Autor: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Kobiety w jednomandatowych okręgach wyborczych do Senatu RP
Women in single member constituencies to the Senate of the Republic of Poland
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22444337.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: Senate of the Republic of Poland
elections to the Senate of the Republic of Poland,
single member constituencies to the Senate of the Republic of Poland
gender disparity in elections to the Senate of the Republic of Poland
women in the Senate of the Republic of Poland
Senat RP
wybory do Senatu RP
jednomandatowe okręgi wyborcze do Senatu RP
dysproporcja płci w wyborach do Senatu RP
kobiety w Senacie RP
Opis:: Celem artykułu jest identyfikacja i ocena dysproporcji płci w elekcjach do Senatu RP w jednomandatowych okręgach wyborczych (JOW) w latach 2011, 2015, 2019. W literaturze przedmiotu funkcjonuje opinia, iż JOW wykluczają kobiety z organów władzy ustawodawczej, ponieważ jest o wiele mniej prawdopodobne, że zostaną wskazane jako kandydatki w zdominowanych przez mężczyzn strukturach partyjnych. Brak danych empirycznych odnośnie do dysproporcji płci w trzech elekcjach do Senatu RP skutkował przeprowadzeniem badań w tym zakresie. W artykule przedstawiono wyniki analizy udziału kobiet w wyborach do Senatu RP po „okrągłym stole”, które odbyły się dziesięciokrotnie, ze szczególnym uwzględnieniem kampanii wyborczych i ich rezultatów w latach 2011, 2015 i 2019, czyli po wprowadzeniu JOW.
The objective of the present article is to identify and assess gender disproportions in elections to the Senate of the Republic of Poland in single member constituencies (SMC) in 2011, 2015 and 2019. The subject literature expresses an opinion that SMCs exclude women from the bodies of the legislative power, because it is much less likely that they will be appointed candidates in the party structures dominated by men. The lack of empirical data regarding gender disparities in three elections to the Senate of the Republic of Poland prompted us to conduct research in this area. The article presents the results of the analysis of the participation of women in the Polish Senate elections, which were held ten times since the "round table" talks, with particular emphasis on the election campaigns and their results in 2011, 2015 and 2019, i.e. after the introduction of the SMCs.
Źródło:: Polityka i Społeczeństwo; 2022, 20, 3; 92-107
1732-9639
Pojawia się w:: Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Konstytucyjna gwarancja równości a faktyczna równość płci w Radzie Ministrów w latach 1989–2019
The Constitutional General Guarantee of Equality and Actual Gender Equality in the Polish Council of Ministers in 1989–2019
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27177675.pdf
Data publikacji:: 2023-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Rada Ministrów
konstytucyjna gwarancja równości
kobiety w rządach w Polsce po 1989 r.
faktyczna równość płci
Council of Ministers
constitutional general guarantee of equality
women in Polish governments after 1989
actual gender equality
Opis:: The objective of the article is to analyze equal access of women and men to positions in the Polish Council of Ministers after 1989. The percentage of women in the Councils of Ministers established between 1989 and 2019 was at the level of 12.55%. Only in the office of Kopacz, the female ratio reached the value of 31.58%, i.e. the level of the so-called critical mass of 30%, which may constitute the threshold of the real influence of women on political decisions. The governments of Morawiecki (1st government) and Szydło were composed of 27% and 25% women, respectively. However, only 13% of women were in the subsequent (2nd) cabinet of Morawiecki. This proves that in the coming years in Poland, the perspective of gender balanced governments, which were created, among others: by the Prime Ministers of Sweden in 2014–2021 and of Canada since 2015, is unlikely to be realized.
Celem artykułu jest analiza równego dostępu kobiet i mężczyzn do stanowisk w Radzie Ministrów po 1989 r. Wolumen kobiet w Radach Ministrów funkcjonujących pomiędzy 1989 a 2019 kształtował się na poziomie 12,5%. Jedynie w gabinecie Ewy Kopacz współczynnik kobiet osiągnął wartość 31,6%, czyli poziom tzw. masy krytycznej wynoszącej 30% i mogącej stanowić próg rzeczywistego wpływu kobiet na decyzje polityczne. W skład rządów Mateusza Morawieckiego (I. rząd) i Beaty Szydło Kobiety wchodziło odpowiednio 27% i 25% kobiet. Natomiast w kolejnym gabinecie Morawieckiego (II. rząd) znalazło się zaledwie 13% kobiet. To świadczy, że w najbliższych latach w Polsce raczej nie zarysuje się perspektywa rządów zrównoważonych pod względem płci, które zostały utworzone m.in.: przez premierów Szwecji w latach 2014–2021 oraz Kanady od 2015 r.
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 137-150
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Magdalena Musiał-Karg, Elekroniczne głosowanie w opiniach Polaków. Postawy i poglądy na temat e-voting, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2020, ss. 252
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2025678.pdf
Data publikacji:: 2021-12-22
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Źródło:: Studia Wyborcze; 2021, 32; 157-161
1898-0082
Pojawia się w:: Studia Wyborcze
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Międzynarodowy Dzień Kobiet - relikt socjalizmu czy symbol walki o równouprawnienie płci?
International Women’s Day - a relic of socialism or a symbol of the struggle for gender equality?
Международный женский день - пережиток социализма или символ борьбы за гендерное равенство?
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2043268.pdf
Data publikacji:: 2022-03-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: International Women’s Day
8 March
Women’s Day in Poland
International Women’s Year
Women’s Rights and International Peace Day
women’s rights
human rights
fight for gender equality
Международный женский день
8 марта
Женский день в Польше
Международный год женщин
День прав женщин и мира
права женщин
права человека
борьба за гендерное равенство
Opis:: March 8 as International Women’s Day is the consequence of the work of labor movements in North America and Europe. The holiday, established in 1910 during the 8th Congress of the Second International in Copenhagen, was to promote the idea of women’s rights and build support for universal suffrage of women. The first celebration of the International Women’s Day was held on 19 March 1911 in Western Europe to commemorate the 1848 March Revolution. In Russia, and then the USSR, it was decided to organize it on the anniversary of women’s participation in the demonstration in Petrograd (now St. Petersburg) on 8 March (23 February - according to the Julian calendar) 1917. In the interwar period in Poland (on the initiative of the PPS) Women’s Day was celebrated on 19 June, commemorating the abolition of slavery in the United States. In 1972, the UN General Assembly, on the wave of efforts to change its policy towards women, proclaimed 1975 the International Women’s Year. Until 1977 - when the UN General Assembly recognized 8 March as the International Day of Women’s Rights and International Peace, which could be celebrated on a day chosen according to the tradition of a given country - this holiday was mainly celebrated in socialist countries.
8 Марта, как Международный женский день - это результат рабочего движения в Северной Америке и Европе. Праздник, учрежденный в 1910 году во время 8-го Конгресса II Социалистического интернационала в Копенгагене, был предназначен для пропаганды идей прав женщин и для оказания поддержки для получения ними всеобщих избирательных прав. Впервые Международный женский день отмечался 19 марта 1911 года в Западной Европе в ознаменование мартовской революции 1848 года. В свою очередь в России, а в последствии в СССР, было принято решение отмечать его в годовщину участия женщин в демонстрации в Петрограде (сегодняшнем Санкт-Петербурге) 8 марта (23 февраля по юлианскому календарю) 1917 года. В межвоенный период в Польше (по инициативе PPS) Праздник женщин отмечался 19 июня, то есть в день памяти об отмене рабства в Соединенных Штатах Америки. В 1972 году Генеральная Ассамблея ООН, на волне своих усилий по изменению политики в отношении женщин, объявила 1975 год Международным годом женщин. До 1977 года, когда Генеральная Ассамблея ООН признала 8 марта Международным днем прав женщин и мира во всем мире, который можно праздновать в любой день, выбранный в соответствии с традициями данной страны, этот праздник отмечался в основном в социалистических странах.
Źródło:: Nowa Polityka Wschodnia; 2022, 1(32); 9-30
2084-3291
Pojawia się w:: Nowa Polityka Wschodnia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Prezydent RP w procedurze tworzenia Rady Ministrów w latach 1996–2005
President of the Republic of Poland in the procedure of creating the Council of Ministers in 1996–2005
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22446550.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: President of the Republic of Poland
Council of Ministers
actual participation of the President of the Republic in the procedure for appointing the Council of Ministers
Aleksander Kwaśniewski
Prezydent RP
Rada Ministrów
faktyczny udział Prezydenta RP w procedurze powoływania Rady Ministrów
Opis:: Celem artykułu jest usystematyzowanie wiedzy na temat faktycznej roli Prezydenta RP w procedurze tworzenia Rady Ministrów w latach 1996–2005, czyli w okresie obowiązywania ustawy konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. zwanej powszechnie Małą Konstytucją i Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. W literaturze przedmiotu konstytucyjne kompetencje Prezydenta RP w procesie formowania Rady Ministrów zostały poddane dogłębnej analizie i ukierunkowane na ich wszechstronne wyjaśnienie. W związku z tym, że tworzenie rządu stanowi połączenie czynności prawnych i faktycznych, z których część tych drugich ma charakter działań poufnych (konsultacje personalne w sprawie obsady stanowisk ministrów oraz założeń programowych), przeprowadzono analizę wpływu Aleksandra Kwaśniewskiego jako głowy państwa na personalną konstrukcję gabinetów Włodzimierza Cimoszewicza, Jerzego Buzka, Leszka Millera, Marka Belki (dwukrotnie) i Kazimierza Marcinkiewicza.
The objective of the present article is to systematize knowledge about the actual role of the President of the Republic of Poland in the procedure of creating the Council of Ministers in the years 1996–2005, i.e. during the period of the Constitutional Act of 17 October 1992, commonly known as the Small Constitution and the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. We performed a thorough analysis constitutional competences of the President of the Republic of Poland in the process of forming the Council of Ministers, as described in the subject literature, and explained them comprehensively. Due to the fact that the formation of the cabinet is a combination of legal and factual activities, some of which are of confidential nature (personal consultations on the staffing of ministerial positions and program assumptions), we carried out an analysis of the impact that Aleksander Kwaśniewski as the head of state had on the panel of the cabinets of Włodzimierz Cimoszewicz, Jerzy Buzek, Leszek Miller, Marek Belka (twice) and Kazimierz Marcinkiewicz.
Źródło:: Polityka i Społeczeństwo; 2023, 22, 2; 80-96
1732-9639
Pojawia się w:: Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Rząd Jerzego Buzka: geneza, pozycja, skład i funkcjonowanie (1997 - 1999)
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna.
Powiązania:: Zeszyty Naukowe PSW 2000, z. 1, s. 35-48
Data publikacji:: 2000
Tematy:: Buzek, Jerzy (1940- )
Rząd (organ państwowy)
Dostawca treści:: Bibliografia CBW

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Senat RP jako efekt kompromisu "okrąłego stołu"
Autorzy:: Leszczyńska-Wichmanowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2050155.pdf
Data publikacji:: 2022-01-20
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: Senate of the Republic of Poland
Polish round table talks
political compromise
structure of the parliament
bicameralism
Senat RP
„okrągły stół”
kompromis polityczny
struktura parlamentu
dwuizbowość
Opis:: Celem artykułu jest usystematyzowanie wiedzy na temat uwarunkowań politycznych, które w 1989 r. przesądziły o przywróceniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia. Wywód składa się ze wstępu, dwóch zasadniczych części ujętych w sposób chronologiczny oraz zakończenia. W artykule zaprezentowano koncepcje reaktywacji izby drugiej parlamentu, które pojawiały się zazwyczaj w latach polskich kryzysów społeczno-politycznych, a następnie ukazano polityczny i konstytucyjny efekt negocjacji w sprawie Senatu przy "okrągłym stole". Głównym rezultatem przeprowadzonych badań jest fakt, że decyzja w kwestii Senatu w 1989 r., będąca częścią konsensusu umożliwiającego zawarcie porozumienia przy „okrągłym stole" skutkowała w pełni demokratycznymi wyborami do izby drugiej, w których opozycja polityczna zdobyła 99 ze 100 mandatów senatorskich. Sukces "Solidarności" nie oddziaływał w realny sposób na praktykę rządzenia, ponieważ (poza wyborem prezydenta) Senat nie miał większego wpływu na istniejący wówczas układ władzy. Jednak bezprecedensowe zwycięstwo opozycji w tej elekcji niewątpliwie dało impuls do podjęcia działań związanych z utworzeniem gabinetu Tadeusza Mazowieckiego – pierwszego niekomunistycznego premiera, który rozpoczął proces polityczny ustanawiający demokrację i gospodarkę wolnorynkową. Wstęp Istotny powód przywrócenia Senatu w 1989 r., poza odwołaniem się do tradycji parlamentarnych I Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiło jego uczestnictwo w procesie ustawodawczym. Nie przyznano jednak równej pozycji obu organom legislatywy. Odtworzono ukształtowany model dwuizbowości nierównoprawnej nazywany także dwuizbowością niesymetryczną lub dwuizbowością nierównorzędną. Powtórzyła się więc historia sprzed prawie siedemdziesięciu lat, gdy w wyniku kompromisu umożliwiającego w ogóle uchwalenie Ustawy zasadniczej w dniu 17 marca 1921 r., reaktywowano Senat o bardzo ograniczonych kompetencjach. Po wyborach parlamentarnych w 1989 r. zdominowany przez „Solidarność” (w 99%) Senat I kadencji okazał się być przeciwwagą dla wyłonionego na podstawie „kontraktu politycznego” Sejmu X kadencji. Izba druga mogła w zasadzie odrzucić każdą ustawę uchwaloną przez izbę pierwszą, ponieważ obalenie jej sprzeciwu 2/3 głosów (307 mandatów) w zasadzie było niemożliwe bez zgody solidarnościowych posłów, którzy dysponowali 166 mandatami w Sejmie. Wybory z 1989 r. dały więc Senatowi wyposażonemu w niewielkie kompetencje konstytucyjne stosunkowo silną legitymację polityczną. Jednak już w niespełna rok od pierwszego posiedzenia izby drugiej zaczęto podważać sens jej istnienia. Koncepcje likwidacji Senatu reaktywowanego w 1989 r. lub przeprowadzenia jego reformy nie były wyłącznie hasłami politycznymi formułowanymi w okresie kampanii wyborczych. One istniały, i tylko przed kolejnymi elekcjami do Sejmu i Senatu akcentowane były ze zdwojoną siłą, ponieważ wiele ugrupowań określony model parlamentu (jednoizbowy lub dwuizbowy) włączyło do swoich programów politycznych. Wprawdzie izba druga wpisała się w polski system polityczny, ale nadal pojawiają wątpliwości dotyczące zasadności jej funkcjonowania. W artykule podjęto weryfikację hipotezy badawczej, w której założono, iż reaktywacja Senatu nie była wynikiem starannie przygotowanej koncepcji tylko efektem kalkulacji politycznej. Rozstrzygnięciu tak sformułowanego problemu służą pytania badawcze: - czy istnieje powiązanie między dwuizbowością parlamentu a suwerennością państwa polskiego w jej tradycyjnym rozumieniu? - czy "Solidarność" w latach 1980-1981 opracowała program zakładający reaktywowanie "Senatu", jak np. w odniesieniu do samorządu terytorialnego? - czy w sprawie Senatu tożsame były rozwiązania koncepcyjne (ustalone przy "okrągłym stole") i legislacyjne (uchwalone przez Sejm PRL IX kadencji)? Zastosowano następujące metody badawcze: wybrane metody historyczne, metodę systemową, metodę instytucjonalno-prawną. Przy ich pomocy przeprowadzono analizę uwarunkowań politycznych, które w 1989 r. przesądziły o przywróceniu Senatu wyposażonego w dość ograniczone uprawnienia, z perspektywy celów określonych w artykule oraz dokonano przeglądu i konsolidacji rozproszonych danych pochodzących z różnych źródeł (akty prawne, dokumenty źródłowe, opracowania naukowe, publicystyka czasopiśmiennicza, raport z badań Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS), relacje i konsultacje autorów rozwiązań systemowych w 1989 r.).
The objective of the present article is to systematize the knowledge about the political conditions that in 1989 were decisive for the restoration of the Senate with quite limited powers. The reasoning consists of an introduction, two main parts listed in chronological order, and a conclusion. The article presents the concepts of reactivation of the second chamber of parliament, which usually appeared in the years of Polish socio-political crises, and then goes on to present the political and constitutional effect of negotiations on the Senate at the "Polish round table". The main result of the research carried out is the fact that the 1989 Senate decision, part of the consensus enabling the "Polish round table" agreement to be reached, resulted in fully democratic elections to the Second House, in which the political opposition won 99 out of 100 senatorial seats. The success of "Solidarity" did not have any real impact on the practice of governance, because (apart from the election of the president) the Senate had no major influence on the then existing system of power. However, the unprecedented victory of the opposition in this election undoubtedly gave an impulse to take steps to establish the cabinet of Tadeusz Mazowiecki - the first non-communist prime minister, who initiated the political process of establishing democracy and a free market economy.
Źródło:: Polityka i Społeczeństwo; 2021, 19, 4; 79-93
1732-9639
Pojawia się w:: Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki