Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Lewandowski, J.B." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Drenaże budowli wodnych
Drainages of the water plants
Drenazhi gidrotekhnicheskikh sooruzhenijj
Autorzy:
Lewandowski, J.B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/809105.pdf
Data publikacji:
1988
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
The work discusses alms and work of drainage on the basis of an earthfill dam horizontal drainage blanket. The basic classical criteria for ground selection for the inverse filter were also given. The nonwoven filter fabrics were characterized and the advantages of applying them in drainage construction were presented. There was made a critical review of the crucial research results concerning the geotextile hydraulic materials aid the selection rules for using them as an inverse filter.
В статье рассмотрено назначение и работу дренажа на примере плоского дренажа земляной плотины. Представлены основные критерии подбора грунта на обратный фильтр. Охарактеризованы свойства волокнистых фильтрационных материалов и преимущества их применения в конструкциях дренажей. Приводится критический обзор более существенных результатов исследований гидравлических характеристик геотекстильных материалов и принципов подбора этих материалов в качестве обратных фильтров.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1988, 359
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ nachylenia terenu na czystość ziarna zbieranego kombajnem BIZON Z 058 wyposażonym w sito daszkowe
The effect of area inclination on cleaner grains by combine harvester BIZON z 058 equipped in canopy sieve
Autorzy:
Banasiak, J.
Bieniek, J.
Lewandowski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/288484.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
Tematy:
kombajn zbożowy
sito daszkowe żaluzjowe
nachylenie
czystość ziarna
combine harvester
canopy sieve
slope
cleaner of grains
Opis:
Publikacja przedstawia wyniki badań polowych sita daszkowego żaluzjowego zamontowanego w kombajnie zbożowym New Holland Bizon Z 058 przeprowadzonych na terenach nachylonych. Badania potwierdziły możliwość uzyskania wysokiej czystości zbieranego ziarna poprzez zastosowanie sita daszkowego do pracy w tym kombajnie na pochyłościach.
The article presents results of field's research of a canopy sieve installation in combine harvester New Holland Bizon Z-058, working on sloping areas. The research confirmed the possibilities of getting high cleanliness of seed by using the canopy sieve to work on sloping areas.
Źródło:
Inżynieria Rolnicza; 2006, R. 10, nr 2 (77), 2 (77); 61-69
1429-7264
Pojawia się w:
Inżynieria Rolnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Straty ziarna w zespole czyszczącym kombajnu zbożowego wyposażonego w sito daszkowe
Loss of grain in a grain combine cleaning assembley equipped with a canopy sieve combine harvester
Autorzy:
Bieniek, J.
Banasiak, J.
Lewandowski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/290865.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
Tematy:
kombajn zbożowy
daszkowe sito żaluzjowe
nachylenie
straty ziarna
canopy section sieve
slope
loss of grain
combine harvester
Opis:
W pracy przedstawiono badania stanowiskowe sita daszkowego żaluzjowego pracującego w wielokierunkowym nachyleniu ±15°. Uzyskane wyniki stanowiskowe zweryfikowano w badaniach polowych montując go w kombajnie zbożowym New Holland Bizon Z 058 w zakresie kątów od 5,2° do 8,7°. Badania potwierdziły możliwość ograniczenia strat ziarna w warunkach nachylenia terenu, poprzez zastosowanie sita daszkowego w miejsce stosowanego w kombajnie sita płaskiego.
The paper presents stand research on a canopy shutter sieve working in multidirectional sloping of ±15°. The obtained stand results were compared in field research by mounting it in a combine harvester New Holland Bizon Z 058 at angles from 5,2° to 8,7°. The research confirmed the possibility of limiting grain loss in sloping field by assembling a canopy sieve instead of a flat sieve in the combine.
Źródło:
Inżynieria Rolnicza; 2005, R. 9, nr 3, 3; 71-78
1429-7264
Pojawia się w:
Inżynieria Rolnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doskonalenie procesu projektowania melioracji
Autorzy:
Ilnicki, P.
Lewandowski, B.J.
Los, M.J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/810096.pdf
Data publikacji:
1989
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
melioracja
odwodnienie
nawodnienie
siedliska wodne
hydrogeologia
gleboznawstwo
hydrologia
sieci drenarskie
badania geomorfologiczne
uzytki zielone
bilans wodny
efektywnosc ekonomiczna
deszczownie
ekspertyzy
zagospodarowanie pomelioracyjne
ochrona srodowiska
prace projektowe
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1989, 375
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania wytrzymałości na ścinanie modyfikowanych dwuskładnikowych bezrozpuszczalnikowych spoin klejonych PUR
Shear strength study of two-component, solvent-free polyurethane glue
Autorzy:
Lewandowski, R.
Czupryński, B.
Liszkowska, J.
Paciorek-Sadowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2071346.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
poliuretany
kleje poliuretanowe
polyurethanes
polyurethane glue
Opis:
Modyfikację dwuskładnikowych bezrozpuszczalnikowych klejów PUR wykonano na bazie żywicy poliestrowej Polios 420, oligoeteroli Petol 400-5G i 250-2. Dodatkami do przedmieszek były: krzemionka, sita molekularne A3, oligoeterol o dużej masie cząsteczkowej, ciekły uniepalniacz oraz PVC. Wytrzymałość spoiny klejowej zbadano dla modyfikacji tymi dodatkami w różnych ilościach procentowych oraz dla dwóch różnych rodzajów utwardzaczy. Zbadano wytrzymałość tak zmodyfikowanych spoin klejowych na ścinanie na urządzeniu wytrzymałościowych Instron 1114. Twardość spoin zbadano w skali A i D Shora.
Modification of two-component solvent-free polyurethane glue was made on the base of polyester resin Polios 420, oligoetherols Petol 400-5G and 250-2, produced in Purinova sp. z o.o. Resin Polios 420 represents saturated polyester resin with molecular mass 500, formed in reaction of carboxylic acid. Shear strength of modified two-component polyurethane glue was investigated using the strength engine Instron 1114. Glue hardness was examined employing the hardness tester Shore in the range D. The highest sheai strength was observed for glue No5 - 7.16 MPa modified by 3% additior of Cabosil M5. High shear strength was also observed for glue NoI7 - 7.0? MPa, high functionality poliol Petol 400-5G modified by 20% addition o: non-flammable component Rofiam P. No correlation was found betweer hardness and shear strength in examined glue.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2010, 5; 69-70
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recykling surowcowy sztucznych pianek poliuretanowo-poliizocyjanurowych
Chemical recycling of rigid polyurethane-polyisocyanurate foams
Autorzy:
Czupryński, B.
Liszkowska, J.
Kotarska, K.
Lewandowski, R.
Paciorek-Sadowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2071343.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
pianka poliuretanowo-poliizocyjanurowa
żywica epoksydowa
właściwości pianek PUR-PIR
rigid PUR-PIR foams
epoxy resin
properties of PUR-PIR foams
Opis:
Dobrano parametry i przeprowadzono glikolizę sztywnych pianek PUR-PIR z dodatkiem żywicy epoksydowej Epidian 5. Ciekłe produkty reakcji, po określeniu ich podstawowych właściwości wykorzystano do otrzymywania nowych pianek. Zbadano wpływ dodatku produktów glikolizy (od 0 do 15% mas. w stosunku do sumy mas poliolu i izocyjanianu) na właściwości sztywnych pianek PIR-PUR.
Parameters were determined and glycolysis of rigid PUR-PIR foams with addition of epoxy resin Epidian 5 was performed. Liquid reaction products, after determination of their basic properties, were used in the preparation of new foams. An effect of glycolyse products addition (from 0% to 15% w/w in proportion to polyol and isocyanate masses) on properties of rigid PIR-PUR foams was investigated.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2010, 5; 33-34
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyznaczanie charakterystyki reologicznej tworzyw polimerowych przy dużych wartościach szybkości ścinania
Evaluation of rheological properties of polymers at high shear rates
Autorzy:
Lewandowski, K.
Piszczek, K.
Zajchowski, S.
Mirowski, J.
Majchrowicz, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/278192.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
Tematy:
przetwórstwo tworzyw
tworzywo polimerowe
materiał polimerowy
wtryskiwanie
właściwości reologiczne
charakterystyka reologiczna
polymer processing
polymer
polymeric material
injection moulding
rheological properties
rheological characteristic
Opis:
W pracy przedstawiono budowę i zasadę działania narzędzia do wyznaczania charakterystyki reologicznej tworzyw polimerowych, którego część roboczą stanowi układ uplastyczniający wtryskarki. Przedstawiono wyniki badań reologicznych polipropylenu i kompozytu polipropylenu z mączką drzewną w zakresie skorygowanej szybkości ścinania od ok. 20 s-1 do 150 000 s-1. Stwierdzono dużą użyteczność skonstruowanego narzędzia w szczególności do wyznaczania charakterystyki przetwórczej kompozytów WPC zawierających napełniacz o dużych wymiarach cząstek.
This paper presents the design and operation of the tool for the rheological properties of polymeric materials determination. The tool co-operates with injection machine. Rheological properties of polypropylene and polypropylene/wood composite in the range of corrected shear rate of approximately 20 s-1 to 150 000 s-1 were described. Significant usefulness of the constructed tool, especially for determination of the processing characteristics of wood-polymer composites filled with a filler of a large particle sizes was found.
Źródło:
Przetwórstwo Tworzyw; 2014, [R.] 20, nr 5 (161), 5 (161); 410-414
1429-0472
Pojawia się w:
Przetwórstwo Tworzyw
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demonstrator przenośnego systemu Phased-Array z funkcją Full-Matrix Capture
A portable Phased-Array system demonstrator with Full-Matrix Capture function
Autorzy:
Lewandowski, M.
Walczak, M.
Witek, B.
Rozbicki, J.
Steifer, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107726.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
UT
Phased-Array
akwizycja pełnej macierzy
GPU
NDT UT
Full-Matix Capture (FMC)
Opis:
Ultradźwiękowe systemy Phased-Array (PA) umożliwiają detekcję i ocenę wad za pomocą wieloelementowych głowic ze skanowaniem elektronicznym. Zaawansowane metody kierowania wiązki oraz wizualizacji znacznie ułatwiają badania obiektów o skomplikowanej geometrii. Należy jednak pamiętać, że klasyczna metoda PA bazuje na tych samych zasadach fizycznych, co skanowanie standardowymi głowicami jednoelementowymi i posiada te same ograniczenia. W naszym laboratorium pracujemy nad implementacją nowej klasy metod obrazowania UT, które wykorzystują technikę Full-Matrix Capture (FMC) oraz Total Focusing Method (TFM). Metody te dają zupełnie nowe możliwości rekonstrukcji obrazów wad i pozwalają na uzyskanie jednorodnej rozdzielczości poprzecznej w całej głębokości badania. W tym celu zbudowaliśmy demonstrator przenośnego systemu PA wyposażony w funkcje FMC i TFM. Akwizycja pełnej macierzy ech oraz przetwarzanie softwarowe na wbudowanym procesorze GPU (Nvidia® Tegra) zapewniają duże możliwości przetwarzania i analizy sygnałów. Demonstrator jest wyposażony w 32-kanały akwizycji w konfiguracji 32:128 i współpracuje ze standardowymi głowicami PA firmy Olympus®.
Phased-Array (PA) ultrasonic systems enable the detection and evaluation of defects with multi-element electronic scanning heads. Advanced beam steering and visualization make it easy to explore complex geometries. However, it should be remembered that the classic PA method is based on the same physical principles as standard single-element probes and has the very same limitations. In our laboratory we are working on the implementation of a new class of UT imaging methods, namely Full-Matrix Capture (FMC) and Total Focusing Method (TFM) techniques. These methods provide completely new possibilities for the reconstruction of defect images and allow to obtain a uniform lateral resolution throughout the depth of the test. For this purpose, we have built a portable PA system demonstrator equipped with FMC and TFM functions. Acquisition of a full array of echoes and software processing on the built-in GPU (Nvidia® Tegra) provide great opportunities for signal processing and analysis. The demonstrator is equipped with 32 RX channels in a 32:128 configuration and is compatible with standard Olympus® PA probes.
Źródło:
Badania Nieniszczące i Diagnostyka; 2018, 3; 70-71
2451-4462
2543-7755
Pojawia się w:
Badania Nieniszczące i Diagnostyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epidemiological analysis of diseases of children and adolescents requiring neurological and mobility rehabilitation in the Świętokrzyskie Rehabilitation Center in Czarniecka Góra, Poland
Autorzy:
Grabowski, M.L.
Kosinska, B.
Knap, J.P.
Lewandowski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/50258.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2016, 23, 2
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Określenie pochodzenia wyłączonych drzewostanów nasiennych sosny rychtalskiej (Pinus sylvestris L.) z wykorzystaniem markerów mikrosatelitarnych
Determination of the origin of the rychtal Scots pine (Pinus sylvestris L.) seed tree stands using microsatellite markers
Autorzy:
Wójkiewicz, B.
Żukowska, W.B.
Urbaniak, L.
Kowalczyk, J.
Litkowiec, M.
Lewandowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/985719.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
hodowla lasu
sosna zwyczajna
Pinus sylvestris
sosna rychtalska
drzewostany nasienne
pochodzenie roslin
zmiennosc genetyczna
analiza DNA
markery mikrosatelitarne
scots pine
genetic variation
gene pool
genetic structure
ssr markers
Opis:
The rychtal pine is one of the most valuable ecotypes of Scots pine (Pinus sylvestris L.) approved for the breeding purposes in Poland. However, it occupies stands typical for oaks and beeches as shown by the compatibility analysis of species composition in relation to the habitat type in which they occur. Such result raises some doubts in terms of the naturalness of the rychtal pine and calls its history and origin into question. In the present study, we used the set of nuclear microsatellite markers to characterize and compare the gene pool composition of the selected seed tree stands of the rychtal pine with 200−year−old pine trees which grow at the Syców Forest District (SW Poland). We aimed to know to what extent the set of alleles specified for the group of the oldest trees from natural habitats is represented in the younger forest tree stands of the rychtal pine. The analysis of molecular variance (AMOVA) and clustering analysis showed that the gene pool of the studied pine populations was homogenous (FST=0,02%, K=1). The parameters of genetic variation were similar for all populations except for the mean number of alleles. On average, 25 new alleles were found in two rychtal pine seed tree stands as compared to the set of alleles found in the group of old pine trees. However, all alleles defined for old pines were also present in the gene pool of younger rychtal pine forest stands. The differences in the gene pool richness result most likely from quite high differences in the number of individuals analyzed from each population. In conclusion, our results indicate the common origin of the studied Scots pine populations.
Źródło:
Sylwan; 2019, 163, 08; 637-644
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes in the gene pool composition of Scots pine depending on the mode of regeneration
Autorzy:
Żukowska, W.B.
Lewandowski, A.
Wójkowicz, B.
Litkowiec, M.
Rożkowski, R.
Urbaniak, L.
Kowalczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430785.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Dendrologii PAN
Źródło:
Dendrobiology; 2023, 89; 46-55
1641-1307
Pojawia się w:
Dendrobiology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
X-ray Characterization of Films Formed by Pulsed Laser Deposition on Cold Substrates from YBaCuO Targets
Autorzy:
Pełka, J. B.
Paszkowicz, W.
Gierłowski, P.
Lewandowski, S. J.
Zieliński, M.
Barbanera, S.
Knapp, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030707.pdf
Data publikacji:
2002-05
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
52.38.Mf
81.15.-z
68.55.-a
Opis:
Grazing-incidence X-ray diffraction supplemented with atomic force microscopy and secondary ion mass spectroscopy were applied to the characterization of films deposited by laser ablation on cold substrates from YBaCuO targets and subsequently irradiated with additional laser pulses of lower energy density. Evolution of X-ray diffraction pattern was observed as a function of irradiation dose. For the as-deposited films the pattern was typical of the amorphized solids. For the films irradiated with doses higher than the threshold, the pattern was enriched with the diffraction peaks, whose general features, like peak positions, widths and relative intensities were almost independent of the dose. The size of the crystallites was deduced from the peak widths to be not smaller than 12-16 nm. Comparison of the pattern with patterns of known phases indicates that, apart of the amorphous component, a structure with an admixture of some new metastable or high temperature phase(s) is formed during the process of pulsed laser annealing. The atomic force microscopy observations revealed that the surface roughness shows a pronounced minimum at low irradiation doses. The secondary ion mass spectroscopy investigation confirms that the strongest chemical changes (increase in concentration of yttrium and copper) due to irradiation with higher doses are observed in the near-surface film material.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2002, 101, 5; 787-794
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glacitektonika wybranych obszarów Polski
Glaciotectonics of the selected regions of Poland
Autorzy:
Ber, A.
Dobracki, R.
Lisicki, S.
Morawski, W.
Badura, J.
Krzyszkowski, D.
Przybylski, B.
Urbański, K.
Kasprzak, L.
Ruszczyńska-Szenajch, H.
Wysota, W.
Turkowska, K.
Gardziel, Z.
Harasimiuk, M.
Lewandowski, J
Wójcik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063249.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
glacitektonika
wybrane obszary
Polska
Polska
glaciotectonics
selected regions
Opis:
Niniejsze zbiorowe opracowanie powstało na podstawie szczegółowych (SMGP w skali 1: 50 000) i przeglądowych materiałów kartograficznych, publikowanych i archiwalnych opracowań autorskich oraz na podstawie Gacitektonicznej mapy Polski w skali 1:1 000 000, i stanowi swoisty, regionalny komentarz tekstowy do tej mapy. W podziale Polski na obszary: północno-zachodni, północny, północno-wschodni, zachodni i środkowozachodni, środkowy i środkowowschodni, południowo-wschodni oraz południowy przedstawiono opisy zaburzonych glacitektonicznie form i osadów powierzchniowych i kopalnych. Występowanie zaburzeń glacitektonicznych w Polsce związane jest przede wszystkim z zasięgami młodszych zlodowaceń i z miąższością ulegającego deformacjom podłoża. Formy i osady były zaburzane albo przez pionowe i poziome naciski aktywnego (transgredującego) lądolodu, albo przez nacisk pionowy na podłoże stagnujących mas lodowych. Prace nad uzupełnianiem zawartych w opracowaniu opisów wybranych obszarów Polski oraz treści Glacitektonicznej mapy Polski w skali 1:1 000 000 będą kontynuowane zarówno przez wnoszenie nowych danych, jak też przez rozszerzanie i uszczegółowianie legendy o nowe wydzielenia i oznaczenia wiekowe.
The presented complete edition was prepared on the base results of the detailed (Detailed Geological Map of Poland in scale 1:50 000) and review geological mapping, published and archival data, as well as an explanations and symbols elaborated for Glaciotectonic Map of Poland in scale 1:1 000 000. Therefore this elaboration, presenting the regional description of the glaciotectonic features within selected regions of Poland, compose specific textural explanations for this map. Within the territory of Poland subdivided on following regions: North-Western, North, North-Eastern, Western, Middle-Western, Middle, Middle-Eastern, Southern, South-Eastern, glaciotectonicly disturbed landforms and sediments either expressed in recent relief or buried (stated in borings or in exposures) were described. Distribution of glaciotectonic features over the territory of Poland is related primarily to the presence younger glaciations and thickneses of the deformable substratum. Generally, the landforms and sediments were deformed by active ice sheets through the horizontal and vertical thrusts of the ice masses, as well as by vertical stress of the stagnant ice masses. The supplementary works under in details description of the glaciotectonic features in particular regions of Poland will be continued, as well as completed the contents of the Glaciotectonic Map of Poland in scale 1:1 000 000.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2004, 408; 73-125
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Orava Deep Drilling Project and post-Palaeogene tectonics of the Northern Carpathians
Problematyka głębokiego wiercenia na Orawie a popaleogeńska tektonika Karpat Północnych
Autorzy:
Golonka, J.
Aleksandrowski, P.
Aubrecht, R.
Chowaniec, J.
Chrustek, M.
Cieszkowski, M.
Florek, R.
Gawęda, A.
Jarosiński, M.
Kępińska, B.
Krobicki, M.
Lefeld, J.
Lewandowski, M.
Marko, F.
Michalik, J.
Oszczypko, N.
Picha, F.
Potfaj, M.
Słaby, E.
Ślączka, A.
Stefaniuk, M.
Uchman, A.
Żelaźniewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191970.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
plate tectonics
neotectonics
Carpathians
Palaeogene
Neogene
continental deep drilling
Opis:
This paper presents an insight into the geology of the area surrounding the ODDP proposed drilling site, and the structural development of the Carpathians in post-Palaeogene times. Since the deep drilling is proposed to be located in the Orava region of the Northern Carpathians, on the Polish-Slovak border, the structure and origin of the Neogene Orava Basin is also addressed in the paper. The outline of geology of the Carpathian Mountains in Slovakia and Poland is presented. This outline includes the Inner Carpathian Tatra Mountains, the Inner Carpathian Palaeogene Basin, the Pieniny Klippen Belt, the Outer Carpathians, the deep structure below the Carpathian overthrust, the Orava Basin Neogene cover, the Neogene magmatism, faults and block rotations within the Inner and Outer Carpathians, and the Carpathian contemporary stress field. The outline of geology is accompanied by the results of the most recent magnetotelluric survey and the detailed description of the post-Palaeogene plate tectonics of the circum-Carpathian region. The oblique collision of the Alcapa terrane with the North European plate led to the development of the accretionary wedge of the Outer Carpathians and foreland basin. The northward movement of the Alpine segment of the Carpathian-Alpine orogen had been stopped due to its collision with the Bohemian Massif. At the same time, the extruded Carpatho/ Pannonian units were pushed to the open space, towards a bay of weak crust filled up by the Outer Carpathian flysch sediments. The separation of the Carpatho/Pannonian segment from the Alpine one and its propagation to the north was related to the development of the N-S dextral strike-slip faults. The formation of the West Carpathian thrusts was completed by the Miocene time. The thrust front was still progressing eastwards in the Eastern Carpathians. The Carpathian loop including the Pieniny Klippen Belt structure was formed. The Neogene evolution of the Carpathians resulted also in the formation of genetically different sedimentary basins. These basins were opened due to lithospheric extension, flexure, and strike-slip related processes. A possible asteno- sphere upwelling may have contributed to the origin of the Orava Basin, which represents a kind of a rift modified by strike-slip/pull-apart processes. In this way, a local extensional regime must have operated on a local scale in the Orava region, within the frame of an overall compressional stress field affecting the entire West Carpathians. Nevertheless, many questions remain open. Without additional direct geological data, which can be achieved only by deep drilling under the Orava Deep Drilling Project, these questions cannot be fully and properly answered.
W grudniu 1999 Polska dołączyła do programu wierceń kontynentalnych - International Continental Scientific Drilling Program (ICDP). W ramach tego programu jest przygotowywany projekt głębokiego wiercenia w strefie kontaktu teranu Karpat wewnętrznych i płyty północnoeuropejskiej. Praca przedstawia zarys geologii Karpat na terenie Polski i Słowacji, ze szczególnym uwzględnieniem Tatr, paleogenu wewnątrzkarpackiego, pienińskiego pasa skałkowego, zachodnich Karpat zewnętrznych, podłoża nasunięcia karpackiego na południe od Krakowa, neogeńskiego wulkanizmu i budowy geologicznej niecki orawskiej. Wiercenie "Orawa" byłoby usytuowane w rejonie Jabłonki-Chyżnego na linii przekroju sejsmicznego CELEBRATION CEL01, jak również w niedalekim sąsiedztwie głębokiego przekroju geologicznego Kraków-Zakopane i na linii przekroju Andrychów-Chyżne. Przekroje Kraków--Zakopane i Andrychów-Chyżne wykorzystują szereg wierceń Państwowego Instytutu Geologicznego i PGNiG, a także badania sejsmiczne i magnetote-luryczne. Usytuowanie wiercenia w rejonie przygranicznym pozwoli na międzynarodową współpracę z geologami i geofizykami słowackimi. Wiercenie to ma na celu wyjaśnienie szeregu problemów badawczych. Jednym z nich jest zagadnienie młodych i współczesnych ruchów tektonicznych w Karpatach. Przez obszar karpacki przebiega granica europejskiego pola plam gorąca, wyznaczona neogeńskim wulkanizmem oraz rozkładem strumienia cieplnego. Na obszarze pomiędzy Górną Orawą a Górnym Śląskiem, linia graniczna łącząca neogeńskie wulkanity Zakarpacia z andezytami rejonu przypienińskiego i bazaltami Dolnego Śląska przecina skośnie nasunięcia jednostek fliszowych Karpat Zewnętrznych. Równocześnie w rejonie Orawy do pienińskiego pasa skałkowego skośnie dochodzi oś karpackiej, ujemnej anomalii grawimetrycznej, a podłoże skonsolidowane występuje na głębokości nie większej niż 6-9 km, a więc w zasięgu głębokiego wiercenia, co sugerują wyniki badań megnetotellurycznych (Żytko, 1999) i magnetycznych. Podniesienie to, przy generalnym zapadaniu podłoża platformy europejskiej pod Karpaty ku południowi, może bya spowodowane warunkami geotermicznymi, na skutek podnoszenia się astenosfery i występowania pióropuszy płaszcza. Pióropusze te mogą bya niezależne od karpackiej kompresji i subdukcji. Z piórpuszami tymi łączy się lokalna i regionalna ekstensja w warunkach megaregionalnej kompresji. Zjawiska tego rodzaju nie są jeszcze dokładnie poznane, aczkolwiek występują w kilku miejscach na świecie (np. Panteleria na Morzu Śródziemnym). Opracowanie zagadnienia roli pióropuszy płaszcza i określenie ich relacji do kolizji i subdukcji mają zasięg globalny, a ich wyjaśnienie w rejonie karpackim pozwoli na stworzenie uniwersalnego modelu ewolucji orogenów. Nie jest wykluczone, że mamy do czynienia z orogenezą "modyfikowaną" przez pióropusz płaszcza. Powstanie niecki Orawy i Podhala mogłoby więc mieć związek z riftingiem spowodowanym wpływem pióropuszy płaszcza na pograniczu dwóch płyt. Ryft ten jest obrzeżony między innymi wyniesieniami Babiej Góry i Orawskiej Magury. Z ryftem może być związany wulkanizm ukryty pod neogeńskimi utworami niecki orawskiej, a widoczny jako wysokooporowe ciała na profilach megnetotellurycznych. Tektonikę tego obszaru komplikuje występowanie uskoków przesuwczych o różnym przebiegu i orientacji i związane z nimi tworzenie się basenów międzyprzesuwczych typu pull-apart. Proponowane wiercenie przyczyniłoby się do uzyskania odpowiedzi na postawione wyżej problemy. Dla określenia dokładnej lokalizacji wiercenia i jego właściwej interpretacji geologicznej konieczne będzie wykonanie dodatkowych prac geofizycznych. Płytka sejsmika wyjaśniłaby zasięg utworów neogeńskich i pozycję pienińskiego pasa skałkowego pod utworami neogenu, zaś głęboka sejsmika, a zwłaszcza zdjęcie 3-D, przyczyni łaby się do lepszego rozpoznania tektoniki wgłębnej.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2005, 75, No 3; 211-248
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies