AKCIE USTAWODAWCZYM
    CREATING IMAGES OF REALITY IN STATUTORY INSTRUMENTS
    Autorzy:
    LIZISOWA, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920541.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    abstrakcyjny obraz normy prawnej
    język prawny
    tekst prawny
    przepis prawny
    termin prawny
    określenie prawne
    funkcje znaków językowych
    obrazy rzeczywistości prawnej
    legislative language
    statutory instrument
    statute
    legal term
    legal attributes
    function of language signs
    images of legal reality
    abstract imagage of a legal norm
    Opis:
    Artykuł prezentuje przedmiotowość wytworów semantycznych języka prawnego jako obrazów rzeczywistości w akcie ustawodawczym. W aspekcie semantyczno-pragmatycznym autorka analizuje treść znaczeniową i funkcję komunikacyjną znaków językowych ze względu na technikę wyrażania ich treści w przepisach prawnych. Analiza struktur gramatycznych i stylu tekstu prawnego wykazała, na czym polega sztuczność odniesień terminów, określeń i konstrukcji składniowych służących obrazowaniu przyczyny i skutku w wyrażeniach charakterystycznych dla języka prawnego, rozumianych nie wprost, czyli przekazujących implikowane treści niedosłownie.
    The article presents the subjectivity of semantic signs of the legislative language as images of reality in a statutory instrument. The author presents a semantic and pragmatic analysis of the meaning and communicative function of language signs taking into account the techniques of expressing meanings in legal provisions. The analysis of grammatical structures and style of statutory instruments reveals the artificiality of references of terms, attributes and syntactical structures expressing cause and effect relations in expressions typical of the legislative language and conveying connoted messaged in a non-verbatim way.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2014, 17, 1; 11-28
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    JĘZYK PRAWNY W TEKŚCIE USTAWY (NA PRZYKŁADZIE PROJEKTU USTAWY PRAWO O SZKOLNICTWIE WYŻSZYM I NAUCE)
    LEGAL LANGUAGE IN THE LEGISLATIVE TEXT (THE CASE STUDY OF THE BILL ON HIGHER EDUCATION AND SCIENCE)
    Autorzy:
    LIZISOWA, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/921273.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-28
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    język prawny
    projekt ustawy
    prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
    Opis:
    Celem jest ustalenie, czy tekst ustawy jest redagowany tak, by możliwa była jasność prawa w warunkach pewności prawa oraz przewidywalność zachowań obywatela podczas stosowania ustawy. Projekt ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce jest napisany językiem prawnym. We wzorcu gatunkowym tekstu została zachowana procedura normotwórcza, wspólna dla wszystkich porządków prawnych. Tekst jest performatywny, bo jest aktem stanowienia prawa. Jest też normatywny, bo ustanawia generalne normy prawne. W niniejszym artykule autorka przyjmuje, że podstawowym pojęciem prawnym i zarazem pojęciem prawniczym jest stosunek prawny.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2019, 38, 1; 7-47
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antropologiczna orientacja słowa 'prawo' w twórczości Adama Mickiewicza
    Autorzy:
    Lizisowa, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676720.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Adam Mickiewicz
    Grand Duchy of Lithuania
    legal culture
    romantic understanding of law
    anthropology of law
    Opis:
    The anthropological orientation of the word law in Adam Mickiewicz’s writingsThis article discusses the anthropological orientation of the word law in Adam Mickiewicz’s writings. The author claims that this word is essential for the interpretation of the poet’s historiosophical thought, in the context of legal culture of the Grand Duchy of Lithuania. The citizens of Lithuanian territories recognized the 16th century Statutes as a distinctive feature of the state’s cultural identity, because they were still effective in the judicature under the Russian Partition, and in social awareness they remained a semblance of the independence from the foreign rule. The Romantic understanding of law, state and morality resulted in perceiving these values as “the spirit of the world” of which the image of virtue was born. In the dimension of legal discourse, law as an idea takes a real shape in its definition, in poetic tropes, and in scholarly discussions, but most of all in the actions of literary characters. The metaphorical and symbolic meanings of law manifest themselves in the topos of the court of law, judging what is right and what is wrong; good and bad faith; in family, social and political relations. The analysis of the texts has shown that the poet, by depicting the way of perceiving and understanding the organisation of political life in analogy to family life, enclosed his own personal vision of law and order in the structures of language. Антропологическая ориентация слова право в творчестве Адама МицкевичаСтатья посвящена антропологической ориентации слова право в текстах Адама Мицкевича. Автор утверждает, что слово является ключом к интерпрета ции главной историософической мысли поэта в контексте юридической культуры Великого княжества Литовского. Культурообразующим знаком государства для жителей литовских земель были статуты XVI века, которые были обязательны еще на территории аннексированной Россией, а в общественном сознании oни были символом зависимости от чужой власти. Понимание права, государства и моральности в Романтизме отражают ценности, олицетворяющие «дух мира», который рождает представление о добродетели. В юридическом дискурсе право как идея добра принимает реальную форму в определении, в поэтических тропах и в ученых выводах, а прежде всего в действиях литературных героев. Метафорическое и символическое значение права выражается в теме суда, устанавливающего правых и виноватых, выносящего решение о добрых и злых намерениях в семейных, общественных и политических отношениях. Анализ текстов показывает, что поэт, проводя аналогию между политической и семейной жизнью, в структурах языка реализует собственное представление о законности.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcjonalne piękno języka prawnego
    Autorzy:
    Lizisowa, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1632386.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-17
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    legal language
    history of language
    moral character of legal language
    logical structure of a sentence
    Opis:
    The article presents a stylistic analysis of legal language by combining moral issues with the logical use of linguistic signs – text, sentences and words. Particular emphasis was placed on the prescriptive nature of the preamble and on the logical structure of a sentence in legal language. The article also reflects human reflection on the beauty of the text, which is based on observation of the world and results from the need to arrange it according to cherished values. In this systemic harmony of content and form, there is the moral aspect of creating legislative texts in order to ensure security and just rights for society, as well as their functional beauty. The article presents numerous examples of the relationship between the morality and beauty of legal language through the prism of the content of legal acts.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2020, 83; 114-134
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    TECHNIKA KOMUNIKOWANIA PRAWA W DECYZJACH I ZARZĄDZENIACH ADMINISTRACYJNYCH
    TECHNIQUES OF LAW COMMUNICATION IN ADMINISTRATIVE DECISIONS AND ORDERS
    Autorzy:
    LIZISOWA, Maria Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920799.pdf
    Data publikacji:
    2018-02-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    język prawny
    wykładnia decyzyjna prawa
    język prawniczy
    tekst ustawodawczy
    tekst urzędowy
    komunikacja instytucjonalna
    stanowienie prawa
    odbiór i dekodowanie tekstu ustawy
    legal language
    legislative language
    text of a legislative act
    official text
    institutional communication
    establishment of law
    reception and decoding the text of a legislative act
    decisive interpretation of law
    Opis:
    Artykuł jest wykładem językoznawczym na temat wzajemnych związków między językiem prawnym a językiem prawniczym na płaszczyźnie semantycznej, syntaktycznej, pragmatycznej i stylistycznej. Autorka dokonała analizy decyzji i zarządzeń administracyjnych ze względu na status języka i lingwistyczne rozumienie komunikacji. Stwierdziła, że decyzyjny akt urzędowy jest świadectwem twórczego odczytania macierzystego tekstu ustawy przez urzędnika pełniącego rolę interpretatora i decydenta w stosowaniu prawa. Urzędnik wypełnia obowiązek narzucony mu przez normę kompetencyjną wysłowioną przepisami w aktach prawnych. Posiłkuje się regułami języka według wyuczonych i ustawowo zalecanych reguł wykładni prawa. Poprzez ewokację w odbiorze treści artykułów ustawy w dokumentach administracyjnych znaczenia i konteksty prawne ulegają swoistemu przyswojeniu przez urzędnika-interpretatora. Następnie podlegają adaptacji do odnośnych sytuacji prawnych, a w konsekwencji następuje proces uniwersalizacji wiedzy o prawie stanowionym, ponieważ urzędnik-decydent wpisuje indywidualną znajomość treści ustawodawczych w konkretną rzeczywistość prawną własnej wspólnoty komunikacyjnej.
    The article is a linguistic lecture on mutual relations between legal language and legislative language on the semantic, syntactic, pragmatic and stylistic planes. The author analysed decisions and official regulations with regard to the status of language as well as the linguistic understanding of communication. A decisive official act is a testimony of the primary reading of the text of a legislative act by an official, fulfilling the role of an interpreter and a decision maker in applying law. He fulfils a duty imposed on him by the norm of competence, verbalised in principles of legal acts. In the process of organizing a legal text, he makes use of the rules of language, according to both the studied and the statutorily recommended rules of the interpretations of law. Through evoking the content of legal articles in official documents, therefore through concretization of legal norms in the process of reception, the legal meanings and contexts undergo a certain kind of assimilation by an official-interpreter. Later, they become adapted in corresponding legal situations, and finally, as a consequence, a process of universalization of knowledge about the established law takes place, because an official-decision maker inscribes his personal knowledge of the legislative content into a specific legal reality of his own community.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2017, 31, 1; 27-54
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komunikowanie przekazu w modelach stosunków prawnych (na przykładzie przepisów „ Kodeksu pracy ”)
    Autorzy:
    LIZISOWA, MARIA TERESA
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957664.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    legał language
    theory of communication
    stylistics
    text interpretation
    Opis:
    The present paper presents a discursive interpretation of legał regulations, understood as a particular delineation of communication between a legislator and the receivers of normative statements. The author shows, that the way of communicating a statement in an interacting community, artificially created by a law, is schematic and happens according to two patterns. While regulating the actions of legał subjects in relations conceming legał obligations, a legislator refers writs to the receivers of normative statements. The writs take a form of categorical statements, composed of indicative sentences as well as they specify the time of establishing and receiving of the act of speech, in deictic temporal setting around a pivot of “here and now”, given by a legislature. In the case of combining legał obligations and interactions of dependence of authority, a statement determining the way of solving a dispute between the subjects of legał obligations (e.g. between an em- ployer and an employee), through subjects of authority (e.g. employment courts), is given in the form of conditional sentences. Temporal setting of events in the statements regulating interactions of dependence of authority, determines projection on the time pivot. Ac- cording to the author, the syntactic organisation of sentences and the temporality alloca- ted as the duration of actions suspended in time are the main grammatical ąualities of the functional marking of legał texts.
    Źródło:
    Stylistyka; 2007, 16; 341-349
    1230-2287
    2545-1669
    Pojawia się w:
    Stylistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies